Menaxhimi efektiv Menaxhimi efektiv I KlasesI Klases

Menaxhimi efektiv Menaxhimi efektiv I KlasesI KlasesPresantojne:Presantojne:

Anida AgoAnida Ago Olaserda LaloshiOlaserda LaloshiEsmerina Prreja Esmerina Prreja

Abstrakti • Menaxhimi I klases eshte nje teme shume e gjere dhe interesante per t’u

studiuar.Menaxhimi eshte menyra se si organizohet klasa dhe ai ndikon ne te gjithe klimen e klases dhe sjelljen e nxenesve.Ky trajtim teorik në këtë punim, përfshinë kriteret më themelore që ndërlidhen me menaxhimin e klasës, atribute këto, të cilat duhet t´i posedojë dhe zbatojë çdo mësimdhënës në shkollën e sotme

• Studimi i tillë ka të bëjë me drejtimin e klasës, formimin e grupeve, fillimin dhe përfundimin e mësimit, ekologjinë e klasave, klimën e klasës, motivimin e nxënësve, vetitë e mësimdhënësit, komunikimi me nxënësit, mbajtja e disiplinës në klasë dhe trajtesa të tjera që mund të rrjedhin gjatë këtij trajtimi.

• Qellimi I ketij studimi eshte qe te kuptojme se cdo te thote nje menaxhim efektiv I klases dhe te identifikojme se cilat jane teknikat qe e bejne efektive organizimine ores se mesimit.

• Per realizimin e ketij studimi eshte perdorur si instrument mates nje pyetesor me pyetje te hapura e te mbyllura te aplikuar ne 100 nxenes te disa shkollave 9-vjecare te qytetit te Elbasanit.

• Ne perfundim te ketij punimi jane dhene edhe rekomandimet perkatese per mesuesit.

Aforizma • “Shkolla duhet t’i jape mundesi te gjera mesuesit per tu bere

njeri I dashur i femijeve,qe te beje ne klase nje jete aktive dhe intensive mesimdhenieje.”

• (P.Bllonski)• Nese mesimi konceptohet si komunikim mesues nxenes dhe

jo thjesht nje pune angari; nqs mesimdhenia konsiderohet art dhe jo pune e rendomte , koha e qendrimit ne klase fluturon pa u ndier, te te kundert mesimdenia shnderrohet ne barre dhe ju e pyesni veten: “perse jam ketu?”

• (E.Iljin)• Mesuesi duhet te kete besim dhe siguri ne drejtesine e punes

shume te dobishme qe ben, duhet te jete kerkues ndaj vetes dhe jo vetem si petagog , por me kryesorja e kryesoreve , si njeri.

• (A.Maniakov)

Objektivat• Gjate ketij prezantimi do te kuptoni:• rendesine e praktikave te menaxhimit efektiv te

klases.• faktoret kryesore ne menaxhimin efektiv te klases• si te menaxhoni procedurat dhe rutinat• Si te behet menaxhimi I sjelljes se nxenesve• Te zhvilloni nje filozofi personale te menaxhimit te

klases

Menaxhimi I klases • Menaxhim I klases apo

menaxhim I nxenesve???

Cfare eshte menaxhimi I klases?

“Une kam arritur në një përfundim plotësisht të qartë, se unë jam faktori vendimtar në klasë. Eshte menyra ime personale e te sjellurit qe krijon githe klimen ne klase. Eshte humori im gjate dites qe percakton gjithcka. Si nje mesues une zoteroj nje fuqi te jashtezakonshme qe ta bej jeten e nje femije te gezueshme ose mizerable...” (Thenie e nje mesuesi)

“Menaxhimi i mësimit ka të bëjë me drejtimin dhe organizimin e veprimtarive të tilla të të nxënit duke synuar që të maksimalizohet përfshirja produktive e nxënësit në mësim.”(Musai, 2003, f.201).

Fjala menaxhim do të thotë udhëheqje, drejtim, organizim, në këtë kontekst, në kuadër të procesit mësimor.

Dy qellimet kryesore:

• Te nxise perfshirjen dhe bashkepunimin e nxenesve ne te gjithe aktivitetet e klases

• te krijoje nje mjedis pune produktiv.

The First Days of School,

Harry Wong pohon , “Menaxhimi I klases eshte praktika dhe procedura qe lejojnemesuesin tu mesoje nxenesve sesi te nxene.

Menaxhimi I klases

Menaxhimi I klases nuk eshte vetem :• Krijimi I nje klase te rregullt • Reduktimi I gabimeve

• Por menaxhimi I klases perfshin cdo gje qe ben mesuesi per te organizuar nxenesit, kohen , materialet ne menyre qe nxenesit te nxene.

Ambjenti fizik• Ambjenti fizik I klases ndikon te

mesuarit,pjesemarrjen dhe perfshirjen e nxenesve ne aktivitetet e klases

• Harxhoni pak kohe per te vendosur sesi mund te jete organizimi me I mire per te bere aktivitete te ndryshme ne klase.

Cilesite e mesuesit te mire1. Të jenë të sigurt, të përzemërt dhe të shoqërueshëm;

2. Të veprojnë si biznesmenë;

3. Të jenë më nxitës;

4. Të përdorin më shumë kontaktin me sy;

5. Të përdorin më shumë humorin;

6. Të jenë më të qartë rreth rregullave të klasës ;

7. Të vendosin më mirë praninë dhe autoritetin ;

8. Të komunikojë hapur dhe shpesh

duke përdorur më shumë dialogun se monologun.

10. Veshja e pershtatshme

1. levizja ne klase

Mesuesi Ideal:

• Kenaq nxenesit• Perdor teknika te

ndryshme te mesimdhenies

• Ka nje sens te mire humori

• Vepron si adult dhe jo femije

• I mban premtimet• Eshte I organizuar• Zoteron lenden • Pranon kur ka gabuar• Perdor nje ton te

kendshem

• Eshte entuziast rreth lendes

• Ka deshire te degjoje te dy palet gjate nje problemi

• Ka nje reputacion per dhenier e puneve sfiduese

• I mban te gjithe te zene ne pune

• Nuk mban nxenes te preferuar

• Eshte I sjellshem me te gjithe gjate gjithe kohes

• Eshte miqesor dhe I drejte

According to Julia G. Thompson, author of Discipline Survival Kit for the Secondary Teacher

Maredhenia mesues - nxenes

1. mesuesit duhet te tregojne kujdes per nxenesit tuaj 2. merni pjese ne evente sportive, interesohuni per pasionet e

tyre , dhe beni nje lidhje .3. Ju duhet te njihni mire lenden tuaj. Pergatitja nderton

besim4. Ju duhet te merni komanden e klases . Nese ju nuk jeni

lideri I klases, kete pozicion do ta marin me kenaqsi nxenesit tuaj.

5. Ju duhet te veproni ne menyre mature ne cdo moment . MOS U BENI IRONIK, mos thoni genjeshtra. Mos e humbisni temperametin.

6. Ju duhet te ruani nje distance emocionale mes jush dhe nxenesve tuaj. Nxenesit kane bashkemoshatare. Ata ju duan juve qe ti mesoni .

From First-Year Teacher’s Survival Kit, by Julia G. Thompson

Mer mbeshtetjen e prinderve

• Sigurohu qe ti dergosh nje kopje te planit te disiplines prinderve ne shtepi qe ne diten e pare te shkolles

• Krijo nje kontakt pozitiv me prinderit perpara se te kesh nevoje per ndihmen e tyre per nje problem te caktuar.

• Kontaktoni prinderit sapo te shihni nje ndryshim ne sjelljen e femijes se tyre.

• Prinderit mund te jene nje nga aleatet tuaj me te medhenj ne menaxhimin e sjelljes se nxenessve .

Model komunikimi mes mesuesve dhe prinderve

• Te dashur prinder!• Une dua qe komunikimi me ju te jete efektiv. Per kete arsye po ju dergoj kete leter per t’ju njohur me

disa nga aktivitetet mesimore qe jane planifikuar te kryhen nga femija juaj javen qe vjen. Nqs keni

pyetje , ju lutem perdorni pjesen tjetr te letres per te me njoftuar. • Gjuhe…………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………• …………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………..• Matematike…………………………………………………………………………………………………………………………

……………..………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………..• Detyrat e shtepise ………………………………………………………......................................................................………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………..Aktivitete

speciale……………………………………………………………………………………………………..............................………………………………………………………………………………………………………………………………………………

……………………..Une e mora njoftimin tuaj lidhur me aktivitetet qe jane planifikuar te kryhen nga femija im javen qe vjen . ___________________ firma e prindit

Sinjale te vemendjes

• Vendosni per nje sinjal me ane te te cilit ju do te merrni vemendjen e nxenesve psh Ngritja e dores

• Mesojini nxenesit qe tu pergjigjen sinjalit , te fokusohen te ju dhe te mbajne qetesi

Modifikimi I sjelljes

Nje plan disipline efektiv• 3 sjelljet kryesore

qe duhet tu mesojme nxenesve ditet e para te shkolles jane:

– Disiplinat – Procedurat– Rutinat

“nese ti nuk ke nje plan , ateher po planifikon qe te deshtosh’ From The First Days of School,

by Harry Wong

Procedurat dhe rutinat

• Harry Wong shkruan : “ne Ditet e Para te Shkolles, problemi numer nje ne klase nuk eshte disiplina por kufizimi I procedurave dhe rutinave.

• Wong gjithashtu pohon, “një procedurë është thjesht një metodë ose proces për mënyrën se si gjërat duhet të bëhen në një klasë. "

• Procedurat I pergjigjen pyetjes , “cfare duhet te bej kur…?”

Procedurat ne klase qe duhet te behen rutina

1. Fillimi I nje ore mesimi : A e dine nxenesit se cfare duhet te bejne?

2. Qetesimi I klases: A e dine nxenesit sesi do ti qetesoni ju ata?

3. Nxenesit kerkojne ndihme: A e dine nxenesit sesi te marin vemendjen tuaj?

4. Levizja e nxenesve dhe letrave: A e dine nxenesit si duhet te levizin ne klase dhe si te kalojne materialin te njeri tjetri?

5. Fundi I ores se mesimit :A e dine nxenesit se kush apo cfare do t’i liroje ata ne fund te ores se mesimit.

From The First Days of School, by Harry Wong

Menaxhimi efektiv i kohes

probleme te disiplines• Mbajtja e disiplinës në klasë varet nga mënyra se si e planifikon mësimdhënësi orën mësimore, sa i kushton rëndësi integrimit të nxënësve në mësim dhe sa mundohet t´u shmanget manipulimeve nga nxënësit.

• Sa me I angazhuar te jete nje nxenes aq me mire sillet ai

• Nxenesit kane tendencen te jene me te shperqendruar gjate ketyre 3 fazave te meposhtme:

» Fillimi I ores se mesimit» Tranzicionet» Fundi I ores se mesimit

Ide per fillimin e ores se mesimit

• Beni apelin• Numeroni nxenesit gjate drekes(per

shkollat qe kane mense)• Percaktoni nje aktivitet hyres ne klase

qe t’i ndihmoje nxenesit ,per t’u fokusuar,organizuar apo filluar mesimin(psh.jepni nje teme ne derrase dhe kerkojuni atyre qe ta kopjojne dhe punojne per te.)

According to Julia G. Thompson, author of Discipline Survival Kit for the Secondary Teacher

TRANZICIONET Tranzicionet jane kalimet nga nje aktivitet tek nje tjeter.

Tranzicionet e buta ndihmojne nxenesit te mos sillen keq.(nxenesit duhen udhezuar per t’u pergatitur per aktivitetin pasues dhe se cfare duhet te bejne)

Gjithashtu,ato rrisin kohen qe nxenesit te perfshihen ne detyra qe permiresojne arritjet akademike te tyre.

Mbarimi i mesimit pa kaos• Mbarimi I mesimit

duhet te jete I strukturuar ashtu si fillimi I saj

• Ushtrimet mbyllese do te sigurojne nje rishikim te shpejte te mesimit te dites.

• Perseritja e ceshtjeve kryesore te trajtuara gjate mesimit.

• Pershendetini nxenesit tek dera

Rregullat rreth rregullave

• Wong shkruan, “funksioni I nje rregulli eshte te parandaloje ose inkurajoje sjelljen duke pohuar qarte ate qe pritet prej nxenesve”

• “Shkolla pa edukatë, si mulliri pa ujë.” (Jan Amos Komenski )

“Disiplina ka të bëjë me rregullin, i cili është i nevojshëm në klasë për të siguruar një nxënie të efektshme.

” (Musai, f.222).

Krijimi i rregullores se klases • Perfshijini nxenesit ne hartimin dhe percaktimin e

rregullave qe do te ndiqen ne klase• zhvilloni nje kod sjelljeje qe te permbaje 5deri ne 7

rregulla,qe te mbahen mend• Percaktoni cdo rregull ne forme pozitive dhe jo

negative • Bejini rregullat qe te jene te lehta per tu mbajtur

mend nga ju dhe nxenesit tuaj• Permbajuni rregullave vazhdimisht• Postojini rregullat ne nje vend te dukshem te

klases ku mund te shihen nga te gjithe.• Percaktoni rregulla te qarta lidhur me sjelljen dhe

disiplinen e nxenesve.

Mbani mend: – Rregullat lidhen me sjelljen dhe jo me procedurat

Pse nxenesit bejne sjellje te padeshirueshme?Shkaqet kryesore jane:

•Merzitja(kur nuk u pelqen te angazhohen ne veprimtari qe zgjasin teper)•Te qenet I shoqerueshem•Vetvleresimi I ulet •Nje mbrojtje per te shmangur ndjenjat e dhimbjes•I lidhur me deshtimin

Nxënësit e tillë jo vetëm që nuk tregojnë interesim të madh për të mësuar, por edhe mund të shkaktojnë probleme dhe të prishin disiplinën në klasë.

Si te veprojme me nxenes te zemeruar,qe bejne sjellje te

padeshiruara?

Disa strategji efektive mund te jene:

• Shikimi me vemendje i klases• Qarkullimi ne klase• Veshtrimi • Pyetjet me qellim• Perdorimi i afersise(i afrohemi nx.kur shohim qe ai eshte duke

prishur mesimin me qellim qe ai te pushoje)

• Dallimi I sjelljes se padeshiruar(mesuesi I le te kuptoje se ai eshte ne dijeni te asaj qe nx.po ben)

• Levizja e nxenesve nga banga

Si te behet menaxhimi i sjelljes se nxenesve?

• Per te pasur nje menaxhim efektiv te klases duhet qe mesuesi te kete parasysh se:

• Cilat sjellje te nxenesve do te njihen si pozitive apo negative.

• Kur dhe si do te njihen• Si do te reagohet ne klase ndaj shkeljeve te vogla apo te medha.

TEKNIKAT PER MODIFIKIMIN E SJELLJES

PERFORCIMI

SHPERBLIMI

NDESHKIMI

PERFORCIMIDuke u bazuar kryesisht tek teoria e Kushtëzimit

Veprues ,si term përforcimi përkufizohet si :

Cdo ndodhi qe rrit mundësinë e përsëritjes së sjelljes që kryhet para tij.

Një ngjarje stimuluese që ndonëse shoqërohet në afatin e duhur me një reagim,priret të mbajë ose të rritë forcën e një reagimi,një lidhje stimul-reagim ose stimul-stimul.

Perforcimi,në përgjithësi mendohet si dicka që ka formën e shpërblimit. Por ,shpërblimi nuk është sinonim I përforcimit ,sepse përforcimi zbatohet për sjellje specifike, të vecanta ndërsa shpërblimi zbatohet mbi një sjellje të përgjithshme e jot e specifikuar.

Shperblimet

Ndeshkimet Perkufizohet si:Paraqitja e një ngjarjeje të padëshiruar ose heqia e një ngjarjeje positive të një ragimi që e ul shpejtësinë e tij.(Kazdin,1989)Prezantimi ose paraqitja e dickaje të pakëndshme (ndeshkimi pozitiv) ose eleminimi I dickaje të këndshme (ndeshkimi negative) ,Skiner, 1953.

Shembuj ndeshkimesh:•Koha mbaroi•Qendrimi ne klase •Detyre per te shkruar menyra sesi te rregulloje problemin•I fundit qe largohet nga klasa•Perjashtimi I pjesemarrjes se klases ne nje aktivitet te deshirueshem etj

Ndeshkimet Perkufizohet si:Paraqitja e një ngjarjeje të padëshiruar ose heqia e një ngjarjeje positive të një ragimi që e ul shpejtësinë e tij.(Kazdin,1989)Prezantimi ose paraqitja e dickaje të pakëndshme (ndeshkimi pozitiv) ose eleminimi I dickaje të këndshme (ndeshkimi negative) ,Skiner, 1953.

Shembuj ndeshkimesh:•Koha mbaroi•Qendrimi ne klase •Detyre per te shkruar menyra sesi te rregulloje problemin•I fundit qe largohet nga klasa•Perjashtimi I pjesemarrjes se klases ne nje aktivitet te deshirueshem etj

KONKLUZIONE

•  Menaxhimi i klases nuk eshte nje gje tjeter  vecse zbatimi dhe perdorimi I te gjitha rregullave dhe procedurave per sigurimin e rregullit , disiplines dhe mbarevajtjes te mesimit ne klase.Qe menaxhimi te jete sa me i efekteshem duhet te zbatohen disa teknika te tij.

•  Menaxhimi i klases ka lidhje te ngushta me sjelljen e mesuesit.Per kete mesuesi duhet te jete i drejte me nxenesit te zoteroje mire lenden ,te kontrolloje emocionet e tij , te ndihmoje nxenesit ne rast nevoje ,te ndjek ecurin e nxenesve gjate kryerjes se detyrave etj...

Ju duhet te mesoni procedurat!

Shpjego

Perserit

Perforco

REKOMANDIME PER MESUESITmesuesi duhet te jete profesioniste i

kendeshem dhe te perpiqet qe te krijoj nje atmosfer miqesore me nxenesit ne klase.

mesuesi duhet te tregoje se eshte ne koherence me gjithcka qe ndodh ne klase.

Mesuesi duhet te perpiqet te perfshije ne mesim te gjithe nxensit edhe atehere kur ai punon me nje nxenes te vecante

mesuesi duhet te jete i afte per t’u marre me shume gjera ne te njejten kohe.

Duhet ruajtur ritmi i duhur i veprimtarive ne klase

Mesuesi duhet te beje nje analize te punes te tij ne kete moment i duhet te mendoj se si e ka menaxhuar klasen gjate nje periudhe te caktuar te dites mesimore.

Mesuesi duhet te pakesoje perdorimin e metodave ndeshkuese dhe shtoje perforcimet.

Te perdore saktesisht procedurat e menaxhimit te sjelljes duke perforcuar sjelljet pozitive.

Te perdore shpesh “Principin e Preemack-ut”.Duhet te percaktoje rregulla te qarta per

sjelljen e nxenesve ne klase. gjithmone meuesi duhet të kritikojë sjelljen e

keqe,jo nxenesin. Duhet te respektoje ndryshimet kulturore-

etnike te nxenesve ne klase.

4 veprime qe me kane ndihmuar mua dhe do ju

ndihmojne edhe ju!• Ruani nje maredhenie profesionale

me nxenesit dhe koleget e rinj! • Tregohuni te drejte me nxenesit

rreth “kush jane ata’• Perdoreni kohen ne klase me

zgjuarsi per te shmangur keqkuptimet

• Tregoni interese rreth aktiviteteve jashte klase te nxenesve

Pyetje ?

Faleminderit per Faleminderit per vemendjen tuaj! vemendjen tuaj! Faleminderit per Faleminderit per vemendjen tuaj! vemendjen tuaj!

Bibliografia Zekaj,Xhevdet,Kuri,Vilson.”2424 Aforizma per Edukimin”,Tirane:Kristal,2011.  Karaj,Theodhori.”Menaxhimi I klases”(Psikologji e zbatuar ne mesimdhenie),Tirane 2008.

Musai, Bardhyl.”Metodologji e Mësimdhënies.” Tiranë: Pegi, 2003.

Miller, Bonnie.”Komunikimi me fëmijë” (Doracak për prindër dhe arsimtar). Ferizaj: QPEA, 2005.

Haliti, Shefik.”Në kërkim të pedagogjisë reformuese.”KURORA, 2007.

Haliti, Shefik.”Artikuj të përzgjedhur pedagogjikë”.URA, 2003.

Zylfiu, Nijazi.”Didaktika.” Prishtinë: Enti i Teksteve dhe i Mjeteve Mësimore, Prishtinë, 1985.

Grup autorësh.Të pyeturit – HISTORI (Aspekte të mësimdhënies). Tiranë: LILO, 1999.

INSTITUTI I STUDIMEVE PEDAGOGJIKE.Arsimi nëpër botë. Tiranë: PEGI, 1997.

Revista: “Ardhmëria”

Burime të tjera dhe nga Interneti.