Öfke yÖnetİmİ

Ali Askar DİNÇ Ali Askar DİNÇ Malatya Ram Malatya Ram

ÖFKE YÖNETİMİÖFKE YÖNETİMİ


ÇABA SARFEDİLEN HER ŞEY ÇABA SARFEDİLEN HER ŞEY DEĞİŞMEZ, FAKAT ÇABA DEĞİŞMEZ, FAKAT ÇABA

SARFETMEDEN DE HİÇ BİR ŞEY SARFETMEDEN DE HİÇ BİR ŞEY DEĞİŞMEZDEĞİŞMEZ

JAMES BALDWINJAMES BALDWIN


ÖFKE GELİR GÖZ KARARIRÖFKE GELİR GÖZ KARARIRÖFKE GİDER YÜZ KIZARIRÖFKE GİDER YÜZ KIZARIR

TÜRK ATASÖZÜTÜRK ATASÖZÜ

Kısaca…Kısaca…

“Öfkeyle kalkan, zararla “Öfkeyle kalkan, zararla oturur”oturur”


Birlikte….Birlikte….

KIZGINLIK

KAYGI

KİN

NEFRET

DÜŞMANLIK

YIKICILIK

HİÇİV

ÖC ALMA

ÖFKE

HİDDET


Öfke….Öfke….

• Temel duygulardan biriTemel duygulardan biri

• Tüm türlerde görülürTüm türlerde görülür

• Sosyalleşme ile birlikte şekillenirSosyalleşme ile birlikte şekillenir

• Normallik düzeyi değişkendirNormallik düzeyi değişkendir

• Belli bir düzeyde normal kabul edilirBelli bir düzeyde normal kabul edilir


Öfke…Öfke…

• Doğuştan geldiği,Doğuştan geldiği,

• Erken yaşlarda görüldüğü,Erken yaşlarda görüldüğü,

• Cinsiyet farkları erken yaşlarda Cinsiyet farkları erken yaşlarda olmadığı,olmadığı,

• Daha çok sosyo-kültürel olarak Daha çok sosyo-kültürel olarak beslendiğibeslendiği


Neden Öfkeleniriz?Neden Öfkeleniriz?

• Çıkmazda hissettiğimizdeÇıkmazda hissettiğimizde

• Anlaşılmadığımızı Anlaşılmadığımızı hissettiğimizdehissettiğimizde

• EngellendiğimizdeEngellendiğimizde

• Tehdit algıladığımızdaTehdit algıladığımızda

• Benliğimize direkt Benliğimize direkt saldırıldığındasaldırıldığında

• Önemlilerimize saldırıldığında Önemlilerimize saldırıldığında


KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ…KİŞİLİK ÖZELLİKLERİ…

• RİGİDRİGİD

• AŞIRI SORUMLUAŞIRI SORUMLU

• İÇE DÖNÜKİÇE DÖNÜK

• DUYGUSAL DÜZENSİZDUYGUSAL DÜZENSİZ

• ŞÜPHELİ/PARANOİDŞÜPHELİ/PARANOİD

• ACELECİACELECİ

• İMPULSİVEİMPULSİVE


BİLİŞSEL YAPI…BİLİŞSEL YAPI…

• ÖĞRENİLMİŞ SEÇİMSİZLİK-GÜÇSÜZLÜKÖĞRENİLMİŞ SEÇİMSİZLİK-GÜÇSÜZLÜK• KENDİLİK İLE İLGİLİ OLUMSUZ ŞEMALARKENDİLİK İLE İLGİLİ OLUMSUZ ŞEMALAR• HER YERDEN VE HER ZAMAN TEHDİT HER YERDEN VE HER ZAMAN TEHDİT

GELEBİLİRGELEBİLİR• BABANIN OĞLUNA BİLE BABANIN OĞLUNA BİLE

GÜVENMEYECEKSİNGÜVENMEYECEKSİN• VE BENZERİ VE DİĞER OTOMATİK VE BENZERİ VE DİĞER OTOMATİK

DÜŞÜNCELERDÜŞÜNCELER


• BastırabilirizBastırabiliriz

• AnlatabilirizAnlatabiliriz

• DindirebilirizDindirebiliriz

Öfkelendiğimizde…Öfkelendiğimizde…


Nedenler…Nedenler…

• BiyolojikBiyolojik

• SosyobiyolojikSosyobiyolojik

• SosyokültürelSosyokültürel


ÖFKELENDİĞİMİZDE NELER YAPARIZ?

• UNUTMA• GİZLEME• HEDEF DEĞİŞTİRME• KONTROL ETME• BASTIRMA• PASİF AĞLAMA• DİREKT YÜZLEŞME• AŞIRI TEPKİ


Sosyalleşme…Sosyalleşme…

• SaldırganlıkSaldırganlık

• CinsellikCinsellik


Sosyalleşme…Sosyalleşme…

CinsellikCinsellik


ÖfkeyiÖfkeyiYenmek…Yenmek…


HER CANLI HAYATTA HER CANLI HAYATTA

KALMAK İSTİYORKALMAK İSTİYOR


Duygu…Duygu…

EylemEylem

FizyolojiFizyoloji

DuyguDuygu

BilişBiliş


Öfkeyi Yönetmek…Öfkeyi Yönetmek…

• Kişisel donanımlarımızKişisel donanımlarımız

• Bakış açımızı yönetmekBakış açımızı yönetmek

• Durumu ve olayları nasıl Durumu ve olayları nasıl algıladığımızı yönetmekalgıladığımızı yönetmek


Duygusal Düzenleme…Duygusal Düzenleme…

UYARANÖFKE DURUMU

STRES ALGISIDEPRESYON

DUYGUSAL DÜZENLEME


UYARAN POSİTİF SONUÇLAR

POSİTİF DUYGU


UYARANÖFKE DURUMU

STRES ALGISIDEPRESYON

DUYGUSAL DÜZENLEME


İletişim…İletişim…

Sözü bilen kişinin, yüzünü ak ede bir söz Sözü bilen kişinin, yüzünü ak ede bir söz Sözü pişirip diyenin işini sağ ede bir söz Sözü pişirip diyenin işini sağ ede bir söz Söz ola kese savaşı, söz ola bitire başı Söz ola kese savaşı, söz ola bitire başı Söz ola agülü aşı, yağ ile bal ede bir söz Söz ola agülü aşı, yağ ile bal ede bir söz

*** ***

Kişi bile söz demini, Demeye sözün kemini Kişi bile söz demini, Demeye sözün kemini Bu cihan cehennemini, Sekiz cennet ede bir söz Bu cihan cehennemini, Sekiz cennet ede bir söz Yunus şimdi söz yatından, söyle sözü gayetinden Yunus şimdi söz yatından, söyle sözü gayetinden Pek sakın o sah katından, Seni ırak ede bir sözPek sakın o sah katından, Seni ırak ede bir söz


Espiri…Espiri…

• Güçlü bir duygu düzenleme aracıGüçlü bir duygu düzenleme aracı

• Sosyalite bağıSosyalite bağı

• Rahatlama ve gevşeme tekniğiRahatlama ve gevşeme tekniği

• Yapıcı, yıkıcı olmadanYapıcı, yıkıcı olmadan


İletişim…İletişim…

• SaygılıSaygılı

• Değer vericiDeğer verici

• İçtenİçten

• Güven vericiGüven verici

• Dinleme ve anlama odaklıDinleme ve anlama odaklı

• EmpatikEmpatik


• Gün içerisinde çok sık ortaya çıkan ve Gün içerisinde çok sık ortaya çıkan ve sakinleştirilemeyen öfke nöbetlerisakinleştirilemeyen öfke nöbetleri

• Çocuğun aşırı aktif, kontrolsüz yada korkusuz Çocuğun aşırı aktif, kontrolsüz yada korkusuz olmasıolması

• Yetişkinleri ve kuralları hiçe saymasıYetişkinleri ve kuralları hiçe sayması

• Televizyonda sıklıkla şiddet içeren programlar Televizyonda sıklıkla şiddet içeren programlar izlemesiizlemesi

• Şiddet temalı oyunlar oynamasıŞiddet temalı oyunlar oynaması

Bebekler ve okul öncesi çocuklarda Bebekler ve okul öncesi çocuklarda gözlenen tehlike işaretlerigözlenen tehlike işaretleri


Okula giden çocuklarla Okula giden çocuklarla ilişkili tehlike işaretleriilişkili tehlike işaretleri

• Dikkat ve konsantrasyon sorunlarıDikkat ve konsantrasyon sorunları• Sınıf aktivitelerinde “oyun bozan” Sınıf aktivitelerinde “oyun bozan”

davranışlar sergilemesidavranışlar sergilemesi• Okulda diğer çocuklarla sık sık kavga Okulda diğer çocuklarla sık sık kavga

etmesietmesi• Çok az sayıda arkadaşının olmasıÇok az sayıda arkadaşının olması• Ev yada sokak hayvanlarına yönelik Ev yada sokak hayvanlarına yönelik

fiziksel baskı uygulamaları yapmasıfiziksel baskı uygulamaları yapması


Ergenlik öncesi ve ergenlik Ergenlik öncesi ve ergenlik dönemi çocuklarınız için dönemi çocuklarınız için tehlike işaretleri:tehlike işaretleri: • Dikkat ve konsantrasyon sorunlarıDikkat ve konsantrasyon sorunları

• Sınıf aktivitelerinde “oyun bozan” Sınıf aktivitelerinde “oyun bozan” davranışlar sergilemesidavranışlar sergilemesi

• Okulda diğer çocuklarla sık sık kavga Okulda diğer çocuklarla sık sık kavga etmesietmesi

• Çok az sayıda arkadaşının olmasıÇok az sayıda arkadaşının olması

• Ev yada sokak hayvanlarına yönelik Ev yada sokak hayvanlarına yönelik fiziksel baskı uygulamaları yapması fiziksel baskı uygulamaları yapması


Dinlemede Etkin KurallarDinlemede Etkin Kurallar

• Anlamak için dinleyinAnlamak için dinleyin• Konuşmayı kesmeKonuşmayı kesme• EmpatiEmpati• Soru sorSoru sor• Konsantre olKonsantre ol• Diğer insanın gözlerine bakDiğer insanın gözlerine bak• Kendi problemlerinden bahsetmeKendi problemlerinden bahsetme• Direkt yargılamaDirekt yargılama• Anladığını geri bildirimlerle hissettirAnladığını geri bildirimlerle hissettir• Kararına saygı duyunKararına saygı duyun


AİLE İÇİ ÖFKE NEDENLERİAİLE İÇİ ÖFKE NEDENLERİ

• MÜKEMMELLİYETCİLİK BEKLENTİLERİMÜKEMMELLİYETCİLİK BEKLENTİLERİ• AŞIRI TALEPKAR FAKAT ÇOK AZ VERİCİ OLAN AİLE AŞIRI TALEPKAR FAKAT ÇOK AZ VERİCİ OLAN AİLE • AŞIRI ELEŞTIREL EBEVEYN TUTUMLARIAŞIRI ELEŞTIREL EBEVEYN TUTUMLARI• KENDİSİ YERİNE BAŞKALARININ ÖNCELİKLERİNİ KENDİSİ YERİNE BAŞKALARININ ÖNCELİKLERİNİ

YAŞAMAYAŞAMA• İLGİSİZ EBEVEYNLERİLGİSİZ EBEVEYNLER• KÜÇÜMSEME VE ADAM YERİNE KONULMAMAKÜÇÜMSEME VE ADAM YERİNE KONULMAMA• KENDİNE VE BAŞKALARINA PROBLEM ÇIKARMAKENDİNE VE BAŞKALARINA PROBLEM ÇIKARMA• BAŞKALARININ SIRTINDAN YAŞAYAN AİLE ÜYELERİ BAŞKALARININ SIRTINDAN YAŞAYAN AİLE ÜYELERİ

(SORUMSUZLUK)(SORUMSUZLUK)


SAĞLIKSIZ AİLEDE ÖFKE NASIL SAĞLIKSIZ AİLEDE ÖFKE NASIL YAŞANIR…YAŞANIR…• İYİYİ OYNARKEN ÖFKEYİ İÇE ATMA (SUÇLULUK VE İYİYİ OYNARKEN ÖFKEYİ İÇE ATMA (SUÇLULUK VE

DEPRESYON)DEPRESYON)• ASLA YETERLİ OLAMIYORUM (PİŞMANLIK, SUÇLULUK, ASLA YETERLİ OLAMIYORUM (PİŞMANLIK, SUÇLULUK,

DEPRESYON)DEPRESYON)• YOĞUN ÖFKE KRONİK DÜŞMANLIKLARA DÖNÜŞEBİLİRYOĞUN ÖFKE KRONİK DÜŞMANLIKLARA DÖNÜŞEBİLİR• İÇE ATILAN ÖFKELER ZAMANLA AŞIRI VE ANİ TEPKİLERE VE İÇE ATILAN ÖFKELER ZAMANLA AŞIRI VE ANİ TEPKİLERE VE

PATLAMALARA YOL AÇARPATLAMALARA YOL AÇAR• İÇE ATILAN ÖFKE ZAMANLA DUYGUSAL DUYARLILIĞIN İÇE ATILAN ÖFKE ZAMANLA DUYGUSAL DUYARLILIĞIN

KAYBOLMASINA VE BAŞKLARINI SUÇLAMAYA YOL AÇARKAYBOLMASINA VE BAŞKLARINI SUÇLAMAYA YOL AÇAR• BİRİKEN ÖFKE YERİNE HİDDETE BIRAKARAK AİLE BİRİKEN ÖFKE YERİNE HİDDETE BIRAKARAK AİLE

ÜYELERİNİN CEZALANDIRILMASINA YOL AÇARÜYELERİNİN CEZALANDIRILMASINA YOL AÇAR• EVDEN KAÇMAEVDEN KAÇMA• KENDİNİ DUYGUSAL OLARRAK SOYUTLAMAKENDİNİ DUYGUSAL OLARRAK SOYUTLAMA• AİLE DIŞI İHTİAÇLARIN GİDERİLMESİAİLE DIŞI İHTİAÇLARIN GİDERİLMESİ


ÖFKEYİ YENİDEN YAPILANDIRMAKÖFKEYİ YENİDEN YAPILANDIRMAK

• ÖFKE İŞLERİN İYİYE GİTMEDİĞİNE BİR İŞARETTİRÖFKE İŞLERİN İYİYE GİTMEDİĞİNE BİR İŞARETTİR• DEĞİŞİM İÇİN BİR ENERJİDİRDEĞİŞİM İÇİN BİR ENERJİDİR• ÇÖZÜMLENMEMİŞ ÖFKE DUYGUSAL GELİŞİMİMİZİ ÇÖZÜMLENMEMİŞ ÖFKE DUYGUSAL GELİŞİMİMİZİ

ENGELLERENGELLER• ÖFKE KENDİMİZİ NE VE NASIL HİSSETTİĞİMİZİ ÖFKE KENDİMİZİ NE VE NASIL HİSSETTİĞİMİZİ

ANLAMA ZAMANIDIRANLAMA ZAMANIDIR• ÖFKE DÜŞÜNCELERİMİZE BAĞLIDIR. ÖFKE ÖFKE DÜŞÜNCELERİMİZE BAĞLIDIR. ÖFKE

YARATAN DÜŞÜNCELERİ DEĞİŞTİRDİĞİMİZDE YARATAN DÜŞÜNCELERİ DEĞİŞTİRDİĞİMİZDE ÖFKE DE ORTADAN KALKARÖFKE DE ORTADAN KALKAR

• DEPRESYON BASTIRILMIŞ ÖFKEDİRDEPRESYON BASTIRILMIŞ ÖFKEDİR


ÖFKEYİ YENİDEN YAPILANDIRMAKÖFKEYİ YENİDEN YAPILANDIRMAK

• DÜŞMANLIK BİR TÜR ÇÖZÜMLENMEMİŞ ÖFKEDİR. DÜŞMANLIK BİR TÜR ÇÖZÜMLENMEMİŞ ÖFKEDİR. • SALDIRGAN ÖFKE (SÖZEL VEYA FİZİKSEL) İFADE SALDIRGAN ÖFKE (SÖZEL VEYA FİZİKSEL) İFADE

EDİLDİĞİNDE DAHA DA YOĞUNLAŞIREDİLDİĞİNDE DAHA DA YOĞUNLAŞIR• ÖFKE SADECE BENİM ÖZELLİĞİM VE BENİMLE ÖFKE SADECE BENİM ÖZELLİĞİM VE BENİMLE

İLGİLİDİR İLGİLİDİR • O HALDE ÖFKEYİ KONTROL ETMEK BENİM O HALDE ÖFKEYİ KONTROL ETMEK BENİM

ELİMDEDİRELİMDEDİR• HER ŞEYİN SORUMLUSU SON DAMLA DEĞİLDİRHER ŞEYİN SORUMLUSU SON DAMLA DEĞİLDİR• KONTROL ETTİĞİN ÖFKEYLE GELİŞİRSİNKONTROL ETTİĞİN ÖFKEYLE GELİŞİRSİN• ÖFKEYE İYİ YÖENETEBİLMEK DUYGUSAL GELİŞİMİ ÖFKEYE İYİ YÖENETEBİLMEK DUYGUSAL GELİŞİMİ

SAĞLARSAĞLAR


ÖFKELENDİĞİMDE NELER YAPABİLİRİM?ÖFKELENDİĞİMDE NELER YAPABİLİRİM?

• ÖFKENLE YÜZLEŞ ONDAN KAÇMAÖFKENLE YÜZLEŞ ONDAN KAÇMA• ÖFKENİN ALTINDAKİ DUYGULARI ANLAMAYA ÇALIŞÖFKENİN ALTINDAKİ DUYGULARI ANLAMAYA ÇALIŞ• BEN DİLİ KULLAN BEN DİLİ KULLAN • ÖFKENE KARIŞAN SUÇLULUK, PİŞMANLIK, HİDDET, UTANMA, ÖFKENE KARIŞAN SUÇLULUK, PİŞMANLIK, HİDDET, UTANMA,

KORKU GİBİ DUYGULARI AYIKLAKORKU GİBİ DUYGULARI AYIKLA• ÖFKELENMENE NEDEN OLAN KONU İLE YÜZLEŞ. DAMLA MI ÖFKELENMENE NEDEN OLAN KONU İLE YÜZLEŞ. DAMLA MI

KAYNAK MI OLDUĞUNU BELİRLEKAYNAK MI OLDUĞUNU BELİRLE• GEÇMİŞTEN GELEN ÖFKE KAYNAKLARINI KURUTGEÇMİŞTEN GELEN ÖFKE KAYNAKLARINI KURUT• YARIM İŞ BIRAKMAYARIM İŞ BIRAKMA• ÇEVRENDEKİLERDEN YARDIM AL. ÇEVRENDEKİLERDEN YARDIM AL. • ÖFKELENMEDEN ÖFKEN İÇİN HAZIRLIKLI OLÖFKELENMEDEN ÖFKEN İÇİN HAZIRLIKLI OL• BEN ÖFKELİYİM…. ÇÜNKÜBEN ÖFKELİYİM…. ÇÜNKÜ


ÖFKELENDİĞİNDE…ÖFKELENDİĞİNDE…• GEVŞE…DÜŞÜN…DAVRANGEVŞE…DÜŞÜN…DAVRAN• SAKİNLEŞİNCEYE KADAR SAKİNLEŞİNCEYE KADAR

SAKİN OL SAKİN OLSAKİN OL SAKİN OL• NEYE VE NİÇİN ÖFKENDİM?NEYE VE NİÇİN ÖFKENDİM?• ÖFKEMİN ALTINDA NE VAR?ÖFKEMİN ALTINDA NE VAR?• NE TÜR ALTERNATİFLERİM NE TÜR ALTERNATİFLERİM

VAR?VAR?• EN İYİ YOL HANGİSİ?EN İYİ YOL HANGİSİ?• EN FAYDALI YOL HANGİSİ?EN FAYDALI YOL HANGİSİ?• KAR VE ZARARIM NE OLUR?KAR VE ZARARIM NE OLUR?• ÖFKE İÇE Mİ DIŞA MI ÖFKE İÇE Mİ DIŞA MI

VURULMALI?VURULMALI?• YIKICI VE SALDIRGAN YIKICI VE SALDIRGAN

OLMAYAN ÇÖZÜM YOLLARI OLMAYAN ÇÖZÜM YOLLARI NEDİR?NEDİR?

• DÜŞÜN, DÜŞÜN YENİDEN DÜŞÜN, DÜŞÜN YENİDEN DÜŞÜNDÜŞÜN


ÖFKELENMEDEN…ÖFKELENMEDEN…

• ÖFKENİN DOĞAL OLDUĞUNU DÜŞÜNÖFKENİN DOĞAL OLDUĞUNU DÜŞÜN• ÖFKE BİR YAŞAM KAYNAĞIDIRÖFKE BİR YAŞAM KAYNAĞIDIR• ÖFKE DUYGULARIMIZIN BİLEYİCİSİDİRÖFKE DUYGULARIMIZIN BİLEYİCİSİDİR• İYİ BİR ESPİRİ ANLAYIŞI BİN BİR ÖFKEYİ İYİ BİR ESPİRİ ANLAYIŞI BİN BİR ÖFKEYİ

YENERYENER• HAZIRLIKLI OLMAK YIKICILIĞI AZALTIRHAZIRLIKLI OLMAK YIKICILIĞI AZALTIR• ÖFKELENME YOL HARİTASI ÇÖZME ÖFKELENME YOL HARİTASI ÇÖZME

YOLLARININ BELİRLEYİCİSİDİRYOLLARININ BELİRLEYİCİSİDİR• SLOGAN: ÖFKENİN SANA ZARAR SLOGAN: ÖFKENİN SANA ZARAR

VERMESİNE ASLA İZİN VERMEVERMESİNE ASLA İZİN VERME


ÖFKEMİZİ ANALİZ EDELİM…ÖFKEMİZİ ANALİZ EDELİM…

• BANA GÖRE ÖFKE NEDİR?BANA GÖRE ÖFKE NEDİR?• BENİ DAHA ÇOK NE ÖFKELENDİRİR?BENİ DAHA ÇOK NE ÖFKELENDİRİR?• KİM ÖFKELENDİRİR?KİM ÖFKELENDİRİR?• KIRMIZI ÇİZGİLERİM NEDİR?KIRMIZI ÇİZGİLERİM NEDİR?• ÖFKEMİ DAHA ÇOK NASIL İFADE EDERİM?ÖFKEMİ DAHA ÇOK NASIL İFADE EDERİM?• ÖFKEMİ İFADE EDİŞİM NE KADAR SAĞLIKLI?ÖFKEMİ İFADE EDİŞİM NE KADAR SAĞLIKLI?• ÖFKEMİN ORTASINDAYKEN NE ÖFKEMİN ORTASINDAYKEN NE

HİSSEDERİM?HİSSEDERİM?• ÖFKEMDEN SONRA NELER HİSSEDERİM?ÖFKEMDEN SONRA NELER HİSSEDERİM?


ANALİZ……ANALİZ……

• ÖFKEMDEM NE TÜR DERSLER ALIRIM?ÖFKEMDEM NE TÜR DERSLER ALIRIM?• ÖFKEMDEN KAZANÇLARIM NELERDİR?ÖFKEMDEN KAZANÇLARIM NELERDİR?• ÖFKEMİ İFADE ETMEKTEN BENİ NE ALIKOYAR?ÖFKEMİ İFADE ETMEKTEN BENİ NE ALIKOYAR?• BAŞKALARININ TEPKİLERİ NELER OLUR?BAŞKALARININ TEPKİLERİ NELER OLUR?• ÖFKEMİ DAHA ETKİLİ NASIL İFADE EDEBİLİRDİM?ÖFKEMİ DAHA ETKİLİ NASIL İFADE EDEBİLİRDİM?• ÖFKEMİN OLUMSUZ SONUÇLARI NELERDİR?ÖFKEMİN OLUMSUZ SONUÇLARI NELERDİR?• ÖFKEMİN KAYNAĞINDA NELER VAR?ÖFKEMİN KAYNAĞINDA NELER VAR?• ÖFKEMİ NASIL KABUL EDER VE ONU SAĞLIKLI ÖFKEMİ NASIL KABUL EDER VE ONU SAĞLIKLI

İFADE EDEBİLİRİMİFADE EDEBİLİRİM??


DÜŞMANINI YENMENİN EN İYİ YOLU DÜŞMANINI YENMENİN EN İYİ YOLU ONU KENDİNE ARKADAŞ ETMEKTİRONU KENDİNE ARKADAŞ ETMEKTİR

ABRAHAM LINCOLNABRAHAM LINCOLN

Öfke yÖnetİmİ

Documents