Üriner diversiyon: İpuçları ve püf...
TRANSCRIPT
Dr. Can ÖBEK
İstanbul Üniversitesi
Cerrahpaşa Tıp Fakültesi
Üriner Diversiyon:
İpuçları ve Püf Noktaları
En iyi kanser kontrolu,
Renal fonksiyonun korunması,
En iyi yaşam kalitesi◦ Fonksiyonel ve anatomik açıdan doğal, ameliyat
öncesine en yakın restorasyon
Komplikasyon açısından potansiyeli en az yöntem◦ Kısa ve uzun vadede
Ortotopik mesane uygulaması, kontraendike olduğu nadir durumlar dışında, her hastaya önerilmeli /tercih edilmeli◦ Düşük basınçlı◦ Kolay boşaltılan kontinan rezervuar◦ Üst sistemi korur◦ Vücut görüntüsünü bozmaz◦
Dünya genelinde en fazla uygulanan İleal loop
Kapasitesi iyi, Kompliyansı iyi, Yüksek basınçlı reflüsü olmayan
Bağırsak detübülarize edilip, bir küre şekli veriliyor.
İleum genelde tercih ediliyor◦ Konraktilitesi az, kompliyansı fazla◦ Mukoza atrofisi -> reabsorbsiyon daha az
Ameliyatta yapılan frozen sectionda distal üretrada tümör varlığı
Renal fonksiyon bozukluğu◦ Kreatinin >2 mg/dl◦ GFR < 50-60mL/dk
◦ Sistektomi öncesi hidronefroz varsa perkütan drenaj ve GFR düzelirse aday olabilir.
Üretra darlığı
Stress tipi idrar kaçırma
Sfinkter disfonksiyonu
Karaciğer fonksiyon bozukluğu◦ İdrardan emilen metabolitlerin reabsorbsiyon ve
resirkülasyonu için◦ Ammonia portal sirkülasyona giriyor
Kendi kendine kateterize edebilme sorunu◦ Fiziksel veya mental sorunlar Kuadripleji, demans...
Yaş◦ Kronolojik değil, biyolojik yaş◦ Yaşlı hastada inkontinans daha fazla
Obezite◦ Mezenter kökü kısa ve kalın olabilir Mezoya horizantal serozal pencereler
◦ Stoma sorunları açısından ortotopik tercih sebebi olabilir
Lokal ileri veya bölgesel metastatik hastalık◦ Yaşam süresi, ortotopik m. nimetlerinden faydalanmasına
olanak vermeyecekse
Pre-op radyoterapi◦ Komplikasyon oranı daha fazla◦ “Bağırsak segmenti seçiminde mutlak belirleyici olmasa
da, bağırsağın dikkatle gözden geçirilmesi gerekir”.
Bağırsak hastalığı◦ İnflamatuvar bağırsak hast., kısa bağırsak sendromu
Hautmann RE World J Urol 2009;27-57
Multifokal hastalık, Yaygın CIS, Prostatik üretra (prostatik stroma +), Kadında mesane boynunda tutulum
Ameliyatta distal üretra sınırı negatif ise, motive hastada, ortotopik mesane uygulanabilir.
Hasta (ve yakınları) karara aktif olarak katılmalı !
Daha önce bu ameliyatı olmuş hasta/hastalar ile görüşmesini sağlamak...
1 hafta yüksek proteinli diyet*
B12 vit seviyesi belirlenmesi
Spirometri ile solunum egzersizi eğitimi
İleal loop yapılacaksa yerinin belirlenmesi
Gregg JR et al. The effect of preoperative nutritional defficiency on mortality.....J Urol 2011; 185:90
Pre-op gece sıvı
Antibiyotik profilaksisi < 24 saat
DVT ve emboli profilaksisi◦ Pnömatik CD ◦ Düşük molekül ağırlıklı heparin ◦ Varis çorabı
Etkinliği kanıtlanmamış
Süresi belirli değil
Tek doz muhtemelen yeterli
Kliniklerin kendi floraları göz önüne alınmalı
Sefalosporin + Metronidazol
Ameliyattan 2 gün önce sulu gıda,1 gün önce posasız sulu gıda,Oral fleetEnema
Sadece lavman yapılabilirKlasik bağırsak temizliği gerekmeyebilir*Kısa - uzun süreli (3 gün) temizlik fark yaratmıyor**
Pruthi RS J Am Coll Surg 2010210:93*Inman BA J Urol 2003;170:1888**Aslan G Urol Oncol. 2011 May
Tüplü < 24 saat v Tüpsüz
Kusma az
Ventral herni az Yara enfeksiyonu az
Anastamoz kaçagı aynı
Akciğer komp. az Bağırsak fonk. erken
Distansiyon-kusma icin NGT
Anastomoz kaçağı aynı
Leung TT J gastrointest Surg 2008;12:939
Metaanaliz:
Anlamlı fark yok.Stapler ile ameliyat süresi biraz daha kısa,
İleus riski biraz daha az.
Mümkünse omentum sarılmalı
Bağırsak hazırlığı tipi, Cerrahi öncesi aç kalmak, Ameliyattaki ağrı kontrolu, Post-op ağrı kontrolu, Uzun süre NGT, Hipovolemi, Fazla sıvı yüklenmesi, Post-op açlık
Komplikasyon artmıyor
Yoğun bakımda kalış kısa
Beslenme erken
NGT alınmasıOral beslenmeMobilize olmaMetoclopramideSakız çiğnemeK kontrolu
Non-narkotik analjezik
Üreter kanlanmasını bozmamakÜretere nazik davranmak
Yeterli spatülasyon yapmakKöşeye en az 2 separe dikiş koymak
Ant-reflü teknik kullanmamakStent
Kouba E J Urol 2007; 178:945Pagano S J Urol 2005;174:959
Single J stentleri dışarı - urostomi torbasınaYıkanması önerilir (2 ml) – sepsis açısından DİKKAT
Genelde stent süresi 10 gün
◦ Post-op pelvikalisyel sistem dilatasyonu az◦ Bağırsak aktivitesi daha hızlı dönmüş◦ Metabolik asidoz daha az
Poş manuel irigasyonu - post-op 6-12 saat◦ Her sefer steril serum ve enjektör ile◦ Mukus cok sorun ise N-acetylcysteine
Suprapubik drenajın yararı ispatlanmış değil -sigorta
İşeme hissinin değişik olacağı anlatılmalı – karın ağrısı konusunda uyarılmalı
Uretral sonda 2-3 hafta (önce suprapubik)
Sonda çıktıktan sonra normal kapasiteye ve işeme düzenine dönmek 2-3 ay sürebilir
Kegel egzersizleri
Oturarak, hafif öne eğilerek, Crede ile işeme
Tedricen 2 işeme arası süre uzatılmalı
4 saati geçmemeli
Gece saat kurmak hastaya önerilmeli◦ Yatmadan sıvı, alkol, kafein kıstlaması◦ Uyku ilaçları alınmaması◦ Gerekirse imipramine Hcl 25 mg (oxybutynin, verapamil)
İdrar retansiyonu durumunda üretra darlığı açısından değerlendirme yapılmalı.
Mesane çıkımında “kinking”
Lokal nükse bağlı tıkanıklık
Mukoza prolapsusu
Rezervuar posterioruna omentum,
Vajen fornikslerinin Cooper ligamanına asılması,
Vajen apeksinin sakruma asılması,
Poş boyutunu fazla büyük tutmamak
Tuz kaybı send. ve metabolik asidoz◦ Ammonium emilimi/bikarbonat atılımı
Hipopotasemi
B12 vitamini
Safra tuzları◦ Lipid emilimi
İleum distalinde en az 15 cm bırakılmalı
60 cm üzerinde ileum rezeksiyonu yapılmamalı
Olası metabolik bozukluklar için hastayı takip etmeli kan gazı, B12
Halsizlik, iştahsızlık, kendini kötü hisssetme, şuur bulanıklığı hemen düşündürmeli.
Sıvı replasmanı – Ringer laktat Oral NaCo3 (2-6g/d) Potasyum sitrat (hasta tuzu tolere edemezse)
Cl transport blokerleri◦ Chlorpromazine 25 mgx3◦ Nikotinik asit 4000 mgx3
Enfeksiyon varsa tedavisi Ortotopik mesanenin boşaldığından emin olunmalı
Mesane kateterize edilmeli
Proteus veya Pseudomonas tedavi edilmeli
Asemptomatik bakteriüri :◦ İnkontinans yoksa,,◦ Mesanesini bosaltıyorsa,◦ Antibiyotiğe rağmen nüks ediyorsa
tedavi edilmemeli.
Basit, end-to-side, reflülü anastomoz, Afferent limb kullanımı, Düşük basınçlı bir ortotopik mesane, Rezidü kalmamasını temin etmek, Üst ÜS’de darlık gelişirse tedavi etmek
Kassouf W Eur Urol 2010;58:374
Eur Urol 2010; 57:983