plan zrównoważonej mobilności miejskiej dla gdyni...

Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Gdyni: wyzwania w związku z perspektywą finansową

na lata 2014-2020

„Plany Zrównoważonej Mobilności Miejskiej kluczem do pozyskiwania środków europejskich”

Płock, 11 czerwca 2015 r.

dr Marcin WołekKatedra Rynku Transportowego, Uniwersytet Gdański

2

Plan prezentacji

• Zalecenia i wymogi w świetle zapisów RPO;• Punkt wyjścia;• Tworzenie gdyńskiego SUMP• podsumowanie

M. Wołek: Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla Gdyni … • 11.06.2015

3

Zalecenia i wymogi w świetle analizy RPO

• „Inwestycje w transport miejski muszą wynikać z przygotowanych przezsamorządy planów, zawierających odniesienia do kwestii przechodzenia nabardziej ekologiczne i zrównoważone systemy transportowe w miastach.Funkcję takich dokumentów mogą pełnić plany dotyczące gospodarkiniskoemisyjnej, Strategie ZIT lub plany mobilności miejskiej…” [RPO woj.Podlaskiego na lata 2014-2020, s. 114];

• Podstawowym warunkiem ubiegania się o środki […] jest posiadanieprzez Beneficjentów planów gospodarki niskoemisyjnej […]. Wzależności od zdiagnozowanych potrzeb, Plany GospodarkiNiskoemisyjnej muszą zawierać odniesienie do następujących kwestii:zbiorowy transport pasażerski, transport niezmotoryzowany,intermodalność, transport drogowy, zarządzane mobilnością,wykorzystanie inteligentnych systemów transportowych, logistyka miejska,bezpieczeństwo ruchu drogowego w miastach, wdrażanie nowych wzorcówużytkowania, promocja ekologicznie czystych i energooszczędnych pojazdów[SZOOP woj. lubuskiego]


5

Punkt wyjścia


• Audyt danych;• Audyt dokumentów strategicznych

wraz z oceną przydatności dlaSUMP;

• Analiza planu zrównoważonegorozwoju transportu publicznego iPGN;

• Utworzenie grupy roboczej;• Pełnomocnik / lider [„łamacz

procedur”, oszczędność czasu];• Ustalenie najpoważniejszych

deficytów wymagających zaangażowania największych środków.

6

Obszary deficytów w zakresie zrównoważonej mobilności w polskich miastach

• Wiarygodne wyniki badań transportu publicznego;• Wiarygodne i kompleksowe wyniki badań ruchu

rowerowego;• Wiarygodne i kompleksowe wyniki badań ruchu pieszego

[!!!];• Część planów transportowych prezentuje sobą niską

przydatność dla rozwijania w kierunku SUMP.


7

Interesariusze: wewnętrzni i zewnętrzni

• Jednostki i wydziały Miasta (planowanie przestrzenne, inwestycje,inżynieria ruchu i transport, nadzór właścicielski, ochrona środowiska,edukacja…)

• Służby (Straż Miejska, Policja…),• Sektor transportu publicznego (organizator transportu,

operator/operatorzy, PKP, );• Uczelnie i jednostki naukowo-badawcze;• Organizacje pozarządowe;• Przedsiębiorstwa.


8

Projekt CIVITAS DYN@MO (2012-2016)

• dofinansowany z 7 Programu Ramowego• projekt RTD zajmujący się planowaniem transportu,

przyjaznymi środowisku pojazdami i wykorzystaniem ITS i ICT

• Miasta partnerskie: Gdynia, Akwizgran (DE), Koprivnica (CR), Palma de Mallorca (SP)

Cele projektu:• rozwój systemów i usług transportowych• wprowadzenie ekologicznych środków transportu• wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań w zakresie

usług i systemów transportowych• zaangażowanie mieszkańców w proces planowania

mobilności• współpraca i wymiana doświadczeń pomiędzy

miastami


9

Plan Zrównoważonej Mobilności Miejskiej (tzw. SUMP) dla Miasta Gdyni

• Polityka transportowa Gdyni (1998);

• ZPRTP (2004);

• Projekt unijny BUSTRIP (2009) – SUTP(Plan Transportowy) dla Gdyni na 2008-2015;

• Istniejący SUTP – nie został uprawomocniony

• SUTP – zgodny z wytycznymi Komisji Europejskiej

• Plan transportowy (2014);

• BYPAD (2014).

Nowy SUMP na lata 2015-2025


10

Gdzie jesteśmy?

(w trakcie konsultacji w grupie roboczej i z interesariuszami)

(w opracowaniu)


11

Podejście do gdyńskiego SUMP

• Zaangażowanie społeczne• Konsultacje publiczne• Spotkania z interesariuszami• Badanie i zbieranie opinii

nt. transportu• Społecznościowe projekty

badawcze • Dwukierunkowa komunikacja

poprzez web 2.0• „żywe laboratorium” dla BSR

• Zebranie i integracja istniejących strategii i planów

• Przegląd i integracja istotnych dokumentów odnoszących się do mobilności w Gdyni

• Przegląd działań realizowanych i planowanych

• Wykorzystanie web 2.0 - platforma Mobility 2.0

• Wykorzystanie rozwiązań ITS - 3-poziomowy model transportowy do analiz SUMP

• Samoocena• Identyfikacja interesariuszy

i utworzenie grupy roboczej• Strategia długoterminowa:

2015-2025 (cele + działania)• Krótkoterminowy plan działań• Ciągły monitoring i ewaluacja/

aktualizacja co 2-3 latadynamiczny zaawansowany

interaktywnyzintegrowany


12

Interaktywny: wykorzystanie badań marketingowych

Badania pierwotne Podmiot Regularność

Badania preferencji i zachowań komunikacyjnychmieszkańców Gdyni (co 2-3 lata, ponad 1900respondentów);

ZKM Gdynia & UG

T

Badania preferencji i zachowań komunikacyjnychuczniów szkół ponadpodstawowych (po raz pierwszy wramach projektu CIVITAS DYN@MO, 2014)

UG & ZKM N

Badania oczekiwanych zmian w organizacji ruchu nawybranych ulicach w centrum Gdyni (trzy odrębnebadania, 1800-2700 respondentów dla każdej ulicy)

ZDiZ Gdynia N

Badania natężenia i struktury ruchu na ul. Świętojańskiej(2014, 2015, tbc…)

UG T

Ciągłe badania jakości transportu miejskiego (np..punktualność), popytu i przychodowościposzczególnych linii, sprzedaży biletów…

ZKM T


13

Badania ruchu pieszego w CIVITAS DYN@MO

• Kluczowe dla kompleksowych badańmobilności;

• Brak jednolitej metodologii;• Badania natężenia i struktury ruchu na

głłwoncyh ulicach w gdyni w 2014 r. i na ul.Świętojańskiej w 2015 r.;;

• Wstępne analizy potwierdzają zbliżonyudział ruchu pieszego w podziale zadańprzewozowych do innych miasteuropejskich. Pedestrian

share in modal split

Population [thous.]

Density [inhab./ sq. km]

Year of measure

Survey method

Bonn (Germany) 28% 327,9 2 322 2008 RHS Graz (Austria) 19% 270 2117 2013 RHS Aachen (Germany) 23% 258,7 1608 2011 HC Plymouth (UK) 18% 256 3207 2010 PSPS Magdeburg (Germ.) 21% 234,8 1164 2008 RHS Saarbrucken (Germ.) 23% 177,2 1061 2010 RHS Szeged (Hungary) 22% 161,8 576 2009 HS

14

Kluczowe elementy procesu

Ustalenie wspólnej wizji miasta i mobilności

Scenariusze rozwoju

Identyfikacja problemów i słabych stron

Ustalenie priorytetów w zakresie mobilności

Wyznaczenie celów strategicznych

Wyznaczenie celów operacyjnych

Dobór działań umożliwiających ich realizację


15

Wspólne dążenie do rozwoju systemu zrównoważonej

mobilności, zapewniającego

mieszkańcom wysoką jakość życia i możliwość

podróżowania w bezpiecznym, czystym

i przyjaznym środowisku

Jakość życia

Ekonomia

Środowisko

Energia

Wspólna wizja mobilności

Wydajny energetycznie transport miejski

Lepsze warunki do życia, pracy i podróżowania w Gdyni

Wzrost ekonomiczny i redukcja zapotrzebowania na transport

Zrównoważony transport dla czystego środowiska

Zrównoważony społeczny,

przestrzenny i ekonomiczny rozwój Gdyni


16

• Metodologia oceny jakości planowania mobilności w mieście wypracowana w ramach projektu ADVANCE

• 12 interesariuszy z instytucji: UM, ZDiZ, BPP, ZKM, Port Gdynia, PKM, SKM, BRM, Policja

• Ocena poszczególnych aspektów w Obszarze misji i Obszarze działań

• Obszar misji - bardzo duża rozbieżność wyników – średni wynik: 2,4/4

Mocne strony: wizja, ramy regionalne/krajowe, wsparcie polityczne

Słabe strony: współpraca wewnętrzna, EWALUACJA (!)

• Obszar działań – średni wynik 1,7/4

Mocne strony: jakość TZ (3,1!)

Słabe strony: zarządzanie parkowaniem, transport towarów, ograniczanie ruchu samochodowego

Samoocena z wykorzystaniem kwestionariusza ADVANCE


17

Priorytetyzacja

• Ankieta na www.mobilnagdynia.pl

• Zaproszonych ok. 80 interesariuszy

• 30 respondentów• 66 pytań w 8 grupach

tematycznych• Oceny w skali C – A++

(odp. 1 – 5)

4,454,24

4,214,144,14

4,104,03

4,003,97

3,903,793,793,79

3,763,693,693,693,693,69

3,623,623,62

3,593,52

3,483,453,43

3,383,38

3,343,31

3,283,28

3,243,21

3,173,143,143,143,14

3,073,073,07

3,032,972,972,96

2,932,902,89

2,832,832,83

2,762,76

2,722,452,45

2,412,38

2,342,312,31

2,282,21

2,17

Integracja biletowa transportu zbiorowegoParking miejski

Uwzględnianie ruchu pieszego podczas planowania inwestycjiPrzestrzenie publiczne

Gęstość zabudowań i przystanki transportu publicznegoParkingi typu Park & Ride

Ograniczenie wjazdu do miasta pojazdom ciężarowym…Bezpieczeństwo rowerzystów na skrzyżowaniach

Informacja pasażerskaSystem bezpieczeństwa ruchu drogowego

Bezpieczna droga do szkoły"Zielone" pojazdy w transporcie zbiorowym

Parkingi typu Bike & RideStrefa darmowego przejazdu transportem zbiorowym

Bezpieczeństwo transportu zbiorowegoPromocja zrównoważonej mobilności wśród studentów

Re-alokacja przestrzeni dla ruchu rowerowegoStrefy uspokojonego ruchu na osiedlach mieszkaniowychPromocja zrównoważonej mobilności wśród mieszkańców

System roweru miejskiegoRacjonalizacja podróży służbowych

Kontrola prędkości i egzekwowanie przepisów w ruchu drogowymPołączenia ponadregionalne w sieci rowerowej

Punkty ładowania pojazdów elektrycznychSystem monitoringu przestrzeni parkingowej

Integracja transportu rowerowego z transportem zbiorowymStandardy dla transportu towarów i dostawStrefy ograniczonej emisji zanieczyszczeń

Pojazdy elektryczne dla firmRowery na buspasach

Rozwój koncepcji miejskiego carpoolinguUprzywilejowanie pojazdów ekologicznych

Centrum mobilności lub oficer ds. mobilności


18

Cele strategiczne i operacyjne

Atrakcyjna i bezpieczna przestrzeń miejska

Poprawa warunków dla ruchu pieszego

Poprawa dostępności dla osób o ograniczonej mobilności

Poprawa warunków dla ruchu rowerowego

Poprawa jakości przestrzenipublicznej

Bezpieczny i efektywny system transportu

Zintegrowane planowanie systemu transportowego i mobilności na poziomie metropolitalnym

Rozwój systemu zarządzania ruchem z wykorzystaniem ITS

Rozwój konkurencyjnego publicznego transportu zbiorowego

Zwiększenie udziału niskoemisyjnych pojazdów

Racjonalne wybory transportowe

Edukacja i zwiększanie świadomości w zakresie zrównoważonej mobilności i bezpieczeństwa

Optymalizacja potrzeb transportowych

Równoważenie mobilności w dzielnicach

Rozwój nowych usługw zakresie mobilności

Efektywny transport ładunków w mieście

Poprawa dostępności transportowej portu morskiego

Stworzenie efektywnego i zrównoważonego systemu miejskiej dystrybucji

Wspieranie nowoczesnychtechnologii i rozwiązań organizacyjnych dla transportu towarowego


19

Cele strategiczne – cele – operacyjne – zadania: przykład

20

• Spotkania z grupami interesariuszy i mieszkańcami• Badania preferencji i przyzwyczajeń

transporotowych• Konsultacje, warsztaty• samoocena z wykorzystaniem

kwestionariusza , ankieta priorutetyzacyjna• Komunikacja z mieszkańcami - platforma Mobility 2.0

(www.mobilnagdynia.pl) i serwisy społecznościowe→ Konsultacja projektów społecznościowych→ Wizualizacja i dyskusja na temat wyników analiz

Włączenie interesariuszy i mieszkańców w planowanie


21

Kierunki dalszych prac

Konsultacje i zatwierdzenie działań do strategii SUMP

Dobór wskaźników do monitoringu i ewaluacji

Opracowanie krótkoterminowego planu działań do SUMP

Konsultacje i uzyskanie akceptacji Planu

Wersja robocza Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej

Konsultacje z interesariuszami i mieszkańcami

Uchwalenie Planu Zrównoważonej Mobilności Miejskiej dla M. Gdyni


22

Centrum Kompetencji SUMP Regionu Morza Bałtyckiego

• Gdynia jako „żywe laboratorium” dla Polski i Regionu Morza Bałtyckiego

• Prowadzone przez Uniwersytet Gdański

• Wspierane przez Komisje Środowiska i Transportu Unii Miast Bałtyckich, Miasto Gdynia oraz Uniwersytet w Lund

• Cel: pomoc miastom w opracowaniu ich Planów Zrównoważonej Mobilności Miejskiej przez dostarczanie informacji, wsparcia, wymianę doświadczeń oraz szkolenie w czasie trwania i już po zakończeniu projektu CIVITAS DYN@MO

http://polska.bsr-sump.eu/ http://www.bsr-sump.eu/


23

Podsumowanie

• SUMP – kompleksowy i złożony PROCES;• Potrzeba przeprowadzenia audytu danych wśród

wszystkich interesariuszy miasta;• Możliwa integracja i rozbudowa istniejących planów i

innych dokumentów strategicznych (np. PGN,strategie ZIT, w jednym województwie POP);

• Potrzeba dostosowania celów i zadań do specyfikimiasta (np. silna pozycja rad dzielnic w Gdyni,rosnące znaczenie budżetu obywatelskiego);

• Konieczność uwzględnienia ram krajowych iREGIONALNYCH (RPO!).

Dziękuję za uwagę

Marcin Wołek

[email protected]

Tel. kom. 605 215 685

mailto:[email protected]

plan zrównoważonej mobilności miejskiej dla gdyni...

Documents