samagido wigni sakrebulos wevrebisatvis › images › doc › uploadedfiles › files...wigni...
TRANSCRIPT
-
samagido wigni sakrebulos wevrebisaTvis
(gamocemulia 2010 wlis 30 seqtembris mdgomareobiT)
aleqsandre svaniSvili
Tbilisi 2010
-
winamdebare wignis mizania daexmaros sakrebulos wevrebs uflebamosilebaTa
srulyofilad da efeqturad ganxorcielebaSi. masSi ganmartebulia sakrebulos
wevrebisTvis kanoniT dakisrebuli ufleba-movaleobebi da sakrebulos sxdomis
Catarebis procedurebi. aseve, mocemulia sakrebulos debulebis (reglamentis)
Sedgenis (garda qalaq Tbilisis sakrebulosi), sakrebulos muSaobis ukeT organizebisa
da TviTmmarTvelobis ganxorcielebaSi moqalaqeTa CarTulobis xelSemwyobi
sarekomendacio debulebebi.
wigni gankuTvnilia sakrebulos wevrebisa da am sakiTxiT dainteresebul pirTaTvis.
redaqtorebi:
daviT WiWinaZe
levan faniaSvili
gamomcemlobis redaqtori
lamara baxtaZe
gamocemaze pasuxismgebeli
guranda romanaZe
gamocema momzadebulia samoqalaqo sazogadoebis institutis mier evrokavSirisa
da fond `Ria sazogadoeba _ saqarTvelos~ finansuri mxardaWeriT. masSi ganxiluli
sakiTxebis Sesaxeb mosazrebebi SeiZleba ar daemTxves evrokavSirisa da fond `Ria
sazogadoeba _ saqarTvelos“ Sexedulebebs.
ISBN: 978 999 40-710-9-8
-
3
Sesavali .............................................................................................................................. 8
nawili I warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba ..................... 9Tavi I. sakrebulos saqmianobis samarTlebrivi safuZvlebi
da ZiriTadi principebi .............................................................................................. 9
1.1 sakrebulos statusi ........................................................................................... 9
1.2 sakrebulos saqmianobis samarTlebrivi safuZvlebi ..................................... 10
1.3 sakrebulos saqmianobis ZiriTadi principebi ................................................ 16
Tavi II. sakrebulos uflebamosilebebi ..........................................................................................21
2.1 sakrebulos uflebamosilebis gansazRvra ...................................................... 21
2.2 sakrebulos uflebamosileba saerTo_administrirebis sferoSi ................ 25
2.3 sakrebulos uflebamosileba safinanso-ekonomikur sferoSi ..................... 36
2.4 sakrebulos uflebamosileba TviTmmarTveli
erTeulis qonebis marTvis sferoSi ................................................................ 51
2.5 sakrebulos uflebamosileba socialur sferoSi ......................................... 55
2.6 sakrebulos uflebamosileba TviTmmarTveli erTeulis teritoriis
keTilmowyobisa da sayofacxovrebo-komunalur sferoSi ............................ 57
2.7 sakrebulos uflebamosileba miwaTsargeblobisa
da bunebrivi resursebis sargeblobis sferoSi ............................................. 61
2.8 sakrebulos uflebamosileba TviTmmarTveli
erTeulis teritoriis dagegmarebis sferoSi .............................................. 66
2.9 sakrebulos uflebamosileba transportisa
da sagzao meurneobis sferoSi ....................................................................... 69
2.10 sakrebulos uflebamosileba aRricxvisa da informatizaciis sferoSi .........72
nawili II sakrebulos wevri, sakrebulos Tanamdebobis pirebi da organoebi ............ 75Tavi I. sakrebulos wevri ..........................................................................................................................75
1.1 sakrebulos wevris statusi.............................................................................. 75
1.2 sakrebulos wevris uflebamosilebis cnoba da misi Sewyveta ..................... 77
1.3 sakrebulos wevris movaleobebi ...................................................................... 80
1.4 sakrebulos wevris uflebebi ........................................................................... 82
1.5 sakrebulos wevris werilobiTi da zepiri SekiTxvebi .................................. 83
1.6 sakrebulos wevris mier amomrCeveleTa miRebis
da maTTan Sexvedrebis Catarebis wesi ............................................................. 84
1.7 sakrebulos wevris uflebamosilebis ganxorcielebasTan
dakavSirebuli xarjebis anazRaureba .............................................................. 86
Tavi II. sakrebulos Tavmjdomare da sakrebulos Tavmjdomaris moadgile ..............90
2.1 sakrebulos Tavmjdomaris statusi ................................................................ 90
2.2 sakrebulos Tavmjdomaris uflebamosilebebi ............................................... 91
sarCevi
-
4
2.3 sakrebulos Tavmjdomaris arCevis wesi .......................................................... 94
2.4 sakrebulos Tavmjdomaris Tanamdebobidan gadayenebis wesi ....................... 96
2.5 sakrebulos Tavmjdomaris moadgile .............................................................. 97
Tavi III. sakrebulos biuro ......................................................................................................................99
3.1 sakrebulos biuro da misi uflebamosileba .................................................. 99
3.2 sakrebulos biuros sxdoma ..............................................................................100
Tavi IV. sakrebulos komisiebi da droebiTi samuSao jgufebi ......................................... 102
4.1 sakrebulos komisiebi .......................................................................................102
4.2 sakrebulos komisiis Seqmnis wesi ...................................................................103
4.3 sakrebulos komisiebi da maTi uflebamosilebebi ........................................105
4.4 sakrebulos komisiis Tavmjdomare .................................................................111
4.5 sakrebulos komisiis wevris ufleba_movaleobebi .......................................113
4.6 sakrebulos komisiis sxdoma ............................................................................114
4.7 sakrebulos komisiis muSaobis saerTo wesi ...................................................115
4.8 sakrebulos komisiis saqmianobis uzrunvelyofa da komisiis
sxdomis oqmi ......................................................................................................117
4.9 sakrebulos droebiTi samuSao jgufi .............................................................117
Tavi V. sakrebulos fraqcia ................................................................................................................ 120
5.1 sakrebulos fraqciis dafuZneba da registracia .........................................120
5.2 sakrebulos fraqciis uflebebi ......................................................................122
5.3 sakrebulos fraqciis Tanamdebobis pirebi da saqmianobis organizacia .........124
5.4 sakrebulos fraqciis saqmianobis uzrunvelyofa ........................................124
nawili III sakrebulos muSaobis organizacia ........................................................................ 125Tavi I. sakrebulos muSaobis organizaciuli uzrunvelyofa.......................................... 125
1.1. sakrebulos administraciuli Senobis mowyobis standartebi ....................125
1.2. sakrebulos sxdomaTa darbazi ........................................................................128
1.3 sakrebulos saqmianobis dagegmva ....................................................................130
1.4 sakrebulos muSaobis saerTo wesi ..................................................................132
1.5. sakrebulos sxdomis organizaciul-teqnikuri uzrunvelyofa .................135
Tavi II. sakrebulos sxdomis saxeebi ................................................................................................ 136
2.1 sakrebulos morigi sxdoma ..............................................................................136
2.2 sakrebulos riggareSe sxdoma .........................................................................137
2.3 sakrebulos gamsvleli sxdoma .........................................................................138
Tavi III. axalarCeuli sakrebulos pirveli sxdoma ................................................................ 140
3.1 axalarCeuli sakrebulos pirveli sxdomis mowveva .....................................140
3.2 axalarCeuli sakrebulos pirveli sxdomis gaxsna ........................................140
3.3 axalarCeul sakrebulos pirvel sxdomaze (sxdomebze) gansaxilveli
sakiTxebi ............................................................................................................142
-
5
Tavi IV. sakrebulos sxdoma ................................................................................................................. 145
4.1 sakrebulos sxdomis Catarebis ZiriTadi procedurebi ...............................145
4.2 sakrebulos sxdomis gaxsna da sxdomis dRis wesrigi ..................................145
4.3 sakrebulos sxdomis ganrigi ...........................................................................147
4.4 sakrebulos sxdomaze sxdomis Tavmjdomaris ufleba-movaleobani ...........148
4.5 sakrebulos sxdomaze gansaxilveli sakiTxebi ..............................................150
4.6 sakrebulos sxdomaze sakiTxis ganxilvis zogadi wesi ................................150
4.7 sakrebulos sxdomaze sityviT gamosvlis xangrZlivoba. debatebis
SezRudvis wesi. daskvniTi sityva ...................................................................154
Tavi V. kenWisyris wesi ............................................................................................................................ 156
5.1 kenWisyris ZiriTadi principebi ......................................................................156
5.2 kenWisyris saxeebi..............................................................................................157
5.3 sakrebulos sxdomis Tavmjdomarisa da sakrebulos wevris uflebebi
kenWisyris proceduraze ..................................................................................160
5.4 kenWisyris dawyebis gamocxadeba .....................................................................162
5.5 sakiTxis kenWisyraze dayeneba ..........................................................................162
5.6 kenWisyris zogadi wesi .....................................................................................163
5.7 kenWisyris Sedegebis gamocxadeba ...................................................................164
Tavi VI. sakrebulos sxdomaze wesrigis dacvis wesebi .......................................................... 165
6.1 sakrebulos sxdomaze wesrigis dacva ..............................................................165
6.2 zomebi sakrebulos sxdomis wesebis darRvevisaTvis .....................................166
Tavi VII. sakrebulos mier samarTlebrivi aqtis momzadebis,
ganxilvisa da miRebis wesi ................................................................................................. 168
7.1 sakrebulos samarTlebrivi aqtebi .................................................................168
7.2 sakrebuloSi normatiuli aqtis proeqtis inicirebis wesi .........................172
7.3. sakrebuloSi individualuri aqtis proeqtis inicirebis wesi ....................178
Tavi VIII. sakrebuloSi calkeul sakiTxTa ganxilvis specialuri procedurebi ..........180
8.1 specialuri procedurebiT gansaxilveli sakiTxebi ....................................180
8.2 TviTmmarTveli erTeulis prioritetebis dokumenti .................................180
8.3 TviTmmarTveli erTeulis biujeti ................................................................183
8.4 TviTmmarTveli erTeulis saxeliT xelSekrulebaTa dadeba da gauqmeba .......195
8.5 sakrebulos wevris uflebamosilebis cnoba an uflebamosilebis
vadamde Sewyveta ................................................................................................197
8.6 peticiis wesiT Semotanili sakiTxis ganxilva ..............................................197
8.7 normatiuli aqtis proeqtis xelaxali ganxilva ...........................................198
8.8 sakrebulos mier Tanamdebobis pirTa arCevisa da Tanamdebobidan
gadayenebis saerTo wesi ....................................................................................198
8.9 gamgeblis (meris) Tanamdebobaze daniSvna_ganTavisuflebaze
Tanxmobis micemis wesi .....................................................................................199
8.10 sakrebulos Tanamdebobis piris Tanamdebobidan gadadgoma .......................200
-
6
Tavi IX. sakrebulos samarTlebrivi aqtebis gaformebisa da gamoqveynebis wesi ...........201
9.1 sakrebulos samarTlebrivi aqtebis gaformeba .............................................201
9.2 sakrebulos samarTlebrivi aqtebisa da normatiuli
aqtis proeqtebis gamoqveyneba ........................................................................202
9.3 sakrebulos sxdomis oqmi .................................................................................206
9.4 adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebisa da Tanamdebobis pirebis saqmianobis
amsaxveli dokumentebis gamoqveyneba da maTi xelmisawvdomobis uzrunvelyofa ........207
Tavi X. sakrebulos mier kontrolis ganxorcieleba ........................................................... 209
10.1 sakrebulos mier kontrolis ganxorcielebis arsi ..................................209
10.2 kontroli miRebul gadawyvetilebaTa aRsrulebaze..................................211
10.3 kontroli gamgeobis (meriis) saqmianobaze ...................................................211
nawili IV moqalaqeTa monawileoba TviTmmarTvelobis ganxorcielebaSi ................ 212Tavi I. TviTmmarTvelobis ganxorcielebaSi moqalaqeTa
monawileobis doneebi da mimarTulebebi ...................................................................... 212
1.1 TviTmmarTvelobis ganxorcielebaSi moqalaqeTa monawileobis doneebi ........212
1.2 TviTmmarTvelobis ganxorcielebaSi moqalaqeTa monawileobis
mimarTulebebi ...................................................................................................214
Tavi II. informirebuloba ..................................................................................................................... 216
2.1 informirebulobis arsi ...................................................................................216
2.2 sakrebulos wevrisa da sakrebulos Tanamdebobis
piris mier moqalaqeebis miRebis wesi .............................................................216
2.3 sakrebulos wevrisa da sakrebulos Tanamdebobis pirebis Sexvedra
amomrCevelTan ...................................................................................................217
2.4 sakrebulos mier amomrCevelTa mosmenis wesi (sakrebulos „Ria karis
sxdoma~) ......................................................................................................................218
2.5 sazogadoebrivi azris Seswavla ......................................................................219
Tavi III. TviTmmarTvelobis ganxorcielebaSi moqalaqeTa monawileobis formebi .......222
3.1 sakrebulos, sakrebulos komisiis, sakrebulos droebiTi
samuSao jgufis sxdomebze daswrebis wesi ....................................................222
3.2 sakrebulos, sakrebulos komisiis, sakrebulos droebiTi
samuSao jgufis sxdomebSi monawileobis wesi ...............................................222
3.3 amomrCevelTa mier sakrebulos riggareSe sxdomis mowvevis ufleba
da sxdomis Catarebis wesi ..............................................................................223
3.4 sakrebulos dadgenilebis proeqtis peticiiT inicirebis wesi ..................225
Tavi IV. TviTmmarTvelobis ganxorcielebaSi moqalaqeTa Tanamonawileobis
xelSemwyobi instituciebi da saSualebebi ................................................................................ 227
4.1 TviTmmarTvelobis ganxorcielebaSi moqalaqeTa Tanamonawileobis
xelSemwyobi instituciebi ...............................................................................227
-
7
4.2 sazogadoebrivi darbazi ..................................................................................227
4.3 sakrebulos komisiis sakonsultacio sabWo ..................................................228
Tavi V. sazogadoebrivi kontrolis formebi ............................................................................ 229
5.1 moqalaqeTa mier adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis
saqmianobaze sazogadoebrivi kontrolis ganxorcieleba ...........................229
5.2 sakrebulos Tavmjdomaris angariSi ...............................................................229
5.3 adgilobrivi TviTmmarTvelobis Tanamdebobis pirebis
saqmianobis angariSebi ......................................................................................230
-
8
saqarTveloSi TviTmmarTvelobis warmomadgenlobiTi organoebis arsebo-
ba 12 wels iTvlis, magram, samwuxarod, srulyofilad jer kidev ar moqme-
debs sakiTxebis kolegiuri ganxilvis forma da gadawyvetilebebi, rogorc
wesi, miiReba erTmmarTveluri principiT. sakrebulos sxdomebze jer kidev
iSviaTia sakiTxebis Tanamimdevruli ganxilvebi, risi mizezicaa proeqtebis
inicirebisa da ganxilvis procedurebis arasrulyofili codna.
wignis mizania daxmareba gauwios sakrebulos wevrebs TavianT uflebamo-
silebaTa srulyofilad da efeqturad SesrulebaSi, detalurad ganumar-
tos kanoniT maTze dakisrebuli ufleba-movaleobebi da misces miTiTebebi
sakrebulos sxdomis Catarebis procedurebTan dakavSirebiT.
`adgilobrivi TviTmmarTvelobis Sesaxeb~ saqarTvelos organuli kano-
ni da saqarTvelos sxva moqmedi kanonmdebloba, mTel rig SemTxvevebSi, ar
gansazRvravs sakrebulos muSaobis procedurul regulaciebs. aqedan ga-
momdinare, wignSi, aseve mocemulia sarekomendacio xasiaTis debulebebi,
romlebic SeiZleba sakrebuloebma gamoiyenon sakrebulos debulebis (re-
glamentis) Sedgenisas.
Sesavali
-
9
Tavi I. sakrebulos saqmianobis samarTlebrivi safuZvlebi da ZiriTadi principebi
1.1 sakrebulos statusisakrebulos rogorc warmomadgenlobiTi organos statusi niSnavs mis sa-
marTlebriv mdgomareobas, mis rolsa da mimarTebas adgilobrivi TviTm-
marTvelobis sxva instituciebTan. statusis gansazRvras konceptualuri
mniSvneloba aqvs da mis swor dadgenaze mniSvnelovnadaa damokidebuli am
organos saqmianobis praqtikuli aspeqtebi.
`adgilobrivi TviTmmarTvelobis Sesaxeb~ evropuli qartiis me_3 muxl-
Si mocemulia adgilobrivi TviTmmarTvelobis koncefcia. am muxlis me_2
punqtis Tanaxmad, `adgilobrivi TviTmmarTvelobis ganxorcieleba xdeba
sabWoebis an asambleebis mier, romlebic Sedgebian pirdapiri, sayovelTao
da Tanaswori xmis micemis safuZvelze faruli kenWisyriT arCeuli wevrebi-
sagan da romlebTanac SeiZleba arsebobdes maT winaSe pasuxismgebeli aRmas-
rulebeli organoebi.~
adgilobriv TviTmmarTvelobas, ise rogorc evropuli qartia, `adgi-
lobrivi TviTmmarTvelobis Sesaxeb~ saqarTvelos organuli kanonic gan-
martavs rogorc `uflebasa da SesaZleblobas kanoniT dadgenili wesiT
moawesrigos da marTos adgilobrivi mniSvnelobis sakiTxebi adgilobrivi
mosaxleobis interesebis Sesabamisad~. am uflebis ganxorcieleba evropu-
li qartiis Tanaxmad, warmomadgenlobiTi organos prerogativaa. ufro
metic, TviTmmarTveloba SeiZleba mxolod warmomadgenlobiTi organos
mier ganxorcieldes. rac Seexeba TviTmmarTvelobis aRmasrulebel orga-
nos, mis arsebobas qartia savaldebulod ar miiCnevs da Tu mainc Seiqmneba,
igi unda iyos pasuxismgebeli warmomadgenlobiTi organos winaSe. amdenad,
ierarqia da urTierTmimarTeba TviTmmarTvelobis warmomadgenlobiT da
aRmasrulebel organoebs Soris evropuli qartiis mier calsaxadaa dad-
genili. adgilobrivi mniSvnelobis sakiTxebis marTva da regulireba war-
momadgenlobiTi organos uflebamosilebaa, romlis mier miRebul gada-
wyvetilebaTa mxolod Semsrulebelia TviTmmarTvelobis aRmasrulebeli
organo, romelic Tavisi saqmianobiT pasuxismgebelia warmomadgenlobiTi
organos winaSe.
warmomadgenlobiTi organos statusis ganmsazRvreli es daskvna aris
amosavali sakrebulos rolisa da uflebamosilebis dasadgenad. sakrebulo
aris TviTmmarTvelobis umTavresi institucia da TviTmmarTvelobis dad-
nawili I
warmomadgenlobiTi organos statusi
da misi uflebamosileba
-
10
genili uflebamosilebebi sakrebulos sakuTari uflebamosilebaa, romelic
unda ganaxorcielos adgilobrivi mosaxleobis interesebis Sesabamisad.
1.2 sakrebulos saqmianobis samarTlebrivi safuZvlebia) saqarTvelos konstituciis me_2 muxlis me_4 punqtiT dadgenilia, rom
`saqarTvelos moqalaqeebi adgilobrivi mniSvnelobis saqmeebs awesrige-
ben TviTmmarTvelobis meSveobiT saxelmwifo suverenitetis Seulaxavad.
adgilobrivi TviTmmarTvelobis warmomadgenlobiTi da aRmasrulebeli
organoebis xelmZRvanelTa Tanamdeboba arCeviTia. adgilobrivi TviTmmar-
Tvelobis organoebis Seqmnis wesi, uflebamosileba da saxelmwifo organo-
ebTan urTierToba ganisazRvreba organuli kanoniT.~ miuxedavad imisa, rom
konstituciis mxolod es erTi punqti eZRvneba TviTmmarTvelobis sakiTxs,
masSi mocemuli debulebebi qmnis TviTmmarTvelobisa da, Sesabamisad, sakre-
bulos saqmianobis konstituciur safuZvlebs. konstituciis zemoaRniSnu-
li punqtidan SeiZleba gakeTdes Semdegi daskvnebi:
TviTmmarTveloba aris saqarTvelos moqalaqeTa ufleba;
TviTmmarTveloba niSnavs adgilobrivi mniSvnelobis saqmeTa gadawyve-
tas;
TviTmmarTveloba xorcieldeba adgilobrivi TviTmmarTvelobis warmo-
madgenlobiT da aRmasrulebel organoTa meSveobiT, romelTa xelmZR-
vanelebis Tanamdeboba arCeviTia;
adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis Seqmnis wesi, uflebamosi-
leba da saxelmwifo organoebTan urTierToba ganisazRvreba organuli
kanoniT;
TviTmmarTveloba xorcieldeba saxelmwifo suverenitetis Seulaxavad.
b) evropuli qartia `adgilobrivi TviTmmarTvelobis Sesaxeb~ ratifici-
rebul iqna saqarTvelos parlamentis mier 2004 wlis 26 oqtombers. qartia
gansazRvravs im ZiriTad principebsa da pirobebs, romlebsac unda akmayo-
filebdes evropis sabWoSi gaerTianebuli yvela saxelmwifo. qartiis pre-
ambulaSivea mocemuli evropis sabWos saxelmwifoebisaTvis savaldebulod
dasacavi adgilobrivi TviTmmarTvelobis ZiriTadi principebi:
adgilobrivi TviTmmarTvelobis aRiareba saxelmwifos demokratiuli
wyobis erT-erT umniSvnelovanes safuZvlad;
moqalaqeTa sazogadoebriv saqmeTa marTvaSi monawileobis uflebis
evropis sabWos saxelmwifoTaTvis saerTo _demokratiul Rirebulebad
aRiareba;
am uflebis, upirvelesad, adgilobriv doneze ganxorcieleba;
xelisuflebis decentralizacia, rogorc evropaSi marTvis yvelaze
efeqturi sistemis mowyobis safuZveli;
demokratiulad arCeuli adgilobrivi TviTmmarTvelobisa da maTi xel-
mZRvaneli organoebis arseboba, romelTac gaaCniaT farTo avtonomia
sakuTari kompetenciebis ganxorcielebis gzebisa da saSualebebis arCe-
visa da mocemuli saqmianobisaTvis saWiro saxsrebis mxriv.
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
11
qartiis miRebiT evropis sabWos saxelmwifoebma da 2005 wlidan ukve sa-
qarTvelomac aiRes valdebuleba Seqmnan pirobebi adgilobrivi TviTmmarTve-
lobis zemoT aRniSnul ZiriTad principTa Sesasruleblad. es pirobebi da
principebi Camoyalibebulia qartiis pirveli nawilis me-2 - me-11 muxlebSi.
qartiis me-2 muxlis Tanaxmad, evropis sabWos wevri_ saxelmwifoebi aRia-
reben, rom adgilobrivi TviTmmarTvelobis principi cnobili unda iyos
qveynis Sida kanonmdeblobiT, Tu es SesaZlebelia qveynis konstituciiTac.
amrigad, evropis sabWos wevr _saxelmwifoTaTvis am muxliT gansazRvrulia
adgilobrivi TviTmmarTvelobis konstituciuri da sakanonmdeblo safuZv-
lebis arsebobis valdebuleba. am valdebulebis dacvis mizania TviTmmar-
Tvelobis stabilurobis uzrunvelyofa. TviTmmarTvelobis Camoyalibeba
da misi funqcionireba SeiZleba ganisazRvrebodes mxolod konstituciiTa
da sakanonmdeblo aqtiT da ara kanonqvemdebare normatiuli aqtiT, rome-
lic konstituciisa da kanonisgan gansxvavebiT naklebad stabiluria.
qartiis me-3 muxlSi mocemulia adgilobrivi TviTmmarTvelobis cneba,
romelic saerTo unda iyos evropis sabWos saxelmwifoebisaTvis da miuxeda-
vad sxvadasxva qveyanaSi adgilobrivi TviTmmarTvelobis konkretul siste-
maTa urTierTgansxvavebisa, unda gansazRvravdes TiToeul saxelmwifoSi am
sistemis agebis konceptualur safuZvels. amrigad, evropis sabWos saxel-
mwifoebisaTvis adgilobrivi TviTmmarTvelobis koncefcia erTiania da igi
gulisxmobs adgilobrivi TviTmmarTvelobis Semdeg savaldebulo niSnebs:
sayovelTao, pirdapiri, Tanaswori da faruli kenWisyriT arCeuli ad-
gilobrivi TviTmmarTvelobis warmomadgenlobiTi organoebis arsebo-
bas. aRsaniSnavia, rom TviTmmarTvelobis aRmasrulebeli organoebis
Seqmnis wesi qartiiT reglamentirebuli ar aris, igi dgindeba erovnu-
li kanonmdeblobiT. amasTan, ar gamoiricxeba SesaZlebloba, rodesac
warmomadgenlobiTi organoebi uSualod axorcieleben aRmasrulebel
funqciebsac, magram maT SeuZliaT hyavdeT maTdami angariSvaldebuli
aRmasrulebeli organoebi;
adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis uflebas „reglamentireba
gauwion sazogado saqmeebis mniSvnelovan nawils~, e. i. gaaCndeT saku-
Tari kompetenciebi;
adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis „realur unars~ kanonis
farglebSi ganaxorcielon sakuTari kompetenciebi, e.i. adgilobrivi
TviTmmarTvelobis organoebs unda hqondes sakmarisi saSualeba da sa-
xsrebi sakuTar uflebaTa gansaxorcieleblad;
adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis damoukidebel pasuxismge-
blobas, e.i. adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebi ar SeiZleba ganixi-
lebodes rogorc centraluri xelisuflebis daqvemdebarebaSi arsebuli
saagentoebi. amdenad, es organoebi sakuTari uflebamosilebebis ganxor-
cielebisas unda sargeblobdnen kanoniT gansazRvruli avtonomiiT;
adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis kompetenciaTa dadgeni-
sa da ganxorcielebisas adgilobrivi mosaxleobis interesebis gaTva-
liswinebas.
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
12
qartiis me-4 muxli adgens im ZiriTad savaldebulo principebsa da piro-
bebs, romliTac unda ganisazRvros adgilobrivi TviTmmarTvelobis kompe-
tenciis sfero. kerZod:
TviTmmarTvelobis stabilurobisaTvis aucilebelia TviTmmarTvelo-
bis organoebis ZiriTadi kompetenciebi dadgindes saxelmwifo kons-
tituciiT an kanoniT, Tumca, qartia ar gamoricxavs, rom calkeuli
konkretuli uflebamosilebani am organoebisaTvis SesaZloa delegire-
bul iqnes raime sxva aqtis safuZvelze;
TviTmmarTvelobis ganxorcielebisaTvis aucilebelia, rom TviTmmarTve-
lobis organoebs kanonis farglebSi gaaCndeT is uflebamosilebebic, rom-
lebic uSualod ar aris konstituciiT an kanoniT dadgenili, magram Sina-
arsiT adgilobrivi mniSvnelobisaa. adgilobrivi mniSvnelobis sakiTxebis
gadawyvetisas TviTmmarTvelobis organoebis iniciativis SezRudva dasaSve-
bia mxolod kanonis safuZvelze da im SemTxvevaSi, rodesac ama Tu im saki-
Txis daregulireba kanoniT mikuTvnebuli aqvs mmarTvelobis sxva organos;
TviTmmarTvelobis kompetenciaTa sferos dadgenisas aucilebelia
gaTvaliswinebul iqnes, e.w. subsidirebis principi, romelic decen-
tralizaciis zogadi principidan gamomdinareobs. igi kompetenciaTa
danawilebisas gulisxmobs uflebamosilebaTa gadatanas im organoTa
gamgeblobaSi, romlebic yvelaze axlos arian moqalaqesTan da kargad
icnoben adgilobriv pirobebsa da saWiroebebs. e. i. sakiTxi unda wyde-
bodes rac SeiZleba qveda donis organos mier, im pirobiT, Tuki arsebo-
bs misi gadawyvetisaTvis aucilebeli materialuri da sxva saSualebani;
TviTmmarTvelobis organoebisaTvis miniWebuli uflebamosilebebi unda
iyos sruli da eqskluziuri. es principi gamoiyeneba sxvadasxva donis
mmarTvelobis organos uflebamosilebebis urTiergamijvnisas. amasTan,
igulisxmeba rom TviTmmarTvelobis eqskluziur uflebaTa SezRudva
mmarTvelobis centraluri da regionaluri organoebis mier daiSveba
mxolod kanoniT naTlad gansazRvrul SemTxvevebsa da farglebSi;
TviTmmarTvlobis organoebs delegirebuli uflebamosilebis ganxor-
cielebisas unda hqondeT SesaZlebloba gaiTvaliswinon adgilobrivi
pirobebis Taviseburebebi;
adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis mier gadawyvetilebis mi-
Rebamde, mmarTvelobis sxva organoebma, unda gamarTon saWiro konsul-
taciebi, raTa ar moxdes kompetenciaTa aRreva an dublireba.
qartiis me-5 muxliT dadgenilia saxelmwifoTa valdebuleba, adgilo-
brivi TviTmmarTvelobis teritoriuli sazRvrebis nebismieri cvlilebisas
gaTvaliswinebuli iyos adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis azri,
xolo, Tu kanoniT dasaSvebia, Catardes referendumi.
qartiis me-6 muxli adgens adgilobrivi TviTmmarTvelobis instituciuri
mowyobis umniSvnelovanes pirobebs. kerZod:
adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebs kanonis farglebSi unda ga-
aCndeT SesaZlebloba TviTon gansazRvron sakuTari administraciuli
struqtura;
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
13
adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis moxeleebs unda gaaCndeT
muSaobis iseTi pirobebi, romlebic uzrunvelyofs maRalkvalificiuri
kadrebis SerCevas, profesiul momzadebas, Sesabamis anazRaurebas da
samsaxurebrivi winsvlis SesaZleblobebs.
qartiis me-7 muxliT gansazRvrulia adgilobrivi TviTmmarTvelobis ar-
Ceuli pirebis statusis dadgenis savaldebulo pirobebi. kerZod:
arCeviTi pirebis statusi iseTi unda iyos, rom uzrunvelyofdes maTi
uflebamosilebebis Tavisufal da SeuzRudav ganxorcielebas;
arCeviTi pirebis statusi unda uzrunvelyofdes am pirebis mier ufle-
bamosilebebis ganxorcielebis procesSi gaweuli danaxarjebis materia-
luri kompensaciis SesaZleblobas.
qartiis me-8 muxliT gansazRvrulia saxelmwifo xelisuflebis organoTa
mier TviTmmarTvelobebis saqmianobaze administraciuli zedamxedvelobis
ganxorcielebis savaldebulo pirobebi:
administraciuli zedamxedvelobis ganxorcieleba dasaSvebia mxolod
konstituciiT an kanoniT gansazRvrul SemTxvevebSi da Sesabamisi we-
siT;
zedamxedveli organoebis Careva proporciuli unda iyos im interesebTan,
romlis dacvasac emsaxureba saxelmwifos mier ganxorcielebuli SezRudva;
administraciuli Careva dasaSvebia mxolod or SemTxvevaSi: TviTmmar-
Tvelobis organoebis mier miRebuli gadawyvetilebebis kanonierebis
dasadgenad, anda saxelmwifo xelisuflebis organos mier adgilobrivi
TviTmmarTvelobisaTvis delegirebuli uflebamosilebebis ganxorcie-
lebis gasakontroleblad.
qartiis me-9 muxliT gansazRvrulia adgilobrivi TviTmmarTvelobis fi-
nansuri uzrunvelyofis ZiriTadi pirobebi:
uzrunvelyofil unda iqnes adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoe-
bis ufleba gaaCndeT sakuTari finansuri resursebi, romlebsac damou-
kideblad gamoiyeneben sakuTari funqciebis ganxorcielebisas;
adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis finansuri resursebi sak-
marisi unda iyos, raTa am organoebma ganaxorcielon konstituciiTa da
kanonmdeblobiT maTTvis miniWebuli funqciebi;
adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebisaTvis kanonmdeblobis far-
glebSi garantirebuli unda iyos adgilobrivi gadasaxadebisa da mo-
sakreblebis SemoRebis ufleba;
finansurad susti adgilobrivi TviTmmarTvelobebis dasaxmareblad
gamoyenebul unda iqnes finansuri gaTanabrebis procedurebi, anda
sxva ekvivalenturi zomebi, magram man ar unda SezRudos adgilobrivi
TviTmmarTvelobis organoebis arCevanis Tavisufleba;
adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebs xeli unda miuwvdebodeT
erovnuli bankis sasesxo kapitalze;
saxelmwifos mier adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis subsidi-
reba ar unda zRudavdes maT damoukideblobas sakuTari kompetenciis
sferoSi.
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
14
qartiis me-10 muxli iTvaliswinebs saxelmwifoTa valdebulebas adgilo-
brivi TviTmmarTvelobebisaTvis saerTo amocanebis gadasawyvetad uzrunve-
lyofil iqnes TviTmmarTvelobebis asociaciebis Seqmnisa da saerTaSoriso
TanamSromlobis uflebamosileba.
qartiis me-11 muxliT dadgenilia saxelmwifoTa valdebuleba uzrunve-
lyofil iqnes adgilobrivi TviTmmarTvelobis uflebaTa dacva sasamarTlo
wesiT.
qartiis meore nawilSi (me-12 - me-14 muxlebi) Camoyalibebulia gansaku-
Trebuli debulebebi, romliTac ganisazRvreba evropis sabWos wevr_saxel-
mwifoebSi qartiis moqmedebis sfero.
qartiis me-12 muxliT TiToeuli saxelmwifo valdebulebas iRebs Se-
asrulos pirveli nawilis (me-2 - me-11 muxlebiT) sul cota 20 punqti,
aqedan aTi mainc unda SeirCes im punqtebidan, romlebic gansazRvraven
adgilobrivi TviTmmarTvelobis fuZemdeblur principebsa da pirobe-
bs.
qartiis me-13 muxliT ganisazRvreba TviTmmarTvelobis organoebi, rom-
lebzedac savaldebuloa gavrceldes qartiis moqmedeba. am muxlis Tanax-
mad, qartiaSi mocemuli adgilobrivi TviTmmarTvelobis principebi vrcel-
deba saxelmwifoTa teritoriaze arsebuli adgilobrivi TviTmmarTvelobis
organoebis yvela kategoriaze.
saxelmwifoebi qartiis me-14 muxliT erovnuli kanonmdeblobis qartias-
Tan harmonizaciis mizniT iReben Sesabamis sakanonmdeblo aqtebs. aseve, isi-
ni valdebuli arian am da sxva saxis RonisZiebaTa Sesaxeb evropis sabWos
generalur mdivans miawodon yvela saWiro informacia.
qartia ratificirebis Semdeg gaxda saqarTvelos kanonmdeblobis Semad-
geneli nawili da masSi mocemuli principebis dacva savaldebuloa rogorc
saxelmwifo, ise adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebisaTvis. amito-
mac, qartiaSi mocemuli es principebi qmnis rogorc adgilobrivi TviTmmar-
Tvelobis, ise sakrebulos saqmianobis erT_erT umniSvnelovanes samarTle-
briv safuZvlebs.
g) `adgilobrivi TviTmmarTvelobis Sesaxeb~ saqarTvelos organuli ka-
noni miiRes saqarTvelos konstituciis me_2 muxlis me_4 punqtSi arse-
buli Semdegi Canaweris Sesabamisad _ `adgilobrivi TviTmmarTvelobis
organoebis Seqmnis wesi, uflebamosileba da saxelmwifo organoebTan
urTierToba ganisazRvreba organuli kanoniT~. aRniSnuli kanoni aris
is fuZemdebluri dokumenti, romliTac saqarTvelos konstituciisa da
`adgilobrivi TviTmmarTvelobis Sesaxeb~ evropuli qartiis principebis
Sesabamisad ganisazRvreba TviTmmarTveli erTeulis uflebamosileba (anu
is sakiTxebi, romlebic konstituciis Tanaxmad, adgilobrivi mniSvnelo-
bis sakiTxebia), TviTmmarTvelobis instituciuri mowyoba da saqmianobis
ZiriTadi principebi. aqedan gamomdinare, organuli kanoni adgilobrivi
TviTmmarTvelobis ZiriTadi kanonia, romelic qmnis TviTmmarTvelobis,
TviTmmarTvelobis organoebisa da, cxadia, sakrebulos saqmianobis Ziri-
Tad samarTlebriv CarCos.
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
15
d) saqarTvelos organuli kanoni `saqarTvelos saarCevno kodeqsi~ gansa-
zRvravs sakrebulos wevrTa arCevis wess.
e) saqarTvelos kanoni `saqarTvelos zogadi administraciuli kodeqsi~
adgens sakrebulos rogorc kolegiuri administraciuli organos mier
administraciul-samarTlebrivi aqtis gamocemisa da aRsrulebis, adminis-
traciuli saCivrisa da gancxadebis ganxilvis, administraciuli garigebis
momzadebis, dadebisa da Sesrulebis wess.
v) saqarTvelos kanoni `normatiuli aqtebis Sesaxeb~ gansazRvravs sakrebu-
los mier normatiuli aqtis momzadebis, miRebis (gamocemis), gamoqveynebis,
moqmedebis, aRricxvisa da sistematizaciis wesebs.
z) saqarTvelos kanoniT `saqarTvelos sabiujeto kodeqsi~, saqarTvelos
kanoniT `mosakreblebis sistemis safuZvlebis Sesaxeb~, saqarTvelos kanoniT
`adgilobrivi mosakreblebis Sesaxeb~, saqarTvelos kanoniT `licenziebisa da
nebarTvebis Sesaxeb~, saqarTvelos kanoniT `saxelmwifo Sesyidvebis Sesaxeb~
da saqarTvelos kanoniT `saqarTvelos sagadasaxado kodeqsi~ ganisazRvreba
sakrebulos saqmianobis samarTlebrivi safuZvlebi TviTmmarTveli erTeu-
lis finansebis marTvasa da sabiujeto procesSi.
T) saqarTvelos kanoniT `adgilobrivi TviTmmarTveli erTeulis qonebis
Sesaxeb~ da saqarTvelos kanoniT `saxelmwifo qonebisa da adgilobrivi TviTm-
marTveli erTeulis qonebis privatizebisa da sargeblobis uflebiT gadace-
mis Sesaxeb~ gansazRvrulia sakrebulos saqmianobis samarTlebrivi safuZv-
lebi qonebis marTvisa da gankargvis sferoSi.
i) saqarTvelos kanoniT `adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis saq-
mianobis saxelmwifo zedamxedvelobis Sesaxeb~ ganisazRvreba sakrebulosa
da sakrebulos Tanamdebobis pirTa uflebebi adgilobrivi TviTmmarTvelo-
bis organoebis saqmianobaze saxelmwifo zedamxedvelobis ganxorcielebis
procesSi.
k) saqarTvelos kanoni `sajaro samsaxuris Sesaxeb~ adgens saqarTveloSi
sajaro samsaxuris organizaciis samarTlebriv safuZvlebs, awesrigebs sa-
jaro samsaxuris ganxorcielebasTan dakavSirebul urTierTobebs da gansa-
zRvravs sajaro mosamsaxuris samarTlebriv mdgomareobas.
garda zemoT aRniSnuli sakanonmdeblo aqtebisa, calkeuli sferoebis
mixedviT sakrebulos saqmianobis samarTlebriv safuZvlebs qmnis, e.w. dar-
gobrivi kanonebi, aseve saqarTvelos prezidentis brZanebulebebi da saqar-
Tvelos mTavrobis dadgenilebebi.
sakrebulos saqmianobis mniSvnelovani safuZvelia Tavad sakrebulos mier
miRebuli normatiuli aqtebi. maT Soris upirvelesia sakrebulos debuleba
(reglamenti). swored sakrebulos debulebiT (reglamentiT) ganisazRvre-
ba ara mxolod sakrebulos muSaobis organizaciis wesi, aramed, rac metad
mniSvnelovania, Tavad sakrebulos detaluri uflebamosileba. amitomac
ewodeba am dokuments debuleba (reglamenti), radgan igi gansazRvras am
organos rogorc uflebamosilebas (rac, rogorc wesi, debulebis formiT
dgindeba), aseve misi muSaobis organizaciis sakiTxebs (rac, rogorc wesi,
ganisazRvreba reglamentiT).
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
16
1.3 sakrebulos saqmianobis ZiriTadi principebisakrebulos saqmianobis ZiriTadi principebi samarTlebrivi xasiaTis is
umTavresi ideebia, romlebic qmnian sakrebulos miznobrivi orientiris gan-
sazRvrisa da mis uflebamosilebas mikuTvnebuli sakiTxebis obieqturad da
optimalurad gadawyvetis safuZvels. es principebi aerTianebs, erTi mxriv,
adgilobrivi TviTmmarTvelobis ganxorcielebis, xolo, meore mxriv, kole-
giuri administraciuli organos saqmianobis principebs. sakrebulos saqmia-
nobis ZiriTadi principebia:
a) kanonierebis principi. am principis Tanaxmad, sakrebulos mier saqmia-
noba unda xorcieldebodes kanonis safuZvelze, kanonis Sesabamisad da ka-
noniT dadgenil farglebSi. sakrebulos muSaobis organizacia da mis mier
uflebamosilebis ganxorcieleba unda efuZnebodes saqarTvelos moqmed
kanonmdeblobas, xolo sakrebulos mier miRebuli samarTlebrivi aqtebi
unda Seesabamebodes upiratesi iuridiuli Zalis mqone aqtebs. es princi-
pi sakrebulos rogorc kolegiuri administraciuli organos saqmianobis
erT_erTi mTavari principia. am mxriv sakrebulos saqmianobaze vrcelde-
ba saqarTvelos kanonis `zogadi administraciuli kodeqsis~ me_5 muxlis
moTxovnebi, romlis Tanaxmad, `administraciul organos ufleba ara aqvs
kanonmdeblobis moTxovnebis sawinaaRmdegod ganaxorcielos raime qmedeba.
uflebamosilebis gadametebiT gamocemul administraciul-samarTlebriv
aqts, agreTve administraciuli organos mier ganxorcielebul qmedebas
ara aqvs iuridiuli Zala da baTilad unda gamocxaddes~.
b) sajaroobis principi. es principi moiTxovs sakrebulos saqmianobis ga-
mWvirvalobas, adgilobrivi mosaxleobis azrisadmi mis kontroldaqvemde-
barebas, gadawyvetilebis SemuSavebis, miRebis da aRsrulebaze kontrolis
procesSi moqalaqeTa mier sajaro zegavlenis ganxorcielebis SesaZleblo-
bas.
sajaroobis principis mniSvneloba, erTi mxriv, gamomdinareobs TviTmmar-
Tvelobis arsidan, romlis Tanaxmad, TviTmmarTveloba aris saqarTvelos
moqalaqeTa ufleba. Sesabamisad, TviTmmarTvelobis organoebis, gansaku-
TrebiT sakrebulos saqmianobis sajarooba aucilebeli pirobaa moqalaqeTa
mier konstituciiT garantirebuli uflebis ganxorcielebisaTvis. meore
mxriv, sakrebulo kolegiuri administraciuli organoa da `zogadi admi-
nistraciuli kodeqsis~ me_10 muxlis Tanaxmad, `yvelas aqvs ufleba gaecnos
administraciul organoSi arsebul sajaro informacias, agreTve miiRos
maTi aslebi, Tu isini ar Seicaven saxelmwifo, profesiul, komerciul an pi-
rad saidumloebas~.
es principi realizdeba sami ZiriTadi mimarTulebiT:
informaciis sajarooba aris sajaroobis principis erT_erTi ZiriTadi
mimarTuleba, romlis Tanaxmad, sakrebulo valdebulia uzrunvelyos
Tavisi saqmianobis Sesaxeb (sakrebulosa da sakrebulos organoebis
sxdomis Catarebis dro, adgili da misi dRis wesrigi, gadawyvetile-
bebis proeqtebi da miRebuli gadawyvetilebebi) informaciis xelmisa-
wvdomoba da gamoqveyneba.
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
17
gadawyvetilebis SemuSavebisa da miRebis procesis sajarooba gulisx-
mobs sakrebulosa da mis organoTa mier gadawyvetilebis SemuSavebisa
da miRebis procesSi moqalaqeTa CarTulobas. im meqanizmebis arsebo-
bas, romlebic saSualebas miscems TviTmmarTvel erTeulSi mcxovreb
moqalaqeebs ara mxolod eswrebodnen, aramed Tavad monawileobnen
(gamoTqvan azri, dasvan SekiTxvebi, warmoadginon da daicvan TavianTi
winadadebebi da mosazrebebi) sakrebulosa da sakrebulos organoebis
(sakrebulos komisiebi, sakrebulos biuro, sakrebulos droebiTi samu-
Sao jgufebi) muSaobaSi.
miRebuli gadawyvetilebebis Sesrulebaze kontrolis sajarooba gu-
lisxmobs im meqanizmebis arsebobas, romlebic saqarTvelos moqalaqeebs
saSualebas miscems ganaxorcielon sazogadoebrivi kontroli sakrebu-
los mier miRebul gadawyvetilebaTa jerovan Sesrulebaze. aRniSnuli
dakavSirebulia rogorc gadawyvetilebis Sesrulebis mimdinareobis
Sesaxeb informaciis xelmisawvdomobasTan, aseve angariSebis sajaroo-
basa da moqalaqeTa SesaZleblobasTan Seafason TviTmmarTvelobis or-
ganoebisa da Tanamdebobis pirebis saqmianoba, gamoTqvan SeniSvnebi da
miawodon rekomendaciebi.
g) adgilobrivi xelisuflebis erTianobis principi gulisxmobs TviTmmar-
Tvelobis warmomadgenlobiT da aRmasrulebel organoTa erTian organiz-
mad arsebobas. adgilobrivi TviTmmarTvelobis ganxorcielebis organizeba
ukavSirdeba TviTmmarTvelobis kompetencias mikuTvnebuli sakiTxebis da-
gegmvis, gadawyvetilebis momzadebis, miRebis, ganxorcielebis da Sesrule-
baze kontrolis funqciebis gadanawilebas sxvadasxva organos Soris. funq-
ciaTa aseTi gadanawileba ganapirobebs or ZiriTad - warmomadgenlobiT da
aRmasrulebel instituciaTa arsebobas. amasTan, amgvari dayofa ar SeiZleba
gavaigivoT saxelmwifo xelisuflebis danawilebis sakiTxTan. instituciaTa
gayofiT xdeba ara xelisuflebis danawileba, aramed funqciaTa gadanawi-
leba TviTmmarTvelobis sxvadasxva organos Soris. TviTmmarTveloba aris
erTiani organizmi da aq SeiZleba moxdes mxolod uflebamosilebaTa gada-
nawileba da ara xelisuflebis gamijvna da dabalanseba. TviTmmarTvelo-
ba warmoadgens erTian adgilobriv xelisuflebas, romelic xorcieldeba
warmomadgenlobiTi da aRmasrulebeli instituciebis meSveobiT. orive es
institucia adgilobrivi xeliuflebis nawilia da ara cal-calke arsebuli
xelisuflebebi, rogorc es aris warmodgenili saxelmwifos doneze, sadac
gamoiyofa sakanonmdeblo, aRmasrulebeli da sasamarTlo xelisuflebis
organoebi. xelisuflebis danawilebis principis gadmotana TviTmmarTve-
lobis doneze da am principis safuZvelze warmomadgenlobiTi da aRmas-
rulebeli organoebis gamijvnis mcdeloba principulad arasworia. ra Tqma
unda, rogorc warmomadgenlobiT, ise aRmasrulebel organoebs gaaCniaT
maTTvis damaxasiaTebeli specifikuri funqciebi, magram am ori instituciis
uflebamosileba xistad ar ganisazRvreba. msoflio praqtikaSi xSiria Se-
mTxveva, roca erTi instituciisaTvis damaxasiaTebeli funqciebis gadatana
xdeba meore instituciis sasargeblod. calkeul SemTxvevaSi, SesaZlebelia
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
18
warmomadgenlobiTma organom an misma komisiam itvirTos gadawyvetilebis
aRsrulebis uflebamosileba (mag., TviTmmarTvelobis instituciuri mo-
wyobis zogierT modelSi aRmasrulebeli organo saerTod ar iqmneba da am
funqcias warmomadgenlobiTi organos komisiebi axorcieleben). msoflio
praqtikaSi aris imis magaliTebic, roca aRmasrulebel organos ekisreba ara
mxolod aRsrulebis funqcia, aramed normatiuli saxis gadawyvetilebaTa
miRebis uflebamosileba.
d) kolegiurobis principi. sakrebulo kolegiuri organoa da, Sesabami-
sad, misTvis savaldebuloa am principis dacva, es ki gulisxmobs sakiTxTa
momzadebis, ganxilvisa da gadawyvetilebis procesSi gansxvavebul azrTa
pluralizmsa da konsensuss. kolegiurobis principis ganxorcielebis sa-
fuZvels qmnis sakrebulos arCeviToba da mravalwevrianoba. sakrebulo ir-
Ceva sayovelTao, Tanaswori da pirdapiri saarCevno uflebis safuZvelze,
faruli kenWisyriT. arCeviTobis es principebi ganapirobebs sakrebuloSi
adgilobrivi mosaxleobis sxvadasxva interesis jgufis proporciul asaxvas
da qmnis safuZvels sakrebulos mier gansaxilvel sakiTxze gansxvavebuli
mosazrebebis gamoTqmisa da SejerebisaTvis. kolegiurobis principis da-
cvis garantiaa sakrebulos sxdomis uflebamosilebisa da gadawyvetilebis
miRebisaTvis savaldebulo kvorumis arseboba da gadawyvetilebis mxolod
kenWisyriT miRebis SesaZlebloba. kolegiurobis principis dacva, aseve gu-
lisxmobs sakrebulos wevrTaTvis proeqtebis droulad gacnobis, saWiro
informaciisa da konsultaciebis miRebis da sakuTari azris Tavisufali
gamoxatvis SesaZleblobis uzrunvelyofas. `aRniSnulis misaRwevad Zalze
mniSvnelovania adgilobrivi TviTmmarTvelobis warmomadgenlobiTi orga-
noebis dacva zedmeti politizaciisagan. saerTo_saxelmwifoebrivi politi-
kuri Zalebis garkveuli gavlena adgilobriv arCeviT warmomadgenlebze, ar
unda ganapirobebdes am ukanasknelTa mxridan, e.w. koniunqturul saqmiano-
bas, xelovnur dapirispirebas erTgvar politikur oponentebTan, adgilo-
brivi interesebisa da TviTmmarTvelobis sameurneo_ekonomikuri miznebis
ugulebelyofas~.1 kolegiurobis principis ganxorcieleba, aseve ukavSirde-
ba warmomadgenlobiTi proporciulobis dacvis princips.
e) warmomadgenlobiTi proporciulobis dacvis principis Tanaxmad,
sakrebulos komisiebi, Tu samuSao jgufebi unda Sedges sakrebuloSi
warmodgenili sxvadasxva politikuri Zalis warmomadgenlobiTi propor-
ciulobis dacviT. sakrebulos ufleba ara aqvs sakrebulos fraqcias an
sakrebuloSi arCeul romelime partiis warmomadgenels uari uTxras hya-
vdes erTi warmomadgeneli mainc sakrebulos yvela komisiasa,Tu samuSao
jgufSi.
v) damoukidebloba da miukerZoebloba sakiTxebis gadawyvetaSi. es prin-
cipi gamomdinareobs `adgilobrivi TviTmmarTvelobis Sesaxeb~ saqarTve-
los organuli kanonis moTxovnidan, romlis mixedviT, TviTmmarTvelobis
organoebi kanoniT dadgenil sakuTar uflebamosilebebs axorcieleben
1 o. melqaZe, z. ezugbaia, municipaluri samarTali, Tb., 2002 w., gv. 60.
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
19
damoukideblad da sakuTari pasuxismgeblobiT, rac gulisxmobs imas, rom
dauSvebelia TviTmmarTvelobis organoTaTvis direqtivebis micema an iZu-
leba (administraciuli, politikuri, finansuri, Tu sxva berketebis gamoye-
nebiT) sakuTari uflebamosilebebis ganxorcielebisas. am principis dacva,
aseve garantirebulia `adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis saqmia-
nobis saxelmwifo zedamxedvelobis Sesaxeb~ saqarTvelos kanoniT, romlis
Tanaxmad, TviTmmarTvelobis sakuTar uflebamosilebaze zedamxedveloba
daiSveba mxolod kanonTan Sesabamisobis dacvis formiT (ix. kanonierebis
dacvis principi). sakrebulos mier sakiTxebis damoukidebel gadawyvetaSi
igulisxmeba damoukidebloba saxelmwifo organoebisgan da ara moqalaqeTa
monawileobisgan. adgilobrivi TviTmmarTvelobis cneba miuTiTebs sakiTxe-
bis gadawyvetaze adgilobrivi mosaxleobis interesebis Sesabamisad. amde-
nad, am principis realizeba gulisxmobs im meqanizmebis arsebobas, romle-
bmac unda daicvas adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebi saxelmwifos
mxridan Carevisgan. amisaTvis aucilebelia rogorc institucionaluri,
ise safinanso-ekonomikuri damoukideblobis uzrunvelyofa da saxelmwi-
fos mxridan TviTmmarTvelobis organoTa saqmianobis kontrolis regla-
mentireba. institucionaluri damoukidebloba gulisxmobs adgilobrivi
TviTmmarTvelobis organoTa Seqmnis iseT wess, romelic saxelmwifos ar
miscems saSualebas uSualo ierarqiul daqvemdebarebaSi moaqcios adgilo-
brivi TviTmmarTvelobis organoebi. aseTi wesi mocemulia rogorc „adgi-
lobrivi TviTmmarTvelobis Sesaxeb“ evropuli qartiiT, ise „adgilobrivi
TviTmmarTvelobis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanoniT da gulisxmobs
adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoebis formirebas uSualod mosaxle-
obis mier saxelmwifo mmarTvelobis organoTa Carevis gareSe. safinanso-
ekonomikuri damoukidebloba, erTi mxriv, dakavSirebulia sakuTari qonebis
da damoukidebeli biujetis arsebobaze, xolo, meore mxriv, kanoniT gan-
sazRvrul uflebamosilebebTan TviTmmarTveli erTeulis xelT arsebuli
qonebis, finansebis, sxva materialur-teqnikuri saSualebebis sakmarisobasa
da Sesabamisobaze.
rac Seexeba miukerZoeblobas, es principi gamomdinareobs `zogadi admi-
nistraciuli kodeqsis~ me_8 muxlis moTxovnidan, romlis Tanaxmad, `admi-
nistraciuli organo valdebulia Tavisi uflebamosileba ganaxorcielos
miukerZoeblad~ da `administraciul warmoebaSi ar SeiZleba monawileoba
miiRos Tanamdebobis pirma, romelsac aqvs piradi interesi, anda arsebobs
sxva garemoeba, romelic zegavlenas moaxdens saqmis gadawyvetaze~. `zogadi
administraciuli kodeqsiT~ dadgenili es moTxovna aseve mocemulia `ad-
gilobrivi TviTmmarTvelobis Sesaxeb~ organuli kanonis 323-e muxlis me_5
punqtiT: ̀ sakrebulos wevri valdebulia uari ganacxados sakrebulos sxdo-
maze im sakiTxze gadawyvetilebis miRebaSi monawileobasa da kenWisyraze,
romlis mimarTac mas qonebrivi an sxva piradi interesi aqvs~.
z) kanoniT dadgenili funqciebis ganxorcielebaze damoukidebeli pasuxis-
mgeblobis principi. damoukidebeli pasuxismgebloba niSnavs qmedebaze (mo-
qmedeba, Tu umoqmedoba) pasuxisgebas sakuTari resursebiT (materialuri,
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
20
Tu sxva saxis). TviTmmarTveli erTeuli sajaro samarTlis damoukidebeli
iuridiuli piria. Sesabamisad, mas gaaCnia damoukidebeli pasuxismgebloba,
anu igi pasuxs ar agebs sxva iuridiuli pirebis valdebulebebze, iseve, ro-
gorc sxva iuridiuli pirebi pasuxs ar ageben TviTmmarTveli erTeulis
valdebulebebze. es aris samoqalaqo kodeqsiT dadgenili saerTo wesi. ana-
logiuri wesia dadgenili zogadi administraciuli kodeqsis 208-e muxlis
me-2 punqtiT, romlis mixedviTac, „adgilobrivi TviTmmarTvelobis orga-
nos, agreTve misi Tanamdebobis piris an sxva mosamsaxuris mier misi sam-
saxurebrivi movaleobis ganxorcielebisas miyenebuli zianisaTvis pasuxis-
mgebelia adgilobrivi TviTmmarTvelobis (mmarTvelobis) organo.“ Tumca,
saqarTvelos konstituciis 42-e muxlis me-9 punqtiT dadgenilia, rom „yve-
lasTvis garantirebulia saxelmwifo da TviTmmarTvelobis organoTa da
mosamsaxureTagan ukanonod miyenebuli zaralis sasamarTlo wesiT sruli
anazRaureba saxelmwifo saxsrebidan.“ konstituciis es Canaweri ganpirobe-
bulia imiT, rom saxelmwifo aris garanti adamianis uflebebis dacvaze da
gamomdinare iqidan, rom SesaZlebelia TvimmarTvel erTeuls ar gaaCndes
sakmarisi saSualebebi zaralis asanazRaureblad, saxelmwifo iRebs valde-
bulebas aanazRauros es zarali. Tumca, es ar gamoricxavs, e.w. regresis
uflebas _ saxelmwifom Semdgom mosTxovos TviTmmarTvel erTeuls mis
mier TviTmmarTveli erTeulis magier gadaxdili saxsrebis ukan dabruneba.
T) mosaxleobis winaSe angariSvaldebulebis principi. sakrebulo Tavis
saqmianobisa da uflebamosilebis ganxorcielebaze mxolod amomrCevel-
Ta winaSea angariSvaldebuli. am principis realizeba ukavSirdeba rogorc
sajaroobis dacvas, aseve angariSvaldebulebis meqanizmebis arsebobas. es
meqanizmebi gulisxmobs sakrebulos, sakrebulos Tanamdebobis pirebisa da
sakrebulos wevrebis mier mosaxleobis winaSe savaldebulo periodul anga-
riSgebas da TviTmmarTvelobis aRmasrulebeli oraganoebisa da Tanamdebo-
bis pirebis angariSvaldebulebas sakrebulos winaSe. angariSvaldebulebis
amgvari gadanawileba miuTiTebs, rom sakrebuloa pasuxismgebeli mosaxle-
obis winaSe ara mxolod sakuTari, aramed TviTmmarTvelobis aRmasrulebe-
li organos saqmianobisTvisac. sakrebulo uflebamosilia da sasurvelicaa,
rom aRmasrulebel organosa da Tanamdebobis pirebs debulebiT daudginos
ara mxolod sakrebulos, aramed uSualod mosaxleobis winaSe perioduli
angariSebis Cabarebis valdebuleba, magram gamomdinare iqidan, rom sakre-
bulo Tavad gansazRvravs mis aRmasrulebel organoTa funqciebs, ufle-
bamosilebebs, saqmianobis wessa da kontrolis formebs, pasuxismgebloba
mosaxleobis winaSe awevs uSualod sakrebulos da ara mis mier Seqmnil aR-
masrulebel organoebs.
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
21
Tavi II. sakrebulos uflebamosilebebi
2.1 sakrebulos uflebamosilebis gansazRvra sakrebulos mier sakuTari uflebamosilebis gansazRvra aris principuli
da umniSvnelovanesi sakiTxi, romlis sworad gadawyvetazea damokidebuli
TviTmmarTvelobis organoebis harmoniuli saqmianoba da adgilobrivi xelisu-
flebis erTianobis principis ganxorcieleba. `adgilobrivi TviTmmarTvelo-
bis Sesaxeb~ saqarTvelos organuli kanoni gansazRvravs mxolod sakrebulos
gansakuTrebul uflebamosilebebs. es aris is sakiTxebi, romelebic SeiZleba
mxolod sakrebulom gadawyvitos da romlis delegirebac TviTmmarTvelobis
sxva organoebze dauSvebelia. organuli kanoniT dadgenili am gansakuTre-
buli uflebamosilebebidan, SeiZleba iTqvas, umTavresia sakrebulos ufle-
bamosileba _ daamtkicos rogorc sakuTari, ise aRmasrulebeli organos da
misi struqturuli, Tu teritoriuli organoebis debulebebi, anu moaxdinos
organuli kanoniT gansazRvruli TviTmmarTveli erTeulis sakuTari ufle-
bamosilebebis gadanawileba TviTmmarTvelobis warmomadgenlobiT da aRmas-
rulebel organoebsa da Tanamdebobis pirebs Soris. es uflebamosileba aris
uaRresad mniSvnelovani da mxolod misi sworad da gaazrebulad gamoyenebi-
Taa SesaZlebeli miRweul iqnes TviTmmarTvelobis organoebs Soris funqcia-
Ta jerovani ganawileba. 2006 wlamde moqmedi organuli kanoni `adgilobrivi
TviTmmarTvelobisa da mmarTvelobis Sesaxeb~ gansazRvravda rogorc sakrebu-
los, ise aRmasrulebeli organos _ gamgeobisa (meriis) da TviTmmarTvelobis
Tanamdebobis pirTa uflebamosilebebs, Sesabamisad, sakrebulo moklebuli
iyo am uflebamosilebas Tavisi Sexedulebisamebr moexdina TviTmmarTveli
erTeulis kompetencias mikuTvnebul sakiTxebze gadawyvetilebis miRebisa da
Sesrulebis uflebis gadanawileba TviTmmarTvelobis organoebs Soris. 2005
wels miRebulma organulma kanonma `adgilobrivi TviTmmarTvelobis Sesaxeb~,
romelic amoqmedda 2006 wlidan Zireulad Secvala es midgoma, riTac saqar-
Tvelos organuli kanoni dauaxlova ̀ adgilobrivi TviTmmarTvelobis Sesaxeb~
evropuli qartiiT dadgenil standartebs da Seqmna adgilobrivi TviTmmar-
Tvelobis warmomadgenlobiTi organos wamyvani rolis samarTlebrivi safu-
Zvlebi. samwuxarod, 2006 wels arCeulma sakrebuloebma arcTu efeqturad
gamoiyenes aRniSnuli ufleba. TviTmmarTvelobis siZliere damokidebulia
TviTmmarTvelobis warmomadgenlobiTi organos rolze. dRemde es rgoli
TviTmmarTvelobis instituciebSi jer kidev sustad aris warmoCenili. wina
planze tradiciulad dgas aRmasrulebeli organo, gamgebeli (meri) da ara
sakrebulo. amis erT_erT mizezs `adgilobrivi TviTmmarTvelobis Sesaxeb~
kanonis xarvezic ganapirobebda, romlis mixedviT, marTalia, TviTmmarTveli
erTeulis xelmZRvanelad cxaddeboda sakrebulos Tavmjdomare, magram ga-
mgebeli (meri) warmoadgenda ara mxolod sajaro moxeles, aramed politi-
kuri Tanamdebobis pirs, romelsac irCevda sakrebulo sakrebulos biuros
wardginebiT Catarebuli konkursis safuZvelze. amavdroulad, TviTmmarTve-
li erTeulis iseTi umniSvnelovanesi funqciebi, rogoricaa qonebisa da fi-
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
22
nansebis marTva, kanonis Tanaxmad, Tavs iyrida gamgeblis (meris) xelSi. 2009
wlis dekemberSi organul kanonSi Setanili cvlilebebiT realurad Seicva-
la balansi sakrebulos sasargeblod. gamgebeli (meri) aris ara politikuri
Tanamdebobis piri, aramed mxolod sajaro moxele, romelsac Tanamdebobaze
niSnavs da aTavisuflebs sakrebulos Tavmjdomare. aseve, TviTmmarTveli er-
Teulis qonebisa da finansebis marTvis sakiTxebi aRar aris damokidebuli
gamgeblis (meris) erTpirovnul gadawyvetilebaze. organul kanonSi Setanilma
cvlilebebma Seqmna realuri samarTlebrivi safuZveli erTpirovnuli mar-
Tvidan kolegiur marTvaze gadasasvlelad. ukve Seiqmna sruli SesaZleblo-
ba, raTa erTxel da samudamod uari iTqvas erTpirovnuli marTvis sabWour
memkvidreobaze, magram kanonis aRsruleba damokidebulia Tavad sakrebulos
gadawyvetilebebze. sakrebulom rogorc sakuTari debulebiT (reglamentiT),
ise gamgeobis (meriis), gamgeobis (meriis) struqturuli erTeulebisa da te-
ritoriuli organoebis debulebebis damtkicebisas unda gamoavlinos myari
neba kolegiuri marTvis modelze gadasasvlelad. am debulebebis ganxilvisa
da miRebisas maqsimalurad unda iyos uzrunvelyofili sakrebulos wamyvani
roli. aseTi instituciuri struqtura, ra Tqma unda, SeiZleba iyos nakle-
bad operatiuli, magram TviTmmarTvelobis is erT-erTi umTavresi problema,
rogoricaa reprezentatiulobisa da mosaxleobis ndobis, TviTmmarTvelobis
procesebSi mosaxleobis CarTulobis uaRresad dabali done, TviTmmarTve-
lobis moxeleTa, Tu sakrebulos wevrTa mxridan iniciativebis ararseboba,
TviTmmarTvlobis organoebis erTpirovnuli marTvisa da erTpirovnuli gada-
wyvetilebis miRebis sabWouri wesi SeiZleba daZleul iqnes mxolod kole-
giuri organoebis rolis gazrdiT. saWiroa, yvela tipis kolegiuri organos
gaZliereba: rogorc sakrebulos, ise sakrebulos komisiebis da, rac mTavaria,
aRmasrulebel struqturaSi unda dainergos gadawyvetilebis kolegiurad
miReba. yovelive es SesaZlebelia TviTmmarTvelobis organoebis debulebebis
meSveobiT, romlis miRebac sakrebulos gansakuTrebuli uflebamosilebaa.
TviTmmarTvelobis organoTa debulebebis Sedgenisas erT_erTi gadamwyve-
ti mniSvneloba eniWeba sakrebulos debulebas (reglaments). `adgilobrivi
TviTmmarTvelobis Sesaxeb~ saqarTvelos organuli kanonis me_15 muxlis me_2
punqtis Tanaxmad, sakrebulos rogorc struqtura da saqmianobis wesi, ase-
ve uflebamosilebac ganisazRvreba sakrebulos debulebiT (reglamentiT).
„adgilobrivi TviTmmarTvelobis Sesaxeb“ saqarTvelos organuli kanoni,
sruliad marTebulad, ar gansazRvravs adgilobrivi TviTmmarTvelobis or-
ganoebisa, Tu samsaxurebis kompetenciebs da me-16 muxliT adgens zogadad
TviTmmarTveli erTeulis uflebamosilebebs. sakrebulom am uflebamosile-
bebidan unda gansazRvros romeli ganaxorcielos TviTmmarTvelobis ama Tu
im organom. kanoniT dadgenilia mxolod erTi SezRudva, kerZod, 22-e muxliT
mocemulia is uflebamosilebebi, romlebic mxolod sakrebulos gansakuTre-
bul kompetencias ganekuTvneba da ar SeiZleba TviTmmarTvelobis sxva or-
ganom Seasrulos. amdenad, garda zemo aRniSnuli SezRudvisa, sakrebulos
gaaCnia SesaZlebloba sakuTari SexedulebiT gadaanawilos organuli kanonis
me-16 muxliT dadgenili uflebamosilebebi TviTmmarTvelobis organoebsa da
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
23
struqturebs Soris. es, sakrebulos umniSvnelovanesi uflebamosilebaa da
metyevelebs sakrebulos rogorc TviTmmarTvelobis mTavar organoze. orga-
nulma kanonma sakrebulos misca ufleba gansazRvros rogorc sakuTari, ise
TviTmmarTvelobis sxva organoTa uflebamosilebebi. am uflebamosilebebis
gansazRvrisas aucilebelia swori balansis dacva reprezentatiulobasa da
kompetenturobas Soris. TviTmmarTveloba moqalaqeebTan yvelaze axlomdgo-
mi xelisuflebaa, amitom, cxadia, TviTmmarTvelobis organoTa mier miRebul
gadawyvetilebaTa reprezentatiuloba umniSvnelovanesia. magram aseTi, erTi
SexedviT, popularuli gadawyvetilebebi SeiZleba yovelTvis ar iyos racio-
naluri. aseTma gadawyvetilebebma, romelic erTjeradad SeiZleba yvelaze
ufro misaRebia mosaxleobisaTvis, saboloo jamSi SesaZloa metad daazara-
los maTi interesebi. amitom, saWiroa gadawyvetilebebis popularoba daba-
lansdes gadawyvetilebebis racionalurobiT (romelic SeiZleba Tavdapir-
velad arcTu misaRebi iyos mosaxleobisaTvis). warmomadgenlobiTi organo,
romelic irCeva uSualod mosaxleobis mier, orientirebulia mis mier mi-
Rebul gadawyvetilebaTa reprezentatiulobaze. rac Seexeba aRmasrulebel
organos, romelic Sedgeba daqiravebuli da profesionali moxeleebisagan,
orientirebulia gadawyvetilebaTa miRebis racionalobaze da naklebad maT
popularobaze. aseTi balansis dacva, cxadia, ar niSnavs sakiTxebis meqanikur
gamijvnas. TviTmmarTveli erTeulis sakuTar uflebamosilebas mikuTvnebu-
li ufleba yovel sakiTxze gadawyvetilebebis momzadebis, miRebisa da Ses-
rulebis Sesaxeb racionalurad unda gadanawildes warmomadgenlobiT da
aRmasrulebel organoebs Soris. amasTan, uflebamosilebebis gadanawilebis
dros sakrebulos unda gaaCndes efeqturi meqanizmebi ara mxolod kontroli
gauwios aRmasrulebeli struqturebisa, Tu Tanamdebobis pirebis saqmianobas,
aramed Tavadac miiRos monawileoba aRsrulebasTan dakavSirebuli gadawyve-
tilebebis miRebis procesSi. amavdroulad unda Seiqmnas is meqanizmebic, rom-
lebic aRmasrulebel struqturebs saSualebas miscems daabalansos sakrebu-
los mier misaRebi gadawyvetilebis reprezentatiuloba Tavisi profesiuli
codniTa da gamocdilebiT. aseTi meqanizmebis realuri amoqmedeba SesaZlebe-
lia uflebamosilebis ganxorcielebis procesis stadiebad aRqmis SemTxveva-
Si. dRemde, vidre dominirebda gadawyvetilebis erTpirovnuli miRebis for-
ma, uflebamosilebebis procesis stadiebad dayofas racionaluri safuZveli
ar gaaCnda. gadawyvetilebis momzadeba, miReba da aRsruleba Tavmoyrili iyo
monokratiul organoSi. am SemTxvevaSi wina planze iyo wamoweuli operatiu-
loba, rac winaaRmdegobaSi modis uflebamosilebis ganxorcielebis stadie-
bad dayofasTan, radgan procesis stadiebad dayofa gulisxmobs procesis
droSi gawelvas. erTpirovnuli marTvis nacvlad, kolegiuri marTvis tipis
Semotana aucileblad saWiroebs uflebamosilebis ganxorcielebis procesis
TiToeuli etapis Tanamimdevrul gavlas. aseTi marTvis saxe SesaZloa iyos
naklebad operatiuli, magram erTpirovnuli marTvisgan gansxvavebiT, ufro
reprezentatiuli da racionaluri. aseT SemTxvevaSi TviTmmarTvelobis or-
ganoebi moqmedeben rogorc erTiani organizmi, TviTmmarTvelobis TiToeuli
struqtura, Tu Tanamdebobis piri maqsimalurad aris CarTuli TviTmmar-
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
24
Tveli erTeulis uflebamosilebas mikuTvnebuli sakiTxebis gadawyvetaSi da,
rac mTavaria, aseT SemTxvevaSi arsebobs realuri saSualeba uflebamosile-
bebis ganxorcielebis procesSi CaerTon moqalaqeebi, arasamTavrobo organi-
zaciebi da sxva dainteresebuli pirebi.
uflebamosilebis ganxorcieleba iyofa gadawyvetilebis momzadebis, miRe-
bisa da aRsrulebis ZiriTad stadiebad.
a) gadawyvetilebis momzadeba gulisxmobs:
prognozirebas, anu misaRwevi mdgomareobis azrobriv modelirebas;
Sefardebas, anu arsebuli mdgomareobis Sedarebas misaRwev mdgomareo-
basTan, romliTac vlindeba arsebuli mdgomareobidan ra unda iqnes Se-
narCunebuli, ganviTarebuli da gauqmebuli;
procesis aRweras, romelSic unda aisaxos is resursebi (materialuri,
finansuri, adamianuri da a.S.), romlebic saWiroa gadawyvetilebisaTvis,
aseve miznis miRwevis meTodebi da maTi Tanamimdevroba.
b) gadawyvetilebis miReba gulisxmobs:
misaRwevi miznis mizanSewonilobis Sefasebas;
problemebis analizsa da maTi gadawyvetis alternatiuli gzebis Sefa-
sebas riskfaqtorebis, kanonierebis, efeqturobis, racionalobis, ekono-
miurobis, mosaxleobis interesebis gaTvaliswinebiT;
misaRebi gadawyvetilebis formulirebas;
gadawyvetilebis miRebasa da gaformebas.
g) gadawyvetilebis aRsruleba gulisxmobs:
gadawyvetilebis Sesrulebis dagegmvas, anu gadawyvetilebis Sesrulebi-
saTvis saWiro RonisZiebaTa Tanamimdevrobasa da Sesrulebis vadebs;
Sesrulebis mimdinareobis kontrols;
Sesrulebis Sesaxeb angariSgebasa da Sefasebas.
uflebamosilebebis ganxorcielebis procesis aseTi gaazreba iZleva am
procesis TiToeul stadiaze TviTmmarTvelobis warmomadgenlobiTi, Tu
aRmasrulebeli organoebis, maTi struqturuli erTeulebis, aseve moqa-
laqeTa jgufebisa, Tu dainteresebul pirTa Tanamonawileobis saSualebas.
uflebamosilebaTa sferoebis gansazRvrisas sayuradReboa `adgilobrivi
TviTmmarTvelobis Sesaxeb~ saqarTvelos organuli kanonis me_16 muxlis me_3
punqti, romlis mixedviT, `TviTmmarTveli erTeuli uflebamosilia miiRos
gadawyvetileba iseT sakiTxze, romelic kanonis Tanaxmad ar ganekuTvneba xe-
lisuflebis sxva organos uflebamosilebas da ar aris akrZaluli TviTmmar-
Tveli erTeulisaTvis~. amdenad, uflebamosilebebis sakiTxi ar Semoifar-
gleba mxolod organuli kanonis 22_e muxlisa da me_16 muxlis me_2 punqtis
CamonaTvliT. garda amisa, TviTmmarTveloba uflebamosilia miiRos gada-
wyvetileba yvela im sakiTxze, romelic ar Sedis saxelmwifo xelisuflebis
organoTa uflebamosilebaSi an ar aris kanoniT akrZaluli TviTmmarTveli
erTeulisaTvis. ra Tqma unda, am sakiTxTa wre amouwuravi sferoa, romelTa
detaluri CamoTvla SeuZlebelia, magram sakrebulom am sferodan SeiZleba
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
25
gamoyos da debulebebSi asaxos iseTi sakiTxebi, romelTa ganxorcielebac
mniSvnelovnad miaCnia adgilobrivi mosaxleobis interesebis Sesabamisad.
debulebebSi uflebamosilebebis gansazRvrisas sasurvelia uflebamosile-
baTa sferoebis mixedviT dayofis kriteriumebis gamoyeneba. aseTi dayofa
uflebamosilebaTa CamonaTvals aZlevs sistemur xasiaTs da TvalsaCinos xdis
ama Tu im sferoSi TviTmmarTvelobis kompetencias mikuTvnebul sakiTxTa
wres. amis gaTvaliswinebiT sakrebulos uflebamosilebebi SeiZleba daiyos
Semdeg sferoebad:
uflebamosileba saerTo _administrirebis sferoSi;
uflebamosileba safinanso-ekonomikur sferoSi;
uflebamosileba TviTmmarTveli erTeulis qonebis marTvis sferoSi;
uflebamosileba socialur sferoSi;
uflebamosileba TviTmmarTveli erTeulis teritoriis keTilmowyobis
da sayofacxovrebo-komunalur sferoSi;
uflebamosileba miwaTsargeblobisa da bunebrivi resursebiT sargeblo-
bis sferoSi;
uflebamosileba TviTmmarTveli erTeulis teritoriis dagegmarebis
sferoSi;
uflebamosileba transportisa da sagzao meurneobis sferoSi ;
uflebamosileba aRricxvisa da informatikis sferoSi.
2.2 sakrebulos uflebamosileba saerTo _administrirebis sferoSisaerTo_administrirebis sferos ganekuTvneba TviTmmarTvelobis orga-
noTa struqturebis Seqmnis, uflebamosilebebis da maT marTvasTan dakavSi-
rebuli sakiTxebi (Tanamdebobis pirTa arCeva_gadarCeva, Tanamdebobaze da-
niSvna_ganTavisuflebis Sesaxeb Tanxmobis micema, uflebamosilebis cnoba da
misi vadamde Sewyveta, adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoTa struqtu-
rebis damtkiceba da a.S.), agreTve, iseTi sakiTxebi, romlebic dakavSirebulia
TviTmmarTveli erTeulis Sida administraciul dayofasTan, TviTmmarTvel
erTeulSi arsebuli geografiuli obieqtebis saxeldebasTan, TviTmmarTveli
erTeulis simbolikisa da sapatio jildoebis dawesebasTan. aqedan gamomdina-
re, saerTo_administrirebis sferoSi sakrebulos uflebamosilebas ganeku-
Tvneba:
sakrebulos Tavmjdomaris, misi moadgilis, sakrebulos komisiebisa da
droebiTi samuSao jgufebis Tavmjdomareebis arCeva da gadarCeva;
sakrebulos komisiebisa da droebiTi samuSao jgufebis Seqmna da gauq-
meba, maTi personaluri Semadgenlobis damtkiceba da masSi cvlilebebis
Setana;
sakrebulos wevris uflebamosilebis cnobisa da uflebamosilebis vadam-
de Sewyvetis Sesaxeb gadawyvetilebis miReba;
sakrebulos TavmjdomarisaTvis Tanxmobis micema gamgeblis (meris) daniS-
vna-ganTavisuflebis Sesaxeb;
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
26
kontroli adgilobrivi TviTmmarTvelobis aRmasrulebeli organoebisa
da Tanamdebobis pirebis saqmianobaze, maTi angariSebis mosmena da Sefa-
seba;
TviTmmarTvel erTeulSi administraciuli erTeulebis Seqmna da gauqme-
ba, maTi sazRvrebis dadgena da Secvla;
sakrebulos debulebis (reglamentis), sakrebulos komisiebis, sakrebu-
los aparatis, gamgeobis (meriis), gamgeobis (meriis) struqturuli erTeu-
lebisa da teritoriuli organoebis debulebaTa damtkiceba da cvlile-
bebis Setana;
saqarTvelos kanonmdeblobiT dadgenili normativebis farglebSi adgi-
lobrivi TviTmmarTvelobis sajaro mosamsaxureTa Tanamdebobrivi sar-
gos ganakveTebis damtkiceba da cvlilebebis Setana;
̀sajaro samsaxuris Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis 85-e muxlis me-3 punqtis
Sesabamisad, adgilobrivi TviTmmarTvelobis moxeleebis sakonkurso-saa-
testacio komisiis Tavmjdomaris daniSvna;
sakrebulos Tavmjdomaris wardginebiT `sajaro samsaxuris Sesaxeb~ sa-
qarTvelos kanonis me_19 muxlis me_3 punqtis Sesabamisad, adgilobrivi
TviTmmarTvelobis moxeleTaTvis damatebiTi sakvalifikacio moTxovne-
bis dadgena;
TviTmmarTveli erTeulis saxeliT dadebuli SeTanxmebebisa da xelSekru-
lebebis damtkiceba;
Sekrebebis, mitingebis, demonstraciebis CatarebasTan dakavSirebuli saki-
Txebis regulireba saqarTvelos kanonmdeblobiT gansazRvruli wesiT;
quCebis, moednebis saxeldeba da numeracia;
TviTmmarTveli erTeulis simboloebis damtkiceba da cvlilebebis Seta-
na;
TviTmmarTveli erTeulis sapatio jildoebisa da wodebebis SemoRebisa
da miniWebis wesis dadgena.
am TavSi mocemulia detaluri informacia saerTo_administrirebis sfero-
Si sakrebulos uflebamosilebis ZiriTad nawilze. xolo sakrebulos wevrebis
uflebamosilebis cnobisa da Sewyvetis, adgilobrivi TviTmmarTvelobis Tana-
mdebobis pirebis arCevisa/daniSvnisa da gadarCevis/ganTavisuflebis, agreTve
adgilobrivi TviTmmarTvelobis aRmasrulebeli organoebisa da Tanamdebobis
pirebis saqmianobaze sakrebulos kontrolis uflebamosilebebze saubari iq-
neba wignis momdevno TavebSi.
a) TviTmmarTvel erTeulSi administraciuli erTeulebis Seqmna da gauqmeba,
maTi sazRvrebis dadgena da Secvla
sakrebulos mier am uflebamosilebis ganxorcieleba dakavSirebulia gam-
geobis (meriis) teritoriuli organoebis Seqmnasa da maTi uflebamosilebis
teritoriuli sazRvrebis dadgenasTan. `adgilobrivi TviTmmarTvelobis Se-
saxeb~ organuli kanoni sakrebulos aZlevs uflebas Tavis Sexedulebisamebr
gansazRvros, Tu ramden administraciul erTeulad unda daiyos TviTmmar-
Tveli erTeuli. es ufleba gaaCndaT sakrebuloebs 2006 wlidan, Tumca, iSvia-
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
27
Ti gamonaklisis garda, misi realizeba ar momxdara. TviTmmarTveli erTeu-
lis administraciuli erTeulebi dRemde eyrdnobian im dayofas, romelic
moqmedebs sabWoTa periodidan da, sadac 2006 wlamde arsebobda TviTmmar-
Tveli erTeulebi. administraciuli erTeulebis Seqmnis upirvelesi mizania
uzrunvelyos adgilobrivi TviTmmarTvelobis organoTa kavSiri mosaxleo-
basTan. es problema gansakuTrebiT aqtualuri gaxda 2006 wels Catarebu-
li reformis Sedegad, romlis Sesabamisad moxda TviTmmarTvel erTeulTa
gamsxvileba da TviTmmarTvelobis ganxorcielebis teritoriul safuZvlad
ganisazRvra raioni. amis gamo, mosaxleoba teritoriulad daSorda TviTm-
marTvelobis organoebs. amitom, teritoriuli daSorebis sakompensaciod
organulma kanonma daadgina TviTmmarTveli erTeulis Sidaadministraciuli
dayofis saWiroeba da am erTeulebSi gamgeobis (meriis) teritoriuli orga-
noebis Seqmna. TviTmmarTveli erTeulebis arsebuli administraciuli dayo-
fa zogierT TviTmmarTvel erTeulSi SeiZleba iyos marTlac optimaluri,
Tumca, imis gaTvaliswinebiT, rom aseTi administraciuli dayofa Seqmnilia
daaxloebiT 80_90 wlis win, savaraudod, igi ar SeiZleba amomwuravad pasu-
xobdes dRevandel moTxovnebs, amitom saWiroa maTi gadaxedva. am sakiTxze
sakrebulom, upirveles yovlisa, unda gaiTvaliswinos dasaxlebebSi mosax-
leobis raodenoba, dasaxlebebs Soris manZili, infrastruqtura, dasaxle-
bebis arsebuli problemebis specifika, adgilobrivi mosaxleobis azri da
a.S. aseve, aucileblad gasaTvaliswinebelia, Tu ra uflebamosilebebi eqneba
am erTeulebSi daniSnul gamgeobis (meriis) teritoriul organoebs. kanonis
Tanaxmad, yovel teritoriul erTeuls unda gaaCndes sakuTari individualu-
ri debuleba, rac saSualebas iZleva TiToeuli administraciuli erTeulis
specifikis mixedviT ganisazRvros Sesabamisi teritoriuli organos sxva ana-
logiuri organosagan gansxvavebuli uflebamosilebebi.
b) adgilobrivi TviTmmarTvelobis sajaro mosamsaxureTa Tanamdebobrivi
sargos ganakveTebis damtkiceba
sakrebulos ufleba gansazRvros adgilobrivi TviTmmarTvelobis mosamsa-
xureTa Tanamdebobrivi sargos ganakveTebi, gamomdinareobs „sajaro samsaxuris
Sesaxeb“ saqarTvelos kanonis me-9 muxlis me-8 punqtis moTxovnidan, romlis
mixedviT, saqarTvelos prezidentis brZanebulebiT damtkicebul zeda da qve-
da zRvrebis farglebSi „adgilobrivi TviTmmarTvelobis dawesebulebebis
mosamsaxureTa Tanamdebobrivi sargos ganakveTebs da TanamdebobaTa dasaxe-
lebas amtkicebs adgilobrivi TviTmmarTvelobis erTeulis sakrebulo.“
adgilobrivi TviTmmarTvelobis mosamsaxureTa Tanamdebobrivi sargos
normativebi gansazRvrulia saqarTvelos prezidentis 2005 wlis 29 agvistos
N726 brZanebulebiT „avtonomiuri respublikebis xelisuflebis, adgilobri-vi TviTmmarTvelobisa da mmarTvelobis organoebis sajaro mosamsaxureTa
Sromis anazRaurebis mowesrigebis Sesaxeb“. brZanebulebis pirveli punqtiT
gansazRvrulia TviTmmarTvelobis mosamsaxureTa minimaluri Tanamdebobrivi
sargo _ 135 lari, xolo brZanebulebis N2, N21, N3 da N4 danarTebiT dadgeni-lia Tanamdebobrivi sargos maqsimaluri zRvari.
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
28
N TanamdebobaTa dasaxeleba
Tanamdebobrivi sar-
goebis zeda zRvari
(larSi)
1. q. Tbilisis meri 3540
2. q. Tbilisis sakrebulos Tavmjdomare 3540
3. q. Tbilisis sakrebulos Tavmjdomaris pirveli moadgile 2950
4. q. Tbilisis meris pirveli moadgile (vice-meri) 2950
5. q. Tbilisis sakrebulos Tavmjdomaris moadgile 2850
6. q. Tbilisis meris moadgile 2750
7. q. Tbilisis meriis administraciis ufrosi 2500
8. q. Tbilisis raionis gamgebeli 2350
9.
q. Tbilisis saqalaqo samsaxuris ufrosi, sakrebulos apara-
tis ufrosi, q. Tbilisis saqalaqo samsaxuris departamentis
ufrosi - qalaqis mTavari arqiteqtori
2350
10. q. Tbilisis sakrebulos mudmivi komisiis Tavmjdomare 2350
11. q. Tbilisis sakrebulos fraqciis Tavmjdomare 2350
12.q. Tbilisis meriis administraciis ufrosis pirveli moadgile,
q.Tbilisis saqalaqo samsaxuris ufrosis pirveli moadgile1700
13.q. Tbilisis raionis gamgeblis moadgile; gamgeobis raionu-
li samsaxuris xelmZRvaneli - gamgeblis warmomadgeneli1600
14.q. Tbilisis meriis administraciis ufrosis moadgile,
sakrebulos aparatis ufrosis moadgile1600
15. q. Tbilisis saqalaqo samsaxuris ufrosis moadgile 1600
16. sxva wamyvani sajaro Tanamdebobis piri 1400
17. ufrosi sajaro Tanamdebobis piri 1100
18. umcrosi sajaro Tanamdebobis piri 830
N TanamdebobaTa dasaxeleba
Tanamdebobrivi sar-
goebis zeda zRvari
(larSi)
1. sakrebulos Tavmjdomare, meri 2750
2. sakrebulos Tavmjdomaris moadgile 2150
3. meris moadgile 2050
4.meriis administraciis (aparatis) ufrosi, samsaxuris ufrosi,
q.baTumis mTavari arqiteqtori, sakrebulos aparatis ufrosi1650
5.sakrebulos komisiis Tavmjdomare, sakrebulos fraqciis
Tavmjdomare1350
6. wamyvani sajaro Tanamdebobis piri 1350
7. ufrosi sajaro Tanamdebobis piri 900
8. umcrosi sajaro Tanamdebobis piri 600
danarTi N2. q. Tbilisis warmomadgenlobiTi da aRmasrulebeli organoebis
sajaro mosamsaxureTa Tanamdebobrivi sargoebis zeda zRvari
danarTi N21. qalaq baTumis warmomadgenlobiTi da aRmasrulebeli organoe-
bis sajaro mosamsaxureTa Tanamdebobrivi sargoebis zeda zRvari
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
29
N TanamdebobaTa dasaxelebaTanamdebobrivi sargoebis
zeda zRvari (larSi)
1. sakrebulos Tavmjdomare 2480
2. meri 2480
3. sakrebulos Tavmjdomaris moadgile 1500
4. meris moadgile 1250
5. samsaxuris ufrosi, sakrebulos aparatis ufrosi 900
6.sakrebulos komisiis Tavmjdomare, sakrebulos fraq-
ciis Tavmjdomare710
7.samsaxuris ufrosis moadgile, meris TanaSemwe, sxva
ufrosi sajaro Tanamdebobis piri550
8.meriis teritoriuli organos xelmZRvaneli - meriis
rwmunebuli470
9. umcrosi sajaro Tanamdebobis piri 480
danarTi N3. TviTmmarTveli qalaqebis (garda q. Tbilisisa da q. baTumisa) war-
momadgenlobiTi da aRmasrulebeli organoebis sajaro mosamsaxureTa Tanam-
debobrivi sargoebis zeda zRvari
N TanamdebobaTa dasaxelebaTanamdebobrivi sargoebis
zeda zRvari (larSi)
1. sakrebulos Tavmjdomare 2360
2. gamgebeli 2360
3. sakrebulos Tavmjdomaris moadgile 1100
4. gamgeblis moadgile 900
5. samsaxuris ufrosi, sakrebulos aparatis ufrosi 700
6.sakrebulos komisiis Tavmjdomare, sakrebulos fraq-
ciis Tavmjdomare650
7. gamgeobis samsaxuris ganyofilebis ufrosi 500
8.gamgeblis TanaSemwe, sxva ufrosi sajaro Tanamdebo-
bis piri450
9. gamgeobis teritoriuli organos xelmZRvaneli - gamge-
obis rwmunebuli400
10. umcrosi sajaro Tanamdebobis piri 420
danarTi N4. municipalitetebis warmomadgenlobiTi da aRmasrulebeli or-
ganoebis sajaro mosamsaxureTa Tanamdebobrivi sargoebis zeda zRvari
Tanamdebobrivi sargos gansazRvra aris erT-erTi yvelaze problematuri
da, amave dros, sakrebulos mier adgilobrivi sakadro politikis reguli-
rebis umniSvnelovanesi sakiTxi. samwuxarod, sakrebuloebi am berketebs ver
iyeneben. rogorc wesi, xdeba prezidentis zemoT mocemuli brZanebulebis
pirdapiri kopireba Tanamdebobrivi sargos maqsimaluri zRvaris dawesebiT.
aseTi modgoma, ra Tqma unda, arasworia. `sajaro samsaxuris Sesaxeb~ saqar-
Tvelos kanonis me-9 muxlis me-2 punqtis Sesabamisad, prezidentis brZa-
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
30
nebulebiT ganisazRvreba Tanamdebobrivi sargoebi Tanamdebobrivi rangis
mixedviT, anu dgindeba zogadi CarCo Tanamdebobrivi rangisaTvis da ara
konkretuli TanamdebobisaTvis. magaliTad, Tanamdebobrivi rangia umcro-
si sajaro moxele, `sajaro samsaxuris Tanamdebobrivi reestris~ mixed-
viT, umcrosi sajaro moxelis rangSi erTiandeba: a) mTavari specialisti,
b) wamyvani specialisti, g) ufrosi specialisti, d) specialisti. yovel am
Tanamdebobas Tavis, kvalifikaciis, datvirTvis, pasuxismgeblobis gaTva-
liswinebiT unda gaaCndes gansxvavebuli Tanamdebobrivi sargo. ufro me-
tic, TviTmmarTvelobis sxvadasxva samsaxurSi erTsa da imave Tanamdebobaze
myofi piris samuSaoTi datvirTva da pasuxismgeblobac maTi Tanamdebobri-
vi instruqciisa da samuSaoTa aRwerilobidan gamomdinare, gansxvavebulia,
amitom, gansxvavebuli unda iyos maTi Tanamdebobrivi sargoebic. Tanamde-
bobrivi sargo mibmulia konkretuli Tanamdebobis mier Sesasrulebel sa-
muSaosTan da ara konkretul pirovnebasTan, mis socialur mdgomareobasa,
Tu saWiroebebTan. amitom, sakrebulom Tanamdebobrivi sargoebis damtkice-
bisas, upirvelesad, unda gaiTvaliswinos Sesabamisi Tanamdebobis Tanamde-
bobrivi instruqcia da samuSaoTa aRweriloba da amis mixedviT daadginos
konkretuli TanamdebobisaTvis Sesabamisi Tanamdebobrivi sargo. Tanamde-
bobrivi sargo unda dadgindes saStato nusxis mixedviT, individualurad,
StatiT gaTvaliswinebuli yoveli TanamdebobisaTvis da ara rangebis mi-
xedviT, rogorc es mocemulia prezidentis brZanebulebaSi `sajaro samsa-
xuris Sesaxeb~ saqarTvelos kanonidan gamomdinare. gasaTvaliswinebelia is
faqtic, rom `sajaro samsaxuris Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis 74-e muxlis
pirveli punqtis `d~ qvepunqti moxelis waxalisebis erT-erT mniSvnelovan
zomad Tanamdebobrivi sargos Tanrigis amaRlebas miiCnevs. es aris waxa-
lisebis mniSvnelovani zoma, romelic SeiZleba gamoyenebul iqnes mxolod
sakrebulos TanxmobiT, Tuki mas konkretuli TanamdebobisaTvis dawesebu-
li aqvs Tanamdebobrivi sargo. magram, cxadia, es ver iqneba gamoyenebuli,
Tu dawesebuli Tanamdebobrivi sargo Tavidanve tolia kanonmdeblobiT
dadgenili maqsimaluri zomisa. amitom, sakrebulom erTeulis (samsaxuri,
teritoriuli organo, aparati) debulebis ganxilvisas saWiroa moiTxovos
Sesabamisi erTeulis saStato nusxac Tanamdebobriv instruqciebsa da samu-
SaoTa aRwerilobebTan erTad, romlis safuZvelzec unda daadginos konkre-
tuli StatiT gaTvaliswinebuli TanamdebobisaTvis Sesabamisi Tanamdebo-
brivi sargo. mxolod ase, erTian kompleqsSi iqneba SesaZlebeli sakrebulos
mier am sakiTxebze realuri, racionaluri da optimaluri gadawyvetilebis
miReba. sxva SemTxvevaSi cal-calke aRebuli TiToeuli sakiTxi formalu-
rad iqneba ganxiluli.
g) adgilobrivi TviTmmarTvelobis moxeleTa sakonkurso-saatestacio ko-
misiis Tavmjdomaris daniSvna. adgilobrivi TviTmmarTvelobis moxeleTaTvis
damatebiTi sakvalifikacio moTxovnebis dadgena
zemoaRniSuli uflebamosileba `adgilobrivi TviTmmarTvelobis Sesa-
xeb~ organuli kanoniT ar aris dadgenili. sakrebulos es uflebamosileba
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
31
gamomdinareobs `sajaro samsaxuris Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis moTxovne-
bidan. kerZod, `sajaro samsaxuris Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis 85-e muxlis
me-3 punqtiT sakrebulos ufleba aqvs daniSnos adgilobriv TviTmmarTve-
lobis moxeleTa sakonkurso-saatestacio komisiis Tavmjdomare, xolo ama-
ve kanonis me-19 muxliT gansazRvrulia sakrebulos uflebamosileba daad-
ginos TviTmmarTvelobis moxeleTa damatebiTi sakvalifikacio moTxovnebi
(kanonis Tanaxmad, damatebiTi sakvalifikacio moTxovnebi dgindeba mxolod
normatiuli aqtiT. amdenad, es uflebamosileba mxolod sakrebulos kompe-
tencias ganekuTvneba).
aRniSnuli uflebamosileba mniSvnelovania adgilobrivi sakadro poli-
tikis marTvis kuTxiT. sakrebulo dainteresebuli unda iyos TviTmmarTve-
lobis moxeleTa kvalificiuri da stabiluri korpusis SeqmniT. aseTi ma-
Ralprofesional moxeleTa korpusi SeiZleba Seiqmnas sajaro samsaxurSi
kadrebis SerCevisa da miRebis racionaluri sistemis CamoyalibebiT, romlis
aucilebeli pirobaa TviTmmarTvelobis moxeleTa Tanamdebobaze daniSvna
mxolod konkursis safuZvelze, rac sajaro samsaxuris Tanabari xelmisa-
wvdomobis Sesaxeb moqalaqeTa konstituciuri uflebis ganxorcielebis
umTavresi pirobaa. konkursis safuZvelze kadrebis SerCevisa da perioduli
atestaciis Catarebis sistema iZleva axali teqnologiebisa da reformebi-
sadmi ara mxolod adaptirebis, aramed maTi realuri ganxorcielebis sa-
Sualebas. is amaRlebs sajaro samsaxuris avtoritets, uzrunvelyofs mis
gamWvirvalobas da kavSirs sazogadoebasTan. sakrebulos aqvs saSualeba
umniSvnelovanesi roli Seasrulos sakadro politikis stabilur da obie-
qtur kriteriumebze dafuZnebuli sistemis formirebisaTvis. sakrebulos
ufleba daniSnos sakonkurso-saatestacio komisiis Tavmjdomare, ar SeiZ-
leba gagebul iqnes rogorc formaluri aqti. sakonkurso-saatestacio ko-
misia ar warmoadgens, e.w. mudmiv komisias. komisiis Tavmjdomare iniSneba da
sakonkurso-saatestacio komisia iqmneba vakansiis warmoSobisas konkursis
an atestaciis Catarebis periodisaTvis. marTalia, `sajaro samsaxuris Se-
saxeb~ saqarTvelos kanonis 29-e muxlis me-2 punqtis Tanaxmad, gadawyveti-
lebas konkursis gamocxadebis Sesaxeb iRebs dawesebulebis xelmZRvaneli,
magram es ar gamoricxavs sakrebulos uflebas normatiuli aqtiT daamtki-
cos adgilobrivi sakadro politikis koncefcia, romelic savaldebulos
gaxdis TviTmmarTvelobis moxeleTa samuSaod miRebas mxolod konkursis
safuZvelze. aseT SemTxvevaSi, sakrebulos ufleba _ daniSnos sakonkur-
so-saatestacio komisiis Tavmjdomare, gaxdeba realuri da ara formalu-
ri, radgan vakansiis warmoSobisTanave sakrebulos winaSe daismeba sakiTxi
sakonkurso-saatestacio komisiis Tavmjdomaris daniSvnis Sesaxeb.
`sajaro samsaxuris Sesaxeb~ saqarTvelos kanonis 86-e muxlis Tanaxmad,
sakonkurso _ saatestacio komisiis wevrTa raodenobasa da Semadgenlobas
gansazRvravs komisiis Tavmjdomare, anu am komisiis SeqmnaSi sakrebulo ar
monawileobs da arc aris sasurveli sakrebulos wevri Sevides am komisiaSi,
radgan sakrebulos funqciaa kontroli gauwios komisiis saqmianobas. Tavad
konkursisa da atestaciis Catarebis wesi ganisazRvreba saqarTvelos prezi-
warmomadgenlobiTi organos statusi da misi uflebamosileba
-
32
dentis 2009 wlis 5 Tebervlis №46 da №47 brZanebulebebiT. am brZanebule-bebiT dadgenilia konkursisa da atestaciis CatarebisaTvis pasuxismgebeli
dawesebulebis xelmZRvanelis brZanebiT sapretenzio komisiis Seqmnis auci-
lebloba rogorc konkursis, ise atestaciis procedurebsa da SedegebTan
dakavSirebuli pretenziebis ganxilvis mizniT. sakrebulos mier konkursisa
da atestaciis procesis kontrolis gansaxorcieleblad mizanSewonilia da-
weseb