Vlaamse brede weersverzekering

en Vlaams rampenfonds

Karolien Cools

Voorjaar 2020

2

Wat ging vooraf ?Voorjaar 2016 – overvloedige regenval & storm.

Erkend als algemene ramp in alle Vl. gemeenten

(kost Vlaamse begroting € 95 mio)

Wat ging vooraf ?

Vorst 2de helft van april 2017

Erkend als landbouwramp in alle Vl. gemeenten

(kost Vlaamse begroting € 30 mio)

3

Wat ging vooraf ?

Droogte 1 april tot 30 juni 2017

Erkend als landbouwramp in alle Vl. gemeenten

(kost Vlaamse begroting € 30 mio)

4

Wat ging vooraf ?

Droogte in lente en zomer 2018

Erkend als landbouwramp in alle Vl. gemeenten

(raming kost Vlaamse begrotingskost € 70 mio)

5

Wat ging vooraf ?

• Droogte en hitte in zomer 2019

• Erkenning?

– weersomstandigheden uitzonderlijk in aantal

gemeenten

– Voldoende schade

6

DECREET VLAAMS RAMPENFONDS

7

Decreet Vlaams rampenfondsAlgemene ramp & landbouwramp

• Vervangt per 1 januari 2020 de bestaande regelingen voor tegemoetkoming bij

algemene of landbouwrampen.

• Tussenkomst schade voor ‘algemene rampen’, waaronder ongunstige

weersomstandigheden

• Ongunstige weersomstandigheden (6): vorst, storm en rukwinden, hagel,

sneeuw- of ijsdruk, hevige of aanhoudende regen en ernstige droogte (dus

geen ‘hitte’)

• Ramp moet erkend worden vooraleer tegemoetkoming uit Vlaams rampenfonds

wordt gegeven. Minimale terugkeerperiode volgens KMI 30 jaar (nu: 20 jaar),

financiële criteria worden nog vastgelegd

• Teeltschade door ongunstige weersomstandigheden valt niet meer onder

Vlaams rampenfonds. Er is wel overgangsperiode van 5 jaar.

Uitzonderingen:

zelfstandigen in een moeilijke financiële en economische situatie

wanneer de schadevergoedingen uitgekeerd door private verzekeraars € 100 mio

per jaar (geïndexeerd) overschrijdt (= overheid als herverzekeraar)

8

Decreet Vlaams rampenfondsOvergangsperiode van 5 jaar voor teeltschade

• Tussenkomst voor teeltschade vanuit Vlaams rampenfonds wordt

definitief afgebouwd na 5 jaar. In de tussenperiode (2020 t/m 2024) is er

een overgangsregeling

• Overgangsregeling geldt enkel voor wie zijn totaal bedrijfsareaal voor

minstens 25% privaat verzekerd heeft via een ‘brede weersverzekering’

• Verdere rol van de schattingscommissies wordt niet gespecifieerd =>

“Vlaamse regering stelt nadere regels voor de procedure vast en kan

een beroep doen op een deskundige van buiten de administratie”

• Administratieve procedures (vb. periode van indiening aanvragen na

publicatie in Belgisch Staatsblad, beroepsprocedures...) blijven dezelfde

als de huidige regels

9

Decreet Vlaams rampenfonds

10

• (*) Erkenning van de ramp en berekening van de schade conform de

wettelijke bepalingen. Vanaf 2020 is het Departement Kanselarij en Bestuur

verantwoordelijk voor de erkenningen.

• Berekening op basis van totaal bedrijfsareaal (grasland, bouwland,

groenten, fruit, sierteelt...)

BREDE WEERSVERZEKERING

( = PRIVATE VERZEKERING)

11

Brede weersverzekeringConcrete toepassing

• Private verzekeraars kunnen polis ‘brede weersverzekering’ laten erkennen die

minstens aan de volgende voorwaarden voldoet:

– indekken van schade door ongunstige weersomstandigheden

(6 risico’s: vorst, storm, hagel, ijs, droogte en neerslag)

– beschikbaar voor alle open teelten

– schadedrempel van 20%

– schadebepaling door de maatschappijen mag gebeuren op basis van indexen of

rekenmodellen

– verzekering wordt aangegaan voor een periode van 12 maanden

• Private verzekering kan ook tussenkomen bij schade die kleiner is dan 20% of

voor percelen buiten het Vlaams gewest, maar met correctie op premiesubsidie.

Middelen zijn afkomstig uit Vlaamse begroting.

Dus geen GLB (pijler 1, pijler 2 met o.a. Vlif...) middelen

12

• Voorwaarden zijn opgenomen in de polis, los van de erkenning als ramp door de

overheid.

• Subsidieregeling

– Actieve boeren - volgens de GLB criteria - kunnen via de verzamelaanvraag een

subsidie ontvangen

– Enkel subsidie voor percelen in het Vlaams gewest

– Tijdens de eerste 3 jaar (periode van 2020 t/m 2022) bedraagt de subsidie 65% van de

verzekeringspremie, excl. taks (9,25%)

– Het max. areaal dat door de landbouwer verzekerd is tijdens de eerste 3 jaar blijft een

premiesubsidie genieten van 65%. Areaal dat na deze eerste 3 jaar bijkomend wordt

verzekerd ontvangt max. 65% premiesubsidie, pro rata de nog beschikbare middelen

– Voor starters na 31 december 2020 geldt deze regeling vanaf het eerste vestigingsjaar

– Het subsidiereglement loopt tot en met 2026. In 2025 wordt het geheel geëvalueerd en

indien nodig bijgestuurd

13

Brede weersverzekeringConcrete toepassing

Subsidie vanaf 2020: concreet

14

Voorbeeld

Landbouwer verzekert zich in 2020, 2021 en 2022 voor respectievelijk 10, 15 en 12 ha

aardappelen. Hiervoor ontvangt hij telkens een premiesubsidie van 65%. In 2023 verzekert hij zich

voor 18 ha aardappelen.

Voor 15 ha (grootste verzekerde oppervlakte in periode 2020 - 2022) zal hij dan 65% subsidie

kunnen ontvangen.

Voor de bijkomende 3 ha kan het subsidiepercentage lager zijn dan 65%, afhankelijk van het

beschikbare budget kan dit variëren van 0 tot 65%.

Welke brede weersverzekeringen zijn erkend? – Jaar 2020; jaarlijks wijzigingen mogelijk –

15

16

17

18

19

20

Brede weersverzekeringVergelijk polissen (10 aandachtspunten)!

1. Welke normen worden gehanteerd voor weersfenomenen (vb. hoeveel

neerslag, hoeveel graden vorst…) vooraleer verzekering tussenkomt?

2. Hoe gebeurt de bepaling van de schadedrempel van 20% en wie bepaalt het

uiteindelijke schadepercentage?

3. Betaalt de verzekeraar de verzekerde waarde volledig terug of is er nog een

eigen risico (= franchise)?

4. Bepaalde polissen voorzien een beperking op het maximale bedrag dat

uitbetaald wordt.

5. Zijn er uitsluitingen, waarbij de verzekering onder bepaalde voorwaarden niet

uitbetaalt of is sommige schade niet verzekerd?

6. Is kwaliteitsschade mee verzekerd of enkel de hoeveelheid?

7. Dekkingsperiode: vanaf en tot wanneer ben je verzekerd?

8. Moeten alle teelten of alle percelen van een teelt verzekerd worden?

9. Wie bepaalt de waarde van de teelt en hoe wordt de vergoeding berekend?

10.Voor fruittelers: is alleen de oogst verzekerd of ook bomen/plantopstand?21

Vergelijk polissen

1. Welke normen gelden voor weersfenomenen (vb. hoeveel neerslag, hoeveel

graden vorst…) vooraleer verzekering tussenkomt?

Voorbeelden

Vorst: kan al naargelang van verzekeringsmaatschappij variëren van -0,1°C tot ten minste

-10°C of lager

Storm: windkracht kan verschillen (windkracht 8, windkracht 9,..) evenals de

dekkingsperiode (vb. van 1 april tot 31 oktober)

Hagel: van gewone ijskorrels tot ijskorrels met een diameter van minstens 5 mm

Regen: grote verschillen (vb. meer dan 50 liter per vierkante meter (50 mm) binnen 24 uur,

meer dan 71 liter per vierkante meter binnen 24 uur…)

Droogte: soms criteria voor droogte (vb. tekort van 275 mm in periode vanaf 1 april tot

1 oktober)

Benadering is dus verschillend al naargelang van de

verzekeringsmaatschappij en duidelijk anders dan in rampenfonds (vb. in

rampenfonds bestempelt KMI weersfenomeen als ‘uitzonderlijk’)!

22

Vergelijk polissen

2. Hoe gebeurt de bepaling van de schadedrempel van 20% en wie bepaalt het

uiteindelijke schadepercentage?

Meest gehanteerde werkwijzen

Bepaling schadedrempel gebeurt door verzekeraar zelf. Tegenexpertise is

mogelijk (op kosten van de verzekeringnemer) volgens de algemene regels

van de verzekeringen

Op basis van de opbrengstderving t.o.v. de gemiddelde jaarproductie van de

beschadigde teelt in de laatste 3 jaar of van de gemiddelde productie van drie

van de laatste vijf jaar waarvan de hoogste en de laagste productie van die vijf

jaar niet wordt meegerekend (= ‘olympisch gemiddelde’).

Schadebepaling gebeurt per perceel.

23

Vergelijk polissen

3. Betaalt de verzekeraar de verzekerde waarde volledig terug of is er nog een

eigen risico (= franchise)?

Bij de meeste verzekeraars kan franchise afgesproken worden (vb. 20%,

30%...). Hoe groter de franchise, hoe lager de verzekeringspremie

Franchise kan bovendien verschillend zijn al naargelang van het

weersfenomeen (regen, droogte...)

Soms is extra franchise van toepassing (vb. indien men niet beregent)

4. Is er een beperking in het maximale bedrag dat uitbetaald wordt?

In sommige polissen is het maximum bedrag gelijk aan het verzekerde bedrag.

In andere polissen is er wel degelijk een maximum (vb. maximale uitkering van

25% of van 50% bij neerslag en droogte)

24

Vergelijk polissen

5. Zijn er uitsluitingen, waarbij de verzekering onder bepaalde voorwaarden niet

uitbetaalt of is sommige schade niet verzekerd?

Er worden nergens teelten uitgesloten, maar de verzekeraars kunnen/mogen

wel percelen weigeren

Buiten de door de Vlaamse Overheid benoemde calamiteiten zijn andere

oorzaken meestal uitgesloten (vb. schade door hitte, brand)

Vervolgschade is doorgaans niet verzekerd (vb. schade in plantopstand fruit

door extreme droogte, overstroming door het bezwijken of overlopen van

dijken...)

6. Is kwaliteitsschade mee verzekerd of enkel de hoeveelheid (vb. hagelschade bij

fruit, glazige aardappelen wegens doorwas)?

In alle polissen is zowel de hoeveelheid als de kwaliteit verzekerd

sommige polissen stellen dat schade direct en onvermijdelijk gevolg moet zijn

van de verzekerde risico’s (= discutabel punt!)

25

Vergelijk polissen

7. Dekkingsperiode: vanaf en tot wanneer ben je verzekerd?

Polissen hebben algemeen dekkingsperiode van 1 januari tot 31 december

Soms loopt vb. voor storm de dekkingsperiode van 1 april tot

31 oktober. Voor hagel geldt soms een beperking van

10 april tot 15 november.

Bovendien kan bij fruit de dekkingsperiode verschillend zijn al naargelang

het gaat over de oogst of over de plantopstand.

8. Moeten alle teelten of alle percelen van een teelt verzekerd zijn?

Bij alle maatschappijen moeten alle percelen van een teelt verzekerd

worden. Maar niet alle teelten hoeven verzekerd te zijn.

26

9. Wie bepaalt de waarde van de teelt en hoe gebeurt de berekening van de

vergoeding?

In de meeste polissen moet de teler zelf het verzekerd bedrag (hectare

waarde) opgeven. Soms legt de verzekeraar minimale en maximale

waarden per hectare vast

Meestal wordt het schadebedrag als volgt bepaald: oppervlakte met schade

x schadepercentage x verzekerd bedrag. Bij de berekening van de

vergoeding wordt rekening gehouden met de vastgelegde franchise

10. Voor fruittelers: is alleen de oogst verzekerd of ook de

bomen/plantopstand?

Er kan voor gekozen worden om beiden te verzekeren. Wel opletten met de

periode waarin oogst/fruitopstand verzekerd zijn (zie punt 7).

27

Vergelijk polissen

ENKELE VOORBEELDEN

28

29

Neerslagdekking bij KBC/AGRIVER

30

Neerslagdekking bij KBC/AGRIVER

‘Schadedrempel’ steeds 20%

Keuze eigen risico (franchise) – af te spreken percentage

Hoogte van de uitkering neerslagdekking is in polis beperkt (maximaal 25%

op perceelsniveau)

Voorbeeld 1

Perceel van 10 ha aardappelen, verzekerd à € 4000/ha

keuze voor 30% franchise

waterschade bedraagt 80% op 6 hectare

waterschade bedraagt 10% op 4 hectare

Gemiddelde schade bedraagt 52%

Uitkering bedraagt dus 22% (52% - 30%)

Dit betekent: € 4000 x 10 hectare x 22% = € 8800

31

Uitkering neerslagschade per perceel

(KBC/Agriver, franchise 20% en 30%)

Droogtedekking bij KBC/AGRIVER

32

33

Droogtedekking bij KBC/AGRIVER

‘Schadedrempel’ steeds 20%

Keuze eigen risico (franchise) – af te spreken percentage -

Hoogte van de uitkering droogtedekking is in polis beperkt

(maximaal 25% op perceelsniveau bij eigen risico van 20%)

(maximaal 50% op perceelsniveau bij eigen risico van 30%)

Niet beregenen is 20% extra eigen risico

Voorbeeld

Perceel van 10 ha suikerbieten, verzekerd à € 2500/ha

keuze voor 30% franchise

droogteschade bedraagt 55%

Uitkering bedraagt dus 25%

Dit betekent: € 2500 x 10 hectare x 25% = € 6250

Algemeen besluit

• Vlaamse Overheid heeft 5 (4) polissen ‘brede weersverzekering’ erkend en de

‘algemene regels’ voor erkenning polissen vastgelegd

• Let vooral op de ‘kleine letters’ die het verschil kunnen maken

• Polissen ‘Brede weersverzekering’ hanteren weliswaar complexere werkwijzen

en andere regels dan rampenfonds. Vb. private verzekeringen doen geen

beroep op schattingscommissies maar op de experten/taxateurs van de

verzekeraars zelf

• ‘Brede weersverzekering’ wordt maatwerk voor de individuele land- en

tuinbouwbedrijven

• Modaliteiten (vb. franchise, waarde van de teelt) kunnen in de polissen

grotendeels zelf gekozen/bepaald worden

• Vraag offertes maar bepaal eerst en maak keuzes (vb. franchise, verzekerde

waarden…) zodat verassingen ten allen tijde vermeden worden!

34

DANK VOOR UW AANDACHT

35