wykŁad 3 biologiczne podŁoŻe uzaleŻnienia
DESCRIPTION
WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA. UKŁAD DOPAMINERGICZNY I JEGO STRUKTURY. ISTOTA UZALEŻNIENIA. najbardziej niebezpieczną cechą substancji psychoaktywnych jest ich zdolność do wywoływania uzależnienia nawroty uzależnienia lekowego są osiowym objawem choroby uzależnieniowej - PowerPoint PPT PresentationTRANSCRIPT
![Page 1: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/1.jpg)
WYKŁAD 3
BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA
![Page 2: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/2.jpg)
UKŁAD DOPAMINERGICZNYI JEGO STRUKTURY
![Page 3: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/3.jpg)
ISTOTA UZALEŻNIENIAISTOTA UZALEŻNIENIA
- najbardziej niebezpieczną cechą substancji psychoaktywnych jest ich zdolność do wywoływania uzależnieniauzależnienia
- nawroty uzależnienia lekowego są osiowym objawem choroby uzależnieniowej
- uzależnienie związane z bezpośrednim zaburzeniem jednego z wielkich układów mózgu – UKŁADU NAGRODYUKŁADU NAGRODY
- pośrednio zaburza pozostałe – UKŁAD POBUDZENIAUKŁAD POBUDZENIA oraz UKŁAD POZNAWCZYUKŁAD POZNAWCZY
![Page 4: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/4.jpg)
UKŁADY FUNKCJONALNE MÓZGUUKŁADY FUNKCJONALNE MÓZGU
- zachowanie zwierząt (głównie ssaków) jest wypadkową działania trzech wielkich układów funkcjonalnych mózgu
UKŁADU POBUDZENIAUKŁADU POBUDZENIA (arousal)
UKŁADU NAGRODYUKŁADU NAGRODY (reward)
UKŁADU POZNAWCZEGOUKŁADU POZNAWCZEGO (cognition)
![Page 5: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/5.jpg)
UKŁAD POBUDZENIAUKŁAD POBUDZENIA
- odpowiada za stany czuwania i snu
- współdziałają tu trzy podsystemy
pobudzenia ogólnego – podkład dla regulacji pobudliwości OUN
pobudzenia ukierunkowanegopobudzenia ukierunkowanego – cele, motywacje i emocje
regulacji pobudzenia obwodowego – oddziaływanie systemu nerwowego na ciało
![Page 6: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/6.jpg)
UKŁAD POBUDZENIAUKŁAD POBUDZENIA
Podsystem pobudzenia ukierunkowanegoPodsystem pobudzenia ukierunkowanego- dostarcza jakości emocjonalnych – lęk, ciekawość, gniew, przyjemność, wstręt itp.
- układ limbiczny
- mechanizm wybierania odpowiednich celów, inicjuje zachowania potrzebne do ich osiągnięcia i sygnalizuje, że zostały osiągnięte
- cele korzystne (przeżycie osobnika, sukces reprodukcyjny) – zachowania wzmacniane nagrodąnagrodą- cele niekorzystne – hamowanie przez karękarę
![Page 7: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/7.jpg)
UKŁAD NAGRODYUKŁAD NAGRODY
- odkryty na początku lat 50-tych XX w
- doświadczenia Jamesa Oldsa i Petera Milnera elektryczne drażnienie różnych struktur mózgu szczura
- drażnienie miejsc powodujących przyjemnośćprzyjemność (ogólne uniesienie, szczęście i bardzo dobre samopoczucie)
- drażnienie miejsc awersyjnychawersyjnych (lęk, niebezpieczeństwo, izolacja, opuszczenie)
- liczne struktury wywołujące przyjemność
![Page 8: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/8.jpg)
UKŁAD NAGRODYUKŁAD NAGRODY
![Page 9: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/9.jpg)
UKŁAD NAGRODYUKŁAD NAGRODY
- w warunkach fizjologicznych na układ nagrody działają neuroprzekaźniki
- w pobudzenie zaangażowane są aminy biogenne DOPAMINA (DA)DOPAMINA (DA)
SEROTONINA (5-HT)SEROTONINA (5-HT) ENDOGENNE PEPTYDY OPIOIDOWEENDOGENNE PEPTYDY OPIOIDOWE
![Page 10: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/10.jpg)
DOPAMINADOPAMINA
DOPAMINADOPAMINA
C8H11NO2
4-(2-aminoetylo)benzeno-1,2-diol neuroprzekaźnik katecholaminowy
- pełni różne funkcje zależnie od miejsca działania w OUN układ pozapiramidowyukład pozapiramidowy – napęd ruchowy, koordynacja, napięcie mięśni (choroba Parkinsona) układ limbicznyukład limbiczny – procesy emocjonalne, wyższe czynności psychiczne, procesy ruchowe podwzgórzepodwzgórze – regulacja uwalniania hormonów (prolaktyna i gonadotropiny)
![Page 11: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/11.jpg)
UKŁAD NAGRODYUKŁAD NAGRODY
substancje uzależniające mogą powodować uwalnianie
odpowiednich neuroprzekaźników lub naśladować ich
działanie w układzie nagrody
![Page 12: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/12.jpg)
UKŁAD NAGRODYUKŁAD NAGRODY
- zaangażowany we wszystkie zasadnicze zachowaniazaangażowany we wszystkie zasadnicze zachowania pobieranie pokarmu pobieranie wody aktywność seksualna agresja itp.
- zaburzenia układu nagrodyzaburzenia układu nagrody anomalie behawioralne bulimia lub anoreksja zaburzenia psychoseksualne nadmierna agresja
![Page 13: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/13.jpg)
UKŁAD NAGRODYUKŁAD NAGRODY
„...Wydaje się, że poszukiwanie leków sprawiających przyjemność, stymulujących układ nagrody, nie jest samo w sobie zachowaniem nienormalnym, a nawet może mieć znaczenie przystosowawcze. Dopiero uzależnienie od leku trzeba traktować jako chorobę układu nagrody. ...”
J. Vetulani
![Page 14: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/14.jpg)
UKŁAD NAGRODYUKŁAD NAGRODY
DOPAMINOWY SZLAK MEZOAKUMBALNYDOPAMINOWY SZLAK MEZOAKUMBALNY
- część tzw. DA układu mezolimbicznego
- pole brzuszne nakrywkipole brzuszne nakrywki (VTA ventral tegmental area) ciała komórek DA
- jądro półleżące przegrodyjądro półleżące przegrody (NAc nucleus accumbens) zakończenia neuronów DA
- kora przedczołowakora przedczołowa (PFC prefrontal cortex) zakończenia neuronów DA
![Page 15: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/15.jpg)
UKŁAD NAGRODYUKŁAD NAGRODY
kora przedczołowa
jądro półleżące
przegrody polebrzuszne nakrywki
![Page 16: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/16.jpg)
DA a UKŁAD NAGRODYDA a UKŁAD NAGRODY
- DA odgrywa kluczową rolę w układzie nagrody oraz w uzależnieniach lekowych
- NAc i VTA zostały uznane za neurochemiczną podstawę systemu nagrody
- DA neuroprzekaźnictwo wzrasta zarówno przy czynnościach naturalnych (jedzenie, picie, seks), jak i po podaniu leków uzależniających
- długotrwałe stosowanie narkotyków powoduje zmiany adaptacyjne systemu DA, a co za tym idzie układu nagrody
![Page 17: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/17.jpg)
BUDOWA NEURONUBUDOWA NEURONU
![Page 18: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/18.jpg)
POŁĄCZENIE SYNAPTYCZNEPOŁĄCZENIE SYNAPTYCZNE
![Page 19: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/19.jpg)
BUDOWA SYNAPSYBUDOWA SYNAPSY
![Page 20: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/20.jpg)
BUDOWA SYNAPSYBUDOWA SYNAPSY
zakończenie aksonuzakończenie aksonukomórka presynaptycznakomórka presynaptyczna
dendrytdendrytkomórka postsynaptycznakomórka postsynaptyczna
![Page 21: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/21.jpg)
BUDOWA SYNAPSYBUDOWA SYNAPSY
![Page 22: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/22.jpg)
LOSY NEUROPRZEKAŹNIKÓW LOSY NEUROPRZEKAŹNIKÓW W SYNAPSIEW SYNAPSIE
http://www.flyfishingdevon.co.uk/salmon/year1/neurotransmission-animation.html
![Page 23: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/23.jpg)
MECHANIZM DZIAŁANIA DAMECHANIZM DZIAŁANIA DA
![Page 24: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/24.jpg)
MECHANIZM DZIAŁANIA NARKOTYKUMECHANIZM DZIAŁANIA NARKOTYKU
Substancja uzależniająca nasila uwalnianie DA, neuroprzekaźnictwo DA, nadwrażliwość neuronów DA
![Page 25: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/25.jpg)
MECHANIZM DZIAŁANIA NARKOTYKUMECHANIZM DZIAŁANIA NARKOTYKU
![Page 26: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/26.jpg)
TEORIA DOPAMINOWA TEORIA DOPAMINOWA
- nagroda posiada dwie fazynagroda posiada dwie fazy faza wstępna – oczekiwania na przyjemność, nagrodę faza tzw. konsumowania przyjemnego bodźca
- udział DA jest dominujący w pierwszej fazieudział DA jest dominujący w pierwszej fazie nasilone uwalnianie DA głównie na początku czynności przyjemnych nieoczekiwana nagroda powoduje pobudzenie DA, zmniejszające się przy powtarzaniu nagrody i uczeniu się, tak że nagroda nie powoduje już zwiększenia neuroprzewodnictwa DA
![Page 27: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/27.jpg)
TEORIA DOPAMINOWATEORIA DOPAMINOWA
fakt, że nagroda związana z oczekiwaniem przyjemności jest bardzo wysoka, tłumaczy szereg aspektów uzależnienia, zwłaszcza craving wywołanego czynnikami przypominającymi branie narkotyków (filmy o paleniu cracku, oglądanie przyborów do używania narkotyków)
![Page 28: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/28.jpg)
RECEPTOR DOPAMINOWYRECEPTOR DOPAMINOWY
- receptor DA D2 odgrywa istotną rolę w zachowaniu nagradzającym
- nienormalne poszukiwanie środków pobudzających układ nagrody (narkotyki), może być zachowaniem kompensującym wrodzone słabsze rozwinięcie układu nagrody, który musi być silniej stymulowany, aby zapewnić dobre samopoczucie
![Page 29: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/29.jpg)
RECEPTOR DOPAMINOWYRECEPTOR DOPAMINOWY
- podział receptorów DA DD11-like-like (D1 i D5) DD22-like-like (D2, D3, D4)
- w jądrze półleżącym przegrody wyróżniamy dwa podobszary skorupę skorupę shellshell – D2
jądro jądro corecore – D3
jądro półleżące przegrody
![Page 30: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/30.jpg)
RECEPTOR DOPAMINOWYRECEPTOR DOPAMINOWY
![Page 31: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/31.jpg)
UKŁAD SEROTONINERGICZNY
![Page 32: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/32.jpg)
UKŁAD SEROTONINERGICZNY UKŁAD SEROTONINERGICZNY
UKŁAD SEROTONINOWY (5-HT)UKŁAD SEROTONINOWY (5-HT)
- DA i struktury DA układu mezoakumbalnego nie są jedynymi biologicznymi czynnikami, które zaangażowane są w uzależnienia
- niektóre substancje uzależniające oddziałują na transporter 5-HT receptory 5-HT (7 typów i 16 podtypów) neurony (struktury) 5-HT
![Page 33: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/33.jpg)
SEROTONINASEROTONINA
SEROTONINA (5-HT)SEROTONINA (5-HT)
- C10H12N2O
- 5-hydroksytryptamina, należy do rodziny tryptamin należy do rodziny tryptamin
- biologicznie czynna amina oraz hormon
- neuroprzekaźnik w OUN i przewodzie pokarmowym
![Page 34: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/34.jpg)
UKŁAD SEROTONINOWYUKŁAD SEROTONINOWY
- funkcjonalny antagonista układu noradrenergicznego
- wykonywanie przyjemnych czynności (jedzenie czekolady) powoduje uwalnianie 5-HT w jądrach szwu
- 5-HT niezbędna do snu, wpływa na potrzeby seksualne, zachowania impulsywne i apetyt
- niektóre narkotyki (LSD, morfina, MDMA, meskalina) naśladują 5-HT lub zwiększają jej syntezę w mózgu
![Page 35: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/35.jpg)
UKŁAD SEROTONINOWYUKŁAD SEROTONINOWY
![Page 36: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/36.jpg)
POZOSTAŁE UKŁADY MÓZGU
![Page 37: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/37.jpg)
POZOSTAŁE UKŁADY MÓZGUPOZOSTAŁE UKŁADY MÓZGU
UKŁAD NORADRENERGICZNY (NA)UKŁAD NORADRENERGICZNY (NA)
- niektóre substancje psychostymulujące wiążą się do transportera noradrenaliny (NA)
- noradrenalina (4-(2-amino-1-hydroksyetylo)benzeno-1,2-diol)
- uczestniczy w reakcjach stresowych
![Page 38: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/38.jpg)
UKŁAD NORADRENERGICZNYUKŁAD NORADRENERGICZNY
![Page 39: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/39.jpg)
POZOSTAŁE UKŁADY MÓZGUPOZOSTAŁE UKŁADY MÓZGU
UKŁAD GLUTAMATERGICZNYUKŁAD GLUTAMATERGICZNY
- układ pobudzający mózgu- kwas glutaminowy, neurony glutamatergiczne (60-80%)- odpowiada za większość zorganizowanych informacji płynących w OUN- rola w procesach uczenia się, pamięci, plastyczności
![Page 40: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/40.jpg)
UKŁAD UKŁAD GLUTAMATER-GLUTAMATER-GICZNYGICZNY
![Page 41: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/41.jpg)
POZOSTAŁE UKŁADY MÓZGUPOZOSTAŁE UKŁADY MÓZGU
UKŁAD GABA-ERGICZNYUKŁAD GABA-ERGICZNY
- główny układ hamujący mózgu- kwas γ-hydroksymasłowy, neurony GABA (25-45%)- informuje o emocjach, nastrojach i stanie organów trzewnych- hamujący w stosunku do układów pobudzających, ale i innych hamujących
![Page 42: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/42.jpg)
UKŁAD UKŁAD GABA-GABA-ERGICZNYERGICZNY
![Page 43: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/43.jpg)
POZOSTAŁE UKŁADY MÓZGUPOZOSTAŁE UKŁADY MÓZGU
UKŁAD GLICYNOWYUKŁAD GLICYNOWY
- glicyna - neuroprzekaźnik hamujący- neuromodulator w stosunku do NMDA
![Page 44: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/44.jpg)
POZOSTAŁE UKŁADY MÓZGUPOZOSTAŁE UKŁADY MÓZGU
UKŁAD CHOLINERGICZNYUKŁAD CHOLINERGICZNY
- układ pamięci i uwagi- neuroprzekaźnik acetylocholina- wzmacnianie procesów związanych z uwagą- rola w detekcji, selekcji, dyskryminacji i przetwarzaniu bodźców sensorycznych- choroba Alzheimera
![Page 45: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/45.jpg)
UKŁĄD CHOLINERGICZNYUKŁĄD CHOLINERGICZNY
![Page 46: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/46.jpg)
ANATOMICZNE PUNKTY UCHWYTU DZIAŁANIA
SUBSTANCJI UZALEŻNIAJĄCYCH
![Page 47: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/47.jpg)
UZALEŻNIAJĄCE DZIAŁANIE UZALEŻNIAJĄCE DZIAŁANIE ZLOKALIZOWANE W VTAZLOKALIZOWANE W VTA
- nagradzające działanie morfiny (agoniści receptorów opioidowych μ oraz δ)- agoniści receptora μ blokują rec. GABA zlokalizowany na neuronach DA – zwiększenie uwalniania DA w NAc
![Page 48: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/48.jpg)
UZALEŻNIAJĄCE DZIAŁANIE UZALEŻNIAJĄCE DZIAŁANIE ZLOKALIZOWANE W VTAZLOKALIZOWANE W VTA
- nagradzające działanie nikotyny - receptory nikotynowe zlokalizowane na neuronach DA- systemowe podanie nikotyny zwiększa iskrzenie neuronów DA- neurony VTA tworzą synapsy z neuronami cholinergicznymi
![Page 49: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/49.jpg)
UZALEŻNIAJĄCE DZIAŁANIE UZALEŻNIAJĄCE DZIAŁANIE ZLOKALIZOWANE W NAcZLOKALIZOWANE W NAc
- uzależniające działanie substancji stymulujących- kokaina lub amfetamina podnoszą poziom zewnątrzkomórkowej DA- uwalnianie DA w NAc związane jest częściowo z konsumpcją, a częściowo z oczekiwaniem nagrody- kokaina i amfetamina mają podobny mechanizm działania, ale - amfetamina chętnie samopodawana przez zwierzęta do NAc- kokaina niechętnie, tylko wtedy gdy stosowana jest w wysokich stężeniach i w sposób ciągły
![Page 50: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/50.jpg)
UZALEŻNIAJĄCE DZIAŁANIE UZALEŻNIAJĄCE DZIAŁANIE ZLOKALIZOWANE W NAcZLOKALIZOWANE W NAc
- uzależniające działanie morfiny i met-enkefaliny- działanie niezależne od tego w VTA
- nagradzające działanie fencyklidyny i antagonistów receptora NMDA (MK-801 i CPP)
- miejscem uchwytu jest skorupa NAc (shell)
![Page 51: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/51.jpg)
UZALEŻNIAJĄCE DZIAŁANIE UZALEŻNIAJĄCE DZIAŁANIE ZLOKALIZOWANE W KORZE CZOŁOWEJZLOKALIZOWANE W KORZE CZOŁOWEJ
- część układu nagrody - wykazuje różnice z NAc- nagradzające działanie substancji stymulujących- zwierzęta chętnie samopodają sobie kokainę do kory czołowej- amfetamina nie działa nagradzająco w tej strukturze
- nagradzające działanie fencyklidyny, MK-801 i CPP
![Page 52: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/52.jpg)
UZALEŻNIAJĄCE DZIAŁANIE UZALEŻNIAJĄCE DZIAŁANIE ZLOKALIZOWANE W HIPOKAMPIEZLOKALIZOWANE W HIPOKAMPIE
- nagradzające działanie opiatów- morfina i α-dynorfina są chętnie samopodawane do obszaru CA3 hipokampa
www.kognitywistyka.net/mozg/budowa.html
![Page 53: WYKŁAD 3 BIOLOGICZNE PODŁOŻE UZALEŻNIENIA](https://reader036.vdocuments.net/reader036/viewer/2022062321/5681407c550346895dabfd3e/html5/thumbnails/53.jpg)
UZALEŻNIAJĄCE DZIAŁANIE UZALEŻNIAJĄCE DZIAŁANIE ZLOKALIZOWANE W JĄDRZE ZLOKALIZOWANE W JĄDRZE
KONAROWOMOSTOWYMKONAROWOMOSTOWYM
- obserwowano blokowanie preferencji miejsca wywołanego morfiną i amfetaminą przez uszkodzenie tej struktury
- neurony cholinergiczne z tej struktury aktywują receptory nikotynowe na neuronach DA VTA, co powoduje uwalnianie DA