Бизнис ИНФО Бр.132

БИЗНИС ИНФО

Форум на Стопанската комора на Македонија и Бордот за надворешни економски односи на Турција (ДЕИК)

за унапредување и промовирање на економската соработка со

Азербејџан, Грузија, Кувајт и Египет


СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА

Ваш деловен соработник во светот на бизнисот

Број 132 www.mchamber.mk 18.04.2013

ISO9001Quality Management

bsi.

FS 549642

НА ЕВРОАЗИСКИТЕ И АФРИКАНСКИТЕ ПАЗАРИ

СО ТУРСКА АСИСТЕНЦИЈА


дос тапни насек аде . . .

Посетете не’ на веб-порталот:www.mchamber.mk

Ве очекуваме!

ПОКРОВИТЕЛИ НА СТОПАНСКАТА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА

ПРЕМИУМ Покровители БРИЛИЈАНТЕН Покровител

СТАНДАРД Покровители СИЛВЕР Покровители

http://www.facebook.com/chamber.mk

http://www.twitter.com/Chamber_MK

БИЗНИС ИНФО 3четврток, 18 април 2013, Бр. 132

ПОДВЛЕЧЕНО

Дали знаете дека македонските граѓани плаќаат најниска камата на кредитните картички во светот? Дури и во развиените економии каматата на кредитните картчки изнесува 20 отсто и повеќе, додека во Македонија околу 12 отсто. Но, ако го тргнеме овој куриозитет настрана, точно е дека каматата на станбените кредити во Македонија е висока споредено со други земји во Европа. Но, исто така во Македонија е многу повисока и каматата на штедните влогови кои се основен извор на средства за банките. Основната функција на банките е да приберат депозити и тие средства да ги пласираат во кредити. Притоа, тие треба да заработат доволно за да си ги покријат трошоците и да остварат добивка за акционерите. Ако банките во Македонија во просек плаќаат 4 отсто на депозитите тогаш е разбирливо зошто каматата на станбените кредити е 8 отсто. Во други земји, банките плаќаат камата од 1 отсто на депозитите поради што за нив е исплатливо да даваат кредити со камата од 4 до 5 отсто. Секако, има и други фактори кои влијаат на каматните стапки, но ова е факторот со најголемо значење.

(Димитар Богов, гувернер на Народната банка на Република Македонија)

ИТ кадарот е еден од најодлеаниот кадар од земјава. Ние како компанија со сиот елан се бориме против таа навика така што соработуваме со универзитети, учествуваме на саеми, мотивираме со награди на натпревари или ентузијастички организирани настани, константно функционираме на програма за практиканти и ред други активности, се со цел да ги задржиме младите луѓе да станат вистински експерти во Македонија. Сепак не сме доволно моќни за сами да ја издејствуваме победата. Како што нема држава без млада генерација, нема држава ниту без сениорска генерација. За среќа процесот на обликување на кадарот во Македонија не е воопшто скап, па пазарот на трудот постојано се обновува. Најмногу се истакнува проблемот со мотивација на експертите. Истите по одреден период добиваат чувство дека она што им е на понуда како технологија во Македонија е доста ограничено. Ever Near постојано носи нови и за домашни услови недостапни технологии, со кои секој вработен може да располага.

(Бранислав Бајловски, основач на Ever Near во Македонија)

ВИСОКАТА KAMAТА НА ДЕПОЗИТИТЕГИ „СТИМУЛИРА“ КАМАТНИТЕ СТАПКИ

Македонската економија ги чувствува последиците од кризата што ја погоди Европа и не може во целост да се заштити од овие влијанија. Банките, вклучувајќи ја и Охридска банка го следеа овој тренд со воведување на, јас повеќе би рекла, внимателна, отколку конзервативна политика. Како што кажав претходно, имаме последователен кредитен раст во изминатите години далеку над банкарскиот просек. Нема да потпаднеме под песимистички сценарија и оваа година. Го анализираме поединечно секое кредитно барање со евалуација на специфичната ситуација на клиентот, неговите потреби и реални можности за сервисирање на кредитот. Крајната цел е да му понудиме на клиентот целосно решение што ќе биде најповолно за него. Клиентите што имаат храброст за мудро инвестирање и капацитет за отплата на кредитот може да се потпрат на нашата

кредитна поддршка. На овој начин им помагаме на клиентите да го надминат кризниот период, но исто така и да бидат добро подготвени за во блиска иднина кога кризата ќе биде минато. Велат, подобро е да се спречи отколку да се лечи. Поради тоа водиме сметка клиентите да не се презадолжуваат и да ја одржат сособноста да ги сервисираат кредитие кога пазарните услови ќе преминат кон неповолни.(Јитка Пантучкова, претседател на Управниот одбор на Охридска банка и потпретседател на Здружението на банкарството во рамките на Стопанската комора на Македонија)

НЕМА ДА ПОТПАДНЕМЕ ПОД ПЕСИМИСТИЧКИ СЦЕНАРИЈА И ОВАА ГОДИНА

ЗА СРЕЌА ПАЗАРОТ НА ТРУДОТ ПОСТОЈАНО СЕ ОБНОВУВА

Бугарија за инфраструктура, за капитални расходи на годишно на државно ниво издвојува окулу 3 милијарди евра , заедно со средствата што ги користи од ЕУ, се вкупно окулу 5 милијарди евра. Со други зборови , околу 40 отсто од средствата кои се за развој на инфраструктурата во државата, во моментот се европски. Тоа значи дека имаме многу голема можност да се ослободат државните финансиски ресурси за развопј и поттикнување на други работи, а европските да се користат за реализација на инфрастуктурата.

Во тој поглед, сметам дека Македонија има голема шанса, и со добро искористување на европските ИПА фондовите, има можност добро да опстане.(Костадин Паскалев, поранешниот вицепремиер на Бугарија)

НЕМА ДА ПОТПАДНЕМЕ ПОД ПЕСИМИСТИЧКИ СЦЕНАРИЈА И ОВАА ГОДИНА

Амбиент не се прави толку така, секој може да ги купи истите столици, маси и слики за на ѕид. Тоа што го прави вистинскиот амбиент не е уредувањето, туку луѓето. Можам отворено и гордо да кажам дека во двата локали од се срце и душа работиме, а така истите и се создадени. Идеите доаѓаат сами по себе, го бараш тоа во што си успешен и тоа што го сакаш и познаваш, притоа само го разработуваш. Битно е да им одговориш на барањата на клиентите и да им го понудиш тоа што го бараат. Менито го менуваме речиси еднаш годишно. Преку цела година правиме анализа на потрошувачката и врз основа на тие податоци се адаптира и менито. Секако, при секое ново мени воведуваме и нови производи. Колку и да се задоволни гостите од понуденото, секој сака да види и да проба нешто ново. Лично ги следам светските трендови, но тоа не значи дека истите би успеале во нашиот концепт на работа или се согласни со побарувањата на нашите клиенти. Сега пред неколку месеци ги воведовме вафлите, за кои можам да се пофалам дека се по мој рецепт. Тоа се покажа како добар потег, затоа што се популарни кај гостите.

(Софка Муфишовска, управител на „Плаза де Торос“)

НА КЛИЕНТИТЕ ИМ ГО НУДИМИ ТОА ШТО ГО БАРААТ

БИЗНИС ИНФО4

ФОКУСИРАНО

Стопанската комора на Македонија и Бордот за надворешни економски односи на Турција (ДЕИК) организираа форум за унапредување и промовирање на економската соработка со Азербејџан, Грузија, Кувајт и Египет (11.4.2013 година). -Не верувам дека за кризата во еврозоната во блиска иднина ќе биде изнајдено решение, - истакна на почетокот Бранко Азески, претседател на Стопнската комора на Македнија. - До 2015 година, кризата во еврозоната и натаму ќе се продлабочува и ние мораме да бидеме пред времето и да бараме излезни решенија од таа ситуација. Цениме дека најдобро е тоа да го направиме на нови пазари со поддршка на нашиот најголем коморски пријател, Комората на Република Турција која покажа дека стои зад нас.

Не се очекува македонските комапнии кои веќе се имаат испробано на евроските пазари да наидат на проблеми со конкурентноста при евентуалниот влез на трети пазари. Стопанската комора на Македонија заедно со Владата им стојат на располагање на заинтересираните комапнии кои сакаат својот бизнис да го насочат кон Трурција, Азербејџан, Грузија, Кувајт и Египет. -Стопанската комора на Македонија и Владата ќе се обидат да им излезат во пресрет на македонските компании при нивниот влез во земјите со кои нема заокружена правна рамка, - додаде Азески. Проценките се дека економиите од Централна Азија, Блискиот Исток, Северна Африка и Заливот се добри опции за пласман на македонските производи и услуги бидејќи се работи за економии во пораст, со големи пазари на кои нашата земја

НА ЕВРОАЗИСКИТЕ И АФРИКАНСКИТЕ ПАЗАРИ

СО ТУРСКА АСИСТЕНЦИЈА

Форум на Стопанската комора на Македонија и Бордот за надворешни економски односи на Турција (ДЕИК) за унапредување и промовирање на економската соработка со Азербејџан, Грузија,

Кувајт и Египет

четврток, 18 април 2013, Бр. 132

БИЗНИС ИНФО 5

ФОКУСИРАНО

би можела да се позиционира. Копретседавачите на турско-азербејџанскиот, грузискиот, кувајтскиот и египетскиот деловен совет оценуваат дека можностите за инвестирање на овие пазар се големи, па и поволностите што секоја земја одделно ги нуди. Хасан Хошбен, копретседавач на Турско-македонскиот деловен совет најавува интензивирање на соработката. Намерата е да се зајакне економската размена. - Сакаме заедно со Стопанска комора на Македонија да им помогнеме на македонските бизнисмени за настап на пазарите во Евроазија и Африка и токму затоа го реализиравме овој форум. Ќе ги водиме вашите

бизнисмени на нашите саеми и ќе им овозможиме да видат што се бара на тие пазари, - додаде Хошбен. - Вратите за македонските комапнии на овие пазаари секогаш ќе бидат отворени. -Доколку некој македонски бизнисмен одлучи да отвори компанија во Азербејџан или пак Грузија, тоа нема да претставува никаков проблем, - вели Ченгиз Ѓул, копретседавач на Турско-азербејџанскиот деловен совет. -Македонски претприемачи можат да основаат фирма за три дена бидејќи во Грузија одлично функцинира едношалтерскиот систем, - порача Ѓул. Инаку, регионот на Евроазија со нејзиното население, ресурси и силен економски развој, во просек остварува 10 отсто раст на БДП на годишно ниво и има висок економски потенцијал. До 2050 година, регионот се очекува да генерира 60% од националниот доход во светот и 2/3 од светското население. Трговијата меѓу Турција и регионот надмина 50 милијарди американски долари.

Горазд Чомовски


БИЗНИС ИНФОМОЖНОСТИ

6

„Арапската пролет“ битно не влијаела на трговската размена на Република Македонија со земјите од Блиски Исток и од Заливот и југоисточен Медитеран. Тоа потврдува дека настаните, освен во однос на увозот од Иран, немале екстремно негативно влијание врз деловните иницијативи во однос на овие земји. Овој став Љубица Нури, виш советник на Управниот одбор на Стопанската Комора на Македонија, го изнесе на состанокот на Клубот на фирми за соработка со земјите од Блискиот Исток и од Магреб на кој, покрај деловни луѓе, присуствуваа и претставници од министерствата за економија, надворешни и внатрешни работи, како и од Царинската управа (4.4.2013 година). - Споредбено, 2010–2012 година, индексот на трговската размена со

земјите од југоисточен Медитеран е 124,1, на извоз 131,5 и на увоз 123,1. Со земјите од Блиски Исток и Заливот индексот на трговската размена е 80,3, на извоз 82,9 и на увоз 76,7. Вкупно двете групи на земји, во однос на вкупната трговската размена бележат индекс на пад, 97,3, на извоз 92,3 и на увоз 99,6, - рече Љубица Нури. Сепак, според Љубица Нури, без оглед на малите вредности на остварената трговија, овие пазари заслужуваат поголемо внимание и ангажман за унапредување на трговијата. -Во 2012 година, споредено со 2010, забележан е раст на трговијата со Јордан, Тунис, Алжир, Египет, Израел, Бахреин, Катар и со Судиска Арабија. Извозот е зголемен со Јордан, Алжир, Израел, Либија, Кувајт и со Саудиска Арабија. Увозот е зголемен со Тунис, Египет, Израел, Катар и Саудиска Арабија, – додаде Нури. Во потрагата по нови пазари, бизнисмените се пожалија на проблемите со кои се соочуваат при обидите да излезат на трети пазари. Најголемата „главоболка“ создваат визните бариери и немањето македонски дипломатско- конзуларни

Клуб на фирми за соработка со земјите од Блискиот

Исток и од МагребЕКОНОМСКИOT ПОТЕНЦИЈАЛ НА

РЕГИОНОТ СЕ’ УШТЕ „СКРИЕН“ ЗА МАКЕДОНСКИТЕ

КОМПАНИИ


БИЗНИС ИНФОМОЖНОСТИ

7

претставништва во некои од овие земји. Компанијата „Адинг“ која има отворено своја фабрика во Иран, се соочува со пробелми при обидите да привлече ирански бизнис-партнери да инвестораат во Македонија. - Кај неколку ирански комапании постоеше интерес да дојдат на ден-два во Македонија за да можат на лице место да видат каква е деловната клима за инвестирање. Но, само што ја започнавме процедуратаа за нивната посета, тие наидоа на пречки. Требаше да им бидат издадени визи, меѓутоа поради преголемите процедури, на крај овие деловни луѓе се откажаа и решија да посетат некоја од државите од нашето соседство, - објасни оперативниот директор на „Адинг“, Горан Јовановски. Најголем дел од учесниците се согласија дека кај земјите од Блискиот Исток и од Магреб има голем потенцијал за соработка, имајќи предвид дека нивната трговската размена со земјите од ЕУ е 8,8 проценти. -Ние досега самостојно се пробивавме на овие пазари. Наидувавме на доста проблеми. Потребно е признавање на

серификатите кои се неопходни за извоз во тие земји, олеснување на визниот режим, вклучување во договорите за слободна трговија и помагање на компнаиите за остварување дирекtни контакти со тамошните фирми, - порача Глигор Цветанов, директор на „Макпрогрес“ - Виница. Со цел да се поедностави постапката за вадење визи, дел од стопанствениците до владните претставници предложија Стопанската комора на Македонија да изготви формулар и печат со кои на фирмите ќе им се овозможи по брза постапка да им се издаваат визи. Владините претставници ветија дека максимално ќе бидат кооперативни со цел да се отстранат тешкотиите на кои наидуваат бизнисмените.Вкупната надворешно-трговска размена на Македонија со земјите од Блискиот Исток, Магреб и Заливот во 2012 година изнесуваше 61,4 милиони американски долари, при што е остварен извоз од 18,2 милиони и увоз во вредност од 43,3 милиони САД долари. Трговскиот дефицит изнесува 25,1 милиони САД долари, додека покриеноста на увозот со извоз изнесува 42 проценти. Трговски суфицит е остварен со Ирак, Либан, Сирија, Либија и Обединетите Арапски Емирати. Најголем трговски дефицит е остварен со Израел, а најголем трговски суфицит со Обединетите Арапски Емирати.




ИНВЕСТИЦИИ ВО МАКЕДОНИЈА, НО И ЗАЕДНИЧКИ

НАСТАП НА ТРЕТИ ПАЗАРИ

ФОКУСИРАНО Македонско-турски бизнис-

форум со Балканската асоцијација на индустријалци

и бизнисмени од Румели од Република Турција

8

Зголемен е бројот на турски инвестиции во Македонија, но бизнисмените од двете земји договараат уште поинтензивна соработка. Во тој правец беше и Македонско-турски бизнис- форум со Балканската асоцијација на индустријалци и бизнисмени од Румели (Вalkansiad) од Република

Турција што се одржа во скопскиот хотел „Холидеј Ин“ (15.4.2013 година). Република Македонија и регионот имаат потреба од интернационализација на економијата во партнерство со јака економија, како што е турската. – истакна Софче Јовановска, директор на Дирекцијата за меѓународна соработка, информирање и промовирање во Стопанската комора на Македонија. - Потенцијалите на турското стопанство за нас се неограничени, со проценка дека инвестициите од Турција во Македонија не се само посакуван, туку и реален процес. Македонското стопанство особено е заинтересирано за заеднички настап на македонските и турските компании, на пазарите во ЕУ, Северна

Африка и на Блискиот Исток, за што постојат реални предуслови. И Турција ја гледа Македонија како безбедна земја за вложување со одлични бизнис услови, а предност повеќе е и тоа што е блиска до европските земји. - Македонија за нас е многу значајна. Дојдовме да ги детектираме полињата за соработка зашто сакаме уште повеќе да инвестираме, рече Наџи Шаки, претседател на Асоцијацијата на индустријалци од Бурса. Според министерот без ресор Хади Незир, во Македонија веќе дојдоа неколку силни компании од Турција, меѓу кои и „Суташ“.Но, во наредниот период се очекувааат уште повеќе турски инвестиции. - Владата создаде поволна клима за привлекување странски инвестиции,


БИЗНИС ИНФОФОКУСИРАНО

9

а турските компании тоа го препознаа поради што се зголеми нивниот интерес за Македонија. – додаде Незир. Вкупната трговска размена на Република Македонија со Република Турција 2012 година е 390 милиони САД $. Споредбено со 2011 година кога достигна вредност од 417,2 милиона САД $, тоа претставува пад од 6,3%. Извозот забележал пад од 2,2%, додека увозот исто така бележи пад од 5,8%. И понатаму на македонска страна има трговски дефицит од 257,1 милиони САД $. Во вкупната

трговска размена, Република Турција е 10-ти трговски партнер во 2012 година. Бројките, како што нагласи Софче Јовановска, сами по себе не се импресивни, но фактот дека во овие глобално тешки времиња, кога размената ни опаѓа и преку 30% со одредени земји, тие укажуваат дека двете стопанства, на извесен начин, се стабилни и дека ги сервисираат условите за раст. Бројните турски инвестиции во Македонија - Халк Банк, „ТАВ“, „Коч Груп“, „Зорлу текстил“, „Џеваир Холдинг“, „Суташ“, „Пера констракшн“, инестиции во мермерната индустрија, гасна топлификација итн., ја прикажуваат Македонија како посакувано



Бизнис-средба меѓу компании од Македонија

и Турција

место за инвестирање. Денешниот македонско-турски деловен форум е трет одржан овој месец. Го организира Стопанската комора по повод посетата на делегација од дваесетина турски компании, членови на Балканската асоцијација на индустријалци и бизнисмени од Румели, Република Турција. Целта е јакнење на соработката и воспоставување нови контакти со македонски фирми од повеќе сектори, градежништво и градежни материјали, текстил, автоиндустрија, електрика и електроника, прехрана и кетеринг, туризам, индустриски машини и опрема, трговија,... Потенцијалните деловни партнери остварија и бројни директни, билатерални средби и разговори.

Размена на информации, меѓусебно запознавање и преземање конкретни чекори за реализирање на активности од заеднички интерес беа цел на Втората бизнис-средба во Скопје меѓу претставници на компании од Македонија и од Турција. На Бизнис-средбата, организирана од Стопанската комора на северозападна Македонија и Стопанската комора на Македонија, во соработка со Трговско-деловната асоцијација од Истанбул „Трејдтурк“, бизнисмени од двете земји преку непосредни контакти разменуваа искуства и ги согледуваа можностите за заедничка соработка. На средбата рисуствуваа и претставници на компании од јужна Србија, Косово и Албанија. Јадранка Аризанковска, виш советник во Стопанската комора на Македонија, истакна дека најчести посети на деловни луѓе во земјава се токму од Република Турција. Тоа го потврдува фактот дека турската страна има стратешки интерес за развивање на стопанската и трговската соработка со Македонија и Балканот. Дури, и во време на криза таа се засилува.

НА МАКЕДОНИЈА И РЕГИОНОТ ИМ ТРЕБА ПАРТНЕРСТВО СО

СИЛНА ЕКОНОМИЈА

ПОКРОВИТЕЛИ НА КОМОРАТА

ПОКРОВИТЕЛИ НА КОМОРАТА

10 четврток, 18 април 2013, Бр. 132


Асоцијацијата на жени бизнис-лидери при Стопанската комора на Македонија одржа Конференција со пораката: „Бидете жена бизнис-лидер - секогаш чекор пред другите и издвојте се со храбри претприемнички вештини и потфати“ (16.4.2013 година). Конференцијата беше одржана по повод 16 Април – интернационланиот Ден на девојките, а на неа учествуваа и околу 100-тина девојки, студентки од државните и приватните универзитети. Оваа конференција беше предводена од афирмирани жени бизнис-лидери, кои го споделија искуството од своите први претприемнички чекори.Целта беше да се поттикне самодовербата на девојките-апсолвентки, да ја насочат енергијата за отпочнување на свој мал бизнис, да се зголеми капацитетот и знаењето на жената, нивно мотивирање и охрабрување да ги искористат можностите за кариера и да одлучат во корист на квалификувана стручна обука или повисок степен во изборот на професијата, дури и во професионални области кои во моментов не се типично женски. На ова се надоврзува и уривањето на стереотипите поврзани со традиционалната родова улога, споделување на менаџерски вештини, совети кои ќе им помогнат полесно да го истражуватаат пазарот, да креираат најдобри маркетинг-стратегии, да ја сфатат суштината на бизнис-планирањето и многу други области поврзани со претприемништвото во пракса.

На Конференцијата, компаниите предводени од жени-претприемачи, им понудија можност на студентките за менторство и да волонтираат во нивните компании заради стекнување со првично искуство после дипломирањето. Тоа треба да им овозможи поголемо усовршување во внатрешните организациски процеси и процедури, управување со ресурси, комуникација и односи со вработените, тимска работа, лидерство, преземање на ризик и проценка, како и комуникација со партнерите и клиентите. Иако Република Македонија не може да се пофали со задоволителна бројка на жени-претприемачи, сепак, и оние кои постојат во нашето општество оставиле печат во стопанството преку свои иновативни проекти и брендови во различни дејности. - Нема разлика меѓу маж и жена кога станува збор за претприемништвото. Постои само јасна визија, добар бизнис-план, упорност и професионалност. Тоа гарантира успех и со сигурност дава резултат. Се` помалку се и жените на

ПОВОДИ

11

РАСТЕ БРОЈОТ НА ЖЕНИ ВО ЗЕМЈАВА КОИ СЕ ВТУРНУВААТ ВО УСПЕШНИ

ПРЕТПРИЕМНИЧКИ АВАНТУРИ

Конференција на Асоцијацијата на жени бизнис-лидери

при Стопанската комора на Македонија по повод „Денот на

девојките“


БИЗНИС ИНФОПОВОДИ

12

управувачка функција, но како мерка, секоја компанија што има криза во менаџирањето треба да постави жена на раководна функција, Во време на криза жените носат подобри одлуки и применуваат порационални методи за нивно спроведување, - изјави Снежана Јовановска Трајковска, сопственичка на Туристичката агенција „Орфеј“. Во нејзината фирма, како што истакна таа, досега се обучени повеќе од шеесетина млади луѓе, на кои испеа да им го пренесе лидерството. Денес, тие се носители на мали туристички агенции и речиси сите се жени. Нејзиното мото е „лидерот, лидери создава”. Учесничките на Конференцијата, главно студентки по бизнис-лидерство, имаа можност да слушнат и за рушење на стереотипите, па припадничките на

различни етнички заедници, или од различна урбана или рурална средина, се` повеќе се свртуваат кон претприемништво. - Ако некоја жена има претприемнички дух, независно од каде потекнува и од каде доаѓа, дали живее во село или во град, припаѓа на една или друга заедница, може да успее, - посочи Гзиме Фејзи, сопственичка на „Чезарина“ од Гостивар. Кога таа го почнувала бизнисот често не била сфаќана сериозно од деловните партнери и тие почесто очекувале нејзиниот сопруг да преговара со нив. Но, сега, како што истакнува, е сосема поинаку. Александра Наќева Ружин од „Еуролинк Осигурување” од Скопје, ја потенцираше разликата меѓу менаџер и претприемач и го сподели искуството како менаџер за раководење со голема компанија. - Како жена не сум почувствувала некои предности, ниту пак проблеми при водењето на бизнисот. Ако си професионален, упорен и скромен, сигурно ќе успееш, - напомена Ирена Јакимовска, сопственичка на „Комфи - Ангел“ од Прилеп. Како значајни услови за успех во бизнисот беа нагласени и вештината и однесувањето во деловната комуникација, објаснети од страна на Лукреција Миљковиќ - Атанасовска од Академијата за протокол од Скопје. Специјален гостин на Конференцијата беше Ангела Агелер, советник за односи со јавноста во Амбасадата на САД во Република Македонија, која ја потенцираше моќта на жените, залагањето за рамноправност и се заложи за почитување на капацитетите со кои располага. Таа посебно го поздрави прогресот и се` поголемото учество на жените во политиката во земјава. Нејзината порака до девојките – идни бизнис-лидери е дека личните ставови треба да им се приоритет.

Наташа Димеска Стојаноска


БИЗНИС ИНФОАКТУЕЛНО

13

НЕФОРМАЛНАТА ЕКОНОМИЈА ПОТТУРА БАРИЕРИ ПРЕД РАЗМЕНАТА

ВО РЕГИОНОТ

Конференција за „сивата“ економија во Будва, во Република

Црна Гора

Од Стопанската комора на Црна Гора, која беше домаќин на Конференцијата: „Неформалната економија како дестимулативен фактор врз развојот на ЦЕФТА-регионот - мерки, методи на превенција и добра пракса“, оценија дека неформалната економија битно влијае на бизнис-бариерите во регионот. Велимир Мијушковиќ, претседател на Стопанската комора на Црна Гора, во своето излагање рече дека учеството на „сивата“ економија во бруто производството изнесува 20 отсто или 600 милиони евра. Властите во Подгорица најавија и усвојување на закон за спречување на „сивата“ економија.

Министерот за финансии во Владата на Црна Гора, Радоје Жугиќ, во своето излагање, рече дека е предвидено во финалната верзија на законот да се најде решение со кое правното лице ќе мора да отвори жиро-сметка преку која ќе се извршуваат сите финансиски трансакции, дури и дневниот пазар. -Ако една компанија оди во стечај или ликвидација, нема да може во иднина да отвори нова компанија, ниту пак да регистрира фирма, доколку има долг кон државата. Значи, на сметката мора да има одреден износ на средства со што засегнатите страни би ги наплатиле долговите. Освен тоа, во случаите на затајување ќе се покрене и кривична постапка, - објасни Радоје Жугиќ. На Конфeренцијата, која беше во рамките на партнерскиот проект ЦЕФТА-ДИХК, учествуваше и Стопанската комора

на Македонија. Љубица Нури, виш советник на УО при Стопанската комора на Македонија, во нејзиното обраќање пред присутните оцени дека коморското искуство покажува дека „сивата“ економија се креира и толерира по повеќе основи. Тоа се: неадекватни законски решенија или нерегулираната состојба, немањето слух и политичка волја таа ситуација да биде доведена во ред, свесно или несвесно непочитување на регулативите од страна на компаниите или индивидуалците, неподготвеност на учесниците за навремено имплементирање на новите законски решенија, усвојувањето на палијативни мерки чија крајна цел е политички популизам. -И на крај, она што сите нас не` погодува е општата економска криза и застој во економскиот развој, - додаде Љубица Нури. Таа потенцираше дека функционирањето на „сивата“ економија не е можна без знаење на надлежните институции. Според неа, колкаво ќе биде учеството на „сивата“ економија во општеството зависи од социјалните партнери. Речиси најголем дел од земјите-членки на Асоцијацијата на балканските комори беа едногласни дека „сивата“ економија е проблем на сите држави во поголем или помал обем што негативно се одразува. Најновата студија на ОЕЦД покажа дека во услови на економска криза, кога речиси секој сектор бележи пад на активностите, „сивата“ економија расте. Тоа го потврдува и истражувањето околу климата за инвестирање во Црна Гора што тамошната деловна асоцијација го реализираше минатата година, а чии резултати покажуваат дека конкуренцијата од неформалниот сектор претставува едно од трите најголеми ограничувања. Дополнителен проблем е и неликвидноста и пристапот до капиталот. Миливоје Милетиќ, директор на Бирото за регионална соработка на Србија соопшти дека уделот на „сивата“ економија во нивната земја е преку 30 проценти. -Ова значи дека половина милиони луѓе во Србија работат на црно, -констатираше Милетиќ. Драматична е ситуацијата и во Република Хрватска, нова земја-членка на ЕУ. -„Сивата“ економија кај нас е најзастапена во трговијата, угостителството и во градежништвото, - соопштија претставниците од Стопанската комора на Хрватска. Инаку, учеството на „сивата“ економија во Турција се движи околу 27,7 отсто, во Италија 19, а во Германија 13,5 отсто. Според податоците, просекот на „сивата“ економија во ЕУ се движи околу 19 проценти.




ПРЕЗЕНТАЦИИ

14

Заедничка седница на Здружението

на информатичко-комуникациски технологии и

МАСИТ

На 17.04.2013 година во Стопанската комора на Македонија се одржа презентација на тема “Управување со ИТ- Услуги“. Следејќи ја праксата за одржување настани за промовирање новини и практики во областа на управувањето со ИТ-услуги, Домаќини на презентацијата беа Здружението за сервиси во информатичките технологии „итСМФ Македонија“, во соработка со Стопанската комора на Македонија во рамките на EEN-проектот. Бројноста на присутните од најразлични компании од индустријата, банките, како и од јавниот сектор и општините, само го поврди големиот интрес. Настанот го отворија Софче Јовановска, директор на Дирекцијата за меѓународна соработка, промовирање и информирање на членките при Стопанската комора на Македонија и Вања Мирковски, заменик-претседател на Управниот одбор на „итСМФ Македонија“. Софче Јовановска, која воедно е и конултант на ЕЕН прокетот, низ својата презентација пред присутните објасни што претставуава ЕЕН мрежата, целта на нејзиното формирање, начинот на кој се користи, поврзувањето на малите и средните препријатија , трансвер на технологии, како успешни прказни кој што сведочат за ефикасноста на мрежата и успешноста на целокупниот проект.Пред присутните пристутните зборуваа: -Викторија Саздова, менаџмент консултант во „Т&П“ кој на присутните на интерективен начин им ги претставија Стандарди за безбедност на информации и начинот на управување со ИТ-услугите. -Илче Стојчев, техничкиот менаџер на „Мајкрософт Македонија“ го привлече внимание преку своето излагање и презнтација на тема “ ITIL како овозможувач на деловноста”. -Љубомир Трајковски, менаџмент консултант и сопственик на консултантската куќа Трајковски & партнерс на присутните им ја претстави CobIT рамката- која им овозможува на менаџерите да го премостат јазот помеѓу контролни барања, технички проблеми и деловни ризици, како и одговор на тоа дали е CobIT – предизвик или проблем? Целокупниот настан беше проследен со внимание пред околу 80 присутни, а посебен впечаток оставија излагачите со своите интерактивни презентации.Учесниците дебатираа на темите кои што ги отворија излагачите.

Здружението на информатичко-комуникациски технологии при Стопанската комора на Македонија и Стопанската комора за информатички и комуникациски технологии за своите членки организираа презентација на финансиските производи на Македонската банка за поддршка на развојот. На презентацијата претседателот на Здружението на информатичко-комуникациски технологии, Благој Христов, го истакна знечењето кое го има активноста на Банката во тековното работење на компаниите. Презентерот Дарко Стефановски, директор за кредитно осигурување во МБПР, посочи дека согласно развојната улога на Македонската банка за поддршка на развојот, како и нејзината улога за поддршка на извозот од Република Македонија, се користи можноста да ги информираат фирмите од овој значаен извозен сектор за финансиските производи на МБПР. Беше презентирана поддршката на МСП преку инвестициски кредити од ЕИБ и МБПР, за обртни средства и поддршката преку приоритетни проекти. Посебен беше интересот за кредитната линија за поддршка на извозот, кредитната линија за финансирање на МСП и кредитната линија од посебниот кредитен фонд за гарантна шема. Трговското кредитно осигурување кое го нуди Банката е мошне значајно за компаниите. Трговските друштва кои извезуваат или продаваат на домашен пазар на отворено можат да ги осигураат своите побарувања (до 90%) од краткорочни комерцијални и политички ризици, кои можат да настанат поради продолжено неплаќање или стечај на странскиот купувач. Предностите се заштита на побарувачката (минимум 90%), проверка на кредитоспособноста на странските купувачи, проверка на кредитоспособноста на домашните купувачи, зголемување на извозот, односно продажбите и пристап кон нови купувачи – пораст на продажбите без ризик, поддршка на деловните банки – како корисници на кредитно осигурување полесно до добивање на финансиска поддршка од банките за тековно работење (полисата претставува колатерал за деловните банки) и превенција и контрола на ризикот, со ниски трошоци. Факторингот е услуга која овозможува продажба на производи и услуги на одложено плаќање, при што дел од средствата (80%) наведени во фактурата се добиваат веднаш. Факторингот комбинира кредитна заштита, наплата на побарувања и финансирање за компаниите кои продаваат производи и услуги со одложено плаќање пократко од 180 дена. МБПР откупува побарувања и исплаќа аванс по основ на доставена осигурана фактура во износ од 80%. Цената на факторинг се пресметува врз основа на исплатениот аванс од 80% од износот на фактурата. Каматната стапка изнесува 7% на годишно ниво и се пресметува на исплатениот аванс ( 80%). Провизијата за управување, која изнесува 0,33% еднократно, се пресметува на износот на побарувањето / фактурата (100%).

Лазо Ангелевски

ПРЕЗЕНТАЦИЈА НА ФИНАНСИСКИТЕ ПРОИЗВОДИ НА МБПР

ПРЕЗЕНТАЦИИ

“УПРАВУВАЊЕ СО ИТ- УСЛУГИ“ ВО СЛУЖБА НА БИЗНИСОТ

Презентација на Здружението за сервиси во

информатичките технологии „итСМФ Македонија“ во

соработка со Стопанската комора на Македонија


БИЗНИС ИНФОРЕЗУЛТАТИ

15

Македонската асоцијација за рударство – МАР за актуелните состојби во експлoатацијата

и производството на минерални суровини

ДОЗАОКРУЖУВАЊЕТО НА ЗАКОНСКИТЕ РЕГУЛАТИВИ ВЕЌЕ ГО ПОТТИКНА РАСТОТ

Во рударството, вадењето камен и производството на нематали активно работат 206 компании, од кои 7 се за вадење јаглен, 16 за вадење руди на метал и 147 за вадење руди и камен. Во праработката активно работат 147 компании. Во оваа дејност вработени се 12.940 работници, на кои во 2012 година им е исплатена просечна плата од 22.423 денари.

Најголем процент од 89% на компании се кај вадењето и преработката на неметални минерални суровини, односно 183 компании со 4371 вработени. Согласно позитивните законски прописи, компаниите кои работат во областа на рударството и вадење на камен имаат добиено концисии за експлоатација на минералните суровини. Според податоците од Министерството за економија, издадени се преку 350 концесии на локалитети за повеќе видови минерални суровини. Овие податоци беа изнесени на прес-конференцијата во Стопанската комора на Македонија на тема: „Производството на минералните суровини - зависно и од допрецизирањето на законите“. Пред бројните новинари на оваа тема зборуваа претседателот и потпретседателот на Македонската асоцијација за рударство – МАР, Николајчо Николов и Шефки Алити. Во 2012 година споредено со 2011 година, вкупниот физички обем на производството кај рударството и вадење на камен бележи минимално зголемување од 1,9%, што се должи на зголемувањето кај процентот кај вадењето на руди на метал (бакарна, оловна, цинкова руда) од 14,8%, додека кај другите гранки имаше намалување, кое достигна и до околу 10%, како што е кај вадењето на варовнички камен, лапорец, гипс, бентонит, фелспад, туларски и огноотпорни глини. Според согледувањата и првичните статистички податоци, се очекува во 2013 година да се


БИЗНИС ИНФОРЕЗУЛТАТИ

16

зголеми трендот на производството, кое веќе во првите два месеца забележа зголемување од 17,8%. Посебно, статистички, беше забележан тренд на зголемување на обемот на производство кај вадење на другите руди од преку 118,5%, што е последица на ниската споредбена база од двата месеца од 2012 година со двата месеца од 2013 година, заради лошите временски услови во претходната година за тој период. Меѓутоа, очекувањата за оваа година се да се задржи или да има тренд на зголемуавње на производството и кај рударството и кај вадењето на камен. Во структурата на индустриското производство рударството и вадењето на камен учествуваат со 3,87%, додека ка производството на неметални минерали учеството изнесува 5,02%. Производи кои имаат поголемо учество во производството се: концентрати на бакар, на олово и на цинк, суров гипс, варовнички камен, песок за градежништвото, лапорец, фелспад и други. Извозот во последните две три години бележи тренд на намалување и тоа за околу 50 милиони САД долари кога имаше извоз од 270 милиони САД долари и во 2010 година и во 2011 година или намалување околу 14%. Увозот, за истиот период бележи тренд на зголемување за околу 66 милиони американски долари или за околу 20% споредено со 2010 година и 2011 година. Најзастапени земји во извозот се: Грција, Србија, Косово, Албанија, БиХ, Русија, Турција, Бугарија и други. Најзастапени земји во увозот се: Србија, Бугарија, Шпанија, Кина, Турција, Косово, Чешка, Албанија, БиХ и други. Во оваа година се очекува да се задржи производството на истото ниво од минатата година, но со можност за зголемување на производството, бидејќи согласно инсталираните

капацитети и можностите за производство се далеку под сегашното производство. За да се задржи односно да се зголеми обемот на производството во рударството, вадењето на камен, како и зголемување на бројот на вработените во овој сектор, неопходно е: - измени и дополнување на Законот за минерални суровини со цел да се предвидат решенија за проширување на концесиското поле за инфраструктура, за одлагање на јаловина и други решенија кои ќе овозможат брз и непречен развој; - целосно заокружување на законската регулатива со донесување на подзаконските акти согласно Законот за минерални суровини; - донесување на детални урбанистички планови

на локалитети кои се надвор од градските средини, кои ќе овозможат отворање на нови рудници и изградба на нови производни објекти; - усогласување на Законот за минерални суровини и Законот за води, во делот на добивање на концесии за експлоатацијата на минерална суровина (варовнички камен) или одобренија вадење на песок и чакал за регулирање на речните корита, од причина што се создава законска можност за нелојална конкутренција. Вадењето на овие минерални суровини имаат иста намена во градежништвото, но немаат еднаков третман во трошоците на работењето што се согласно Законот за минерални суровини (плаќање надоместок за концесии, надоместок за воведување на ваги и слично), што доведува до зголемување на трошоците на производство кај концесионерите; - поддршка на извозот преку изнаоѓање, односно отворање на нови пазари, каде македонските комапнии некогаш присуствуваа, како, на пример, Иран, Ирак, Катар, Либија и земји од поранешните советски републики; - донесување на законска регулатива за поттикнување на инвестиционите вложувања преку еднаков третман на домашните и странските инвеститори.

Марија Петроска


БИЗНИС ИНФОДОСТИГНУВАЊА

17

Успешно функционира единствениот регионален центар за третирање на полихлорирани

бифенили во „Раде Кончар–Сервис и поправки на електрични

производи“

ФУНКЦИОНАЛЕН И ЕФИКАСЕН КАПАЦИТЕТОТ КОЈ ЈА ШТИТИ

ЖИВОТНАТА СРЕДИНА Со цел соодветен третман и времено складирање на трансформаторите и отпадот кои содржат полихлорирани бифенили (ПХБ), во компанијата „Раде Кончар – Сервис и поправки на електрични производи“ во Скопје, изграден е модерен објект. Во него е инсталирана софистицирана технологија за третман на

трансформаторите контаминирани со ПХБ. Технологијата за третман е во согласност со принципите на најдобри достапни техники (BAT) и ги исполнува највисоките стандарди за безбедност на човековото здравје и животната средина. Со користењето на оваа технологија за третман на ПХБ, се превенира елиминацијата и замената на изолаторските течности и трансформаторите класифицирани како ПХБ, со што се зголемува животниот век на трансформаторите и следствено на тоа се намалуваат трошоците за замена или набавка на нови. Со изградбата на временото складиште и со инсталирањето на технологијата за третман на трансформаторите кои содржат ПХБ, се добиваат неколку работи на микро и макро план: а) се зајакнуваат националните капацитети во

управувањето со ПХБ; б) се заокружува циклусот за еколошки прифатливо управување со ПХБ, со што се елиминираат или редуцираат негативните ефекти предизвикани од ПХБ по животната средина и човековото здравје; в) се овозможува сопствениците на трансформаторите, кои содржат ПХБ, да ги исполнат обврските кои произлегуваат од законската регулатива, а воедно да ги избегнат поголемите трошоци за третман на истите во странство. Со оглед на фактот дека во регионот нема капацитети од овој вид, капацитетот во „Раде Кончар - Сервис и поправки на електрични производи“ претставува единствениот регионален центар за третирање на ПХБ, изјави Аце Антевски, директор на компанијата и претседател на Здружението на металната и електроиндустријата при Стопанската комора на Македонија на редовната прес-конференција (15.4.2013 година). Реализацијата на наведениот капацитет е во рамките на Проектот „Отстранување на ПХБ и опрема која содржи ПХБ“, кој финансиски беше поддржан од страна на: - Глобалниот еколошки фонд; - Владата на Швајцарија, преку Канцеларијата за соработка во Скопје (SDC, SECO) и - беше имплементиран од страна на Организацијата за индустриски развој при Обединетите нации (UNIDO) и Министерството за животна средина и просторно планирање на Република Македонија во компанијата „Раде Кончар – Сервис и поправки на електрични производи“, како финансиски учесник во


БИЗНИС ИНФОДОСТИГНУВАЊА

18

ПРОЕКТИ Македонска енергетска асоцијација организираше презентирање на проектот на УСАИД за индустриски

менаџмент

ДО ПОЛОВИНА НА СЛЕДНАТА ГОДИНА СЛЕДЕЊЕ И УПРАВУВАЊЕСО

ЕНЕРГИЈА ВО 17 КОМПАНИИ На презентација во Стопанската комора на Македонија во организација на Македонската енергетска асоцијација – МЕА пред повеќе од 40 стопанственика од индустрискиот сектор беше презентиран проектот на УСАИД за индустриски менаџмент во Македонија (4.4.2013 година). Проектот, кој ќе се реализира во периодот од 2013 до 2015 година ќе им помогне на индустриските компании да ја зголемат конкурентноста преку намалување на потрошувачката и трошоците за енергија, како дел од вкупните производни трошоци, при што ќе дојде до намалување на емисијата на стакленички гасови на долгорочна основа. Целите на проектот ќе се реализираат со конкретна помош на одреден број заинтересирани компании од индустријата, преку воведување системи за управување/надгледување на енергијата, преку обука на кадри со барањата на ISO стандардот за систем за управување со енергија – MKС EN ISO 50001:2011, изработка на енергетски контроли, проектна документација и реализација на проекти за зголемување на енергетската ефикасност во одреден број селектриани фирми. Во рамките на проектот ќе се реализира и обука на две домашни инженеринг фирми со цел практично имплементирање на системите за управување со енергија во фирмите, а исто така ќе им се помогне на компаниите за полесен пристап до финансии за реализација на проектите за заштеда на енергија. До крајот на оваа година Проектот планира да се инсталираат системи за следење и управување со енергијата во 10 производствени компании, а во првата половина од следната година во уште 7 компании. Оваа, како што беше истакнато на презентацијата, е прв проект од областа на енергетската ефикасност кој е насочен кон бизнисот, односно се реализира во индустрискиот сектор и истиот на одреден број компании им дава конкретна финансиска поддршка за имплементирање на системите за следење на енергија. Фирмите кои имаат интерес за учество во проектот истиот треба во следните 10 дена да го искажат преку пополнување на прашалникот по што, од страна на имплементаторот на проектот ќе бидат посетени со цел согледување на реалните потенцијали за конкретна имплементација на проектот. Посетеноста на презантацијата покажа дека индустриските фирми имаат интрес да имплементираат системи за енергетската ефикасност со што ќе ја зголемат конкурентноста на нивните производи на домашниот и странскиот пазар.

Зорица Мешкова

Проектот. Главната цел на Проектот е да и` се помогне на Република Македонија во исполнувањето на обврските од Стокхолмската Конвенција за перзистентни органски загадувачи (POPs), како и да го намали испуштањето на ПХБ во животната средина, истакна на прес-конференцијата Александар Мицковски од Министерството за животна средина. При тоа, во рамките на задолжителната редукција и елиминација на POPs, управувањето со отпадот и опремата коjа содржи ПХБ е најобемна задача и национална акција во управувањето со POPs, во чија функција е и наведениот капацитет. -Во рамките на Проектот е предвидено да бидат истретирани вкупно 150 тони на трансформатори контаминирани со ПХБ. До овој момент успешно се истретирани 145 тони, што е доказ за функционалноста и ефикасноста на капацитетот, - посочи Антевски.


БИЗНИС ИНФОРЕГИОНАЛНИ КОМОРИ

19

Регионална комора со седиште во Скопје

со иницијатива до претседателите на

коморите на главните градови од регионов

АКТУЕЛИЗИРАНО ФОРМИРАЊЕТО НА АСОЦИЈАЦИЈА ЗА РЕГИОНАЛНА СОРАБОТКА

Управниот одбор на Регионалната комора со седиште во Скопје, со која раководеше претседателот, д-р Горан Рафајловски, на седницата одржана на 4.04.2013 година, ја обнови иницијативата за формирање на Асоцијација за регионална соработка. Се планира Асоцијацијата да ја основаат коморите на Скопје, Белград, Загреб, Љубљана, Сараево, Подгорица, Тирана, Софија, Приштина, Букурешт и Солун. Целите за формирање на оваа Асоцијација се: -Поттикнување на соработката меѓу фирмите кои членуваат во овие регионални комори; -Организирање на бизнис форуми, презентации, билатерални средби, учество на саемски манифестации; -Влијание кај надлежните органи во своите држави за преземање мерки за подобрување на бизнис климата и поттикнување на стопанската соработка меѓу фирмите; -Заеднички настап во подготовка на апликации за проекти

финансирани од Европската Унија насочени за поттикнување на регионалната соработка; -Организирање на заеднички настап на своите членки на трети пазари. Раководењето со Асоцијацијата се планира да биде на принцип на ротирачко претседателство во времетраење од две години, за кое, со консензус, ќе одлучуваат претседателите на коморите.Во функција на реализација на оваа иницијатива стручната служба на Комората испрати дописи до претседателите на коморите на главните градови од државите во регионов за да се произнесат по оваа иницијатива и доколку има задоволитен позитивен одзив се планира нејзино основање во втората половина на месец мај 2013 година.

М-р Ацо Спасовски

На 16.4.2013 година, во просториите на Регионалната комора со седиште во Прилеп се одржа работна средба со претставниците на Стопанска банка - Скопје, филијали од Прилеп, Битола, Кавадарци, Охрид и Неготино. На работната средба беше извршена презентација на работата и структурата на организација на Регионалната комора со седиште во Прилеп и на Стопанската комора на Македонија. Воведно излагање имаше извршниот директор, Ристо Најдоски, кој присутните поопширно ги запозна со организационата поставеност на Регионалната комора со седиште во Прилеп и правилата за работа на истата во рамките на Стопанската комора на Македонија. На работната средба активно учество имаше и регионалниот директор на Стопанска банка - Скопје, Стевчо Димески, кој истовремено

е и член на Управниот одбор на Регионалната комора. Тој, притоа, изрази голема благодарност за долгогодишната успешна соработка меѓу двете институции, како на регионално, така и на републичко ниво. Во продолжение на средбата регионалниот директор на Стопанска банка го искористи присуството на директорите од филијалите да расправаат и за актуелни теми од нивна надлежност.

РЕГИОНАЛНИ КОМОРИ Регионална комора со седиште во

Прилеп СРЕДБА СО ПРЕТСТАВНИЦИ НА СТОПАНСКА БАНКА


БИЗНИС ИНФОПОКРОВИТЕЛИ И ЧЛЕНКИ НА КОМОРАТА

20

Американскиот амбасадор Пол Волерс на 11.4.2013 година го посети комбинатот за фероникел „Фени индустри” во Кавадарци каде заедно со стручниот тим од топилницата го разгледа процесот на работа во објектот. - Задоволен сум од тоа што го видов овде, интересни работи за резултатите и постигнувањата на оваа фабрика. Беше интересно да се слушне колку важност и придаваат на општествената одговорност во регионот. Американската амбасада исто така прави се што може за да го помогне економскиот развој во Македонија. Фабрика како „Фени” е добар пример за тоа како странските инвестиции може да ја зајакнат економијата и да создадат работни места, како и да создадат подобар живот за луѓето, - изјави Волерс.Задоволство од посетата на амбасадорот изрази генералниот директор на „Фени индустри”, Константинос Даскалакис.- Чест ни беше што амбасадорот ни беше гостин. Му објаснивме за каков значаен економски капацитет станува збор. Му ги објаснивме важноста и улогата на „Фени” во македонската економија и нашата визија и мисија за иднината. Дури и во овие тешки времиња успеваме да работиме со полн капацитет, и овозможуваме вработувања за луѓето, истакна Даскалакис.

Македонски Телеком, како лидер на пазарот, ќе остане фокусиран и посветен на промени и ќе биде носител на иновации и нови технологии, изјави Тило Куш, кој стапи на функциите главен извршен директор на Македонски Телеком и претседател на Одборот на директори на Т-Мобиле Македонија. Тило Куш истакнува дека Македонски Телеком нема да отстапи од својата досегашна определба да обезбедува само оригинални решенија и услуги според највисоки стандарди за квалитет, прилагодени според потребите на корисниците. - Убеден сум дека Македонски Телеком заедно со Т-Мобиле ќе останат препознатливи како фер и достојни играчи во бизнис заедницата, компании кои вложуваат во различни општествени сегменти за доброто за сите граѓани во Македонија, изјави Куш. Тој доаѓа во Македонија од позицијата главен директор за финансии во Маѓар Телеком, кој оваа функција ја извршува од септември 2006 година. Од 2006 година, тој е член на Одборот на директори во Маѓар Телеком. Куш се приклучува на Дојче Телеком Групацијата во 2001 година како виши директор одговорен за подготовка на први јавни понуди и односи со инвеститори на T-Mobile International. Од април 2002 година бил на позицијата виши извршен заменик претседател на Дојче Телеком, одговорен за односи со инвеститори. Во рамки на својата кариера, Тило Куш од 1989 до 1992 година успешно основал и водел сопствена компанија за продажба на ИТ решенија за приватни и мали деловни корисници. Од 1992 до 1998 година работел за консултантската компанија Arthur D. Little каде што раководел со услугите за телекомуникации, ИТ, медиуми и забава, а од 1998 до 2001 година бил директор во Dresdner Kleinwort Wasserstein, инвестициска банка на водечка позиција според својот бизнис за телекомуникациски

Амбасадоротна САД во Република Македонија, Пол Волерс во посета на „Фени

индустри“ ДОБАР ПРИМЕР КАКО СТРАНСКИТЕ

ИНВЕСТИЦИИ МОЖЕ ДА ЈА ЗАЈАКНАТ ЕКОНОМИЈАТА

ПОКРОВИТЕЛИ И ЧЛЕНКИ НА КОМОРАТА

ПОСВЕТЕНОСТ НА ПРОМЕНИ И НОСИТЕЛ НА ИНОВАЦИИ И НОВИ

ТЕХНОЛОГИИ

Тило Куш стапи на функцијата главен извршен директор на

Македонски Телеком


БИЗНИС ИНФОПОКРОВИТЕЛИ И ЧЛЕНКИ НА КОМОРАТА

21

услуги и услуги поврзани со акционерски капитал. Од 8.4.2013 година функцијата главен директор за човечки ресурси во Македонски Телеком и Т-Мобиле Македонија ќе ја извршува Лазар Поповски. Тој на новата позиција во Македонски Телеком и Т-Мобиле Македонија доаѓа од местото директор на Агенцијата за млади и спорт на Република Македонија, соопшти Македонски Телеком

„Суташ“, новиот сопственик на „Сведмилк“, следните пет години ќе ги користи дистрибутивните услуги на „Пекабеско“ во Македонија. Ова е предвидено со договорот за соработка што го потпишаа двете компании. - Задоволни сме од постигнатиот договор, како и од довербата која најголемата турска млекара „Суташ“ ја има кон нашата компанија. Уште еднаш покажавме дека сме водечки бренд не само во месната и сувомесна индустрија, туку и во дистрибутивната и логистичката дејност во Македонија. Балканска млекара е најновата во низата на регионални и светски компании и брендови кои ги користат дистрибутивно – логистичките услуги на нашата компанија и ни ја даваат својата доверба, вели првиот извршен директор на „Пекабеско“ Слободан Кутревски. Како што неодамна најави генералниот менаџер на „Суташ“ за Македонија Али Мусвик Созер, Балканска млекара ќе почне со работа идниот месец. Капацитетот е 180 тони млеко дневно, а досегашната инвестиција во земјава од 10 милиони евра обезбеди 50 нови вработувања. Компанијата најавува дополнителна инвестиција од 5 милиони евра до крајот на годината, а бројот на вработувањата да достигне до 200. „Пекабеско“ располага со дистрибутивна мрежа која се состои од преку 40 возила и над 50 вработени само во дистрибутивно логистичкиот сектор. Компанијата располага и со 4.000 метри квадратни складишен простор и магацини. Секојдневно дистрибуира преку 270 различни производи во десетици домашни и меѓународни компании. „Суташ“ е седум години водечки бренд во турската млечна индустрија. Вработува 4.000 лица, а има 750 милиони литри производство и 69 производи во шест категории. Минатата година ја купи „Сведмилк“.

Компанијата Кока-Кола ја рангираше Пивара Скопје АД на прво место во светот според индексот на квалитет на пијалаците што ги произведува. Ова е вторпат во последните пет години, како Пивара Скопје АД го добива ова највисоко признание за квалитет на пијалаците од портфолиото на Кока-Кола. Првото место за квалитет на произведените пијалаци во 2012 година, Пивара Скопје АД го добива во конкуренција на пијалаци произведени во повеќе од 600 полнилници во над 200 фабрики на Кока-Кола ширум светот. Исто признание и беше доделено и во 2008 година. - Квалитетот е наш највисок приоритет, затоа што знаеме дека тој е важен за потрошувачите во над 200 земји ширум светот каде се присутни нашите производи. Љубителите на Кока-Кола во

ПОКРОВИТЕЛИ И ЧЛЕНКИ НА КОМОРАТА „Суташ“ и „Пекабеско“ потпишаа договор за

соработка ДИСТРИБУТИВНА ЛОГИСТИКА ЗА НАЈГОЛЕМАТА ТУРСКА МЛЕКАРА

ПОКРОВИТЕЛИ И ЧЛЕНКИ НА КОМОРАТА Во Македонија се произведува најквалитетната

Кока-Кола во светот СКОПСКА ПИВАРА ПРВА МЕЃУ 600

ПОЛНИЛНИЦИ ВО НАД 200 ФАБРИКИ ШИРУМ СВЕТОТ



ПОКРОВИТЕЛИ И ЧЛЕНКИ НА КОМОРАТА Македонија можат да се гордеат дека токму овде, во Пивара Скопје, се произведуваат пијалаци со највисок квалитет во светот, изјави Шон Лејтон, директор за квалитет на Кока-Кола во Централна и Југоисточна Европа. Тој посочи дека Пивара Скопје АД има освоени највисоки 100 поени за секој месец од минатата година. Генералниот директор на Пивара Скопје АД, Јаак Микел истакна дека наградата е резултат на континуираното инвестирање, максимално залагање и тимска работа на сите вработени. - Пивара Скопје АД, денеска е на врвот на светот, а таму сме бидејќи ние во оваа фабрика овде ја произведуваме најдобрата Кока-Кола во светот. Тоа е голема гордост за нас, но верувам и за Македонија, рече Микел. Билјана Смиљковска, менаџер за производство на безалкохолни пијалаци во Пивара Скопје АД посочи дека можеби е случајност да се биде прв во светот еднаш, но не и да се биде по втор пат. - Со тоа се потврдува дека Пивара Скопје секогаш била, е и ќе биде потполно посветена на производство на производи со супериорен квалитет, потенцира Смиљковска. Признанието за најдобар квалитет го добива онаа полнилница на Кока-Кола чии пијалаци добиваат највисока оценка, односно индекс на квалитет, при контролите кои се прават од страна на независни меѓународни лаборатории. Контролата на квалитетот се прави врз примероци од пијалаци земени од продажни места по случаен избор. Признанието за најдобар квалитет го добива само оној производител кој ќе добие највисоки оценки за квалитетот на пијалаците во текот на сите 12 месеци од календарската година.

Со пехар за квалитет, три златни медали и шест сребрени се закитија вината на Винарија “Стоби” на саемот во Нови Сад. Комисија од професори на технолошки и земјоделски факултети, енолози од големата конкуренцијата одлучија дури 9 вина на Винаријата “Стоби” да добијат награди. - Овие награди се потврда за квалитетот на нашите вина. Квалитетот на вината на “Стоби” се повеќе се докажува на светски саеми, а интересот за нашето вино е голем. Тоа го покажуваат и се почестите договори за извоз во САД и европските земји. Нашата цел како Винарија е овој светски квалитет на македонското вино да има конкретен резултат во извозот - изјави Никола Деребанов, генерален директор на “Перминдекс”, во чиј состав се наоѓа Винаријата “Стоби”. Merlot Barrique, Aminta, Syrah се вината на Стоби кои добија златен медал, додека сребрениот е доделен на Rose Allegro, Chardonny Barrique, Vranec Veritas, Vranec, Petit Verdo, Pinot Noir.

ПОКРОВИТЕЛИ И ЧЛЕНКИ НА КОМОРАТА

ТРИ ЗЛАТНИ МЕДАЛИ И ШЕСТ СРЕБРЕНИ НА САЕМОТ ВО НОВИ САД

Винаријата „Стоби“ со пехар за квалитет на своите вина


БИЗНИС ИНФОСАЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ

23

ПРОБЛЕМАТИКА НА ГОДИШНИТЕ ОДМОРИ

,,Годишен одмор, траење, стекнување со право, право на пропорционален дел, користење и плаќање на неискористениот дел од годишниот одмор, принуден одмор, чл.78 од ЗРО и постапка при отказ од деловни причини, начин на обезбедување на потреба од работници, измени во ЗРО при објавување на слободни работни места, договор за вработување, анекс на договор за вработување, приправнички стаж, волонтерски стаж

и пробна работа“23.04.2013 година09:30-15:00 часот

Стопанска комора на Македонија, сала 4 на 5 кат

Предавачи: Санде Зиков и Бојана Велковска, судии на Основен суд Скопје II

ПРОГРАМА:- Годишен одмор, траење на годишен одмор- Право на годишен одмор и право на пропорционален дел од годишен одмор - Права при неискористување на годишен одмор- Принуден одмор - Понуда на нов променет договор за вработување, измени во ЗРО - Постапка при отказ од деловни причини- Начин на обезбедување н потреба од работници- Измени во ЗРО при објавување на слободни работни места- Договор за вработување- Анекси на договор за вработување- Приправнички стаж, волонтерски стаж и пробна работаСите заинтересирани за учество на овој семинар, можат да се пријават најдоцна до 19-ти април 2013 година.

Контакт: Анита Митревска Елизабета Андриевска тел: 02 32 44 057 тел: 02 32 44 074 факс: 02 32 44 088 факс.02 32 44 088 е-mail:[email protected] е-mail:[email protected]



24

„АКТУЕЛНИ ТЕМИ ОД ОБЛАСТА НА ДАНОЦИТЕ”

- Пресметка на даноци на исплатена дивиденда- Пресметка на персонален данок на доход на

капитални добивки и други приходи

24 април 2013 година 10:00-16:00 часот

Стопанска комора на Македонија, сала 1 на 5-ти кат

ПРОГРАМА

I. ДАНОЦИ НА ИСПЛАТЕНА ДИВИДЕНДА1. Утврдување на правото и износот наменет за дивиденда: -вовед -утврдување на износот за распределба како дивиденда -содржина на одлуката за плаќање на дивиденда -дивиденда во пари, во удели односно акции -рок за исплата на дивидендата -плаќање на аванс на дивиденда2. Даночен третман при исплата на дивиденди од аспект на данокот на добивка (данок на исплатена дивиденда): -исплата на дивиденда од добивките остварени заклучно со 31 декември 2008 година -исплата на дивиденда од добивките остварени за 2009, 2010, 2011 и 2012 година -оданочување со данок на добивка на распределбата на добивката остварена за 20009, 2010, 2011 и 2012 година -ослободувања -основа за пресметување на данокот -намалување на пресметаниот данок -образец за пресметување на данокот (ДД – ИД) -доставување на образецот ДД-ИД -уплатна сметка -исплата на аванс на дивиденда -примери и книжења3. Персонален данок на остварени приходи од дивиденди на основачи – физички лица (домашни и странски физички лица): -даночен обврзник -даночна основа и даночна стапка -поднесување на годишна даночна пријава на образецот ПДД-ГДП за приходите од капитал -уплатна сметка -пример и книжења4. Пополнување на образецот ДД-ИД: -пример 5. Даночен третман при исплата на дивиденди на основачи – странски правни лица (данок на исплатена дивиденда, задржан данок): -даночен обврзник -даночна основа -момент на настанување на обврската -обрасци потребни за одбегнување на двојното оданочување -пример и книжења

II. ПРЕСМЕТКА НА ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК НА ДОХОД НА КАПИТАЛНИ ДОБИВКИ



25

1. Општи одредби: -даночен обврзник -даночна основа -намалување на даночната основа -поднесување аконтативна пријава за остварени капитални добивки -утврдување на данокот на доход за приходите од капитални добивки -наплата на данокот на доход од капитални добивки -утврдување на годишниот данок на доход

2. Капитални добивки од продажба на недвижен имот: -даночна основа -даночен обврзник -ослободување од плаќање на данок на доход на капитална добивка остварена од продажба на недвижен имот -поднесување аконтативна пријава3. Капитални добивки од продажба на учество во капиталот: -даночна основа -даночен обврзник -утврдување персонален данок на доход на капитални добивки од продажба на учество во капиталот -поднесување аконтативна пријава4. Капитални добивки од продажба на хартии од вредност: -ослободувања

III. ПРЕСМЕТКА НА ПЕРСОНАЛЕН ДАНОК НА ДОХОД НА ДРУГИ ПРИХОДИ

1. Пресметка на персонален данок на доход на други приходи (приходи кои не се изземени од оданочување а посебнио не се наведени во другите категории на оданочиви приходи): -даночен обврзник

-даночна основа -даночна стапка -уплатна сметка -примери на пресметка на персоналниот данок на доход -начин на исплата на другите приходи -поднесување на даночни пријави (ПДД - АДП /ДП и ПДД - ГДП) -утврдување и наплата на данокот2. Пресметување на персонален данок на приходите од стекнување на хартии од вредност и учество во капиталот без надоместок: -даночен обврзник -даночна основа -даночна стапка -уплатна сметка -примери на пресметка на персоналниот данок на доход -поднесување на даночни пријави (ПДД - АДП/ДП и ПДД - ГДП) -утврдување и наплата на данокот

Предавач: Славица Пековиќ, дипл. ек, овластен ревизор

Сите учесници на семинарот ќе добијат соодветен работен материјал и сертификат за учество.

Пријавување до 22 април 2013 година. Контакт: Анита Митревска Елизабета Андриевска тел: 02 32 44 057 тел: 02 32 44 074 факс: 02 32 44 088 факс.02 32 44 088 е-mail:[email protected] е-mail:[email protected]



26

Од 29 април до 2 мај 2013 година Саем за специјализирани возила, машини и опрема во Република Турција

ARUSDER 2013 ВО ИСТАНБУЛ*Стопанската комора на Македонија ви обезбедува исклучително поволни услови за посета на саемот

Станува збор за едни од поголемите специјализирани меѓународни саемски манифестации од ваков тип, на којашто ќе учествуваат голем број реномирани странски и турски компании. Водечките компании во секторот ќе се сретнат со професионалци и инвеститори од овие дејности во Истанбул. Стопанската комора на Македонија, во соработка со Амбсадата на Република Турција во Република Македонија – Трговското советништво, ве поканува на организирани Б2Б деловни средби и посета на саемската манифестација. На Саемот како посетителите ќе може да видат производи и услуги од следниве дејности:- доградби на возила (камион, автобус, минибус - увозници и извозници);- полиција и воени возила;- општински возила (пожар, вакуум камион, брза помош, погребен транспорт, чистење на возила);- приколки;- резервоари;- цистерни;- помошна опрема и прибор;- градежни машини;- бетонски пумпи;- преносни миксери за подготвување на маса;- кранови, елеватори, дигалки и други;- опрема за цемент; - услуги / одржување;- хидраулични системи, цилиндрични пумпи и моќ на трансмисија;- вилушкари (мотокар, платформа, електрични кранови, магацински-Rack, генератор, компресори, Intralogistics системи, лифтинг и други);- чистачи за улица; - опрема за рециклирање од распаѓање на објекти. Како посетители се јавуваат:- товарни и логистички компании, транспортни синдикати и здруженија, синџири на специјализирани маркети, компании за дистрибуција на храна, конструктори, градежни компании, добавувачи за општински набавки, производители на машини, лица за набавки на владините институции, туристички компании, аеродромска оперативна служба, компании за брз трансфер на стоки и услуги, лубрикант - компании, инженеринг, рударство, рециклирање на отпад, транспортни компании кои се заинтересирани за кофинансирање на јавни транспортни компании, комунални претпријатија. Изложбата ARUSDER е организирана за да се воспостават нови деловни врски меѓу општините и добавувачите на возилата и опремата во најразлични сектори, како и да се претстават последните иновации во оваа дејност кои се застапени на овој саем. Освен локалните компании, учесници и посетители ќе има и од Ирак, Италија, Азербејџан, Иран, Русија, Холандија, Германија, Сирија, САД, Велика Британија, Белорусија, Аргентина, Чиле и Полска.

Саемот може да го посети само 1 (еден) учесник од компанија, за втор, трет пријавен се доплаќа симболичен износ.

Обезбедени се:- бесплатно сместување, 3 (три) ноќевања со појадок (во реномиран хотел со 4* или 5* ) Check In од 12:00 до 14:00 ч.; - локален трансфер (трансфер од aeрoдpoм до хотел и обратно) и - бесплатни влезници за Саемот и - организирани Б2Б средби со компании од горе наведените дејности.Посетителот ги покрива патните трошоци, како и организационите трошоци кон Комората (4.000 денари за членки по лице, а 8.000 денари по лице за нечленки на Комората).

Пријавување до 19 април 2013 година.

За повеќе информации за ARUSDER 2013, посетете ја веб-страната http://www.cnrarusder.com/en_anasayfa.asp или контактирајте не`. Контакт: Наташа Димеска Стојаноска Тел: ++ 389 2 3244064Моб. 070/295-439Факс:++ 389 2 3244088Call Центар : (02) 15015 E-адреса: [email protected]



27

Oд 8 до 11 мај 2013 година во Република Турција

КОНФЕРЕНЦИЈА ЗА МОДА И ТЕКСТИЛ ВО ИСТАНБУЛ

*Стопанската комора на Македонија ве води на Конференцијата по исклучително поволни услови

Станува збор за едни од поголемите специјализирани меѓународни саемски манифестации од ваков тип, на којашто Станува збор за една од поголемите специјализирани меѓународни конференции од ваков тип, на којашто ќе учествуваат голем број реномирани странски и турски компании. Водечките компании во секторот ќе споделат и ќе разменат искуства со професионалци производители и инвеститори од овие дејности.Стопанската комора на Македонија, во соработка со Амбсадата на Република Турција во Република Македонија – Трговското советништво, ве поканува да земете учество на Конференцијата, како и на организираните Б2Б деловни средби меѓу компании за текстил, дизајн и висока мода. Конференција за мода и текстил во Истанбул, шеста по ред, официјално ќе ја отвори премиерот на Република Турцвија, господинот Реџеп Таип Ердоган, на 8 мај 2013 година, а ќе се одржи од 9 – 10 мај 2013 гоидна, во хотелот „Шангри-ла Босфор“.Конференцијата за мода и текстил зазема значајно место во промоцијата на овој сектор, и ќе биде домаќин на многу ценети гости од Турција и од странство. Нејзината цел е активност со која на учесниците ќе им овозможи соработка и размена на идеи за: - модата, брендот, дизајнот, додатоци и трговија на големо и мало; - „Мода и трендови” - посебна сесија, на којашто ќе дискутираат Carola Seybold, кој е ЕМЕА-регионален директор на PAN-TONE, што се користи од страна на милиони компании во светот и која ги одредува трендовските бои на денот и Catriona MacNab, кој е кративен директор на светски познатиот WGSN, компанија која ги одредува претстојните трендови во модата.Високи менаџери на две значајни британски компании ќе бидат присутни за време на сесијата за добавувачи за оваа година, што е неопходен дел на Конференцијата.- Презентација на Меѓународниот совет за памук од страна на програмскиот директор за Турција, Марша Пауел, која ќе ги покрие впечатливите и up-to-date информации за тоа како производите од памук се користат во Турција и во светот и како памукот ќе привлече големо внимание во наредните години.- Друга сесија што е од особен интерес се однесува на: извозот, трговијата на мало, трговијата на големо, креирање на брендови, дизајн, пакување, транспорт и др.Саемот може да го посети само 1 (еден) учесник од компанија, за втор, трет пријавен учесник се доплаќа симболичен износ.

Обезбедени се:- бесплатно сместување, 3 (три) ноќевања со појадок (во реномиран хотел со 4* или 5* ) Check In од 12:00 до 14:00 ч.; - локален трансфер (трансфер од aeрoдpoм до хотел и обратно) и - бесплатни влезници за Саемот и - организирани Б2Б средби со компании од горе наведените дејности.

Посетителот ги покрива патните трошоци, како и организационите трошоци кон Комората (4.000 денари за членки по лице, а 8.000 денари по лице за нечленки на Комората). Пријавување најдоцна до 26 април 2013 година.

За повеќе информации за ARUSDER 2013, посетете ја веб-страната http://www.tgsdconf2012.com/en/ или контактирајте не`.

Контакт: Наташа Димеска Стојаноска Тел: ++ 389 2 3244064Моб. 070/295-439Факс:++ 389 2 3244088Call Центар : (02) 15015 E-адреса: [email protected]адреса: [email protected]



28

Од 15 до 17 мај 2013 во Босна и Херцеговина прв Саем за Халал индустрија

SAHAF ВО САРАЕВО SAHAF - Сараево е прв Халал саем и форум и е единствен настан кој ги обединува сите претставници на Халал индустрија од Југоисточна Европа, како и претставниците на водечката глобална халал индустрија и мултинационални компании.Саемската манифестација ќе се одржи во Центар “Скендерија” – Сараевскиот Саем кој на годишно ниво е посетен од над 150.000 посетители и преку 1500 излагачи на 20 организирани саемски манифестации. Интерес за излагање на оваа саемска манифестација досега покажале голем број на компании од земјите во нашиот регион, како и компании од Германија, Австрија, Турција, Малезија, Индонезија и други земји од Блискиот Исток кои поседуваат халал сертификат за производи и услуги . SAHAF е првиот специјализиран халал саем во Југоисточна Европа, кој обезбедува увид во трендовите на развојот на халал индустријата. На пазарот веќе постојат значителен број на компании кои го имплементирале халал сертификатот и нивните производи успешно се пласираат не само на локално и регионално ниво, туку и на халал пазарите во светот. SAHAF ќе им овозможи на халал производителите и даватели на услуги да ја покажат својата понуда за локалните купувачи и потенцијални купувачи и дистрибутери од странските земји. Посетителот ги покрива трошоците за пат и трошоците за сместување во износ од 125 евра по лице кои вклучуваат: - повратен автобуски превоз Скопје - Сараево - Скопје; - сместување во хотел со 3 ѕвезди на база 2 ноќевања со појадок за двокреветна соба, а резервација на еднокреветна соба е 139 евра.

Оваа цена важи за група од минимум 18 патници. Стопанската комора на Македонија ги поканува сите заинтересирани македонски компании да се пријават за посета на саемската манифестација најдоцна до 25.4.2013 година. За повеќе информации за саемската манифестација SAHAF 2013, посетете ja веб-странata www.sahaf.ba или контактирајте не`.

Контакт: Наташа Димеска СтојаноскаТел: ++ 389 2 3244064Моб. 070/295-439Факс:++ 389 2 3244088E-адреса: [email protected]



29

Од 15-18 мај 2013 година Mеѓународен саем за градежништво, енергија и рудници, техника, мебел и недвижен имот во Косово

„EXPOKOS 2013“ ВО ПРИШТИНА Стопанската комора на Македонија и Саемот во Приштина како долгогодишни партнери организираат заедничка посета „EXPOKOS 2013“. На оваа саемска манифестација ќе имате можност да видите понуда во делот на: Градежништво: градежни материјали, градење на системи и опрема, суровини, готови згради, помошна опрема за индустријата, изолација, греење и санитарна технологија, електрична инсталација, керамика, врати и прозорци, обработка на метали, куќа и декорација на згради, изградба на патишта, стакло, фасади, стаклени градежни материјали, кровна конструкција, осветлување на улици и паркови, лифтови за внатрешни работи, природен камен, материјали од нерѓосувачки челик, рециклирање итн. Енергија и рудници: електроиндустрија, алтернативна енергија од ветер, вода, сончева енергија, гас, јаглен, нафта и гориво, бензински станици и бази, министерства и институции за енергетиката, рударството и минерали, машини за рударство, машини за минерални суровини, машини за дупчење на метан, мерна опрема за минерали, транспортни машини, алатки за работа и безбедносна опрема за рударство и др. Техника: технологија, павилјон за оджливост и проверка на квалитет, мерни инструменти, аналитички апарат, автоматика и роботика, хидраулична опрема, металургијата, леење, опрема за метали и неметали, хемиска индустрија, телекомуникации и опрема, транспорт и опрема за транспорт и др. Мебел: машини за дрво, цврсти преработки на дрво, мебел за домаќинства и канцелариски мебел, кујни, мебел за бања, паркет, дрвени подови, куќи од дрво, дрвени украси и др. Недвижен имот: архитекти, банки, комерцијален имот на компании, домашни инспекциски служби, инженери, осигурителни компании и инвеститори, инвестиции и финансиски планери, внатрешни и надворешни ревизори.Според видот и типот на излагачите, оваа меѓународна изложба е место каде што може да се создаде огромна и ефикасна соработка меѓу пазарите во Европа, Азија и во земјите од Блискиот Исток. На Саемот ќе учествуваат ексклузивни, меѓународни трговски брендови и познати реномирани компании, кои ќе се претстават со своите најдобри производи, технолошко-урбанистички развојни решенија, дизајни, опрема и услуги.Очекуван број на изложувачи во 2013 година е повеќе од 400 компании од 20 земји.Национални павилјони од: Албанија, Словенија, Хрватска, Белгија, Македонија, Чешка, Унгарија, Романија , Турција и др. Обезбедени се бесплатни влезници за Саемот. Посетителот ги покрива патните и административните трошоци кон организаторот - Комората (2.950 денари за членки по лице, а 5.900 денари за нечленки на Комората по лице). Стопанската комора на Македонија ги поканува сите заинтересирани македонски компании да се пријават за посета на саемската манифестација најдоцна до 1.5.2013 година.Kонтакт: Наташа Димеска СтојаноскаТел: ++ 389 2 3244064Моб. 070/295-439Факс:++ 389 2 3244088E-адреса: [email protected]



САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ

Printtek 2013 е еден од најквалитетните настани за печатарската индустрија која им обезбедува ефикасна и специјализирана маркетинг платформа на изложувачите во халите наменети за групи производи кои им нудат на посетителите цела палета на продукти и иновации под еден покрив. Во делот на Саемот за печатење посетителите ќе видат: - боја за печатење, дигитален фото апарат, скенери, монитори, принтери, ласерски системи, мултимедијален софтвер, кодирање на софтвер, печатење и систем за печатење, машини за печатење, сублимација, тонер за печатење, синтетички филм и матрица; - машини за пакување, печатарски машини, фолија за машини за печатење, ламинатори, дигитални печатарски машини, електронски печатарски машини, термо трансфер принтер, опрема за ладење, опрема за тестирање, машини за лепење, обврзувачки машини, бар код системи, преработка на хартија, мастила, дигитални мастила, мастила за тампон печатење, хемикалии, лепила, фотографски материјали, печатење на хартија, картони за книга, весник и списанија; -етикети, алтернативни материјали, складирање и логистика, автоматски системи и роботи, клима уреди и влажност на системи, регулатор, генератор, печатени апликации, декоративно осветлување; -канцелариски материјал, компјутери, печатач, скенер маси и др.

Во делот на ИПТ посетителите ќе видат:

- хартија, картон, машини за обработка на картон, машини за производство на хартиени вреќи, фолдинг машини, машини за апликации, помошни материјали, балирање и преси, дизајн, автоматизација, софтвери и др.

Саемот може да го посетат само двaјца посетители од една кoмпанија.

Обезбедени се: - бесплатно сместување во реномиран хотел со 4 или 5 ѕвезди, две ноќевања со појадок; - трансфер од хотелот до Саемот; - влезници за Саемот.

Посетителот ги покрива патните и административните трошоци кон саемскиот организатор „Адонис“ од 125 евра со автобуски превоз (доколку е со сопствен превоз - 45 евра), како и организационите трошоци кон Комората (2.950 денари за членки, а 5.900.00 денари за нечленки на Комората). Стопанската комора на Македонија ги поканува сите заинтересирани македонски компании да се пријават за посета на саемската манифестација најдоцна до 20.4.2013 година. За повеќе информации за PRINTTEK 2013 и IPT ISTANBUL 2013, посетете ги веб-страните www.printtekfair.com , www.iptis-tanbul.com или контактирајте не`.

Контакт:

Наташа Димеска Стојаноска Ванчо Спасевски Тел: ++ 389 2 3244064 Тел: ++ 389 2 3244095 Моб. 070/295-439 Факс:++ 389 2 3244088 Факс:++ 389 2 3244088 E-адреса: [email protected] E-адреса: [email protected]

Од 17 до 22 мај 2013 година Стопанската комора на Македонија ве поканува на две саемски манифестации во Република Турција

PRINTTEK И IPT ISTANBUL 2013



31

Новосадскиот саем, Стопанската комора на Војводина, Enterprise Europe Network - Србија и Стопанската комора на Србија ве покануваат да бидете дел од најголемиот брокерски настап во област на земјоделството, што ќе биде во рамките на Саемот за земјоделие, што ќе се одржи во Нови Сад, Република Србија. На меѓународната манифестација за земјоделие поканети се да земат учество сите оние кои се занимаваат со:• производствонаголемимашинизамеханизацијавоземјоделството;• малимашинизамеханизација;• машинииопремазапрехранбенатаиндустрија;• механизацијаиопремазаиндустијатазапреработканахрана.Присутните ќе имаат и одлична можност да се запознаат со најновите производи како лабораториски препарати и опрема за заштита на растенијата и семенските култури. ЗА САЕМОТ Со присуство на претставници од повеќе од 50 земји, овој меѓународен саем претставува еден од водечките меѓународни саеми во областа на земјоделието, не само во Србија, туку и во цела Европа. Главни области на кои ќе се базира овој настан ќе бидат целосниот спектар на продукти и технологии поврзани производство и трговија на земјоделски култури. “80 Agricultural Fair Novi Sad“ е место каде што се сретнуваат производители и трговци од целиот свет, се создаваат нови партнерства и се споделуваат последните технолошки достигнувања. Покрај тоа, оваа манифестација на учесниците ќе им овозможи да се создадат нови бизнис-контакти и потпишување на нови договори. Неколку причини зошто не треба да ја испуштите можноста да бидете дел од оваа манифестација:

• водечкаманифестацијавоСрбијавообластаназемјоделието;• универзалнаB2Bплатформа–Можностличнодаостваритеконтактсосопственициименаџеринаресторани,хотели,дистрибутери

и потрошувачи на производи;• местокадештоседисткутираатирешаваатактуелнитеиндустрискипроблеми;• местокадештоседискутираатнајновитетехнолошкидостигнувања;• можностзаевалуацијаиистражувањеназемјоделскитекултури;• илјадниципроизводикоипокриваатситепотребинаиндустријата;• професионалнанационалнаиинтернационалнапромоцијанаактивностите.Главни области:• земјоделскимашинииопрема;• хемискипроизводизаземјоделството;• пакување;• обновливитеизворинаенергија;• обработкаистакленичкаопрема;• применетанаукаиистражување.

ЗА БРОКЕРСКИОТ НАСТАН Брокерскиот настан претставува највисока форма на Б2Б вмрежувањето кој стана составен дел на скоро сите меѓународни конференции. Тоа претставува најбрзиот и најефикасниот начин за претставување на вашиот бизнис пред потенцијалните партнери и пазари.На овој брокерси настан обезбедува дополнителна поддршка за компаниите да најдат странски партнер за време на Саемот. На учесниците им се дава можност да го одберат својот потенцијален партнер согласно нивните потреби и информациите дадени за партнерот кој го бараат, како и за типот на соработка за која се заинтересирани. Од сето ова се прави листа на состаноци што се одржуваат на определено место и во точно определено време. Секој учесник добива листа специјално изготвена за него најдоцна еден ден пред почетокот на состаноците.Главни предности:• совршенаатмосферазамеѓународенразвојнабизнисот;• помошприпланирањенавашитесостаноци;• порталзабалканскитерегиониииндустрии.Зошто треба да бидете дел од овој настан?• НастанотВидавависокстепеннапублицитет.• МожностдагопронајдетеВашиотиденпартнер,можностзапоединечнисредби.• Вашиотпартнерзасостанокможетедагоопределитеоддома.• Организаторотнудподдршкапред,понастанотизавременанастанотзакреирањеинформацискипрофилзасоработка. Пријавување до 10 мај 2013 година.

Контакт лице : Огнен Гаревски Тел: ++ 389 2 3244040Факс:++ 389 2 3244088E-адреса: [email protected]

Од 18 до 24 мај 2013 година во Република Србија

МЕЃУНАРОДЕН САЕМ ЗА ЗЕМЈОДЕЛИЕ И БРОКЕРСКИ НАСТАН ВО НОВИ САД



САЕМИ, СЕМИНАРИ, ФОРУМИ, ПРЕЗЕНТАЦИИ

Станува збор за едни од поголемите специјализирани меѓународни саемски манифестации од ваков тип, каде ќе учествуваат голем број реномирани странски и турски компании. Водечките компании во секторот ќе се сретнат професионалци и инвеститори од овие дејности во Анкара.Стопанската комора на Македонија, во соработка Амбасадата на Република Турција во Република Македонија – Трговското советништво, ве поканува на организирани Б2Б деловни средби и посета на саемската манифестација. На Саемот посетителите ќе може да го видат следното:- системи за греење и опрема (разни видови грејни тела), котли, внатрешни болјери и котли, сидни котли и болјери, алтернативна и обновлива енергија, котли за жешка вода, системи и компоненти за ладење, електрични грејачи, разладни кули, течни кола на разладните ситеми, системи и опрема за вентилација и климатизација, климатик единици, противпожарни инсталациони компоненти, филтри за воздух, воздушни канали, топлински пумпи, ТНГ и ЛНГ системи, опрема за бањи, санитарни производи и опрема, WC-опрема, додатоци и опрема за бањи, опрема за базени, опрема за сауни, солариум, радијатори, цевки, вентили, бустери, инсталација од арматура, мерни уреди и индикатори, канистри за вода, фитинзи, прочистување на вода, пречистителни системи и опрема, скалдирање и чување во магацини, славини со инфрацрвена зона, апарати и системи за одводнување, улични/градски системи за одводнување, системи за реупотреба на дождовницата и потрошната вода, цевководни фитинзи за водоснабдување во згради и имоти,фитинзи за греење и филтри за вода за пиење, фитинзи за гас, сервисирање, совети, механичка инсталација, дизајн и апликација и многу други иновативни процеси на едно место.

Саемот може да го посети само 1 (еден) учесник од компанија, за втор, трет пријавен учесник се доплаќа симболичен износ.

Обезбедени се:- бесплатно сместување, 3 (три) ноќевања со појадок (во реномиран хотел со 4* или 5* ) Check In од 12:00 до 14:00 ч.; - локален трансфер (трансфер од aeрoдpoм до хотел и обратно); - бесплатни влезници за Саемот и - организирани Б2Б средби со компании од горе наведените дејности.Посетителот ги покрива патните трошоци, како и организационите трошоци кон Комората (4.000 денари за членки по лице, а 8.000 денари по лице за нечленки на Комората).

Пријавување до 30 април 2013 година.

За повеќе информации за SODEX ANKARA 2013, посетете ја веб-страната: http://www.hmsf.com/ankarasodex/eng/index.asp, или контактирајте не`.

Контакт:

Наташа Димеска Стојаноска Тел: ++ 389 2 3244064Моб. 070/295-439Факс:++ 389 2 3244088Call Центар : (02) 15015 E-адреса: [email protected]

Од 21 до 24 мај 2013 година посета на Саемот за греење, вентилација, климатизација и санитарија

SODEX ANKARA 2013, HVAC ВО ТУРЦИЈА*Посета на Саемот со Стопанската комора на Македонија по исклучително поволни услови



33

Целта на оваа меѓународна манифестација е промовирање и интернационализација на националните иновативни системи.

На оваа годишна конференција ќе се најдат: - членови на асоцијацијаците ИНСМЕ и ИЗКА и партнери од целиот свет;- министерства, владини тела од цел свет кои се занимаваат со проблематиката на малите и средните претрпијатија,

претприемништвото, иновативност и политики на конкурентност;- меѓународни финансиски институции, владини организации, таргетирани мали и средни претрпијатија; - меѓународни невладини организации и здруженија кои ќе ги споделуваат нивните мисии и визии;- индивидувални посредници;- организации за деловна поддршка;- центри за иновации и трансфер на технологии;- индивидуални експерти, научници, истражувачи, иноватори и практичари од секоја област.

Пријавување до 5 мај 2013 година. Контакт лицa:

Огнен Гаревски Тел: ++ 389 2 3244040

Факс:++ 389 2 3244088Call Центар : (02) 15015

E-адреса: [email protected]

Ирена Мојсовска Тел: ++ 389 2 3244009

Факс:++ 389 2 3244088Call Центар : (02) 15015

E-адреса: [email protected]

Од 21 до 24 мај 2013 година во Измир, Турција ќе се одржи годишна конференција на ИНСМЕ и средба на тема

“ВЛАДЕЕЊЕТО НА ИНОВАЦИИТЕ – ГРАДЕЊЕ НА ИНОВАТИНИ ЕКО-СИСТЕМИ ЗА МАЛИ И СРЕДНИ

ПРЕТПРИЈАТИЈА”



34

Од 21 до 23 мај 2013 година бизнис форум во Пекинг, Кина

“2013 ASIA-EU MATCHMAKING EVENT BEIJING”

Стопанската комора на Македонија во соработка со ЕЕН Мрежата за мали и средни претпријатија (ЕЕN Enterprise Europe Network), ве покануваат да учествувате на Меѓународниот брокерски настан што ќе се одржи од 21-23 мај 2013 година во Пекинг, Народна Република Кина. Организатори на настанот се Кинескиот совет за промоција на меѓународната трговија во соработка со ЕЕН за централна Кина, а коорганизатор е Европскиот институт (EЕН Шведска), Оддел за наука и технологии. Главни области на овој настан: - електронски информации и комуникации; - модерно инженерство и производство; - нови материјали, нови извори на енергија; - модерно земјоделство и зелена технологија; - биоинженерство и фармација.

Контакт лице

Огнен Гаревски Тел: ++ 389 2 3244040 Факс:++ 389 2 3244088Call Центар : (02) 15015 E-адреса: [email protected]

Подетални информации:може да видите : www.b2bmatchmakingbeijing2013.com



35

Стопанската комора на Македонија од 29 до 31 мај 2013 година ве носи на три саемски манифестации од областа на текстилот во Република Турција

INTERNATIONAL İSTANBUL YARN FAIR 2013, ITM TEXPO EURASIA 2013 И HIGHTEX 2013.

Посета по исклучително поволни услови на:

* Меѓународен саем за памук, волна, синтетика, природни влакна -10th INTERNATIONAL İSTANBUL YARN FAIR 2013,

* Меѓународен Саем за текстил, ткаење,предење, плетење, везење, машини за трикотажа, индустриски машини и хемикалии - ITM TEXPO EURASIA 2013 и

* Саем за Технички текстил - HIGH-TEX 2013.

Станува збор за едни од поголемите специјализирани меѓународни саемски манифестации од ваков тип, на којашто ќе учествуваат голем број реномирани странски и турски компании.Водечките компании во секторот ќе се сретнат професионалци и инвеститори на текстилниот сектор во Tüyap – Истанбул. Стопанската комора на Македонија, во соработка со овластениот застапник на саемскиот организатор „Адонис Груп“, организира посета на македонски компании на саемската манифестација од 29 до 31 мај 2013 година, со автобуски превоз и алтернативно во сопствена режија.

Обезбедени се:- бесплатно сместување, две ноќевања со појадок (во реномиран хотел со 4* или 5* ) Check In од 12:00 до 14:00 ч.; - локален трансфер (трансфер од aeрoдpoм до хотел и обратно) и - бесплатни влезници за Саемот. Посетителот ги покрива патните и административните трошоци кон - саемскиот организатор „Адонис“ од 125 евра со автобуски превоз (доколку е со сопствен превоз - 45 евра), - како и организационите трошоци кон Комората (2.950 денари за членки по лице, а 5.900 денари по лице за нечленки на Комората).

Контакт: Наташа Димеска Стојаноска Тел: ++ 389 2 3244064Моб. 070/295-439Факс:++ 389 2 3244088E-адреса: [email protected]



36

Од 4 до 7 јуни 2013 година Меѓународен саем за сточарство, добиток, млеко и млечни производи и опрема во Турција

ANIMALIA 2013 ВО ИСТАНБУЛ Станува збор за едни од поголемите специјализирани меѓународни саемски манифестации од ваков тип, на којашто ќе учествуваат голем број реномирани странски и турски компании. Стопанската комора на Македонија, во соработка со Амбсадата на Република Турција во Република Македонија – Трговското советништво, ве поканува на организирани Б2Б деловни средби и посета на саемската манифестација. На Саемот ќе може да се видат:- Млечни и сточарски интегрирани објекти;- Опрема за производство и дистрибуција на стока и добиток;- Суровини и фабрики за сточна храна; - Додатоци за храна за добиток;- Системи за хранење и наводнување; - Ветеринарна медицина, биолошки производи , лаборатории и иструменти;- Производители на храна и семе за стока и добиток;- Лабораториски и дијагностички уреди;- Компании за изградба и инфраструктура за сточарство;- Прехранбената индустрија и комплементарни производи дистрибутери;- Компании за хигиена и санитарии; - Генетика и најнови технологии;- Млеко и млечни производи.

На саемската манифестација ќе се одржуваат и неколку панели, работни сесии и презентации на брендирани компании од овие дејности за разменена на искуства и пренесување на знаење стекнато од работењето. Саемот може да го посети само 1 (еден) учесник од компанија, за втор, трет пријавен се доплаќа симболичен износ.

Обезбедени се:- бесплатно сместување, 3 (три) ноќевања со појадок (во реномиран хотел со 4* или 5* ) Check In од 12:00 до 14:00 ч.; - локален трансфер (трансфер од aeрoдpoм до хотел и обратно) и - бесплатни влезници за Саемот и - организирани Б2Б средби со компании од горе наведените дејности.Посетителот ги покрива патните трошоци, како и организационите трошоци кон Комората (4.000 денари за членки по лице, а 8.000 денари по лице за нечленки на Комората).

Пријавување до 22 мај 2013 година.

За повеќе информации за ANIMALIA и SEAEXPO 2013, посетете ја веб-страната http://www.animaliaistanbul.com/en/index.html или контактирајте не`.

Контакт:

Наташа Димеска Стојаноска Тел: ++ 389 2 3244064Моб. 070/295-439Факс:++ 389 2 3244088Call Центар : (02) 15015 E-адреса: [email protected]



37

На 18 и 19 јуни 2013 година во Ница, Франција

ПАМЕТЕН И ОДРЖЛИВ ГРАД Б2Б бизнис-средби

Здружението на информатичко-комуникациските технологии и Enterprise Europe Network при Стопанската комора на Македонија ве покануваат да учествувате на Меѓународните Б2Б средби – Паметен и одржлив град, што ќе се одржат од 18-19 јуни 2013 година во Ница, Франција, во рамките на Конгресот за иновативен град. Вториот Конгрес за иновативен град ќе се фокусира на трансформацијата на градовите, за да станат паметни и одржливи, преку урбана интеграција на технологиите и услугите. Целта на овој настан и на Б2Б средбите е да ги собере заедно на едно место приватните и јавните играчи, во насока да создадат нови услуги и нови нови технички и комуникативни решенија. Учесници: технолошки и производствени провајдери, инвеститори, промотори, архитекти, равојни агенции, институции за планирање и урбанизам, јавни услужни служби, општински асоцијации, јавни и мешани стопански компании, кластери и федерации, организации за истражување и развој, академии, технички центри... Овие технички и комуникациски сектори вклучуваат: - телекомуникации и информатичка технологија; - енергетска ефикасност и управување; - животна средина (вода и ѓубре); - транспорт и мобилност; - здравство; - изградба и реновирање на згради; - сигурност и безбедност.

Учеството на Б2Б средбите е бесплатно.

Контакт: Лазо Ангелевски Софче Јовановска Тел: (02) 3244090 Тел: (02) 3244060 [email protected] [email protected]



Главен и одговорен уредник, Саво Пејчиновскител: : (02) 3244036, [email protected]

Стопанска комора на Македонијаул. „Димитрие Чуповски“ 13, Скопје

тел: : (02) 3244000, факс: (02) [email protected]

Агенцијата за странски инвестиции и промоција на извозот на Република Македонија ги повикува домашните компании

МОЖНОСТ ЗА ПЛАСМАН НА СТОКА ЗА ПОТРЕБИТЕ НА PAN AM 2015 ИГРИТЕ

Агенцијата за странски инвестиции и промоција на извозот на Република Македонија (АСИПИРМ) соопштува дека преку економскиот промотер во Канада и е доставена информација за одржување на Pan Am 2015 игрите, каде што македонските компании можат да се пријавуваат за набавка на стоки и услиги потребни за самото одржување на игрите во Торонто. Оние производи и услуги за кои ќе бидат потребни поголеми количини ќе се распишат меѓународни тендери за набавки. Сите заинтересирани компании членки кои би сакале да добавуваат свои производи или услуги за организаторите на овој настан можат да најдат подетални информации на следниов линк http://www.toronto2015.org/lang/en/gallery/news/buying-the-games-goods-and-services.html, или може да се обратат директно до економскиот промотер за Канада, Ирена Ѓоргиевска [email protected]


СТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА



bsi.

FS 549642

ПОВИКчетврток, 18 април 2013, Бр. 132


Реномирана компанија од Р. Македонија продава комплет фабрика со автоматска линија за производство на чист природен течен јаглен двеоксид, квалитет наменет и за производство на Coca-Cola, Pepsi Cola, со капацитет од cca 1.000 kg / h готов производ, со машина за полнење на течен јаглен двеоксид во боци од 2,5 – 50 литри, со две статични цистерни и една најмодерна цистерна за превоз на течниот гас до купувачите, со два извора (бунари) на вода и со сопствена концесија за земјиштето. Цена по договор. Локацијата на објектот е во околината на Битола, до границата со Грција.Валидност дo: 5.10.2013 година Компанија од Република Македонија нуди на продажба имот во Кавадарци кој е лоциран на ул. Нов Белград 11 и е евидентиран во имотен лист број 3251 со вкупна земјишна површина од 20.964 м2 и 13.849 м2, изградена површина. Зградите се користени за складирање и обработка на тутун повеќе десетици години, а земјиштето е лоцирано во

урбанизирана околина. Имотот е поврзан со главниот влез со пат до главниот булевар во градот. Околу имотот нема други индустриски објекти. Сите згради имаат потребна инфраструктура, вода, канализација и се поврзани меѓусебно со асфалтни патишта. Постои делумна инсталација за хидрантски систем за ПП заштита со подземен резервоар за вода, со зафатнина од 60м3. Сите објекти имаат три силни аргументи за инвестирање во нив:– имотот е во урбанизираниот дел на Кавадарци;– поголем број на објекти (1,2,3,4), со вкупно околу 10.000 м2, може да бидат преуредени во станбен или деловен простор;– близина до главниот автопат E75 (15км).Валидност дo: 22.12.2013 година

Компанија од Белгија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на куки за приколки за сите видови на возила.Валидност дo: 27.6.2013 година

Германска компанија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на радиоактивни и нерадиоактивни ин витро реагенси за дијагностицирање на разни болести.Валидност дo: 27.6.2013 година

Компанија од Босна и Херцеговина нуди машини за свиткување на челични конструкции, хидраулична машина за мотање на лим, специјална машина за свиткување на цевки.Валидност дo: 28.5.2013 година

Компанија од Полска бара дистрибутер во Република Македонија на метални јарболи за пренос во телекомуникации на мобилната телефонија.Валидност дo: 28.5.2013 година

Компанија од Италија нуди технологија за производство на ултра лесна пенаста композитна материја која има примена за создавање на иновативен производ во рамките на врати и прозорци, мебел, декорација на ентериер и др.Валидност дo: 28.6.2013 година

Компанија од Русија која наскоро ќе отвори откупен ценатар на земјоделски производи во Република Македонија во Пирава ги известува сите заинтересирани да побараат информации од тимот за откуп на телефон 078 333 500.

ПОНУДА - ПОБАРУВАЧКА39четврток, 18 април 2013, Бр. 132


Валидност дo: 28.6.2013 година

Компанија од Франција бара соработка со мелничко-пекарските компании во Република Македонија за пласман на адитиви.Валидност дo: 28.5.2013 година Компанија од Грција бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на акумулатори за разни возила.Валидност дo: 29.6.2013 година

Компанија од Грција бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на мебел. врати и прозорци, теписи и средства за осветлување.Валидност дo: 29.6.2013 година

Компанија од Италија заинтересирана е да соработува со компании од Република Македонија во областа на обновлива енергија.Валидност дo: 1.6.2013 година

Компанија од Грција бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на врати.Валидност дo: 1.6.2013 година Компанија од Грција бара соработка со компании во Република Македонија за пласман на машини за заварување, сечење, полирање и обликување во металната индустрија.Валидност дo: 1.6.2013 година

Компанија од Турција

заинтересирана е во Република Македонија да пласира ткаенини за декорација, ткаенини за кошули и тексас ткаенини 100 % памук.Валидност дo: 1.6.2013 година

Македонска компанија заинтересирана е за пласман на леб, пецива, торти и колачи, бел лупен костен, свежи костени, слатки, преработки на орев, лешник,бадем, костен и замрзнати пекарски и слаткарски производи.Валидност дo: 1.11.2013 година

Компанија од Србија бара соработка со комунални фирми во Република Македонија за пласман на комунални возила за превоз на ѓубре и фекалии.Валидност дo: 2.7.2013 година Компанија од Грција бара соработка со компании од Република Македонија кои се занимаваат со управување и користење на користена, употребувана индустриска амбалажа (пластични контејнери, дрвени палети и пластични буриња).Валидност дo: 2.7.2013 година

Компанија од Грција бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на таксиметри.Валидност дo: 2.7.2013 година

Компанија од Грција бара дистрибутер во РМ за пласман на електрични машински алатки

за градежништво и опрема за транспорт.Валидност дo: 2.7.2013 година

Компанија од Германија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на градежни машини и опрема, а посебно на машини за мелење и дисперзија.Валидност дo: 3.7.2013 година

Компанија од Полска бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на растеглива фолија.Валидност дo: 3.6.2013 година

Компанија од Турција бара партнер за соработка за пласман на ПВЦ гранули во Република Македонија. Валидност дo: 3.6.2013 година

Компанија од Грција бара соработка со македонски компании кои работат со комуникациски системи. Валидност дo: 3.5.2013 година

Компанија од Унгарија бара дистрибутер во Република Македонија за пласман на житни култури, пченка, пченица, јачмен и сончогледово семе.Валидност дo: 3.5.2013 година

ПОНУДА - ПОБАРУВАЧКА40

Контакт:

Мирјана КоцеваТел: (02) 3244-035Факс: (02) 3244-088 [email protected]


БИЗНИС ИНФОСТОПАНСКА КОМОРА НА МАКЕДОНИЈА


Посетете не’ на веб-порталот:www.mchamber.mk

Ве очекуваме!

http://www.facebook.com/chamber.mk

http://www.twitter.com/Chamber_MK


bsi.

FS 549642

Бизнис ИНФО Бр.132

Documents