١پدزٲ ٶشٵح ټاٸٷ٪ز٪شmcej.modares.ac.ir/article-16-7565-fa.pdf · عافترا اب...

11
شی افزایکینامیل دی تحلی قاب هااربندی شده ی مه هم مرکزحت تلزله ز ها یه نزدیک حوزستانیسماء سی ا1 ، بهروز عسگریان2 ، ئی فر علی ج3 * 5 - کارشناس ارشد سازه،نشگاه دا صنعتی خواجهرالدین نصی طوسی2 - انشکدهستاد د ا مهندسی عمران،نشگاه دا صنعتی خواجهرالدین نصی طوسی9 - انشکده دکتری سازه، د دانش آموخته مهندسی عمران،نشگاه دا صنعتی خواجهرالدین نصی طوسی[email protected] [ :اریخ دریافت ت22 / 52 / 5939 ] [ :یخ پذیرش تار6 / 7 / 5932 ] چکیده:لزله ز ها یه نزدیک حوزد خرابییجا منجر به ا ها ی قابل توجه در سازه هااگون در ی گونه ده های اخیر شده و در نتیجه اند ضوابطین آی نامه ها طراحی ی لرزه ایغییرات عمده این مسئله تبطه با در راه است یافت ای. میان در اینین آی نامه طراحی لرزه یاردستاندا( ایران ای کشور2022 ) ابط ویژه ضو ای برالزله ی زک پیشه نزدی های حوزی نکرده بین است.ین مقاله رفتار در ا لرزه ای قاب هااربندی شده فو ی مهاس دی که بر اسین آی نامه ها طراحی ی لرزه ای مختلف، شامل ویرایش سومی اول، دوم و هاین آی طرح لرزه نامه ایاردستاندا( ایران2022 طراحی لرزه، ضوابط) ایUBC-97 ت طراحی لرزهما و الزا ایین آی نامهAISC-ASD89 طراحی شده اند، به صورت مقایسه گرفتهارد مطالعه قر ای مور ا ست. قاب هارتفاع ا ی بالزلهحت زشی ت افزایکینامیل دیده از تحلیستفا افاوت باوع مهاربندی مت و ن ها یه نزدیک حوز آنالیز شده اند.شی افزایکینامیل دی تحلی(IDA) یک روش جدید و نویل سازه ظهور در تحل هاده از رکوردستفا است که با اد های متعدیلک سری تحلاس شده و یلزله مقی ز هارخطی منجر غیکینامی دی ی ظرفیتابین و ارزی به تخمی لرزه ایری و تقاضاییداود پا ، حد لرزه ای سازه ها می شود. نتایجصل از حا این پژوهشگر آن است که بیان قاب ها یس ضوابطسا طراحی شده بر ا لرزه ایه نزدیک حوزUBC-97 لزلهحت زری ت عملکرد بهت ها مقایسه با دیگره نزدیک در ی حوز قاب هاارند د واردستاندیرایش سوم اابط و ضو2022 منی سازهن ای تامی برای ها، ب ویژه سازه ه های بلند مرتبهلزله برابر ز ، درد بازنگرییازمنه نزدیک ن های حوز است. ژگان وادی کلی: شی، افزایکینامیل دی تحلی سطح عملکرد، بی وقفهداریره بر به(IO) ، وریزش آستانه فر(CP) . 1 - مقدمه ین در گذشته، آی نامه طراحی لرزه های ای فقط لزله روی ز ای حوزه ه تمرکز دور م و در نتیجهدسینری از مهن بسیا محاسب سازه از لزله ز و تاثیر ه نزدیک و مشخصات های حوز آن ها بیع بود اط ه اند. دیگر از سوی لزلهمواره ز ه ه نزدیک های حوز یجاد منجر به ارات خسای در سازه جد ها شده است . این امواج محتوای ضربه با ای و ار زیاد خود، بسی انرژی آثار روی سازهفاوتی مت ها در قیاس با لزله ز های متداول حوزه لزله ارند. پس از ز دور د5332 نور ت ریج و5331 کوبه و مطالعه ان لرزه بلیت اطمین قای سازه اد و های موجو یده آسیب درسی و بر شکستدگیب دی ترد، آسی های ها و خرابی قوع پیوسته در شدید به و های آن ها، یت ضوابط عدم کفا ین آی نامه طراحی لرزه هایحی ساختم ای برای طرا ان ها لزله برابر ز در روشن شدک بیش از پیش ه نزدی حوزب شد تا . این موضوع سبساسی درغییرات ا ت ضوابط ین آی نامه های طراحی لرزهری از بسیا ایعمال شود ا کشورها ین . از جمله این آی نامه ها، می توان به پیوست لرزه ین آی اید آمریکا نامه فوAISC(Seismic Provision) و ویرایش های ین مختلف آی نامهFEMA ود. همشاره نم ا ین چن پژوهشگران اری بسی مطالعه لرزهد و رفتار عملکری سازه احت ها ت اثر لزله ز ه نزدیک حوز را یت پژوهش لو در او های خود ند. ار داد قرجله علمی م پژوهشیان مدرس عمر، شماره شانزدهم دوره دو ، تیر1315 135

Upload: others

Post on 18-Oct-2020

6 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ١پدزٲ ٶشٵح ټاٸٷ٪ز٪شmcej.modares.ac.ir/article-16-7565-fa.pdf · عافترا اب یاهباق .تسا هتفرگ رارق هعلاطم روم یاهسیاقم تروص

5931خرداد / 2دوره شانزدهم / شماره پژوهشی عمران مدرس –مجله علمی

تحت مرکز هم ی مهاربندی شدهها قاب تحلیل دینامیکی افزایشی

حوزه نزدیکی ها زلزله

*3علی جالئی فر، 2بهروز عسگریان ،1اسماء سیستانی

طوسی نصیرالدین خواجه صنعتی دانشگاه سازه، ارشد کارشناس -5

طوسی نصیرالدین خواجه صنعتی دانشگاه عمران، مهندسی استاد دانشکده -2

طوسی نصیرالدین خواجه صنعتی دانشگاه عمران، مهندسی دانش آموخته دکتری سازه، دانشکده -9

[email protected]

[6/7/5932تاریخ پذیرش: ] [22/52/5939تاریخ دریافت: ]

ضوابط اند و در نتیجه اخیر شده های دههی گوناگون در ها در سازه قابل توجهی ها منجر به ایجاد خرابی حوزه نزدیکی ها زلزله چکیده:

( 2022ای کشور ایران )استاندارد ی طراحی لرزه نامه آیین در این میان. ای یافته است در رابطه با این مسئله تغییرات عمده ای لرزهی طراحی ها نامه آیین

دی که بر اساس ی مهاربندی شده فوالها قاب ای لرزهدر این مقاله رفتار است. بینی نکرده های حوزه نزدیک پیش ی زلزلهای برا ضوابط ویژه

ای (، ضوابط طراحی لرزه2022ایران )استاندارد ای نامه طرح لرزه آیینهای اول، دوم و سوم ویرایششامل مختلف، ای لرزهی طراحی ها نامه آیین

UBC-97 نامه آیینای و الزامات طراحی لرزه AISC-ASD89 ی با ارتفاع ها قاب . ستا ای مورد مطالعه قرار گرفته به صورت مقایسه، اند طراحی شده

یک (IDA)تحلیل دینامیکی افزایشی اند. آنالیز شده حوزه نزدیکی ها و نوع مهاربندی متفاوت با استفاده از تحلیل دینامیکی افزایشی تحت زلزله

ی دینامیکی غیرخطی منجر ها زلزله مقیاس شده و یک سری تحلیل های متعدداست که با استفاده از رکورد ها ظهور در تحلیل سازهنوروش جدید و

ی ها قاب بیانگر آن است که پژوهشاین حاصل از نتایج . شود می ها سازه ای لرزه، حدود پایداری و تقاضای ای لرزهبه تخمین و ارزیابی ظرفیت

و دارند ها قاب ی حوزه نزدیک در مقایسه با دیگر ها عملکرد بهتری تحت زلزله UBC-97 حوزه نزدیک ای لرزهطراحی شده بر اساس ضوابط

.استهای حوزه نزدیک نیازمند بازنگری ، در برابر زلزلهمرتبههای بلند ه ویژه سازهها، ب برای تامین ایمنی سازه 2022ضوابط ویرایش سوم استاندارد

.(CP)آستانه فروریزش ،(IO)بهره برداری بی وقفه عملکرد، سطح تحلیل دینامیکی افزایشی، :کلیدی‌واژگان

‌مقدمه‌-1های حوزه روی زلزله فقطای های طراحی لرزه نامه در گذشته، آیین

از محاسب سازه بسیاری از مهندسین و در نتیجهدور متمرکز

. اند هاطالع بود ها بی آنهای حوزه نزدیک و مشخصات و تاثیر زلزله

منجر به ایجاد های حوزه نزدیک همواره زلزله از سوی دیگر

ای با محتوای ضربه. این امواج شده استها جدی در سازه خسارات

با قیاسها در متفاوتی روی سازهآثار انرژی بسیار زیاد خود، و

ریج و تنور 5332دور دارند. پس از زلزله حوزه متداول های زلزله

های موجود و ای سازه قابلیت اطمینان لرزه و مطالعه کوبه 5331

ها و های ترد، آسیب دیدگی شکستو بررسی آسیب دیده

عدم کفایت ضوابط ها، آنهای شدید به وقوع پیوسته در خرابی

در برابر زلزله ها انای برای طراحی ساختم های طراحی لرزه نامه آیین

. این موضوع سبب شد تا حوزه نزدیک بیش از پیش روشن شد

ای بسیاری از طراحی لرزه های نامه آیینضوابط تغییرات اساسی در

پیوست توان به می ها، نامه . از جمله این آیینکشورها اعمال شود

و AISC(Seismic Provision)نامه فوالد آمریکا ای آیین لرزه

چنین اشاره نمود. هم FEMA نامه مختلف آیین های ویرایش

ها تحت ای سازه عملکرد و رفتار لرزهمطالعه بسیاری پژوهشگران

قرار دادند.خود های در اولویت پژوهشرا حوزه نزدیکزلزله اثر

پژوهشی –مجله علمی

عمران مدرس

1315 ، تیردودوره شانزدهم، شماره

135

Page 2: ١پدزٲ ٶشٵح ټاٸٷ٪ز٪شmcej.modares.ac.ir/article-16-7565-fa.pdf · عافترا اب یاهباق .تسا هتفرگ رارق هعلاطم روم یاهسیاقم تروص

و همکاران اسماء سیستانی ... ها مرکز تحت زلزله هم های مهاربندی شده قاب تحلیل دینامیکی افزایشی

Chen های حوزه ، اثر زلزله1994و همکاران وی در سال

]5[کردند. ها را مطالعه نزدیک را بر تقاضای غیرخطی سازه

Luco بر به بررسی آثار زلزله 2002و همکارانش نیز در سال

ها را به سه گروه ها پرداخته و با ارائه معیارهایی، زلزله سازه

]2[بندی نمودند. حوزه نزدیک، حوزه میانه و حوزه دور تقسیم

Goel های عملکرد سازه 2008و همکاران وی در سال

را بر اساس روش (CBF)مرکز فوالدی با قاب مهاربندی هم

-NEHRPطراحی پالستیک و نیز با استفاده از طیف طراحی

های فوالدی با قاب ارزیابی کردند. نتایج نشان داد که 1997

مرکز که بر اساس روش پالستیک طراحی مهاربندی هم

های طراحی شده بر اساس طیف قاب شوند، در مقایسه با می

NEHRP-1997 ری سطوح اطمینان باالتری به طور چشمگی

]9[در مقابل ویرانی کلی دارند.

Cornell های قابلیت اطمینان سازه 2000در سال و همکاران

های حوزه نزدیک مورد مطالعه قرار فوالدی را در برابر زلزله

ها تحت ای احتماالتی ساختمان داده و روشی برای طراحی لرزه

]1و 2[ند.های حوزه نزدیک پیشنهاد نمود زلزله

از روش تحلیل دینامیکی 2011فر در سال عسگریان و جالئی

های با مهاربندی قاب ای افزایشی برای ارزیابی رفتار لرزه

]6[های حوزه دور بهره جستند. مرکز تحت زلزله هم

های فوالدی هدف از این پژوهش ارزیابی و مقایسه پاسخ سازه

های مختلف مهاربندی همگرا، طراحی شده بر اساس با شکل

ای ایران )استاندارد نامه طراحی لرزه های مختلف آیین ویرایش

-AISCهای نامه ای آیین و ضوابط لرزه ]3و 0، 7[( 2022

ASD89 [10,11] وUBC-97[12] حوزه های تحت زلزله

های مختلفی برای انجام این مطالعه قابل نزدیک است. روش

توان به روش تحلیل دینامیکی استفاده است که از آن جمله می

اشاره نمود. در این روش با استفاده از (IDA)افزایشی

های آنالیزهای دینامیکی غیرخطی متعدد و شتاب نگاشت

اری سازه به مقیاس شده در سطوح متنوع، ظرفیت و حدود پاید

صورت آماری قابل تخمین است.

‌های‌بررسی‌شده‌های‌طراحی‌سازه‌فرضیه‌-2طبقه با دو نوع 52و 0، 1مهاربندی شده های قاب، این مطالعهبرای

(، Inverted Vو هشتی شکل ) (X-Braces)ضربدری مهاربندی

( 0.35gای خیلی زیاد )شتاب مبنای طرح ی با خطر لرزه منطقه در

ای ایران نامه طراحی لرزه بندی آیین براساس طبقه 2خاک نوع و

( در نظر گرفته شدند. m/s 750-375خاک )سرعت موج برشی

طبقات کلیه سقف .(5)شکل اند متقارن فرض شدهها در پالن سازه

به صورت دیافراگم صلب در نظر گرفته شده است.

پالن سازه مورد بررسی (1شکل )

Fig. 1. Plan of studied structures

ی اول، دوم و سوم ها با استفاده از ویرایش نیروی جانبی زلزله

ضوابط و (2022ایران )استاندارد ای لرزهنامه طراحی آیین

و الزامات طراحی شدهمحاسبه UBC-97 ای لرزهطراحی

AISC_ASD89 در .ه استشد استفادهی ها قابدر طراحی

ها آنجزییات و شدهبررسی پژوهشن ایقاب در 22مجموع

شده است. ارائه (5)در جدول

‌به‌روش‌اجزای‌محدود‌ها‌قابمدلسازی‌‌-3

اجزای محدود افزار نرماز ها برای مدلسازی و آنالیز سازه

“OpenSees [13]” به دلیل تقارن موجود و . ه استاستفاده شد

هر سازه به صورت دو 5سازی، قاب واقع در محور برای ساده

های دینامیکی غیر تحلیلافزار مدلسازی شده و در بعدی در نرم

-مدلسازی منحنی تنش برای .مورد استفاده قرار گرفته استخطی

مطابق شکل (Steel-02)کرنش، از مصالح موجود در این نرم افزار

با استفاده از ار نیرویی و ستون با رفت -. المان تیرشداستفاده (2)

ها اختصاص داده شد. به مهاربندها، تیرها و ستون Fiberی ها ناالم136

Page 3: ١پدزٲ ٶشٵح ټاٸٷ٪ز٪شmcej.modares.ac.ir/article-16-7565-fa.pdf · عافترا اب یاهباق .تسا هتفرگ رارق هعلاطم روم یاهسیاقم تروص

5931 / تیر 2دوره شانزدهم / شماره پژوهشی عمران مدرس –مجله علمی

ها و مهاربندها در برای تامین شرایط رفتار غیرخطی هندسی ستون

به میزان یک هزارم طول المان ها، آنهر یک از طول وسط

(L/1000) شدخروج از مرکزیت لحاظ.

شده بررسیی ها قاب معرفی (1جدول )

Model

Name Seismic Code Stories Bracing

T1

(sec)

X5-1 1st Edition

(2800) 5 X 0.84

V5-1 1st Edition

(2800) 5 V 0.79

X5-2 2nd

Edition

(2800)

5 X 0.66

X8-2 2nd

Edition

(2800)

8 X 1.06

X12-2 2nd

Edition

(2800)

12 X 1.68

V5-2 2nd

Edition

(2800)

5 V 0.60

V8-2 2nd

Edition

(2800)

8 V 1.01

V12-2 2nd

Edition

(2800)

12 V 1.64

X5-3 3rd Edition

(2800)

5 X 0.64

V5-3 3rd Edition

(2800)

5 V 0.59

X5-3A 3rd Edition +

AISC

5 X 0.64

X8-3A 3rd Edition +

AISC

8 X

1.01

X12-3A 3rd Edition +

AISC

12 X 1.60

V5-3A 3rd Edition +

AISC

5 V 0.59

V8-3A 3rd Edition +

AISC

8 V 0.95

V12-3A 3rd Edition +

AISC

12 V 1.48

X5-U UBC97 5 X 0.62

X12-U UBC97 12 X 1.55

V5-U UBC97 5 V 0.55

V12-U UBC97 12 V 1.47

Table 1. Description of Studied Frames

های ویژگیچنین از روش پالستیسیته گسترده برای مدلسازی هم

در نظر گرفتن برای Corotationalغیرخطی مصالح و از روش

است در گفتنالزم به است. شدهاستفاده غیرخطی هندسی خواص

و اتصاالت به پوشی چشممطالعه از اثر شکست اتصاالت این

صورت صلب درنظر گرفته شده است.

رفتار مصالح فوالدی (2شکل )

Fig. 2. Behavior of steel matrial

‌ها‌مدل‌درستی‌آزمایی‌-4خطی و یر رفتار غ درستیاطمینان از به دست آوردن برای

های ها، مدل اعضای تک محوری با الغریای مهاربند چرخه

هر یک مطابق هیسترزیس و رفتارتولید شده 522و 02، 22

نزدیک به اعضاشده است. بار کمانشی این استخراج (9)شکل

است AISC-ASD 89بر اساس اتیمحاسببارکمانشی

ی هیسترزیس ها منحنی ،(2)مطابق شکل چنین هم (.2جدول )

معتبر های و آزمایش ها پژوهشمشابه با نتایج دست آمده ه ب

]52[ .است Popovو Zayas ی به وسیلهانجام شده

‌تحلیل‌دینامیکی‌افزایشی‌-5های تحلیل دینامیکی تحلیل دینامیکی افزایشی یکی از روش

هاست که از طریق آن حدود پایداری، ظرفیت و تقاضای سازه

های دینامیکی غیرخطی متعدد و سازه با استفاده از تحلیل

رکوردهای مقیاس شده قابل تخمین است.

137

Page 4: ١پدزٲ ٶشٵح ټاٸٷ٪ز٪شmcej.modares.ac.ir/article-16-7565-fa.pdf · عافترا اب یاهباق .تسا هتفرگ رارق هعلاطم روم یاهسیاقم تروص

و همکاران اسماء سیستانی ... ها مرکز تحت زلزله هم های مهاربندی شده قاب تحلیل دینامیکی افزایشی

رفتار چرخه ای نمونه مهاربند مدل شده( 9شکل )

Fig. 3. Cyclic behavior of sample brace

]Zayas ]52رفتار نمونه مهاربند در مطالعات (4شکل )

Fig. 4. Behavior of sample brace in zayas studies

نمونه مهاربند یبار کمانش د (2جدول )

Buckling Load

(AISC)-Kg/cm2

Model Buckling

Load- Kg/cm2

Slenderness

2288 2309 40

1955 1997 80

1399 1373 120

Table 2: Verification of brace buckling load

51 پژوهشدر این براساس مطالعات انجام شده در گذشته،

مطابق آنچه حوزه نزدیکی ها رکورد معروف و پرکاربرد زلزله

های مالک است. شدهنشان داده شده، انتخاب (9)در جدول

انتخاب این رکوردها عبارتند از: مورد استفاده برای

کیلومتر( 52نزدیکی به گسل )فاصله کمتر از -5

جهت شکست )پیشرونده( -2

Mw > 6/6 <2/7گشتاور زلزله -9

های حوزه نزدیک تناسب سرعت با زلزله -2

های حوزه نزدیک زلزلهتناسب محتوای فرکانسی با -1

ای )پالسی( ماهیت ضربه -6

سرعت موج برشی خاک )سرعت موج برشی در خاک -7

NEHRP[15]بندی محل سایت ثبت رکورد بر اساس طبقه

متر بر 712الی 912و بین 2022استاندارد 2معادل خاک نوع

ثانیه انتخاب شده است(

های انتخاب شده شتاب نگاشت (3جدول )

N

o Event year Station

Soil

Typ

e

Distanc

e (Km) M

1 Imp. Valley 197

9

EC

County C 7.6

6.

5

2 Imp. Valley 197

9

Ec

Meloland C 0.5

6.

5

3 Imp. Valley 197

9

El Centro

Array #8 C 3.8

6.

5

4 Imp. Valley 197

9

El Centro

Array #4 C 4.2

6.

5

5 Imp. Valley 197

9

Centro

Array #6 C 1

6.

5

6 Imp. Valley 197

9

Centro

Array #5 C 1

6.

5

7 Northridge 199

4

Newhall -

west pico B 7.1

6.

7

8 Northridge 199

4

75 Sylmar

-Converter C 6.1

6.

7

9 Northridge 199

4

74 Sylmar

-Converter C 6.2

6.

7

10 Northridge 199

4

24087

Arleta- B 9.2

6.

7

11 Park Filed 196

6

1013

Cholame#

2

C 0.1 6.

6

12 Northridge 199

4

Rinaldi

Receiving C 7.1

6.

7

13 Duzce,Turke

y

199

9 Duzce C 8.2

7.

1

14 Loma Prieta 198

9

57007

Coralitos B 5.1

6.

9

15 Coyote Lake 197

9

Gilroy

Array#6 B 3.1

5.

7

Table 3: Selected Time History Records

ترین موضوعات در روش تحلیل دینامیکی افزایشی، انتخاب از مهم

در این .استمناسب (DM)و خسارت (IM)معیار شدت

چهار ابتدا های حوزه نزدیک بهتر تاثیر زلزلهو برای بیان پژوهش

که عبارتند از: شتاب ندا شدهمقایسه با یکدیگرپارامتر شدت 138

Page 5: ١پدزٲ ٶشٵح ټاٸٷ٪ز٪شmcej.modares.ac.ir/article-16-7565-fa.pdf · عافترا اب یاهباق .تسا هتفرگ رارق هعلاطم روم یاهسیاقم تروص

5931 / تیر 2دوره شانزدهم / شماره پژوهشی عمران مدرس –مجله علمی

%1طیفی مود اول سازه با میرایی ، شتاب(PGA)ماکزیمم زلزله

%))5,((1

TSa

% 1، سرعت طیفی مود اول سازه با میرایی

%))5,((1

TSv

سازه با میرایی مود اول nمعادل ، شتاب طیفی

1 %% ) )5,((na

TS ( محاسبه 5که مطابق رابطه )شود می

فرض شده است( 9برابر پژوهشدر این n) ]56و57[

(5) n

na

n

a

n

a

n

anaTSTSTSTSTS

11

3

1

2

1

1%)5,(...%)5,(%)5(%)5,(%)5,(

)(چنین ماکزیمم تغییر مکان نسبی طبقه هم max

که به عنوان

شود، به عنوان می تعریف ناپایداری کلی شناخته برایپارامتری

در نظر گرفته شده است.معیار خسارت

محدوده تقریبی در های انتخاب شده شتاب نگاشتهریک از

و در ناحیه غیرخطی 0.1g ناحیه خطی و االستیک اولیه با گام

کل محدوده رفتاری و بدین ترتیباند قیاس شدهم 0.2gبا گام

داده شده تسلیم و ویرانی پوشش تااز حالت االستیک ها مدل

دست آمده با استفاده از چهار معیار ه ب IDAی ها منحنی .است

الی (1)در اشکال ی نمونهها قاب شدت انتخاب شده، برای

اند. نمایش داده شدهمقایسه برای (0)

از معیار شدت شتاب نتایج این مقایسه، نتایج حاصلبر اساس

),5(%طیفی مود اول،1

TSa

، دارای پراکندگی کمتری در میان

چنین اثر چهار پارامتر شدت در نظر گرفته شده است. هم

های بلندتر غیر قابل مودهای باالتر که به ویژه در رفتار سازه

تری نسبت به اجتناب است، با این معیار شدت به شکل مناسب

شود. پس در ادامه پژوهش لحاظ می Svو PGAمعیارهای

ار شتاب طیفی مود اول استفاده شده است.فقط از معی

PGAبا استفاده از X5-3Aقاب IDA( منحنی 1شکل )

Fig. 5. IDA curve for X5-3A (PGA)

Sa(T1)با استفاده از X5-3Aقاب IDAمنحنی (6شکل )

Fig. 6. IDA curve for X5-3A (Sa(T1))

Sa(Tn)با استفاده از X5-3Aقاب IDAمنحنی (7شکل )

Fig. 7. IDA curve for X5-3A (Sa(Tn))

Sv(T1)با استفاده از X5-3Aقاب IDAمنحنی (8شکل )

Fig. 8. IDA curve for X5-3A (Sv(T1))

‌ها‌قاب‌ارزیابی‌عملکرد‌-6برای هر ،دست آمدهه ب IDAهای درادامه، با استفاده از منحنی

نامه آیین Aضمیمه قاب نقاط عملکردی معرفی شده در

FEMA-350 50[ اند. تعیین شده و مورد مقایسه قرار گرفته[

ح برای سطنقاط عملکردی در معیار تغییر مکان نسبی طبقات

برای سطح و 22/2وقفه برابر عملکردی قابلیت بهره برداری بی

در نظر گرفته شده است. 5/2برابر عملکردی آستانه فروریزش

رکورد حجم 51تمام برای IDAی ها منحنی استخراجبا

139

Page 6: ١پدزٲ ٶشٵح ټاٸٷ٪ز٪شmcej.modares.ac.ir/article-16-7565-fa.pdf · عافترا اب یاهباق .تسا هتفرگ رارق هعلاطم روم یاهسیاقم تروص

و همکاران اسماء سیستانی ... ها مرکز تحت زلزله هم های مهاربندی شده قاب تحلیل دینامیکی افزایشی

شود. می زیاد حاصلبا پراکندگی ها زیادی از اطالعات و داده

های ها با استفاده از روش الزم است این حجم زیاد از داده

ها سازی شوند تا امکان مقایسه کمی آن آماری مناسب خالصه

%، 56آماری چندکسه مطالعات مشابه عمومادر . شودفراهم

شده استفاده IDA های منحنیخوشه از % برای هر 02% و 12

، امکان (میانه آماری% )12چندک . با استفاده از ]57[ است

. شود میبیشتری فراهم آسانیبا ی مختلف ها قاب مقایسه رفتار

ها استخراج برای کلیه قاب میانه IDAیها منحنیرو از این

است. شده

متفاوت در های با تعداد طبقات حاصل برای قابمقایسه نتایج

با مطابق انتظاراند. شده نمایش داده (52) الی (3)ی ها شکل

تغییرمکان ثابت، معیار شدتبه ازای ها ناافزایش ارتفاع ساختم

کند. هم چنین سختی االستیک می افزایش پیدا نسبی طبقات

یابد. می کاهش ها اولیه با افزایش ارتفاع سازه

ی با ها قاب برای نتایج حاصل را (22) الی (51) هایلشک

متفاوت نشان ای لرزهی طراحی ها نامه آیینارتفاع یکسان و

براساس را ها ظرفیت سازهحد (2)دهد. هم چنین جدول می

دهد. می نشان CPسطح عملکرد

X12-2و X5-2 ،X8-2 منحنی میانه (1شکل )

Fig. 9. Median curve for X5-2, X8-2 & X12-2

V12-2و V5-2 ،V8-2 منحنی میانه (11شکل )

Fig. 10. Median curve for V5-2, V8-2 & V12-2

X12-3Aو X5-3A ،X8-3A منحنی میانه (11شکل )

Fig. 11. Median curve for X5-3A, X8-3A & X12-3A

V12-3Aو V5-3A ،V8-3Aمنحنی میانه (12شکل )

Fig. 12. Median curve for V5-3A, V8-3A & V12-3A

X12-Uو X5-U منحنی میانه (59شکل )

Fig. 13. Median curve for X5-U & X12-U

V12-Uو V5-U منحنی میانه (52شکل )

Fig. 14. Median curve for V5-U & V12-U

، سختی االستیک از اولین ویرایش (22)ال (51) هایلبر اساس شک

یابد. می ایران افزایش ای لرزهنامه طراحی آیینتا سومین ویرایش 140

Page 7: ١پدزٲ ٶشٵح ټاٸٷ٪ز٪شmcej.modares.ac.ir/article-16-7565-fa.pdf · عافترا اب یاهباق .تسا هتفرگ رارق هعلاطم روم یاهسیاقم تروص

5931 / تیر 2دوره شانزدهم / شماره پژوهشی عمران مدرس –مجله علمی

نامه های طراحی شده بر اساس ویرایش اول آیین قاب چنین هم

های در تحمل تغییرمکانای ایران عملکرد بسیار ضعیفی طراحی لرزه

توان ادعا کرد که می دهند. به طور کلی می ناشی از زلزله نمایش

ای ای ایران، ضوابط لرزه نامه طراحی لرزه الزامات ویرایش سوم آیین

AISC حوزه نزدیکو ضوابط طراحی UBC-97 در بهبود رفتار

ها آنو از میان بوده ، موثر حوزه نزدیکهای های تحت زلزله سازه

نقش را ایفا موثرترین UBC-97 حوزه نزدیکضوابط طراحی

نامه این آیینهای طراحی شده بر اساس الزامات قاب نموده و

عملکرد، اختالف بین سازه. با افزایش ارتفاع بیشترین ظرفیت را دارد

بارزتر ای مختلف های طراحی لرزه نامه های طراحی شده با آیین قاب

نامه طراحی آیین اول و دومهای ویرایش توان ادعا نمود می. شود می

ی کمی های بلند و متوسط کارآمد سازهطراحی درای ایران لرزه

.اند داشته

طبقه با مهاربندی ضربدری طراحی شده 1های قاب ( منحنی میانه 51شکل )

های متفاوت نامه با آیین

Fig. 15. Median curve for 5 story X-braced frames designed

with different codes

طبقه با مهاربندی شورن طراحی شده با 1های قاب ( منحنی میانه 56شکل )

های متفاوت نامه آیین

Fig. 16. Median curve for 5 story V-braced frames designed

with different codes

طبقه با مهاربندی ضربدری طراحی شده 0های قاب ( منحنی میانه 57شکل )

های متفاوت نامه با آیین

Fig. 17. Median curve for 8 story X-braced frames designed

with different codes

طبقه با مهاربندی شورن طراحی شده با 0های قاب ( منحنی میانه 50شکل )

های متفاوت نامه آیین

Fig. 18. Median curve for 8 story V-braced frames designed

with Different Codes

طبقه با مهاربندی ضربدری طراحی 52های قاب ( منحنی میانه 53شکل )

های متفاوت نامه شده با آیین

Fig. 19. Median curve for 12 story X-braced frames designed

with different codes

141

Page 8: ١پدزٲ ٶشٵح ټاٸٷ٪ز٪شmcej.modares.ac.ir/article-16-7565-fa.pdf · عافترا اب یاهباق .تسا هتفرگ رارق هعلاطم روم یاهسیاقم تروص

و همکاران اسماء سیستانی ... ها مرکز تحت زلزله هم های مهاربندی شده قاب تحلیل دینامیکی افزایشی

طبقه با مهاربندی شورن طراحی شده 52های قاب ( منحنی میانه 22شکل )

های متفاوت نامه با آیین

Fig. 20. Median curve for 12 story V-braced frames designed

with different codes

های با مهاربندی متفاوت قاب برای خالصه شده IDAهای منحنی

نشان داده شده است. براساس این اشکال، (29)تا (25)در اشکال

های شورون های با مهاربندی قاب منحنی رفتار االستیک شیب ناحیه

های با مهاربندی ضربدری است. هم چنین ظرفیت قاب کمتر از

های با مهاربندی قاب های با مهاربندی ضربدری بیشتر از قاب

شورون است.

V5-3Aو X5-3Aهای قاب ( منحنی میانه 25شکل )

Fig. 21. Median curve for X5-3A & V5-3A

V8-3Aو X8-3Aهای قاب منحنی میانه (22شکل )

Fig. 22. Median curve for X8-3A & V8-3A

سازهای بررسی شده ای لرزهظرفیت (4جدول )

Stories Bracing Seismic Code Capacity

%)5,(1

TSa

5

X

1st Edition-2800 1.19 g

2nd

Edition-2800 2.68 g

3rd Edition-2800 3.02 g

3rd Edition-2800 +AISC 3.02 g

UBC-97 3.07 g

8

X

2nd

Edition-2800 2.15 g

3rd Edition-2800 +AISC 2.34 g

12

X

2nd

Edition-2800 1.36 g

3rd Edition-2800 +AISC 1.93 g

UBC-97 2.09 g

5

V

1st Edition-2800 1.02 g

2nd

Edition-2800 1.47 g

3rd Edition-2800 1.47 g

3rd Edition-2800 +AISC 1.47 g

UBC-97 1.51 g

8

V

2nd

Edition-2800 0.90 g

3rd Edition-2800 +AISC 1.43 g

12

V

2nd

Edition-2800 0.49 g

3rd Edition-2800 +AISC 0.60 g

UBC-97 0.61 g

Table 4: Seismic Capacity of Frames

142

Page 9: ١پدزٲ ٶشٵح ټاٸٷ٪ز٪شmcej.modares.ac.ir/article-16-7565-fa.pdf · عافترا اب یاهباق .تسا هتفرگ رارق هعلاطم روم یاهسیاقم تروص

5931 / تیر 2دوره شانزدهم / شماره پژوهشی عمران مدرس –مجله علمی

V12-3Aو X12-3Aهای قاب منحنی میانه (23شکل )

Fig. 23. Median curve for X12-3A & V12-3A

‌گیری‌نتیجه‌-7طبقه با 52و 0، 1ی ها قاب ای لرزهعملکرد پژوهشدر این

ی ها مهاربندی ضربدری و هشتی شکل که بر اساس ویرایش

و AISC ای لرزهایران، ضوابط ای لرزهنامه طراحی آیینمختلف

با اند، طراحی شده UBC-97حوزه نزدیک ای لرزهالزامات طراحی

رار گرفت و ه قعمورد مطالاستفاده از روش تحلیل دینامیکی افزایشی

:شدنتایج زیر حاصل

نتایج حاصل از معیار شدت شتاب طیفی مود اول، -5

%)5,(1

TSa

پراکندگی کمتری در میان چهار پارامتر ، دارای

با این چنین اثر مودهای باالتر . هماستشدت در نظر گرفته شده

Svو PGAتری نسبت به معیارهای مناسب شکلمعیار شدت به

.شود میلحاظ

، ظرفیت سازه به طور قابل توجهی کاهش سازه با افزایش ارتفاع -2

بر حوزه نزدیکی ها زلزله تر مخرب آثاریابد که نشان دهنده می

ی بلند است.ها سازه

ویرایش اول به حرکت ازبا IDAی ها شیب اولیه در منحنی -9

و یابد می ایران افزایش ای لرزهنامه طراحی آیین سمت ویرایش سوم

.شود میتری با ویرایش سوم این استاندارد طراحی های سخت سازه

ای برای ، هیچ گونه تمهید ویژه2022استاندارد در ویرایش اول -2

ارائه ی مهاربندی شده در مقابل زمین لرزهها قاب تقویت اعضای

با این ویرایش استاندارد ی طراحی شدهها قاب بنابراین نشده است.

. در گذارند سطوح عملکرد بسیار پایینی از خود به نمایش می، 2022

و ها با تقویت ستون 2022استاندارد مقابل در ویرایش دوم و سوم

های حوزه برای تحمل زلزله ی مهاربندیها قاب ظرفیت مهاربندها،

یابد. می افزایش نزدیک

حوزه ای لرزهی طراحی شده بر اساس الزامات طراحی ها سازه -1

، بیشترین ظرفیت را در مقایسه با سایر UBC-97 نامه آیین نزدیک

دارد. این اختالف در ها نامه آیینی طراحی شده با دیگر ها سازه

.استر ت شاخصی بلندتر، ها ناساختم

، تیر AISC ای لرزهکه با در نظر گرفتن ضوابط با توجه به این -6

این شود، می ی با مهاربندی شورون تقویت ها قاب اتصال در

ی طراحی شده بر ها قاب ی ظرفیت باالتری در مقایسه با ها قاب

دارند. 2022اساس ویرایش سوم استاندارد

رسد نظر می به پیشرفت در ویرایش سوم، با وجود و به طور کلی -7

ای ایران برای رسیدن به حد مطلوب نامه طراحی لرزه آیین طضواب

های حوزه نزدیک نیازمند برای تامین ایمنی کافی در برابر زلزله

.استبازنگری

‌‌References ‌‌‌مراجع‌-8[1] Chen X, Iwan W 1994, "Important Near-Field

Ground Motion Data from the Landers Earthquake"

Proceedings, 10th European Conference on Earthquake

Engineering, Vienna.

[2] Luco N, 2002, "Probabilistic seismic demand

analysis, SMRF connection fractures and near source

effects", dissertation;

[3] Goel C, Chao Sh, Bayat MR, 2008, "Performance-

based plastic design of steel concentric braced frames

for enhanced confidence level" Proceedings, 14th World

Conference on Earthquake Engineering, Beijing, China.

[4] Cornell CA, Shome N, 1999. Probabilistic seismic

demand analysis of nonlinear structures. Report no.

RMS-35, RMS Program. Stanford: Stanford University;

[5] Cornell CA, Baker J, 2005, "A Vector Valiued

Ground Motion Intensity Measure for Probabilistic

Seismic Demand Analysis", Report No. RMS-89, RMS

Program, Stanford University, Stanford.

[6] Asgarian B, Jalaeefar A, 2011, “Incremental

dynamic analysis of steel braced frames designed based

on the first, second and third editions of the Iranian

seismic code (standard no. 2800)” , THE

STRUCTURAL DESIGN OF TALL AND SPECIAL

BUILDINGS. 20, 190–207.

[7] BHRC (Building and Housing Research Center).

1986. Iranian Code of Practice for Seismic Resistant

Design of Buildings. Standard No. 2800, 1st edn.

BHRC: Tehran.

[8] BHRC (Building and Housing Research Center).

1998. Iranian Code of Practice for Seismic Resistant

Design of Buildings. Standard No. 2800, 2nd edn.

BHRC: Tehran.

[9] BHRC (Building and Housing Research Center).

2004. Iranian Code of Practice for Seismic Resistant

Design of Buildings. Standard No. 2800, 3rd edn.

BHRC: Tehran.

143

Page 10: ١پدزٲ ٶشٵح ټاٸٷ٪ز٪شmcej.modares.ac.ir/article-16-7565-fa.pdf · عافترا اب یاهباق .تسا هتفرگ رارق هعلاطم روم یاهسیاقم تروص

و همکاران اسماء سیستانی ... ها مرکز تحت زلزله هم های مهاربندی شده قاب تحلیل دینامیکی افزایشی

[10] AISC (American Institute of Steel Construction).

1989. Manual of Steel Construction. Allowable Stress

Design AISC-ASD89. AISC: Chicago, IL.

[11] AISC (American Institute of Steel Construction).

2005. Seismic Provision for Structural Steel Building.

AISC: Chicago, IL.

[12] UBC, 1997, Uniform Building Code, International

Conference of Building Officials, Wittier, Calif.

[13] Crisfield MA. 1991. Nonlinear Finite Element

Analysis of Solids and Structures, Vol. 1. John Wiley &

Sons: New York. Mazzoni S. 2006. Manual of

OpenSees 1.73. University of California: Berkeley, CA.

[14] Zayas V, Popov E. 1981. Inelastic structural

modeling of braced offshore platforms for seismic

loading. UCB/EERC-81/04, Earthquake Engineering

Research Center, University of California, Berkeley,

CA.

[15] Robert A. Williams, William J. Stephenson, Jack

K. Odum, and David M. Worley, 1994, High-resolution

Surface-Seismic Imaging Techniques for NEHRP Soil

Profile Classifications and Earthquake Hazard

Assessments in Urban Areas, U.S. Geological Survey,

Open-File Report 97-501, (online edition)

[16] Jalayaer F, Cornell CA, 2004, "A technical Frame

Work for Probability -Based Demand and Capacity

factor (DCFD) seismic formats", Report No. RMS

program, Stanfod University, Stanford.

[17] Vamvatsikos D. 2002. Seismic Performance,

Capacity and Reliability of Structures as Seen Through

Incremental Dynamic Analysis. Department of Civil and

Environmental Engineering, Stanford University:

California.

[18] FEMA, 2000, Recommended Seismic Design

Criteria for New Steel Moment-Frame buildings, Report

No. 350.

144

Page 11: ١پدزٲ ٶشٵح ټاٸٷ٪ز٪شmcej.modares.ac.ir/article-16-7565-fa.pdf · عافترا اب یاهباق .تسا هتفرگ رارق هعلاطم روم یاهسیاقم تروص

Abstracts

Incremental Dynamic Analysis of Concentrically Braced Frames

Subjected to Near Field Ground Motions

A. Systani, B, Asgarian, A, Jalaii far

1- M.Sc. in Structural Engineering, Faculty of Civil Eng., K.N.Toosi University of Technology

2- Associate Prof., Earthquake Eng. Dept., Faculty of Civil and Eng., K.N.Toosi University of Technology

3- Ph.D. in Structural Engineering, K.N.Toosi University of Technology

[email protected]

Abstract:

In last decades, most of the famous seismic design codes, had concentrated mainly on far field earthquakes.

Generally no special requirements were introduced to minimize near fault earthquake effects. Near field

ground motions have caused several structural damages in recent decades, causing seismic codes to be

updated with related requirements. As a result, it seems necessary to evaluate domestic seismic design codes

and their requirements to see their effectiveness in designing safe structures against near fault earthquakes. In

this paper seismic behavior of concentrically braced frames (CBFs) designed based on different seismic

design codes is comparatively studied. Various Frames of different heights, (5, 8 and 12 stories), and bracing

types (X-bracing and inverted V bracing) are designed based on the Iranian seismic code (standard no.2800)

and also taking into account the near fault requirements of AISC-ASD 89 and UBC-97. These frames are

analyzed using a nonlinear time history analysis method, namely “Incremental Dynamic Analysis” (IDA)

under near field ground motions. IDA is an emerging method in analysis of structures which allows

estimating seismic capacity, limit states and demand via series of nonlinear dynamic analyses using multiple

scaled ground motion records. A total of 15 near filed time histories are selected according to special

characteristics namely: fault distance to site (less than 10 km), fault direction, earthquake moment

magnitude, time history frequency content, time history velocity content, shear wave velocity in the site soil

and near fault wave’s pulse nature.

The 15 selected earthquake time histories were scaled in several steps. To achieve a more accurate point for

yielding point of the frames, 0.1g steps were used in the initial elastic region. From the end of the initial

elastic point up to the end, 0.2g steps were used for scaling the records.

On other important step was to select proper intensity measure and damage measure. According to FEMA-

350 requirements, the maximum inter story drift was selected as damage measure. For selecting a proper

intensity measure, four intensity measures were selected and compared together, namely: first mode spectral

acceleration Sa(T1), first mode spectral velocity Sv(T1), peak ground acceleration PGA and the equivalent

first n modes spectral acceleration Sn(T1). Among them, first mode spectral acceleration Sa(T1) showed the

least dispersion in the analysis results.

Finally, all the 20 frames designed were analyzed using the 15 time histories selected in multiple steps and

IDA curves were extracted. Using FEMA requirements the points corresponding to 2 performance levels

namely IO and CP were defined on summarized IDA curves using which it was possible to compare the

performance of the frames.

The results of this paper imply that frames designed based on the near field seismic design criteria of UBC-

97 have better performance under near-field earthquakes comparing to others. It can be concluded that the

requirements of the Iranian seismic code (standard no.2800) should be updated according to the effects of

near fault earthquakes. Besides, frames with X-bracing system showed better performance in comparison

with chevron ones. Also the deficiencies in the seismic requirements of the domestic codes are more obvious

while designing taller frames and moving from 5 story frames to 8 and 12 story ones, their seismic

performance obviously deteriorate.

Keywords: IDA, Performance Level, Immediate Occupancy (IO), Collapse Prevention (CP).

145