11

Administracja bezpieczeństwa wewnętrznego

Wykład

22

Bezpieczeństwo

• Bezpieczeństwo wg Słownika Języka Polskiego PWN oznacza „stan niezagrożenia, spokoju, pewności”.

• Instytucja bezpieczeństwa publicznego występuje w aktach normatywnych zarówno rangi ustawowej, jak też w aktach prawnych niższego rzędu (np. przepisy porządkowe). Zakres jej stosowania przez ustawodawcę w przepisach prawnych różnej rangi stale się zwiększa z uwagi na wzrastającą w świecie prawną, a także społeczną i polityczną rolę bezpieczeństwa publicznego (np. tzw. bezpieczeństwo cybernetyczne).

33

Bezpieczeństwo publiczne

• Podkreślić należy, że bezpieczeństwo publiczne nie jest abstrakcyjnym pojęciem prawa administracyjnego. Prawo określa niektóre desygnaty tego pojęcia. Nie zostało ono jednak prawnie zdefiniowane i nie posiada legalnej definicji w przepisach prawa. Należy jej szukać w doktrynie i orzecznictwie sądowym. Przedmiotowe pojęcie występuje w obrocie prawnym jako wartość konstytucyjna, dla której ochrony możliwe jest ograniczenie korzystania przez obywateli z wolności i praw, co stanowi zadanie naczelnych, centralnych, terenowych organów administracji rządowej a także organów jednostek samorządu terytorialnego oraz organów wyspecjalizowanych.

44

• Instytucja bezpieczeństwa publicznego występuje też jako zadanie podmiotów prywatnych (firm ochrony osób i mienia, służb porządkowych organizatora imprezy masowej) oraz jako zadanie organizacji i instytucji społecznych oraz obywateli, a także jako przesłanka uzasadniająca cofnięcie określonych uprawnień.

55

• Można pokusić się o próbę definicji bezpieczeństwa publicznego określonego państwa (sensu srticte) oraz próbę definicji bezpieczeństwa publicznego sensu largo.

• Bezpieczeństwo publiczne określonego państwa to ogół warunków i instytucji chroniących życie, zdrowie, mienie obywateli oraz majątek narodowy, ustrój i suwerenność państwa przed zjawiskami groźnymi dla jego ładu społecznego i prawnego, które mogą godzić w powszechnie przyjęte normy postępowania. Bezpieczeństwo publiczne to stan w którym obywatele mogą swobodnie, stosownie do powszechnie obowiązującej litery prawa, funkcjonować w państwie.

• Zagrożenia dla bezpieczeństwa publicznego mogą mieć charakter:

• 1. wewnętrzny (wewnętrzne napięcia i konflikty społeczne, kulturowe oraz polityczne) oraz

• 2. zewnętrzny (ingerencje ze strony innych podmiotów, w tym państwowych i niepaństwowych, w sprawy wewnętrzne).

66

• Bezpieczeństwo publiczne sensu largo wykracza poza ramy jednego państwa (dotyczy np. organizacji międzynarodowych) i może być definiowane w podobny sposób jak bezpieczeństwo publiczne sensu stricte lecz w szerszym, międzypaństwowym sensie.

• Bezpieczeństwo publiczne wg Słownika Języka Polskiego PWN oznacza: „całość porządku i urządzeń społecznych chroniących państwo i obywateli przed zjawiskami groźnymi dla ładu prawnego; w węższym znaczeniu: ochrona ustroju przed zamachami na podstawowe instytucje polityczne (publiczne – przyp. P.K.) państwa”.

77

• W przepisach prawa nie poprzestano jedynie na wskazaniu pojęcia bezpieczeństwo publiczne. Wskazuje się również na pojęcia do niego zbliżone, tj. na bezpieczeństwo: narodowe, wewnętrzne, zewnętrzne, obywateli, państwa itp. Analiza tych pojęć pozwala na stwierdzenie braku przyjęcia jednolitych kryteriów, dotyczących ich wyróżnienia, co czyni, niestety, przepisy prawa mało czytelnymi.

88

• Przedstawiciele doktryny – zespół pod kierunkiem J. Widackiego – wypracowali propozycje uporządkowania terminologii i opracowali nw. propozycje definicji:

• 1. bezpieczeństwo powszechne – rozumiane jako wymóg eliminacji zagrożeń funkcjonowania władz publicznych i innych struktur życia publicznego, a także życia, zdrowia i mienia zbiorowości obywateli, wywołanych bądź to ewentualnymi próbami unicestwienia lub uszkodzenia instytucji użytku powszechnego, bądź też siłami natury;

• 2. bezpieczeństwo obywateli – obejmujące wymóg eliminowania bezpośrednich zamachów na życie, zdrowie lub mienie indywidualnych obywateli;

• 3. porządek publiczny – zakładający wymóg eliminacji naruszenia reguł dotyczących korzystania przez obywateli z miejsc czy przestrzeni publicznych. (J. Widacki (red.), Ustrój i organizacja Policji w Polsce oraz jej funkcje i zadania w ochronie bezpieczeństwa i porządku, Warszawa– Kraków 1998).

99

• Podkreślić należy, że utrzymanie bezpieczeństwa publicznego jest jednym z najstarszych, jeżeli w ogóle nie najstarszym, zadaniem publicznym wiążącym się ściśle z podstawową funkcją władzy publicznej. Już w czasach starożytnych było realizowane przez ówczesnych władców przez takie organizowanie przestrzeni w kraju aby zapewnić maksymalne bezpieczeństwo np. budowanie fortyfikacji, twierdz, organizowanie administracji i sił zbrojnych.

• Bezpieczeństwo publiczne to w głównej mierze zadanie publiczne organów administracji. Może być kompetencją organu administracyjnego administracji rządowej, czy też samorządowej.

1010

Bezpieczeństwo wewnętrzne

• Bezpieczeństwo wewnętrzne, obok bezpieczeństwa zewnętrznego, zostało wyróżnione ze względu stosunek do obszaru państwa.

• Bezpieczeństwo wewnętrzne to rodzaj bezpieczeństwa, dotyczący zagrożeń i przeciwdziałań wobec nich występujących wewnątrz państwa. Zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa wewnętrznego jest istotnym elementem polityki wewnętrznej państwa.

1111

• Strategia Bezpieczeństwa Narodowego RP z 2007 r. (SBN RP) zakłada, że: nadrzędnym celem działań państwa w dziedzinie bezpieczeństwa wewnętrznego jest utrzymanie zdolności do reagowania - odpowiednio do zaistniałej sytuacji - w przypadku wystąpienia zagrożeń bezpieczeństwa publicznego oraz bezpieczeństwa powszechnego, związanych z ochroną porządku prawnego, życia i zdrowia obywateli oraz majątku narodowego przed bezprawnymi działaniami oraz skutkami klęsk żywiołowych, katastrof naturalnych i awarii technicznych.

1212

• Osiągnięcie stanu bezpieczeństwa wewnętrznego wymaga tworzenia spójnych przepisów prawnych, kształtowania postaw społecznych, doskonalenia działalności wszystkich podmiotów państwowych i społecznych, których aktywność związana jest z bezpieczeństwem wewnętrznym państwa. Będzie to możliwe poprzez zwiększenie efektywności działania administracji publicznej oraz systematyczne podnoszenie poziomu profesjonalizmu funkcjonariuszy i pracowników instytucji państwowych realizujących zadania w tej sferze funkcjonowania państwa, a także upowszechnianie wiedzy o zagrożeniach bezpieczeństwa wewnętrznego państwa.

1313

• Wszelkie działania w zakresie zapewnienia odpowiedniego, akceptowanego przez społeczeństwo, poziomu bezpieczeństwa wewnętrznego państwa winny być skierowane na realizacje zadań w zakresie opracowania i wdrożenia systemów związanych z zarządzaniem kryzysowym a także integracją i konsolidacją z działaniami NATO, UE i ONZ oraz innych organizacji międzynarodowych, których Polska, bądź polskie instytucje państwowe są członkiem

1414

• Kształtując bezpieczeństwo wewnętrzne, należy stale uwzględniać możliwość wystąpienia zagrożeń terrorystycznych i przeciwdziałać ich ewentualnemu powstaniu. Trzeba przy tym zapewniać prawidłową mobilność, sprawną organizację oraz umiejętność właściwego zachowania się obywateli w przypadku wystąpienia realnego zagrożenia terrorystycznego. Zagrożenie to należy określać w sposób szeroki, mając na uwadze nie samo zagrożenie atakiem, lecz występujące grupy wsparcia, jego międzynarodowy charakter, źródła finansowania, międzynarodowe zaangażowanie kraju oraz techniczne metody realizacji. Dlatego też ważnym pozostaje prawidłowe współdziałanie służb i organów odpowiedzialnych za przeciwdziałanie zagrożeniom terrorystycznym oraz profesjonalizm w wykonywaniu zadań ustawowych. Ponadto należy zapobiegać innym działaniom godzącym w bezpieczeństwo wewnętrzne państwa, w tym naruszającym porządek konstytucyjny oraz promującym totalitarne ideologie, nienawiść rasową i narodowościowa.

1515

Art. 146 Konstytucji RP• 1. Rada Ministrów prowadzi politykę wewnętrzną i zagraniczną

Rzeczypospolitej Polskiej.• 2. Do Rady Ministrów należą sprawy polityki państwa nie

zastrzeżone dla innych organów państwowych i samorządu terytorialnego.

• 3. Rada Ministrów kieruje administracją rządową.• 4. W zakresie i na zasadach określonych w Konstytucji i ustawach

Rada Ministrów w szczególności:………………7) zapewnia bezpieczeństwo wewnętrzne państwa oraz porządek

publiczny,8) zapewnia bezpieczeństwo zewnętrzne państwa,……………..11)sprawuje ogólne kierownictwo w dziedzinie obronności kraju oraz

określa corocznie liczbę obywateli powoływanych do czynnej służby wojskowej, ..………..

1616

Ustawa z 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz.U.07.65.437 j.t.). Utworzono ww. ustawą dział administracji rządowej pod nazwą sprawy wewnętrzne (art. 5 pkt 24). Stosownie natomiast do jej art. 29. ust. 1 Dział sprawy wewnętrzne obejmuje sprawy:

1) ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego;2) ochrony granicy Państwa, kontroli ruchu granicznego i

cudzoziemców oraz koordynacji działań związanych z polityką migracyjną państwa;

3) zarządzania kryzysowego;4) obrony cywilnej;5) ochrony przeciwpożarowej;6) przeciwdziałania skutkom klęsk żywiołowych i innych podobnych

zdarzeń zagrażających bezpieczeństwu powszechnemu;7) nadzoru nad ratownictwem górskim i wodnym;8) obywatelstwa;9) ewidencji ludności, dowodów osobistych i paszportów;10) rejestracji stanu cywilnego oraz zmiany imion i nazwisk.

1717

• Bezpieczeństwo obywatelskie• Wg SBN RP nadrzędnym celem działań demokratycznego

państwa prawa jest zapewnienie wszystkim obywatelom poczucia bezpieczeństwa i sprawiedliwości. Szczególny nacisk należy położyć na usprawnienie funkcjonowania sadów i prokuratury, skrócenie postępowań i zagwarantowanie skutecznego wykonania orzeczeń. Ważnym elementem zapewnienia bezpieczeństwa obywatelom jest również zagwarantowanie bezpieczeństwa obrotu gospodarczego, dzięki uproszczeniu i uelastycznieniu procedur prawnych. Konstytucyjne gwarancje ochrony praw i wolności będą w pełni realizowane, gdy instytucje wymiaru sprawiedliwości staną się powszechnie dostępne, szybkie w działaniu oraz przyjazne dla obywateli.

1818

• Bezpieczeństwo społeczne• Praca i polityka społeczna. • Wg SBN RP nadrzędnym celem działań państwa w

dziedzinie bezpieczeństwa społecznego jest zapewnienie szybkiej i odczuwalnej poprawy jakości życia obywateli. Wymaga to prowadzenia aktywnej polityki społecznej – przede wszystkim radykalnego ograniczania sfery ubóstwa i zmniejszenia obszarów wykluczenia społecznego poprzez wzrost realnych dochodów wszystkich grup społecznych oraz zmniejszenie stopy bezrobocia. Działania instytucji państwowych winny mieć również na celu zapobieżenie nadmiernemu rozwarstwieniu społecznemu i politykę wyrównywania różnic w rozwoju społecznym poszczególnych regionów.

1919

Aktywna polityka społeczna powinna zmierzać do zapewnienia wzrostu bezpieczeństwa socjalnego obywateli. Priorytetami w tym zakresie jest:

• wzrost zatrudnienia, ze szczególnym uwzględnieniem aktywizacji grup społecznych znajdujących się w trudnej sytuacji życiowej;

• wzrost integracji społecznej i doskonalenie systemu zabezpieczenia społecznego;

• niwelowanie różnic cywilizacyjnych pomiędzy miastem i wsią;

• przeciwdziałanie niekorzystnym zmianom demograficznym oraz migracji obywateli młodego pokolenia.

2020

• Nauka i edukacja. • Polska dąży do budowy społeczeństwa opartego na

wiedzy, które jest ważnym elementem instytucji bezpieczeństwa społecznego. W tym celu zabiega o wysoką jakość kształcenia na wszystkich szczeblach systemu edukacyjnego, podniesienie poziomu wiedzy ogólnej w społeczeństwie, jak również o dalszy rozwój nauczania specjalistycznego, upowszechnianie wśród obywateli innowacyjności i nowych technologii, a także wspieranie badań naukowych. Przedmiotem wyjątkowej troski państwa musi być system szkolnictwa wyższego, a zwłaszcza jego powiązanie z rynkiem pracy, kierunkami rozwoju gospodarki oraz potrzebami administracji publicznej.

2121

• Aktywne i sprawne społeczeństwo.• W zakresie zapewnienia bezpieczeństwa społecznego

priorytetowym zadaniem jest tworzenie w państwie warunków zapewniających rozwój szeroko rozumianej bazy sportowej i zapewnienie dostępu do niej jak najszerszym kręgom społeczeństwa. Stały rozwój kultury fizycznej i związanej z nią wiedzy o celowości podnoszenia sprawności fizycznej, a tym samym stanu zdrowia społeczeństwa, jest ważnym czynnikiem wpływającym również na bezpieczeństwo narodowe. Należy promować aktywność fizyczną, jako szczególny walor w szeroko pojmowanym systemie wartości indywidualnych i społecznych, służący wszechstronnemu rozwojowi człowieka.

2222

• Bezpieczeństwo zewnętrzne• Bezpieczeństwo zewnętrzne to rodzaj

bezpieczeństwa, odnoszący się do zagrożeń i przeciwdziałań wobec nich występujących na zewnątrz państwa. Zapewnienie wysokiego poziomu bezpieczeństwa zewnętrznego jest istotnym elementem polityki zagranicznej państwa.

2323

• Niccolo Machiavelli, włoski historyk, filozof i dyplomata z XVI wieku, w swym najsłynniejszym dziele Książę pisał: „…za takich, którzy własnymi siłami bronić się mogą, uważam tych, co dość posiadają ludzi i pieniędzy, aby dostateczną wystawić armię dla stoczenia bitwy w polu z jakimkolwiek napastnikiem. Za potrzebujących zaś stale obcej pomocy uważam takich, którzy nie mogą stanąć do otwartego boju z przeciwnikiem, lecz zmuszeni bywają szukać osłony za murami twierdz i tychże bronić”.

• Obecnie liczy się nie tylko siła własnej armii, ale także pozyskanie odpowiednich sojuszników, przynależność do sojuszy wojskowych, dzięki którym zyskuje się wsparcie ich armii. Oczywiście i siła własnej armii i potrzeba zawierania sojuszy są zależne od geopolitycznego położenia danego państwa, które ma zasadnicze znaczenie dla jego bezpieczeństwa zewnętrznego a to z kolei ma przełożenie na poziom bezpieczeństwa wewnętrznego.

2424

• Obowiązkiem państwa jest konsekwentne zabieganie o tworzenie jak najkorzystniejszego międzynarodowego otoczenia kraju i umacnianie jego międzynarodowej pozycji, wizerunku i prestiżu. Należy tworzyć i rozwijać zdolności do osiągania narodowych celów strategicznych w dziedzinie bezpieczeństwa w bezpośrednim sąsiedztwie, przestrzeni europejskiej, euroatlantyckiej i globalnej, a także tworzyć warunki dla umacniania skutecznych powiązań i mechanizmów wspólnotowych i sojuszniczych. Należy wspierać procesy transformacyjne w Europie Wschodniej i Południowej. W wymiarze globalnym, głównym zadaniem jest rozwój przyjaznych stosunków z partnerami i przeciwdziałanie negatywnym skutkom konfliktów, dysproporcji rozwojowych i naruszeń międzynarodowego porządku prawnego.

2525

• Bezpieczeństwo narodowe• Bezpieczeństwo narodowe – to pojęcie

zbieżne z pojęciem bezpieczeństwa publicznego i dotyczy pożądanego stanu uzyskanego w rezultacie odpowiednio zorganizowanej obrony i ochrony przed wszelkimi zagrożeniami militarnymi i niemilitarnymi, zewnętrznymi i wewnętrznymi, przy użyciu środków pochodzących z rozmaitych dziedzin działalności państwa.

2626

• Bezpieczeństwo narodowe może być pojmowane nie tylko jako ochrona narodu i terytorium kraju przed fizyczną napaścią, ale również jako ochrona interesów politycznych, ekonomicznych i społecznych, których naruszenie zagrażałoby ważnym interesom państwa.

• Bezpieczeństwo narodowe może być rozumiane jako stan równowagi pomiędzy możliwościami obronnymi kraju a zagrożeniem wywołanym możliwością powstania konfliktu. To stan świadomości społecznej i politycznej, w którym istniejący poziom zagrożeń poprzez posiadane zdolności obronne, nie budzi obaw o zachowanie właściwych danemu państwu wartości.

• Obecnie bezpieczeństwo narodowe, w niemilitarnym znaczeniu, może oznaczać zapewnienie możliwości korzystania z dobrobytu ekonomicznego (bezpieczeństwo ekonomiczne), autonomii społecznej oraz określonego statusu społecznego bez zewnętrznego lub wewnętrznego zagrożenia (np. bezpieczeństwo energetyczne, gazowe).

2727

• Bezpieczeństwo ekonomiczne• Bezpieczeństwo państwa oraz jego stabilność

muszą mieć trwałe podstawy gospodarcze. Bezpieczeństwo ekonomiczne państwa oznacza silną i konkurencyjną gospodarkę a to jeden z podstawowych atutów w polityce wewnętrznej i zewnętrznej, a także czynnik służący umacnianiu narodowej tożsamości. Przezwyciężająca skutki wieloletniej degradacji, rozwijająca się w szybkim tempie gospodarka decyduje o międzynarodowej pozycji państwa.

2828

• Bezpieczeństwo militarne• Nadrzędnym celem działań w obszarze bezpieczeństwa

militarnego jest gotowość do obrony terytorium i niepodległości Polski oraz sojuszników, eliminacja zagrożeń o charakterze zbrojnym, a także przeciwdziałanie ewentualnym, niekorzystnym zmianom równowagi wojskowej w regionie. Polska buduje swoją politykę obronna w powiązaniu z zasadą solidarności i lojalności sojuszniczej. Gotowość przyjścia z pomocą każdemu członkowi Sojuszu Północnoatlantyckiego wzmacnia potencjał odstraszania, zapewniający bezpieczeństwo państw członkowskich i NATO jako całości.

2929

• Bezpieczeństwo ekologiczne• Podstawowym celem działań państwa w obszarze

bezpieczeństwa ekologicznego jest zapewnienie obywatelom warunków do lepszego życia w zdrowym środowisku poprzez ochronę przyrody, w tym stymulowanie procesów zrównoważonego rozwoju.

• Polska biedzie kontynuować działania na rzecz ochrony środowiska, tak aby zachowywać równowagę przyrodniczą oraz trwałość podstawowych procesów przyrodniczych w biosystemie. Szczególnie ważnymi zadaniami są poprawa czystości wód, zmniejszenie zanieczyszczenia powietrza, zapobieganie degradacji gleb, a także ograniczanie ryzyka wystąpienia katastrof ekologicznych, wywołanych przyczynami naturalnymi bądź spowodowanych przez człowieka oraz minimalizacja ich skutków poprzez rozwój ratownictwa chemicznego i ekologicznego.

3030

• Bezpieczeństwo informacyjne i telekomunikacyjne• Wg SBN RP należy skutecznie zapobiegać próbom

destrukcyjnego oddziaływania na infrastrukturę telekomunikacyjna państwa poprzez redukowanie jej podatności na to oddziaływanie, minimalizowanie skutków ewentualnych ataków oraz przywrócenie w krótkim czasie stanu pełnej jej funkcjonalności.

• Należy tworzyć i rozwijać długofalowe plany ochrony kluczowych systemów teleinformatycznych przed uzyskiwaniem dostępu do danych przez podmioty do tego niepowołane, zakłócaniem normalnego ich funkcjonowania, kradzieżą tożsamości i sabotażem. Trzeba stale oceniać możliwości wtargnięcia do systemów teleinformatycznych, przygotować możliwe formy odpowiedzi na ataki oraz rozwijać metody ewaluacji poniesionych strat informacyjnych. Priorytetem państwa będzie wspieranie narodowych programów i technologii informacyjnych.

3131

• Zwalczanie zagrożeń rządowych systemów teleinformatycznych i sieci telekomunikacyjnych ma na celu przeciwdziałanie przestępczości komputerowej oraz innym wrogim działaniom wymierzonym w infrastrukturę telekomunikacyjna, w tym zapobieganie atakom na elementy tej infrastruktury. Szczególne znaczenie ma ochrona informacji niejawnych przechowywanych lub przekazywanych w postaci elektronicznej. Ważnym zadaniem jest opracowanie i wdrożenie przejrzystych zasad dostępu uprawnionych organów państwa do treści przesyłanych drogą elektroniczną. Wymaga to ciągłego dostosowywania przepisów prawa telekomunikacyjnego, by - mimo szybkiego postępu technologicznego - stale odpowiadały współczesnym realiom, uwzględniając bezpieczeństwo Polski.

• Należy kontynuować rozwój nowoczesnej, zintegrowanej struktury łączności elektronicznej, która byłaby odporna na awarie i potencjalne ataki przestępczości cybernetycznej. Będzie to wymagać należytego współdziałania właściwych resortów i agend, a także podmiotów prywatnych.

3232

• Wybrane podstawy prawne bezpieczeństwa wewnętrznego

3333

Konstytucja RP (Dz. U. z 1997 r., Nr 78, poz. 483): • - art. 5: Rzeczpospolita Polska strzeże niepodległości i

nienaruszalności swojego terytorium, zapewnia wolności i prawa człowieka i obywatela oraz bezpieczeństwo obywateli, strzeże dziedzictwa narodowego oraz zapewnia ochronę środowiska, kierując się zasadą zrównoważonego rozwoju.

• - art. 31 ust. 3: Ograniczenia w zakresie korzystania z konstytucyjnych wolności i praw mogą być ustanawiane tylko w ustawie i tylko wtedy, gdy są konieczne w demokratycznym państwie dla jego bezpieczeństwa lub porządku publicznego, bądź dla ochrony środowiska, zdrowia i moralności publicznej, albo wolności i praw innych osób. Ograniczenia te nie mogą naruszać istoty wolności i praw.

• - art. 146 ust. 4 pkt. 7–8: W zakresie i na zasadach określonych w Konstytucji i ustawach Rada Ministrów w szczególności:

• - zapewnia bezpieczeństwo wewnętrzne państwa oraz porządek publiczny,

• - zapewnia bezpieczeństwo zewnętrzne państwa.

3434

Konstytucja wskazuje ponadto na możliwość ograniczenia konkretnych praw i wolności ze względu na ochronę bezpieczeństwa. Np. :

• – art. 45 ust. 2: Wyłączenie jawności rozprawy może nastąpić ze względu na moralność, bezpieczeństwo państwa i porządek publiczny oraz ze względu na ochronę życia prywatnego stron lub inny ważny interes prywatny. Wyrok ogłaszany jest publicznie.

• - art. 53 ust. 5:  Wolność uzewnętrzniania religii może być ograniczona jedynie w drodze ustawy i tylko wtedy, gdy jest to konieczne do ochrony bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego, zdrowia, moralności lub wolności i praw innych osób.

• - art. 61 ust. 3:  Ograniczenie prawa do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne, może nastąpić wyłącznie ze względu na określone w ustawach ochronę wolności i praw innych osób i podmiotów gospodarczych oraz ochronę porządku publicznego, bezpieczeństwa lub ważnego interesu gospodarczego państwa.

3535

• Ustawa z 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz.U.07.65.437 j.t.). Utworzono ww. ustawą dział administracji rządowej pod nazwą sprawy wewnętrzne (art. 5 pkt 24). Stosownie natomiast do jej art. 29. ust. 1 Dział sprawy wewnętrzne obejmuje sprawy:

1) ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego;2) ochrony granicy Państwa, kontroli ruchu granicznego i

cudzoziemców oraz koordynacji działań związanych z polityką migracyjną państwa;

3) zarządzania kryzysowego;4) obrony cywilnej;5) ochrony przeciwpożarowej;6) przeciwdziałania skutkom klęsk żywiołowych i innych podobnych

zdarzeń zagrażających bezpieczeństwu powszechnemu;7) nadzoru nad ratownictwem górskim i wodnym;8) obywatelstwa;9) ewidencji ludności, dowodów osobistych i paszportów;10) rejestracji stanu cywilnego oraz zmiany imion i nazwisk.

3636

• art. 7 ust. 1 pkt 14 Ustawy z 8 grudnia 1990 r. o samorządzie gminnym - gmina ma obowiązek zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty, co jest jej zadaniem własnym, a zadanie to obejmuje w szczególności sprawy porządku i bezpieczeństwa obywateli oraz ochrony przeciwpożarowej i przeciwpowodziowej, w tym wyposażenia i utrzymania gminnego magazynu przeciwpowodziowego. Dodatkowo zadania te gmina może wykonywać również jako zadania zlecone z zakresu administracji rządowej.

3737

• art. 4 ust. 1 pkt 15 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym - powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie bezpieczeństwa obywateli.

• art. 40–44 ustawy o samorządzie powiatowym w stanowią, że rada powiatu może wydawać powiatowe przepisy porządkowe dla zapewnienia m.in. bezpieczeństwa publicznego, o ile przyczyny te występują na obszarze więcej niż jednej gminy.

3838

• art. 60 ust. 1 Ustawy z dnia 23 stycznia 2009 r. o wojewodzie i administracji rządowej w województwie stanowi, że rozporządzenia porządkowe może wydać wojewoda, jeżeli jest to niezbędne do zapewnienia bezpieczeństwa publicznego.

• art. 22 pkt. 2 i 4 ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie - utrzymywanie bezpieczeństwa publicznego jest także ustawowo określonym zadaniem wojewody.

3939

• art. 25. 1 ustawy o wojewodzie i administracji rządowej w województwie - Wojewoda może wydawać polecenia obowiązujące wszystkie organy administracji rządowej działające w województwie, a w sytuacjach nadzwyczajnych, o których mowa w art. 22 pkt 2, obowiązujące również organy samorządu terytorialnego. O wydanych poleceniach wojewoda niezwłocznie informuje właściwego ministra.

4040

• stosownie do art. 3 ust. 1 pkt 2 i 4 ustawy, polecenie wojewody jest wezwaniem do wykonania określonej czynności; skierowane do organów i pracowników, dla których wojewoda jest zwierzchnikiem, jest poleceniem służbowym, a skierowane do innych organów i jednostek wykonujących administrację rządową w województwie – jest środkiem nadzoru. Wojewoda może jednakże wydawać polecenie wobec wszystkich jednostek administracji publicznej tylko w sytuacjach nadzwyczajnych w myśl art. 25 ust. 1, wobec całej administracji rządowej zaś w każdej sytuacji, nie tylko w sytuacjach nadzwyczajnych, a podstawą tych poleceń jest prawo wojewody do „wglądu w tok każdej sprawy” prowadzonej przez te organy oraz żądanie informacji i wyjaśnień (art. 26). Polecenie nie może dotyczyć jednakże rozstrzygnięć co do istoty sprawy załatwianej w drodze decyzji administracyjnej, czynności operacyjno-rozpoznawczych, dochodzeniowo-śledczych oraz czynności z zakresu ścigania wykroczeń (art. 20 ust. 2).

4141

• Art. 14 ust. 1 pkt 14 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa – województwo samorządowe wykonuje zadania o charakterze wojewódzkim w zakresie bezpieczeństwa publicznego.

4242

• art. 2 ustawy z dnia 21 czerwca 2002 r. o stanie wyjątkowym stanowi, że w sytuacji szczególnego zagrożenia bezpieczeństwa obywateli lub porządku publicznego, w tym spowodowanego działaniami terrorystycznymi, które nie może być usunięte poprzez użycie zwykłych środków konstytucyjnych, Rada Ministrów może podjąć uchwałę o skierowaniu do Prezydenta RP wniosku o wprowadzenie stanu wyjątkowego. We wniosku tym Rada Ministrów określa przyczyny wprowadzenia i niezbędny czas trwania stanu wyjątkowego oraz obszar, na jakim stan wyjątkowy powinien być wprowadzony, a także odpowiednie do stopnia i charakteru zagrożenia, w zakresie dopuszczonym niniejszą ustawą, rodzaje ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela.

• art. 3 ww. ustawy - Prezydent niezwłocznie rozpatruje taki wniosek, a następnie wydaje rozporządzenie o wprowadzeniu stanu wyjątkowego na czas oznaczony, nie dłuższy niż 90 dni, lub postanawia odmówić wydania takiego rozporządzenia.

4343

• Rozporządzenie o wprowadzeniu stanu wyjątkowego Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej przedstawia Sejmowi w ciągu 48 godzin od jego podpisania.

• W rozporządzeniu o wprowadzeniu stanu wyjątkowego określa się przyczyny wprowadzenia, czas trwania i obszar, na jakim wprowadza się stan wyjątkowy, oraz, w zakresie dopuszczonym niniejszą ustawą, rodzaje ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela.

4444

• Art. 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej stanowi, że w razie zewnętrznego zagrożenia państwa, w tym spowodowanego działaniami terrorystycznymi, zbrojnej napaści na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub gdy z umowy międzynarodowej wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji, Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej może, na wniosek Rady Ministrów, wprowadzić stan wojenny na części albo na całym terytorium państwa.

• We wniosku, o którym mowa wyżej, Rada Ministrów określa przyczyny i obszar, na którym ma być wprowadzony stan wojenny, a także odpowiednie do stopnia i charakteru zagrożenia, w zakresie dopuszczonym niniejszą ustawą, rodzaje ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela.

4545

• Art. 3. ww.ustawy stanowi, że Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej niezwłocznie rozpatruje wniosek RM, a następnie wydaje rozporządzenie o wprowadzeniu stanu wojennego albo postanawia odmówić wydania takiego rozporządzenia. Rozporządzenie o wprowadzeniu stanu wojennego Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej przedstawia Sejmowi w ciągu 48 godzin od jego podpisania.

• W rozporządzeniu, o którym mowa wyżej, określa się przyczyny wprowadzenia oraz obszar, na którym wprowadza się stan wojenny, a także - w zakresie dopuszczonym niniejszą ustawą - rodzaje ograniczeń wolności i praw człowieka i obywatela.

4646

• art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 2002 r. o stanie wojennym oraz kompetencjach Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasadach jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej stanowi, że w czasie stanu wojennego w przypadku osób, których działalność zagraża bezpieczeństwu państwa, można dokonać przeszukania tych osób lub przeszukania ich mieszkania, a także zajęcia przedmiotów wykorzystywanych do prowadzenia tej działalności,

• art. 25 ust. 1 pkt 1 powyżej wskazanej ustawy stanowi, że można w czasie stanu wojennego nakładać na przedsiębiorców dodatkowe zadania, których realizacja jest niezbędna dla bezpieczeństwa.

4747

• Art. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji - Tworzy się Policję jako umundurowaną i uzbrojoną formację służącą społeczeństwu i przeznaczoną do ochrony bezpieczeństwa ludzi (człowiek na pierwszym miejscu !!!) oraz do utrzymywania bezpieczeństwa i porządku publicznego.

• Nazwa "Policja" przysługuje wyłącznie formacji, o której mowa wyżej.• Do podstawowych zadań Policji należą m.in.:• 1) ochrona życia i zdrowia ludzi oraz mienia przed bezprawnymi

zamachami naruszającymi te dobra;• 2) ochrona bezpieczeństwa i porządku publicznego, w tym

zapewnienie spokoju w miejscach publicznych oraz w środkach publicznego transportu i komunikacji publicznej, w ruchu drogowym i na wodach przeznaczonych do powszechnego korzystania;

• art. 11 ust. 1 ustawy z dnia 6 kwietnia 1990 r. o Policji - wójt może żądać od właściwego komendanta Policji przywrócenia stanu zgodnego z porządkiem prawnym lub podjęcia działań zapobiegających naruszeniu prawa, a także zmierzających do usunięcia zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego.

4848

• Stosownie do art. 3 ww. ustawy Wojewoda oraz wójt (burmistrz, prezydent miasta) lub starosta sprawujący władzę administracji ogólnej oraz organy gminy, powiatu i samorządu województwa wykonują zadania w zakresie ochrony bezpieczeństwa lub porządku publicznego na zasadach określonych w ustawach.

• Stosownie do art. 18. ust. 1 ustawy o policji w razie zagrożenia bezpieczeństwa publicznego lub zakłócenia porządku publicznego, zwłaszcza poprzez sprowadzenie:

1) niebezpieczeństwa powszechnego dla życia, zdrowia lub wolności obywateli,

2) bezpośredniego zagrożenia dla mienia w znacznych rozmiarach,3) bezpośredniego zagrożenia obiektów lub urządzeń, o których mowa w art.

17 ust. 1 pkt 4 ustawy,4) zagrożenia przestępstwem o charakterze terrorystycznym bądź jego

dokonania w stosunku do obiektów mających szczególne znaczenie dla bezpieczeństwa lub obronności państwa, bądź mogącym skutkować niebezpieczeństwem dla życia ludzkiego

- Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych, w celu zapewnienia bezpieczeństwa publicznego lub przywrócenia porządku publicznego, może zarządzić użycie uzbrojonych oddziałów lub pododdziałów Policji.

W przypadkach niecierpiących zwłoki decyzję, o której mowa wyżej, podejmuje minister właściwy do spraw wewnętrznych, zawiadamiając o niej niezwłocznie Prezesa Rady Ministrów.

4949

Jeżeli użycie uzbrojonych oddziałów i pododdziałów Policji okaże się niewystarczające, do pomocy uzbrojonym oddziałom i pododdziałom Policji mogą być użyte oddziały i pododdziały Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, zwane dalej "Siłami Zbrojnymi", na podstawie postanowienia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej wydanego na wniosek Prezesa Rady Ministrów.

• W razie zagrożenia bezpieczeństwa i porządku publicznego, jeżeli siły Policji są niewystarczające do wykonania ich zadań w zakresie ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, Prezes Rady Ministrów, na wniosek ministra właściwego do spraw wewnętrznych uzgodniony z Ministrem Obrony Narodowej, może zarządzić użycie żołnierzy Żandarmerii Wojskowej do udzielenia pomocy Policji.

5050

• W razie zagrożenia bezpieczeństwa publicznego lub porządku publicznego, jeżeli użycie Policji okaże się niewystarczające, minister właściwy do spraw wewnętrznych może zarządzić użycie funkcjonariuszy Straży Granicznej do udzielenia pomocy Policji.

• W przypadkach, o których mowa w art. 18 ust. 1, Komendant Główny Policji lub komendant wojewódzki Policji może zarządzić zastosowanie przez Policję urządzeń uniemożliwiających telekomunikację na określonym obszarze, przez czas niezbędny do wyeliminowania zagrożenia lub jego skutków, z uwzględnieniem konieczności minimalizacji skutków braku możliwości korzystania z usług telekomunikacyjnych.

5151

• Bezpieczeństwo wewnętrzne – instytucje i organy: ONZ, NATO, UE.

• Członkostwo w tych organizacjach międzynarodowych jest związane z prowadzoną przez Polskę stałą polityką zagraniczną, która skutkowała akcesją. Wpływa ono nie tylko na zwiększenie bezpieczeństwa zewnętrznego ale także na zwiększenie bezpieczeństwa wewnętrznego, poprzez minimalizowanie zewnętrznych dla państwa zagrożeń oddziaływujących na jego sytuację wewnętrzną.

5252

• Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ) odpowiada za utrzymanie pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego oraz umacnianiem roli pełnionej w tym względzie przez Radę Bezpieczeństwa. Czynione są wysiłki w celu adaptacji ONZ do zmieniających się realiów międzynarodowych i do nowych wyzwań. Polska będzie się angażować w podejmowane przez ONZ działania mające na celu rozwiązywanie konfliktów, a także zgłaszać kadry wojskowe, policyjne oraz cywilne do udziału w operacjach pokojowych i stabilizacyjnych. Będzie też dążyć do zwiększenia skuteczności ONZ w przeciwdziałaniu zagrożeniom, które wynikają z niedorozwoju gospodarczego i nierozwiązanych problemów społecznych.

5353

Organizacja Narodów Zjednoczonych (ONZ), United Nations to organizacja powstała po II wojnie światowej 24 października 1945, w dniu wejścia w życie Karty Narodów Zjednoczonych będącej statutem tej organizacji. Jest drugą po Lidze Narodów powszechną organizacją międzynarodową.

Cele działalności ONZ dotyczą współpracy politycznej, gospodarczej i społecznej między narodami, utrzymania pokoju i bezpieczeństwa międzynarodowego, obrony praw człowieka, poszanowania zobowiązań międzynarodowych, pomocy krajom rozwijającym się.

Karta Narodów Zjednoczonych ustanowiła szereg organów i instytucji, m.in. :

• Zgromadzenie Ogólne, będące swego rodzaju parlamentem, w którym każde państwo członkowskie ma jeden głos. Decyzje zapadają zwykłą większością głosów, w sprawach ważnych większością 2/3 głosów. Obraduje podczas corocznych sesji zwyczajnych. Mogą być zwoływane sesje nadzwyczajne.

5454

• Rada Bezpieczeństwa, którą tworzy pięciu członków stałych: Chiny, Francja, Wielka Brytania, Stany Zjednoczone i Rosja reprezentująca Wspólnotę Niepodległych Państw oraz dziesięciu członków niestałych wybieranych na kadencję dwuletnią (5 z Afryki i Azji, 2 z Ameryki Łacińskiej, 3 z Europy). Ostatni raz Polska była członkiem Rady Bezpieczeństwa 1995–1997.

Stali członkowie dysponują prawem weta, które zawiesza każde postępowanie. W sprawach proceduralnych decyzje zapadają zwykłą większością, a w sprawach merytorycznych większością 9 głosów.

Do najważniejszych kompetencji Rady Bezpieczeństwa należą: wyłączne prawo nakładania sankcji politycznych i ekonomicznych oraz decyzje użycia sił zbrojnych w celu przeciwdziałania agresji lub usuwania jej skutków.

• Międzynarodowy Trybunał Sprawiedliwości z siedzibą w Hadze (jako instytucja – organ sądowy ONZ), powołany do rozstrzygania sporów międzynarodowych w składzie 15 sędziów.

5555

• Sojusz Północnoatlantycki jest dla Polski najważniejszą formą współpracy wielostronnej w polityczno-wojskowym wymiarze bezpieczeństwa oraz filarem stabilności na kontynencie, a także główną płaszczyzną stosunków transatlantyckich. Priorytetem pozostaje zwiększanie zdolności NATO do pełnienia jego podstawowych funkcji - zbiorowej obrony oraz tworzenia płaszczyzny konsultacji miedzysojuszniczych w razie zagrożenia. Polska w pełni popiera wszechstronny rozwój potencjału Sojuszu w zakresie zapobiegania kryzysom oraz prowadzenia operacji stabilizacyjnych. Uznaje również potrzebę doskonalenia zdolności Sojuszu do zwalczania zagrożeń nietradycyjnych, w tym spowodowanych przez terroryzm.

5656

• Sojusz Północnoatlantycki lub Pakt Północnoatlantycki – organizacja polityczno-wojskowa powstała 24 sierpnia 1949 w wyniku podpisania 4 kwietnia 1949 Traktatu Północnoatlantyckiego przez 10 krajów europejskich: państw-członków Unii Zachodniej (Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, Wielka Brytania, Dania, Islandia, Norwegia, Portugalia, Włochy) oraz USA i Kanadę. Sojusz Północnoatlantycki utworzono w celu obrony militarnej przed ZSRR. Potem stał się on elementem utrzymania równowagi strategicznej między Wschodem i Zachodem. Po rozpadzie Układu Warszawskiego spełnia rolę stabilizacyjną podejmując działania zapobiegające rozprzestrzenianiu konfliktów lokalnych.

• W lutym 1952 do Paktu przystąpiły Grecja i Turcja, 5 maja 1955 RFN, a 30 maja 1982 Hiszpania. 3 października 1990 NATO powiększyło się o terytorium NRD, po przyłączeniu jej landów do RFN. 12 marca 1999 do NATO przystąpiły pierwsze państwa byłego Układu Warszawskiego: Czechy, Węgry i Polska, 29 marca 2004 Bułgaria, Estonia, Łotwa, Litwa, Rumunia, Słowacja i Słowenia, a 1 kwietnia 2009 Albania i Chorwacja.

5757

• Najwyższym i jedynym organem statutowym jest Rada Atlantycka, która ustanawia inne organy i ustala ich kompetencje. Zbiera się kilka razy w roku na szczeblu ministerialnym, ale praktycznie obraduje stale w osobach stałych przedstawicieli w randze ambasadorów. Pracami Rady kieruje sekretarz generalny. Do najważniejszych zadań Rady zalicza się: konsultacje polityczne pomiędzy członkami, wyznaczanie dyrektyw dla władz wojskowych, obronę cywilną, ustalanie wysiłku zbrojeniowego państw członkowskich.

Najwyższym organem wojskowym jest Komitet Wojskowy, w skład którego wchodzą szefowie sztabów wszystkich państw członkowskich oprócz Islandii.

5858

• Członkostwo w Unii Europejskiej w istotnym stopniu determinuje podstawy bezpieczeństwa zewnętrznego Polski. Radykalnie zwiększyło możliwości realizacji polskiej polityki bezpieczeństwa i zdolności oddziaływania międzynarodowego. Wzmocniło pozycje Polski w świecie, ale jednocześnie spowodowało wzrost jej odpowiedzialności za kształt porządku międzynarodowego. Dzięki takim instrumentom, jak: Wspólna Polityka Zagraniczna i Bezpieczeństwa, Europejska Polityka Bezpieczeństwa i Obrony, Jednolity Rynek Europejski, wspólna polityka handlowa, Fundusz Spójności oraz inne mechanizmy wspierania rozwoju, współpraca w zakresie sądownictwa i spraw wewnętrznych, udział Polski w UE wpływa pozytywnie na bezpieczeństwo i możliwości rozwojowe państwa we wszystkich wymiarach życia politycznego, gospodarczego i społecznego. Zarazem bezpieczeństwo Polski w coraz większym stopniu stanowi integralna cześć bezpieczeństwa UE.

5959

Unia Europejska to gospodarczo-polityczny związek demokratycznych państw europejskich, powstały 1 listopada 1993 na mocy traktatu z Maastricht, będący efektem wieloletniego procesu integracji politycznej, gospodarczej i społecznej zapoczątkowanej po drugiej wojnie światowej. Od 1 stycznia 2007 r. związek dwudziestu siedmiu państw.

• Po Traktacie Lizbońskim (wszedł w życie 1.XII. 2009 r.) Unia Europejska stała się jednolitą organizacją międzynarodową. Dzięki temu UE uzyskała osobowość prawną. Jest to pojęcie występujące w prawie międzynarodowym i dzięki temu Unia staje się podmiotem prawa międzynarodowego. Dzięki temu może między innymi zawierać umowy tak jak inne organizacje międzynarodowe i państwa. Wcześniej UE korzystała z podmiotowości Wspólnot Europejskich.

6060

• Bezpieczeństwo wewnętrzne – instytucje i organy (c.d.) Sejm, Senat, Prezydent RP; Rada Ministrów, Prezes RM, Ministrowie – Konstytucja RP, Ustawa o działach administracji rządowej, Ustawa o Radzie Ministrów.

61

• Wg SBN RP rozwój sprawnego, wydajnego, właściwie zorganizowanego systemu bezpieczeństwa państwa pozostaje podstawowym zadaniem polskiej polityki bezpieczeństwa. Na system ten składają się wszystkie odpowiedzialne za bezpieczeństwo w świetle Konstytucji RP i właściwych ustaw organy oraz instytucje należące do władz ustawodawczych, wykonawczych i sadowniczych, w tym Parlament, Prezydent RP, Rada Ministrów i centralne organy administracji rządowej. Ważnymi jego elementami są siły zbrojne oraz służby i instytucje rządowe zobowiązane do zapobiegania i przeciwdziałania zagrożeniom zewnętrznym, zapewnienia bezpieczeństwa publicznego, prowadzenia działań ratowniczych oraz ochrony ludności i mienia w sytuacjach nadzwyczajnych, a także - w zakresie przewidzianym w Konstytucji RP i właściwych ustawach - władze samorządowe oraz inne podmioty prawne, w tym przedsiębiorcy tworzący potencjał przemysłowo – obronny.

62

Art. 95 Konstytucji RP stanowi, że władzę ustawodawczą w Rzeczypospolitej Polskiej sprawują Sejm i Senat.

Sejm sprawuje kontrolę nad działalnością Rady Ministrów w zakresie określonym przepisami Konstytucji i ustaw, w tym w zakresie bezpieczeństwa państwa. Do czego ma odniesienie art. 115 Konstytucji RP. Stanowi on, że Prezes Rady Ministrów i pozostali członkowie Rady Ministrów mają obowiązek udzielenia odpowiedzi na interpelacje i zapytania poselskie w ciągu 21 dni. Ponadto Prezes Rady Ministrów i pozostali członkowie Rady Ministrów mają obowiązek udzielenia odpowiedzi w sprawach bieżących na każdym posiedzeniu Sejmu.

63

• Art. 116 Konstytucji stanowi, że Sejm decyduje w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej o stanie wojny i o zawarciu pokoju. Sejm może podjąć uchwałę o stanie wojny jedynie w razie zbrojnej napaści na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub gdy z umów międzynarodowych wynika zobowiązanie do wspólnej obrony przeciwko agresji. Jeżeli Sejm nie może się zebrać na posiedzenie, o stanie wojny postanawia Prezydent Rzeczypospolitej.

• Zasady użycia Sił Zbrojnych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej określa ratyfikowana umowa międzynarodowa lub ustawa. Zasady pobytu obcych wojsk na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej i zasady przemieszczania się ich przez to terytorium określają ratyfikowane umowy międzynarodowe lub ustawy.

64

• Art. 123 Konstytucji RP stanowi, że Rada Ministrów może uznać uchwalony przez siebie projekt ustawy za pilny, z wyjątkiem projektów ustaw podatkowych, ustaw dotyczących wyboru Prezydenta Rzeczypospolitej, Sejmu, Senatu oraz organów samorządu terytorialnego, ustaw regulujących ustrój i właściwość władz publicznych, a także kodeksów.

- Taki projekt może zatem obejmować sprawy bezpieczeństwa państwa.

•  Regulamin Sejmu oraz regulamin Senatu określają odrębności w postępowaniu ustawodawczym w sprawie projektu pilnego.

• W postępowaniu w sprawie ustawy, której projekt został uznany za pilny, termin jej rozpatrzenia przez Senat wynosi 14 dni, a termin podpisania ustawy przez Prezydenta Rzeczypospolitej wynosi 7 dni.

65

• Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej jest najwyższym przedstawicielem Rzeczypospolitej Polskiej i gwarantem ciągłości władzy państwowej.

• Prezydent Rzeczypospolitej czuwa nad przestrzeganiem Konstytucji, stoi na straży suwerenności i bezpieczeństwa państwa oraz nienaruszalności i niepodzielności jego terytorium.

• Prezydent Rzeczypospolitej wykonuje swoje zadania w zakresie i na zasadach określonych w Konstytucji i ustawach (Art. 126 Konstytucji RP).

66

• Art. 134 Konstytucji RP stanowi, że Prezydent Rzeczypospolitej jest najwyższym zwierzchnikiem Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej.

• W czasie pokoju Prezydent Rzeczypospolitej sprawuje zwierzchnictwo nad Siłami Zbrojnymi za pośrednictwem Ministra Obrony Narodowej.

• Prezydent Rzeczypospolitej mianuje Szefa Sztabu Generalnego i dowódców rodzajów Sił Zbrojnych na czas określony. Czas trwania kadencji, tryb i warunki odwołania przed jej upływem określa ustawa.

• Na czas wojny Prezydent Rzeczypospolitej, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, mianuje Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych. W tym samym trybie może on Naczelnego Dowódcę Sił Zbrojnych odwołać. Kompetencje Naczelnego Dowódcy Sił Zbrojnych i zasady jego podległości konstytucyjnym organom Rzeczypospolitej Polskiej określa ustawa.

• Prezydent Rzeczypospolitej, na wniosek Ministra Obrony Narodowej, nadaje określone w ustawach stopnie wojskowe.

67

• Art. 135 Konstytucji RP stanowi, że organem doradczym Prezydenta Rzeczypospolitej w zakresie wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa jest Rada Bezpieczeństwa Narodowego - jako organu doradczego Prezydenta w zakresie bezpieczeństwa państwa. Członków tej rady powołuje i odwołuje Prezydent Rzeczypospolitej. Do zadań Rady należy: wyrażanie opinii w sprawach wewnętrznego i zewnętrznego bezpieczeństwa państwa, a w szczególności: rozpatrywanie ogólnych założeń bezpieczeństwa państwa, założeń i kierunków polityki zagranicznej w zakresie bezpieczeństwa państwa, określanie zagrożeń bezpieczeństwa oraz środków przeciwdziałania im, rozpatrywanie kierunków rozwoju Sił Zbrojnych.

• Art. 136 Konstytucji RP stanowi, że w razie bezpośredniego, zewnętrznego zagrożenia państwa Prezydent Rzeczypospolitej, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, zarządza powszechną lub częściową mobilizację i użycie Sił Zbrojnych do obrony Rzeczypospolitej Polskiej.

• Art. 141 Konstytucji RP stanowi, że w sprawach szczególnej wagi Prezydent Rzeczypospolitej może zwołać Radę Gabinetową. Radę Gabinetową tworzy Rada Ministrów obradująca pod przewodnictwem Prezydenta Rzeczypospolitej. Radzie Gabinetowej nie przysługują kompetencje Rady Ministrów.

68

O pozycji i zadaniach Rady Ministrów w strukturach RP stanowi w pierwszej kolejności Art. 146 Konstytucji RP.

Rada Ministrów składa się z Prezesa Rady Ministrów i ministrów. W skład Rady Ministrów mogą być powoływani wiceprezesi Rady Ministrów. Prezes i wiceprezes Rady Ministrów mogą pełnić także funkcję ministra. W skład Rady Ministrów mogą być ponadto powoływani przewodniczący określonych w ustawach komitetów.

Art. 148 Konstytucji RP stanowi, że Prezes Rady Ministrów:1) reprezentuje Radę Ministrów,2) kieruje pracami Rady Ministrów,3) wydaje rozporządzenia,4) zapewnia wykonywanie polityki Rady Ministrów i określa sposoby jej wykonywania,5) koordynuje i kontroluje pracę członków Rady Ministrów,6) sprawuje nadzór nad samorządem terytorialnym w granicach i formach określonych w Konstytucji i ustawach,7) jest zwierzchnikiem służbowym pracowników administracji rządowej.

69

• Art. 149 Konstytucji RP stanowi, że Ministrowie kierują określonymi działami administracji rządowej lub wypełniają zadania wyznaczone im przez Prezesa Rady Ministrów. Zakres działania ministra kierującego działem administracji rządowej określają ustawy.

• Minister kierujący działem administracji rządowej wydaje rozporządzenia. Rada Ministrów, na wniosek Prezesa Rady Ministrów, może uchylić rozporządzenie lub zarządzenie ministra.

• Do przewodniczących określonych w ustawach komitetów, stosuje się odpowiednio przepisy odnoszące się do ministra kierującego działem administracji rządowej.

• Przedstawicielem Rady Ministrów w województwie jest wojewoda.

70

• USTAWA z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz.U. z 2003 r., nr 24, poz. 199 j.t.) w art. 26 stanowi, że Kancelaria Prezesa Rady Ministrów, zwana dalej "Kancelarią", zapewnia obsługę:

1) Rady Ministrów i Prezesa Rady Ministrów;2) wiceprezesów Rady Ministrów;3) (skreślony);4) Kolegium do Spraw Służb Specjalnych;5) Rady Legislacyjnej;6) Szefa Służby Cywilnej.• 2. Kancelaria może obsługiwać również pełnomocnika Rządu oraz

wskazane przez Prezesa Rady Ministrów organy pomocnicze, komisje i komisje wspólne

• Ww. ustawa w art. 29 stanowi, że do zadań, które z upoważnienia Prezesa Rady Ministrów realizuje Kancelaria, należy w szczególności m.in. : wykonywanie zadań z zakresu obronności i bezpieczeństwa państwa określonych w odrębnych przepisach.

7171

• USTAWA z dnia 4 września 1997 r. o działach administracji rządowej (Dz.U. z 2007 r., nr 65, poz. 437 j.t.) wielokrotnie odwołuje się do zagadnień szeroko pojmowanego bezpieczeństwa, np.:

Art. 7. Dział budżet obejmuje m.in. sprawy: systemu finansowania bezpieczeństwa państwa;

Art. 9 Do ministra właściwego do spraw gospodarki należą w szczególności sprawy m.in. : funkcjonowania krajowych systemów energetycznych, z uwzględnieniem zasad racjonalnej gospodarki i potrzeb bezpieczeństwa energetycznego kraju, kontroli obrotu z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa w związku z porozumieniami i zobowiązaniami międzynarodowymi;

Art. 11. 1. Dział gospodarka wodna obejmuje sprawy m.in. : ochrony przeciwpowodziowej, w tym budowy, modernizacji oraz utrzymania urządzeń wodnych zabezpieczających przed powodzią oraz koordynacji przedsięwzięć służących osłonie i ochronie przeciwpowodziowej państwa;

Art. 29. 1. Dział sprawy wewnętrzne obejmuje sprawy m.in. : ochrony bezpieczeństwa i porządku publicznego, przeciwdziałania skutkom klęsk żywiołowych i innych podobnych zdarzeń zagrażających bezpieczeństwu powszechnemu;

Art. 33. 1. Dział zdrowie obejmuje sprawy m.in. : w zakresie bezpieczeństwa i zdrowia ludzi.

7272

• Bezpieczeństwo wewnętrzne – organy (c.d.): organy bezpieczeństwa wewnętrznego w ramach administracji rządowej podległe prezesowi Rady Ministrów (AW, ABW, CBA) oraz podległe innym centralnym organom administracji rządowej (Policja, Straż Graniczna, Biuro Ochrony Rządu, Państwowa Straż Pożarna, Służba Kontrwywiadu Wojskowego, Służba Wywiadu Wojskowego, Żandarmeria wojskowa, Służba celna, Inspekcja kontroli skarbowej, Służba Więzienna, Straż ochrony Kolei, Straż Leśna, Państwowa Straż Rybacka, Państwowa Straż Łowiecka, Straż Parków, Służba Ochrony Zabytków, Inspekcja Transportu Drogowego)

• Straż gminna jako samorządowa instytucja odpowiedzialna za bezpieczeństwo.

7373

USTAWA z dnia 24 maja 2002 r. o Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego oraz Agencji Wywiadu

(Dz.U. z 2010 r., Nr 29, poz. 154 j.t.)

Art. 1. Tworzy się Agencję Bezpieczeństwa Wewnętrznego, zwaną dalej "ABW", właściwą w sprawach ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i jego porządku konstytucyjnego.

Art. 2. Tworzy się Agencję Wywiadu, zwaną dalej "AW", właściwą w sprawach ochrony bezpieczeństwa zewnętrznego państwa.

Art. 3. 1. Szef Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, zwany dalej "Szefem ABW", i Szef Agencji Wywiadu, zwany dalej "Szefem AW", są centralnymi organami administracji rządowej, działającymi odpowiednio przy pomocy ABW i AW, będącymi urzędami administracji rządowej.

• 2. Szef ABW i Szef AW podlegają bezpośrednio Prezesowi Rady Ministrów.

• 3. Działalność Szefa ABW i Szefa AW podlega kontroli Sejmu.

7474

Art. 5. 1. Do zadań ABW należy:1) rozpoznawanie, zapobieganie i zwalczanie zagrożeń godzących w

bezpieczeństwo wewnętrzne państwa oraz jego porządek konstytucyjny, a w szczególności w suwerenność i międzynarodową pozycję, niepodległość i nienaruszalność jego terytorium, a także obronność państwa;

2) rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw:– a) szpiegostwa, terroryzmu, bezprawnego ujawnienia lub wykorzystania

informacji niejawnych i innych przestępstw godzących w bezpieczeństwo państwa,

– b) godzących w podstawy ekonomiczne państwa,– c) korupcji osób pełniących funkcje publiczne, o których mowa w art. 1 i 2

ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o ograniczeniu prowadzenia działalności gospodarczej przez osoby pełniące funkcje publiczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 216, poz. 1584, z 2008 r. Nr 223, poz. 1458 oraz z 2009 r. Nr 178, poz. 1375), jeśli może to godzić w bezpieczeństwo państwa,

– d) w zakresie produkcji i obrotu towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa,

– e) nielegalnego wytwarzania, posiadania i obrotu bronią, amunicją i materiałami wybuchowymi, bronią masowej zagłady oraz środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi, w obrocie międzynarodowym

• oraz ściganie ich sprawców;

7575

3) realizowanie, w granicach swojej właściwości, zadań związanych z ochroną informacji niejawnych oraz wykonywanie funkcji krajowej władzy bezpieczeństwa w zakresie ochrony informacji niejawnych w stosunkach międzynarodowych;

4) uzyskiwanie, analizowanie, przetwarzanie i przekazywanie właściwym organom informacji mogących mieć istotne znaczenie dla ochrony bezpieczeństwa wewnętrznego państwa i jego porządku konstytucyjnego;

5) podejmowanie innych działań określonych w odrębnych ustawach i umowach międzynarodowych.

7676

Art. 6. 1. Do zadań AW należy:1) uzyskiwanie, analizowanie, przetwarzanie i przekazywanie

właściwym organom informacji mogących mieć istotne znaczenie dla bezpieczeństwa i międzynarodowej pozycji Rzeczypospolitej Polskiej oraz jej potencjału ekonomicznego i obronnego;

2) rozpoznawanie i przeciwdziałanie zagrożeniom zewnętrznym godzącym w bezpieczeństwo, obronność, niepodległość i nienaruszalność terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

3) ochrona zagranicznych przedstawicielstw Rzeczypospolitej Polskiej i ich pracowników przed działaniami obcych służb specjalnych i innymi działaniami mogącymi przynieść szkodę interesom Rzeczypospolitej Polskiej;

4) zapewnienie ochrony kryptograficznej łączności z polskimi placówkami dyplomatycznymi i konsularnymi oraz poczty kurierskiej;

5) rozpoznawanie międzynarodowego terroryzmu, ekstremizmu oraz międzynarodowych grup przestępczości zorganizowanej;

7777

6) rozpoznawanie międzynarodowego obrotu bronią, amunicją i materiałami wybuchowymi, środkami odurzającymi i substancjami psychotropowymi oraz towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także rozpoznawanie międzynarodowego obrotu bronią masowej zagłady i zagrożeń związanych z rozprzestrzenianiem tej broni oraz środków jej przenoszenia;

7) rozpoznawanie i analizowanie zagrożeń występujących w rejonach napięć, konfliktów i kryzysów międzynarodowych, mających wpływ na bezpieczeństwo państwa, oraz podejmowanie działań mających na celu eliminowanie tych zagrożeń;

8) prowadzenie wywiadu elektronicznego;9) podejmowanie innych działań określonych w odrębnych

ustawach i umowach międzynarodowych.

78

• USTAWA z dnia 9 czerwca 2006 r. o Centralnym Biurze Antykorupcyjnym (Dz.U. z 2006 r., nr 104, poz. 708 ze zm.)

• Stosownie do art. 1. ww. ustawy tworzy się Centralne Biuro Antykorupcyjne, zwane dalej "CBA", jako służbę specjalną do spraw zwalczania korupcji w życiu publicznym i gospodarczym, w szczególności w instytucjach państwowych i samorządowych, a także do zwalczania działalności godzącej w interesy ekonomiczne państwa.

• 2. Nazwa Centralne Biuro Antykorupcyjne i jej skrót "CBA" przysługuje wyłącznie Centralnemu Biuru Antykorupcyjnemu.

79

• Do zadań CBA należy m.in. :rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw

przeciwko:– działalności instytucji państwowych oraz samorządu terytorialnego, – wymiarowi sprawiedliwości, wyborom i referendum, porządkowi

publicznemu, wiarygodności dokumentów, mieniu, obrotowi gospodarczemu, obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi, określonych we właściwych przepisach szczegółowych (m.in. Kk), jeżeli pozostają w związku z korupcją lub działalnością godzącą w interesy ekonomiczne państwa,

– finansowaniu partii politycznych, określonych w art. 49d i 49f ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 857, z późn. zm.4)), jeżeli pozostają w związku z korupcją,

– obowiązkom podatkowym i rozliczeniom z tytułu dotacji i subwencji, określonych w rozdziale 6 ustawy z dnia 10 września 1999 r. - Kodeks karny skarbowy (Dz. U. z 2007 r. Nr 111, poz. 765, z późn. zm.5)), jeżeli pozostają w związku z korupcją lub działalnością godzącą w interesy ekonomiczne państwa,

– zasadom rywalizacji sportowej, określonych w art. 46-48 ustawy z dnia 25 czerwca 2010 r. o sporcie (Dz. U. Nr 127, poz. 857)

– oraz ściganie ich sprawców;

80

USTAWA z dnia 12 października 1990 r. o Straży Granicznej (Dz.U. z 2011 r., nr 116, poz. 675 j.t.).

• Art. 1 ww. ustawy stanowi, że do ochrony granicy państwowej na lądzie i na morzu oraz kontroli ruchu granicznego tworzy się jednolitą umundurowaną i uzbrojoną formację - Straż Graniczną.

• Nazwa "Straż Graniczna", jej skrót "SG" oraz znak graficzny Straży Granicznej przysługują wyłącznie ww. formacji.

81

Do zadań Straży Granicznej należy m.in.:• ochrona granicy państwowej;• organizowanie i dokonywanie kontroli ruchu granicznego;• wydawanie zezwoleń na przekraczanie granicy państwowej, w

tym wiz;• rozpoznawanie, zapobieganie i wykrywanie przestępstw i

wykroczeń oraz ściganie ich sprawców, w zakresie właściwości Straży Granicznej, m.in. :– przestępstw przeciwko bezpieczeństwu powszechnemu oraz

przestępstw przeciwko bezpieczeństwu w komunikacji, pozostających w związku z wykonywaniem komunikacji lotniczej,

• zapewnienie bezpieczeństwa w komunikacji międzynarodowej i porządku publicznego w zasięgu terytorialnym przejścia granicznego, a w zakresie właściwości Straży Granicznej - także w strefie nadgranicznej;

• przeprowadzanie kontroli bezpieczeństwa w zasięgu terytorialnym przejścia granicznego oraz w środkach transportu w komunikacji międzynarodowej;

82

• zapewnienie bezpieczeństwa na pokładzie statków powietrznych wykonujących przewóz lotniczy pasażerów;

• ochrona szlaków komunikacyjnych o szczególnym znaczeniu międzynarodowym przed przestępczością, której zwalczanie należy do właściwości Straży Granicznej;

• prowadzenie czynności w celu rozpoznawania i przeciwdziałania zagrożeniom terroryzmem;

• ochrona nienaruszalności znaków i urządzeń służących do ochrony granicy państwowej;

• gromadzenie i przetwarzanie informacji z zakresu ochrony granicy państwowej i kontroli ruchu granicznego oraz udostępnianie ich właściwym organom państwowym;

• nadzór nad eksploatacją polskich obszarów morskich oraz przestrzeganiem przez statki przepisów obowiązujących na tych obszarach;

83

• ochrona granicy państwowej w przestrzeni powietrznej Rzeczypospolitej Polskiej przez prowadzenie obserwacji statków powietrznych i obiektów latających, przelatujących przez granicę państwową na małych wysokościach, oraz informowanie o tych przelotach właściwych jednostek Sił Powietrznych Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej;

• zapobieganie transportowaniu, bez zezwolenia wymaganego w myśl odrębnych przepisów, przez granicę państwową odpadów, szkodliwych substancji chemicznych oraz materiałów jądrowych i promieniotwórczych, a także zanieczyszczaniu wód granicznych;

• zapobieganie przemieszczaniu, bez zezwolenia wymaganego w myśl odrębnych przepisów przez granicę państwową środków odurzających i substancji psychotropowych oraz broni, amunicji i materiałów wybuchowych;

• przeprowadzanie kontroli legalności wykonywania pracy przez cudzoziemców, prowadzenia działalności gospodarczej przez cudzoziemców, powierzania wykonywania pracy cudzoziemcom;

• wykonywanie zadań określonych w innych ustawach.

84

• USTAWA z dnia 16 marca 2001 r. o Biurze Ochrony Rządu <BOR> (Dz.U. z 2004 r., nr 163, poz. 1712 j.t.)

• Art. 1.  ww. ustawy stanowi, że tworzy się Biuro Ochrony Rządu jako jednolitą, umundurowaną, uzbrojoną formację, zwaną dalej "BOR", wykonującą zadania z zakresu ochrony osób, obiektów i urządzeń.

• 2. Nazwa Biuro Ochrony Rządu i jej skrót BOR przysługuje wyłącznie formacji, o której mowa wyżej.

85

• Art. 2.  ww. ustawy stanowi, że do zadań BOR należy ochrona:– Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej, Marszałka Sejmu, Marszałka

Senatu, Prezesa Rady Ministrów, wiceprezesa Rady Ministrów, ministra właściwego do spraw wewnętrznych oraz ministra właściwego do spraw zagranicznych;

– innych osób ze względu na dobro państwa;– byłych prezydentów Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie ustawy z

dnia 30 maja 1996 r. o uposażeniu byłego Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 75, poz. 356 oraz z 1998 r. Nr 160, poz. 1065);

– delegacji państw obcych przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

– polskich przedstawicielstw dyplomatycznych, urzędów konsularnych oraz przedstawicielstw przy organizacjach międzynarodowych poza granicami Rzeczypospolitej Polskiej;

– obiektów i urządzeń o szczególnym znaczeniu oraz zapewnienie ich funkcjonowania;

– prowadzenie rozpoznania pirotechniczno-radiologicznego obiektów Sejmu i Senatu;

– obiektów służących Prezydentowi Rzeczypospolitej Polskiej, Prezesowi Rady Ministrów, ministrowi właściwemu do spraw wewnętrznych oraz ministrowi właściwemu do spraw zagranicznych.

86

USTAWA z dnia 24 sierpnia 1991 r. o Państwowej Straży Pożarnej (Dz.U. z 2009 r., nr 12, poz. 68 j.t.)

• Art. 1. ww. ustawy stanowi, że powołuje się Państwową Straż Pożarną jako zawodową, umundurowaną i wyposażoną w specjalistyczny sprzęt formację, przeznaczoną do walki z pożarami, klęskami żywiołowymi i innymi miejscowymi zagrożeniami.

• Do podstawowych zadań Państwowej Straży Pożarnej należy m.in.:

1) rozpoznawanie zagrożeń pożarowych i innych miejscowych zagrożeń;

2) organizowanie i prowadzenie akcji ratowniczych w czasie pożarów, klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń;

3) wykonywanie pomocniczych specjalistycznych czynności ratowniczych w czasie klęsk żywiołowych lub likwidacji miejscowych zagrożeń przez inne służby ratownicze.

87

• Służba Kontrwywiadu Wojskowego i Służba Wywiadu Wojskowego – USTAWA z dnia 9 czerwca 2006 r. o Służbie Kontrwywiadu Wojskowego oraz Służbie Wywiadu Wojskowego (Dz.U. z 2006 r., nr 104, poz. 709)

• Art. 1 ww. ustawy stanowi, że tworzy się Służbę Kontrwywiadu Wojskowego, zwaną dalej "SKW", jako służbę specjalną, właściwą w sprawach ochrony przed zagrożeniami wewnętrznymi dla obronności Państwa, bezpieczeństwa i zdolności bojowej Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej, zwanych dalej "SZRP", oraz innych jednostek organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej.

• Art. 2. Tworzy się Służbę Wywiadu Wojskowego, zwaną dalej "SWW", jako służbę specjalną, właściwą w sprawach ochrony przed zagrożeniami zewnętrznymi dla obronności Państwa, bezpieczeństwa i zdolności bojowej SZ RP oraz innych jednostek organizacyjnych podległych lub nadzorowanych przez Ministra Obrony Narodowej.

88

• Art. 3. Szef Służby Kontrwywiadu Wojskowego, zwany dalej "Szefem SKW", i Szef Służby Wywiadu Wojskowego, zwany dalej "Szefem SWW", są centralnymi organami administracji rządowej, działającymi odpowiednio przy pomocy SKW i SWW, będącymi urzędami administracji rządowej. Szef SKW oraz Szef SWW podlegają Ministrowi Obrony Narodowej, z zastrzeżeniem określonych w ustawie uprawnień Prezesa Rady Ministrów lub Ministra Koordynatora Służb Specjalnych, w przypadku jego powołania. Działalność Szefa SKW oraz Szefa SWW podlega kontroli Sejmu.

89

• Wg Art. 5. do zadań SKW należy m.in. :• 1) rozpoznawanie, zapobieganie oraz wykrywanie

popełnianych przez żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową, funkcjonariuszy SKW i SWW oraz pracowników SZ RP i innych jednostek organizacyjnych MON, przestępstw:

a) przeciwko pokojowi, ludzkości oraz przestępstw wojennych określonych w rozdziale XVI ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny (Dz. U. Nr 88, poz. 553, z późn. zm.3)), a także innych ustawach i umowach międzynarodowych,

b) przeciwko Rzeczypospolitej Polskiej określonych w rozdziale XVII ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, oraz takich czynów skierowanych przeciwko państwom obcym, które zapewniają wzajemność,

c) określonych w art. 140 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny,

d) określonych w art. 228-230 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, jeżeli mogą one zagrażać bezpieczeństwu lub zdolności bojowej SZ RP lub innych jednostek organizacyjnych MON,

90

– e) przeciwko ochronie informacji określonych w rozdziale XXXIII ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. - Kodeks karny, jeżeli mogą one zagrażać bezpieczeństwu lub zdolności bojowej SZ RP lub innych jednostek organizacyjnych MON, a także takich czynów skierowanych przeciwko państwom obcym, które zapewniają wzajemność,

– f) określonych w art. 33 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa (Dz. U. z 2004 r. Nr 229, poz. 2315),

– g) związanych z działalnością terrorystyczną oraz innych niż wymienione w lit. a-f, godzących w bezpieczeństwo potencjału obronnego państwa, SZ RP oraz jednostek organizacyjnych MON, a także państw, które zapewniają wzajemność;

• 2) współdziałanie z Żandarmerią Wojskową i innymi organami uprawnionymi do ścigania przestępstw wymienionych w pkt 1;

91

3) uzyskiwanie, gromadzenie, analizowanie, przetwarzanie i przekazywanie właściwym organom informacji mogących mieć znaczenie dla obronności państwa, bezpieczeństwa lub zdolności bojowej SZ RP lub innych jednostek organizacyjnych MON, w zakresie określonym w pkt 1, oraz podejmowanie działań w celu eliminowania ustalonych zagrożeń.

92

• Wg art. 6. ww ustawy do zadań SWW należy m.in. :1) uzyskiwanie, gromadzenie, analizowanie, przetwarzanie i przekazywanie

właściwym organom informacji mogących mieć istotne znaczenie dla:a) bezpieczeństwa potencjału obronnego Rzeczypospolitej Polskiej,b) bezpieczeństwa i zdolności bojowej SZ RP,c) warunków realizacji, przez SZ RP, zadań poza granicami państwa;2) rozpoznawanie i przeciwdziałanie:a) militarnym zagrożeniom zewnętrznym godzącym w obronność

Rzeczypospolitej Polskiej,b) zagrożeniom międzynarodowym terroryzmem;3) rozpoznawanie międzynarodowego obrotu bronią, amunicją i materiałami

wybuchowymi oraz towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także rozpoznawanie międzynarodowego obrotu bronią masowej zagłady i zagrożeń związanych z rozprzestrzenianiem tej broni oraz środków jej przenoszenia;

4) rozpoznawanie i analizowanie zagrożeń występujących w rejonach napięć, konfliktów i kryzysów międzynarodowych, mających wpływ na obronność państwa oraz zdolność bojową SZ RP, a także podejmowanie działań mających na celu eliminowanie tych zagrożeń;

93

• Żandarmeria wojskowa - USTAWA z dnia 24 sierpnia 2001 r. o Żandarmerii Wojskowej i wojskowych organach porządkowych (Dz.U. z 2001 r., nr 123, poz. 1353).

Żandarmeria Wojskowa jest właściwa m.in. wobec:• żołnierzy pełniących czynną służbę wojskową,• żołnierzy niebędących w czynnej służbie wojskowej w czasie

noszenia przez nich mundurów oraz odznak i oznak wojskowych,

• pracowników zatrudnionych w jednostkach wojskowych…Zadaniami Żandarmerii Wojskowej są m.in. :1) zapewnianie przestrzegania dyscypliny wojskowej,2) ochranianie porządku publicznego na terenach i obiektach

jednostek wojskowych oraz w miejscach publicznych,3) ochranianie życia i zdrowia ludzi oraz mienia wojskowego przed

zamachami naruszającymi te dobra,4) wykrywanie przestępstw i wykroczeń, w tym skarbowych,

ujawnianie i ściganie ich sprawców oraz ujawnianie i zabezpieczanie dowodów tych przestępstw i wykroczeń,

94

• dokonywanie analizy oświadczeń o stanie majątkowym żołnierzy zawodowych i przedstawianie Ministrowi Obrony Narodowej wniosków w tym względzie,

• zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz innym zjawiskom patologicznym, a w szczególności: alkoholizmowi i narkomanii w Siłach Zbrojnych,

• współdziałanie z polskimi oraz zagranicznymi organami i służbami właściwymi w sprawach bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz policjami wojskowymi,

• zwalczanie klęsk żywiołowych, nadzwyczajnych zagrożeń środowiska i likwidowanie ich skutków oraz czynne uczestniczenie w akcjach poszukiwawczych, ratowniczych i humanitarnych, mających na celu ochronę życia i zdrowia oraz mienia,

• wykonywanie innych zadań określonych w odrębnych przepisach.

95

• Służba celna – USTAWA z dnia 27 sierpnia 2009 r. o Służbie Celnej (Dz.U. z 2009.168.1323). Wg tej ustawy Służba celna to jednolita umundurowana formacja, utworzona w celu zapewnienia ochrony i bezpieczeństwa obszaru celnego Wspólnoty Europejskiej, w tym zgodności z prawem przywozu towarów na ten obszar oraz wywozu towarów z tego obszaru, a także wykonywania obowiązków określonych w przepisach odrębnych, w szczególności w zakresie podatku akcyzowego oraz podatku od gier.

96

Wg art. 2. ww. ustawy, do zadań Służby Celnej należy m.in. :• rozpoznawanie, wykrywanie, zapobieganie i zwalczanie przestępstw i

wykroczeń związanych z naruszeniem przepisów dotyczących wprowadzania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz wyprowadzania z jej terytorium towarów objętych ograniczeniami lub zakazami obrotu ze względu na bezpieczeństwo i porządek publiczny lub bezpieczeństwo międzynarodowe, w szczególności takich jak odpady, substancje chemiczne i ich mieszaniny, materiały jądrowe i promieniotwórcze, środki odurzające i substancje psychotropowe, broń, amunicja, materiały wybuchowe oraz towary i technologie o znaczeniu strategicznym;

• rozpoznawanie, wykrywanie, zapobieganie i zwalczanie przestępstw i wykroczeń przeciwko m.in.: ograniczeniom obrotu towarami i technologiami o znaczeniu strategicznym, określonym w art. 33 ust. 1-3 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. o obrocie z zagranicą towarami, technologiami i usługami o znaczeniu strategicznym dla bezpieczeństwa państwa, a także dla utrzymania międzynarodowego pokoju i bezpieczeństwa (Dz. U. z 2004 r. Nr 229, poz. 2315 oraz z 2009 r. Nr 18, poz. 97)…

97

• Samorządowa formacja bezpieczeństwa wewnętrznego – straż gminna. Możliwość jej powołania zakłada ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o strażach gminnych (Dz.U. z 1997 r., nr 123, poz. 779 ze zm.), która w art.1 stanowi, że do ochrony porządku publicznego na terenie gminy może być utworzona samorządowa umundurowana formacja - straż gminna, zwana dalej "strażą". Straż spełnia służebną rolę wobec społeczności lokalnej, wykonując swe zadania z poszanowaniem godności i praw obywateli.

98

• Rada gminy może utworzyć straż gminną. Tworzy ją po zasięgnięciu opinii właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego (Stołecznego) Policji, o czym zawiadamia wojewodę. W przypadku nieotrzymania opinii, rada gminy może utworzyć straż po upływie 14 dni od dnia przedstawienia wniosku o wydanie opinii.

• W gminach, w których organem wykonawczym jest burmistrz (prezydent miasta), straż nosi nazwę "straż miejska".

• Art. 3. ww. ustawy stanowi, że Gminy sąsiadujące na obszarze jednego województwa mogą zawrzeć, po zasięgnięciu opinii właściwego terytorialnie komendanta wojewódzkiego (Stołecznego) Policji, porozumienie o utworzeniu wspólnej straży. W przypadku nieotrzymania opinii gminy sąsiadujące na obszarze jednego województwa mogą zawrzeć porozumienie o utworzeniu wspólnej straży po upływie 14 dni od dnia przedstawienia wniosku o wydanie opinii.

• Art. 10.  ww. ustawy stanowi, że Straż wykonuje zadania w zakresie ochrony porządku publicznego wynikające z ustaw i aktów prawa miejscowego.

99

Zgodnie z art. 11. ww. ustawy, do zadań straży należy w szczególności:

1) ochrona spokoju i porządku w miejscach publicznych,2) czuwanie nad porządkiem i kontrola ruchu drogowego - w

zakresie określonym w przepisach o ruchu drogowym,3) kontrola publicznego transportu zbiorowego - w zakresie

określonym w art. 45 ust. 1 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. Nr 5, poz. 13),

3) współdziałanie z właściwymi podmiotami w zakresie ratowania życia i zdrowia obywateli, pomocy w usuwaniu awarii technicznych i skutków klęsk żywiołowych oraz innych miejscowych zagrożeń,

4) zabezpieczenie miejsca przestępstwa, katastrofy lub innego podobnego zdarzenia albo miejsc zagrożonych takim zdarzeniem przed dostępem osób postronnych lub zniszczeniem śladów i dowodów, do momentu przybycia właściwych służb, a także ustalenie, w miarę możliwości, świadków zdarzenia,

100

5) ochrona obiektów komunalnych i urządzeń użyteczności publicznej,

6) współdziałanie z organizatorami i innymi służbami w ochronie porządku podczas zgromadzeń i imprez publicznych,

7) doprowadzanie osób nietrzeźwych do izby wytrzeźwień lub miejsca ich zamieszkania, jeżeli osoby te zachowaniem swoim dają powód do zgorszenia w miejscu publicznym, znajdują się w okolicznościach zagrażających ich życiu lub zdrowiu albo zagrażają życiu i zdrowiu innych osób,

8) informowanie społeczności lokalnej o stanie i rodzajach zagrożeń, a także inicjowanie i uczestnictwo w działaniach mających na celu zapobieganie popełnianiu przestępstw i wykroczeń oraz zjawiskom kryminogennym i współdziałanie w tym zakresie z organami państwowymi, samorządowymi i organizacjami społecznymi,

9) konwojowanie dokumentów, przedmiotów wartościowych lub wartości pieniężnych dla potrzeb gminy.

101

• 2. W związku z realizowanymi ww. zadaniami, straży przysługuje prawo do obserwowania i rejestrowania przy użyciu środków technicznych obrazu zdarzeń w miejscach publicznych w przypadku, gdy czynności te są niezbędne do wykonywania zadań oraz w celu:

1)utrwalania dowodów popełnienia przestępstwa lub wykroczenia,

2)przeciwdziałania przypadkom naruszania spokoju i porządku w miejscach publicznych,

3)ochrony obiektów komunalnych i urządzeń użyteczności publicznej.

102

• System administrowania i decydowania w sprawach bezpieczeństwa wewnętrznego (Struktura zarządzania kryzysowego); Organy kontroli - inspekcje

103

• USTAWA z dnia 26 kwietnia 2007 r. o zarządzaniu kryzysowym (Dz.U. z 2007 r., nr 89, poz. 590)

• Art. 1. Ustawa określa organy właściwe w sprawach zarządzania kryzysowego oraz ich zadania i zasady działania w tej dziedzinie, a także zasady finansowania zadań zarządzania kryzysowego.

• Art. 2. Zarządzanie kryzysowe to działalność organów administracji publicznej będąca elementem kierowania bezpieczeństwem narodowym, która polega na zapobieganiu sytuacjom kryzysowym, przygotowaniu do przejmowania nad nimi kontroli w drodze zaplanowanych działań, reagowaniu w przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych, usuwaniu ich skutków oraz odtwarzaniu zasobów i infrastruktury krytycznej.

104

Struktura zarządzania kryzysowego administracji publicznej : Poziom 1• Rada Ministrów (art. 7 ustawy z dnia 26 kwietnia 2007 r. o

zarządzaniu kryzysowym Dz.U. z 2007 r., nr 89, poz. 590 ze zm.)

• Prezes Rady Ministrów (także art. 7 ww. ustawy)• Rządowy Zespół Zarządzania Kryzysowego (utworzony na

mocy art. 8 ww. ustawy). W skład Zespołu wchodzą:1) Prezes Rady Ministrów - przewodniczący;2) Minister Obrony Narodowej i minister właściwy do spraw

wewnętrznych - zastępcy przewodniczącego;3) Minister Spraw Zagranicznych;↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓↓

105

4) Minister Koordynator Służb Specjalnych - jeżeli został powołany.

• Rządowe Centrum Bezpieczeństwa (utworzone na mocy art. 10 ww. ustawy)

• Zespoły Zarządzania Kryzysowego Ministerstw i Centralnych Organów Administracji Rządowej (art. 12 ust. 2a ww. ustawy)

• Centra Zarządzania Kryzysowego Ministerstw i Centralnych Organów Administracji Rządowej (art. 13 ww. ustawy)

Poziom 2• Wojewoda (art. 14 ust. 1)• Wojewódzki Zespół Zarządzania Kryzysowego (art. 14 ust. 7)• Wojewódzkie Centrum Zarządzania Kryzysowego (utworzone

na mocy art. 16 ww. ustawy)

106

Poziom 3• Starosta Powiatowy (art. 17 ust. 1)• Powiatowy Zespół Zarządzania Kryzysowego (art. 17

ust. 4)• Powiatowe Centrum Zarządzania Kryzysowego (art.. 18

ww. ustawy)Poziom 4• Wójt (Burmistrz, Prezydent miasta) art. 19 ww. ustawy• Gminny Zespół Zarządzania Kryzysowego• Gminne Centrum Zarządzania Kryzysowego (art. 20 ust.

2)

107

Sytuacja kryzysowa - wg ww. ustawy należy przez nią rozumieć sytuację wpływającą negatywnie na poziom bezpieczeństwa ludzi, mienia w znacznych rozmiarach lub środowiska, wywołującą znaczne ograniczenia w działaniu właściwych organów administracji publicznej ze względu na nieadekwatność posiadanych sił i środków.

Infrastruktura krytyczna - to systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą funkcjonalnie obiekty, w tym obiekty budowlane, urządzenia, instalacje, usługi kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące zapewnieniu sprawnego funkcjonowania organów administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorców. Infrastruktura krytyczna obejmuje systemy:

108

– a) zaopatrzenia w energię, surowce energetyczne i paliwa,

– b) łączności,– c) sieci teleinformatycznych,– d) finansowe,– e) zaopatrzenia w żywność,– f) zaopatrzenia w wodę,– g) ochrony zdrowia,– h) transportowe, – i) ratownicze,– j) zapewniające ciągłość działania administracji

publicznej,– k) produkcji, składowania, przechowywania i stosowania

substancji chemicznych i promieniotwórczych, w tym rurociągi substancji niebezpiecznych.

109

Europejska infrastruktura krytyczna - należy przez nią rozumieć systemy oraz wchodzące w ich skład powiązane ze sobą funkcjonalnie obiekty, w tym obiekty budowlane, urządzenia i instalacje kluczowe dla bezpieczeństwa państwa i jego obywateli oraz służące zapewnieniu sprawnego funkcjonowania organów administracji publicznej, a także instytucji i przedsiębiorców w zakresie energii elektrycznej, ropy naftowej i gazu ziemnego oraz transportu drogowego, kolejowego, lotniczego, wodnego śródlądowego, żeglugi oceanicznej, żeglugi morskiej bliskiego zasięgu i portów, zlokalizowane na terytorium państw członkowskich Unii Europejskiej, których zakłócenie lub zniszczenie miałoby istotny wpływ na co najmniej dwa państwa członkowskie.

110

Ochrona infrastruktury krytycznej - to wszelkie działania zmierzające do zapewnienia funkcjonalności, ciągłości działań i integralności infrastruktury krytycznej w celu zapobiegania zagrożeniom, ryzykom lub słabym punktom oraz ograniczenia i neutralizacji ich skutków oraz szybkiego odtworzenia tej infrastruktury na wypadek awarii, ataków oraz innych zdarzeń zakłócających jej prawidłowe funkcjonowanie.

Planowanie cywilne - należy przez to rozumieć:– całokształt przedsięwzięć organizacyjnych mających na

celu przygotowanie administracji publicznej do zarządzania kryzysowego,

– planowanie w zakresie wspierania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej w razie ich użycia oraz planowanie wykorzystania Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej do realizacji zadań z zakresu zarządzania kryzysowego.

111

• Art. 5b. - Rada Ministrów przyjmuje, w drodze uchwały, Narodowy Program Ochrony Infrastruktury Krytycznej, zwany dalej "programem", którego celem jest stworzenie warunków do poprawy bezpieczeństwa infrastruktury krytycznej, w szczególności w zakresie:

1. zapobiegania zakłóceniom funkcjonowania infrastruktury krytycznej;

2. przygotowania na sytuacje kryzysowe mogące niekorzystnie wpłynąć na infrastrukturę krytyczną;

3. reagowania w sytuacjach zniszczenia lub zakłócenia funkcjonowania infrastruktury krytycznej;

4. odtwarzania infrastruktury krytycznej.

112

Organy kontroli - inspekcje:• Inspekcja Ochrony Środowiska - USTAWA z dnia 20 lipca 1991 r.

o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz.U. z 2007 r., nr 44, poz. 287 j.t. );

• Inspekcja Sanitarna - USTAWA z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (Dz.U. z 2011 r., nr 212, poz. 1263 j.t.);

• Inspekcja Handlowa – USTAWA z dnia 15 grudnia 2000 r.o Inspekcji Handlowej (Dz.U. z 2009 r., nr 151, poz. 1219 j.t.);

• Inspekcja Farmaceutyczna - USTAWA z dnia 6 września 2001 r.Prawo farmaceutyczne (Dz.U. z2008 r., nr 45, poz. 271 j.t. ) – rozdział 8;

• Państwowa Inspekcja Pracy – USTAWA z dnia 13 kwietnia 2007 r.o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz.U. z 2007 r., nr 89, poz. 589);

• Inspekcja Weterynaryjna – USTAWA z dnia 29 stycznia 2004 r.o Inspekcji Weterynaryjnej (Dz.U. z2010 r., nr 112, poz. 744 j.t.).

113

• Pośród organów administracji publicznej RP powołano i takie których zadaniem jest dbałość o bezpieczeństwo. Specyfika ww. wyspecjalizowanych inspekcji predysponuje je do zabezpieczenia określonego jego rodzaju, np. społecznego, ekologicznego czy ekonomicznego, choć oczywiście mogą się one przenikać.

114

• Inspekcja Ochrony Środowiska jest powołana do kontroli przestrzegania przepisów o ochronie środowiska oraz badania i oceny stanu środowiska.

• Organami Inspekcji Ochrony Środowiska są:1) Główny Inspektor Ochrony Środowiska;2) wojewódzki inspektor ochrony środowiska jako organ

rządowej administracji zespolonej w województwie.• Główny Inspektor Ochrony Środowiska jest centralnym

organem administracji rządowej nadzorowanym przez ministra właściwego do spraw środowiska.

• Główny Inspektor Ochrony Środowiska kieruje działalnością Inspekcji Ochrony Środowiska. Powołuje go Prezes Rady Ministrów, spośród osób wyłonionych w drodze otwartego i konkurencyjnego naboru, na wniosek ministra właściwego do spraw środowiska. Prezes Rady Ministrów odwołuje Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.

115

• Wojewódzki inspektor ochrony środowiska kieruje działalnością Inspekcji Ochrony Środowiska na obszarze województwa. Powołuje go i odwołuje wojewoda, za zgodą Głównego Inspektora Ochrony Środowiska.

• Wojewódzki inspektor ochrony środowiska, za zgodą Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, może powierzyć, w drodze porozumienia, prowadzenie spraw z zakresu właściwości wojewódzkiego inspektora ochrony środowiska, w tym wydawanie w jego imieniu decyzji administracyjnych, powiatom położonym na terenie województwa.

116

• Państwowa Inspekcja Sanitarna jest powołana do realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego, w szczególności poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami:

• 1) higieny środowiska,• 2) higieny pracy w zakładach pracy,• 3) higieny radiacyjnej,• 4) higieny procesów nauczania i wychowania,• 5) higieny wypoczynku i rekreacji,• 6) zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów

użytku,• 7) higieniczno-sanitarnymi, jakie powinien spełniać

personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne

• - w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych.

117

• Państwowa Inspekcja Sanitarna podlega ministrowi właściwemu do spraw zdrowia. Kieruje nią Główny Inspektor Sanitarny jako centralny organ administracji rządowej. Zadania swe wykonuje on przy pomocy Głównego Inspektoratu Sanitarnego. Organizację Głównego Inspektoratu Sanitarnego określa statut nadany w drodze rozporządzenia przez ministra właściwego do spraw zdrowia. Organem doradczym i opiniodawczym Głównego Inspektora Sanitarnego w sprawach objętych zakresem działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej jest Rada Sanitarno-Epidemiologiczna, powoływana na okres trzech lat.  

• Zadania Państwowej Inspekcji Sanitarnej wykonują następujące organy:1) Główny Inspektor Sanitarny;2) państwowy wojewódzki inspektor sanitarny, jako organ rządowej

administracji zespolonej w województwie;3) państwowy powiatowy inspektor sanitarny, jako organ rządowej

administracji zespolonej w powiecie;4) państwowy graniczny inspektor sanitarny dla obszarów przejść

granicznych drogowych, kolejowych, lotniczych, rzecznych i morskich, portów lotniczych i morskich oraz jednostek pływających na obszarze wód terytorialnych.

118

• Inspekcja Handlowa jest wyspecjalizowanym organem kontroli powołanym do ochrony interesów i praw konsumentów oraz interesów gospodarczych państwa.

• Do zadań Inspekcji należy m.in. :• kontrola legalności i rzetelności działania przedsiębiorców prowadzących

działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów odrębnych w zakresie produkcji, handlu i usług;

• kontrola wyrobów wprowadzonych do obrotu w;• kontrola produktów w rozumieniu ustawy z dnia 12 grudnia 2003 r. o

ogólnym bezpieczeństwie produktów (Dz. U. Nr 229, poz. 2275, z późn. zm.3);

• kontrola substancji chemicznych, ich mieszanin, wyrobów i detergentów przeznaczonych dla konsumentów;

• kontrola produktów znajdujących się w obrocie handlowym lub przeznaczonych do wprowadzenia do takiego obrotu;

• podejmowanie mediacji w celu ochrony interesów i praw konsumentów;• organizowanie i prowadzenie stałych polubownych sądów konsumenckich

(tworzone są na podstawie umów o zorganizowaniu takich sądów, zawartych przez wojewódzkich inspektorów z organizacjami pozarządowymi reprezentującymi konsumentów lub przedsiębiorców oraz innymi zainteresowanymi jednostkami organizacyjnymi);

• prowadzenie poradnictwa konsumenckiego…

119

Zadania Inspekcji wykonują:• Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów;• wojewoda przy pomocy wojewódzkiego inspektora

inspekcji handlowej, jako kierownika wojewódzkiej Inspekcji Handlowej wchodzącej w skład zespolonej administracji rządowej w województwie.

Inspekcja współdziała z powiatowym (miejskim) rzecznikiem konsumentów (art. 39-43 ustawy z dnia 16 lutego 2007 r. o ochronie konkurencji i konsumentów), organami administracji rządowej i samorządowej, organami kontroli oraz organizacjami pozarządowymi reprezentującymi interesy konsumentów.

120

Państwowa Inspekcja Farmaceutyczna sprawuje nadzór nad:1) warunkami wytwarzania i importu produktów leczniczych i

produktów leczniczych weterynaryjnych,2) jakością i obrotem produktami leczniczymi, z wyłączeniem

produktów leczniczych weterynaryjnych,3) obrotem wyrobami medycznymi, z wyłączeniem wyrobów

medycznych stosowanych w medycynie weterynaryjnej- w celu zabezpieczenia interesu społecznego w zakresie

bezpieczeństwa zdrowia i życia ludzi przy stosowaniu produktów leczniczych i wyrobów medycznych, znajdujących się w hurtowniach farmaceutycznych, aptekach, działach farmacji szpitalnej, punktach aptecznych i placówkach obrotu pozaaptecznego.

• Inspekcją Farmaceutyczną kieruje Główny Inspektor Farmaceutyczny. Nadzór nad nim sprawuje minister właściwy do spraw zdrowia.

121

Zadania Inspekcji Farmaceutycznej wykonują organy:1) Główny Inspektor Farmaceutyczny, jako centralny organ

administracji rządowej, przy pomocy Głównego Inspektoratu Farmaceutycznego;

2) wojewoda przy pomocy wojewódzkiego inspektora farmaceutycznego jako kierownika wojewódzkiej inspekcji farmaceutycznej, wchodzącej w skład zespolonej administracji wojewódzkiej.

• W sprawach związanych z wykonywaniem zadań i kompetencji Inspekcji Farmaceutycznej, organem pierwszej instancji jest wojewódzki inspektor farmaceutyczny, a jako organ odwoławczy - Główny Inspektor Farmaceutyczny.

122

Państwowa Inspekcja Pracy (PIP) jest organem powołanym do sprawowania nadzoru i kontroli przestrzegania prawa pracy, w szczególności przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy, a także przepisów dotyczących legalności zatrudnienia i innej pracy zarobkowej w zakresie określonym w ustawie.

PIP podlega Sejmowi. Nadzór nad nią w sprawuje Rada Ochrony Pracy.

• Jednostkami organizacyjnymi Państwowej Inspekcji Pracy są: Główny Inspektorat Pracy, okręgowe inspektoraty pracy oraz Ośrodek Szkolenia Państwowej Inspekcji Pracy im. Profesora Jana Rosnera we Wrocławiu, zwany dalej "Ośrodkiem".

• Państwową Inspekcją Pracy kieruje Główny Inspektor Pracy przy pomocy zastępców.

123

• Głównego Inspektora Pracy powołuje i odwołuje Marszałek Sejmu po zasięgnięciu opinii Rady Ochrony Pracy i właściwej komisji sejmowej.

• Główny Inspektor Pracy pełni obowiązki do dnia powołania jego następcy. Zastępców powołuje i odwołuje Marszałek Sejmu, na jego wniosek po zasięgnięciu opinii Rady Ochrony Pracy.

• Okręgowy inspektorat pracy obejmuje zakresem swojej właściwości terytorialnej obszar jednego lub więcej województw. W okręgowych inspektoratach pracy mogą być tworzone oddziały.

• Okręgowym inspektoratem pracy kieruje okręgowy inspektor pracy przy pomocy zastępców.

• Okręgowych inspektorów pracy powołuje i odwołuje Główny Inspektor Pracy po zasięgnięciu opinii Rady Ochrony Pracy.

124

Inspekcja Weterynaryjna realizuje zadania z zakresu ochrony zdrowia zwierząt oraz bezpieczeństwa produktów pochodzenia zwierzęcego w celu zapewnienia ochrony zdrowia publicznego.

Inspekcja wykonuje swoje zadania w m.in. przez:• zwalczanie chorób zakaźnych zwierząt, w tym chorób odzwierzęcych;• badania kontrolne zakażeń zwierząt;• monitorowanie chorób odzwierzęcych;• badanie zwierząt rzeźnych oraz produktów pochodzenia zwierzęcego;• przeprowadzanie:• a) weterynaryjnej kontroli granicznej,• b) kontroli weterynaryjnej w handlu i wywozie zwierząt…Organami Inspekcji są:1) Główny Lekarz Weterynarii;2) wojewódzki lekarz weterynarii, jako kierownik wojewódzkiej inspekcji

weterynaryjnej wchodzącej w skład zespolonej administracji rządowej w województwie;

3) powiatowy lekarz weterynarii, jako kierownik powiatowej inspekcji weterynaryjnej wchodzącej w skład niezespolonej administracji rządowej;

4) graniczny lekarz weterynarii.

125

• Zadania organów Inspekcji wykonują:1) lekarze weterynarii i inne osoby zatrudnione w Inspekcji oraz

lekarze weterynarii wyznaczeni do wykonywania określonych czynności;

2) osoby niebędące lekarzami weterynarii wyznaczone do wykonywania określonych czynności o charakterze pomocniczym.

• Inspekcją kieruje Główny Lekarz Weterynarii będący centralnym organem administracji rządowej.

• Główny Lekarz Weterynarii podlega ministrowi właściwemu do spraw rolnictwa. Organem doradczo-opiniodawczym Głównego Lekarza Weterynarii jest Rada Sanitarno-Epizootyczna.

•  Wojewódzki lekarz weterynarii podlega, w zakresie zapewnienia bezpieczeństwa sanitarno-epizootycznego na obszarze swojej właściwości, Głównemu Lekarzowi Weterynarii. Graniczny lekarz weterynarii podlega Głównemu Lekarzowi Weterynarii.

• Powiatowy lekarz weterynarii podlega wojewódzkiemu lekarzowi weterynarii.