Analiza dla funkcjonalnego obszaru krośnieńsko-jasielskiego w ramach projektu pn. „Dla spójności i

dostępności – analiza możliwości rozwojowych obszaru krośnieńskiego-jasielskiego”

Głównym celem opracowania jest delimitacja krośnieńsko-jasielskiego obszaru funkcjonalnego, identyfikacja wewnętrznych powiązań

funkcjonalnych oraz wspólnych potencjałów i problemów rozwojowych, a także ustalenie optymalnych mechanizmów zintegrowanego planowania

inwestycyjnego i przestrzennego w ramach tego obszaru.

Analiza dla funkcjonalnego obszaru krośnieńsko-jasielskiego

Krośnieńsko-jasielski obszar funkcjonalny

Ekspertyza w ramach prac nad aktualizacją i uzupełnieniem

Strategii Rozwoju Województwa Podkarpackiego

2007-2020

„Charakterystyka systemu osadniczego województwa

podkarpackiego z identyfikacją biegunów wzrostu oraz wyróżnieniem obszarów funkcjonalnych na poziomie

regionalnym i lokalnym”

Rdzeń – miasto główne (lub gmina miesko-wiejska);

Strefa podmiejska – wyznaczona napodstawie dojazdów do pracy igęstości zaludnienia;

Strefa zewnętrzna

Krośnieńsko-jasielski obszar funkcjonalny w Strategii Rozwoju Województwa Podkarpackiego 2007-2020

Powiązania rzeczywiste Krosna i Jasła nie zostały uwzględnione w Strategii Rozwoju Województwa Podkarpackiego 2007-2020. Jednakże jak wskazało badanie ciążenia grawitacyjne między tymi

dwoma miastami i powiatami istnieją.

Układ Krosno-Jasło uznano za potencjalny biegun wzrostu

Potencjalna oś rozwojowa – układ obszaru funkcjonalnego Krosno-Jasło-Gorlice

Wyniki diagnozy w obszarze położenie i ludność

LUDNOŚĆ

Cecha Obszar badań Powiązania wewnętrzne Zróżnicowania wewnętrzne

Liczba ludności i gęstość zaludnienia

1) obszar bardzo zróżnicowany pod względem gęstości zaludnienia (północ-południe)

1) zbliżona liczba ludności w badanych powiatach

1) znacznie niższa liczba ludności i gęstość zaludnienia w południowych częściach powiatów w porównaniu do północnej

Starzenie się ludności

1) cały obszar w fazie starości demograficznej

1) znaczny udział dzieci i młodzieży w południowej części powiatów2) zmniejszanie się liczby dzieci i młodzieży w miastach

1) zaawansowana faza starzenia w małych i peryferyjnie położonych miejscowościach2) starzenie z reguły nie występuje w dużych i peryferyjnie położonych miejscowościach obszaru badań

Depopulacja 1) zjawisko nie występuje (wzrost liczby ludności)2) prognozowany znaczny spadek liczby mieszkańców do 2030 r.

1) wysiedlenia ludności po II wojnie światowej (Łemkowszczyzna)2) Wyludnianie się miast powiatowych

1) zjawisko występuje głównie w gminach południowej części obszaru badań

Rys. 2.1. Położenie powiatów na obszarze Beskidu Niskiego

Analizowane powiaty jasielski, krośnieński oraz gorlicki charakteryzują się wspólnymi cechami środowiskowymi, które uwarunkowane są ich położeniem na obszarze Beskidu Niskiego.

Położenie geograficzne

Problem bezrobocia i ubóstwa

Udział zarejestrowanych bezrobotnych w liczbie ludności w wieku produkcyjnym w obszarze badań oraz w gminach miejskich (m), wiejskich (w) i miejsko-wiejskich (mw) województw małopolskiego i podkarpackiego w 2012 r.

.

Udział osób będących w rodzinach, które pobierają zasiłek z powodu ubóstwa w obszarze badań oraz w gminach miejskich (m), wiejskich (w) i miejsko-wiejskich (mw) województw małopolskiego i podkarpackiego w 2009 r.

Przedsiębiorczość i usługi wyższego rzędu

Liczba przedsiębiorstw ogółem na 1 tys. mieszkańców w miejscowościach badanych powiatów w 2012 r.

Udział sektora usług wyższego rzędu (sekcje J-R) wśród zarejestrowanych podmiotów gospodarczych w 2012 r.

Czas dojazdu do Krosna i Jasła

Czas dojazdu samochodem do Krosna w obszarze badań w 2013 r.

Czas dojazdu samochodem do Jasła w obszarze badań w 2013 r.

Delimitacja obszaru funkcjonalnego Jasła, Krosna, Gorlic

Wyniki wariantowych symulacji delimitacyjnych.Źródło: opracowanie własne

Wyniki wariantowych symulacji delimitacyjnych.Źródło: opracowanie własne

WariantLiczba gmin Powierzchnia (km2)

Liczba mieszkańców (tys.)

ogółemw tym miast

ogółemw tym rdzeń

ogółemw tym rdzeń

Krosno 12 5 837,8 43,5 182,7 47,3

Krosno-Jasło 17 8 1 508,2 80,0 292,6 83,9

Krosno-Jasło-Gorlice 25 10 2 099,5 103,6 378,9 112,5

Delimitacja obszaru funkcjonalnego Jasła, Krosna, Gorlic

Przynależność terytorialna mieszkańców

Poziom poczucia przynależności do regionu krośnieńsko-jasielskiego według mieszkańców powiatu gorlickiego i powiatów sąsiadujących Źródło: badanie ankietowe, dane z 2014 r.

Region krośnieńsko-jasielski jako punkt odniesienia do określania lokalizacji miejscowości powiatu gorlickiego i powiatów sąsiadujących Źródło: badanie ankietowe, dane z 2014 r.

Przynależność terytorialna mieszkańców

Powiat krośnieński

Podróże mieszkańców (n=766) do głównych ośrodków regionu krośnieńsko-jasielskiego oraz Słowacji według częstotliwości wizyt

Powiat jasielski

Częstotliwość podróży mieszkańców

Powiat krośnieński

Podróże mieszkańców (n=766) do głównych ośrodków regionu krośnieńsko-jasielskiego oraz Słowacji według motywów podróży

Powiat jasielski

Motywacje podróży mieszkańców

Co wspólnego ma powiat jasielski i krośnieński?

Elementy wspólne powiatu jasielskiego i krośnieńskiego według opinii mieszkańców powiatu krośnieńskiego.

Elementy wspólne powiatu jasielskiego i krośnieńskiego według opinii mieszkańców powiatu jasielskiego.

Co wspólnego ma powiat jasielski i krośnieński?

Potencjały i bariery rozwojowe obszaru

- W jakich dziedzinach społeczno-gospodarczych krośnieńsko-jasielski obszar funkcjonalny posiada największe możliwości rozwoju opierające się na współpracy mieszkańców i instytucji?

- Jakie dziedziny społeczno-gospodarcze w obszarze funkcjonalnym może natrafić na największe bariery rozwojowe?

Inwestycje a rozwój społeczno gospodarczy obszaru funkcjonalnego

- Jaki jest wpływ obecnie (z)realizowanych inwestycji na kształtowanie się powiązań społeczno-gospodarczych w obszarze funkcjonalnym?

- Które planowane i potencjalne inwestycje mogą w znaczący sposób przyczynić się do ograniczenia barier rozwojowych całego obszaru funkcjonalnego?

Lista wspólnych projektów strategicznych

1      

2       

3       

4       

5       

6       

7       

8       

9       

10       

11       

Na warsztatach podjęta zostanie dyskusja na następujące tematy: 1) Zewnętrzne i wewnętrzne powiązania regionu krośnieńsko-jasielskiego.

a) czy powiązania między powiatem krośnieńskim i jasielskim są na tyle silne, że jednostki te powinny współpracować w celu wspólnej realizacji projektów o znaczeniu ponadlokalnym?

b) czy istnieją podstawy do włączenia do tej współpracy powiatu gorlickiego i innych gmin położonych poza regionem krośnieńsko-jasielskim, w tym partnerów z terenu Słowacji?

c) w których obszarach życia społeczno-gospodarczego istnieją możliwości i potrzeby współpracy samorządów ponad podziałem administracyjnym? Jaka jest na ten temat opinia mieszkańców, przedsiębiorców i lokalnych samorządów? Które problemy można skutecznie rozwiązać przez inwestycje na poziomie ponadlokalnym?

2) Prezentacja listy wspólnych projektów strategicznych dla regionu krośnieńsko-jasielskiego z uwzględnieniem możliwości współpracy z regionami sąsiadującymi.

Agenda spotkania