Vizita e Ramësnë Serbi. Shqipëri

e Madhe apoGjermani e Madhe?

POLITIKE

Brahim SHOSHI

Paqja në Ballkan i hap rrugënidesë së vjetër të Berlinit, tëndërtojë shumë "Gjermani"

në Europë. Ëndrra për të rikthyer po-tencialin e dikurshëm, këtë herë jome ushtri, por me Ekonomi. Merkelpajtoi Ramën me Vuçiç, sepse 2 ko-mbet kanë nevojë për para dhe jopër nacionalizma. Shqipëria dheSerbia kanë zgjedhur stabilitetin dheqë të jenë "koloni" ballkanike e Gjer-manisë. Politika serbe nuk e dontevizitën e kryeministrit shqiptar nëBeograd dhe tentoi deri në sekondëne fundit që ta shtynte përsëri. Shkakishte informacioni i sigurt se Ramado fliste për Kosovën e pavarur nëmes të Serbisë. Ndaj Nikoliç nukgjendej në Beograd atë ditë. Ramae përdori vizitën për të fituar pikë sinjë "hero kombëtar" dhe të njihet siideatori i parë i Shqipërisë së Mad-he në ditët moderne pas Ismail Qe-malit. Sa do funksionojë kjo në...

ELTON DEDA: MUZIKA NESHQIPËRI NË GJENDJE TËDËSHPËRUAR, LUFTA ME

PSEUDOARTISTËT E HUMBURArta AGOLLI

Kompeticionet që zhvillohenkëtu janë jashtë parametrave normale të krijimeve.

Kemi shumë pak për të mos thënëfare muzikë origjinale dhe profesio-nale, shumë këngë komerciale tëshkruajtura nga amatorë dhe i jepetmë shumë vëmendje shoë-t sesakrijimtarisë. Unë spo krijoj më sidikur pasi momentalisht po mendojseriozisht që lufta me injorancënështë e humbur dhe frymëzimi mëmungon. Kam shkruajtur muzikësigurisht por nuk besoj se do dëg-johet në treg pasi edhe ai realishtnuk egziston fare. Muzika është nënjë gjëndje të dëshpëruar. Sapo esqarova edhe më lart këtë gjë. Nukmbeti njeri pa u bërë muzikant dhekompozitor, nuk mbeti njeri pa më-suar sesi ngjiten loops në kompiut-er dhe nuk mbeti njeri pa u fryrë sigjel nëpër rrugë. Biznes do bëhetdhe është bërë gjithmonë mekëngën, por jo me këngë të cilatdalin nga nevojtoret e ballkanit përti kënduar primadonat tona...

"Zonja Z" e AlbatrosRexhajt në panairin e libritArta AGOLLI

Rubrika "Këndi i Librit"

Të dashur lexues të gazetës Tellalliduke marrë shkas nga kërkesat tua-ja për të hapur një kënd të...

Endri FARKA

Aktualitet

Kryeprokurori Llalla, nëshënjestër nga politikaBlerina Luli

Mazhoranca është e pakënaqur ngapuna e kreut të akuzës, për shkak seme qindra dosje të depozituara ngainstitucionet janë pushuar, ose lënënë harresë. Kritika që Majko...

NE FAQET 16-17

Arentina MUZAKA

NE FAQEN 10

NE FAQET 12-13 NE FAQET 14-15 NE FAQEN 20NE FAQET 6-7-8

VITI I - NR.10

Fabjola Bramo: Duarti kam gjithmonë mengjyra, do vazhdoj tëpikturoj për fëmijët

Në faqen 11

Lyonel Feininger,jeta e mjeshtrit tëekspresionizmit, artistitamerikano-gjerman

ARKITEKTI

Në faqen 19

Letrat e humburatë dashurisë së divëssë Hollywood-it,Marilyn Monroe

GOSSIP

TellalliE PREMTE, 14 NËNTOR 2014 E PERJAVSHME DHE ONLINE ÇMIMI 50 Lekë € 0.5

Drejtor: BRAHIM SHOSHI

Kryredaktore: ARTA AGOLLI

Në faqen 20

Skano QR-Code

JA SA RRITET NDIHMAEKONOMIKE DHE PENSIONET

KULTURE

Qyteti iTropojës dhemagjia e bjeshkëvenë Valbonë

Në faqet 14-15

QYTETI IM

Reportazh në zyrat e ndihmës ekonomike Qytetarët: Ndihma ekonomike lëmoshë, qeveria po na hedh hi syve

Çfarë është prostata dhecilat janë simptomat e saj?

Historia e minatorit qëhumbi jetën në miniera

Prostata është një organ që ndodhettek meshkujt nën fshikëzën e urinës.Disa nga simptomat e kësaj sëmund-je janë : urinimi me ndërprerje, urin-im i pavullnetshëm, urinimi...

Prostata është një organ që ndodhettek meshkujt nën fshikëzën e urinës.Disa nga simptomat e kësaj sëmund-je janë : urinimi me ndërprerje...

E premte, 14 nëntor 2014www.tellalli.eu

Gazeta Tellalli2

EGGEGEGEGEGETEGGEGEGEGEGETEGGEGEGEGEGETEGGEGEGEGEGETEGGEGEGEGEGETGEGEGEGGEGEGEGEGGEGEGEGEGGEGEGEGEGGEGEGEGEGGE

REPORTAZH

Qytetarët: Ndihma ekonomike lëmoshë,ligji ndryshoi për të na hedhur hi syve

Arta AGOLLI

Sikundër ishte thënë më herët, tanimëtë drejtën për ta përfituar ndihmënsociale do ta kenë gratë. Duke e cilë-

suar me rëndësi këtë vendimmarrje ligji i rika filluar të zbatohet me rigorozitet ngasportelistet e minibashkive në kryeqytet dhegjithashtu punonjëset në mbarë institucionetpërkatëse në të gjitha qytetet e tjera të ven-dit. Është thënë shpesh nga drejtues të lartëtë Ministrisë së Mirëqenies dhe Rinisë që kjoskemë do të shërbejë për të parandaluarkeqpërdorimin e skëmës, dhe në njëfarëmënyre duket se për këtë çështje janë vënëpikat mbi i, por sa është mirëpritur kjo skemëe re, sa pakënaqësi ka nga burrat, ata që mëparë shkonin personalisht dhe tërhiqninparatë e ndihmës sociale, a janë apo jo tëlumtura gratë për rritjen e parave që u kabërë qeveria në asistencë? Të gjitha këtopërgjigje, gazeta Tellalli ka zgjedhur tua bëjëvetë personave që gjenden çdo fund muajinë zyrat e Bashkive apo të minibashkive, përtë tërhequr shumën e përcaktuar me ligj.Ndërsa në sportelin ku shpërndahen paratë,gratë mësyjnë të marrin ndihmën sociale, kjogjë duket se ka sjellë pakënaqësi nga kampii kundërt burrat.AnkesatNë sportelin e minibashkisë në Kombinatnga ku filluam të pyesin qytetarë të

shumtë, burrat shprehen në lidhje me këtëvendim të qeverisë së nuk janë gratë atoqë e mbajnë familjen dhe buxhetin e sh-tëpisë, por janë vetë ata, duke qenë se në

Një ditë në zyrat e shpërndarjes së ndihmës ekonomike

Gazeta Tellalli ashtu si ka paralajmëruar edhemë herët ka zgjedhur të jetë, atje ku janëhallet e popullit të thjeshtë, ndaj ne nuk do tëkemi artikuj të ngatërruar me ide të vështirapër tu kuptuar nga masa, por do të shprehimnë mënyrë te drejtpërdrejtë atë që njerëzit ethjeshtë nuk e thonë dot në asnjë media tjetër.Këtë radhë shëtitëm në disa zyra kushpërndahej ndihma sociale, atje ku punon-jësve shpesh iu humbet durimi, pasi qytetarët edhe pse e dinë shifrën e caktuar të ndihmës ekonomike, sërish herë pas herë e humbasintoruan, duke bërë debat me punonjëset e thjeshta. Dritani është një kryefamiljar në Tiranë, i cili duket i indinjuar nga vendimi i qeverisë dherrëfen me të qeshur, se sa herë që gruaja e tij, merr asistencën do vijë në shtëpi me qese me rroba. "Qeveria duket se ka menduar për gratë,për tu bërë qejfin që të marrin asistencën, por nga ana tjetër nuk e ka marrë parasysh rriskun, gratë e kanë mendjen tek parukieritë e tekgrumbullat me lecka, ne aq para mar-rim, kush familje ka bërë hyqëm, kurekonominë e ka mbajtur gruaja"shprehet me tone disi raciste Dritani.Ndërsa pak më tutje e dëgjon një gruarreth të 70-tave, që mban rradhën nësportel për të marrë pensionin e saj.Duket se fjalët e burrit e indinjuantepër, ndaj iu drejtua me një ton paksanervoz të huajti që sërish po shfynte imërzitur për ligjin e ri mbi ndihmënekonomike. "Mirë gruaja e shkretë qëka qejf edhe të blejë ndonjë rrobë, përty, për fëmijët e tu, edhe për veten seedhe ajo njeri është, po ti ku do ti çojelekët, a nuk do të vrapoje të pije ndon-jë gotë me shokët ose të vije ndonjëlloto futbolli, hë më thuaj?" Iu drejtua emoshuara, burrit që kishte në krah. Tëtjerët, disa u habitën nga ky reagim, edisa qeshën nën zë, ato që qeshën padyshim ishin gra. Burri as qe e kthehu kokën, mori paratë që i dha sportelistja i mbërtheu fort në grushtin e dorës, mërmëriti nën dhëmbë diçkaqë dukej pakënaqësi ndaj kësaj pagese që shteti i jepte familjes së tij të papunë, dhe iku. Ne e vazhduam bisedën me qytetarë të tjerë, qëpërgjithësisht u ankuan se ndihma ekonomike është thjesht një lëmoshë dhe asgjë më tepër nga të gjitha qeveritë që kanë ikur e kanë ardhur.

Gratë të lumtura në sportele duke marrë ndihmën ekonomike, burrat ankohen për diskriminim

Në sportelin e minibashkisënë Kombinat nga ku filluamtë pyesin qytetarë tëshumtë, burrat shprehen nëlidhje me këtë vendim tëqeverisë së nuk janë gratëato që e mbajnë familjendhe buxhetin e shtëpisë...

"Qeveria duket se ka men-duar për gratë, për tu bërëqejfin që të marrin asis-tencën, por nga ana tjetërnuk e ka marrë parasyshrriskun, gratë e kanë mend-jen tek parukieritë e tek...

shumicën e rasteve në familjet shqiptare,burrat punojnë dhe sjellin në familje tëardhura, me të cilat jeton e gjithë pjesatjetër e familjes.

Punonjësja: Kryesisht familjet e varfra me padurim presin asistencën, nuk kanë motivimin dhe përtojnë të punojnë

Këtë radhë shëtitëm në disa zyra ku shpërndahej ndihma sociale, atje kupunonjësve shpesh iu humbet durimi, pasi qytetarët edhe pse e dinë shifrëne caktuar të ndihmës ekonomike, sërish herë pas herë e humbasin toruan,

duke bërë debat me punonjëset e thjeshta. Dritani është një kryefamiljar nëTiranë, i cili duket i indinjuar nga vendimi i qeverisë dhe rrëfen me të...

3Gazeta TellalliE premte, 14 nëntor 2014 www.tellalli.eu

REPORTAZH

Historia e një kryefamiljari invalid,që jeton me asistencën dhe kursen

paratë e ilaçeve për të mbajtur fëmijëtAstriti është një tjetër kryefamiljar

invalid me tre fëmijë, dhe me gruan e papunë. "Unë marr një kemp

për sëmundjen, dhe vetëm asistencë, gru-an sma fut kush në punë, fëmijët i kam nëshkollë, gruaja merr asistencën dhe këtopara nuk dalin as për të paguar energjinëelektrike, aq më tepër që tani është rritur,kempin e përdorin duke e kyrsyer deri nëqindarkë, për ilaçet e mia që kushtojnë njëmal me para, dhe për të mbajtur familjenme të ngrënë, shteti duhet të marrë masaserioze" shprehet qytetari që është i gat-shëm të punojë edhe vetë, për të mbijetu-ar. Por përpos këtij rasti nga deklarimetqë morëm nga punonjëset e minibashkive,kryesisht ndihma sociale shpërndahet përfamiljet e varfra, kryefamiljarët e të cilavenuk punojnë edhe kur minibashkitë në ras-te të veçanta nëpërmjet shoqatave të ndry-shme kanë bashkëpunuar për tu gjeturpunë. Këto familje janë kryesisht familjetrome, por ama ka edhe shumë familje tëtjera që presin vetëm fund muajin për tëmarrë asistencën e të blejnë ushqimet përtë mbajtur familjen.

Por në një tjetër aspekt të vetmit që duketse ju vijnë në ndihmë familjeve të varfrajanë edhe tregtarët e pikave të shumicës

apo të pakicës, që tregtojnë produkte ushqimore.Ata duket sikur janë streha e fundit e vetme kunjerëzit mbajnë frymën, madje në vëzhgimin tonë,dëshpërimisht pamë gra e burra që ju lutësishinshitësve me lot në sy tu jepnin ushqime veresiese nuk kishin çtu jepnin fëmijëve për të ngrënë.Iliri një prej tregtarëve në zonën e Myslym Shy-rit na rrëfeu plot tre fletore të mëdha, me emranjerëzish, të cilët kishim marrë ushqime pa para eqë i shlyenin ato pak nga pak, në një kohë tëpacaktuar."Unë e di që një pjesë prej tyre, nukkanë për të paguar kurrë, por ama gjithçka e kambërë sepse edhe unë mund të isha si ta, është edhimbshme si vijnë nëna me fëmijë të vegjël,burra të moshuar e të lutem për një shishe vajapo për një pako miell, sheqer apo aoriz" Shpre-

het i prekur tregtari 40-vjeçar. Ai rrëfen se shu-micën e njerzve të cilëve iu jep ushime veresienuk i njeh por ama këtë e bën sepse nuk do tishohë njerëzit të vuajnë. "Herë pas herë më duketsikur jemi rikthyer në kohën e luftës, shteti du-het të merret seriozisht me familjet e varfra pasirritja e taksave e energjisë gjithçka e rritur nëkëtë vend, rritja e çmimeve që po na rëndon mbikurriz të gjithëve, është vetëm në dëm të këtyrefamiljeve të gjora dhe në xhepin e tregtarëve siunë, të gjithë jemi të prekur nga varfëria, edhene që jemi me shtëpitë e me bizneset tona." Embyll rrëfimin Iliri, i cili do të vazhdojë si shumëtregtarë të tjerë tiu shërbejë familjeve të varfra,ndonjëherë edhe duke rriskuar e duke mosshprtesuar se listat e gjata nuk do të kenë kurrënjë kryq shenjë që ai bën për pagesat e uishqi-meve që arrijnë nga shifrat më të ulëta e deri tekato më të lartat.

Jeta e vështirë e një familjeje tëvarfër, që jeton duke mbledhur hekura

Mimoza dhe Klementi janë bashkëshortë që jetojnë dikur në periferi të zonëssë "Astirit". Kanë sajuar një shtëpi të mbuluar me dërrasa e hekura në mestë pallatave, për të kaluar natën së bashku me 4 fëmijët e tyre. Ata janë një

ndër familjet që jetojnë me asistencë sociale, paratë e të cilave is hpenzojnë vetëmpër ti blerë një prej fëmijëve ilaçet. Ndërsa për të mbijetuar, me të ngrënë e me shpën-zime të tjera të dy burrë e grua, që nga mëngjesi e deri në darkë, qëmtojnë me këmbëthuajse gjithë Tiranën për të gjetur hekura e sende të tjera me përmbajtje hekurin qëmë pas ti shesin e të bljenë çka u duhet në familje. "Djalin e vogël e kam me bronko-pneumoni, e ka marrë nga lagështira sepse në kasollen që kemi sajuar sa herë bie shii gjithë uji është brenda, jemi paraqitur disa herë në Bashkinë e Tiranës, për të nandihmuar me një banesë le të jetë me qera, por me pagesë të ulët, nuk jetohet mëkështu, edhe asisntenca që marrim nga shteti, nuk quhet fare ndihmë sociale, unë meto nuk blej dot as ilaçet për djalin por fëmijët e tjrë që kam për të ushqyer" shprehetKlementi 38-vjeçar. Sipas tij shteti duhet ti ketë në fokus familjet e varfra, pasi atojanë lënë vërtet në pikë të hallit, dhe asistenca që jepet nuk është tjetër veçse lë-moshë, sa për ti mbushur mendjen popullit që qeveria po punon.

Astriti është një tjetërkryefamiljar invalid me trefëmijë, dhe me gruan epapunë. "Unë marr njëkemp për sëmundjen...

Mimoza dhe Klementi janëbashkëshortë që jetojnëdikur në periferi të zonëssë "Astirit". Kanë sajuar njështëpi të mbuluar me dër-rasa e hekura në mes tëpallatave, për të kaluar...

Tregtarët: Vitin e fundit listat që marrinushqime me borxh janë shtuar si kurrë më parë

E premte, 14 nëntor 2014www.tellalli.eu

Gazeta Tellalli4 REPORTAZH

Sa para përfiton një familje e varfër,dhe kush janë përfituesit e skemës sociale

Blerina Luli

Në bazë të strukturës, nga ligji i ri, familjete bashkëshortëve do të përfitojnë 3200lekë në muaj, nga 2600 që kanë marrë

deri më tani. Ndërkohë për familjet që kanë fëmijënë moshë të mitur, pra nën 18 vjeç, nëse dësh-mojnë më anë të një vërtetimi se fëmija i tyre sh-kon në shkollë rregullisht dhe kanë kryer vaksin-imin, do të përfitojnë krahas 700 lekëshit që mar-rin aktualisht , edhe 400 lekë të reja shtesë. "Përçdo anëtar tjetër të familjes, nën moshë pune shu-ma 700 lekë në muaj. Për ata anëtarë të familjes,fëmijë të cilët vërtetojnë që ndjekin arsimin edetyrueshëm 9-vjeçar, deri në moshën 16 vjeç,marrin një shtesë në masën prej 300 lekësdh gjatëvitit shkollor. Për ata anëtarë të familjes, fëmijë tëcilët vërtetojnë që janë vaksinuar sipas kalendar-it të vaksinimit, marrin një shtesë në masën prej100 lekësh, për çdo vakisnë të kryer", thuhet nëvendimin e qeverisë. Burime nga Ministria eMirëqenies dhe Rinisë pohuan për gazetën Tella-lli se nga ky fond shtesë do të përfitojnë 83 mijëfëmijë. Burimet e ministrisë bëjnë me dije se nënate reja duhet të sensibilizohen në vazhdimësi pëertë vaksinuar fëmijët e vegjël në mënyrë që të për-fitojnë në mënyrë të drejtpërdrejtë nga ky fondshtesë i vënë në dispozicion nga qeveria.KriteretPër tu përfshirë në skemën e ndihmësekonomike, një familje duhet të depozitojë kra-has dokumentacionit të mëparshëm , edhe vër-tetimin për ndjekjen e shkollës së fëmijëslëshuar nga shkolla, i cili është i detyrueshëmpër tu dorëzuar dy herë brenda një viti shkol-lor, si edhe fotokopje të librezës së vaksinimit,që provon vaksinimin sipas kalendarit tëdetyrueshëm për grupmoshat e fëmijëve.Përfituesit

Si duhet të procedojnë familjet për të përfituarshtesë në asistencë nga vaksinimi i fëmijëve

Ministria e Mirëqenies dhe e Rinisë ka njoftuar njëmuaj më parë se fatura e kompensimit të familjevenë nevojë pas rritjes së pritshëm të çmimit të en-ergjisë elektrike nuk do ti kalojë 15 milion dollarënë vit, dhe nga ky fond do të përfitojnë 203,928familje. Me një përllogaritje të thjeshtë rrjedh qëçdo familje në nevojë do marrë si kompensim rreth70 dollarë në vit, ose afërsisht 650 lek në muaj. Ngaskema e kompensimit do të përfitojnë familjet nëndihmë ekonomike, kryefamiljarë në pensionepleqërie e invaliditeti, familje që kanë në përbërjePAK, të verbrit, para dhe tetraplegjikët, dhe punon-jësit buxhetorë me page nën 35 mijë lek në muaj.Sipas ministrisë janë 203.928 të cilat do të përfi-tojnë kompensim për energjinë elektrike, të cilat potë shumëzohen për nga 4-5 anëtarë, shifra shkon

në rreth 1 milion qytetarë që do të marrin rimbur-simin e energjisë. "Në qoftë se abuzimi me energjinëelektrike shkon në 150 milion dollarë [në vit], fatu-ra e kompensimit për shtresat në nevojë është mëpak se 15 milion dollarë. Në këtë mënyrë qeveriado të kursejë 150 milion dollarë dhe nga këto para,do të paguhet 1/10 për rimbursimin deri në qin-darkën e fundit të të gjitha shtresave në nevojë.Në një deklaratë pak kohë më parë gjatë një takimime pensionistë kryeministri Rama deklaroi se qever-ia do të rrisë pensionet për pensionistëtkryefamiljarë…do të rrisë gjithashtu ndihmënekonomike dhe pagat, duke qenë kështu në mbësh-tetje të plotë të personave me aftësi të kufizuar, nëmënyrë që askush të mos ketë asnjë problem përta paguar energjinë elektrike.

NdihmaEkonomike

Ndryshimi që ka filluar të aplikohet

Për bashkëshortët shuma përfituese është 3200lekë në muaj

Për anëtarët e familjes mbi moshë pune dhe përbashkëshortët e vetëm shuma përfituese është2600 lekë në muaj.

Për çdo anëtar tjetër të familjes nën moshë puneshuma e përfitimit shkon 600 (gjashtëqind) lekënë muaj

Për çdo anëtar tjetër të familjes nën moshëpune(deri 18 vjeç), shuma e përfitimit shkon700(shtatëqind) lekë në muaj

Për ata anëtarë të familjes, fëmijë, të cilëtvërtetojnë që ndjekin arsimin e detyrueshëm9-vjeçar, deri ën moshën 16 vjeç, marrin njështesë në masën prej 300 lekësh gjatë vititshkollor.

Për ata anëtarë të familjes, fëmijë, të cilëtvërtetojnë që janë vaksinuar sipas kalendarit tëvaksinimit, marrin një shtesë në masën prej 100lekësh për çdo vaksinë të kryer.

Ministria e Mirëqenies dhe e Rinisëka njoftuar një muaj më parë se

fatura e kompensimit të familjeve nënevojë pas rritjes së pritshëm të

çmimit të energjisë elektrike nuk doti kalojë 15 milion dollarë në vit, dhenga ky fond do të përfitojnë 203,928

familje. Me një përllogaritje tëthjeshtë rrjedh që çdo familje në

nevojë do marrë si kompensim rreth70 dollarë në vit, ose afërsisht 650

lek në muaj. Nga skema ekompensimit do të përfitojnë...

QEVERIA Veliaj: Do japim 16 mln dollarë për 204 mijëfamilje për të kompensuar rritjen e energjisë

Mesatarisht çdo pensionist apofamilje e varfër do të marrë 7-8 mijë lekë të vjetra kompen-

sim çdo muaj. Më 1 janar, rreth 204 mijëfamilje do të përfitojë kompensimin eenergjisë elektrike, e cila për Ministrinëe Mirëqënies Sociale ka një vlerë vje-tore prej 16 milionë dollarësh. Në grupine personave që do të përfitojnë këtë ko-mpensim janë futur familjet që marrinndihmë ekonomike, kryefamiljarët pen-sionistë, personat me aftësi të kufizuara,si dhe punonjësit buxhetorë që marrin mëpak se 35 mijë lekë në muaj. "Fasha eenergjisë elektrike, do të hiqet. Energjiaelektrike, për efekt të kësaj fashe, do tësubvencionohet. Kjo është arsyeja që nekemi 16 milionë dollarë, që secili që ësh-të në kagetoritë e përcaktuara do të mar-

rë 7-8 mijë lekë cdo muaj, si një bonus irritur mbi pensionin, ose mbi mbi pagesëne vet", tha Veliaj pak javë më parë. Min-istri Veliaj tha se ndihma ekonomike për88 mijë familje do të pësojë një rritje tëndjeshme, si pasojë e largimit nga ske-ma të familjeve abuzive. "Sot nga 108mijë famil je që merrnin ndihmëekonomike, e kemi reduktuar, duke lar-guar 20 mijë abuzues dhe kemi vetëm 88mijë familje, çka nënkupton që për famil-je me ndihmë ekonomike që merrnin 3mijë lekë sot marrin 8 mijë lekë në muaj.Si një pagesë ndihme, është trefishi i asajqë merrej në të kaluarën, por sidoqoftëështë ende e ulët", tha Velaj. Buxheti përMinistrinë e Mirëqenies Sociale është 76miliardë lekë dhe zë 30% të buxhetit to-tal të shtetit.

5Gazeta TellalliE premte, 14 nëntor 2014 www.tellalli.eu

EKONOMI

Fije Shehu: Prej katër vitesh endemrrugëve për të marrë pensionin e posaçëm

Fije Shehu është bashkëshortja e një prejminatorëve që kanë humbur aksidentalishtjetën në galeritë e minierave në Bulqizë. E

mbetur e vetme, pa asnjë mbështetje me 5 fëmijënë shtëpi, dy kurora e disa vogëlushë që duan tëushqehen çdo ditë, gruaja e minatorit Feti Shehu,gjendet prej më shumë se katër vitesh në vësh-tirësi të theksuara financiare. Me sytë e përlotur,e veshur në zi që prej 11 Nëntorit të 2010-ës, kjogrua kërkon ndihmë nga shteti nëpërmjet një apelinjerëzor e publik, dëmshpërblimin për bashkëshor-tin që humbi jetën duke nxjerr ar të zi, për bukën epërditshme të fëmijëve të tij. "Ka plot katër viteqë bashkëshorti im ka humbur jetën në një ngaminierat private të Bulqizës. Ngjarja ka ndodhurnë datën 11 Nëntor 2010, dhe vdekja e burrit tim,dukej sikur ishte paracaktuar, kam dyshimet e miaqë vdekja nuk ka qenë aksidentale, pasi im shoqështë gjetur në një prej galerive ku ishte mbyllurpuna, dhe atje nuk mund të shkonte asnjë prejminatorëve" rrëfen Fije Shehu, ndërsa thotë sebashkëshorti i saj Feta Shehu, ka punuar 30 vjetnë minierë i ka kushtuar jetën nxjerrjes së kromit,ka qenë një njeri i respektuar nga të gjithë. Sipas50-vjeçares, në grevën e bërë nga minatorët parakatër vitesh, pronarët e minierës e kundërvunëndaj minatorëve të tjerë, dhe ai si njeri i drejtë qëishte ra pre e premtimeve boshe.

Jeta e vështirë mes dhimbjesh e lotësh dhe sorrollatjet për dëmshpërbliminFije Shehu dyshon për vdekjen e paparitur tëbashkëshortit të saj brenda në minierë. Sipas sajpas ekspertizave të kryera në vendngjarje, gjyka-ta vendosi urdhër të formës së prerë që Feta She-hu është vrarë me paramendim në galerinë e mini-erës private të z, Ardian Hida. "Ne si familje do taçojmë deri në fund nderin e njeriut tonë, do ta çojcështjen në gjykatën e Apelit derisa të zbardhet evërteta. Unë sot jetoj me dy kurorë në shtëpi nëvarfëri të plotë, dhe po i çoj djemtë në "gojën eujkut" sërish. Në minierë po punojnë sepse nukkemi me çfarë të jetojmë, ndryshe do vdesim ngauria." Shprehet mes lotësh gruaja 50-vjeçare. Ajoi bën apel drejtësisë shqiptare, gjykatës, policisëpër dëshmshpërblimin që i takon familjes së saj."Çdo familje tjetër, që ka pasur një rast të tillë, qëka humbur një njeri të familjes në minierë ështëpaguar e ka marrë dëshmpërblimin prej 90 mijë eu-rosh, e cilësoj kur familjari ka humbur jetën në mini-erë", ndaj në emër të bashkëshortit tim që nuk ësh-të më, kërkoj të më jepet e drejta ime. E nëse kjo nukështë e mundur të paktën kërkoj pensionin eposaçëm, apo sigurimin që jepet në këto raste, pasinuk marr asnjë lloj pensioni. Për këtë gjë do bëj tëpamundurën, bashkë me fëmijët e mi. Do ti drejto-hem personalisht, kryeministrit, të gjitha institu-cioneve shtetërore, për të vënë nderin e burrit timnë vend, ndaj bëj apel për ndihmë.

Historia e familjes Shehu, gruaja e minatorit të vrarë rrëfen varfërinë

Fije Shehu dyshon për vdekjen e paparitur të bashkëshortit të saj brenda nëminierë. Sipas saj pas ekspertizave të kryera në vendngjarje, gjykata

vendosi urdhër të formës së prerë që Feta Shehu është vrarë me paramendimnë galerinë e minierës private të z, Ardian Hida. "Ne si familje do ta çojmëderi në fund nderin e njeriut tonë, do ta çoj cështjen në gjykatën e Apelit...

Skema e re për Minarotët sa parado të përfitojnë sipas ligjit të ri

Brunilda Cani

Gazeta Tellalli për i ardhur në ndihmë tëgjithë personave që kanë punuar në miniera do të botojë të gjitha ndryshimet që

një javë më parë qeveria bëri për minatorët. Mina-torët do të jenë të parët që do të përfitojnë ngandryshimet që do t'i bëhen skemës së sigurimeveshoqërore. Pas premtimit për uljen e moshës sëdaljes në pension, grupi i punës i ngritur me ur-dhrin e ministrit Erion Veliaj, ka nisur diskutimetpër efektet që do të ketë në buxhetin e shtetitshtimi i përfitimeve për punonjësit e nëntokës.

Burime nga Ministria e Punës, Mirëqenies Socialedhe Rinisë, bënë të ditur dje për gazetën se po dis-kutohen të gjitha zgjidhjet e mundshme për të gje-tur variantin më pozitiv për përfitimet e minatorëve.Përfitimet sipas ligjitSipas ligjit aktual, punonjësit e nën-tokës marrin pension kur plotësojnëmoshën 60 vjeç, të kenë 33 vjet tësiguruar gjithsej nga të cilat gjysma,pra 16 vjet e 6 muaj duhet të jetë punënë nëntokë. Tashmë, me ndryshimetqë do t'i bëhen këtij ligji mosha e dal-jes në pension për këtë kategoripritet të jetë 55 vjeç. Moshë kjo qëpërkon edhe me vetë kërkesat e bëranga minatorët dhe përfaqësuesit etyre. Por përveç moshës, pritet qëulje të pësojë edhe vjetërsia në punë,ku përfshihet edhe puna në galeri.Vjetërsia në punë për këtë kategoripritet të jetë 30 vjet në total, nga tëcilat vetëm 12 vjet e 6 muaj si punon-jës të nëntokës. Ende nuk janë llog-aritur efektet financiare për këtondryshime, ndërsa parashikohen qënë të gjithë vendin të jenë mbi 6 mijë persona qëdo të përfitojnë nga këto ndryshime ligjore. Këtondryshime u kërkuan edhe gjatë konferencës sëSindikatës së Pavarur të Minatorëve. "Qeveria,në mënyrë urgjente, duhet të na plotësojëkërkesën tonë për të ndalë 55 vjeç në pension.

Por ulja e moshës së pensionit nuk do të jetë evetmja kërkesë e sindikalistëve, çështja e dytëqë do t'i shtrohet së shpejti qeverisë është dherritja e pagës për punonjësit e mbitokës dhe në

anën tjetër, kërkesa që të mos jepet asnjë konc-esion për shfrytëzim minierash pa siguruar jetëne çdo minatori. Këto kërkesa vijnë pasi mina-torët në vend punojnë në kushte të vështira dhepas 20 viteve ka një bilanc prej 457 minatorëshqë kanë humbur jetën në miniera.

Në mars 2015fillon aplikimi iligjit për Minatorët

Sipas afateve të vendosura ngaKryeministri Edi Rama, me ngritjen e grupit ndërministror të

punës, të gjitha institucionet e përfshiranë këtë reformë deri në mesin e muajitmars duhet të kenë dorëzuar të dhënatkonkrete dhe projektet e hartuara sipasafateve të përcaktuara në platformën estudimit, për të vijuar më pas diskutimetme grupet e interesit. Pasi të jetë hartuardokumenti i politikave, në datën 31 marsështë parashikuar që të zhvillohet njëtryezë pune me të gjitha grupet e inter-esit, të cilëve do t'ju paraqitet ky doku-ment në mënyrë që palët të japin edhemendimet e tyre lidhur me reformën. Nëkëtë tryezë është parashikuar që të para-qiten edhe propozimet konkrete përmënyrën se si parashikohet të jetë skemae re e pensioneve në vendin tonë. Mëpas do të vijojnë negociatat edhe me për-faqësuesit e Bankës Botërore si dhe tëFondit Monetar Ndërkombëtar në mënyrëqë të arrihet në variantin përfundimtar tëkësaj reforme, e cila do të marrë më pas mi-ratimin edhe në Parlament. Këto reformakanë shtrirje të gjatë në kohë, ku ajo që dotë aplikohet për Shqipërinë parashikohet tëarrijë deri në vitin 2080, kërkojnë konsen-susin e të gjitha palëve, pasi janë reformaqë prekin të gjithë qytetarët e një vendi.

E premte, 14 nëntor 2014www.tellalli.eu

Gazeta Tellalli6 ANALIZE

SHBA i trembet Gjermanisëpër projektin "Deutschlandes"

Arentina Muzaka

Paqja në Ballkan i hap rrugën idesë së vjetërtë Berlinit, të ndërtojë shumë "Gjermani"në Europë. Ëndrra për të rikthyer potencia-

lin e dikurshëm, këtë herë jo me ushtri, por meEkonomi. Merkel pajtoi Ramën me Vuçiç, sepse 2kombet kanë nevojë për para dhe jo për naciona-lizma. Shqipëria dhe Serbia kanë zgjedhur stabili-tetin dhe që të jenë "koloni" ballkanike e Gjer-manisë.Politika serbe nuk e donte vizitën e kryeministritshqiptar në Beograd dhe tentoi deri në sekondëne fundit që ta shtynte përsëri. Shkak ishte infor-macioni i sigurt se Rama do fliste për Kosovën epavarur në mes të Serbisë. Ndaj Nikoliç nukgjendej në Beograd atë ditë. Rama e përdori viz-itën për të fituar pikë si një "hero kombëtar" dhetë njihet si ideatori i parë i Shqipërisë së Madhenë ditët moderne pas Ismail Qemalit. Sa do funk-sionojë kjo në të ardhmen? Kjo varet vetëm ngamentaliteti i kryeministrit dhe aftësitë e tij për tëlexuar jo vetëm politikën e brendshme, por edheatë të jashtme, si dhe lëvizjet e fqinjëve. Merkeli ka dhënë një shans që si përfaqësues i një ko-mbi me mbi 12 milionë banorë në treva dhe Sh-qipëri, të drejtojë një Ballkan të trazuar si lider-ship modern dhe me moshë të re. A po tentonGjermania një politikë të pavarur nga SHBA-tëduke flirtuar me Kinën, që t'ia lërë patronazh eko-nominë e Ballkanit? Amerikanët e mbështetënvizitën e Ramës në Beograd dhe nxitën dialo-gun, por në fakt që prej takimit, Uashingtonizyrtar apo DASH nuk kanë dhënë asnjë dek-laratë zyrtare. Vizita dhe ideja për Ballkanin ebashkuar është e Gjermanisë dhe kancelaresAngela Merkel. Ajo po tenton një model të ridhe të vjetër, si një projekt thjesht ekonomik dhefolklorik i Hitlerit gjatë Luftës së Dytë Botërore.Në analet e historisë dihet afeksioni i ish-lideritnazist për racën ariane, kryesisht atë shqiptaredhe "dëshirat e tij miqësore" me shqiptarët. Pora e sheh edhe mergel Shqipërinë si një "hajmali"për Gjermaninë moderne? Jo se përfitonekonomikisht nga një vend i vogël, por thjeshtse do të ndjekë traditën e fiksuar gjermane mehistorinë, bestynitë, skutat e mistereve dhekulteve të thurura. Nëse Gjermania do të "push-tojë" edhe Ballkanin ekonomikisht pas Greqisëqë tashmë e ka privatizuar, nesër mund të kemiedhe kufijtë e rinj të Europës të së ardhmes. Jo

Përballja, Vuçiç heqkufjet dhe irritohet me Ramën

Nga një konferencë e zakonshme për shtypmes dy krerëve të qeverive, takimi Rama-Vuçiç është kthyer në një shkëmbim rep-

likash dhe qëndrimesh të kundërta për sa i përketçështjes së Kosovës."Për Kosovën kemi dy qëndrime krejt të ndryshme,por realiteti është një dhe krejt i pandryshueshëm.Kosova e pavarur, e njohur deri tani nga 108 vendetë ndryshme të botës dhe e mbështetur nga ven-dimi i Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë, ësh-të një realitet i pamohueshëm dhe i patjetër-sueshëm rajonal dhe europian. Ajo duhet respek-tuar dhe duhet bërë pjesë, ashtu siç po bëhet eintegrimit europian, si dhe euroatlantik dhe siç e

TË FSHEHTAT E VIZITËS SË RAMËS Vizita në Serbi

Rama në mes tëBeogradit: Kosova epavarur është faktNga pallati "Serbia", Edi Rama nëpërmjet njëdeklarimi të fortë në këtë vizitë historike, dot'i kujtonte Vuçiç se tashmë Kosova e pa-varur është fakt. Në momentin që Rama kanisur të flasë për Kosovën, Vuçiç në mënyrëdemonstrative ka hequr kufjen nga veshi,duke mos e dëgjuar vijimin e deklaratës sëRamës të përkthyer, të cilën më pas e cilë-soi si provokimDaljen e parë përpara medias, kryeministriEdi Rama e bëri me homlgun e tij AleksandërVuçiç në një konferencë për shtyp, që er-dhi pas një takimi kokë më kokë rreth 50minuta. Konferenca nisi me tone të qeta,ku mikpritësi serb dhe i ftuari shqiptar evunë theksin në perspektivën europiane tëdy vendeve, e vetmja pikë e përbashkëtdakortësie në këtë përballje me median. Porkjo klimë e qetë nuk vazhdoi gjatë. Ngapallati "Serbia", Edi Rama nëpërmjet njëdeklarimi të fortë në këtë vizitë historike,do t'i kujtonte Vuçiç se tashmë Kosova epavarur është fakt. Në momentin që Ramaka nisur të flasë për Kosovën, Vuçiç nëmënyrë demonstrative ka hequr kufjen ngaveshi, duke mos e dëgjuar vijimin e dek-laratës së Ramës të përkthyer, të cilën mëpas e cilësoi si provokim. Deklaratat dhereplikat për Kosovën u paraprinë nga qën-drimi i Ramës për të drejtat e shqiptarëvenë Luginën e Preshevës. Ja deklarata eplotë e Ramës për Kosovën:

Kosova e pavarur është fakt"Sa për Kosovën, kemi dy qëndrime krejttë ndryshme, por realiteti është një dhe kre-jt i pandryshueshëm. Kosova e pavarur, enjohur deri tani nga 108 vende të ndry-shme të botës dhe e mbështetur nga vendi-mi i Gjykatës Ndërkombëtare të Drejtësisë,është një realitet i pamohueshëm dhe i pat-jetërsueshëm rajonal dhe europian. Ajoduhet respektuar dhe duhet bërë pjesë,ashtu siç po bëhet, e integrimit europian,si dhe euroatlantik dhe siç e kam theksuarnë Samitin e fundit të NATO-s, dua tapërsëris edhe këtu, hapur dhe sinqerisht;Njohja e Kosovës nga vendet europianeqë ende nuk e njohin atë është në radhë tëparë, një çështje sigurie europiane. Le tëjemi të vërtetë deri në fund, pavarësia eKosovës e ka bërë Ballkanin më të qën-drueshëm, i ka dhënë më shumë qartësi,perspektivës europiane të rajonit dhe e kakthyer në strategjik, bashkëpunimin messhqiptarëve në tërësi dhe serbëve në veçan-ti. Çdo perceptim i ri i Serbisë ndaj këtijrealiteti është më shumë sesa i mirëpriturprej nesh. Ne e çmojmë, e mbrojmë dhe epromovojmë dialogun Kosovë-Serbi, simishërimin kuptimplotë të një epoke të repaqeje dhe vetëdijeje europiane në rajo-nin tonë. Ky dialog është një sukses euro-pian, i nxitur dhe i mbështetur nga instru-mentet ligjorë dhe nga organizatat ndërko-mbëtare, por ky dialog është në radhë tëparë, vlerë e krijuar nga lidershipi i të dyshteteve dhe finalizimi me sukses i tij do tëjetë pa asnjë dyshim, një prej atyre vepraveme rëndësi historike në të mirën e popu-jve, që vetëm politika ka fuqinë t'i krijojë".

më kot Britania e Madhe po tenton nga viti nëvit shkëputjen përfundimtare nga BE, për shkaktë lidhjeve të vjetra me SHBA-të dhe miqësisëme vendin me të pushtetshëm në botë. Kjo përtë mos lejuar që Gjermania t'i udhëheq në idedhe ekonomi, por edhe për të mos e forcuarhartën e re të Europës gjermanike. Tashmë Gjer-mania shihet si kryesuesja e një popullsie qëpërfaqëson BE dhe kufiri i saj po shkon deri nëKinë dhe Rusi. Pra nëse sot kemi skicimin e fu-qive potenciale si Rusia, Kina dhe SHBA, nesërtë përballen me një realitet si ai i "Deutschland-es", pra shumë shtete gjermanike (kuptohet josi kombe, por varësi ekonomike dhe ushtarake).Nëse Ballkani shkon sipas parashikimeve tëMerkelit për dekadën e ardhshme, me ndikimin ebizneseve nga Kina në energji dhe infrastruk-turë, rajoni mund të shndërrohet në një koracëtë padepërtueshme nga ekonomitë si Rusia apoSHBA. Në këtë mënyrë edhe Gjermania do tëkrijojë "koloninë" e saj që i bindet. I vetmi prob-

lem është Serbia, e cila zemrën e ka në Moskë,por duket se gjermanët edhe kësaj sëmundje poia gjejnë ilaçin. Serbët po vihen përballë faktitse janë në zemër të Ballkanit dhe në Europë,shumë larg Rusisë dhe të varur nga BE. Ndajduhet të zgjedhin mes ndjenjave nacionalistederi në shkatërrim ekonomik dhe të ardhmes sësigurt si një "Deutschlandes". Kurse Merkelitdhe Gjermanisë nuk i hyn më në punë të qenëtnën hyqmin e SHBA dhe Rusisë apo Kinës, porqë ata të jenë të parët e Botës në gjithçka. Dheme mentalitetin që kanë dhe vullnetin që s'umungon, karakteri i tyre duket se prej dekadashka sjellë një realitet tjetër, të ngjashëm me 2luftërat e para. Dhe atyre u pëlqen të jenë tëparët dhe të sfidojnë profecitë e Biblës për 7mbretëritë, Egjyptiane, Babilonase, Persiane,Medio-Persiane, Greko-Maqedonase, Romakedhe e fundit SHBA-Angli. Kjo e fundit zotëronprej Luftës së Dytë Botërore dhe deri në ditët esotme...

kam theksuar në samitin e fundit të NATO-s, duata përsëris hapur dhe sinqerisht: Njohja e Kos-ovës nga vende europiane që ende nuk e njohinatë, është në rradhë të parë një çështje sigurie eu-ropiane", tha Rama. Kjo deklaratë ka bërë që tëirritohet kryeministri serb Alexander Vuçiç. "Duatë them se nuk kam pritur provokime nga zoti Ramadhe nuk kam pritur që do të flasë për Kosovën dheMetohinë. Nuk do ta lejoj askënd që të nënçmojëSerbinë në Beograd. Kosova është pjesë e Serbisëdhe nuk ka pasur asnjëherë lidhje me Shqipërinë.Më vjen keq që zoti Rama ka shfrytëzuar rastin qëtë flasë në lidhje me këtë temë, pavarësisht se nukjemi marrë vesh më parë", tha Vuçiç.

7Gazeta TellalliE premte, 14 nëntor 2014 www.tellalli.eu

POLITIKE

Berisha: Rama e degradoi konferencën sinjë takim mes federatash, Vuçiç na fyeu

Arentina Muzaka

Në një kohë që e gjithë klasa politike do të duhettë ishte e bashkuar, ish-Kryeministri Sali Berishaka kritikuar qëndrimin e Kryeministrit Edi Ramanë Beograd, i cili deklaroi se Kosova është njërealitet pashmangshëm dhe i njohur nga mëshumë se gjysma e vendeve anëtare të OKB-së.Berisha është ndier i revoltuar nga kjo deklaratë,duke postuar një reagim tepër të fortë në Face-book. Për Berishën, konferenca e përbashkët mi-dis Kryeministrit shqiptar dhe atij serb degradoipër shkak të Ramës. "Konferenca e shtypit Vuçiç-Rama degradoi sikur të ishte konferencë shtypimidis Dukës dhe kreut të Federatës Serbe të Fut-bollit", shkruan Berisha në Facebook. NdërsaLulzim Basha, ka preferuar që të mos komentojëvizitën e Ramës, duke zgjedhur heshtjen. Por ish-kryetari i PD-së do të sulmonte edhe kryeminis-trin serb. "I gjithë ky shpërthim histerik i Vuçiçerdhi si rezultat i përmendjes nga Rama të Kos-ovës se të pavarur, gjë të cilën e kanë bërë shumëherë në Beograd udhëheqës kryesorë europianëdhe SHBA. Vuçiç është përgjegjës për ofendimine mysafirit para mbarë shqiptarëve me mosvëniene flamurit tonë kombëtar në aeroport, në një vizitëqë edhe pala serbe e kishte vlerësuar historike.

Vuçiç ankohet te ambasadorët:S'mund ta godisja Ramën me shkop

Nikoliç: Rama ipapërgjegjshëm, fyeuSerbinë, ndaj s'e takova

Presidenti serb, Tomisllav Nikoliç, ka re-aguar pas deklaratave të Kryeministrit EdiRama. Nikoliç e ka cilësuar Ramën të pa-përgjegjshëm, ndaj nuk e ka takuar atë."Serbia ka 2 vite e gjysmë që përpiqet tabëjë Ballkanin rajonin më të sigurt dhe tëbegatë në Europë, por sa kohë ka politi-kanë të papërgjegjshëm si Edi Rama ështëe qartë se kjo do të jetë një rrugë e vësh-tirë dhe plot sfida", thuhet në një deklaratëtë lëshuar nga Presidenca serbe. Presiden-ca serbe deklaron se provokimi i kryemi-nistrit Rama në Serbi ishte i pritshëm dhekjo ishte dhe arsyeja kryesore pse presi-denti serb ka refuzuar të takohet me të."Është e vështirë që Shqipëria do të jetënë gjendje të bashkohet me familjen e sh-teteve moderne evropiane për aq kohë sanuk do të heqë dorë nga ëndrra për "Sh-qipërinë e Madhe", tha Nikoliç.

Vuçiç, jashtë çdo etike në traditën serbe, për t'ubërë viktimë edhe kur janë agresorë, e quajti jo paqëllim Ramën, jo një apo dy, por pesë herë pro-vokator, duke shkelur kështu çdo etikë elemen-

tare", sqaroi Berisha. Berisha deklaroi se Vuçiçme largimin e tij pa shtrëngim duarsh nuk ka fyervetëm mysafirin, por edhe veten dhe mikpritjen ezyrës dhe vendit të tij.

Kryeministri i Serbisë, Aleksandër Vuçiç,komentoi deklaratën e Ramës për Kosovën në konferencën e përbashkët në

Beograd, duke e cilësuar skenar të parapërgat-itur. Vuçiç, duke folur pas një takimi me pesëambasadorë perëndimorë, e cilësoi mungesërespekti qëndrimin e Ramës, teksa theksoi sesjellja e tij ishte e vetëpërmbajtur dhe e për-

shtatshme. Vuçiç foli edhe njëherë për Sh-qipërinë e Madhe. "Nëse dikush mendon seunë duhet të merrja një shkop dhe të qëllojaRamën, kjo nuk është një politikë serioze. Sh-qipëria nuk ka të bëjë me Kosovën. Atadeshën të na tregonin sërish historinë e Sh-qipërisë së Madhe. Kjo nuk është vetëm mak-thi ynë, por është ëndërr e dikujt", tha ai.

Media serbe: Rama veshi këpucë metaka, për të dalë më i gjatë nga Vuçiç

Mediat serbe shohin provokim edhe nga kë-pucët dhe mjekra e Ramës. Ato kanë komen-tuar edhe zgjedhjen e këpucëve nga kryemi-nistri Rama, apo edhe mjekrën e tij si një pro-vokim të radhës. Sipas agjencisë serbe "Kur-ir", Kryeministri shqiptar ka zgjedhur jo rastë-sisht një palë këpucë me taka vetëm e vetëm

për t'u dukur pak më i gjatë se homologu i tijserb. Sipas "Kurir", kjo zgjedhje është bërë ngaRama që të tregohej më superior se Ale-ksandër Vuçiç. Ndërkohë që disa media të tjerajanë kapur me mjekrën e kryeministrit, dukevlerësuar se Rama nuk ishte rruar vetëm evetëm për t'u dukur më burrë se Vuçiç.

Daçiç: Atë që na bëri Rama,nuk e bëri as Hillary Clinton

"As Hillary Clinton nuk na kërkoi të njo-him Kosovën, por këtë e bëri në Beogradkryeministri shqiptar Edi Rama". Kjo ësh-të deklarata e ministrit të Jashtëm, IvicaDaçiç, që e konsideroi të pavlerë vizitëne kryeministrit shqiptar, duke deklaruar

se shkeli protokollin duke folur për temapër të cilat nuk ishte rënë dakord. Daçiçtha gjithashtu se vizita e Ramës nuk e kapërmbushur qëllimin e saj, "për të bërë njëhap përpara në marrëdhëniet midis Ser-bisë dhe Shqipërisë".

BBC: Zënkëdiplomatike nëSerbi, shkak Kosova

Mbi vizitën e Ramës në Beograd ka shkruardhe prestigjiozja britanike, BBC. "Mosmar-rëveshjet mes Serbisë dhe Shqipërisë përKosovën zbehin vizitën historike të Ramësnë Beograd. Vizita e parë në Serbi e njëkryeministri Shqiptar pas 68 vjetësh shndër-rohet në zënkë diplomatike rreth statusit tëKosovës. Tonet u ndezën kur Rama tha sepavarësia e Kosovës ishte e pamohueshme.Vuçiç iu kthye Ramës duke e akuzuar atë përprovokim", shkruan BBC.

E premte, 14 nëntor 2014www.tellalli.eu

Gazeta Tellalli8 POLITIKE

BE: Vizita e Ramës, shenjëndryshimi pozitiv për dialogun rajonal

Arentina Muzaka

Nga Berlini, ndërsa zhvillonte takimet respektive me ministrat gjermanë tëMbrojtjes, Punëve të Jashtme, Zhvillim-

it e Bashkëpunimit, Përfaqësuesja e Lartë e Bash-kimit Europian për Politikë të Jashtme dhe Siguri,Federica Mogherini, komentoi vizitën historiketë Kryeministrit shqiptar në Beograd, duke e qua-jtur, "shenjë të një ndryshimi pozitiv për dialo-gun rajonal në Ballkanin Perëndimor". "Vizita dy-ditore duhet të përfaqësojë një pikë kthese nëmarrëdhëniet midis dy vendeve. Ne presim që tëdy liderët të tregojnë vendosmëri të përtërirë dheguxim politik, të shohin për të ardhmen dhe për tërindërtuar marrëdhëniet pas kaq shumë vitesh",vlerëson shefja e re e diplomacisë europiane."Historia është shkruar"m për sllovakun Miro-slav Lajçak, i cili thekson se kjo vizitë pasontakimin Tito-Hoxha në Beograd, në vitin 1946.Suedezi Carl Bildt e konsideronm "vizitë të rëndë-sishme për biseda politike". Gjithashtu, eurode-putetja e majtë sllovene, Tanja Fajon, "mirëpritivizitën historike të kryeministrit Rama në Serbi".Sipas saj, "ajo përfaqëson një hap të guximshëmpër të ardhmen e të gjithë rajonit".

Fratini: I heq kapelen Vuçiçitpër reagimin që pati ndaj Ramës

Majko: Serbët mësuanopinionin e shqiptarëveedhe me "protokoll"

Ish-Kryeministri, Pandeli Majko, përmes njëpostimi në profilin e tij në FB, shkruan seRama vërtetoi vetveten, e po ashtu edhehomologu serb. "Ra ky dron dhe u pamë…Sot për herë të parë serbët mësuan tëdëgjojnë me "protokoll", në shtëpinë e tyre,opinionin e shqiptarëve. Edi Rama vërte-toi vetveten. Vuçiç po ashtu. Fillim i mirënë vizitën e Kryeministrit shqiptar. Për tëtjerat fjalën e ka koha", shkruan Majko.

Ish-ministri i Jashtëm italian, Franko Fratini, është shprehur i impresionuar ngareagimi i kryeministrit serb, Aleksandër

Vuçiç, gjatë konferencës për shtyp me kryem-inistrin shqiptar Edi Rama. "I heq kapelënkryeministrit Vuçiç! Vetëm në qoftë se ju jeni

një lider i fortë, siç është ai, mund të reagoniashtu", ka shkruar Frattini në llogarinë e tijnë Tëitter. Për t'u theksuar është fakti seFratini ka bërë gjithmonë deklarata në favortë Serbisë, ndërsa njihet si një këshillat iqeverisë serbe.

Adem Demaçi:I lumtë Edi Ramës!

Veprimtari i njohur i çështjes kombëtare, Adem Demaçi, ka vlerësuar vizitëne kryeministrit të Shqipërisë Edi Rama, në Beograd. "Unë e kam ditë qëkryeministri i Shqipërisë, Edi Rama është një burrë shteti serioz dhe seriozi-tetin e vet e tregoj mas gjithë atyre që ndodhen në ndeshjen Shqipëri-Serbi,pranoj të shkoj dhe ta vizitoj Serbinë. E kam ditë që Rama ka me fol fjalë tëvërteta", ka thënë Demaçi.

Krasniqi: Rama, liderimë i qëndrueshëm

Ish-kryetari i Kuvendit te Kosovës, Jakup Krasniqi reagonpër deklaratat e kryeministrit Rama në Beograd. Ai e për-shëndet Ramën si liderin më të qëndrueshëm në EuropënJuglindore. "Vizita e Ramës në Beograd tregoi se është liderimë stabil në Evropën Juglindore, se fjalët i mendon dhe ithotë me mençuri të veçantë dhe se politikës serbe i dhanjë leksion të rëndësishëm", tha Krasniqi.

Meta: Deklaratate Ramës normale,reagimi i Vuçiç i momentit

Kryetari i Kuvendit, Ilir Meta, komentoivizitën e Kryeministrit të Shqipërisë, EdiRama, në Beograd. Kryetari i Kuvendit ika cilësuar konstruktive dhe normale de-klaratat e Ramës gjatë konferencës përshtyp me homologun serb Vuçiç. "Dek-laratat mendoj se kanë qenë mjaft kon-struktive dhe normale. Përderisa ështëedhe deputet i Vlorës, po të shikosh vazh-dimisht peizazhet e Vlorës, siç po i sho-him dhe ne tani, deklaratat janë mjaftnormale", tha Meta. I pyetur lidhur medeklaratat e Kryeministrit të Serbisë, Ale-ksandër Vuçiç, i cili i quajti provokuesefjalët e homologut shqiptar, Meta u shprehse ishte një reagim i momentit.

Topi: Rama na përfaqësoinë mënyrë dinjitoze

Fryma e Re Demokratike ka mbledhurkryesinë e saj, ku në fokus ishte vizita ekryeministrit Edi Rama në Beograd dhe nëluginë e Presheves, duke e konsideruar sinjë qëndrim dinjitoz të kryeministrit Rama,si një lidërship modern dhe me vizion evro-pian. "Kryeministri Edi Rama përfaqësoi nëmënyrë dinjitoze shqiptarët në vizitën e tijnë Serbi dhe Preshevë. Fryma e mirëkup-timit dhe e bashkërendimit, tashmë ështëkonsoliduar në politikën e jashtme të Re-publikës së Shqipërisë në të gjithë dimen-sionin e politikën shqiptare. Kryeministri EdiRama ishte tepër dinjitoz në përfaqësimine politikës shqiptare dhe interesave të tyre,kudo që ndodhen", tha Topi.

Rama në Preshevë,pritet si kryeministëri shqiptarëveKryeministri Edi Rama është pritur me njëentuziasëm të madh nga qytetarët e Pre-shevës. Mijëra qytetarë e pritën jashtëPallatit të Kulturës ku Rama mbajti fjal-imin, ndërsa shpërthyen në ovacione kurRama ka mbërritur. Ata kanë thërritur nekor emrin e tij dhe e cilësuan kryeministërtë të gjithë shqiptarëve. Me flamuj kuq ezi, me kengë e valle shqiptare, Rama uprit nga shqiptarët e Luginës dhe mbajtifjalim para tyre, duke u premtuar realiz-imin e të gjithë të drejtave që u takojnë,njëlloj si serbët e Kosovës.

9Gazeta TellalliE premte, 14 nëntor 2014 www.tellalli.eu

POLITIKE

Llalla, me muajt e numëruar

Debati në Komisionin parlamentar tëLigjeve, vetëm shenja e parë semazhoranca është e pakënaqur nga

kryeprokurori Llalla. Me qindra dosje të harruaranë sirtarë për korrupsionin e ish-zyrtarëve të lartë,ose të pushuara si rasti i Imamit. Por edhe presio-ni që organi i akuzës po i bën mazhorancës mehetimet selektive dhe puna me dy standarde prejmë shumë se një viti.Mazhoranca është e pakënaqur nga puna e kreuttë akuzës, për shkak se me qindra dosje të de-pozituara nga institucionet janë pushuar, ose lënënë harresë. Kritika që Majko i bëri Llallës përshoun me ministrat apo ish-ministrat nën hetimnxjerr në pah betejën e ardhshme të mazhorancës.Hapi i parë monitorimi i të gjitha dosjeve dhe gjetjae alibisë së dy standarteve në hetimin e dosjeve.Më tej një Komision Hetimor dhe mbajtja e përher-shme në "syrin e ciklonit". Aktualisht qeveria ere ka kaluar në reformim Këshillin e Lartë të Drejtë-sisë, ka kaluar ligjin e ri të KLD-së, duke mbajturnën tutelë sistemin e Drejtësisë dhe gjyqtarët.Prokuroria mbetet institucioni i dytë ku besimi iqytetarëve është i ulët, për shkak se nuk ka dër-guar asnjë ish-zyrtar të lartë apo zyrtar aktual nëdyert e drejtësisë. Në më shumë se dy vjet punë,kryeprokurori paraqitet më dobët nga paraardhës-ja e tij, e cila arriti të çonte në dyert e Gjykatavederi në ish-zv/kryeministra dhe ministra.Reagon TIATransparency International Albania, (TIA) kareaguar me shqetësim ndaj deklaratave në Ko-misionin Parlamentar të Ligjeve ku u dëgjuaraporti i Prokurorit të Përgjithshëm, AdriatikLlalla. TIA thekson se ka ndjekur me shqetësimdebatin mes deputetit socialist Pandeli Majkodhe kryeprokurorit Llalla. Sipas TIA, "dek-laratat e deputetëve ishin një komunikim jo-profesional dhe plot presion. Presioni, -thek-soi më tej TIA,- ul respektin ndaj forcës së ligjitkundër korrupsionit. Mesazhi i deputetëve

Deklarata e Majkos"I nderuar z kryeprokuror nëqoftëseju e konsideroni këtë takim të sotëm,ju bëni sikur flisni dhe ne bëjmë sikurpyesim, dakort. Por kam përshtypjense sot keni ardhur të jepni llogari nënjë ndër institucionet kryesor të Sh-qipërisë. Ju lutem, historllëqet epërgjithshme nuk bëjnë asnjë gjë nëkëtë histori. Shqetësimi kryesor ësh-të marrdhënia e korrupsionit në sh-tetin tonë është e diskretituar dhe jujeni institucioni përgjegjës. Ju lutemna flisni në mënyrë të qartë kush janëproblemet që keni dhe me institucio-net e tjera dhe brenda jush. Dyshimijonë i madh është se ju jeni e njëjtatrupë që keni funksionuar dhe më për-para dhe vazhdoni e trajtoni prob-lemin sikur nuk ka ndodhur asnjë gjëdhe do t'ju zgjidhë problemin shtesanë buxhet, në personel apo njerëzvenë IT, ky është problemi i luftëskundër korrupsionit? Apo deklaratattuaja se do të ndodhin gjëra të jash-tëzakonshme nga ato që do të mar-rim vesh nga hetimet? Apo nga atoqë thoni nëpër media se po hetonidisa ish-ministra dhe ministra? Nukjanë sekrete hetimore këto? Apo pobëni politikë? Ju lutem flisni qartë ehapur para publikut. Kush Janëproblemet tuaja, cfarë ndihme doninga ne? Si do t'i përgjigjemi BE përkëto që shkruan këtu dhe jo me llafetë përgjithshme sikur nuk ka ndodhurasnjë gjë. Na hahet të hamë, na rritenthonjtë, t'i presim, thoshte DritëroAgolli dikur", u shpreh Majko.

Strategjia për protestat,Basha tur në qytete me të pakënaqurit

Aksioni për ndërtimet pa leje, për energjinëelektrike, rritja e çmimit, papunësia, taksat dhe vështirësitë ekonimike, kauzë e

mirë e opozitës për të thithur sa më shumë pro-testues në mitingjet që do të rinisë së shpejti.Opozita nuk do e thyejë bojkotin deri në zhvil-limin e zgjedhjeve lokale. Kështu duket se do tëjenë gjasat e "valles" politike në këto muaj. Ndër-sa thirrjet e ndërkombëtarëve e nxisin të kthehetnë Kuvend, kreu i PD Lulzim Basha ka nisur njëtur nëpër qytete, si strategji e re për të bindurqytetarët se vetëm protestat janë zgjidhje për tëshpëtuar nga kjo qeveri. Duke shfrytëzuar të pa-kënaqurit e prekur nga shembja e ndërtimeve paleje, aksionit të energjisë elektrike, rritjes së çmimittë saj, taksave dhe bizneseve të prekura, Bashadhe të tijët shpresojnë se do mbledhin sa mëshumë të pakënaqur në protesta. Kryetari i Par-tisë Demokratike Lulzim Basha ka bashkëbisedu-ar me banorët e Vlorës në mesjavë, për situatënekonomike që po kalojnë qytetarët, rritjen e tak-save, rritjen e çmimit të energjisë, pasigurinë përjetën dhe pronën. Banorët e qytetit të Vlorës ikanë shprehur Bashës kushtet e vështiraekonomike në të cilat jetojnë, papunësinë, pam-

Deklarata e Llallës:"Lidhur me luftën kundër korrupsion-it, është fakt dhe e përsëris vazhdi-misht është pengesë, mungesa në sta-fin e saj. Nuk mundet që me këtëngarkesë të madhe pune, ky numër ikonsiderueshëm prokurorësh të për-ballojnë këtë sfidë të madhe të sho-qërisë shqiptare. Nëse ju jeni i shqetë-suar për deklaratat e mia publike,mbetet shqetësimi juaj. Unë e përmenddhe do e përmend vazhdimisht se nejemi në proces hetimi dhe do vijojmëtë hetojmë çdo rast ku kemi dyshime.Rezultat më pas do i nxjerrin hetimet".

Kryeprokurori shënjestër në Komisionin Parlamentar të Ligjeve

kundër rekomandimeve të Bashkimit Europian".DebatiKyeprokurori Adriatik Llalla dhe deputeti social-ist Pandeli Majko debatuan mes tyre në mbledhjene Komisionit Parlamentar të Ligjeve, ku prokurorii Përgjithshëm ishte thirrur për të raportuar mbigjetjet e raport-progresit të vitit 2014. Shkak i de-batit mes Llallës dhe Majkos u bënë deklarimet ekryeprokurorit të pak ditëve më parë, kur parala-jmëroi se organi i akuzës kishte nën hetim ish-

ministra dhe ministra. Majko shprehu shqetësiminse Prokuroria vazhdon të influencohet nga politi-ka, ndërsa shtoi se ka zvarritje të çështjeve dhes'ka transparencë me emërimet. Duke iu drejtuarKryeprokurorit Llalla, deputeti Majko u shprehse po e trajton korrupsionin sikur s'ka ndodhurasgjë. Majko i cilësoi deklarimet e Llallës si tënxituara, por kryeprokurori i është përgjigjur se:"Është problem i ligjvënësit nëse është shqetë-suar nga deklarata e Prokurorit të Përgjithshëm".

Mazhoranca është e pakënaqur nga puna e kreut të akuzës, për shkak se meqindra dosje të depozituara nga institucionet janë pushuar, ose lënë nëharresë. Kritika që Majko i bëri Llallës për shoun me ministrat apo ish-

ministrat nën hetim nxjerr në pah betejën e ardhshme të mazhorancës. Hapii parë monitorimi i të gjitha dosjeve dhe gjetja e alibisë së dy...

undësinë për të siguruar ushqimet bazë dhe fatu-rat abuzive të energjisë elektrike. Rritja e taksavedhe rënia e fuqisë blerëse ka çuar drejt mbylljesshumë biznese të Vlorës. "20 mijë lekë të qelburaqë marrim përkrahje sociale, ça do paguajmë dri-tat tani!? Unë s'kam të ha bukë. Vetë i pestë, paasnjë të ardhur fare në shtëpi", shprehet njëqytetar. "Kam qenë 7 vjet në Itali, shtëpia ime kaqenë e kyçur, më vijnë dy kontrata. Kontrata eparë është zero, zero dhe më vjen kontrata tjetër,afrofe me 9 milionë e 200 mije lekë", ankohetnjë qytetar. "Dem baba dem, e them hapur këtu,kam qenë i majtë por jam zhgënjyer shumë. Epara papunësia, e dyta për dritat...", shprehetbanori i Vlorës. Kryetari i Partisë Demokratikeu shpreh se: "Kjo situatë është rezultat i drejt-përdrejtë i rritjes së taksave, rritjes së paligjsh-mërisë, rritjes së pandjeshmërisë, faktit që nukduan t'i dëgjojnë më qytetarët. Ua morën votëndhe s'duan t'i dëgjojnë më". Kryetari i opozitësLulzim Basha është njohur edhe me situatën nëzonat rurale të qarkut të Vlorës. Rritja e çmimittë naftës, - theksuan banorët - ka vështirësuarpunimin e tokës, sikundër ata shprehën shqetë-simin edhe për mungesën e subvencioneve nga

ana e qeverisë. Banorët e Gjormit i folën Bashësdhe për pasigurinë që ndiejnë çdo ditë, përjetën e tyre. "Punësim s'kemi, para s'ka. Kagënjeshtra. Premtoi vende pune. Vetëm vendeburgjesh po shoh", thotë një tjetër qytetar.

Kalon paketa e re e taksave, rritet barra ndaj bizneseveKalon paketa e re e taksave, rritet barra ndaj bizneseveKalon paketa e re e taksave, rritet barra ndaj bizneseveKalon paketa e re e taksave, rritet barra ndaj bizneseveKalon paketa e re e taksave, rritet barra ndaj bizneseve

Komisioni Kuvendor i Ekonomisë miratoi në parim paketën e re sipas variantit të Qeverisë.Por Erjon Braçe, la të kuptohet se gjatë votimit nen për nen, deputetët do të bëjnë ndryshime. "Bëhet fjalë vetëm për votimin në parim. Jam shumë i qartë që keni vërejtje për

secilin nga nenet e këtyre projektligjeve. Do të diskutojmë të gjithat nenet në ditët e ardhshme. Porpo flas për të hapur rrugën për të bërë ato ndryshime të domosdoshme, për të cilat kemi folur gjatëkësaj periudhe", tha kreu i Komisionit, Braçe. Pika më e përfolur është ajo që heq akcizën për pijetenergjike, për të cilën deputetët e maxhorancës kanë shprehur rezerva të forta. Akciza mbi këtoprodukte u vendos këtë vit, por siç e pranoi drejtoresha e Doganave, Elisa Spiropali tregtarët ekanë shmangur taksën. "Ata kanë hequr nga përmbajtjet kanë hequr të gjitha produktet që e bëjnënjë pije energjike. Ne e kemi referuar këtë gjë në të gjitha institucionet, në Ministrinë e Financave,në Ministrinë e Ekonomisë dhe kemi thënë që institucione të tjera duhet të merren me mashtriminndaj konsumatorit", tha Spiropali. Të dhënat tregojnë se importi i deklaruar i pijeve energjike ra metre herë nga 11 mijë tonë vitin e kaluar, në 3 mijë e 300 tonë këtë vit. Në të njëjtën kohë çmimi i tyrenë treg është rritur, duke bërë që konsumatorët ta paguajnë taksën shtesë edhe pse ajo nuk kapërfunduar në buxhet, por në xhepat e tregtarëve, përmes një skemë të ngjashme me atë të cigareve.

E premte, 14 nëntor 2014www.tellalli.eu

Gazeta Tellalli10 RUBRIKA

Albatros Rexhaj dhe “Zonja Z”,mbizotërojnë panairin e librit në Tiranë

Të dashur lexues të gazetës Tellalliduke marrë shkas nga kërkesat tuaja për të hapur një kënd të veçantë

për letërsinë në faqet e gazetës tonë, ne pobëjmë të mundur që këtë radhë të lexoni meendje, disa copëza të shkëputura enkas ngalibri më i fundit i shkrimtarit aq të pëlqyerKosovar Albatros Rexhaj. Emocione,sekrete, rrënqethje, gërshetime ndjenjash eçmënduri për dashurinë do të gjeni në pjesëte shkëputura prej librit, "Zonja Z" një libërqë ka lindur si një zë i fortë protestues, njëzë revolte e indinjare për shoqërinë shqiptaretë përbërë kryesisht nga femra të ndrydhu-ra e meshkuj të tredhur. Dy shpirtra binjakëkërkohen, gjenden dhe, te kapur dorë përdore, përballen me paragjykime dhe tabutëshqiptare. Kjo është beteja e shumë të tjerëvedhe përfundimi i trishtë i kësaj historie tingël-lon si një këmbanë alarmi. Pjesëmarrja e Al-batrosit në Panairin e Librit në Tiranë sollinjë frymë të re, të letërsisë shqipe. Ndaj meshumë respekt stafi i gazetës, mendoi si tëarsyeshme që pikërisht Albatrosi, djali që kangërthyer zemrat e femrave në mbarëtrevat shqiptare, për krijimet e tij, tëjetë udhërrëfyesi i rubrikës Këndi iLibrit. Për më tej pa u zgjatur me fjalë,ne do t'ja lëmë publikut të shijojë çdorresht e çdo fjalë.

FALEMINDERITTRËMBEM(Mesazh për Zonjën Z)Dua të të dashuroj të ta zbulojedhe të fshehtën e fundit të zem-rës por e ndal vetenngurroj, sepse kam frikë.Dashuria ka pushtet përtej çdokufiri kjo më trëmb.

NUK DUA TË SHTIREM(Mesazh për Zonjën Z)Pse të shtirem se nuk të dëshiroj?Krejt çka dua është të jem afër teje.Si një trup i vetëm, njësh me njëritjetrin,në harmoni ritmike, si çelësi dhe drynimagjik bërë veç për njëri tjetrinPse të shtirem se nuk të dëshiroj?Dua ti mësoj të gjitha dihatjet e tuaDua të jem ai që çliron pafundësinë brën-da teje dhe para të cilit nuk turpëroheshpër macen e egër që në të vërtetë je.Atë që ëmbëlsisht grith në delir dhe mjaul-lin për inat të fqinjëve.Pse të shtirem se nuk të dëshiroj, kur vetëmafër teje e ndiej fundin e vetmisë sime.

SIMFONIA E MESNATËS(Mesazh për Zonjën Z)Çnuk do të jepja që sonte të isha afërteje. Të të mësoja artin e fjalëve të paktaTë të bindja se fuqia e pasionit nukshpërthen nga epshi i vrazhdë por rrjedhnga përkushtimiCcfarë nuk do të jepja që sonte të ishaafër teje dhe të të mësoja notat e muz-ikës së shpirtrave rebelëMe simfoninë e mesnatës të të udhëheqderi në kulmin e ekstazës. Dhe përsëri,përsëri, përsëri...

NDRYSHE(Mesazh për Zonjën Z)Ccdo gjë është ndryshe me ty!Diçka që të fton ta vazhdosh kërkiminMister që të deh.Një forcë, përtej kësaj bote, që të rinon.As grindjet nuk janë të lodhshmeAty ku gjithë të tjerët do të përfundoninnë ulërima, ne shpërthejmë në të qeshuradhe me sy i themi njëri-tjetrit: "Sa të mar-rë jemi!"Çdo gjë është më e bukur me ty e dashur!Sa herë matem të ta them, si për inat, diç-ka ma lidh gojën.Lëshohem në prehjen e melankolisë e trëm-bem se, nëse ta them atë herë do të zbu-losh të gjitha sekretet e mia dhe do takuptosh se s'jam veçse një personazh ikëngës "A fool in love!

Ku të gjej prehje?(Shënim i shkurtër i Zonjës Z)Ndiej nevojë ta ndaj me dikë tjetër bar-rën që më rëndon shpirtin, por e vetmjapërgjigje që marr shpesh, është një fjali:

"Mendo pozitivisht!"Dhe kjo me fyen.Nuk është se s'jam eaftë të mendoj pozitiv-isht, por më duhet diç-ka më shumë.Më duhet një mbësh-tetje.

Dialog në kryqëzim tëbotëveZonja Z: Të mbërthyernë zinxhirin e pasionit.Unë: Të gjymtuar bren-da një flluske me pakajër.Zonja Z: Përherë nëkërkim të një qosheje

ku mund tëfrymojmë lirshëm.Unë: Ndiejmë vrullin e jetës.Zonja Z: Ëndërrojmë për dashurinë.

Më dashuro(Mesazh për Zonjën Z)Më dashuro!Edhe atëherë kur nuk di të dua as veten.Edhe kur hutohem e pa dashje të lëndoj.Edhe atëherë kur të zhgënjej.Pa ty jam vetëm një hije e ngrysur që eka humburbesimin në fuqinë e jetës.Më dashuro!

Vetvetja(Shënim i shkurtër i Zonjës Z)Të jesh vetvetja do të thotë të jesh ndry-she nga tëtjerët. Secili nga ne është vetëm një nëkëtë botë.Shpesh ndihem si një gladiator.E vetmuar në një arenë të etur për gjak,në një duel

të pafund, përballë intrigave oborrtare.Ndjej sa të egër janë njerëzit, aq sa mëbëjnë tëdyshoj: vallë, vërtet janë njerëz apo sh-tiren si tëtillë.

YLLI(Mesazh për Zonjën Z)Ti je një yll në kërkim të qiellit.Aty ku do të mund të shkëlqesh e qetë dhee lirë prejtrazimit të atyre që u prish punë drita jote.Prandaj edhe sonte lutem që ky qiell tëjem unë.Ta dëshmoj se i denjë për dashurinëtënde.

Të Dua!(Mesazh për zonjën Z)

Të dua edhe atëherë kur çmëndesh në his-terixhelozie.Madje edhe kur bëhesh si budallaqe dhema dhunonmendjen me ca teori që vetëm ti di tishpikësh.Do të dua edhe kur të plakemi e të men-dosh se nuk jee bukur më.Do të vrapoj pas teje, njësoj si ditën eparë, kursajoja arsye vetëm që të isha pranë.Ti gjithnjë do të jesh ajo ëndërr nga ecila do tërefuzoj të zgjohem.Ndjeje dashurinë time!Të dua!Të dua sepse ti më plotëson!

MIK(Shënimi i fundit i Zonjës Z)Sonte dua një shok afër vetes.Një që nuk më gjykon.Një që nuk më bombardon me një milionpyetje.Një që, vetëm për hatrin tim, do të dehejvetëm me aromën e trishtimit tim.Një, të cilit pa frikë mund t'ia hap zemrëndhe t'ia tregoj të gjitha.A ka më shokë të tillë?Tregomë!Më duhet vetëm një.

Emocione, sekrete, rrën-qethje, gërshetime ndjen-jash e çmënduri për dashur-inë do të gjeni në pjesët eshkëputura prej librit, "Zon-ja Z" një libër që ka lindursi një zë i fortë protestues,një zë revolte e indinjare...

"Këndi i Librit”

11Gazeta TellalliE premte, 14 nëntor 2014 www.tellalli.eu

INTERVISTA

Fabjola Bramo: Duart i kam gjithmonë mengjyra, do vazhdoj të lumturoj fëmijët

Intervistoi: Arta AGOLLI

Fabjola Bramo është studentja që u bë papritur një nga personazhet më të dashur nërrjetet sociale dhe në media javën e fundit.

Ajo, është vajza që ashtu si ka shpirtin, ka edhemendjen. Është e lirë si era, sepse është një ar-tiste që premton tepër, është e bukur si dielli ndajfati do ta ndriçojë në rrugën e gjatë të suksesit kuduket se ka hedhur hapat e parë më mëncuri. Duarte saj janë përherë me ngjyra të bukura, me të cilatka zgjedhur në mënyrë krejt origjinale të pikturojëpa asnjë pagesë shtëpinë e foshnjave në Sauk.Por duket se mirësia e kësaj vajze nuk ndalet mekaq, ajo si rrallë herë moshatarët e saj, ju ka bërëkërkesë institucioneve që merren me fëmijët krye-sisht ata në nevojë, se do të gjendet pranë tyre,duke i lumturuar e duke ju pikturuar ambientet kuata jetojnë, duke kontribuar për këta fëmijë të brak-tisur nëpërmjet pasionit të saj pikturës.Fabjola e lidhur ngushtë me pikturën, si ështënë jetën reale pa telajo dhe ngjyra?Asnjëherë nuk jam pa pikturën.Mund të duket e habitshme, porgjithmonë jam me një penel nëçantë, me një telajo apo me bojëranë makinë. Ah, duart. Duart e miajanë gjithnjë me ngjyra. Mund tëgjesh aty ngjyra mbetje të arkrelikuttë mureve, të bojërave të vajit. Porështë më tepër shpirti, ai që nuk endaj dot asnjë çast nga piktura.Në jetën e përditshme vrapoj, ngamëngjesi deri në mbrëmje.Prej disa ditësh, një veprim i paza-kontë për njerëzit e thjeshtë bëriqë ti personalisht të komentoheshenë media si "heroina" e "Shtëpisësë Foshnjave" në të cilën dhurovenga shpirti yt, dashuri dhe jetëpërmes ngjyrave, përmes pikturavetë tua, si të erdhi kjo ide?Dua të theksoj se nuk ndjej të kembërë ndonjë gjë të madhe për këtë tëashtuquajturën bujë. Nuk dua të luajrolin e modestes, por këtë mendojvërtet. Ideja ishte në fakt e njëmikeshës sime, Silvanës, të cilën evlerësoj shumë. Ajo më propozoi tëpikturoja ambientet e foshnjave nëSauk. Kontaktova me administratëne shtëpisë dhe pranuan. Një arsyemë tepër, është fakti që unë kam pa-sur një lidhje të veçantë me tim atë.Ai u largua nga kjo botë kur unë isha 23 vjeçedhe më besoni se ndihem jetime, edhe pse jam erritur. Imagjino ata fëmijë të vegjël, që ndoshtakurrë nuk do ti shohin prindërit e tyre biologjikë.Nuk jam e pasur, por mendova se me pikturat emia do tu dhuroj dicka atyre bebeve. Pak ngjyra,personazhe kartonësh, që tu zbukurojnë ditët nëatë shtëpi foshnjeje.Si u prite atje, a mendon se artistët në përgjithë-si duhet të dalin nga korniza e të qenit të rëndë-sishëm vetëm për shoë?Nuk bëj asgjë për shoë. Jam vetvetja në 100% tëkohës. Dhe as nuk më shkoi në mend se ato pik-tura do të bëheshin kaq "të famshme" në rrjetetsociale. Mendoj se të gjithë ne kemi shumë për tëdhënë. Jo materialisht, por shpirtërisht. Edhe njëfjalë e mirë, ndonjëherë ka vlerë të paçmuar.A do të pikturoje prapë pa para për shtëpinë efoshnjave, apo për të tjera institucione ku stre-hohen këta fëmijë?Nesër do shkoj në atë shtëpi, të punoj pjesën embetur të dhomave të fëmijëve. U ndjeva aq epaqtë në ato ditë që pikturova atje, sa vendosa të

dekortoj një institucion të tillë në muajnë shenjë bamirësie. U kam shkruarshoqatave të ndryshme që adminis-trojnë apo mbështesin jetimore, kop-shte për jetimët etj të më kontaktojnë.Pikturat e tua duken se kanë marrënjë spunto pëlqyeshmërie dhe vlerë-simi të madh, nga personalitete tëndryshme, apo edhe nga përfaqësuestë shoqërisë civile, fill pas veprimittënd aq human, e prisje këtë impakt?E theksova dhe pak më lart, se nuk bëjasgjë për shoë. Unë kam një fan page,Pikturat e Fabjolës quhet. Aty marrporosi pikturash, me të cilat ia dal tëjetoj mirë. Nuk synoj të vë ndonjëherë pasuri mepiktura. Pasuri për mua janë njerëzit, librat, udhë-timet. Por do gënjeja, nëse do thoja se nuk mëpëlqeu vlerësimi. Më kanë shkruar nga e gjithëbota, madje dhe personalitete që dikur i adhurojanga ekrani i televizorit.Si një artiste e re, që të ardhmen e saj e ka të

fokusuar në pikturë, a mendon se do tja dalëshnë këtë lumë pamundësish me të cilën artistëthasen sot në Shqipëri?Jam mësuar me pamundësitë. Kam një arsimimtë mirë, që fokusohet në menaxhim biznesi.Madje, kam në përfundim dizertacionin tim tëdoktoraturës në këtë fushë. Nuk më trembinsfidat. Mjafton vullneti i mirë dhe pak fat, përtia dalë mbanë.Kush ka qenë lidhja e parë me pikturën, çfarëndjesish hedh ti në telajo, çfarë nënkuptojnëveprat e tua?Kam qenë që fëmjë shumë energjike. Madje

nga energjia e tepruar, u zbulua dhe tal-enti im për pikturë. Në përpjekje të mëmbante brenda në ditët e dimrit, mami mëjepte fleta dhe lapsa të pikturoja. E kësh-tu rezultoi se kisha talent për pikturë. Pik-turat e mia jo gjithnjë mbartin nënkuptim.Mund të jenë të stilit realist, imprension-

Koncerti i Vjenës është njëeveniment madhështor qëtransmetohet drejtpërdrejtnë shumë kanale televizivetë botës. Që do të thotë sesasia e spektatorëve qëshikojnë koncertin e Vjenësështë shumë e madhe...

Piktorja e re që dha shpirtin artistik duke pikturuar shtëpinë e foshnjave pa pagesë

ist. Por ama mbartin shumë ndjenjë brenda.Kur do të jetë për publikun ekspozita jote e parë,dhe ku dëshiron ta realizosh atë?Kam shumë vite që planifikoj një ekspozitë. Mad-je kam vendosur në mendjen time dhe cilat do tëjenë tablotë që do paraqiten atje, madje dhe si dovendosen në mure. Por jeta për mua nuk ka qenëe thjeshtë këto kohë. Nuk kam pasur kohë dhemundësi t'u përkushtohem tablove të një ek-spozite, të cilat mendoj se duhet të jenë tërësishtautentike.Çfarë të jep frymëzim, përpos dashurisë njerë-zore që më së miri e shpalos në pikturat e tua?Frymëzimin e marr nga përditshëmria, po aq sadhe nga ëndrrat. Një gonxhe trëndafili që del nganjë gardh hekuri, një vajzë me çadër në një stacionautobusi, tek një personazh libri a filmi, por dhetek ato gjëra që nuk i shohim, vetëm i ndjejmë.Si e prezanton veten tënde tek publiku përmesngjyrave, cila nga to je ti, na e përshkruaj mefjalë si do të pikturoje veten për publikun e pa-kët por që realisht ka afeksion ndaj teje, nëkëtë kohë fare të shkurtër kur i je prezantu-ar?Unë jam e kuqja. Ajo është ngjyra që më përfaqë-son më së miri. Nëse do ta pikturoja veten doisha nën këtë petk. E kuqja është ngjyra e pa-sionit, energjisë dhe jetës. Jam natyrë shumëpozitive, optimiste dhe ndaj e lidh veten me tëkuqen.

E premte, 14 nëntor 2014www.tellalli.eu

Gazeta Tellalli14 HISTORI

Qyteti i Tropojës dhemagjia e bjeshkëve "mëkatare"Unë asnjëherë deri më tani nuk kam qenë

në Tropojë, por ama fati më ka rastisurtë njoh tropojnë bujarë, me zemër aq të

madhe e me mënçuri aq të rrallë, saqë më bënpërshtypje sesi njerëzit mund të rriten në mes tëkreshpave të thepisura të maleve zakonisht tëmbushura me dëborë, e të jenë aq të ngrohtë nëshpirt. Shumë më kanë treguar për këtë qytet qëështë një thesar i vërtetë, me magjinë që përcjellqielli, mali, dhe uji i kaltër i lumit namëmadh tëValbonës. Pra nëse doni të gjeni një qytet ku tridimensione do tju rëmbejnë si në ëndërr për tëparë bukuri aq të rralla sa kurrë sju kanë zënësytë më parë, merrni udhën për në Tropojë. Kamlexuar gjëra aq të paharrushme për këtë qytet qëndodhet në veri të Shqipërisë, saqë këtë para-graf e kam ngulitur thellë në kujtesën time. "Joçdo ndarje është kaq e trishtë, e jo çdokënd Val-bona e përcjell me pahir, as atëherë kur bora zbret,era fryn me tërsëllimë, lumi gulçon përmes sh-këmbinjsh, dorzanë të këtij kushtrimi të ujëtmalesh. Ndërsa në një reportazh të dikurshëmpër Valbonën e kraha-suar me një femër aq tëbukur, së cilës i derdhengërshetat mbi sup, shk-ruhet se ata që e viz-itojnë herë pas herë Val-bonën e magjitë e saj, ekanë tërësisht të dhimb-shëm largimin nga kjomrekulli. "E kunduamgjatë dhe papra krejtkëtë bukuri. U çapitëmme të në këtë gosti kun-drimi të pashoq. Un-shëm na u desht me ungrit prej kësaj sofre metana t'mirat që Zoti i kadhanë pakursim dherobi e ka nda meshojishojn si bukën everën në "Darkën eFundit". Mbushëm kre-jtçfarë mbetun kishtendër ne zbrazët prej këtijkaplimi alpin dhe ikëm...pa i kthyer sytë pas, se në të kundërt do të je-tonim përgjithmonë aty" Pikërish këto fraza mudukën aq të vërteta, saqë me gjysëm zëri i belbë-zova vetes. Kur të shkoj në Valbonë, do rri disa

ditë, derisa të qëmtoj e të bredh me këmbë çdohan e çdo luginë magjie, që shtrihet në këtë qytet,plot me tradita e mbushur bindshëm me njerëz tëmirë të mënçur e mendjehapur.

Relievi i TropojësTropoja ka një sipërfaqe të përgjiths-hme prej 1143km², lartësi mesatare1105m mbi nivelin e detit, ndërsa qy-teti i Bajram Currit 330-360m mbi nive-lin e detit. Popullsia është mbi 28000banorë, ndërsa qyteti i Bajram Curritka 8230 banorë. Tropoja shtrihet nëjuglindje të alpeve të Veriut. Nga anaadministrative Tropoja kufizohet nëlindje me Republikën e Kosovës, nëveri me Malin e Zi, në jug me rrethin eHasit, në jug perëndim me rrethin ePukës dhe në perëndim dhe veriperën-dim me trevën e Dukagjinit. Në Malës-inë e Gjakovës bashkëjetojnë natyr-shëm mrekullitë mbitokësore dhe nën-tokësore që natyra i ka dhuruar kësajtreve, çka edhe e bën atë të përshtat-

shme për turizëm natyror e kulturor në dimër e nëverë si dhe të lakmueshëm për investitorët ven-das dhe të huaj. Të dhënat historike , arkeologjike,

etnografike e të tjerë, janë një dëshmi e gjallë dhena bëjnë të besojmë se kjo trevë ka trashëguarnjë kulturë të hershme materiale dhe shpirtëroreshumë të moçme, dhe ndonëse një krahinë rela-tivisht e vogël, ka qenë jo vetëm vatër e trashëgi-misë së kulturës Iliro-Dardane, por edhe vatër etrimërisë dhe luftrave të shquara në mbrojtje tëtrojeve të veta. Administrata e parë në Malësinëe Gjakovës do të vendosej në vitin 1916 me Nën-prefekturë në fshatin Bujan, dhe me katër krahi-na: Bytyç, Tropojë, Bujan e Nikaj-Mërtur. Në vitin1925 deri në 1952 qendra administrative e kësajtreve do të ishte Tropoja, ndërkaq në vitin 1952qendra u zhvendos në fshatin Kolgecaj, tani qy-teti i Bajram Currit.HistoriaRrethi i Tropojës është njëri nga 36-të rrethet eShqipërisë. Rrethi bën pjesë në Qarkun e Kukësit.Rrethi i Tropojës ka 16,257 banorë (sipas 2009),një sipërfaqe prej 1,043 km² dhe kryeqendër qy-tetin Bajram Curri. Historikisht, treva njihet meemrin Malësia e Gjakovës dhe është vend i lindjesi shumë patriotëve të kombit tonë me të cilët mbur-ret Shqipëria dhe Kosova. Ekonomia e Tropojësështë kryesisht blegtorale, por është e pasur meminerale si Kromi dhe Kuarci. Tropoja ka planta-cionin e geshtenjave me të madhin në Evropë.Por kjo pak rëndësi ka sepse nuk ka ndonjë për-dorim industrial, përveç atij primitiv të shitjes sëgështenjës në marketin privat. Pjesa më e madhee popullsisë është e papunë, të ardhurat më tëmëdha vijnë nga emigracioni dhe asistenca so-ciale. Një nga sekretet turistike, Valbona nukshfrytëzohet sa duhet, pasi sikur të shfrytëzo-heshin kapacitetet e natyrës Rrethi i Tropojës doishte një nga rrethet me nivel më të lartë jetese nëShqipëri. Qindra Kosovarë vizitojnë Valbonën,për të kaluar fundjavët në ajrin e pastër, dhe spor-ti i pëlqyer nga ta është ai i peshkimit dhe sigur-isht qytetarët kosovarë duket se e kanë gjetursekretin për të përjetuar kënaqësinë e bukurive tëshumta në qytetin ku mund të pushosh në stane

Tropoja ka një sipërfaqe të përgjiths-hme prej 1143km², lartësi mesatare1105m mbi nivelin e detit, ndërsaqyteti i Bajram Currit 330-360m mbinivelin e detit. Popullsia është mbi28000 banorë, ndërsa qyteti i BajramCurrit ka 8230 banorë...

Në Valbonën e malësorëve bujarë, ja sekretet mahnitëse të Malësisë së GjakovësRubrika Qyteti im

LUMI I VALBONES

BJESHKET NE TROPOJE

QENDRA E TROPOJES

15Gazeta TellalliE premte, 14 nëntor 2014 www.tellalli.eu

HISTORI

atje ku të gjitha produktet që konsumohen ngaturistët janë vetëm bio. Rrethi i Tropojës ka 81kilometër kufi, ndër të cilët 41 kilometër janë meKosovën dhe 34 kilometër me Malin e Zi. Qarkulli-mi me Malin e zi mungon totalisht, pavarësishtpremtimit për hapjen e pikës së re të kalimit kufit-ar Qerem-Plavë. Tropoja ndodhet rreth 235 kmlarg Tiranës, kryeqytetit të Shqipërisë, dhe 135km larg Prishtinës, kryeqytetit të Kosovës.Guidë për udhëtim në TropojëUdhëtimi në drejtim të Tropojës,zgjat afërsisht tetë orë dhe sipasitinerarit që ndiqet, përshkonrrugë që kalojnë në tokë dhe nëliqen. Ininerari më i përdorur dhemë i zakonshëm, është ai që fil-lon në Tiranë, kalon në Fushë-Krujë, Lezhë, nga Vau i Dejës,Milot, Koman dhe më pas në liq-enin me të njëjtin emër për në Fi-erzë e cila ndodhet vetëm 30 minu-ta nga kryeqendra e Tropojës, qëështë qyteti i Bajram Currit.Ininerari i dytë është ai që shtri-het tërësisht në rrugë tokësore.Ky itinerar njihet ndryshe si "rru-ga e Qafës së Malit". Udha vazh-don duke ndjekur drejtimin elëvizjes së itinerarit të parë derinë Milot. Më pas rrugëtimi nda-het për të hyrë në udhën që të shpie në qytetin ePukës, kalon aty, e më pas nga Malësia e Mird-itës vazhdon në veri të vendit, pranë Kukësit dhendahet në drejtim të Tropojës. Mesatarishtudhëtimi në të dy linjat, zgjat tetë orë, megjithëseitinerati i Qafës së Malit me një ecje të zakon-shme mesatare prej 80 kilometra në orë, mund tëpërfundojë shtatë orë pas nisjes në Tiranë nërast se ndalesat rrugës nuk janë të gjata. Nisja efurgonëve që transportojnë udhëtarët, për të dyitineraret bëhet në ora 05:00 të mëngjesit në Ti-ranë ndërsa grumbullimi i pasagjerëve fillon 20minuta më herët. Stacioni i nisjes ndodhet nërrugën mes Parlamentit të Shqipërisë, Komuni-tetit Mysliman të Shqipërisë dhe selisë së Par-tisë Demokratike. Aktualisht bileta e udhëtimitme furgon për të dy itineraret kushton 1200 lekëtë reja. Gjatë rrugës ekzistojnë mundësi të ndry-shme për ndalesa dhe për pushim ndërsa në qyte-tet kryesore ku kalon itinerari, udhëtarët mund tëushqehen në restorante apo të konsumojnë diç-ka për të pirë dhe për tu çlodhur.

Udhëtimi me tragetSa i përket udhëtimit me traget, në këtë mjetlundrues që kryen çdo ditë itinerarin Fierzë-Koman-Fierzë, aty ofrohet shërbim bari dhemundësi për ushqim udhëtimi me çmime afër-sisht si të tregut. Ekziston megjithatë, edhe njëvariant i tretë udhëtimi. Nga Tirana çdo ditë nis-en furgonë të cilët i dërgojnë pasagjerët deritek kalata e tragetit në Koman. Aty pasagjerëthipin në traget, duke paguar 400 lekë për per-son dhe më pas vazhdojnë udhëtimin deri nëFierzë, ku furgona të tjerë presin këta pasagjerënë kalatën e nisjes, për ti transportuar drejt qy-tetit Bajram Curri sapo zbresin nga trageti.

Pas mbërritjes në qytet, në afërsi të qendrës së tijndodhet hoteli i privatizuar me emrin "Emral" injohur prej vendasve me emrin "Hotel Shkelze-ni". Ai ndodhet në pjesën jugore të qytetit, pranëstadiumit, në një ambient të bollshëm mes gjel-bërimit dhe pishave të shumta të mbjella vite mëparë përreth tij. Hoteli ka një kapacitet prej 40 dho-mash, gjysma prej të cilave janë të pajisura mekondicioner dhe pajisjet tjera të nevojshme.Mundësitë për argëtimTropoja ofron mundësi të shumta argëtimi dheeksplorimi. Në fshatin Markaj, rreth 25 minuta ngaqyteti, ndodhen vendbanime të vjetra historikeqë i përkasin fiseve që janë vendosur në këtë zonëshumë vite më parë. Një tjetër mundësi ështëMuzeu dhe Pallati i Kulturës, ku vizitorët mund tënjihen me traditat e zonës, veshjet, veglat muz-ikore dhe figurat historike të Malësisë së Gjak-ovës, të shquara kryesisht gjatë luftës përmbrojtjen e trojeve shqiptare nga pushtimi sllav.Vepra gjigande energjetike e Hidrocentralit të Fi-erzës, është një tjetër objekt madhështor dhe

mbresëlënës që mund të vizito-het duke marrë leje paraprakenga autoritetet përkatëse.Hidrocentrali me të vërtetë ësh-të një objekt madhështor qëofron supriza të pa fund gjatëeksplorimit të tij deri në 170metra në thellësi të tokës.Lugina e ValbonësLugina e Valbonës, e shpallurprej vitesh Park Kombëtar, ësh-të perla turistike që ofron kjozonë. Rruga automobilistike qëtë shpie në Valbonë, po asfal-tohet në kushte bashkëkohorefalë përkushtimit të biznesmenit

vendas, pronar i kompanisë së ndërtimit "Geci",i cili ka angazhuar një numër të madh mjetesh tëcilat po gërmojnë në shkëmb për zgjerimin errugës dhe rrafshimin e terrenit malor ku ajo sh-trohet. Rruga parashikohet të përfundojë bren-da vitit, megjithatë që tani, është në kushte tëpërshtatshme udhëtimi. Nisja bëhet në QytetinBajram Curri dhe udhëtimi drejt Valbonës, zgjat1 orë e 40 minuta. Itinerari që përshkruhet, kalonnga fshati i Shoshanit, ku lehtësisht nga rrugavizitorët mund të shijojnë një nga perlat e kësajzonë, Kanionin e Shoshanit të krijuar nga rrjedhae lumit Valbona mbi pikëtakimin e shkëmbinjvemagmatikë dhe gëlqerorë. I gjithë udhëtimi ofronnjë panoramë alpine dhe të paharrueshme dukekaluar më pas në fshatrat Klysyrë, Dragobi, dukelënë pas rrugën që ndahet drejt fshatit Çerem nëkufi me Serbinë, e më pas në Pas Kollate, farepranë "Shpellës së Bajram Currit, vendqëndrimii tij në male gjatë luftës, ku edhe u vra). Farepranë urës që ndodhet mbi lumin Valbona, nëafërsi të rrjedhës dhe në një pikë të prekur nga

hijet dhe fresku i luginës së lumit, aty ndodhet njërestorant ku mund të drekohet dhe ku kryesishtofrohen produkte mishi të freskët. Rruga vijon mëtej në veri në drejtim të fshatit të Valbonës, njëvendbanim me burime të shumta uji të ftohtë qërrjedh nga shkrirja e borës në male, me pisha qëarrijnë deri poshtë në fshat në bahçet dhe oborrete shtëpive. Në Dragobi, mbas Kollate dhe në Val-bonë, fushat e blerta janë një mundësi e mirë përata që janë të interesuar të angazhohen në aktiv-itete sportive apo lojërat me top. Burimi i lumitValbona, një perlë e natyrës, ndodhet rreth 40 minu-ta udhëtim në veri të fshatit Valbona, duke kaluarfshatin e Rragamit të Shalës.Historia e emritTropoja emri i të cilës vjen prej fizionomisëgjeografike (tri fushat) është një vendbanim i her-shëm i populluar nga popullsi shqiptare. Paspushtimit të zonave veriore të Shqipërisë, nënsundimin sllav, pati tentativa për ta quajtur TriPolje, por siç është e qartë në ditët e sotme, kjozonë ruajti dhe mban emrin e saj të ardhur prejformës gjeografike në të cilën ajo shtrihet. Tropojanjihet historikisht si pjesë e Malësisë së Gjak-ovës. Gjatë Perandorisë Osmane ishte pjesë e Vila-jetit të Kosovës. Kufiri i vitit 1912 që shkëputipjesën më të madhe të Kosovës nga Shqipëria laTropojën në izolim dhe vështirësoi jetën e ban-orëve. Kufiri la të izoluar edhe ekonominë eTropojës. Nga çlirimi i Shqipërisë e deri në Luftëne dytë botërore Tropoja së bashku me të gjithavenbanimet e tjera të Tropojës, Hasit dhe Kukësitqë kishin mbetur këndej kufirit ishte pjesë ePrefekturës së Kosovës, që ishte një nga 10 zonatadministrative të Shqipërisë së lirë. Sot Tropojaështë pjesë e Rrethit të Tropojës, të cilit edhe i kadhënë emrin ndërsa në varësi administrative i për-ket Prefekturës së Kukësit.

MALET E TROPOJES

RRUGA PER NE TROPOJE

RRUGA HYRESE NE TROPOJE ALPET NE DIMER

NjësitëadministrativeNë Rrethin e Tropojës janë njëbashki dhe shtatë komuna dhe 54fshatra:

Bashkia Bajram Curr

Komuna Tropojë

Komuna Margegaj

Komuna Llugaj

Komuna Bujan

Komuna Fierzë (Tropojë)

Komuna Bytyç

Komuna Lekbibaj

E premte, 14 nëntor 2014www.tellalli.eu

Gazeta Tellalli16 SHENDET

Prostata është një organ që ndodhet tekmeshkujt nën fshikëzën e urinës. Disa ngasimptomat e kësaj sëmundje janë : urini-

mi me ndërprerje, urinim i pavullnetshëm, urini-mi i shpeshtë natën, pakësimi urinës, ndjesiaemergjente e të urinuarit, apo urinimi me sforcim.Sëmundja e prostatës, është kthyer në një ndërshqetësimet më serioze për shëndetin emoshave të mëdha në ditët e sotme. Duhet tëtregohemi të kujdesshëm me trajtimin në kohëtë kësaj sëmundjeje sepse mund të çojë në pa-soja fatale për jetën e pacientit. Kjo pasi mundtë arrijë të shndërrohet nga një formë lehtë nënjë më të rëndë siç është sëmundja kanceroze eprostatës. Prostata prek në masë burrat mbi 50vjeç, por nuk përjashtohen as moshat më të reja.Përveçse pasojat e saj janë të rënda sepse çojnëderi në vdekje, mund edhe shfaqin impotencënseksuale. Me problemet gjatë urinimit vjen ank-thi për shfaqjen e semundjes. Kjo është njësëmundje botërore shumë e përhapur dhe kapnjë në tre veta deri në moshën 60 vjeç, duke uvështirësuar kësaj kategorie shumë mënyrën etë jetuarit, në moshën 70 vjeç e sipër një në dyveta mund të vuaj nga sëmundja e prostatës.Në jetën e njeriut ka dy periudha të rritjes sëprostatës: periudha e parë është në kohën epubertetit e atëherë kjo gjendër dyfishohet simadhësi.Disa nga sjelljet që meshkujt duhet të paran-dalojnë :1: Nuk duhet të rrinë ulur nëtë ftohtë për kohë të gjatë.Kjo e dëmton shumë pros-tatën më shumë. Temperatu-rat e ulëta dhe konsumi i lartëi alkoolit. Kështu nuk rritetvetëm rreziku për një infek-sion urinar por edhe përbllokim të plotë të urinimit .2: Të shtysh për më vonënevojën për urinim. Kështuka rrezik të tendoset dhe irri-tohet fshikëza e urinës. Edheky gabim rrit rrezikun për njëbllokim të plotë urinimi. Du-het të shkoni rregullisht nëtualet.

3: Mos neglizhoni vizitat tekmjeku. Studime tregojnë senjë në tre burra meshqetësime prostate trajtohetnga mjeku. Sa më herët të fil-lojë terapia, aq më të shumtajanë mundësitë për t'u qetë-suar. Në rast se keni dhimbjenë pjesën e fundit të barkut apo në vendn-dodhjen e veshkave duhet të konsultoheni men-jëherë tek mjeku.

Mënyrat e Kurimit1-Mjekim nëpërmjet ilaçeve

Ekzistojnë dy grupe kryesorë ilaçesh që për-doren. Këto janë Alfa Blocker dhe 5 Alpha Re-ductase inhibitors. Nëse pas bërjes së gjithëanalizave dhe vlerësimeve, urologu e sheh tënevojshme atëherë fillojnë që të dyja grupet eilaçeve. Gjatë kurimit me këto ilaçe, për shkaktë efekteve anësore ose mundësisë që të mos

merret rezultat, pacienti qëndron patjetërnën kontrollin e doktorit.

2-Kurimet kirurgjikaleMënyra e kurimit kirurgjikal më klasik ështëoperacioni i hapur. Por në bazë të përpari-meve teknologjike të ditëve të sotme dherezultateve të suksesshme tëmarra nga këto mënyra,përveç prostatave të mëdhakirurgjia e hapur nuk për-doret.

3- TUR-P (Prostat transure-thral resection)Kjo është mënyra më e për-dorur në botë. Me anë të re-sektoskopit (pajisje mesistem fiberoptik që ka ka-merë) futesh në rrugët urinare

dhe prostati që pengon rrugënnxirret në pjesë të vogla. Për-qindja e suksesit është shumë elartë.

4- Rreze Lazer jeshilKjo është mënyra e avullimit të

Çfarë është prostata dhecilat janë simptomat e saj?

Sëmundja e prostatës, është kthyernë një ndër shqetësimet më seriozepër shëndetin e moshave të mëdhanë ditët e sotme. Duhet të tregohe-mi të kujdesshëm me trajtimin nëkohë të kësaj sëmundjeje sepsemund të çojë në pasoja fatale...

prostatës me anë të lazerit. Kjo procedurë mundtë bëhet me anestezi të përgjithshme ose tëpjesshme. Në mënyrën e kurimit me rreze laser,sistemi i marrësit fiberoptik me kamerë arrin nëindin e prostatës dhe pa gjakderdhje e avullonprostatën. Për pacientët që vuajnë nga sëmund-jet e zemrës ose të mushkërive, ose mbi pa-

cientët që nuk mund ti nënshtrohen anestez-isë, rrezet lazer jeshile mund të përdoren nëmënyrë të sigurt.

Efektet anësore të sëmundjes nëse nuk traj-tohet në kohën e duhurKomplikacionet që mund të lërë kjo sëmundjenëse nuk trajtohet në kohën e duhur dhe meterapitë e duhura janë të shumta. Ajo çon nëkrijimin e shqetësimeve të shumta të orga-nizmit, të cilat fillojnë me vështirësitë që para-qiten në aparatin urinar. Pacienti mund të bëhet

Sëmundja e prostatës

17Gazeta TellalliE premte, 14 nëntor 2014 www.tellalli.eu

SHENDET

kaps mund të ndjejë vështirësi të shumta gjatëurinimit. Ndërkohë që kjo shkon dhe më keqsepse duke pasur të gjitha këto shenja fillojnëproblemet dhe me pjesët e tjera të organizmit.Ku një ndër to është dhe funksionimi i vesh-kave. Ato me rëndimin e gjendjes së prostatësvijnë gjithnjë e më tepër duke u shkatërruardhe çojnë në krijimin e një çrregullimi të orga-nizmit, i cili sa vjen e lodhet më shumë.Sëmundjet renale ndikojnë më pas në shfaqjene problemeve të tjera, të cilat lidhen me orga-nizmin, siç është azotermia, infeksione urinare,të cilat mund të jenë të përmasave të ndry-shme dhe mund të mbartin dhe pasoja fatalepër jetën. Për të tilla raste është gjithmonë enevojshme që pacienti të tregojë kujdesin eduhur, pjesa më e madhe e këtyre pacientëvepërfundojnë në operacion, pasi infeksioni uri-nar, në të cilin kanë arritur mund të jetë shumëproblematik. Ndërkohë që shfaqen dhe prob-leme të tjera pacienti ndjen debulesa të shum-ta trupore mund të tregojë shenja nervozizmidhe paqëndrueshmëri. Por ka dhe raste që kjosëmundje e rënduar mund të çojë në krijimin egurëve në fshikëz, dhe shfaqjen e hemor-

ragjisë, e cila mbart pasoja tepër të rënda.Si ndikon prostata në jetën seksuale të mashk-ullit?Ndonëse shfaqet në moshën e mesme, prosta-ta ka një rol kryesor në funksionimin seksualtë mashkullit që në hapat e parë të adolesh-encës. Patologjitë e prostatës ndikojnë nëmënyrë të drejtpërdrejtë në dëshirën e mashk-ullit për të kryer seks, por në të njëjtën kohëkushtëzojnë edhe nivelin e erektimit apo pam-undësinë e arritjes së orgazmës. Po ashtu pros-tata mund të dëmtojë edhe pjellorinë e mashk-ullit. Është tashmë e vërtetuar se me shfaqjene problemeve në këtë organ bie ndjeshëm libi-do ose siç njihet ndryshe dëshira për të kryermarrëdhënie seksuale. Edhe terapitë ndaj pa-tologjive që shfaqen në prostatë japin çrreg-ullimet e tyre në funksionimin seksual të mesh-kujve, pasi organet gjenitale janë të lidhurangushtë edhe me funksionet urologjike. Shen-jat janë të dukshme sidomos në ndryshimin endjesisë së orgazmës apo dhe ngjyrës së sper-mës. Kjo e fundit zëvendësohet në shumë ras-te nga lëngu spermatik që del në mënyrë tëpavetëdijshme, por që në fakt nuk ka lidhje mekënaqësinë seksuale. Ndaj dhe në një masë tëmadhe seksualiteti i mashkullit varet nga kyorgan, i cili shfaq problem kryesisht në moshëne mesme dhe atë madhore.

2. Brokoli2. Brokoli2. Brokoli2. Brokoli2. Brokoli

3. Çaji jeshil3. Çaji jeshil3. Çaji jeshil3. Çaji jeshil3. Çaji jeshil

5. Peshku5. Peshku5. Peshku5. Peshku5. Peshku4.Ushqimet bishtajore4.Ushqimet bishtajore4.Ushqimet bishtajore4.Ushqimet bishtajore4.Ushqimet bishtajore

1. Domatja1. Domatja1. Domatja1. Domatja1. Domatja

Kanceri i prostatës është kanceri i dytë më i zakonshëm nëmesin e njerëzve në mbarë botën dhe prek një në gjashtëmeshkuj në Shtetet e Bashkuara. Besohet se yndyra dhe

sasia e lartë e sheqerit mund të kontribuojnë në normat e rritura tëkancerit të prostatës. Kështu, filloni duke u përpjekur të konsumo-ni këto gjashtë ushqime në ndihmë të shëndetin të prostatës suaj.

Likopena, një antioksidant i fuqishëm që gjendet në do-mate, mund të jetë i dobishëm në parandalimin e kan-cerit të prostatës dhe për të reduktuar rritjen e tumoritnë mesin e njerëzve me kancer të prostatës. Në njërishikim të 21 studimeve, studiuesit zbuluan se njerëzitqë hanin një shumë domate dhe produkte të gatuar medomate, kishin më pak gjasa për të zhvilluar kancerin eprostatës në krahasim me meshkujt të cilët rrallë hanëushqime të tilla. Për shkak se likopena është e lidhurfort me muret qelizore.

Disa studime kanë treguar një shans më të ulët të zhvil-limit të kancerit të prostatës në mesin e njerëzve tëcilët hanë sasi të mëdha brokoli ose perime të tjera. Nënjë studim kanadez, hetuesit gjetën se ngrënia në sasitë mëdha të perimeve të tilla, veçanërisht brokoli dhelulelakër, u shoqërua me një rrezik të zvogëluar të kan-cerit të prostatës. Edhe pse arsyet janë ende të paqar-ta, disa studiues thonë se fitokemikalet e gjetura nëkëto perime, vrasin qelizat e kancerit, duke lënë qelizatnormale të prostatës të shëndetshme dhe të paprekur.

Çaji jeshil është një komponent i rëndësishëm i di-etës aziatike dhe ka qenë konsumuar për mijëravjet. Çaji jeshil është arsyeja pse normat e kan-cerit të prostatës në Azi janë aq shumë më të ul-ëta se sa në Amerikë. Në studimin e Qendrës sëShëndetit Publik Japonia tek 49.920 njerëz, studi-uesit gjetën 48 për qind më pak gjasa të sëmundjessë prostatës në mesin e meshkujve të cilët kon-sumonin më shumë se 5 gota çaji jeshil në ditë.

Ashtu si vera e kuqe apo çaji jeshil, shega është njëburim i pasur me antioksidantë dhe konsiderohet njëfryt i mrekullueshëm në parandalimin e sëmundjeve kro-nike të lidhura me stresin oksidues. Në një studim tëvogël prej 46 njerëzve, hetuesit gjetën se pirja e 8 go-tave me lëng shege në javë parandalonte përparimin esëmundjes tek ato meshkuj që vuanin nga kanceri i pros-tatës. Antioksidanti, i quajtur elaxhitaninë, që ndodhetnë mënyrë bollshme në shegë, shkatërron qelizat e kan-cerit të prostatës dhe jo qelizat e shëndetshme.

Acidet yndyrore, si omega-3 dhe omega-6, janë esen-ciale për trupin e njeriut. Duke pasur një dietë meekuilibër të acideve omega-3 dhe omega-6 yndyroremund të ndihmojë në parandalimin e zhvillimit dhepërparimin e kancerit të prostatës. Në një studim të6272 burrave suedezë të ndjekur përgjatë 30 viteve,hulumtuesit kanë raportuar se ata burra që haninpeshk kishin shumë herë më pak gjasa për të zhvillu-ar kancerin e prostatës sesa meshkujt të cilët nuk efutnin peshkun në dietën e tyre. Më të këshillueshmejanë salmoni, sardelet dhe trofta.

5 ushqimetkundrakancerit

të prostatës

E premte, 14 nëntor 2014www.tellalli.eu

Gazeta Tellalli18 ARKITEKTI

Lyonel Charles Feininger (17 korrik 1871 -13 janar 1956) ishte një piktor gjermano-amerikan dhe një eksponent kryesor i Ek-

spresionizmit. Ai gjithashtu ka punuar si karika-turist dhe artist komik. Lyonel u lind dhe u rrit nëNeë York City, e më pas udhëtoi në Gjermani nëmoshën 16-vjeçare për të studiuar dhe për të për-sosur artin e tij. Ai e filloi karrierën si një karika-turist në vitin 1894 dhe pati shumë sukses në këtëfushë. Feininger punoi edhe si karikaturist ko-mercial për 20 vjet për revista dhe gazeta në SHBAdhe Gjermani. Në moshën 36-vjeçare ai prodhoinjë pjesë të madhe të veprave fotografike midis1928 dhe mesit të 1950, por nuk i bëri publike dhei mbajti këto kryesisht bren-da rrethit të tij të miqve.Feininger ishte gjithashtunjë pianist dhe kompozitor.Jeta dhe punaLyonel Feininger ishte fëm-ijë i violinistit dhe kompozi-torit gjermano-amerikanKarl Feininger dhekëngëtares amerikane Eliz-abeth Feininger. Ai lindidhe u rrit në Neë York City,por udhëtoi në Gjermani nëmoshën 16 vjeçare në vitin1887 për të studiuar. Në vitin1888, ai u zhvendos në Ber-lin dhe studioi në Akadem-inë Mbretërore të Berlinitme mësues Ernst Hancke.Lyonel vazhdoi studimet etij në shkollat e artit në Ber-lin me Karl Schlabitz, dhenë Paris me skulptorin Fil-ippo Colarossi. Ai filloipunë si karikaturist për disarevista, duke përfshirëHarper Round Table, Harp-er Young People, Humoristische Blater, LustigeBlater, Das Narrenschiff dhe Berliner Tageblatt.Në 1900, Lyonel Feininger u takua me Clara Furst,bija e piktorit Gustav Furst. Ai u martua me të nëvitin 1901, dhe ata kishin së bashku dy vajza. Në1905, ai ndahet nga gruaja e tij pas takimit meJulia Berg. Ai u martua me Berg në vitin 1908 dhekishte disa fëmijë me të.Artisti u përfaqësua me vizatimet në ekspozitat evjetore të Berlinit në vitet 1901 deri 1903. Karrierae Feininger si karikaturist e ka zanafillën në vitin

1894. Ai ka punuar për disa revista gjermane,franceze dhe amerikane. Në shkurt 1906, kur një ekatërta e popullsisë së Çikagos ishte me origjinëgjermane, James Keeley, redaktor i Chicago Tri-bune udhëtoi në Gjermani që të mblidhte shër-bimet e artistëve më të njohur të humorit. Ai rek-rutoi Feininger për të ilustruar dy pjesë komike"The Kinger Kids" dhe "Ëie Ëee Ëillie Ëinkie'sËorld" për Chicago Tribune. Pjesët janë dalluarpër humorin e tyre nga ana e Feininger dhe eks-perimentimi grafik i tyre. Ai gjithashtu ka punuarsi një karikaturist komercial për 20 vjet për gazetatë ndryshme dhe revista si në SHBA dhe Gjer-mani.

Feininger filloi të punojë si një artist i arteve pam-ore në moshën 36-vjeçare. Ai ishte një anëtar iBerliner Sezession në 1909, dhe ishte i lidhur megrupet ekspresioniste gjermane: Die Brücke, No-vembergruppe, Gruppe 1919 dhe Die Blaue Vier.Ekspozita e tij e parë solo ishte në galerinë e Stur-mit në Berlin, në vitin 1917. Kur Valter Gropiuskrijoi Bauhaus në Gjermani në vitin 1919, Fein-inger ka qenë emërimi i tij i parë në fakultet. Nga1909 deri në 1921, Feininger kaloi pushimet nëishullin e Usedom për t'u shëruar dhe për të gje-

tur një frymëzim të ri. Ai vazh-doi të krijonte piktura dhe viza-time për pjesën tjetër të jetës sëtij, madje edhe pas kthimit përtë jetuar në Shtetet e Bash-kuara.Lyonel projektoi foton për man-ifestimin e Bauhaus në vitin 1919: një katedrale druri sipas stilitekspresionist. Ai dha mësim nëBauhaus për disa vjet. Në mesine studentëve që frekuentoninishin Ludvig Hirschfeld Mack,Hans Friedrich Grohs dhe Mar-

garete Koehler-Bittkov.Kur Partia Naziste erdhi në pushtet në vitin 1933,situata u bë e padurueshme për Feininger dhegruan e tij. Partia Naziste e quajti punën e tij "tëdegjeneruar". Ata u zhvendosën në Amerikë. Aidha mësim në Kolegjin Mills para se të kthehej nëNju Jork. Feininger u zgjodh drejtor i AkademisëAmerikane të Arteve dhe Letrave në vitin 1955.Feininger ka prodhuar një pjesë të madhe të ve-prave fotografike midis 1928 dhe mesit të 1950. Aie mbajti punën e tij fotografike në rrethin e tij të

Jeta e mjeshtrit të ekspresionizmit

miqve, dhe nuk ishte i ndarë me publikun në jetëne tij. Disa kopje të punimeve të tij ia dërgoi largkolegëve të ndryshëm si Ëalter Gropius dhe Al-fred H. Berr.Bijtë e tij, Andreas Feininger dhe T. Lux Fein-inger, ishin gjithashtu dy artistë të dalluar, njërifotograf dhe tjetri piktor. T. Lux Feininger vdiq 7korrik 2011 në moshën 101 vjeçare.Në kujtim të tij...Një ekspozitë e madhe retrospektive e punës sëLyonel Feininger, fillimisht u bë në Muzeun Ëhit-ney në Amerikë gjatë 30 qershor-16 tetor 2011.Ekspozitë tjetër në kujtim të tij ka qenë ajo nëMuzeun e Arteve të Bukura të Montrealit gjatë20 janar-13 maj, 2012. Këto ekspozita ofronin njëpasqyrë të gjerë të karrierës së Feininger. Shumëkritikë kanë argumentuar se puna e artistit ishtenë shumicën e saj e orientuar drejt abstraktes,megjithatë, duhet marrë në konsideratë mundë-sia se Feininger ka përdorur kubizmin si një mjetartistik për të krijuar versionin e tij të konceptit.Në një ankand të vitit 2001 në Londër piktura"Green Bridge" (Ura Jeshile) e Lyonel Feiningeru shit për 2.4 milionë paund.

Brahim SHOSHI

LYONEL FEININGER

Lyonel Feininger ishtefëmijë i violinistit dhekompozitorit gjermano-amerikan Karl Feininger

dhe këngëtares amerikaneElizabeth Feininger. Ailindi dhe u rrit në Neë

York City, por udhëtoi nëGjermani në moshën 16

vjeçare në vitin 1887 përtë studiuar. Në vitin 1888,

ai u zhvendos në Berlindhe studioi në AkademinëMbretërore të Berlinit...

PIKTURE MODERNE PIKTURE ABSTRAKTE

LYONEL FEININGER

19Gazeta TellalliE premte, 14 nëntor 2014 www.tellalli.eu

TEKNOLOGJI

Kompjuteri është një makinë llogaritësee sofistikuar. Zanafillën e saj historia emakinave llogaritëse e ka kohë më parë.

Si datë fillimi të shpikjes së kompjuterave mundtë përmendim vitin 1673. Në këtë vit matemati-kani i njohur Leibnic i shtyrë nga nevojat eatëhershme ushtarake arriti të ndërtojë një mak-inë të sofistikuar për atë kohë që u quajt arif-mometër. Arifmometri ishte një makinë mekani-ke që bënte të mundur kryerjen e katër vepri-meve bazë të matematikës dhe u përdor në shek-ullin XIX në fushën e artilerisë për llogaritjetbalistike. Do të duheshin shumë vite e përpjekjepër t'ju afruar koncepteve të sotme të kompju-terit dhe për të ndërtuar një makinë të tillë elek-tronike si ajo që përdorim ne sot. Ja disa data qëmeritojnë të përmenden në këtë vrapim të shpe-jtë nëpër këtë rrugë të gjatë.Vitet 1940Kostoja e kompjuterave dhe përmasat e tyre ish-in gjigante. Kompjuteri kushtonte dhjetëramijëra dollarë dhe zinte volumin e dhomave tëtëra të mbushura me pajisje elektrike e mekani-ke. Perveç kësaj duheshin një numër i madhnjerëzish të kualifikuar për vënien në përdorim,mirëmbajtjen e remontin e tij.Viti 1949Në këtë vit u shpik tranzistori i parë. Kjo pajisjezëvendësoi llampat elektronike në dy drejtime.Së pari përmasat dhe qëndrueshmëria në punë etranzistorit zvogëluan shumë përmasat e komp-juterave. Së dyti, konsumi ienergjisë ishte dhjetra herëmë i vogël. Kjo bëri të mun-dur uljen e kostove dhehapjen e perspektivave tëreja në vazhdim.Viti 1960Deri në këtë vit çdo tranzis-tor prodhohej e montohej nëskemën elektronike më vete.Kjo kërkonte një punë tëmadhe, (mikroprocesori osetruri i kompjuterit të sotëmpërmban deri në 5 milionëtranzistorë). Në këtë vit ushpikën skemat integrale qëlehtësuan prodhimin e komp-juterave. Prodhimi i qarqevetë integruar të cilët përm-bajnë në vetvete mijëra e mil-iona tranzistorë, jo vetëmzvogëloi si përmasat epaisjes ashtu edhe konsum-in e energjisë, por i dha njëhov të madh teknologjisë sëzhvillimit të paisjeve të ndryshme duke bërë tëmundur komandimin e shumë proçeseveteknologjike. Ky vit shënon datëlindjen e mini-kompjuterit të parë. Ai kishte përmasat e një frig-oriferi dhe kushtonte 20 mijë $.Viti 1970Firma e re INTEL nxorri në shitje kompjuterin eparë të ndërtuar në bazë të skemave integrale.Gjithashtu në këtë vit po prej saj dolën në tregskemat e integruara të kujtesave, (të cilat u dhanëmundësi përdoruesve të përmirësojnë të dhënate kompjuterave të tyre në kushte jo industriale).Viti 1970Shënon datën në të cilën inxhinieri Hoff po ifirmës INTEL (firmë e cila në kohën tonë ështëprodhuesja më e madhe e mikroproçesorëve përPC), ndërtoi një skemë të integruar e cila përnga vetitë i ngjante trurit (CPU) të kompjuter-ave të mëdhenj. Ky ishte proçesori i parë meemrin INTEL-4004.Viti 1975Me kalimin e viteve me radhë dolën proçesorëtINTEL-8008, INTEL-8080 të cilët ishin më tëshpejtë e më të fuqishëm. Viti '75 nxorri në tregkompjuterin e parë komercial Altair 8800, meproçesor INTEL-8080, i cili kushtonte rreth 5000$ pa ekran dhe pa tastjerë, me memorje 256 Kb.Që muajt e parë u shitën disa mijëra ekzemplarë.

Njerëzit i blenin Altair 8800, i pajisnin me ekrane,tastjera e blloqe shtesë kujtese. Në fund të vitit1975 Bill Gates (krijuesi i famshëm i Microsoft)i sapo dalë nga dyert e universitetit shpiku gju-hën BASIC që lehtësonte komunikimin e njeri-ut me kompjuterin. Paralelisht dolën programendihmëse që krijonin lehtësira në shkrimin eteksteve (ËordStar), përpunimin e të dhënavefinanciare (VisiCalc) etj.Viti 1981Nëq këtë vit, doli në treg IBM PC (PC-PersonalComputer) i parë. Falë lirisë që i dha kjo firmëdepartamentit të PC për të punuar me blloqe tëfirmave e prodhimeve të tjera. Një faktor tjetërqë ndihmoi në zhvillimin e shpejtë të kompjuter-ave IBM PC ishte mungesa e sekretit dhemënyra e ndërtimit të tyre. Çdo përdorues mefantazi mund të ndërtonte një pjesë të përmirë-suar të kompjuterit dhe ta vendoste atë direktnë skemën mëmë pa patur asnjë vështirësi (ngamënyra e ndërtimit me blloqe e kompjuterit.)Në kohën e sotme falë zhvillimit të vrullshëm tëelektronikës, komjuterat kanë ndryshuar shumënga ato të disa viteve më parë dhe vazhdojnëtë ndryshojnë. Sot kompjuterat janë të pajisurme mikroprocesorë të shpejtë, kujtesa të mëdhae pajisje ndihmëse për përpunimin e zërit e tëfigurës (Multimedia).

Kompjuterat dhe gjeneratat e tyreZhvillimi i kompjuterave ndahet në 5 gjener-ata, këto gjenerata janë zhvilluar në kohë tëndryshme dhe janë pasuar njëra pas tjetrës.Që nga vitet 40 të shekullit të kaluar e derinë ditët e sotme industria e kompjuterave kapësuar ndyshime radikale dhe të pa imagjin-ueshme edhe nga optimisti më i madh i asajkohe. Kompjuterat janë bërë sot një mjetmjaft i rëndësishëm në të gjitha fushat ejetës, si në biznese në kompani të ndyshmenë telekomunikim si dhe për përdorim vetiak.Me anë të internetit sot, shumë njerëz nëbotë komunikojnë ndërmjet tyre. Por le tëkthehemi tek gjeneratat e kompjuterit, si uzhvillua kompjuteri nga fillimet e tij e deri nëditët e sotme. Siç thamë më sipër kemi 5 gjen-erata.Gjenerata e parëKjo gjeneratë ndodhi në vitet 1947 deri rreth

vitit 1959, në këtë gjeneratë u përdorën llampatelektronike në kompjutera, programimi i komp-juterave bëhej me gjuhë makine (gjuha e mak-inës është një gjuhë shumë e vështirë për tukuptuar dhe për tu shkruar pasi është me num-ra binar). Gjithashtu në këtë gjeneratë për rua-jtjen e informacionit u përdorën shiritat mag-

Kompjuteri, mrekullia elektronikeqë i bëri të varur njerëzit ndër vite

netike. Kompjuterat ishin shumë të mëdhenjdhe të ngadalshëm.Gjenerata e dytëFilloi në fillim të viteve 1960 dhe zgjati deri nëvitin 1965. Për nga kohëzgjatja kjo është gjen-erata më e shkrurtër. Në këtë gjeneratë filloipërdorimi i tranzistorit, si dhe përdorimi i un-azave të ferritit për memorie. Të dhënat nga kjomemeorie qarkullonin shumë shpejt, këtu fillu-an të dalin memoriet e ndyrshme si ajo qen-drore, ndihmëse etj. Në këtë gjeneratë filloi për-dorimi i gjuhëve të programimit të nivelit të lartë.Gjuhë e nivelit të lartë quhen gjuhët që shkru-hen me anë të fjalëve.Gjenerata e tretëIshte nga viti 1965 deri në vitin 1971. Në këtëgjeneratë u ndërtuan kompjuterat e parë të veg-jël ose siç quhen minikompjuterat, si dhe undërtuan kompjuterat që komunikonin në dis-tancë. Në vend të memeorive prej ferriti i futënqarqet e integruara. U ndërtuan sistemet eshfrytëzimit me multiprogramim(time-sharing).Gjenerata e katërtIshte në vitet 70 në këtë gjeneratë u bë i mun-dur prodhimi për herë të parë i mikroproce-sorëve CPU, dhe filloi përdorimi i qarqeve meshkallë të lartë. Në këtë gjeneratë filluan gjuhëte para ato të programimit.Gjenerata e pestëFilloi rreth viteve 85 dhe në vazhdim. Në këtëgjeneratë zhvillimi i kompjuterave pati një hovshumë të madh pasi u bë e mundur rritja e shpe-jtësisë së punës me qindra herë, u krijuan ko-mpjuterat me përmasa shumë më të vogla se tëmëparshmit.Kompjuteri sotSot mund ta quajmë kompjuterin një mrekullielektronike me fuqi "mbinjerëzore". Sekreti ësh-të se ai arrin të ruaj sasi tepër të madhe infor-macioni dhe ta përpunoj atë shumë shpejt dhesaktë. Kjo mrekulli është krijuar dhe punon si-pas disa parimeve të përgjithshme tepër tëthjeshtë. Kompjuterat e sotëm nuk ngjajnë fareme atë të fillimit, por falë punës së njerzve tëapasionuar për shkencën, ata u përsosen dhesot jemi këtu. Ndërtimi dhe perfeksionimi i ko-mpjuterit është frut i zhvillimit të mahnitshëmtë teknologjive të prodhimit të mirave materi-ale, të mjeteve të transportit, të pajisjeve nëshërbim të njerzve etj. Sot në të gjithë fushat eveprimtarisë njerëzore as që mund të mendohetpuna pa kompjuter.

Shpikja e parë, nga lindi një PC deri tek gjeneratat moderne

KOMJUTERI I PARE ME EKRAN

KOMPJUTERI EDHE SI MAKINE LLOGARITESE

NJESIA QENDRORE E NJE KOMPJUTERI

E premte, 14 nëntor 2014www.tellalli.eu

Gazeta Tellalli20 GOSSIP

Nuk është sekret që Joe DiMaggio ishte i dashuruar me Marilyn Monroe.Lojtari i madh i bejsbollit amerikan

qau në varrimin e saj dhe për 20 vjet rreshtdërgonte lule në varrin e Monroe-së disa herëbrenda javës. Daljet në publik ishin të paza-konta për Joe DiMaggio-n. Kurse thyerja ezemrës së tij pas ndarjes me yllin e Hollywood-it, do të bëhen publike pasi arkivat e humburatë Marilyn Monroe-së të dalin në ankand nëBeverly Hills muajin që vjen."Unë të dua dhe dua të jem me ty," shkruanteDiMaggio në një nga letrat e koleksionit tëMarilyn Monroe-së. Kjo ishte një letër e shk-ruar gjatë kohës që kjo e fundit po përgatistedivorcin në vitin 1954. "Gjëja që dua më shumënë jetë është të rikthej besimin që ti ke pasurgjithmonë tek mua."Nga 300 sendet që ndodhen në Arkivën e Mon-roe-së, bëjnë pjesë edhe letrat e dashurisë ngabashkëshorti i tretë dhe ai i fundit të saj, dra-maturgu Arthur Miller. Ekziston gjithashtu njëletër e shkruar nga Marilyn drejtuar ArthurMiller-it në të cilën, femra që konsiderohej seks-simboli më i madh i Hollywood-it, ankohej përshumë pasiguri të sajat.Pas kësaj, DiMaggio i shk-roi përsëri Monroe-së kurkjo dha njoftimin e ndarjesnga Miller në televizion."Zemra ime u nda në copakur të pashë duke qarë për-para gjithë atyre njerzve,"shkroi ai në letrën adresuar"Zonjës DiMaggio".Letra të tjera që i përkasinkoleksionit, vijnë nga shokëtë ndryshëm si Clark Gable,Cary Grant dhe Jane Russell,si edhe një tjetër letër medhjetë faqe me shkrim dore,për t ' i dhënë një t jetërmundësi martesës së saj meJoe DiMaggio-s."Ndonjëherë të futen tëdridhurat dhe ke emocionekur lexon intimitetin dhenatyrën personale të Mari-lyn Monroe-së," tha kujdesatri i ankandit,Martin Nolan, që shpenzoi nëntë muaj dukeorganizuar dhe kataloguar koleksionin.Pronari i ankandit, Darren Julien, vlerësoncopëzat e koleksionit të saj që mund të arr-

ijnë një çmim prej 1 milionë dollarësh osemë shumë. Vëmendje tërheq dhe një letër epikturuar me bojra uji nga Monroe drejtuarPresidentit John Kennedy, që arriti një vlerë

Letrat e humbura të dashurisë sëMarilyn Monroe tani në ankand

prej 80 mijë dollarësh në ankandpara nëntë vjetësh. Shumë pjesëtë ko leks ion i t t ë sa j j anëmbledhur nga koleksionistë azi-atikë dhe europianë që kanë pa-sur një simpati për kulturënamerikane.Janë pikërisht këto objekte thellë-sisht personale që nxisin interes-in e publikut. "Ne parashikojmë senjë numër i madh fansash do tëjenë këtu. Ata do të fluturojnë këtunga të gjitha vendet e botës," thaJulien, që do t'i shfaqë sendet edivës përpara publikut në galer-inë e Beverly Hills muajin që vjen.Monroe, që vdiq nga mbidoza e

drogës në moshën 36-vjeçare në vitin 1962,dëshiroi që "Arkivat e Humbura" (kështuquhej koleksioni i saj) t'ia linte mentorit tësaj, trajnerit të aktrimit Lee Strasberg. Ky ifundit ia dha një miku të besuar, i cili mund

të kujdesej në mënyrën e duhur.Familja e mikut të Lee Strasberg, që sipasJulien dëshiron të mbetet anonime, i arriti prit-shmëritë e Strasbergut. Shumica e letraveduken të paprishura si në momentin kur kanërënë në dorë të Marilyn Monroe-së."Të lutem, nëse ndonjëherë të kam mërzitur etë kam bërë të derdhësh lot, qoftë dhe për njësekondë, të lutem më fal, vajza ime perfekte.Të dua," Miller shkroi me laps në një letër drej-tuar Monroe-së.Ajo mbante me kujdes në tavolinën e kafesnjë letër të shkruar nga stilistja Cecil Beaton,ku kjo i shkruante Monroe-së se ishte një ak-tore shumë e mirë."Është fantastike të shohësh se sa e doninnjerëzit," thotë Nolan. "Mbase shumë njerëzkanë menduar se ajo është një njeri pa ndjen-ja, por jo. Ajo e donte Joe DiMaggio-n po ash-tu edhe Arthur Miller. Dhe mesa duket edhesot e kësaj dite vazhdon ta dojë një pjesë emirë e botës".

"Unë të dua dhe dua të jemme ty," shkruante DiMaggio

në një nga letrat ekoleksionit të Marilyn

Monroe-së. Kjo ishte njëletër e shkruar gjatë kohës

që kjo e fundit popërgatiste divorcin në vitin

1954. "Gjëja që dua mëshumë në jetë është tërikthej besimin që ti ke

pasur gjithmonë tek mua."

NJE NGA VESHJET E MERYLIN MONRO LETRAT QE TE DASHURIT E MERYLIN MONRO JA KANE DEDIKUAR ASAJ NE VITE

DIVA E SKENES, MERYLIN MONRO

MERYLIN MONRO ME NJE PREJ TE DASHURVE

21Gazeta TellalliE premte, 14 nëntor 2014 www.tellalli.eu

LIFESTYLE

Përdorimi i Facebook ka qenë ilidhur me depresionin, rritjen evetmisë dhe vetë-respektit të

ulët. Për shumë nga përdoruesit e saj,rrjetet sociale janë një humbje e pakup-timtë e kohës. Por nëse përdoret siç du-het, Facebook në fakt mund t'ju bëjë tëlumtur. Dr Suzana Flores, një psikologeklinike dhe autore e librit të ri "Face-hooked" shkruan : Si të përdorni faqen einternetit për të përmirësuar jetën tuaj,në vend se të bëjë të keq. Gjithçka juduhet të bëni është të ...

1. Fshini miqtë negativëTë menduarit pozitiv është një trajtim përvetëkujdesjen, por çka është edhe më edobishme është përhapja e pozitivitetit.Çfarë duhet të shmangni është negativ-iteti. Motoja me të cilën duhet të jetojmëështë "njerëzit pozitive brenda, negativëtjashtë," tha Flores.

2. Bëhuni 'dita'e dikujt tjetërJu kujtohet kur njerëzit përdornin fjalën"përshëndetje" në faqet e miqve në Fa-cebook ? Këtë mund ta bëni përsëri. Nejemi më të lumtur, kur na shprehim pub-l ik i sh t mi rën joh jen r re th d içka je ."Njerëzit kanë dëshirë të ndjehen të vlef-shëm në sferën publike," tha Flores.

3. Postoni ngjarjet e jetësMos kini turp. Duke festuar arritjet tuajapersonale në Facebook është një mënyrë emadhe për të bërë ju të ndjeheni mirë përveten dhe të gjenerojë reagime pozitive ngamiqtë. Por nuk është e thënë që çdo gjë tapostoni në facebook, pasi ka edhe pasojanegative. Si përshembull bëheni të varurndaj facebook-ut. Flores këshillon se nësepërdoruesit mund të shkojnë 48 orë pa asn-jë qasje në Facebook, ata nuk duhet ta kon-siderojnë veten të varur.

4. Bashkojuni grupeve të interesitNdërsa ju keni miq tuaj të zgjedhur në

Facebook, ky rrjet është gjithashtu njëmjet i lehtë për të bërë miq të rinj meinteresa të përbashkëta. Një mënyrë eqartë është me anë të grupeve të inter-esit në Facebook. Psikologja Flores vetëështë pjesë e disa grupeve ku bash-këbisedon me njerëz të ndryshëm rrethtemave të caktuara për të cilat ajo ësh-të e interesuar.5. Kthejuni albumeve të vjetra fo-tografikeNjë kritikë e Facebook është se për-doruesit postojnë vetëm momente tëlumtura të jetës së tyre. Megjithatë, jumund të përdorni këtë në avantazhin tuajduke parë albume të vjetra. Sipas psik-ologes Flores, rishikimi i fotove të vje-tra është një terapi vetë-qetësuese.

Si ta përdorni Facebook-unpër të bërë veten të lumtur?

Mos kini turp. Duke festuar arritjet tuaja personale nëFacebook është një mënyrë e madhe për të bërë ju tëndjeheni mirë për veten dhe të gjenerojë reagime pozi-tive nga miqtë. Por nuk është e thënë që çdo gjë ta pos-toni në facebook, pasi ka edhe pasoja negative. Si për-shembull bëheni të varur ndaj facebook-ut. Floreskëshillon se nëse përdoruesit mund të shkojnë 48 orë...

Pse njerëzit qajnë kur janë tëlumtur dhe qeshin kur janë të trishtuar?

Njerëzit i kalojnë emocionet e forta pozitive me lot gëzimi, thotë një studim, duke shtuarse qarja i ndihmon ata të marrin veten nga situata. "Lotët rrjedhin kur njerëzit janë tëpërshkuar nga emocionet e forta pozitive sepse vetëm në këtë mënyrë arrijnë të ripërtër-

ijnë situatën," thotë psikologja Oriana Aragon nga Yale University në Shtetet e Bashkuara tëAmerikës. "Njerëzit arrijnë një ekuilibrim emocionesh duke u shprehur në këtë mënyrë," shtoiajo. Aragon dhe koleget e saj në Universitet morën në pyetje njerëz të ndryshëm që ngafëmijët e vegjël e deri te bashkëshortet që qajnë pasi takohen me burrat e tyre kur i kthehennga lufta. Ato arritën në përfundimin se indivitët të cilët kishin reagime negavite përballëlajmeve pozitive ishin të aftë të moderonin emocionet e tyre në mënyrë më të shpejtë.Ekzistojnë edhe prova që ndjenjat e forta negative mund të provokojnë shprehje pozitive.Për shembull, e qeshura nervoze shfaqet kur disa njerëz përballen me situata të frikshmeapo të vështira, dhe ata vazhdojnë të buzëqeshin. "Këto përfundime na bëjnë të kuptojmë sesi njerëzit shprehin dhe kontrollojnë emocionet e tyre, që është e lidhur me shëndetin men-dor dhe fizik, dhe cilësinë e marrëdhënieve dhe bashkëveprimit me të tjerët.

E premte, 14 nëntor 2014www.tellalli.eu

Gazeta Tellalli22 SPORT

Luajmë 2 miqësore luksi, pormendjen ende te nacionalizmat

Politika nis të përdor çdo rast për t'u përfshirë në kombëtaren kuq e zi pas incidenteve në Beograd. Duket se këtej e

tutje lojtarët do përzgjidhen mbi bazën se sanacionalistë janë.Nacionalizmi i shpërthyer në ndeshjen Serbi-Shqipëri ka qenë një "ushqim" i mirë për poli-tikën që ta përdorë futbollin edhe për fush-atë imazhi. Megjithëse Shqipëria do zhvillojëdy miqësore luksi, nuk mungojnë reagimetpolitike si mbështetje ndaj skuadrës, ndry-she nga herët e tjera ku gjithçka kalohej nëqetësi. Duket se edhe përzgjedhja e lojtarëvenga FSHF dhe trajneri bëhen mbi bazën efaktit se sa nacionalist janë treguar kohët efundit.Miqësoret e luksitDy miqësoret e radhës kundër Francës dheItalisë do t'i shërbejnë kombëtares kuqezipër të fituar sa më shumë eksperiencë. Gru-pi i miksuar mes të rinjve dhe veteranëvekërkon konfirmim edhe në nivele të tilla,

Përgatiti:Endri Farka

prandaj trajneri Giani De Biasi kërkon qëskuadra të luajë e bashkuar për të fituarsa më shumë nga këto dy sfida. "Duhet tëfitojmë sa më shumë eksperiencë pasi lua-jmë ndaj dy skuadrave të forta. Kur luanndaj ekipeve të këtij niveli ka shumë rëndë-si paraqitja. Do të kërkojmë të mos pë-sojmë gola dhe të shfaqemi në fushë siçkemi bërë ndeshjet e fundit. Kam disa mu-ngesa të rëndësishme si Xhaka e Kaçe,prandaj nuk kam marrë një vendim për for-macionin", u shpreh De Biasi. Tekniku ital-ian i kombëtares shqiptare e pranon se dymiqësoret e radhës duhet të ndihmojnëgrupin të jetë më i konsoliduar, por në as-një mënyrë djemtë e tij nuk duhet t'i konsi-derojnë si sfida të parëndësishme: "Në këtody sfida nuk do të shkojmë për shëtitje. Nedo të kërkojmë të mos humbasim, madjepo të na jepet mundësia do të kërkojmëedhe fitore".CanaI të njëjtin mendim është edhe kapiteniLorik Cana, i cili thekson se ndeshjet mekombëtaren nuk i konsideron asnjëherësi miqësore. Gjithsesi, nga kapiteni kaqenë me interes rrëfimi për atë çka ndo-dhi mes tij dhe gjyqtarit të ndeshjesbashkë me delegatin në dhomat e zh-veshjes në Beograd."Bashkë me menaxherin dhe presidentin eFSHF-së vendosëm që ndeshja të mos vazh-donte për ne. Kur ka dhunë në fushë, ndesh-ja ndërpritet, ashtu siç kemi parë të bëjëUEFA në raste të tjera. Ndeshjet janë ndër-prerë për dhunë mes tifozëve në tribuna, ejo më për dhunë në fushë. Ata na pyetën nëseishim në gjendje të vazhdonim ndeshjen dhepasi u mblodhëm me skuadrën e pamë dëm-timet fizike që kishim marrë, i thamë arbitritqë nuk mund ta vazhdonim ndeshjen aty kuu la", sqaroi Cana.

ME FRANCËN DHE ITALINË

Kryeministri Rama pi kafe me lojtarët kuq e zi para miqësoreveKryeministri Rama pi kafe me lojtarët kuq e zi para miqësoreveKryeministri Rama pi kafe me lojtarët kuq e zi para miqësoreveKryeministri Rama pi kafe me lojtarët kuq e zi para miqësoreveKryeministri Rama pi kafe me lojtarët kuq e zi para miqësoreveKryeministri Edi Rama ka takuar stafin teknik dhe futbollistët e kombëtares shqiptare tëfutbollit në prag të dy ndeshjeve të mëdha miqësore që kuqezinjtë do të luajnë ndajFrancës (e premte 14 nëntor) dhe Italisë (18 nëntor). "Kafe në Durrës me De Biazin&Çunate Kombëtareë që sa u nisën për në Francë- u priftë e mbara nesër një miqësore ku kashumë për të mësuar", shkroi kryeministri në Twitter. Në lidhje me këto dy ndeshje,trajneri italian Gianni De Biasi kadeklaruar: "Duhet të fitojmë samë shumë eksperiencë pasi lua-jmë ndaj dy skuadrave të forta.Kur luan ndaj ekipeve të këtij nive-li ka shumë rëndësi paraqitja. Dotë kërkojmë të mos pësojmë goladhe të shfaqemi në fushë siç kemibërë ndeshjet e fundit. Kam disamungesa të rëndësishme si Xha-ka e Kaçe, prandaj nuk kam mar-rë një vendim për formacionin."

Daniel Godelli kampion në peshëngritje,Daniel Godelli kampion në peshëngritje,Daniel Godelli kampion në peshëngritje,Daniel Godelli kampion në peshëngritje,Daniel Godelli kampion në peshëngritje,shqiptari i dytë që pushtoi Botën pas 42 viteshshqiptari i dytë që pushtoi Botën pas 42 viteshshqiptari i dytë që pushtoi Botën pas 42 viteshshqiptari i dytë që pushtoi Botën pas 42 viteshshqiptari i dytë që pushtoi Botën pas 42 vitesh

Daniel Godelli u shpall kampion bote në peshëngritje në peshën 77 kg, duke u bërë dhepeshëngritësi i parë shqiptar që arrin të marrë medalje ari në dygarësh në një kompeticiontë tillë në sportin e peshëngritjes. 22-vjeçari mori medalje ari në stilin e shkëputjes pasingriti 171 kg, medalje argjendi në stilin e shtytjes me 198 kg dhe po medalje ari në dygarëshme 369 kg, duke lënë pas vetes kinezin Zhong dhe koreanin Jon Vi Choe. Godelli tentoi tëthyejë rekordin botëror në dygarësh, por dështoi në provën e tretë në stilin e shtytjes me211 kg. Ky është rezultati më i lartë i arritur ndonjëherë nga një peshëngritës shqiptar nënjë kampionat botëror, ndërkohëqë 42 vjet më parë Ymer Pampurimori medalje ari në stilin e forcësnë Lojërat Olimpike "Mynih 1972".Ndërkohë, peshëngritësi tjetër sh-qiptar që garoi në peshën 77 kg,kampioni i Europës Erkand Qeri-maj, arriti të zërë vetëm vendine pestë në stilin e shkëputjes,ndërkohë që dështimi në 3 pro-vat në stilin e shtytjes bënë qëshkodrani të mos përfshihet nërenditjen e dygarëshit.

Brazili në alarm,sëmuret Pele,shtrohet në spitalLegjenda e futbollit brazilian, Pele është sh-truar me urgjencë në spitalin "Albert Ein-stein" në Sao Paolo për probleme me sto-makun. Pele ishte ftuar në promovimin e njëlibri në Muzeun me emrin e tij Pele, por 3 orëpara eventit gjithçka u anulua, pasi u rapor-tua se 74-vjeçari është dërguar me urgjencënë spital. Gjendja shëndetësore e ish-yllitbrazilian të futbollit është ende e paqartë,ndërsa u dyshua fillimisht se Pele është hel-muar nga një ushqim që i ka shkaktuar prob-leme dhe dhimbje në stomak.

23Gazeta TellalliE premte, 14 nëntor 2014 www.tellalli.eu

Gjatë gjithë këtij muaji do jeni mjaft këmbëngulës dhe dodëshironi që të arrini majat në çdo sektor. Në fakt jo gjith-monë do jetë e lehtë edhe pse do lodheni paksa. Beqarëtdo lodhen pak, por do arrijnë ta bëjnë për vete personin qëdo pëlqejnë. Shëndeti nuk do jetë në formën më të mirë.Financat ka rrezik të kenë tronditje të mëdha. Vetëm spe-cialistët do ju nxjerrin nga situata tek e cila do bini. Nëpunë do ju mungojë energjia për të arritur atje ku kenidashur gjithmonë. Do ju duhet durim dhe vetëm durim.DASHI

Do jetë muaj goxha i trazuar ky si për çiftet ashtu edhe për ata qëjanë vetëm. Mundohuni të mos nxitoheni për asgjë sepse gjeratmund t'iu dalin tërësisht jashtë kontrollit. Beqarët do kenë ditëintensive dhe plot takime. Shëndeti do varet nga mënyra sesi ju dosilleni me veten. Ushqehuni në mënyrë të shëndetshme dhe pa etepruar me kripën dhe yndyrën pasi mund të lindin goxhashqetësime. Në planin financiar duhet të merrni sa më parë masastrikte sepse po i latë gjërat pas dore situata do përkeqësohet mëtepër. Kujdes nga disa kolegë të cilët duhet t'ua vjedhin mendimet.DEMI

Për pjesën më të madhe ky muaj do jetë përgjithësisht i qetë dhepa probleme serioze. Ata që janë në një lidhje do bëjnë planeafatgjata me partnerin dhe nuk do kenë as mosmarrëveshjenmë të vogël. Beqarët nuk do e kenë prioritet kërkimin e princit tëkaltër dhe do ja lënë gjërat kohës. Nga mesi i javës së dytë pritengoxha surpriza. Shëndeti do jetë përgjithësisht i qëndrueshëm.Nuk do keni shqetësime madhore përveç ndonjë dhimbjeje kokeapo shpine për shkak të lodhjes. Financat do varen nga mënyrasesi ju do i menaxhoni. Në punë do ju duhet vetëm pak më shumëpërqëndrim dhe durim për të arritur atje ku keni dëshiruar.

BINJAKET

Javë jo shumë e qëndrueshme dhe shpesh e mbushur mevështirësi kjo që po vjen. Do jeni kokëfortë dhe nuk do uavini veshin këshillave të të tjerëve. Beqarët do kenë plotnjohje të reja, por nuk do ju kenë shumë besim të gjithëpersonave. Merrni kohën e duhur para se të hidhni ndonjëhap. Shëndeti do jetë përgjithësisht i mirë, përveç ndonjëshqetësimi të vogël. Në planin financiar gjendja do mbetetmjaft e qëndrueshme. Në punë do jeni mjaft produktivëdhe do arrini suksesin e shumëpritur.GAFORRJA

Gjatë tre ditëve të para të javës atmosfera do jetë shumëelektrizuese për ju. Vetëm dita e fundit do jetë më e qetë. Ataqë janë në një lidhje do kenë plot dyshime dhe paqartësi lidhurme partnerin. Stresi në çdo plan të jetës do ju sjellë edheprobleme shëndetësore. Flisni me psikologët dhe me mjekëtspecialistë. Financat nuk do arrini t'i organizoni dot dhe gjend-ja sa vjen e do bëhet më delikate. Në punë nuk do pranoni tëbashkëpunoni me kolegët dhe nuk do arrini në kohë atje kukeni dashur. Ditën e fundit të javës do fillojë të dalë dielli.LUANI

Mundohuni të mos i dramatizoni gjërat gjatë këtij muaji edhesikur të keni disa probleme. Shpesh do përballeni me turbul-lira dhe nuk do ndiheni aspak të qetë. Ata që janë në njëlidhje nuk duhet gjithmonë ta shfajësojnë veten për prob-lemet dhe të fajësojnë partnerin. Beqarët do mundohenshumë, por nuk do arrijnë ta gjejnë personin që do ju përsh-tatet në çdo pikë. Kujdesuni për çdo gjë dhe flisni sa më parëme mjekët. Financat herë do jenë të mira dhe herë do lënëpër të dëshiruar. Mos u ndalni para asnjë pengese.VIRGJERESHA

Javë më e qëndrueshme nga sa mund ta kishit menduar dojetë kjo që po vjen. Do i keni idetë e qarta dhe do dini mirëçfarë hapash të hidhni. Beqarët do kenë edhe periudha tëfavorshme të cilat duhet të dinë t'i shfrytëzojnë sa mëshumë që të mundin. Shëndeti do jetë delikat në javët epara, por pas përkujdesit tuaj dhe atij të familjarëve gjend-ja do vijë duke u përmirësuar ndjeshëm. Mos harroni tëpini çaj dhe herë pas here të çlodheni. Me financat nuk doi keni punët shumë mirë. Në punë do keni mosmarrëveshjenë fillim, por që do zgjidhen me mirëkuptim.

AKREPI

Edhe gjatë fillimit të këtij muaji do vazhdoni të përjetonindjesi të mira. Pas javës së dytë klima do fillojë të ndryshojëpër keq. Beqarët do flirtojnë mjaft pas datës 13 dhe do egjejnë princin e kaltër në datën 26. Shëndeti nuk do jetë nëgjëndjen më të mirë të mundshme. Do keni goxha shqetësimedhe shpesh do ju mungojë energjia. Me financat nuk do ecinpunët si i kishit menduar. Do jeni gjithë kohës të shqetësuar.Çështjet profesionale do i keni në qendër të vëmendjes. Mepërpjekje dhe lodhje, por do ja dilni mbanë.SHIGJETARI

Në përgjithësi do jeni me humor të mirë këtë muaj dhedo i merrni me lehtësi të gjitha pengesat që do ju dalin.Ata që janë në çift do e fillojnë me surpriza dhe emo-cione këtë periudhe. Vetëm nga java e dytë mund të lindëndonjë debat për shkak të xhelozisë suaj të tepruar. Dokeni shumë shqetësime sidomos nga stomaku dhe ngashpina. Mos neglizhoni asgjë, por shkoni flisni menjëherëme mjekët. Do përballeni me pengesa, por me guxim doi kaloni shumë shpejt ato.

BRICJAPI

Ky muaj do jetë disi i trazuar dhe herë pas here me prob-leme të mëdha. Nëse jeni në një lidhje, dy ditët e para tëjavës do keni debate dhe do preferoni të qëndroni largnjëri-tjetrit. Kujdes sepse vitet ikin shpejt dhe do pen-doheni më pas për gabimet që keni bërë. Shëndeti fat-mirësisht nuk do ketë probleme. Do ndiheni mirë. Finan-cat do kenë goxha tronditje. Ndonjëherë do ju lindë nevo-ja edhe për të marrë para hua për t'ia dalë mbanë. Nëpunë çdo hap do e hidhni të mirëmenduar. UJORI

Këtë muaj do jeni plot energji dhe vendosmëri. Shpesh dorrezikoni për të arritur atje ku dëshironi. Takti dhe diploma-cia nuk do ju mungojë. Jeta në çift do jetë e mirë. Do luftonime gjithçka që mundeni në mënyrë që ta mbroni lidhjen qëkeni krijuar. Partnerin do e keni gjithmonë mbështetje. Nukdo keni as shqetësimin më të vogël. Do ju duhet shpesh tëhiqni dorë nga disa shpenzime. Në punë do i keni të gjithamundësitë për t'ia dalë, por disa kolegë do mundohen t'uaprishin planet. Bëni kujdes dhe mos i besoni askujt.PESHQIT

Priten ndryshime rrënjësore këtë muaj në jetën tuaj sentimen-tale. Në përgjithësi gjërat do vijnë duke u përmirësuar në çdosektor. Të dashuruarit që janë treguar kokëfortë dhe shumëfanatikë do fillojnë t'i shohin gjërat me një sy tjetër. Për njëshëndet më të mirë duhet të mos neglizhoni ushqimin, duhettë qëndroni larg dietave strikte dhe duhet të flisni sa duhet.Sporti gjithashtu do ju ndihmojë të jeni në formë. Financat doi menaxhoni me shumë përkujdes dhe nuk do kryeni shpenz-ime të pamenduara. Në punë dalëngadalë gjendja do përmirë-sohet dhe do i kaloni të gjitha pengesat.

PESHORJA

HOROSKOPI JAVOR

LOJRA TE NDRYSHME

ZBAVITJE

E premte, 14 nëntor 2014www.tellalli.eu

Gazeta Tellalli12

Elton Deda: Muzika në Shqipërinë gjendje të dëshpëruar, lufta mepseudoartistët injorantë, e humbur

Intervistoi: Arta AGOLLI

Ai është ndër të paktët artistë të vërtetëqë shënoi një vend të veçantë nëlistën e këngëtarëve që edhe sot e në

të gjitha kohërat do të mbetet në rangun elegjendave. Për nga stili rrok, personaliteti ifortë, zëri që spikat e natyra e dashur dhe edrejtpërdrejtë Elton Deda, është ai që është.Unik, me shpirtin kushtuar tërësisht muzikësdhe krijimeve të tij, Eltoni rrëfen jetën artistikedhe personale, marrdhënien e tij me djalin e tijFjordi, që nuk e ka pranë si edhe çmënduritë nëPub-in e tij ku kalon pjesën më të madhe të ditës.Gjatë intervistës Eltoni rrëfen se gjendja e muz-ikës në Shqipëri është në gjendje kritike, pasisipas tij muzika komerciale duket se ka bllokuarçdo udhëkryq për muzikën e vërtetë. "Mendojqë hë për hë beteja e profesionistit me amatorinështë e fituar në favor të këtij të dytit" shprehetEltoni. Ai shpreh ndër të tjera me tone të ashprase në Shqipëri, biznes do bëhet dhe është bërëgjithmonë me këngën, por jo me këngë të cilatdalin nga nevojtoret e ballkanit për ti kënduarprimadonat tona me brekë zbuluar nëpër video.Shqipëria ështe farë eturpshme me këtë por-nografi që shohim.Askujt si pëlqen porgjithkush e lejon.Thotë Elton Dedagjatë intervistës.Si ndihet Eltoni meedhe pa emocione tëskenave në festivale, amendon se realizohenmë kompeticione që javlejnë në Shqipëri? Tipërse nuk po krijonmë si dikur?Kompeticionet që zh-villohen këtu janë jas-htë parametrave nor-male të krijimeve. Kemishumë pak për të mosthënë fare muzikë origji-nale dhe profesionale,shumë këngë komer-ciale të shkruajtura ngaamatorë dhe i jepet më shumë vëmendje shoë-tsesa krijimtarisë. Unë spo krijoj më si dikur pasimomentalisht po mendoj seriozisht që lufta me

injorancën është e humbur dhe frymëzimi mëmungon. Kam shkruajtur muzikë sigurisht pornuk besoj se do dëgjohet në treg pasi edhe ai

realisht nuk egziston fare. Muzikaështë në një gjëndje të dëshpëruar.Në këtë kohë ku prioriteti publik,duket se është trazuar dukshëm, amos është më mirë të zgjedhësh tëbësh biznes me këngën?Sapo e sqarova edhe më lart këtëgjë. Nuk mbeti njeri pa u bërë muzi-kant dhe kompozitor, nuk mbeti njeripa mësuar sesi ngjiten loops në ko-mpiuter dhe nuk mbeti njeri pa ufryrë si gjel nëpër rrugë. Biznes dobëhet dhe është bërë gjithmonë mekëngën, por jo me këngë të cilat da-lin nga nevojtoret e ballkanit për tikënduar primadonat tona me brekëzbuluar nëpër video. Shqipëria ësh-te farë e turpshme me këtë por-

nografi që shohim. Askujt si pëlqen por gjith-kush e lejon.Pas viteve 90, kënga jote "Na lini të jetojmë"

ishte një hit i padiskutueshëm, a mund të kri-johen sot në këtë kohë këngë të tilla?As që e mendoj që mund të krijohen me këngë tëtilla. As nuk kam nerva me thënë të drejtën.Mendoj që hë për hë beteja e profesionistit meamatorin është e fituar në favor të këtij të dytit.Unë do vazhdoj të kompozoj pasi kjo ështëdetyra ime, por nuk mendoj që i rrethuar mehipokrizi dhe varfëri do bëj ndonjë mrekulli.Duket ndjeshëm një grintë e pazakontë, njëpërkushtim befasues dhe një ndjenjë supremeqë ti ke për nënën tënde, për cilin person tjetërEltoni do të ishte kaq i ndjeshëm?Për djalin tim dhe për motrën time. Sa për nënëntime ajo është një qënie perfekte që shpeshherëka të bëjë me një djalë që nuk i përkushtohet aqsa duhet. Por jeta ka rrjedhen e vet. Skemiç'bëjmë.

INTERVISTA

Unë spo krijoj më si dikurpasi momentalisht po men-doj seriozisht që lufta meinjorancën është e humburdhe frymëzimi më mungon.Kam shkruajtur muzikë sig-urisht por nuk besoj se dodëgjohet në treg pasi edheai realisht nuk egziston...

Jeta artistike dhe private e kantautorit rrokRubrika Sy më Sy

ELTON DEDADHE KUSHERIRAE TIJ ALDA BIDA

13Gazeta TellalliE premte, 14 nëntor 2014 www.tellalli.eu

INTERVISTA

Si e përshkruan marrdhënien me birin tëndFjordi, kur do ta takosh, apo kur e ke parë sëfundmi?Me Fjordin flas shpesh dhe e takoj fatkeqë-sisht rrallë që kur kam vendosur të jetoj nëShqipëri. Kam shumë angazhime dhe pothua-jse pak kohë të lirë. Hera e fundit ka qenë nëmars të këtij viti. Të udhëtosh për USA nukështë njësoj si të shkosh në Itali. Gjithsesikemi marrëdhënie shumë të forta dhe kur gjejmundësi e vizitoj.Si janë 24 orë të Eltonit, përveç përkushtim-it që ke për aktivitetin tënd në "Rock Stock"çfarë bën në pjesën tjetër të ditës?Pjesa tjetër e ditës kalon me prova, me takime,kompozoj dhe orkestroj, eksplorim muzikor, li-bra, internet, TV, jetë personale etj. Kam për-shtypjen që nuk mjaftojnë farë 24 orë kështuqë nuk qahem.Me çfarë e mbyt trishtimin Elton Deda, çfarëtë mërzit më shumë në këtë kohë që po je-tojmë?Ajo që më mërzit më shumë është shoqëriadhe situata e vendit. Aspak e favorshme përbiznes të ndershëm ose për të kultivuar kul-turë. Shqipëria është kthyer në një vend tëfortësh dhe injorantësh që diktojnë sipas qe-jfit dhe një populli që varfërohet përditë. Nd-jenjat e njerzve po shuhen përditë e më shumëprej varfërisë dhe nuk do ketë mundësi njëartist i bukur në shpirt të rrezatojë bukuri tekëta njerëz të këputur. Por unë kam oazin timme miq të mirë dhe sidomos muzika kështu që

trishtimin nuk e kam shok për kohë të gjatë.Je ndër të vetmit artistë të afirmuar pas viteve90 që ke ruajtur stilin tënd unik a ke ndonjëprojekt muzikor për fansët e tu?Çtë them? Kam një album që nuk e publikoj sesmë duket se do sjellë ndonjë buzëqeshje tenjerëzit. Kam këngë të reja porqë nuk përshtaten me shijet epopullit të ngeshëm veç përthashetheme dhe për kafe e FB.Pa ja ndjerë lezetin reformavetë Ramës, shoqëria nuk do ketëas nerva as kulturë për të dëg-juar muzikë të mirë. Mirëpo jaqëunë jam optimist dhe shpresojtë këto reforma e do i mbësh-tetës megjithëse mund të hum-bas në biznesin tim. Hajdutët,pehlivanet dhe injorantët i kamurryer dhe do ti luftoj deri nëfund, pa marrë parasysh asnjëkosto.Çfarë është dashuria, për ty,për kë të merrr malli mëshumë në jetë?Pyetje shumë e vështirë, pasikëto përkufizime as filozofëtnuk i kanë sqaruar dot. Une thjesht e ndjej kurdua e si dua. Besoj te njerëzit dhe ky është njëdifekt i pariparueshëm që më ka kushtuarshumë. Sa për mall, për djalin e kam pikën edobët. Vetëm për atë, se për kë më merr malli egjej mënyrën për ta shuar."Tingulli i Zjarrtë", "Aneroid grup","Thunderëay" dhe albumi "Bota është jua-

ja" çtë kujtojnë, çfarë mban mend nga ajokohë, a do të ketë ndonjë "çmënduri" në vitetnë vazhdim nga Eltoni?Ato ishin kohërat tona, ishin kohërat që nëshpërthyem dhe lamë gjurmën tonë. Të gjithëgrupet që përmende më lart kishin krijimtari

dhe aktivitet, të gjithin Live dhe jo si tani qëkur bëhet ndonjë koncert Live bëhet nami sikurështë shpikur sot. Besoj që gjithshka shkonme moshë dhe unë pavarësisht se çdo ëeek-end më gënjen mendja që jam akoma adolesh-ent dhe plot energji në Rockstock, më kur tëkaloj ëshë pak kohë dua të spostohem në pro-ducent muzikor dhe të jap kontributin tim në

arsimin profesional të muzikantëve pop-rocknë vend.Duket se pasionin për muzikën e këtrashëguar nga babai yt, i madhi dhe i pa-përsëritshmi Ferdinant Deda, si ka qenë mar-rdhënia dhe jeta jote me të, a je përpjekur tëndërtosh të njëjtën gjë edhe me djalin tënd?Kësaj pyetje i jam përgjigjur edhe në intervis-ta të tjera saqë mund të them që tashmë edhemë bezdis pak. E kam sqaruar, çdo prind kapedagogjinë e vet natyrale dhe unike. Nuk dodoja kurrë të krijoja po të njëjtën gjë që babaiim ka patur me mua, me Fjordin tim. Ai sështeToni dhe une sjam Ferdi.Pas pjesmarrjes tëndë si trajnier në spek-taklin "The voice" kush janë planet e tuapër më tej, a do munden fansët të të shohinnë një koncert tëndin rrok ku të shpërfaqetEltoni me të gjitha energjitë e tij?Koncertet janë specialiteti im dhe sigurisht derinë fund të jetës nëse fansat besojnë te unë, domundohem ti kënaq me live shoë. Gjithashtumundet të më shohin çdo fundjavë në Rock-stock ku unë këndoj goxha. Por pa u krijuar njëklimë e favorshme që fillon që nga ndërgjegjë-simi i qytetarëve, kompozitorëve dhe sidomosmediave, për të përkrahur vlera dhe jo antiv-lera. Përsa i përket energjive edhe sikur të ishaSuperman, ato do shterojnë së shpejti. Unës'dua të vegjetoj, por nuk mund ta dua këtësituatë. Është shumë rëndë puna dhe pa u dëg-juar këmbanat e alarmit, pa reagim nga komuni-teti qytetar dhe artistik, mbas njëfarë kohe doasimilohet gjithçka e mirë që është trashëguarnga koha e "Na lini të jetojmë".

ELTON DEDA DHE MOTRA E TIJ, RUDINA DEDA

E premte, 14 nëntor 2014www.tellalli.eu

Gazeta Tellalli24 REKLAME