gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan porta pelta zuid · 2011. 10. 24. · gemeentelijk...

Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Porta Pelta Zuid

Screeningsnota: Verzoek tot raadpleging

Onderzoek naar de planMER-plicht

afdeling ruimtelijke planning Vestiging Hasselt Vestiging Vlaams Brabant Herckenrodesingel 101 3500 Hasselt Diestsesteenweg 52 bus 01 3010 Kessel-Lo tel: 011/26.08.70 fax: 011/26.08.80 tel: 016/89.34.40 - fax: 016/89.57.83 email: [email protected] email: [email protected]

september 2011

Provincie Limburg Stad Neerpelt Dossiernr: 110148/12

Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Porta Pelta Zuid Screeningsnota

ontwerp- en adviesbureau NOT01C-110148.12 screening september 2011 pag. 2/79



Revisie Toelichting datum

A

B

C

Screeningsnota

Adviesvraag

Verzoek tot ontheffing

juni 2011

juli 2011

september 2011

Naam Handtekening datum

Opgemaakt

ruimtelijke planner

Peter van der Poort

Brecht Laevens

september 2011

Geverifieerd

projectleider

Peter van der Poort

Brecht Laevens

september 2011

Vrijgegeven

afdelingshoofd

l.ar. /stbk. Peter Govaerts september 2011



Inhoud 1 INLEIDING .................................................................................................................................................................................................................................................................9

1.1 INHOUD ...................................................................................................................................................................................................................................................................9 1.2 INITIATIEFNEMER ....................................................................................................................................................................................................................................................9

2 HET PLANGEBIED .................................................................................................................................................................................................................................................10 2.1 SITUERING.............................................................................................................................................................................................................................................................10 2.2 BESCHRIJVING VAN HET PLANGEBIED BINNEN DE GEMEENTE NEERPELT ...............................................................................................................................................................11 2.3 BESCHRIJVING VAN HET PLANGEBIED EN ZIJN OMGEVING.....................................................................................................................................................................................12

3 RELEVANTE CONTEXTELEMENTEN ..............................................................................................................................................................................................................13 3.1 IN UITVOERING VAN HET GRS NEERPELT .............................................................................................................................................................................................................13 3.2 OVERIGE RELEVANTE BELEIDSDOCUMENTEN........................................................................................................................................................................................................19 3.3 JURIDISCHE CONTEXT............................................................................................................................................................................................................................................20

4 DOELSTELLINGEN, REIKWIJDTE EN DETAILLERINGSGRAAD VAN HET RUP.................................................................................................................................28 4.1 AANLEIDING TOT OPMAAK VAN HET RUIMTELIJK UITVOERINGSPLAN ...................................................................................................................................................................28 4.2 DOELSTELLINGEN EN REIKWIJDTE VAN HET RUP..................................................................................................................................................................................................29 4.3 DETAILLERINGSGRAAD VAN HET RUP..................................................................................................................................................................................................................30

4.3.1 Globale Visie .................................................................................................................................................................................................................................................30 4.3.2 Concepten......................................................................................................................................................................................................................................................31 4.3.3 Inrichtingsprincipes ......................................................................................................................................................................................................................................33 4.3.4 Activiteitenzone feestzaal ..............................................................................................................................................................................................................................35 4.3.5 Activiteitenzone Hotel – Botel - Congrescentrum .........................................................................................................................................................................................36 4.3.6 Activiteitenzone Dienstencentrum .................................................................................................................................................................................................................37 4.3.7 Woonvelden algemeen...................................................................................................................................................................................................................................38 4.3.8 Woonveld 1....................................................................................................................................................................................................................................................39 4.3.9 Woonveld 2....................................................................................................................................................................................................................................................40 4.3.10 Woonveld 3 ................................................................................................................................................................................................................................................41 4.3.11 Woonveld 4 ................................................................................................................................................................................................................................................42 4.3.12 Woonveld 5 ................................................................................................................................................................................................................................................43 4.3.13 Woonveld 6 ................................................................................................................................................................................................................................................44 4.3.14 Totaal Richtinggevend Programma...........................................................................................................................................................................................................45

4.4 GRENSOVERSCHRIJDENDE EFFECTEN ....................................................................................................................................................................................................................47 4.5 MOGELIJKE ALTERNATIEVEN ................................................................................................................................................................................................................................48



5 AFTOETSING PLAN-MER-PLICHT....................................................................................................................................................................................................................49 5.1 DABM VAN TOEPASSING ......................................................................................................................................................................................................................................49 5.2 PLAN-MER-PLICHT...............................................................................................................................................................................................................................................49

5.2.1 Algemeen .......................................................................................................................................................................................................................................................49 6 SCREENING MILIEU-EFFECTEN.......................................................................................................................................................................................................................50

6.1 BODEM..................................................................................................................................................................................................................................................................50 6.2 WATER..................................................................................................................................................................................................................................................................51

6.2.1 Algemeen .......................................................................................................................................................................................................................................................51 6.2.2 Watertoets .....................................................................................................................................................................................................................................................52 6.2.3 Watertoetskaarten .........................................................................................................................................................................................................................................53

6.3 LUCHT EN KLIMATOLOGISCHE FACTOREN .............................................................................................................................................................................................................58 6.4 GELUID .................................................................................................................................................................................................................................................................59 6.5 LANDSCHAP EN CULTUREEL ERFGOED ..................................................................................................................................................................................................................60 6.6 FAUNA EN FLORA, BIODIVERSITEIT........................................................................................................................................................................................................................62 6.7 RUIMTELIJKE ORDENING .......................................................................................................................................................................................................................................64 6.8 ENERGIE- EN GRONDSTOFFENVOORRADEN............................................................................................................................................................................................................65 6.9 MENS ....................................................................................................................................................................................................................................................................66

6.9.1 Mens – hinder en risico’s ..............................................................................................................................................................................................................................66 6.9.2 Mens – sociaal organisatorische aspecten....................................................................................................................................................................................................67

6.10 MOBILITEIT .......................................................................................................................................................................................................................................................71 6.10.1 Algemeen ...................................................................................................................................................................................................................................................71

6.11 LICHT, WARMTE EN STRALINGEN.......................................................................................................................................................................................................................72 7 CONCLUSIE .............................................................................................................................................................................................................................................................73 8 BIJLAGE: RESULTATEN VAN DE ADVIESRONDE........................................................................................................................................................................................74



Lijst van figuren Figuur 1: Situering op macro-schaal ...................................................................................................................................................................................................................................10 Figuur 2: Situering...............................................................................................................................................................................................................................................................12 Figuur 3: gewenste structuur Neerpelt centrum (kaart r-4.2.1.a.)........................................................................................................................................................................................18 Figuur 4: Principeschets ophoging terrein (Beeldkwaliteitsplan Porta Pelta).......................................................................................................................................................................50 Figuur 5: Bodemkaart (GIS vlaanderen)..............................................................................................................................................................................................................................50 Figuur 6: Vlaamse Hydrografische Atlas (GIS Vlaanderen) ................................................................................................................................................................................................51 Figuur 7: Orthofoto Neerpelt (google maps)........................................................................................................................................................................................................................61 Figuur 8: Ferrariskaart.........................................................................................................................................................................................................................................................61 Figuur 9: Situering bijlkomend woonprogramma .................................................................................................................................................................................................................67 Figuur 10: groene en openbare ruimte ................................................................................................................................................................................................................................67



1 INLEIDING

1.1 INHOUD Vanaf 1 juni 2008 dient er bij de opmaak van RUP’s formeel rekening gehouden te worden met het onderzoek van milieueffecten die de realisatie van de bestemmingen in dit RUP kunnen teweegbrengen. In de praktijk betekent dit dat voor elk RUP minimaal een ‘onderzoek tot m.e.r.’ moet uitgevoerd worden. De resultaten van het onderzoek tot m.e.r. geven aan of de opmaak van een plan-MER al dan niet noodzakelijk is. Bijkomend worden de resultaten aangewend om de ruimtelijke keuzes die in het RUP gemaakt worden inhoudelijk te versterken en te onderbouwen. Dit document is opgebouwd uit volgende onderdelen: ▪ situering en beschrijving van het plangebied; ▪ beschrijving van de doelstellingen, reikwijdte en detailleringsgraad van het RUP; ▪ relevante elementen van de ruimtelijke en juridisch-beleidsmatige

planningscontext; ▪ aftoetsing plan-MER-plicht van rechtswege; ▪ screening van de verwachte significante milieueffecten, rekening houdend met de

doelstellingen van het plan en de kwetsbaarheid van de omgeving; ▪ eindconclusie.

1.2 INITIATIEFNEMER De initiatiefnemer voor het plan waarop dit onderzoek tot m.e.r. betrekking heeft is: Gemeente Neerpelt Kerkstraat 7 3910 Neerpelt



2 HET PLANGEBIED

2.1 SITUERING Neerpelt is gelegen in het uiterste noorden van de provincie Limburg en maakt deel uit van de bipool Neerpelt-Overpelt. Neerpelt-Overpelt wordt samen met de stad Lommel in het Ruimtelijk structuurplan van de Provincie Limburg geselecteerd als een kleinstedelijk gebied in een netwerk. - In het noorden grenst de gemeente aan Nederlands grondgebied, meer bepaald

aan de gemeente Valkenswaard; - In het oosten leunt de gemeente aan bij de stad Hamont-Achel en de

buitengebiedgemeente Bocholt; - In het zuiden wordt de gemeente Neerpelt begrensd door de stad Peer; - In het westen leunt Neerpelt aan bij de gemeente Overpelt en de stad Lommel

Figuur 1: Situering op macro-schaal



2.2 BESCHRIJVING VAN HET PLANGEBIED BINNEN DE GEMEENTE NEERPELT Neerpelt maakt deel uit van de “Kempische As”, een grensoverschrijdend stedelijk netwerk dat vanaf Herentals, Geel en Mol in de Provincie Antwerpen, over Lommel, Overpelt/Neerpelt en Hamont-Achel in de Provincie Limburg, reikt tot aan Weert in Nederlands Limburg. De Kempische as is historisch gegroeid rond enkele grote infrastructuren (Kempisch kanaal en Ijzeren Rijn) en industrieën. Binnen de Kempische as is er een concentratie van hoogdynamische economische en stedelijke activiteiten. De kleinstedelijke gebieden in netwerken vormen samen met het regionaalstedelijk gebied Hasselt-Genk de knooppunten waarin de voorzieningen en de bewoning geconcentreerd worden. De gemeente Neerpelt heeft een gemengd karakter. Binnen de gemeente is er naast het wonen ook een groot aandeel agrarisch gebied en evenwel een belangrijk aandeel natuurgebied. De gemeente wordt centraal, van west naar oost, doorsneden door het Kempisch Kanaal. Noord zuid gericht vormt de Dommelvallei een belangrijk ruimtelijke en beeldbepalend element. De waterloop kronkelt door het centrum en is op veel plaatsen het bindmiddel met de aangrenzende gemeente Overpelt. Het plangebied ligt ten noorden van het centrum van Neerpelt op de plek waar de spoorweg en het Kempisch Kanaal elkaar ontmoeten.



2.3 BESCHRIJVING VAN HET PLANGEBIED EN ZIJN OMGEVING Het plangebied ligt aan de noordzijde van het centrum van de gemeente Neerpelt en maakt deel uit van het stedelijk gebied Neerpelt-Overpelt. Het plangebied beslaat een oppervlakte van 10 ha en zit opgespannen tussen het Kempisch Kanaal in het noorden en het grotendeels reeds bebouwde gebied in het zuiden. In het oosten wordt het plangebied begrensd door de spoorweg en in het westen door de Broesveldstraat met brug over het kanaal. Heel wat zones binnen het plangebied zijn bebouwd. Het plangebied omvat naast een aantal particuliere- en groepswoningen onder andere ook de begraafplaats centrum, het VCLB, staanplaatsen voor mobilhomes, de (voormalige) gemeentelijke werkplaatsen, etc. De ligging van het plangebied langsheen het Kempisch Kanaal is determinerend voor de ontwikkeling van het gebied. Het kanaal vormt een sterk ruimtelijk structurerend element doorheen het stedelijk gebied. Ter hoogte van het plangebied bevindt zich de passantenhaven van Neerpelt.

Figuur 2: Situering



3 RELEVANTE CONTEXTELEMENTEN

3.1 IN UITVOERING VAN HET GRS NEERPELT Het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan van de gemeente Neerpelt werd goedgekeurd op 26 januari 2006 door de provincie in de zitting van de bestendige deputatie. PLANNINGSCONTEXT Neerpelt en Overpelt worden als één stedelijk gebied geselecteerd in het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen in het netwerk van de Kempische As. De primaire groei van het stedelijk gebied moet inwendig gebeuren. Voor Neerpelt houdt dit in dat een verdichting gerealiseerd worden in Boseind. Bijkomend zullen stedelijke ontwikkelingen gestimuleerd worden in het gebied tussen de Leopoldlaan en de spoorweg, het tussengebied van de twee kernen en in de stationsomgevingen. De gemeente Neerpelt wordt in het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan geselecteerd als kleinstedelijk gebied in een netwerk. De afbakening van het kleinstedelijk gebied Overpelt-Neerpelt is een provinciale taakstelling. Sint-Houbrechts-Lille wordt als hoofddorp geselecteerd en de Grote Heide, Damsheide en Herent als woonkernen. Om suburbane ontwikkelingen en het oplossen van de kernen in het netwerk tegen te gaan is het nodig om de stedelijke structuren af te bakenen. Als infrastructurele grenzen kunnen het kanaal of de N71, de spoorweg en de expresweg worden beschouwd. Taakstelling wonen De behoefte aan bijkomende woningen werd niet bindend vastgelegd in het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan. In het Provinciaal Ruimtelijk Structuurplan werd rekening gehouden met twee scenario’s: één scenario voor de herziening en één na de herziening van het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen. Voor het kleinstedelijk gebied Neerpelt-Overpelt werd een richtinggevende taakstelling uitgewerkt. In het eerste scenario wordt een taakstelling van 2226 bijkomende woongelegenheden vooropgesteld. Het tweede scenario vertrekt vanuit een reserve en worden hierdoor meer kansen gecreëerd voor het buitengebied, voornamelijk voor de gemeenten die een bijzondere woondruk ervaren. Tot op heden is dit tweede scenario volledig achterhaald.

In het kader van het afbakeningsproces van het stedelijk gebied Neerpelt-Overpelt werd een taakstelling van 2068 woongelegenheden vooropgesteld voor de periode 1997 – 2007. Deze taakstelling wordt als een minimum beschouwd. Doch moet de nadruk meer liggen op kwaliteit dan op kwantiteit. De Provincie streeft naar een aandeel van 10% sociale woningen op de totale woningvoorraad. PRUP afbakening stedelijk gebied Neerpelt-Overpelt Het Provinciaal RUP van de afbakening van het kleinstedelijk gebied Neerpelt-Overpelt is heden nog in opmaak. In het Gemeentelijk ruimtelijk structuurplan werd een hypothese van de afbakening van het kleinstedelijk gebied opgenomen. Het plangebied valt binnen deze contour. Het verstedelijkt gebied Neerpelt Neerpelt centrum is een verstedelijkt gebied dat recent sterk gegroeid is. Het centrum heeft een suburbaan karakter met een eerder warrige structuur. De hoofdstraat als centrale drager, de kerk als baken en het spoor als scheiding zijn herkenbare elementen. Het kanaal en de Dommel zijn nauwelijks zichtbaar, hoewel zij mede bepalend waren voor de ruimtelijke structuur. De overgang tussen het stedelijk gebied en het omgevend landschap is vaag, zonder duidelijke contrasten en niet als overgang leesbaar. Het stedelijk gebied wordt aan de randen rafelig en gaat onmerkbaar over in het omgeving, bijvoorbeeld in Boseind. De stedelijke druk is duidelijk merkbaar aan de Leopoldlaan, maar gaat vanaf de grens met Overpelt onmiddellijk over in een meer gefragmenteerde open bebouwing.



RICHTINGGEVEND DEEL Ruimtelijke concepten Bipool Neerpelt-Overpelt als stedelijk gebied en knooppunt in het netwerk. Neerpelt en Overpelt willen samen één betekenisvol stedelijk gebied vormen in Noord-Limburg. Door hun nabijheid alleen al hebben de kernen van beide gemeenten een bipolaire conditie. De synergie tussen beide polen groeit al alle potenties optimaal in samenhang ontwikkeld worden: dit is de bipool. Ruimtelijke wil de bipool uitgroeien tot één duidelijk herkenbaar gegeven. Hiertoe moeten zowel de actuele kernen als het nu weinig gearticuleerde tussengebied tot één samenhangend en goed herkenbaar stedelijk gebied ontwikkelen: het stedelijk gebied Pelt.

Neerpelt is een residentiële gemeente met een verscheiden woonaanbod Voor de bewoners wil Neerpelt een aantrekkelijke residentiële gemeente zijn, met een interessant woonaanbod, in het kader van de omgevende open ruimte. Dit betekent goed wonen tussen of nabij stedelijke voorzieningen zoals cultuur, handel, onderwijs en recreatie en in de onmiddellijke nabijheid van groen en open ruimte (kanaal, bossen, natuurgebieden en grote aaneengesloten landbouwgebieden). Deze open ruimte kwaliteiten zijn er omwille van hun nabijheid nog des te meer voor de andere woonvormen: waterfronten aan het kanaal in Neerpelt en Sint-Huibrechts-Lille, wonen in het historisch kader van het hoofddorp, in de dorpskernen van Herent en Grote Heide of riant wonen in het Villabos.

Om tegemoet te komen aan de snel wijzigende demografische structuur (ontgroening, vergrijzing, kleinere gezinnen, alleenstaanden, …) wordt een verscheiden woonaanbod gerealiseerd. Per project wordt de behoefte aan sociale huisvesting geëvalueerd en zo nodig ingevuld. De doelstelling is om een minimum van 10% aan sociale huur- en koopwoningen op het totale aanbod te realiseren. Kernen zijn slechts boeiend als er meerdere bestemmingen vermengd voorkomen. Bedrijvigheid die niet hinderend is voor het omgevende wonen moet een plaats kunnen vinden binnen de nederzettingsstructuur. De groei inzake wonen, voorzieningen en bedrijvigheid dient prioriair in het stedelijk gebied opgevangen te worden.

Hiërarchie van kernen Het kleinstedelijk gebied wordt als hoofdkern beschouwd. De overige kernen zijn ondergeschikt aan de hoofdkern. Het stedelijk gebied heeft voorzieningen voor de regio. Structuur van de open ruimte wordt bepaald door een grensoverschrijdend natuurnetwerk en door de herkenbare waterlopen Het netwerk van grensoverschrijdende natuurgebieden- en verbindingen bepaalt de structuur van de open ruitme. Neerpelt tracht met de uitwerking van haar gemeentelijke open ruimtestructuur het bovenlokale natuurnetwerk maximaal te ondersteunen en streeft er dan ook naar om haar gemeentelijke natuurlijke structuur hierop zo goed mogelijk te laten aanknopen. Structuur van de open ruimte wordt bepaald door herkenbare waterlopen Het netwerk van grensoverschrijdende waterlopen bepaalt de structuur van de open ruimte. De Dommel, de Prinsenloop en de Warmbeek vormen belangrijke structuurbepalende, noord- zuid georiënteerde waterlopen. In de toekomst zal gewerkt worden aan een sterkere herkenbaarheid van deze waterlopen doorheen het landschap. Zij behoren immers – samen met het kanaal – tot de belangrijkste dragers van de open ruimtestructuur. Neerpelt meervoudig bereikbaar Neerpelt is behoorlijk bereikbaar door drie vervoersmodi: de weg, het openbaar vervoer met De Lijn en het spoor en het kanaal. Deze lijninfrastructuren zijn bepalend voor de gewenste



ontwikkelingen van verschillende sectoren en voor de gewenste ruimtelijke structuur van de gemeente. Een aantal onbekenden in de toekomstige ontwikkeling van deze deelstructuur geeft mogelijke potenties aan voor de toekomst, maar maakt het moeilijk om precies vooruit te plannen. Voor de weginfrastructuur is het vervolledigen van de verbindingsweg N71 van groot belang omdat hij de overgang tussen het buitengebied en het stedelijk gebied zou kunnen versterken en omdat hij soelaas biedt voor de verkeersoverlast in het centrum. Voor het spoor is de Ijzeren Rijn een mogelijke ontwikkeling, die de barrièrewerking in het centrum zal doen toenemen. Een mogelijke verbreding van het kanaal voor vaartuigen tot 1350 ton is waarschijnlijk aangegeven voor de verre toekomst, maar moet niettemin in de planning opgenomen worden. De gemeente streeft naar een betere aansluiting van de verschillende vervoersmodi op elkaar, d.m.v. multimodale knooppunten. Conflicten tussen de verschillende lijninfrastructuren worden ontweken of vermeden.

Ontwikkelingsperspectieven voor hoofd en deelruimten Hoofdruimte Dommelvallei Gewenste ruimtelijke structuur Centraal deel In de bipolaire stedelijke structuur Neerpelt-Overpelt onderscheiden we voor Neerpelt een centraal gedeelte, parallel aan de Dommel, waarvan de stedelijke structuur in drie richtingen kan afgewerkt worden: het tussengebied Haspershoven, de stedelijke uitbreiding Boseind en de noordelijke entree (als suggestie voor het afbakeningsproces door de Provincie). Sterke nieuwe elementen van de stedelijke ruimtelijke structuur zijn: de stedelijke Dommel en de waterfrontontwikkeling langs het stedelijk kanaal. Het stedelijk kanaal wordt niet meer als een achterkant behandeld, maar krijgt een actieve betekenis in de ruimtelijke ontwikkeling: wonen aan het waterfront met een sterke relatie tussen recreatie en stedelijk gebied (van passantenhaven, sportcentrum Dommelhof naar de kern). In overeenstemming met de ‘stedelijke Dommel’ ontstaat hier een strook als ‘stedelijk kanaal’ De strook situeert zich tussen de spoorwegbrug en de Dommel. Een voetgangersbrug op de plaats waar de Dommel onder het kanaal stroomt kan het nieuw recreatief-woon-circuit sluiten en zou een mooie aanvulling zijn van het waterfrontwonen. Het stedelijk kanaal vormt de binding tussen het huidige

kerngebied en de noordelijke entree en helpt het omkeringsproces (kanaal wordt voorkant i.p.v. achterkant). Randen De noordelijke entree De ruimte over het kanaal, tot aan de verbindingsweg (N71) vormt de noordelijke rand van het stedelijk gebied. Aan de provincie wordt gesuggereerd om dit deel op te nemen binnen de afbakening van het stedelijk gebied. Twee elementen zijn structurerend voor dit gebied: het gebied voor stedelijke ontwikkeling met zichtlocaties bij de aansluiting op de N71 en het waterfrontwonen aan het kanaal. De N71 gebundeld met het meest gewenste nieuwe tracé voor de Ijzeren Rijn vormt hierdoor de fysieke noordelijke grens van het stedelijk gebied. Met het kanaal als midden kan Neerpelt hier een sterke nieuwe stedelijke ruimte maken, die door het kanaal gestructureerd wordt. Dit betekent dat de woonontwikkeling zich aan beide zijden naar het kanaal zal moeten richten, wat nu net niet gebeurt. Een aantal restruimtes met een behoorlijk woonpotentieel kan zo geherwaardeerd worden. Het kanaal moet minder als een achterkant maar eerder als voortuin van het centruim beschouwd worden. Wonen aan het waterfront als nieuw stedelijk beeld. Mogelijke maatregelen Project waterfrontontwikkeling ‘stedelijk kanaal’ waarbij het kanaal geïntegreerd wordt in het stedelijk woongebied. Gekoppeld aan een mogelijke herinterpretatie en herziening van de reservatiezone op het gewestplan. Noordelijke entree; ontwikkelen van een herkenbare beeldvorming en structuur voor het gefragmenteerde deel tussen de N71 en het kanaal. Aan de provincie wordt gesuggereerd om dit gebied bij het stedelijk gebied te betrekken. Mogelijke acties RUP waterfrontontwikkeling met aansluitend wijziging BPA Merktakkers. (korte termijn) Gewenste landschappelijke structuur Op provinciaal niveau wordt het kleinstedelijk gebied Neerpelt-Overpelt, net als elk ander stedelijk gebied, geselecteerd als een complex nieuw landschap.



Gewenste nederzettingsstructuur De gewesten ruimtelijke structuur van de nederzettingen in Neerpelt vertrekt van een hiërarchische structuur van kernen. In het stedelijk gebied, het hoofddorp en de woonkernen worden de nieuwe woonontwikkelingen zoveel mogelijk geconcentreerd. Voor de woongroepen wordt gezocht naar een inpassing in het omgevende landschap, door overgangen of afzomingen, zonder verdere uitbreiding van het wonen. Waar de huidige juridische toestand dit verspreid bouwen nog toelaat, wordt met zo een gering mogelijke dichtheid gebouwd (geen groepswoningbouw of herverkaveling naar kleinere percelen). De bestaande ruimtelijke structuren van het buitengebied (beekvalleien en bossen) en de natuur- en open landbouwgebieden worden zoveel mogelijk gevrijwaard van bebouwing. De overgang tussen bebouwde gebieden en open gebieden moet waar mogelijk duidelijk onderscheiden in beeld gebracht worden. Dit geldt ook voor het stedelijk gebied, waar natuurlijke of infrastructurele grenzen een herkenbare overgang moeten tot stand brengen tussen het stedelijk gebied en het buitengebied. Woonvraag De woonvraag voor het stedelijk gebied kan niet in absolute cijfers vastgelegd worden. Daarom hanteren we verschillende benaderingen om een richtinggevende maat te vinden. We benaderen dit voor drie periodes: 1992-2007 als ijkperiode t.a.v. het RSPL, 2002-2007 als meest nabije opdracht en 2007-2012 als oriëntatie voor de toekomst. Toekomstige herzieningen van het RSPL kunnen van invloed zijn op deze laatste periode. De cijfers moeten daarom eerder als een suggestie beschouwd worden.

Taakstelling stedelijk gebied De provincie heeft in haar structuurplan een taakstelling voor het stedelijk gebied Neerpelt-Overpelt vastgelegd en recent, bij de voorstudie omtrent de afbakening, opnieuw geformuleerd. Wat aan beide gemeenten specifiek toekomt wordt niet vermeld: de taakstelling moet als een gemeenschappelijke opdracht beschouwd worden. Het handelt bovendien met een minimale taakstelling. De belangrijkste doelstelling is een betere verhouding tussen het wonen in het stedelijk gebied t.o.v. het buiten gebied. De situatie van 1992 is een minimale doelstelling. Onderstaande cijfers geven een mogelijke oriëntatie van de taakstelling voor Neerpelt.

Deze cijfers moeten aangevuld worden met de frictieleegstand en de inwijking van Nederlanders. Uit deze benaderingen kan de gemeente Neerpelt een oriënterende woonbehoefte voor het stedelijk gebied voorleggen: De woonprogrammatie gaat uit van een optimale verdichting van het oorspronkelijk kerngebied, een geleidelijke verdichting van Boseind en van de noordelijke entree (waterfronten noordzijde kanaal). Bij de invulling van het stedelijk gebied gelden twee uitgangspunten: ten eerste het inbreiden van binnengebieden en het realiseren van goedgekeurde BPA’s of BPA’s in ontwikkeling en tegelijkertijd het realiseren van projecten die een sturende ruimtelijke werking hebben (vb. waterfronten, Pastorijstraat aan stedelijke Dommel, …). De ruimtestructurerende projecten zitten nog in studiefase en komen ten vroegste tegen 2006 tot realisatie. De fasering van de andere projecten is eerder pragmatisch en vertrekt van een inschatting van de haalbaarheid. De fasering kan daarom flexibel geïnterpreteerd worden.



De realisatie van woonuitbreidingsgebieden wordt met uitzondering van het gebied Haspershoven (WU2 – aansluiting met Overpelt) als minder prioritair beschouwd. WU3 Hayenhoek krijgt voornamelijk een andere bestemming en WU1 langs de Nachtegalenstraat ligt te excentrisch. Gewenste natuurlijke structuur Ruimtelijk concept kanaal Bocholt-Herentals Zoals beschreven in de algemene visie wordt het kanaal beschouwd als een bijzondere deelruimte die enerzijds een continu patroon heeft en zich anderzijds integreert in de doorsneden deelruimte. Dit betekent ook dat de natuurontwikkeling verschillend zal zijn volgens het segment dat doorsneden wordt. Gewenste toeristisch recreatieve structuur Ruimtelijk concept voor de gewenste toeristisch recreatieve structuur De zonhoekstraat, als verbinding tussen het centrum en Grote Heide, wordt geselecteerd als een lokale weg type I (verbindende functie). Het kanaalt Bocholt-Herentals wordt geselecteerd als fiets-, wandel- en vaarroute en ontsluit de vier hoofdruimtes in oost-westelijke richting. Gewenste verkeers- en vervoersstructuur Het kanaal Bocholt-Herentals wordt niet als hoofdwaterweg geselecteerd. De huidige capaciteit ter plekke bedraagt 1000 ton, maar die wordt gereduceerd door de sluizen (Blauwe Klei en Lozen) die slechts 650 ton aankunnen. Een verbreding is in het gewestplan voorzien, maar de uitvoering is niet voor de nabije toekomst gepland. Gewenste ruimtelijke structuur verkeer en vervoer Wegen De selecties uit het RSV en het RSPL werden als uitgangspunt gehanteerd. Fietspadennetwerk De gemeente wenst de fietsvoorzieningen langs het kanaal en in de woonstraten in Boseind te ontwikkelen en uit te bouwen. Op vlak van recreatief fietsen dient het Limburgse fietsroutenetwerk als basis. De fietsroutes langs de kanalen en de spoorlijnen, die de gemeentelijk letterlijk doorkruisen, vormen hierin zeer herkenbare hoofdlijnen. Het centrum van Neerpelt wordt hierin zeer kwalitetisvol ontsloten naar het buitengebied. Kanaal

Het structuurplan beschouwt de verbreding van het kanaal als een mogelijke optie voor de zeer lange termijn. De gemeente wenst een eventuele verbreding in de toekomst niet te bemoeilijken, maar gaat voor het ogenblik vooral uit van de kwaliteiten en de mogelijkheden die de huidge situatie biedt. Dit betekent dat het kanaal op het grondgebied van Neerpelt voorlopig geen noemswaardige economsche betekenis krijgt en dat de aansluiting van bedrijvigheid op het kanaal incidenteel wel mogelijk is maar niet echt op regionaal niveau kan scoren.



BINDENDE BEPALINGEN Bindende bepaling 8. Het gebied Nieuwstraat-Clerxhoeven wordt bindend geselecteerd als prioritair te ontwikkelen gebied binnen het stedelijk gebied. Bindende bepaling 9. Selectie van nieuw te ontwikkelen gebieden voor wonen: Waterfrontontwikkeling zuidelijk deel, langs het kanaal in het stedelijk gebied met accent op het wonen en in tweede instantie andere bestemmingen die aansluiten op de potenties van het gebied (toerisme, recreatie, e.a.) -. (noordelijk deel wordt als suggestie aangegeven voor de gewenste ruimtelijke structuur in het afbakeningsproces van het stedelijk gebied door de Provincie) Bindende bepaling 16. Selectie van gemeentelijke toeristisch-recreatieve knooppunten: De passantenhaven wordt bindend geselecteerd als toeristisch recreatief knooppunt van de eerste categorie (mix van activiteiten, knooppunt routes, verblijfsrecreatie mogelijk). Bindende bepaling 17. Selectie van lokale wegen: De Zonhoekstraat als verbinding tussen het centrum en Grote Heide wordt bindend geselecteerd als een lokale weg type I. Bindende bepaling 30. Verordening woonkwaliteit stedelijk gebied De gemeente stelt een (bouw-)verordening op die de woonkwaliteit in het stedelijk gebied bevordert. De bouwverordeningen doen onder meer uitspraken over de kwaliteit en de inrichting van de publieke ruimte, de hierop aansluitende bestemmingen en, de kwaliteitseisen voor wooneenheden, de inrichtings-, kwaliteits-, en beheerseisen i.v.m. het opwaarderen van de natuurlijke structuur in het stedelijk gebied (stedelijke Dommel)

Bindende bepaling 33. Masterplan noordelijke entree en waterfrontontwikkeling: De gemeente stelt een masterplan op om de structurele en ruimtelijke potenties te onderzoeken van de noordelijke entree en van de kanaalzone tussen de N74 en de spoorwegbrug. Dit masterplan kan aanleiding geven tot het opmaken en/of het wijzigen van uitvoeringsplannen. Bij verdere invulling van het masterplan zal in eerste instantie het zuidelijk deel behandeld worden en afhankelijk van de gewenste ruimtelijke structuur in het afbakeningsproces van de provincie, wordt het noordelijk deel hieraan toegevoegd. Bindende bepaling 36. Inrichtingsplan kanaal Neerpelt De gemeente stelt, in overleg met de bevoegde diensten van de Dienst van de Scheepvaart, een plan op voor de inrichting van het kanaal en zijn oevers (Deelruimte 11). Dit plan zal als afwegingskader dienen voor de aanpalende stedelijke en buitengebiedfuncties.

Figuur 3: gewenste structuur Neerpelt centrum (kaart r-4.2.1.a.)



3.2 OVERIGE RELEVANTE BELEIDSDOCUMENTEN Plan Relevante beleidselementen Beeldkwaliteitsplan Porta Pelta Architectenbureau Jan Manhout – 0032 Atelier voor stad en landschap – Ney & Partners

Het beeldkwaliteitsplan werd opgemaakt in opdracht van het gemeentebestuur van Neerpelt en dient als basis voor een gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan dat de verdere ontwikkeling van het projectgebied wettelijk zal kaderen. Het beeldkwaliteitsplan geeft een richting aan voor de verdere ontwikkeling van het centrum van Neerpelt op een stedenbouwkundig en architecturaal verantwoordde manier ten aanzien van de specifieke complexiteit omwille van de doortocht van het kanaal. Het beeldkwaliteitsplan is het uitgangspunt voor onderhavig ruimtelijk uitvoeringsplan. De hoofdzaken van het beeldkwaliteitsplan zijn de stedenbouwkundige inrichtingsprincipes en de fasering ervan, de gewenste woondichtheid en het gewenste programma van eisen voor zowel de bebouwde als de open ruimte. Het beeldkwaliteitsplan poneert een duurzame visie voor het volledig projectgebied en laat voldoende flexibiliteit aan het verdere ontwikkelingsproces.

Mobiliteitsplan 2005

De gemeente liet in 2005 een mobiliteitsplan opmaken. In het plan worden een aantal doelstellingen geformuleerd die bij de opbouw van dit RUP worden meegenomen. Samenvattend kom het erop neer dat er geïnvesteerd wordt in een verkeersveilige infrastructuur enerzijds door het gebruik van de auto terug te dringen en duurzame vervoerswijzen te stimuleren, anderzijds door maatregelen in de infrastructuur. Ter bescherming van de kwetsbare verkeersdeelnemer wordt onderscheid gemaakt tussen wegen met een verkeersfunctie en wegen met een verblijfsfunctie. Op stroomwegen is de doorstroming van het verkeer het uitgangspunt en in woonstraten de verblijfsfunctie. Om dit te bereiken worden verkeersstructurele uitgangspunten en inrichtingsprincipes geformuleerd.



3.3 JURIDISCHE CONTEXT In dit hoofdstuk worden de planningscontext betreffende de relevante juridische documenten en de ruimtelijke en sectorale beleidsdocumenten voor het plangebied beschreven. Deze vormen de (al dan niet juridische) randvoorwaarden voor de ruimtelijke ontwikkeling van het plangebied. Tabel 1: Bestaande juridische toestand Plan Relevante gegevens

Gewestplan Neerpelt-Bree goedgekeurd dd. 22/03/1978 Het plangebied bevat de volgende bestemmingen: - Woongebied - Reservatiestrook

1. BPA Centrum BD 13/11/2008 2. BPA Clerxhoeven 3A

3. BPA Clerxhoeven 3B MB 04//09/1985 Het RUP Porta Pelta Zuid zal delen van bestaande (oudere) BPA’s vervangen. Het gaat hier in hoofdzaak over woongebieden met achterliggende tuinen. Ook de begraafplaats en de oude gemeentewerf worden meegenomen in het plan.

Beschermde monumenten Geen Vogelrichtlijngebied Geen

1 2

3



Plan Relevante gegevens Habitatrichtlijngebied Geen Gebieden van het VEN/IVON Geen Natuurreservaten Geen Beschermingszone waterwingebied Geen Voorkooprecht Geen Op de volgende pagina’s worden de juridische elementen op kaarten weergegeven.



Kaart 1: Gewestplan



Kaart 2: Kadmap



Kaart 3: Overige bepalingen



Kaart 4: Topografische kaart



Kaart 5: Orthofoto



Kaart 6: Buurtwegenatlas



4 DOELSTELLINGEN, REIKWIJDTE EN DETAILLERINGSGRAAD VAN HET RUP

4.1 AANLEIDING TOT OPMAAK VAN HET RUIMTELIJK UITVOERINGSPLAN Het gemeentebestuur heeft de ambitie om Neerpelt, als onderdeel van het kleinstedelijk gebied, verder uit te bouwen en te ontwikkelen tot een plaats waar het aangenaam wonen en verblijven is in de meest brede zin van het woord. De grote lijnen van deze visie zitten reeds vervat in het goedgekeurde gemeentelijk ruimtelijk structuurplan en de hogere planningsvisies. Het bleek echter snel dat er nood was aan een meer geïntegreerd en uitgewerkt kader om de stedelijkheid vorm te kunnen geven. Een globale aanpak was hierbij noodzakelijk om de vooropgestelde ambities gefaseerd te kunnen ontwikkelen en toch voldoende kwaliteit te garanderen. In 2010 werd daarom het beeldkwaliteitsplan Porta Pelta1 gefinaliseerd waarmee de noordelijke flank van het Neerpeltse deel van het kleinstedelijk gebied verder vorm gegeven wordt. In dit beeldkwaliteitsplan wordt, deels als voorafname op de afbakening van het stedelijk gebied, een gewenste invulling uitgewerkt. De bedoeling van het plan is om richting te geven aan de ontwikkeling van het centrum van Neerpelt op een stedenbouwkundige en architecturaal verantwoorde manier. Het beeldkwaliteitsplan dient als basis voor de opmaak van de noodzakelijke gemeentelijke ruimtelijke uitvoeringsplannen die de ontwikkelingen wettelijk kaderen. Het gemeentelijke ruimtelijk uitvoeringsplan Porta Pelta Zuid is een eerste stap om de visie voor het centrum van Neerpelt te realiseren op het terrein. Om de visie te realiseren moeten concrete projecten kunnen gebouwd worden binnen de globale visie voor stadsontwikkeling. Onderhavig RUP schept het juridische kader voor de realisatie van een aantal stadsprojecten. Niet alle opties die verwoord worden in het beeldkwaliteitsplan kunnen binnen het kader van dit ruimtelijk uitvoeringsplan vorm krijgen. Het RUP zet immers enkel de ruimtelijke component om in bindende plannen terwijl het beeldkwaliteitsplan veel meer is dan dat. Parallel met de opmaak van het RUP worden er initiatieven genomen om het ruimtelijk beleid van de gemeente te flankeren. Hierbij denken we aan een mobiliteitsstudie, kosten baten analyse van deelprojecten, projectmanagement door de stad, enz.

1 Beeldkwaliteitsplan, architectenbureau Jan Maenhout – 0032 Atelier voor stad en landschap – Ney & Partners, 2010.

Uiteraard vormt het RUP Porta Pelta Zuid in eerste instantie een vertaling van het ruimtelijk beleid zoals vastgelegd in het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. De gemeente Neerpelt wenst te groeien en te ontwikkelen naar een interessante plek waar het aangenaam wonen, werken en winkelen is. Het RUP moet het juridisch kader vormen waarbinnen deze ambitie kan waargemaakt worden.



4.2 DOELSTELLINGEN EN REIKWIJDTE VAN HET RUP Het RUP zal het bindend en verordend kader scheppen waarbinnen de nieuwe stedelijke ontwikkelingen kunnen gerealiseerd worden en de ruimtelijke ontwikkeling van de noordelijke flank van het Neerpeltse deel van het kleinstedelijk gebied kaderen. Het plan vertaalt het ruimtelijk beleid van de gemeente zoals zij werd opgenomen in het beeldkwaliteitsplan in giet dit in een wettelijk kader. Daarnaast zal het RUP het toetsingskader zijn voor het vergunningenbeleid. De globale doelstellingen van onderhavig RUP zijn: - Waterfrontontwikkeling: de ontwikkeling van een woongebied aan de zuidelijke

zijde van het kanaal met een duidelijke gerichtheid naar het kanaal (omkeringsproces);

- Het creëren van een herkenbare en duidelijk leesbare omgeving met een

evenwichtige relatie tussen bebouwde en open ruimte; - Het bewerkstelligen van een relatie tussen het bestaande weefsel en de zone ter

hoogte van het kanaal met de woonontwikkeling als een overgangsgebied; - Het voorzien in een aantal (bebouwde) functies op schaal van het centrum van

Neerpelt en in relatie tot de ligging aan het kanaal.



4.3 DETAILLERINGSGRAAD VAN HET RUP Het RUP wordt opgesteld aan de hand van een aantal hoofdthema’s overeenkomstig het beeldkwalitetisplan voor Porta-Pelta. Het beeldkwaliteitsplan poneert een duurzame totaalvisie voor een groter gebied dat op lange termijn gerealiseerd zal worden. Het RUP handelt echter enkel over het gedeelte ten zuiden van het kanaal dat begrepen zit tussen de spoorweg en de Broesveldstraat aansluitend bij het stedelijk gebied. Het eindbeeld voor dit gebied zal door middel van stedenbouwkundige voorschriften in combinatie met een grafisch plan vastgelegd worden.

4.3.1 Globale Visie Bij de opbouw van het beeldkwaliteitsplan vertrok men van de lobbenstad als meest ideale stedenbouwkundige vorm van een duurzame stad. Daarnaast werd specifiek gezocht hoe deze vorm op het terrein te verwezenlijken is en op welke wijze de specifieke plaats langs het kanaal kon uitgewerkt worden. De lobbenstad bestaat uit een aantal lobben die volgens een radiale structuur georganiseerd zijn en afgewisseld worden door blauw-groene vingers. Het idee van de lobbenstad kreeg vorm door het concept “intarsia”, een soort inlegwerk, waarbij de woonvelden in een groene landschappelijke omgeving worden “ingelegd”. Door de woonvelden onderling van elkaar te scheiden door middel van landschappelijke zones blijft de ‘plattelandskwaliteit’ voor zoveel mogelijk bewoners op wandelafstand bereikbaar. De doortocht van het kanaal vormt vandaag al een groen-blauwe vinger. In het plan vertakt deze groen-blauwe vinger verder in het weefsel en vormt nieuwe groen-blauwe vingers. Op deze manier wordt een overgang georganiseerd naar het landelijk gebied in het noorden. Het huidige RUP zal deze visie concretiseren enkel voor het gedeelte ten zuiden van het kanaal. De overige delen van het beeldkwaliteitsplan zal worden uitgewerkt in fases in de toekomst.



4.3.2 Concepten Het beeldkwaliteitsplan werd opgebouwd aan de hand van een aantal concepten. De lobbenstad en het concept “intarsia” liggen aan de basis van deze concepten. Deze concepten worden aangehouden en verder uitgewerkt in het RUP. Belangrijk is dat nagedacht wordt over de kanaalzone als een ‘kreukelzone’. Het kanaal is een beeldbepalende lijn in het landschap maar is vandaag slechts beperkt beleefbaar door de hoge dijken met de bomenrijen die het kanaal begeleiden. Ter hoogte van het centrum wordt dit lijnvormig element als het ware samengeduwd en wordt een verweving gevormd van de stad met het landschap en omgekeerd. Rekening houdend met de visie uit het GRS wordt geanticipeerd op de hedendaagse situatie waarbij de kanaalzone als een achterkant wordt beschouwd. De waterfrontontwikkeling vormt een gezicht naar het kanaal en vormt deze ruimte om tot een voorkant. Nieuwe bebouwing wordt dan ook integraal in de richting van het kanaal georiënteerd. Langs de oevers van het kanaal worden op verschillende plekken activiteitenzones ingericht zodat het kanaal over de gehele lengte gebruikt wordt en een aaneenschakeling ontstaat van verschillende belevingssferen. Om het contact met het water vanaf de nieuwe bebouwing te realiseren wordt de bebouwing op het niveau van de dijk gebouwd. De onderliggende lagen worden in functie van parkeren ingevuld. De ontsluiting wordt aanvullend op het bestaande weefsel ingericht en wordt in de richting van het kanaal georiënteerd. Bestaande straten worden doorgetrokken in de richting van het kanaal en bakenen verschillende velden af. Deze velden worden afwisselend ingevuld met woonvelden en open ruimte. Het principe van Intarsia wordt op deze manier in de praktijk omgezet.

Intarsia

Achterkant wordt voorkant Kanaal als lineaire aantrekkingspool



Elk woonveld krijgt, afhankelijk van de ligging in het geheel, een specifieke invulling. De ligging in het geheel heeft namelijk een ruimtelijke afspiegeling in het gebied naar typologie en korrelgrootte. Door zowel in horizontale als verticale richting de bouwblokken te verschalen onstaat er een differentiatie binnen de projectsite. Door bijvoorbeeld in hoogte af te bouwen van het kanaal richting het bestaande centrum wordt door de verschaling een optimale aansluiting op het bestaande weefsel bekomen. De ligging van de bebouwingszone ten opzichte van het kanaal, de stad en het landschap heeft ruimtelijke implicaties op de bebouwing. Een hoogtepunt wordt opgebouwd in de richting van het kanaal. De bebouwing vormt in de richting van de stad een geleidelijke overgang waar een naadloze inpassing in de hand wordt gewerkt. Het kanaal wordt begeleid door twee hoge dijken. Hierdoor is er vanuit de omgeving amper contact met het water. Om dit niveauverschil op te vangen worden de groen-blauwe vingers onder een helling aangelegd. Op die manier vormen zij een geleidelijke overgang naar het kanaal.

Kanaal als bipolaire belevingsroute Verschaling van het landschap

Hat kanaal toegankelijk maken



4.3.3 Inrichtingsprincipes Bebouwing De site van het voormalig containerpark krijgt een nieuwe bestemming als botel-hotel met congresaccommodatie, een jeugdherberg en horeca aan het water. Aansluitend hierbij op de site van de huidige gemeentewerf wordt een feestzaal voorzien. Aansluitend aan het bestaande weefsel worden een aantal woonvelden georganiseerd. De gebouwen die het zuidelijk front vormen worden op een sokkel geplaats zodat zij op het niveau van de dijk effectief werken. De onderliggende laag wordt als parkeerruimte gebruikt. In de tweede linie worden grondgebonden woningen georganiseerd onder een hoge densiteit om een overgang te realiseren naar de bestaande morfologie. Op de parking van het bestaande dienstencentrum kan, naargelang de behoefte, een bijkomend gebouw ingeplant worden. Openbare ruimte Het plan voorziet in de aanleg van voldoende groene openbare ruimte aansluitend bij de kanaalzone. Naast de zone parallel aan het kanaal worden de bebouwingsvelden onderling onderscheiden door middel van publieke ruimte. Dit zijn parken die in het weefsel worden ingelegd en het gebied doorwaadbaar maken voor traag verkeer. Deze zones worden hellend aangelegd om het niveauverschil tussen het niveau van het maaiveld en het niveau van de dijk op te vangen. De bestaande parkeerzone voor campers wordt geherpositioneerd naar de westelijke rand van het gebied. De oude begraafplaats kan ter plaatse blijven maar wordt vormgegeven als een park met aandacht voor toegankelijkheid. Kanaal De zuidelijke kanaaloever wordt heraangelegd. De houten vlonder wordt hierdoor ingericht als een langse aanlegstijger. Doordat het opheffen van de dwarse aanlegstijgers wordt de volle breedte van het kanaal benutbaar.



Basisprofiel inrichting boulevard langs kanaal



4.3.4 Activiteitenzone feestzaal Dit deelgebied is gelegen in de meest afgelegen hoek van het projectgebied. Owv de ligging naast de spoorwegberm en het fietspad en de inkijk en de eventuele geluidsoverlast die hiermee gepaard kunnen gaan is het niet aangewezen om op dit deelgebied woningen te realiseren. Als hoofdbestemming wordt op dit deelgebied een horeca-functie voorzien, hierbij wordt gedacht aan een deftige feestzaal waar bijvoorbeeld trouwfeesten georganiseerd kunnen worden. De bebouwing moet voldoende afstand houden van de omgevende woonfuncties en een ontsluiting voor traag verkeer via de spoorbrug is een vereiste. Er worden maximaal 2 bouwlagen voorzien gerekend vanaf de bovenkant van de dijk. De site moet worden uitgewerkt als één ruimtelijk geheel met de nadruk op een kwalitatief aangelegde buitenruimte passend binnen de globale visie voor de waterfront ontwikkeling.



4.3.5 Activiteitenzone Hotel – Botel - Congrescentrum Op dit deelgebied wordt een botel voorzien, waar bootjestoeristen comfortabel kunnen overnachten terwijl hun vervoersmiddel veilig aangemeerd ligt in de plezierhaven. De hotel-functie is evenwel ook gericht op fietstoerisme en eventueel ook op de zakelijke sector, de functie van congrescentrum en alle aanverwante functies zijn eveneens mogelijk op dit terrein. Aan de zijde van het kanaal wordt een verhoogd plein aangelegd, dat aansluit op het niveau van de dijk. Onder het verhoogde plein (dat enkel de voorste helft van het perceel beslaat) wordt een overdekte parking voorzien volgens het eerder uiteengezette principe. Het plein aan het kanaal heeft een publiek karakter, de gebouwen die het plein afbakenen kunnen op het niveau dat uitgeeft op het plein een horecafunctie herbergen. 0p het achterliggende lager gelegen gedeelte van het perceel worden de gebouwen geschikt rond een semipublieke binnentuin, hier bevinden zich de onthaalfuncties van het hotel en congrescentrum en worden de gebouwen ook bereikbaar gemaakt vanuit de Nieuwstraat, om zo een link te leggen naar het oude kerkhof dat stilaan zal evolueren naar een stadspark. Aan deze zijde is een zone voor openbare parkeerplaatsen en bus-parkeerplaatsen afgebakend.



4.3.6 Activiteitenzone Dienstencentrum Deze zone is gelegen aan het andere uiteinde van het projectgebied. Vandaag is de site al in gebruik door publieke diensten. Het bestaande gebouw blijft behouden en wordt als het ware gespiegeld herhaald. Deze site is vandaag de enige plaats met bebouwing die richting geeft aan de link met het water. De uitbreiding van de bebouwing op de site kan eventueel gemoduleerd verlopen naar gelang de vraag en de behoefte aan bijkomende diensten. De inplanting van het tweede gebouw moet in ieder geval zorgen dat de link met het kanaal als stedelijke drager visueel behouden blijft. De inplanting en afmetingen van de nieuwe bebouwing moet gelijkaardig zijn aan de het bestaande gebouw met een doorzicht naar het water. Gelet op de publieke toegankelijkheid wordt er voldoende aandacht besteed aan de inpassing van het gebouw in de omgeving samen met de noodzakelijke parkeerplaatsen voor bezoekers. Deze kunnen onder het gebouw geschoven worden en aansluiten bij de reeds bestaande parkeerplaats. Het gebouw zelf kan beschouwd worden als de afwerking van een iets grootschaligere activiteitenpool op niveau van het stedelijk gebied. De ruimte rond de dienstgebouwen wordt beschouwd als een activiteitenplein met een groene inrichting. Dit beeld wordt verkregen door een uitwerking van het parkeren onder een dak van gesnoeide platanen.



4.3.7 Woonvelden algemeen De overige delen van het plangebied zijn hoofdzakelijk bedoeld voor wonen. Een aantal delen van het plangebied zijn reeds bebouwd en worden opgenomen om de overgang en de aansluiting met het centrum te optimaliseren. De niet bebouwde zones kunnen worden opgedeeld in ruimtelijk logische gehelen en worden verder beschouwd als zogenaamde woonvelden. Binnen het plangebied kunnen we 6 verschillende woonvelden onderscheiden. Naast wonen is er slechts zeer beperkt ruimte voor kleinschalige voorzieningen op wijkniveau voor dagelijkse aankopen. De woonvelden vormen bouwblokken met een duidelijk gedefinieerde begrenzing. Deze begrenzing is een harde rand die zoveel mogelijk wordt bebouwd zodanig dat de woonvelden sterk samenhangen. De woonvelden krijgen elk een eigen identiteit, ze bestaan uit bouwvolumes die een eigen identiteit krijgen via harmonie in verticale en horizontale geleding, materialiteit, kleur en grootte. Elk woningtype krijgt dan weer binnen de bouwvolumes zijn eigen expressie. De link tussen de gevel en volumewerking en typologie dient steeds zichtbaar te zijn zodanig dat de gevels de geen achterliggende functionele indeling verbergen. Overeenstemming van de zijde van woonvelden die op elkaar uitkijken zorgt voor harmonie in de randen van de open velden tussenin en geeft een accent aan de afwisseling tussen groen en stedelijkheid, stad en landschap. De hoeken van elk bouwbok verdienen extra aandacht vermits ze de overgang maken tussen verschillende sferen. De bouwvolumes dienen qua uitwerking en functionele invulling afgestemd te zijn op het kanaal. In de richting weg van het kanaal dient er een overgang te worden gemaakt naar de bestaande of in latere fase geplande bebouwing. Speciale aandacht dient ook te gaan naar het gezicht van de woonvelden op de open velden tussenin. Elk woonveld wordt als geheel ontworpen en vermenging van verschillende woontypologiën binnen de woonvelden is wenselijk. Mixen van typologieën en doelgroepen binnen eenzelfde woonveld wordt gestimuleerd. Typologiën die afwijken van de banaliteit worden gestimuleerd.

De woonvelden aan het water hebben een gezamelijk specifiek kenmerk. Doordat de bouwblokken aanleunen tegen de dijk van het kanaal, moet er binnen het bouwblok een niveauverschil opgevangen worden van ongeveer 1 bouwlaag. Als algemeen principe wordt vooropgesteld dat er binnen het woonveld op het laagste niveau en aan de zijde van de kanaaldijk een overdekte parkeergarage gerealiseerd wordt die toegankelijk is vanaf de achterliggende straten. In de parkeergarage moet plaats zijn voor minimum 1 auto per woongelegenheid. Bovenop de parkeergarage wordt vervolgens een dak voorzien dat aansluit op het niveau van de dijk, en waarop afhankelijk van de woningtypologie een (semi-)openbare of private buitenruimte gecreëerd wordt waarop de bouwblokken aansluiten. Waar mogelijk worden tussen de bouwblokken, vanop dit kunstmatig gecreëerde niveau voetgangers- en fietsersdoorsteken gemaakt naar het lager gelegen achterliggende niveau via hellingsbanen of trappen. De gemiddelde Vlaamse norm voor parkeerplaatsen bij een wooneenheid is 1,2. In de centra van echt stedelijke gebieden kan echter een lagere norm worden aangehouden. Het RUP is weliswaar gelegen in kleinstedelijk gebied maar is op zich redelijk ver verwijderd van grotere voorzieningenpolen in de omgeving. Het is duidelijk dat binnen het stedelijk gebied Neerpelt-Overpelt in de noord Limburgse context, het autobezit en autogebruik hoog is. Het gemeentebestuur wenst in te spelen op deze realiteit en de parkeerdruk niet af te wentelen op het openbaar domein.



4.3.8 Woonveld 1 Typologie

aantal Opp bebouwing Opp terrein Wo/ha

Appartementen

10 811 3355 30

Winkel/horeca

Zone Min bouwlagen Max bouwlagen

bouwdiepte bouwbreedte

A Wonen B Horeca

1* 3* 17

* aantal bouwlagen te rekenen vanaf de bovenkant van de dijk





Appartementen

24 1218 7797 53

Sokkelwoningen 18 1507



A Appartementen

2* 4* 17

B Sokkelwoningen

2 3 12 7






Appartementen

8 510 1769 46



A Appartementen

2* 3* 17

B Appartementen

2 3 17






Appartementen

14 951 5265 68

Atelierwoningen 22 1528



A Appartementen

2* 4* 17

B Atelierwoningen

2 3 12 6






Koppelwoningen

6 504 2978 20



A

1 3 12 7





Patiowoningen

11 1353 3504 31



A

1 3 27 6



4.3.14 Totaal Richtinggevend Programma In het beeldkwaliteitsplan “Porta Pelta” wordt cijfermatig het programma verder toegelicht. In dit RUP wordt enkel rekening gehouden met het aandeel dat ten zuiden van het kanaal gerealiseerd wordt. Onderstaand wordt een oplijsting gemaakt van de hoeveelheden en de oppervlaktes uit het beeldkwaliteitsplan. Het beeldkwaliteitsplan doet verder ook een uitspraak over de bijkomende parkeerbehoefte. Deze parkeerbehoefte wordt verder in deze screeningsnota afgetoetst aan de parkeerbehoefte die berekend werd aan de hand van de kencijfers gepubliceerd door CROW. Aantal tot opp m² bebouwde opp m² hotel – botel 85 3 610 2 887horeca 566 congress-centrum 3 794

7 970 Winkel/horeca 532 feestzaal 2 116 1 248 dienstencentrum 3 477 1 159 wonen 113 22 061 8 382 TOTAAL 43 594 13 676 PARKEREN 958



Mogelijke inrichtingsschets



4.4 GRENSOVERSCHRIJDENDE EFFECTEN De ontwikkeling kadert in de verstedelijking van Neerpelt en biedt uitvoering aan de visie van de gemeente in het kader van een waterfrontontwikkeling. De functies die er gerealiseerd zullen worden, zijn in hoofdzaak bedoeld voor de inwoners van Neerpelt. Het RUP biedt echter wel de mogelijkheid om in een aantal (toeristisch-recreatieve) functies die op een grotere schaal fungeren in het plangebied te realiseren. Deze functies worden in omvang beperkt waardoor het grensoverschrijdend effect van geringe aard zijn. De ontwikkeling van het plangebied kadert in de visie van het beleid dat gericht is op de versterking van de kern van Neerpelt. Deze kernversterking moet beschouwd worden in een verstedelijkte as of netwerk in het noorden van de provincies Antwerpen en Limburg, de zogenaamde “Kempische As” (zoals ook geselecteerd in het Ruimtelijk Structuurplan Vlaanderen). Deze “Kempische As” is een grensoverschrijdend stedelijk netwerk dat vanaf Herentals, Geel en Mol in de provincie Antwerpen, over Lommel, Overpelt/Neerpelt en Hamont-Achel in provincie Limburg, reikt tot aan Weert in de provincie Noord-Brabant in Nederland. De ontwikkeling van het plangebied voorziet het kader voor het bouwen van alternatieve kleinstedelijke woonvormen. Op dit moment vinden we hoofdzakelijkl slechts twee woonvormen terug: appartementen binnen de historische kern en landelijke woonverkavelingen buiten de kern. Historisch gezien zijn net deze vrijstaande woningen zeer gegeerd door Nederlanders waardoor een duidelijke grensoverschrijdende druk bestaat op het woningaanbod in Neerpelt. Door het voorzien van alternatieve woonvormen zoals kwalitatieve, compacte grondgebonden woningen met tuin of ruime appartementen in een stedelijke context kunnen andere doelgroepen bereikt worden waardoor een vermindering van de buitenlandse vraag zal ontstaan. Dit zorgt dus voor een positief grensoverschrijdend effect aangezien het kernversterkend woonbeleid er op gericht is om de woondichtheid in het plangebied te verhogen en zodoende een ruimer aanbod aan kleinstedelijke woontypes te creeëren aantrekkelijk voor de eigen inwoners en minder voor de Nederlandse markt. Het plan kadert binnen de visie uit het goedgekeurde GRS en heeft voorts niet de intentie om grootschalige bedrijven aan te trekken die een bovenlokaal werkingsgebied en/of bovenlokale aantrekkingskracht hebben waardoor er geen grensoverschrijdende effecten te verwachten zijn.



4.5 MOGELIJKE ALTERNATIEVEN Het RUP handelt in uitvoering van het GRS, meer bepaald in het kader van bindende bepaling 33 en 36: Bindende bepaling 33: Masterplan noordelijke entree en waterfrontontwikkeling. De bindende bepaling duidt dat de gemeente een masterplan zal opmaken om de structurele en ruimtelijke potenties van de noordelijke entree en van de kanaalzone tussen de N74 en de spoorwegbrug te onderzoeken en dat dit masterplan aanleiding kan geven tot de ompaak en/of het wijzigen van een uitvoeringsplan. Bindende bepaling 36: Inrichtingsplan kanaal Neerpelt De gemeente stelt, in overleg met de bevoegde diensten van de Dienst van de Scheepvaart, een plan op voor de inrichting van het kanaal en zijn oevers (Deelruimte 11). Dit plan zal als afwegingskader dienen voor de aanpalende stedelijke en buitengebiedfuncties. In opdracht van de gemeente Neerpelt werd door het architectenbureau Jan Maenhout in samenwerking met 0032 Atelier voor stad en landschap en Ney & Partners recentelijk een beeldkwaliteitsplan opgemaakt voor het gebied ten noorden en ten zuiden van het kanaal aansluitend bij het stedelijk gebied. Bij de opmaak van het plan werd een advies gevraagd aan nv. Scheepvaart omtrent de doortocht van het kanaal. De planopties van dit RUP zijn gericht op de ontwikkeling van de kern van Neerpelt. Dit is in overeenstemming met de visie van het gemeentelijk ruimtelijk structuurplan. In het structuurplan werd zowel een gebiedsgerichte als sectorale benadering opgenomen die resulteren in de gewenste ruimtelijke structuur. Gezien de globale doelstelling van het RUP de ontwikkeling van Neerpelt tot tegen het kanaal beoogd is er geen alternatief mogelijk qua locatie en bestemming. De inrichting van de verschillende stedelijke ontwikkelingsprojecten werden in het beeldkwaliteitsplan uitgewerkt en kunnen beschouwd worden als een toetsing van de ruimtelijke haalbaarheid. Deze inrichtingsgebieden zullen in het RUP opgenomen worden in projectzones met een aantal harde criteria als toetsingskader zonder daarmee uitspraak te doen over de exacte invulling. De bedoeling van het RUP is net om de ontwerper voldoende ruimte te geven binnen een globaal kader. Gezien het RUP kadert binnen de visie uit het GRS en de voormelde bindende bepalingen en een uitvoering biedt van het recent opgemaakt beeldkwalitetisplan werden in dit RUP geen alternatieve locaties onderzocht. Dit is niet zinvol aangezien de opties zowel qua functies als qua locatie vastliggen.



5 AFTOETSING PLAN-MER-PLICHT

5.1 DABM VAN TOEPASSING Een ruimtelijk uitvoeringsplan vormt het kader voor het toekennen van stedenbouwkundige vergunningen. Het RUP valt dus onder de definitie van een plan of programma zoals gedefinieerd in het Decreet houdende de Algemene Bepalingen inzake Milieubeleid (DABM).

5.2 PLAN-MER-PLICHT

5.2.1 Algemeen Sedert 1 december 2007 is het nieuwe plan-MER-decreet (BS 20/06/2007) in voege. Deze nieuwe regelgeving bepaalt dat elk ruimtelijk uitvoeringsplan binnen het toepassingsgebied van het plan-MER-decreet valt. RUP’s die het kader vormen voor project-MER-plichtige activiteiten, zoals bepaald in bijlage I en II van het BVR van 10/12/2004 of waarbij een Passende Beoordeling van toepassing is, zijn van rechtswege plan-MER-plichtig. Concreet houdt dit in dat er moet nagegaan worden of er ten gevolge van het plan aanzienlijke milieueffecten te verwachten zijn. Indien er geen aanzienlijke milieueffecten verwacht worden, komt het plan in aanmerking voor een ontheffing van de plan-MER-plicht. In het andere geval dient evenwel toch nog een plan-MER opgesteld te worden. De activiteiten die binnen het planologisch kader van het RUP “Porta Pelta Zuid” zullen kunnen gerealiseerd worden, vallen niet onder bijlage I. De activiteiten die binnen het planologisch kader van het RUP “Porta Pelta Zuid” zullen kunnen gerealiseerd worden, vallen onder bijlage II, “Infrastructuurprojecten – stadsontwikkelingsprojecten, met inbegrip van de bouw van winkelcentra en parkeerterreinen”. Echter, voor deze activiteiten geldt evenwel:

- ze hebben geen betrekking op de bouw van 1000 of meer woongelegenheden;

- ze betreffen gecumuleerd een handelsruimte van 5000m² brutovloeroppervlakte;

- ze hebben geen verkeersgenererende werking met pieken van 1000 of meer personenautoequivalenten per tijdsblok van 2 uur.

Gezien het plangebied van het RUP Porta Pelta Zuid niet gelegen is in of in de nabijheid van een vogel- en/of habitatrichtiljngebied is in principe geen opmaak van een passende beoordeling voor het plangebied vereist. Besluit: de opmaak van een plan-MER wordt niet noodzakelijk geacht vanuit

de project-MER-plicht of de noodzaak tot een passende beoordeling.



6 SCREENING MILIEU-EFFECTEN Wat volgt is een beschrijving en inschatting van de mogelijke aanzienlijke milieueffecten van het voorgenomen plan per discipline.

6.1 BODEM De bodem in het plangebied bestaat voor het grootste deel uit kunstmatige gronden. Zowel het gebied aansluitend bij het centrum als de zone ter hoogte van het kanaal bestaat uit een antropogene bodem. De overige gronden worden deels bepaald door een matig droge (licht blauw) tot matig natte (blauwgroen) zandbodem. Het betreft telkens gebieden van beperkte omvang die volledig omgeven worden door kunstmatige gronden. Het bouwen van de woningen en een aantal dienstenfuncties, parkeergelegenheden en infrastructuurwerken van het openbaar domein zullen een licht negatief effect hebben op de bodem. Gronden zullen vergraven worden en er zal een beperkt effect plaatsvinden ten aanzien van de waterhuishouding in het gebied. Binnen het plangebied worden geen activiteiten toegelaten die aanleiding kunnen geven tot (grootschalige) bodemverontreiniging. Het RUP voorziet in de realisatie van bebouwing in functie van wonen en een aantal bebouwde (recreatieve) functies (feestzaal, hotel, congrescentrum, …). Van deze functies wordt geacht dat zij geen vervuilende effecten hebben op de bodem.

Binnen het plangebied worden een aantal zones vastgelegd die een groene bestemming krijgen. Deze zones worden hellend aangelegd en vormen een relatie tussen de stad en het kanaal. Door het ophogen van deze zones wordt de ondergrond plaatselijk verdicht en wordt de infiltratie bemoeilijkt. Het is van belang te kiezen voor een geschikte ondergrond voor de ophoging van deze gebieden die voldoende infiltratie toelaat. Verder moeten ook voorzieningen getroffen worden om afstromend water op te vangen. De aanleg van een infiltratiegracht of een wadi-systeem kan als een milderende maatregel opgenomen worden.

Figuur 4: Principeschets ophoging terrein (Beeldkwaliteitsplan Porta Pelta)

Besluit: Gezien het hier gaat om antropogene, sterk vergraven gronden en gezien het

feit dat het RUP de inrichting binnen reeds bestaande woonzone volgens het gewestplan concretiseert , zal de uitvoering van het RUP geen betekenisvolle negatieve effecten hebben op de discipline bodem. De effectbeoordeling is daarom licht negatief.

Figuur 5: Bodemkaart (GIS vlaanderen)



6.2 WATER

6.2.1 Algemeen Het decreet van 18 juli 2003 betreffende het integraal waterbeleid (decreet IWB) legt in hoofdstuk III, afdeling I, bepaalde verplichtingen op, die de watertoets worden genoemd. De watertoets geeft uitvoering aan het principe van de integratie van integraal waterbeleid bij de opmaak van plannen, programma’s en vergunningen, waarin wordt gesteld dat er bij eender welk nieuw initiatief geen schadelijk effect mag ontstaan of dat dit schadelijk effect zoveel mogelijk wordt beperkt en indien dit niet mogelijk is, dat het schadelijk effect wordt hersteld of, in de gevallen van de vermindering van de infiltratie van hemelwater of de vermindering van ruimte voor het watersysteem, gecompenseerd. Overeenkomstig het Decreet Integraal Waterbeleid dienen de beslissende overheden te onderzoeken of de betrokken activiteit een schadelijk effect op het watersysteem kan doen ontstaan dat vermijdbaar is. De watertoets kan m.a.w. omschreven worden als het proces van vroegtijdig informeren, adviseren, afwegen en uiteindelijk beoordelen van de mogelijke schadelijke effecten van plannen, programma’s of vergunningsbesluiten op het watersysteem. Doel is preventief te werk te gaan door reeds in een vroeg stadium het watersysteem mee te nemen in de afweging. Een schadelijk effect wordt gedefinieerd als: "ieder betekenisvol nadelig effect op het milieu dat voortvloeit uit een verandering van de toestand van watersystemen of bestanddelen ervan die wordt teweeggebracht door een menselijke activiteit; die effecten omvatten mede effecten op de gezondheid van de mens en de veiligheid van de vergunde of vergund geachte woningen en bedrijfsgebouwen, gelegen buiten overstromingsgebieden, op het duurzaam gebruik van water door de mens, op de fauna, de flora, de bodem, de lucht, het water, het klimaat, het landschap en het onroerend erfgoed, alsmede de samenhang tussen een of meer van deze elementen". De uitvoering van de watertoets gebeurt op basis van de projectgegevens zoals deze tot op heden beschikbaar zijn. De beoordeling gebeurt op basis van ingreepgroepen (en ermee samenhangende effectgroepen) die in functie van de aard van de projectingreep als een mogelijk knelpunt worden beschouwd. Het volledige plangebied ligt in het Maasbekken. Het plangebied grenst in het noorden aan het kanaal van Bocholt naar Herentals, een bevaarbare waterloop. Doorheen het gebied loopt verder nog een niet geklasseerde waterloop. Het betreft een zogenaamde ‘bermbezinikingsgracht’. Deze bezinkingsgracht sluit ten westen van het plangebied aan op de Dommel, een waterloop van de eerste categorie.

Figuur 6: Vlaamse Hydrografische Atlas (GIS Vlaanderen)

Gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan Porta P

gemeentelijk ruimtelijk uitvoeringsplan porta pelta zuid · 2011. 10. 24. · gemeentelijk...

Documents