ШУТИС 4-курс оюутан С.Керей, Б.Бат-Эрдэнэ

MRI Magnetic Resonance Imaging

MRI Magnetic Resonance Imaging

Агуулга

• Ижил түвшний MRI аппаратуудын үзүүлэлт, хэрэглээ, үр ашигт байдлын харьцуулалт

• MRI аппаратын ерөнхий танилцуулга

• MRI аппаратын өнөөгийн байдал Монгол улсын эрүүл мэндийн салбар дахь хэрэглээ, ашиглалт

• Технологийн болон ашиглалтын хувьд ойрын болон ирээдүйн чиг хандлага, төсөөлөл

• MRI аппаратуудын дунд түгээмэл гардаг бэрхшээлүүд, тэдгээрийг шийдвэрлэх арга зам

Соронзон Резонансын Дүрслэл буюу MRI аппарат нь радиологийн

шинжилгээний орчин үеийн дэвшилтэт арга юм.

MRI нь хүчтэй соронзон орон, радио давтамжийн пульс ашиглаж хүний

биеийн 75%-ыг эзэлдэг устөрөгчийн атом дээр үндэслэн эд эрхтэнд

оношлогоо хийдэг тул хүний биед хор нөлөөгүй, цацраг ашигладаггүй зовиур

шаналал багатай хамгийн сүүлийн үеийн оношлогооны тоног төхөөрөмж юм.

Соронзон резонанст дүрслэл аппарат нь үндсэн 3-н хүчин зүйл дээр тулгуурлан оношлогоо хийдэг. Үүнд:

• Устөрөгчийн атом

• Соронзон орон

• Радио давтамж

MRI аппарат нь устөрөгчийн атомын соронзон чанарыг ашиглаж оношлогоо хийдэг. Хүний биеийн 75%-ийг ус

эзлэнэ. Энэхүү атомын цөм нь үргэлж хөндлөн огтлолынхоо дагуу эргэж байдаг бө өөрийн гэсэн

соронзон оронтой.

• Тогтмол соронзон болон Хувьсах соронзон оронтой.• Соронзон орон N болон S гэсэн туйлтай байдаг.

• Тeсла “Теslа” болон Гаус “Gauss” нэгжээр хэмждэг. • 1 Tesla (T) = 10,00 Gauss (G)

• Дэлхийн соронзон орны хүч = 0.5 Гаус

20000 Гц-ээс дээших давамжыг Радио давтамж гэж хэрлэдэг.0.35 Т – 14.6 МГц. 1Т – 40.45 МГц. 1.5Т – 63.6 МГц

Физик зарчим

Соронзон орон байхгүй (Спинүүд эмх замбараагүй хөдөлгөөнтэй. Нийлбэр = 0)

Bo = 1.5T, эсвэл 3T … (Нийлбэр = M)

Паралелль түвшин нь давамгайлдаг ба Субьектын дотор радио давтамжыг

нэвтрүүлдэг

Соронзон орон дотор оруулсан хүний устөрөгчийн атом -тай паралелль ба эсрэг параллель гэсэн үндсэн 2 энергийн түвшинтэй болдог.

Энэхүү босоо чиглэлтэй болсон энергид дамжуулах ороомогоор дамжуулан

болон Радио давтамжийг шатлалтайгаар өгч унагадаг

Субьект руу Радио давтамжыг дамжуулж дахин хүлээж авна.

Спинүүдийн тэнхлэг бөгөөд -ийн дагуу эргэх хөдөлгөөнийг бүртгэгч Coil-оор бүртгэж авна.

Бүртгэж авсан дохиог Фурегийн хувиргалтаар Аналог-Тоон хувирглат хийж дэлгэцэн дээр зураг болгон гаргана

АDC

→ Радио давтамжын (RF) ороомог B1

Соронзон талбайг үүсгэдэг.Өвчтөний

ор

РД детектор

Кодлогч

Пульс прог

РД үүсгүүр

Градиентийн өсгөгч

Градиентийн прог

Комьпютер

Хальс

РД өсгөгч

Хамгаалалт

СОРОНЗ

СОРОНЗ

Градиентийн ороомогууд

Градиентийн ороомогууд

РД ороомог

РД ороомог

СОРОНЗОН РЕЗОНАНСТ ДҮРСЛЭЛИЙН БҮТЦИЙН СХЕМ

❑❑

→Соронз хооронд X,Y болон Z хэмжээст B0 –д градиентууд үүсгэхэд зориулсан

→ Эмнэлгийн гадна талын цацаргалтаас өндөр хүчин чадлын РД пульсуудийг хамгаалдаг

→Импульсийн хүч чадлыг милливатаас киловатт хүртэл ихэсгэдэг

→Градиентийн импульсийн хүч чадлыг ихэсгэдэг хүртэл ихэсгэдэг

РД (RF) ороомог нь бас хүний биеийн хоорондох спинүүдээс сигналуудыг бүртгэдэг.

СОРОНЗОН РЕЗОНАНС ДҮРСЛЭЛИЙН ЗАРЧМЫН СХЕМ

→Өвчтөн

→СОРОНЗ ба SHIM КОЙЛ

→РД КОЙЛ

→ ГРАДИЕНТ КОЙЛУУД

Төмөр гантри

MRI АППАРАТЫН ГАДААД ҮНДСЭН ЭД АНГИУД

Өвчтөний ширээ

Градиент ба РД-ын кабинет

Электроникийн хэсэг

Хөргөлтийн хэсэг

Суперкондактив соронз

ГелиВакум

Shim КойлуудГрадиент Койлууд

RF Койлууд

Цацрагын эх үүсвэр ба колиматор

Quinch хоолой

Шалны түвшин

MRI-ийн дүрслэлийн харагдах хэсэг

Эргэлдэгч гантри

MRI АППАРАТЫН ДОТООД ҮНДСЭН ЭД АНГИУДMagnet

Shim coil

Gradient coil

RF coil

Shim Койл

Градиент КойлRF Койл

Соронзо

Соронзонгийн өрөө (үзлэгийн өрөө)

Операторын өрөө(Удирдлагын өрөө)

Тоног Төхөөрөмжийн өрөө (Электроникийн өрөө)

MRI Системийн ерөнхий байдал

1. Соронзон их бие2. Өвчтөний ширээ

Тоног төхөөрөмжийн өрөө.

Операторын өрөө.

Усны хавхлаг /шиллер;

Градиент болон радио давтамжын кабинет

Юниверсал тэжээлийн үүсгүүр

МОНГОЛ УЛСЫН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН САЛБАР ДАХЬ АШИГЛАГДАЖ

БАЙГАА СОРОНЗОН РЕОЗОНАНС ДҮРСЛЭЛИЙН АППАРАТУУД

СОНГОДО - SIEMENS MAGNETOM SYMPONY 1.5 T

УIТЭ - SIEMENS MAGNETOM C 0.35 T

Цэргийн Госпитал GE CTI 1.5 TГРАНДМЕД - SIEMENS

MAGNETOM ESSENZA 1.5 TГССҮТ - PHILIPS INTERA 1.5 T

УIIТЭ – HITACHI MRP-7000 AD 0.2 T

MRI аппаратуудын манай улсын эрүүл мэндийн салбар дахь хэрэглээ, ашиглалт

• Нурууны шинжилгээ (хүзүү, сээр, бүсэлхий) нуруу нугаламын түвшин дэх жийргэвч

(бүтэн нурууны зураг авах боломжтой)

• Тархины болон хүзүүний судасны,  нугасны зөөлөн эд

• Толгойн зөөлөн эд, (нүд, чих) тархины мэдрэлүүд

• Хөхний , Мөчдийн

• Дотор эрхтэн, Цөс, Нойр булчирхайн зам

• Биеийн том үенүүдийн үүнд (өвдөг, мөр, тохой, бугуй, түнх зэрэг)

• Бүтэн беийн

шинжилгээ

Япон Улсын HITACHI- фирмын MRP-7000 AD MRI-аппарат тархи, нуруу, нугасны эмгэгийг оношлоход

Энэ хугацаанд тархины хавдарууд болон нугасны хавдар, аневризм, архаг цус харвалт, жийргэвчийн ивэрхий ба үсэрхийсэн хавдар, сүрьеэ зэрэг эмгэгүүдийг MRI-р оношлож ирсэн. Энэ хугацаанд нийт шинжилгээ оношлогоо хийлгэсэн шинжлүүлэгчдийн ихэнхи нь буюу 91%-нь тархи болон нуруу, нугасны MRI-н шинжилгээ хийлгэсэн хүмүүс байна.

HITACHI-MRP-7000 AD MRI

SIEMENS MAGNETOM C 0.35 T SIEMENS MAGNETOM

SYMPONY 1.5 T PHILIPS INTERA 1.5 T SIEMENS MAGNETOM

ESSENZA 1.5 T GE CTI MRI 1.5 T

• Тархи

• Нуруу

• Нугас

• Цус харвалт, бусад эмгэг єєрчлєлт

• Дотор эрхтэн (элэг, цєс, нойр булчирхай, бєєр, хэвлий болон голт)

• Толгой

• Хүзүү

• Сээр нуруу Бүсэлхий нуруу

• Үе мөч

• Дотор эрхтэн, Аарцаг

• Тархи• Хүзүү

• Нурууны шинжилгээ ( сээр, бүсэлхий, нуруу нугаламын түвшин дэх жийргэвч)

• Нугасны зөөлөн эд• Цөсний зам болон

Хэвлийн хөндийн

• Биеийн том үенүүдийн MRI үүнд (өвдөг, мөр, тохой, бугуй, түнх зэрэг)

• Гавал тархины эмгэг

• Хэвлийн хөндийн эрхтэн (элэг,бөөр,цөсний хүүдий,нойр булчирхай)

• Бага аарцагны(Умай дайвар, Түрүү булчирхай)

• Хүзүү багана хурууны эмгэг (хүзүү,сээр, бүсэлхий нуруу)

• Яс үений эмгэг гэмтэл(мөр,тохой, өвдөг,түнх,шагай)

• Бүтэн нурууны шинжилгээг (хүзүү, сээр, бүсэлхий)

• Мөрний үе, өвдөгний үе, түнхний үе, шагайн үе

• Толгойн зөөлөн эд, (нүд, чих) тархины мэдрэлүүд

• • Тархины болон хүзүүний

судас• Хөхний ,• Мөчдийн,• Бага аарцгийн (умай,

умайн хүзүү, өндгөвч, түрүү булчирхай, төмсөг) эрхэтнүүдийн тодосгогчтой

• Цөс, нойр булчирхайн замын

• Тархи

• Нурууны шинжилгээ ( сээр, бүсэлхий, нуруу нугаламын түвшин дэх жийргэвч)

• Нугасны зөөлөн эд

• Цөсний зам болон Хэвлийн хөндийн

• Биеийн том үенүүдийн MRI

25%

8%

12%

51%

3% 1%

УIТЭ MAGNETOM C 0.35 T

ТолгойХүзүүСээр нурууБүсэлхий нурууҮе мөчАарцаг

УIТЭ эмнэлгийн MRI аппарат

32%

40%

7%

2%

2% 8%

10%

ГССҮТ PHILIPS INTERA 1.5 T

ТархиL сээр нурууС сээр нурууБүтэн нурууTh сээр нурууБаруун өвдөгЗүүн өвдөг

2014.04.01-2014.04.30 хоорондох MRI-д орсон өвчтөний нийт тоо 245 байна.

MRI аппаратнд оношлогонд орсон эрхтэнүүдийн ангилал

Magnetom Avanto 1.5 T Intera 1.5 T Signa HDe 1.5 T

2007 оны ижил түвшний 1.5 Тесла MRI аппаратуудын техник үзүүлэлт болон харьцуулалт

Company Philips Medical Systems GE Healthcare Siemens Healthcare

Загвар Intera 1.5 T Signa HDe 1.5 T Magnetom Avanto 1.5 ТКлиникийн Хэрэглээ Бүх биеийн Бүх биеийн Бүх биеийнConfiguration

Short Bore Compact Short Bore Compact Short bore Compact

Синхронизация

ECG/peripheral: Optional/yes, respiratory gating

ECG/peripheral, respiratory gating, (SmartPrep, SmartStep)

ECG/peripheral, respiratory gating

Зургийн горимууд Ганц хэмжээс 2D, Олон хэмжээс, 2D, Multi Slice 2D, 3D, Multi Chunk 3D, Multi Stack 3D

2D ганц хэмжээс, олон хэмжээс, & 3D volume images, multi slab, cine

Single, multislice, volume study, multi angle, multi oblique

FOV дүрслэлийн харагдах хэсэг Max. 53 см 1 см-ээс 48 см үргэлжилнэ 0.5см-ээс -50см үргэлжилнэ Соронзонгын төрөл Superconducting Superconducting Superconducting Дүрслэлийн харагдах хэсгийн диаметр

60 см диаметр (өвчтөн) N/A 60 см

Жин: Соронзонгын жин 2900 кг 3600 кг 3550 кг 0.80 incl.Гели

Жин: иж бүрдэлийн тонн 4.1 5.1 5.5H*W*D 240 x 188 x 157 cm N/A 160 x 230 x 230 Цахилгааны хүчдэл 380/400 V 480 or 380/415 380 400 420 440 460 480V Хөргөлтийн систем N/A Closed-loop усны- хөргөлтийн градиент УсныХөргөлтийн шингэний төрөл 0.03 L/hr гели Less than 0.3 L/hr шингэн гели 0.0 Хүчин чадал 1.5 T 1.5 T 1.5 Sheilding (Хамгаалалт) Active стандарт Active стандарт Active хамгаалалтГелийг дахин дүүргэх 3 жил тутам 3 жил тутам 10 жил тутам (max)RF давтамж MHz 63.86 63.86 63.6Хамгийн бага эзлэх талбай 30 22 30Үнэ 77000 $ 95000 $ 82500 $

SIEMENS MAGNETOM

AVANTO

GE Signa HDe PHILIPS INTERA

0

2

4

6

8

10

12

10

3 3

Гелийг дахин дүүргэх хугацаа (жил)

MRI 1.5 T

SIEMENS MAGNETOM

AVANTO

GE Signa HDe PHILIPS INTERA

0

0.5

1

1.5

2

2.5

3

3.5

4

3.55 3.6

2.9

Соронзонгийн жин (тонн)

MRI 1.5 T

SIEMENS MAGNETOM

AVANTO

GE Signa HDe PHILIPS INTERA

0

5

10

15

20

25

30

35

30

20

30

Хамгийн бага эзлэх талбай (m2)

MRI 1.5 T

ДАВУУ ТАЛУУД

SIEMENS HEALTHCAR

MRI аппаратуудын дунд түгээмэл тохиолддог бэрхшэлүүд

HOST буюу компьютерийн систем

Агааржуулалтын систем

Электроникийн систем

Цахилгаан тэжээл

Хөргөлтийн систем

Бүртгэгч буюу Coil

Өвчтөний орны хэсэг

Градиент ороомог

Радио давтамжийн хэсэг

Программ хангамж

Механик гэмтэл

Цахилгааны хэлбэлзэл

Ачаалал ихэссэн

Хяналт, шалгалт хийгээгүй

Программ хангамж

Гэмтлийн шалтгаан

Ингэж шингэрүүлсэн гелийг үргэлж хөдөлгөөнтэй байлгах үүднээс хийн компрессор гэх тусгай төхөөрөмж ашигладаг. Энэ нь гелийг тогтмол эргэлдүүлж, шингэн хэлбэрээр, хэмжээг нь ч тогтмол байлгадаг. Гель нь хувирамтгай тул компрессор ажиллахгүй зогсох төдийд л хий болон хувирдаг. Ингэхээр даралт нь ихэснэ, даралт ихсэхээр аваарын хавхлагаар хий автоматаар гадагшилж Quench үүсдэг.

Quench

Qnench гаргах хоолой

Сатуулах хөнгөнцагаан хайлшMRI аппаратыг унтрааж болдоггүй 24 цагийн

турш тогтмол ажиллаж байх ёстой. Иймээс соронз нь их халдаг. Түүнийг гель хийж хөргөдөг юм. Гель нь байгалийн хий. Агаарт хий хэлбэрээр оршдог. Үүнийг -269 градуст хөргөж, өндөр даралтаар шингэн төлөвт шилжүүлдэг.

MRI аппаратын “CHILLER” хөргөлтийн систем

2014.01.08-нд Цэргийн Госпиталд GE CTI MRI 1.5 T аппаратны хөргөх систем гэмтсэнээс их хэмжээний гель асгарсан юм.

Хийгүй болчихвол MRI-г зогсоохоос өөр замгүй. Компрессор үргэлж ажиллагатай байдаг учир бас их халдаг. Үүнийг хоёр аргаар хөргөнө. Хүйтэн усаар, эсвэл хөргөх системээр. Хөргөх системийг барилгын гадна талд байрлуулдаг.

Үүн дээр фасадны өнгөлгөөний чулуун хавтан унаж,

гэмтээсэн байсан. Хөргөх систем эвдэрсэн учраас

компрессор халаад зогссон, хий хөдөлгөөнгүй болж,

бага багаар өөрийгөө ууршуулж эхэлсэн байсан. 60

хувьтай байсан шингэн гель 36 хувь хүртэл буурч,

даралт нь нэг PSI байх ёстой атал тав болсон байв.

Энэ нь долоо болж нэмэгдэхээр автоматаар хийгээ

гадагшлуулдаг.

Гелийн хэмжээ багассанаар Гелийг нөхөж дүүргэх үйл явц

MPC – Гелийг Соронзжуулдаг аппарат

Гелийг тусгай онгоцоор

тээвэрлэж, сертификаттай

хүмүүс ирж дүүргэлт хийдэг.

Энэ нь эдийн засгийн хувьд

маш өндөр хөрөнгө шаарддаг

сөрөг талтай.

MRI аппаратуудыг Цахилгааны хэлбэлзэлгүй, давхар эх үүсвэртэй цахилгаан

хангамжтай холбох шаардлагатай. Өөрөөр хэлбэл, тог тасарвал дизель хөдөлгүүрт

холбож болдоггүй учраас хоёр өөр шинэ эх үүсвэрээс цахилгаан татаж холбовол

зохимжтой. Цахилгаан тасарвал энэ аппарат бүрэн ажиллагаагүй болно гэсэн үг.

Харин аппарат ажиллахгүй хугацаанд шингэн Гелийн хэмжээ буурж эдийн засгийн

маш их хохирол учруулна.Цахилгааны хэлбэлзэл

MRI аппарат өөрөө хүчтэй соронзтой учраас

өрөөнд ямар нэгэн төмөр байлгаж болохгүй.

Мөн газардуулагчийг нь сайн хийх нь чухал. Нарийн шинжилгээ хийдэг

аппарат учраас цахилгааны хүчдэл багахан хэмжээгээр хэлбэлзэх, эсвэл

газардуулагч нь муу байвал оношлогооны чанар нь мууддаг.

Халаалтын систем нь л гэхэд 100 хувь агаараар байх жишээтэй. Өндөр зэрэглэлийн чийгшилтэй, өрөөний тоосыг үргэлж цэвэршүүлж, тодорхой температурт барьдаг агааржуулах системтэй өрөөнд суурилуулсан байх ёстой.

Соронзон хамгаалалт

Ихэнх нийтлэг соронзон байгаа газрын хувьд соронзыг гадаад талбайн эвдрэлийн эсрэг хамгаалах шаардлага хангасан хаалтаар хамгаалах боломжтой. Зарим MRI аппаратуудын ойролцоо байрлалд байгаа автомашин, автобус, метро, цахилгаан шат зэрэг металл обьектуудыг шилжилт аппаратын шинж чанарт муугаар нөлөөлдөг. Одоогоор энэ асуудлыг хоёр арга замаар шийдвэрлэж байна.

Нэгдүгээрт нь: Siemens-ийн үйлдвэрлэсэн “Гадны нөлөөнөөс бамбай (EIS)“ нэртэй олон шинэ соронзыг ашиглах алба. Энэ нь соронзны өөрчлөлтөөс идэвхтэй хамгаалах хаалт болох ба гадны ямар нэгэн соронзонгын үйлчлэлийг мэдрэх үед түүнээс гурав дахин их хэмжээтэй хамгаалалтаар хамгаалдаг.

1. "Соронзон Идэвхийг Нөхөн Олгох систем (MACs)" гэж нэрлэдэг ETS-Lindgren боловсруулсан байна.

Металын нарийвчлал соронзонгын хөдөлгөөн

MACs систем нь хэвийн үйл ажиллагаа явуулах нөхцлийг бүрдүүлэх, засвар, зохицуулалт шаардахгүй зорилготой систем юм. 24 цагийн үйл ажиллагаанд зориулагдсан.

Magnetic Active Compensation System (MACS)".

0.2 Т – 3 Т хүртэл мөн түүнээс дээш хүчин чадалтай бүх төрлийн MRI системд суурилуулах боломжтой.

MACs систем ажиллуулсаны дараах болон өмнөх зургын чанарын ялгаа.

Стандарт онцлогууд Өргөн давтамжийн хүрээнд байгаль

орчны AC / DC соронзон нөлөөллөөс хамгаалах

Сөрөг патентлагдсан өргөн зурвасаар цахилгаан соронзон чанарыг нөхөж олговорлодог.

o Гаднаас нөлөөлсөн Соронзон хэлбэлзлийн эсрэг хамгаалалт санал болгодог:

o Метронууд

o Цахилгаан шат

o Ачаа тээврийн хэрэгсэл

MRI аппаратууд дээр UPS, хүчдэл тогтворжуулагч тавьж, өрөөний хамгаалалт (зэс хавтангаар

бүрж, хаалга, тааз, цонх, шаалыг стандартын дагуу хамгаалалт тохируулга хийчэн ч) оношлоогоны зурагт

муугаар нөлөөлдөг. Энэ нь гадны соронзон нөлөөлөл болох метро, цахилгаан шат, овор ихтэй металлын

хөдөлгөөн, цахилгаан түгээлтийн тоног төхөөрөмжүүд гадны давхар соронзон нөлөө үсгэж MRI-ийн

зургийн чанарт муугаар нөлөөлдөг юм. Ийм учраас эдгээр гадны нөлөөнөөс хамгаалах DIAMAGS

FLASH, MAGNETIC ACTIVE COMPENSATION SYSTEM зэрэг аппаратуудыг MRI аппаратууд дээр тавьж өгвөл

эдгээр асуудлыг шийдвэрлэж зургийн чанрыг сайжруулах боломжтой.

Дүгнэлт