СЭЛЭНГЭ АЙМГИЙН ЗАСАГ ДАРГЫН ДЭРГЭДЭХ ... sar... · 2019-05-20 ·...

2019 оны 03 сар

1

СЭЛЭНГЭ АЙМГИЙН ЗАСАГ ДАРГЫН ДЭРГЭДЭХ

СТАТИСТИКИЙН ХЭЛТЭС

СЭЛЭНГЭ АЙМГИЙН НИЙГЭМ ЭДИЙН ЗАСГИЙН БАЙДАЛ

3 сар

2019

С�хбаатар сум


2

ГАРЧИГ

ЕР$НХИЙ ТЭМДЭГЛЭЛ .............................................................................. Error! Bookmark not defined.

АРГАЧЛАЛЫН ТАЙЛБАР .............................................................................................................................. 4

1. Х)Н АМ, НИЙГМИЙН СТАТИСТИКИЙН )З))ЛЭЛТ .......................................................................... 16

1.1 Х)Н АМ ......................................................................................................................................... 16

1.2 ЭР))Л МЭНД ............................................................................................................................... 17

1.3. Х$Д$ЛМ$Р ЭРХЛЭЛТ ............................................................................................................... 24

1.4. НИЙГМИЙН ДААТГАЛ, ХАЛАМЖ ............................................................................................... 26

1.5. Х))ХЭД, ГЭР Б)Л ........................................................................................................................ 27

1.6. ГЭМТ ХЭРЭГ ................................................................................................................................ 27

1.7. ХИЛЭЭР ОРСОН, ГАРСАН ИРГЭД ............................................................................................ 29

2. МАКРО ЭДИЙН ЗАСГИЙН )З))ЛЭЛТ ................................................................................................ 29

2.1. М$НГ$, ЗЭЭЛ ............................................................................................................................. 29

2.2 АЙМГИЙН НЭГДСЭН Т$С$В, ТАТВАР .................................................................................... 31

2.3. ГАДААД ХУДАЛДАА .................................................................................................................... 35

2.4. )НЭ ............................................................................................................................................... 35

3. ЭДИЙН ЗАСГИЙН СТАТИСТИКИЙН )З))ЛЭЛТ ............................................................................... 38

3.1. Х$Д$$ АЖ АХУЙ ........................................................................................................................ 38

3.2. АЖ )ЙЛДВЭР ............................................................................................................................... 43

4. БУСАД .................................................................................................................................................. 46

4.1. МЭРГЭЖЛИЙН ХЯНАЛТЫН ГАЗРААС ХИЙСЭН ХЯНАЛТ ШАЛГАЛТ ....................................... 46

4.2. САНХ)) ХЯНАЛТ, АУДИТЫН АЛБА .............................................................................................. 47

4.3. ОНЦГОЙ БАЙДЛЫН ГАЗАР ........................................................................................................... 47


3

ЕР(НХИЙ ТЭМДЭГЛЭЛ I. Товчилсон тэмдэглэлгээ:

ГХ- Гэмт хэрэг

Х.н-Хэмжих нэгж

ХАА- ХAдAA аж ахуй

А) - Аж �йлдвэр

ЖД)- Жижиг дунд �йлдвэрлэл

СЭ - Сэлэнгэ

НХ – Нийгмийн халамж

ХЧТА-ХAдAлмAрийн чадвараа т�р алдсан

ЖА-Жирэмсний амралт

)ОМШ$-)йлдэрийн осол мэргэжлээс шалгаалах Aвчин

Н$АТ-Нэмэгдсэн Aртгийн албан татвар

YХЭХ$Э- )л хAдлAх эд хAрAнгA AмчлAх эрх

Г$Э-Газар AмчлAх эрх

ШША-Ш��хийн шинжилгээний алба

ШШГГ-Ш��хийн шийдвэр г�йцэтгэх газар

НДШ-Нийгмийн даатгалын шимтгэл

II. Саруудыг ромбо тоогоор тэмдэглэв. (I, II, III, IV, V, VI ...г.м)

III. Тухайн сарыг оруулсан жилийн эхнээс AсAн нэмэгдэх д�нг харуулахдаа I-IV, I-XI

зэргээр илэрхийлэв

IV. Дараах тэмдэглэлийг ашиглав:

... Мэдээлэл байхг�й

Х Б�тцийн AAрчлAлт

0.0 Маш бага тоо

+, - ЗAр��

- Г�йцэтгэл байхг�й

* Дахин

")�нээс" гэдгийг харуулах бAгAAд зарим тохиолдолд тухайн �з��лэлтийн б�рэлдэх��н

хэсг��дийн нийлбэр нэгдсэн д�нтэй тэнцэхг�й байж болно.

V. "ТAл" нь тAлAвлAгAA, "Г�йц" нь г�йцэтгэл


4

VI. Орон дэвш��лэлтээс хамаарч зарим �з��лэлтийн нийлбэр нь д�нтэйгээ, б�тцийг

хувиар илэрхийлэхэд 100.0 хувиас бага зэрэг зAр��тэй байж болно.

АРГАЧЛАЛЫН ТАЙЛБАР Т,с,в: Аймгийн тAсвийн орлого зарлага нь тAвлAрсAн тAсвийн болон орон нутгийн тAсвийн

орлого, зарлагаас б�рдэнэ.

Ажилг3йч33д: Ажилг�йч��дийн тоонд олон улсын стандарт ангиллын дагуу Монгол улсын

хуулиар зAвшAAрAгдсAн хAдAлмAрлAх насны, хAдAлмAр эрхлэх чадвартай, цалин хAлстэй

ажил болон хувиараа хAдAлмAр эрхэлдэгг�й, тухайн �ед ажиллахад бэлэн, цалин хAлстэй

ажил идэвхтэй эрж, хайж байгаа хAдAлмAр эрхлэлтийн албанд б�ртг��лсэн х�м��с орно.

Б3ртгэлтэй ажилг3й иргэд: Монгол Улсын хуулиар зAвшAAрAгдсAн хAдAлмAрлAх насны,

хAдAлмAр эрхлэх чадвартай, цалин хAлстэй ажил болон хувиараа хAдAлмAр эрхэлдэгг�й,

тухайн �ед ажиллахад бэлэн, цалин хAлстэй ажил идэвхтэй хайж байгаа хAдAлмAр,

халамжийн �йлчилгээний хэлтэс, хAдAлмAрийн тAв бирж, хAдAлмAрийн хувийн биржид

б�ртг��лсэн ажилг�й иргэдийг хамруулна.

Нийгмийн даатгал: нь иргэн, тAр, аж ахуйн нэгж, байгууллагаас зохих журмын дагуу

шимтгэл тAлж, нийгмийн даатгалын санг б�рд��лэн, даатгуулагч иргэн AндAр наслах,

хAгжлийн бэрхшээлтэй буюу хAдAлмAрийн чадварг�й болох, AвчлAх, ажилг�й болох �ед AAрт

нь, тэрчлэн нас барахад т��ний асрамжид байсан х�м��ст хууль тогтоомжид заасан

тэтгэвэр, тэтгэмж, тAлбAр олгох зориулалттай нийгэм, эдийн засгийн арга хэмжээ юм.

Нийгмийн даатгалын сан нь ажил олгогч, даатгуулагчийн хAдAлмAрийн хAлс, т��нтэй

адилтгах орлогоос тэтгэвэр, тэтгэмж, тAлбAр, �йлчилгээнд зарцуулах, нийгмийн даатгалын

�йл ажиллагааны зардлыг нAхAх зорилгоор тAлсAн шимтгэлийн орлого, бусад эх ��свэрээс

б�рдэнэ. Нийгмийн даатгалын хууль болон гэрээний �ндсэн дээр нийгмийн даатгалын санд

шимтгэл тAлж даатгуулсан, нийгмийн даатгалын сангаас тэтгэвэр, тэтгэмж, тAлбAр авах эрх

б�хий этгээдийг даатгуулагчид тооцно.

;нэ: Аймгийн тAвийн захад борлогдож байгаа болон хAдAA аж ахуйн гаралтай х�нсний

б�тээгдэх��ний зах зээлийн дундаж �нийг харуулна.

Хэрэглээний 3нийн индекс: $рх орлогоороо AAрсдийн хэрэгцээнд худалдан авсан,

�йлчл��лсэн хамгийн чухал эн тэрг��ний нийтлэг хэрэгцээтэй бараа, �йлчилгээний �нийн

AAрчлAлтийг тэдгээрийн хэрэглээний зардалд эзлэх хувиар жигнэсэн дундаж юм.


5

Гэмт хэрэг: Х�ний амь бие, эр��л мэндийн эсрэг гэмт хэрэгт бусдыг амиа хорлоход х�ргэх,

иргэдийн эрх чAлAA, эр��л мэндийн эсрэг гэмт хэрэг болон х�нийг санаатай алах,

болгоомжг�й алах хэргийг, х��хэд гэр б�л нийгмийн ёс суртахууны эсрэг гэмт хэрэгт

х�чингийн хэргийг оруулав.

Хээлтэгч мал: Нас г�йцсэн эм малыг хамруулна.

З3й бусаар хорогдсон малын тоонд: Халдвартай , халдварг�й Aвчин, зуд, �ер ус, гал

т�ймэр, аянга, цахилгаан зэрэг гэнэтийн аюул болон араатан, жиг��ртэнд ид��лэх, худаг,

хавцалд унах зэрэг хариулга, маллагаатай холбоотой бусад шалтгаанаар хорогдсон малыг

хамруулна.

Аж 3йлдвэр: Аж ахуйн нэгж��дийг эдийн засгийн �йл ажиллагаагаар ангилахдаа Н)Б-ын

эдийн засгийн �йл ажиллагааны Олон улсын стандарт ангиллыг мAрдAж байна. )йлдвэрийн

борлуулсан б�тээгдэх��н нь аж ахуйн нэгж, байгууллагын тайлангийн хугацаанд худалдсан

буюу гадагш г�йцэтгэсэн ажил �йлчилгээний хэмжээ юм. Аж �йлдвэрийн нийт

б�тээгдэх��ний AсAлтийг тооцоход нэр тAрлийн б�тээгдэх��нийг 2016 оны зэрэгц��лэх �нээр

�нэлж тодорхойлсон болно. Гол нэр тAрлийн б�тээгдэх��ний �йлдвэрлэлийн биет хэмжээг

харуулна.


6

Сэлэнгэ аймгийн нийгэм, эдийн засгийн байдал

(2019 оны эхний 3 сарын байдлаар)

1. НИЙГМИЙН СТАТИСТИКИЙН ;З;;ЛЭЛТ

1.1 Х3н ам 2019 оны эхний 3 сарын байдлаар манай аймагт бусад аймаг хотоос б�гд 851 х�н шилжин ирсэн нь AмнAх оны мAн �еэс 7.2 хувиар буурсан �з��лэлттэй байна. Нийт

шилжин ирэгсдийн 50.9 хувь нь эрэгтэйч��д, 49.1 хувь эмэгтэйч��д байгаа нь AмнAх оны мAн �еэс эрэгтэйч��д 2.7 хувиар, эмэгтэйч��д 11.4 хувиар буурсан байна.

1.2 Эр33л мэнд Эхний 3 сарын байдлаар аймгийн хэмжээгээр нийт 440 эх тAрж, 443 х��хэд мэндэлсэн нь AнгAрсAн оны мAн �еийнхээс тAрAлт 3.3 хувиар AссAн байна.

ТAрAлтийг насны б�тцээр нь харахад 25-29 насны 141 буюу 32.0 хувь, 20-24 насны 95 буюу 21.6 хувь, 30-34 насны 114 буюу 25.9 хувь, 35-39 насны 59 буюу 13.4 хувь, 40-44 насны 6 буюу 1.4 хувь, 20 х�ртэлх насны 25 буюу 5.7 хувийг тус тус эзэлж байна.

Нас барсан х�ний тоо 118 байгаа нь AнгAрсAн оны мAн �еэс 16 х�нээр буюу 11.9 хувиар буурсан байна. 0-1 насны х�ртэлх х��хдийн эндэгдэл 2, 1-5 насны х��хдийн эндэгдэл 1 тохиолдол тус тус б�ртгэгдсэн байна. Нийт нас баралтын шалтгааны 13.6 хувь нь осол гэмтлийн, 20.3 хувь нь хорт хавдрын Aвчний шалтгаантай байна. Хорт хавдрын AвчнAAр AвчлAгсAд AмнAх оны мAн �еэс 2.1 дахин Aсч, хорт хавдрын AвчлAлийн нас баралт 33.3 хувиар буурсан �з��лэлттэй байна.

Эхний 3 сарын байдлаар 631 жирэмсэн шинээр хяналтанд орсны 83.7 хувийг жирэмсний эхний 3 сарын дотор хяналтанд авсан байна. Шинээр хяналтанд авсан жирэмсний 91.4 хувийг цусны шинжилгээнд хамруулснаас 44.8 хувьд нь сум, тосгодын эмнэлэг��дэд гемоглобины тестээр шинжилсэн ба шинжилгээнд орсон 631 жирэмсний 1.0 хувьд нь цус багадалт илэрчээ.

Т,рс,н эх, амьд т,рс,н х33хэд

Халдварт AвчнAAр 175 х�н Aвчилж б�ртгэгдсэн нь урьд оны мAн �еэс 38.6 хувиар буурсан байна. Нийт халдварт Aвчний 60.0 хувийг бэлгийн замын халдварт Aвчин, 24.0 хувийг с�рьеэ, 16.0 хувийг бусад халдварт Aвчин эзэлж байна.

470392

426440471

392426 443

2016-III 2017-III 2018-III 2019-III

òºðñºí ýõ àìüä òºðñºí õ¿¿õýä


7

2019 оны эхний 3 сард нийт 96 454 �злэг хийсний 21.5 хувийг урьдчилан сэргийлэх �злэг, 9.5 хувь нь гэрийн идэвхитэй �злэг, 13.2 хувь нь диспансерийн хяналтын �злэг эзэлж, нийт 9 709 дуудлаганд �йлчилсний 13.1 хувийг алсын дуудлагаар �йлчилж яралтай тусламж �з��лсэн.

1.3 Х,д,лм,р 2019 оны 1-р улирлын байдлаар б�ртгэлтэй ажилг�йч��дийн тоо 760 болсон нь AмнAх оны мAн �еэс 16.6 хувиар буурсан байна. Нийт ажилг�йч��дийн 50.7 хувийг

ерAнхий боловсролтой, 22.9 хувийг дээд боловсролтой, 20.5 хувийг мэргэжилтэй ажилчид, 5.0 хувийг тусгай дунд боловсролтой, 0.9 хувийг боловсролг�й х�м��с эзлэх боллоо. Энэ сард б�ртгэлтэй ажилг�йч��дээс 47 х�н ажилд зуучлагдан орж, 157 х�н идэвхг�йн улмаас хасагдаж, 211 х�н шинээр б�ртгэгдсэн байна. Шинээр 72 ажлын байр бий болж хAдAA аж ахуй, ан агнуур ой аж ахуй загас агнуур 11.1 хувь, боловсруулах �йлдвэр, худалдаа гэр ахуйн засвар �йлчилгээ, боловсролын салбар тус тус 34.7 хувийг эзлэж байна.

1.4 Нийгмийн даатгал, халамж 2019 оны 1-р улирлын байдлаар тэтгэврийн даатгалын сангаас 16 670 тэтгэвэр авагчдад 17 498.2 сая тAгрAгийг тэтгэвэрт, Тэтгэмжийн даатгалын сангаас 1 891

х�нд 784.9 сая тAгрAгийг хAдAлмAрийн чадвараа т�р алдсан, жирэмсэн амаржсан, оршуулга, AвчтAн сахисны тэтгэмжид, �йлдвэрийн осол мэргэжлээс шалтгаалах Aвчин, даатгалын сангаас �йлдвэрлэлийн ослын тэтгэвэр, хAдAлмAрийн чадвараа т�р алдсаны тэтгэмж, нAхAн тAлбAр, сувиллын зардалд 223 х�нд 503.6 сая тAгрAг, ажилг�йдлийн даатгалын сангаас 137 х�нд 222.3 сая тAгрAгийг ажилг�йдлийн тэтгэмжид тус тус олгожээ. Нийгмийн халамжийн сангаас 33 200 х�нд 4 328.0 сая тAгрAгийн халамжийн тэтгэвэр, тэтгэмжийг олгожээ.

174

38

385

156

7

Дээд

Тусгай дунд

ЕрAнхий боловсролтой

Мэргэжилтэй ажилчид

Боловсролг�йБ3ртгэлтэй ажилг3йч33д боловсролоор

5 407.0

6 403.26 091.8

6 728.4

9219.2

2015 - III 2016 - III 2017 - III 2018 - III 2019 - III

Нийгмийн даатгалын шимтгэлийн орлого, сая.т,г


8

1.5 Х33хэд, гэр б3л, биеийн тамир спорт 2019 оны 1-р улирлын байдлаар х��хэд хамгааллын чиглэлээр х��хэд хамгааллын �йлчилгээнд хамрагдсан х��хэд 17, х��хэд хамгааллын хамтарсан багийн

�йлчилгээнд хамрагдсан х��хэд 20 байна. Гэр б�лийн чиглэлээр тAрийн болон тAрийн бус байгууллага, иргэдэд �з��лсэн

сургалт 1, сэтгэл з�йн зAвлAгAA �йлчилгээ �з��лсэн иргэд 3 байна. Х��хдийн хAгжил оролцооны чиглэлээр багачуудын дунд х��хдийн авъяас

чадварыг хAгж��лэх чиглэлээр зохиосон 3 удаагийн арга хэмжээнд 493 х��хэд хамрагджээ. Улсын чанартай уралдаан тэмцээнээс 20 х��хэд медаль авчээ.

1.5 Гэмт хэрэг 2019 оны 1-р улирлын байдлаар нийт 221 гэмт хэрэг б�ртгэгдсэн нь урьд оны мAн �еэс 45.4 хувиар AссAн байна. Нийт гэмт хэргийн 14.5 хувь нь согтуугаар

�йлдэгдсэн нь AнгAрсAн оны мAн �етэй харьцуулахад 15.8 хувиар буурсан байна. Иргэн болон байгууллагад нийт 554.6 сая тAгрAгийн хохирол учирсан нь AмнAх оны

мAн �еэс 412.5 сая тAгрAгAAр AссAн байна. Учирсан хохирлоос 142.6 сая тAгрAгийг нAхAн тAл��лж, нAхAн тAлAлт 25.7 хувьтай байна.

Б�ртгэгдсэн гэмт хэргийн 38.9 хувийг х�ний амь бие, эр��л мэндийн эсрэг гэмт хэрэг, 32.1 хувийг AмчлAх эрхийн эсрэг гэмт хэрэг, 14.5 хувийг байгаль хамгаалах журмын эсрэг гэмт хэрэг, 6.3 хувийг тээврийн хэрэгслийн хAдAлгAAний аюулг�й байдлын эсрэг гэмт хэрэг, 8.2 хувийг бусад тAрлийн гэмт хэрэг эзэлж байна.

1.6 Хилээр орсон, гарсан иргэд Сэлэнгэ аймгийн Алтанбулаг болон С�хбаатар боомтоор давхардсан тоогоор 151 123 зорчигч нэвтэрсэн нь AмнAх оны мAн �еээс 4.7 хувиар AссAн байна. Нийт

зорчигчдын 83.5 хувь нь Монгол иргэд, 16.5 хувь нь гадаад иргэд байна. Энэ нь AмнAх оны мAн �етэй харьцуулахад хилээр нэвтэрсэн Монгол иргэдийн тоо 5.1 хувиар, гадаад иргэдийн тоо 3.1 хувиар AссAн �з��лэлтэй байна.

Монгол-Оросын хилийг хялбарчилсан журмаар хил нэвтрэх эрхийн �нэмлэхээр 7 159 х�н зорчсон байна.

166 657183 261

145 437120 043 126 141

18 407 15 121 19 488 24 227 24 982

2015-III 2016-III 2017-III 2018-III 2019-III

Хилээр орсон гарсан иргэд

Монгол Гадаад


9

2. МАКРО ЭДИЙН ЗАСГИЙН ;З;;ЛЭЛТ

2.1 М,нг,, банк Монгол банкны мэдээгээр энэ сард кассын цэвэр орлого 41 549.7 сая тAгрAг, цэвэр зарлага 42 787.3 сая тAгрAгт х�рчээ.Зээлийн Aрийн �лдэгдэл 319 462.2 сая тAгрAг

байгаа ба ��ний 2.4 хувийг чанарг�й зээл эзэлж байна. Иргэдийн мAнгAн хадгаламж 95 983.1 сая тAгрAг байна.

2.2 Т,рийн сан, татвар 2019 оны 3 сарын тAсвийн г�йцэтгэлийн мэдээгээр орон нутгийн тAсвийн орлого 4 798.5 сая тAгрAг буюу 89.8 хувийн г�йцэтгэлтэй гарсан байна. )�нээс аймгийн

тAсвийн орлого 3 722.3 сая тAгрAг буюу 91.5 хувийн г�йцэтгэлтэй, сумдын тAсвийн орлого 1 076.1 сая тAгрAг буюу 84.5 хувийн г�йцэтгэлтэй байна. 2019 оны 3 сарын тAсвийн г�йцэтгэлийн мэдээгээр орон нутгийн тAсвийн зарлага 16 054.0 сая тAгрAг буюу 81.8 хувийн г�йцэтгэлтэй гарсан байна. )�нээс орон нутгийн тAсвийн байгууллагуудын зарлага 4 060.6 сая тAгрAг буюу 67.0 хувь, Тусгай зориулалтын шилж��лгийн байгууллагуудын тAсвийн зарлага 11 993.4 сая тAгрAг буюу 88.4 хувийн г�йцэтгэлтэй байна. 3 сард нийт Сумдад 4 183.0 сая тAгрAгийн санх��гийн дэмжлэг, 11 232.9 сая тAгрAгийн тусгай зориулалтын шилж��лэг, 35.3 сая тAгрAгийн орон нутгийн хAгжлийн сангийн орлогын шилж��лгийг тус тус шилж��лсэн байна.

Аймгийн Засаг даргын нAAц хAрAнгийн г�йцэтгэл 123.3 сая тAгрAг буюу 82.8 хувийн г�йцэтгэлтэй гарсан байна.

Татварын орлогын г�йцэтгэл 5 857.0 сая тAгрAг болж тAлAвлAгAAний биелэлт 105.3

хувьтай байна. 2019 оны 1-р улиралд 57 аж ахуйн нэгж байгууллага шинээр б�ртгэгдэж, 3 аж ахуйн нэгж байгууллага татан буугдан, нийт 3 782 аж ахуйн нэгж, байгууллага б�ртгэлтэй байна. 2019 оны 3 сарын байдлаар татвар тAлAгч иргэд цахим тAлбAрийн баримтын системд 3 удаагийн сугалааны тохирлоор улсын хэмжээнд нийт 20 756 иргэн азтан тодорч, 1 011.7 сая тAгрAгийн сугалааны урамшууллын тохирол таарсан байна.

247.5 252.2260.9 268.0

271.2 287.7295.2

298.9

308.0 323.1323.3

319.0319.5

2018-III 2018-IV 2018-V 2018-VI 2018-VII 2018-VIII 2018-IX 2018-X 2018-XI 2018-XII 2019-I 2019-II 2019-III

Зээлийн ,рийн 3лдэгдэл /тэрбум.т,г/

3 356.8

5 916.3

4 304.2

4 798.5

15 475.5

17 181.1

16 299.5

16 054.0

2016-III

2017-III

2018-III

2019-III

Орон нутгийн т,свийн оролого, зарлагын г3йцэтгэл /сая.т,г/

ТAсвийн зарлагын г�йцэтгэл ТAсвийн орлогын г�йцэтгэл


10

2.3 Гадаад худалдаа Сэлэнгэ аймагт 2019 оны эхний 3 сарын байдлаар гадаад худалдааны нийт бараа эргэлт 60.9 сая ам доллар, ��нээс экспорт 1.5 сая ам доллар, импорт 59.4 сая ам

доллар байна.

Гадаад худалдааны бараа эргэлт, сая$

2.4 Хэрэглээний 3нийн индекс Хэрэглээний бараа �йлчилгээний �нэ 2019 оны эхний 3 сард AмнAх сараас 0.2 хувиар, AмнAх оны мAн �еэс 3.2 хувиар тус тус AслAA.

Хэрэглээний бараа, �йлчилгээний �нэ AмнAх оны мAн �еэс 3.2 хувиар AсAхAд х�нсний бараа согтууруулах бус ундаа 6.9 хувь, эм тариа, эмнэлгийн �йлчилгээ 6.6 хувь, гэр ахуйн тавилга гэр ахуйн бараа 2.4 хувь, орон сууц ус цахилгаан хийн болон бусад т�лш 2.3 хувь, тээвэр 2.3 хувь, согтууруулах ундаа тамхи мансууруулах бодис 1.2 хувь, амралт чAлAAт цаг, соёлын бараа �йлчилгээ 1.2 хувиар тус тус AссAн нь голлон нAлAAлсAн байна.

Хэрэглээний бараа, �йлчилгээний �нэ AмнAх сараас 0.2 хувиар AсAхAд х�нсний бараа согтууруулах бус ундаа 0.7 хувь, гэр ахуйн тавилга, гэр ахуйн бараа 0.4 хувиар AссAн нь голлон нAлAAлсAн байна.

Малын �нэ 2018 оны мAн �еэс 90.000-1.00.000 тAгрAгAAр AссAн байна. Т��хий

эдийн �нийн хувьд адууны шир 5.000 тAгрAг буюу 50 хувиар, �хрийн шир 20.000 тAгрAг буюу 5 дахин, хонины нэхий 1.500 тAгрAг буюу 4 дахин тус тус буурсан байна.

1.8

3.6 3.9

6.3 6

5

6.4

4.3

5.7

4.7

5.9

9.1

0.4

2.7 2.83.5

4.13.7

4.5

2.7 2.5 2.5

3.33.8

1.42 2.2

l ll lll IV V VI VII VIII IX X XI XII

Хэрэглээний 3нийн индекс (,мн,х оны 12 дугаар сар = 100%), хувь

2017 2018 2019

47.0242.2

54.761.2 60.9



11

3. ЭДИЙН ЗАСГИЙН СТАТИСТИК ;З;;ЛЭЛТ

3.1 Х,д,, аж ахуй 2019 оны эхний 3 сарын байдлаар 202.2 мянган эх мал тAллAсAн нь урьд оны мAн �еэс 29.1 мянган толгой буюу 16.8 хувиар нэмэгдсэн байна. Мал тAллAлтийн хувь

Жавхлант, Баруунб�рэн, З��нб�рэн сумдад AндAр буюу 48.2-58.1 хувьтай байна. Аймгийн хэмжээнд 201.3 мянган толгой тAл бойжиж байгаа нь урьд оны мAн �етэй

харьцуулахад 29.6 мянган толгой буюу 17.3 хувиар их байна. 2019 оны эхний 3 сарын байдлаар оны эхний нийт малын 0.1 хувьтай тэнцэх 1176 толгой

мал хорогдсон нь урьд онтой харьцуулахад 5.1 дахин бага байна. Хорогдсон нийт малын 0.7 хувийг AвчнAAр хорогдсон, 31.4 хувь нь хээлтэгч малын хорогдол байна. Хорогдсон нийт малын 474 толгой буюу 40.3 хувь нь Баруунб�рэн, Цагааннуур сумдад ногдож байна.

3.2 Аж 3йлдвэр 2019 оны эхний 3 сарын байдлаар аж �йлдвэрийн салбарт 58.8 тэрбум тAгрAгийн б�тээгдэх��н �йлдвэрлэж, 102.6 тэрбум тAгрAгийн борлуулалт хийгдсэн нь урьд

оны мAн �еэс �йлдвэрлэлт 99.2 хувиар буюу 29 258.9 сая.тAгрAгAAр, борлуулалт 32.5 хувиар буюу 25 179.5 сая.тAгрAгAAр AссAн байна. Аж �йлдвэрийн нийт б�тээгдэх��ний 39.1 хувь нь уул уурхайн салбарт, 42.9 хувь нь х�нсний салбарт 10.7 хувь нь барилгын материалын салбарт, 7.3 хувь нь бусад салбарт б�тээгджээ. Сумдын жижиг, дунд �йлдвэр��д аймгийн аж �йлдвэрийн нийт б�тээгдэх��ний 0.3 хувьтай тэнцэх 172.9 сая тAгрAгийн б�тээгдэх��н �йлдвэрлэж, нийт борлуулалтын 0.2 хувьтай тэнцэх 180.3 сая тAгрAгийн борлуулалт хийжээ.

125.0 141.5

180.4

159.1

208.6

249.9

217.4

144.7

171.6201.3

2010 - III 2011 - III 2012 - III 2013 - III 2014 - III 2015 - III 2016 - III 2017 - III 2018 - III 2019 - III

Т,л бойжилт /мян.толгой/

46.2

47.7

98.7

57.8

44.0

55.0 60.2

77.4

102. 6

51.5

40.2

63.746.5

48.5

24.6

22.8 29.5

58.8

2011-III 2012-III 2013-III 2014-III 2015-III 2016-III 2017-III 2018-III 2019-III

Аж 3йлдвэрийн б3тээгдэх33н 3йлдвэрлэлт, борлуулалт (тэрбум. т,г)

Борлуулалт )йлдвэрлэлт


12

4. БАЙГАЛЬ ОРЧНЫ СТАТИСТИКИЙН ;З;;ЛЭЛТ

4.1 Цаг уур орчны мэдээ ТАНЫ АНХААРАЛД

Цаг агаарын сарын урьдчилсан мэдээнд тухайн сард агаарын дундаж температур болон орох хур тунадасны хэмжээ нь олон жилийн дундажтай харьцуулахад ямар байхыг баруун (Баян-$лгий, Ховд, Увс, Завхан, Говь-Алтай, Баянхонгор), тAв (Архангай, $вAрхангай, ХAвсгAл, Булган, Сэлэнгэ, ТAв, Орхон, Дархан-Уул), з��н (Хэнтий, Дорнод, С�хбаатар), говийн (Дундговь, $мнAговь, Дорноговь, Говь-С�мбэр) нутгийн гэсэн 4 б3с нутаг тус б�рээр ялган зааж AгдAг. Т��нчлэн хэдий �ед нутгийн аль хэсэгт дулаарах, х�йтрэх, бороо, цас орох, салхи шуурга болохыг тусгана. Цаг агаарын �зэгдэл нутгийн 30 хувиас хэтрэхг�йгээр зурвас газраар ажиглагдах тохиолдолд “зарим газраар”, 30-70 хувьд “ихэнх нутгаар”, 70 хувиас дээш нутгийг хамрах тохиолдолд “б�х нутгаар” гэсэн нэр томъёо хэрэглэдэг. Дулааны улиралд агаарт болон хAрсний гадарга дээр температур 00-аас бага болж х�йтрэхийг “цочир х�йтрэл” гэнэ. Цаг агаарын урьдчилсан мэдээг AдAр б�р 12 цагаар болон нэг, тав хоногоор нарийвчлан гаргаж радио, телевиз, хэвлэлээр нийтэд мэдээлдэг. Цаг агаарын байдал эрс AAрчлAгдAн цаашид хAдAA аж ахуйн болон эдийн засгийн бусад салбарын хэвийн �йл ажиллагаанд саад хийхээр аюултай �зэгдлийн хэмжээнд х�рч болзошг�й тохиолдолд “Урьдчилан анхааруулах мэдээ”, “Урьдчилан сэрэмжл��лэх мэдээ” гаргаж радио, телевизээр нийт ард иргэдэд, харин ноцтой бэрхшээл учруулж эд хAрAнгA, иргэдийн амь нас хохирохоор онц аюултай �зэгдлийн хэмжээнд х�рэхээр бол “Гамшигт �зэгдлээс урьдчилан сэргийлэх мэдээ” гаргаж “Харанга” дохиотойгоор мэдээлэх ба мэдээллийг онцгой байдлын шугамаар нийт ард иргэд, тAр засгийн б�х шатны удирдлагад яаралтай х�ргэдэг. Засаг дарга нар “Гамшигт �зэгдлээс урьдчилан сэргийлэх мэдээ”-г х�лээн авмагц мэдээллийг AAрийн харъяа нутаг дэвсгэрийн иргэдэд х�ргэх, гамшгаас хамгаалах, гамшгийн голомтод ажиллах, сэргээн босгох �йл ажиллагааг шуурхай зохион байгуулах ��рэгтэй. Ус, цаг агаарын гамшигт �зэгдлийн улмаас х�ний амь нас эрсдсэн, байгаль орчин, эд хAрAнгAнд хохирол учирсан тохиолдолд сум, д��ргийн Засаг дарга ажлын хэсэг томилон ажиллуулж, уг гамшигт �зэгдлээс хамгаалах талаар зохион байгуулсан арга хэмжээ, �р д�н, учирсан хохирол, гарсан зардлын талаархи мэдээллийг нэгтгэн аймаг, нийслэлийн Засаг дарга, Онцгой байдлын газар, хэлтэс, Улсын онцгой байдлын ерAнхий газарт, аймгийн Ус цаг уур, орчны шинжилгээний тAв Ус цаг уурын х�рээлэнд 3 хоногийн дотор тус тус ир��лнэ. Цаг агаарын мэдээний талаар лавлах, эсвэл байгаль цаг уурын сонин хачин �зэгдлийн талаархи мэдээллийг Улаанбаатар хотын 326606, 326609 утсаар AгAх юмуу “УБ-46, Жуулчны гудамж-5, Ус цаг уурын х�рээлэнгийн “Урьдчилан мэдээлэх секторт” гэсэн хаягаар ир��лнэ.

Уур амьсгалын тойм

Climate review ДAрAвд�гээр сарын агаарын температурын дундаж нь 1981-2010 оны дунджаар нутгаар 3-5 градус дулаан байдаг. Гэхдээ жил б�р адил байдагг�й. Тухайлбал, с��лийн жил��дийн байдлаар 1997-1999, 2004 онд дээрх дунджаас 3-5 градусаар, 2000, 2001, 2005, 2007, 2008, 2009, 2014, 2015, 2017 онд 1-6 градусаар дулаан байж, AдAртAA 16-21 х�рч дулаарч байсан бол 1991, 1993, 1995, 2010 онуудад ихэнх нутгаар, 2006, 2013 онд нутгийн з��н хагаст уг дунджаас 1-5 градусаар х�йтэн байв.


13

1981-2010 оны дунджаар б�х сумдын нутгаар 4-9 мм хур тунадас ордог. Гэхдээ зарим жил уур амьсгалын дунджаас хэд дахин их буюу бага хур тунадас орох тохиолдол цAAнг�й байдаг. Тухайлбал, 1993, 1996, 1997, 2004 онуудад ихэнх сумдын нутгаар дунджаас харьцангуй бага хур тунадас орж, хуурайшилт ихтэй байсан бол 1998, 2002, 2003, 2013-2015 онд зарим нутгаар уур амьсгалын дунджаас 2 дахин их хур тунадас оржээ. Салхи 15 м/с-ээс давж шуурах нь тухайн сард дунджаар 3-5 удаа тохиолддог ч зарим жил 6-8 удаа ажиглагддаг.

ЦАГ АГААРЫН УРЬДЧИЛСАН МЭДЭЭ Weather forecast

Энэ сарын агаарын дундаж температур нь б�х сумдын нутгаар уур амьсгалын дунджаас 1.0-1.5 градусаар дулаан буюу 4-6 градус дулаан байх тAлAвтэй.(1 д3гээр зураг).

Нэгд�гээр арав хоногийн эхэн ба дунд �е, хоёрдугаар арав хоногийн дунд �еэр бага зэрэг х�йтэрч уулархаг нутгаар шAнAдAA 10-15 градус х�йтэн, AдAртAA 3 градус х�йтнээс 2 градус дулаан, бусад нутгаар шAнAдAA 6-11 градус х�йтэн, AдAртAA 1-6 градус дулаан байна. Харин хоёрдугаар арав хоногийн с��лч, гуравдугаар арав хоногийн с��лийн хагаст шAнAдAA 2 градус х�йтнээс 3 градус дулаан, AдAртAA Орхон, Сэлэнгийн хAндийгAAр 18-23 градус, бусад нутгаар 15-20 градус дулаан байна. Бусад хугацаанд шAнAдAA 3-8 градус х�йтэн, AдAртAA 9-14 градус дулаан, Орхон-Сэлэнгийн саваар 12-17 градус дулаан байна.

Энэ сард б�х сумдын нутгаар уур амьсгалын дунджийн орчим буюу 4-9 мм хур тунадас орох тAлAвтэй.(2 дугаар зураг).

Нэгд�гээр арав хоногийн дунд �е, хоёр, гуравдугаар арав хоногийн с��лчээр ихэнх сумдын нутгаар, нэг, хоёрдугаар арав хоногийн с��лчээр, гуравдугаар арав хоногийн дунд �еэр зарим сумдын нутгаар хур тунадас, уулархаг нутгаар нойтон цас орох тAлAвтэй. Салхи нэгд�гээр арав хоногийн дунд �е, хоёрдугаар арав хоногийн эхэн ба с��лч, гуравдугаар арав хоногийн эхэн болон с��лчээр ихэнх сумдын нутгаар 14-16 м/с, нутгийн AмнAд хэсгээр т�р зуур 18-20 м/с х�ртэл шир��сч цасан болон шороон шуурга шуурах тAлAвтэй.

04-р сарын агаарын температурын 04-р сарын хур тунадасны урьдчилсан мэдээ урьдчилсан мэдээ


14

5. БУСАД

а . Хяналт шалгалт

Аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газар 2019 оны эхний 3 сарын байдлаар 430 аж ахуйн нэгж байгууллага, 65 иргэнд хяналт, шалгалт хийж, 1341 зAрчил дутагдал илр��лж, 251 зAрчил арилгуулсан байна.

2019 оны 1-р улиралд Санх�� хяналт, аудитын алба нийт 3 аж ахуй нэгж байгууллагад хяналт, шалгалт хийж, 21 аж ахуйн нэгж байгууллагад зAвлAмж Aгч ажилласан байна. Санх�� тAсвийн чиглэлээр 1 удаа сургалт явуулж 8 х�н хамруулсан байна.

б. Онцгой байдлын газрын мэдээ

Сэлэнгэ аймгийн хэмжээнд 113 зAрчил дутагдлыг арилгуулсан байна. 2019 оны эхний 3 сарын байдлаар объектод 35, ой хээрийн 1 гал т�ймэр гарч 322.0 сая тAгрAгийн хохирол учирсан байна. в. Улсын б3ртгэлийн хэлтэс

2019 оны 1-р улиралд Газраас бусад �л хAдлAх эд хAрAнгA AмчлAх эрхийн б�ртгэлийн мэдээгээр тAрAAс хувьчилсан орон сууц AмчлAх эрхийн баталгаажуулалтыг 4 иргэн, газраас бусад YХЭХЭ-н анхны б�ртгэл, баталгаажуулалтыг 185 иргэн баталгаажуулж 1 гэмтээсэн гэрчилгээг, 1 �рэгд��лсэн гэрчилгээг тус тус шинээр олгож, 73 иргэн лавалгаа, хуулбар хийлгэж, нийт 431 гэрчилгээ бичигдсэн байна. МAн Газар AмчлAх, эзэмших, ашиглах эрхийн улсын б�ртгэлийн мэдээгээр 1 912 мэд��лэг х�лээн авч, тAрAAс хувьчилсан газрын AмчлAх эрхийг 434 иргэн баталгаажуулсан байна. $мчлAх эрх шилжих гэрээ 192 хийгдсэнээс худалдах, худалдан авах гэрээ 102, бэлэглэх гэрээ 46, Aв залгамжлалаар AмчлAгч AAрчлAх гэрээ 21 хийгдэж, 6 �рэгд��лсэн гэрчилгээг шинээр олгож нийт 676 гэрчилгээ бичигдсэн байна. Улсын б�ртгэлийн хэлтсийн мэдээгээр 2019 оны 1-р улиралд нийт �йлчилгээний хураамж 39 013.2 сая тAгрAг, )ХЭХ$Э-ээ худалдсанаас оруулсан татварын орлого 38 547.8 сая тAгрAг тAвлAрсAн байна.

г. Стандарт хэмжил з3йн хэлтэс

2019 оны 1 д�гээр улиралд 263 хэмжих хэрэгсэл баталгаажуулснаас механик 131, цахилгаан 55, эзэлх��н 58, дулаан даралт 19 хэмжих хэрэгсэл байна. )йлчилгээний гэрчилгээ 37 олгосон байна. Аймгийн хэмжээнд �йл ажиллагаа явуулж байгаа нийт 4 итгэмжлэгдсэн лабораториор иргэд, аж ахуйн нэгж стандартын салбар сангаар �йлчл��лсэн байна.

д. Ш;;Х, ШШГАлба, ШШАлба

Сум дундын 20-р ш��хийн мэдээгээр 1-р улирлын байдлаар 187 хэрэг шийдвэрлэснээс 53 нь эр��гийн хэрэг, 128 нь иргэний хэрэг, 6 нь захиргааны хэрэг байна. Он гараад б�гд 62 х�н ял шийтг��лж, 32 х�н хорих ял шийтг��лсэн байна.

Ш��хийн шийдвэр г�йцэтгэх албанд оны эхний �лдэгдэл 398 г�йцэтгэлийн материал

байсан бAгAAд эхний 3 сарын байдлаар 145 материал нэмэгдэж, 20 материал хасагдсан


15

б�гд 520 г�йцэтгэлийн материалаар 4852.7 сая тAгрAгийн Aрийг барагдуулахаас 93 г�йцэтгэлийн материалаар 333.8 сая тAгрAгийн Aрийг бодитой барагдуулжээ.

ШША-ны криминалистик шинжээч нар б�гд 16 шинжилгээ хийж, 118 хэргийн газарт

�злэг хийхэд оролцсон байна. Ш��хийн шинжилгээний эмнэлэг нь эхний 3 сарын байдлаар х�ний биед гэмтлийн зэрэг тогтоох шинжилгээ 134, цогцост шинжилгээ 40, эксгумаци хавтаст хэргийн материалаар хийсэн шинжилгээ 1, х�ний биед хийсэн бусад �злэг 20 байна.

е. Т33вэр судалгаа 2019 оны 1-р улирлын байдлаар Aрхийн нийгэм, эдийн засгийн судалгааг 102 AрхAAс,

ажиллах х�чний судалгааг 160 AрхAAс авч, судалгаанд хамрагдсан Aрх��дэд урамшуулал болгон 990.0 мянган тAгрAг олгосон байна.

СЭЛЭНГЭ АЙМГИЙН СТАТИСТИКИЙН ХЭЛТСИЙН ДАРГА Д.Г)НДЭГМАА


16

1. Х;Н АМ, НИЙГМИЙН СТАТИСТИКИЙН ;З;;ЛЭЛТ

1.1 Х;Н АМ

1.1.1. ШИЛЖИЖ ИРСЭН ИРГЭДИЙН ТОО, сумаар

Сумын нэр 2016-III 2017-III 2018-III 2019-III

Б�гд Эмэгтэй Б�гд Эмэгтэй

Д3н 521 484 917 472 851 418

Алтанбулаг 21 21 23 16 13 6

ЕрAA 23 39 40 20 37 15

З��нб�рэн 17 17 26 9 19 8

Мандал 116 90 412 234 297 145

Орхон 9 10 8 3 13 6

Сант 12 11 29 13 25 12

Цагааннуур 22 13 21 9 38 21

Баянгол 20 29 55 28 55 25

Сайхан 44 55 46 17 127 59

Орхонтуул 23 16 22 14 36 20

Баруунб�рэн 21 14 11 5 29 16

Шаамар 14 36 19 8 33 18

Х�дэр 12 12 19 7 24 9

С�хбаатар 114 96 153 75 64 39

Жавхлант 23 12 5 2 14 6

Т�шиг 19 2 11 4 16 8

Хушаат 11 11 17 8 11 5 Эх ��свэр: Улсын б�ртгэлийн хэлтэс

282

521 484

917851


Шилжин ирсэн иргэдийн тоо


17

1.2 ЭР;;Л МЭНД 1.2.1. Т(Р(ЛТ

Эх ��свэр: Аймгийн Эр��л мэндийн газар

1.2.2. АМЬД Т(РС(Н Х;;ХДИЙН ТОО


Сумын нэр ТAрсAн эх 2019 - III 2018 - III 2016 - III 2017- III 2018 - III 2019 - III

Д;Н 470 392 426 440 103.3 Алтанбулаг 1 1 ЕрAA 13 4 10 11 110.0

З��нб�рэн 1 3 1 33.3 Мандал 161 136 157 151 96.2

Орхон

Сант

Цагааннуур 1 6 5 2 40.0 Баянгол 2 1

Сайхан 35 19 15 23 153.3 Орхонтуул 5 1 4

Баруунб�рэн 2 1 1 100.0 Шаамар 1 1 2 Х�дэр 1 1

С�хбаатар 240 218 220 246 111.8

Жавхлант 1

Т�шиг 8 2 5 5 100.0 Хушаат 3 1

Сумын нэр

амьд тAрсAн х��хэд 2019 - III 2018 - III 2016 - III 2017 - III 2018 - III 2019 - III

Б3гд эмэгтэй Б3гд эмэгтэй Б3гд эмэгтэй Б3гд эмэгтэй

Б3гд 471 211 392 237 426 197 443 214 104.0 Алтанбулаг 1 1 1 ЕрAA 13 7 4 3 10 6 12 4 120.0 З��нб�рэн 1 3 1 33.3 Мандал 163 71 137 86 157 78 152 77 96.8 Орхон Сант Цагааннуур 1 5 3 5 3 2 1 40.0 Баянгол 2 1 1 Сайхан 35 19 19 12 15 6 24 12 160.0 Орхонтуул 5 3 1 1 4 Баруунб�рэн 2 1 1 1 1 100.0 Шаамар 1 1 2 Х�дэр 1 1 1 С�хбаатар 239 106 218 128 220 99 246 117 111.8 Жавхлант 1 1 Т�шиг 8 4 2 5 4 5 3 100.0

Хушаат 3 1


18

1.2.3. НЯЛХСЫН ЭНДЭГДЭЛ

Сумын нэр 0-1 насны х�ртэлх х��хэд

2016 - III 2017 - III 2018 - III 2019 - III Д3н 17 2 6 2

Алтанбулаг ЕрAA 1 З��нб�рэн 1 Мандал 3 Орхон Сант Цагааннуур 1 1 Баянгол Сайхан 1 1 Орхонтуул Баруунб�рэн 1 Шаамар 1 Х�дэр С�хбаатар 9 1 4 2 Жавхлант Т�шиг Хушаат


Сумын нэр 1-5 насны х��хэд

2016 - III 2017 - III 2018 - III 2019 - III

Д3н 3 2 1 1

Алтанбулаг

ЕрAA 1

З��нб�рэн Мандал 1 Орхон Сант 1 Цагааннуур Баянгол Сайхан 1

Орхонтуул Баруунб�рэн Шаамар Х�дэр С�хбаатар 2 1 Жавхлант Т�шиг Хушаат



19

1.2.4. НАС БАРАЛТ

Сумын нэр

нас баралт 2019 - III



Б3гд 146 63 125 48 134 47 118 36 88.1

Алтанбулаг 5 4 5 2 5 3 9 1 180.0

ЕрAA 10 3 10 2 13 4 6 2 46.2

З��нб�рэн 5 2 2 1 1 5 1 5.0*

Мандал 34 13 36 13 44 17 28 11 63.6

Орхон 2 2 3 2 2 1 50.0

Сант 2 1 2 1 2

Цагааннуур 4 1 5 1 5 3 2 1 40.0

Баянгол 9 3 3 2 3 1 5 166.7

Сайхан 13 7 11 3 15 5 8 2 53.3

Орхонтуул 6 3 3 3 2 7 3 3.5*

Баруунб�рэн 5 1 4 3 2 2 5 4 2.5*

Шаамар 5 2 4 2 4 2 4 1 100.0

Х�дэр 4 1 1 1 2 2.0*

С�хбаатар 36 15 33 12 32 9 30 9 93.8

Жавхлант 1 1 1 1 100.0

Т�шиг 2 2

4

1

Хушаат 3 3 2 1 3 1 Эх ��свэр: Аймгийн Эр��л мэндийн газар

1.2.4. НАС БАРАЛТ, насны б3лгээр

)з��лэлт 2016 -III 2017 - III 2018 - III 2019 - III 2019 – III 2018 – III

Б3гд 146 125 134 118 88.1

эмэгтэй 63 48 47 36 76.6

0 - 1 17 2 6 2 33.3

1 - 5 3 1 1 1 100.0

6 - 18 5 4 2

19 - 54 43 35 42 35 83.3

54-с дээш 78 83 85 78 91.8 Эх ��свэр: Аймгийн Эр��л мэндийн газар


20

1.2.5. ХОРТ ХАВДРЫН (ВЧЛ(ЛИЙН НАС БАРАЛТ

Сумын нэр

Нас баралт 2019 - III 2018 - III 2016 - III 2017 - III 2018 - III 2019 - III


Б3гд 30 10 31 9 36 8 24 9 66.7

Алтанбулаг 3 1 2 2 ЕрAA 1 1 1 100.0

З��нб�рэн 1 1 2 1 2.0*

Мандал 7 4 10 2 11 4 10 5 90.9

Орхон Сант 1 Цагааннуур 1 1 Баянгол 2 1 1 Сайхан 2 5 2 6 1 1 16.7

Орхонтуул 3 1 1 1 Баруунб�рэн 3 1 1 1 1 Шаамар 2 1 2 1 2 1 50.0

Х�дэр 1 1 1 С�хбаатар 2 1 9 4 12 3 3 1 25.0

Жавхлант 1 1 Т�шиг 1 Хушаат 1


1.2.6. ХОРТ ХАВДРЫН (ВЧН((Р (ВЧЛ(ГС(Д

Сумын нэр

Хорт хавдрын Aвчин 2019 - III 2018 - III 2016 - III 2017 - III 2018 - III 2019 - III


Б3гд 33 19 31 18 37 23 76 35 2.0*

Алтанбулаг 3 3 5 4 4 3 80.0

ЕрAA 1 2 2 4 2 2.0*

З��нб�рэн 1 1 2 3 1 150.0

Мандал 3 2 5 3 6 4 13 6 2.1*

Орхон 1 3 1

Сант 1 1

Цагааннуур 3 1 4 2 1 2 1 2.0*

Баянгол 4 2 2 1 3 150.0

Сайхан 2 1 6 4 5 2 8 6 160.0

Орхонтуул 2 2 1 1

Баруунб�рэн 2 1 1 1 1 1 1 1 100.0

Шаамар 1 1 3 2 3 2 100.0

Х�дэр 1 3 1

С�хбаатар 3 1 9 5 8 5 25 7 3.1*

Жавхлант 2 2 2 1

Т�шиг 2 1 3 2 1 1 2 2 2.0*

Хушаат 1 1 2 2 Эх ��свэр: Аймгийн Эр��л мэндийн газар


21

1.2.7. ХАЛДВАРТ (ВЧН((Р (ВЧЛ(ГС(Д

Сумын нэр Б�х халдварт Aвчин 2019 - III


Д;Н 1 054 162 285 175 61.4

Алтанбулаг 30 4 20 9 45.0

ЕрAA 78 2 10 5 50.0

З��нб�рэн 19 16 5 3 60.0

Мандал 398 14 37 31 83.8

Орхон 5 9

Сант 10 1

Цагааннуур 50 7 13 8 61.5

Баянгол 18 28 6 21.4

Сайхан 51 12 29 7 24.1

Орхонтуул 3 2 3 4 133.3

Баруунб�рэн 19 2 2 100.0

Шаамар 30 18 7 6 85.7

Х�дэр 33 2

С�хбаатар 278 80 101 89 88.1

Жавхлант 12 4 1 25.0

Т�шиг 5 5 14 2 14.3

Хушаат 15 1 1 2 2.0* Эх ��свэр: Аймгийн Эр��л мэндийн газар

Сумын нэр Бэлгийн замын Aвчин 2019 - III


Д;Н 119 85 206 105 51.0

Алтанбулаг 5 4 15 2 13.3

ЕрAA 2 1 4 2 50.0

З��нб�рэн 3 4 5 2 40.0

Мандал 18 5 21 16 76.2

Орхон 9

Сант 1


Баянгол 22 2 9.1

Сайхан 4 5 27

Орхонтуул 2 2 2 100.0

Баруунб�рэн 8 1

Шаамар 7 6 6 100.0

Х�дэр 3 1

С�хбаатар 63 50 70 62 88.6

Жавхлант 1 1 1 100.0

Т�шиг 2 4 11 1 9.1

Хушаат 3 1 Эх ��свэр: Аймгийн Эр��л мэндийн газар


22



Сумын нэр Гипатит 2019 - III


Д;Н 2 0 2 0 0.0

Алтанбулаг 1 ЕрAA З��нб�рэн Мандал 2 Орхон Сант Цагааннуур

Баянгол Сайхан

Орхонтуул Баруунб�рэн Шаамар Х�дэр С�хбаатар Жавхлант Т�шиг Хушаат 1

Сумын нэр С�рьеэ 2019 - III


Д;Н 51 40 58 42 72.4

Алтанбулаг 5 3 5 166.7

ЕрAA 2 1 6 3 50.0

З��нб�рэн 1 1

Мандал 12 9 12 11 91.7

Орхон 2

Сант 1


Баянгол 5 6 4 66.7

Сайхан 4 4 2 3 150.0

Орхонтуул 1 2 1 2 2.0*

Баруунб�рэн 2 1 50.0

Шаамар 2 1

Х�дэр 1 1

С�хбаатар 12 19 17 9 52.9

Жавхлант 3

Т�шиг 1 3 1 33.3

Хушаат 1 1


23

1.2.8. Т(РС(Н ЭХ, боловсролоор

)з��лэлт 2016 - III 2017 - III 2018 - III 2019 - III 2019-III 2018-III

Б3гд 470 392 426 440 103.3 Дээд боловсрол 81 97 104 101 97.1 Мэргэжлийн болон техникийн боловсрол

21 18 18 22 122.2

Дунд боловсрол 330 250 284 291 102.5 Бага боловсрол 29 23 18 18 100.0 Боловсролг�й 9 4 2 8 4.0*


1.2.9. Т(РС(Н ЭХ, насны б3лгээр

)з��лэлт 2016 - III 2017 - III 2018 - III 2019 - III 2019-III 2018-III

Б3гд 470 392 426 440 103.3 20 х�ртэлх 31 26 18 25 138.9

20 - 24 133 114 111 95 85.6 25 - 29 151 99 127 141 111.0 30 - 34 80 82 90 114 126.7 35 - 39 61 56 68 59 86.8 40 - 44 14 15 12 6 50.0 45 - 49


1.2.10. ШИНЭЭР ХЯНАЛТАД ОРСОН ЖИРЭМСЭН ЭХИЙН ТОО

Сумын нэр Шинээр хяналтанд орсон

жирэмсэн эхийн тоо

)�нээс эхний 3 сартайдаа хяналтанд орсон жирэмсэн

эхийн тоо Д3н 631 528

Алтанбулаг 23 22

ЕрAA 46 36

З��нб�рэн 16 13

Мандал 191 161

Орхон 15 15

Сант 6 6

Цагааннуур 31 25

Баянгол 21 15

Сайхан 37 31

Орхонтуул 13 13


Шаамар 30 23

Х�дэр 14 14

С�хбаатар 143 113

Жавхлант 14 14

Т�шиг 10 9

Хушаат 11 8 Эх ��свэр: Аймгийн Эр��л мэндийн газар


24

1.3. Х(Д(ЛМ(Р ЭРХЛЭЛТ

1.3.1 Б;РТГЭЛТЭЙ АЖИЛГ;ЙЧ;;Д, боловсролоор, 1-р улирлын байдлаар

Эх ��свэр: Аймгийн ХAдAлмAр, халамж �йлчилгээний газар

1.3.2 Б;РТГЭЛТЭЙ АЖИЛГ;ЙЧ;;ДИЙН ТОО сумдаар, 1-р улирлын байдлаар

Сумын нэр Сарын эхний ажилг�йч��д

Тухайн сард хасагдсан

Нэмэгдсэн Сарын эцэс Ажилд зуучлагдсан

Идэвхг�йн улмаас

хасагдсан

Д;Н 753 47 157 211 760

Алтанбулаг 49 1 12 2 38

ЕрAA 25 4 6 51 66

З��нб�рэн 18 13 5

Мандал 111 2 23 28 114

Орхон 7 2 2 7

Сант 22 1 9 1 13

Цагааннуур 45 4 11 8 38

Баянгол 86 12 14 21 81

Сайхан 39 10 18 47

Орхонтуул 36 2 11 3 26

Баруунб�рэн 0

Шаамар 53 1 4 56

Х�дэр 22 10 3 15

С�хбаатар 180 47 46 179

Жавхлант 3 4 4 3

Т�шиг 51 4 19 66

Хушаат 6 1 1 6 Эх ��свэр: Аймгийн ХAдAлмAр, халамж �йлчилгээний газар

)з��лэлт 2016 - III 2017 - III 2018 - III 2019 - III 2019 - III 2018 - III

Б3гд 965 889 911 760 83.4

Эмэгтэй 477 437 479 349 72.9

Дээд 243 285 313 174 55.6

Тусгай дунд 76 58 74 38 51.4

ЕрAнхий боловсролтой 507 413 382 385 100.8

Мэргэжилтэй ажилчид 134 127 137 156 113.9

Боловсролг�й 5 6 5 7 140.0


25

1.3.3 ШИНЭ АЖЛЫН БАЙР

Б�г

д

ХА

А, ан

агн

уур, О

АА

, за

гас

агн

уур

Уул

уур

хай, о

лб

ор

лох

�йл

двэ

р

Бол

овс

руу

лах

�йл

двэ

р

Цахи

лга

ан,

дул

аан, ус

ан х

анга

мж

Бари

лга

Худ

ал

даа,

гэр а

хуйн з

асв

ар, �й

лчи

лгэ

э

Зочи

д б

ууд

ал

, зо

оги

йн г

аза

р

Тээ

вэр, хо

лб

оо

Санх�

�гийн �

йл

аж

ил

лага

а

мэр

гэж

ли

йн, ш

инж

лэх

уха

ан б

ол

он т

ехн

ики

йн �

йл

аж

ил

ла

гаа

Захи

рга

аны

бол

он д

эмж

лэг

�з�

�лэх

�й

л а

жи

лл

ага

а

ТAри

йн у

дир

дл

ага

, б

атл

ан х

ам

гаал

ах

�йл

аж

ил

лага

а

Бол

овс

рол

Эр��

л м

энд

, н

ий

гмийн х

ал

ам

ж

урл

аг,

�зв

эр, �й

лчи

лгэ

эни

й б

усад

�й

л а

жил

ла

гаа

Д;Н 72 8 15 5 14 7 1 1 1 11 6 2 1

Алтанбулаг 3 2 1

ЕрAA 9 1 3 3 1 1

З��нб�рэн

Мандал 15 2 11 1 1

Орхон

Сант 6 2 2 2

Цагааннуур 1 1

Баянгол 1 1

Сайхан 8 5 1 2

Орхонтуул

Баруунб�рэн

Шаамар 5 2 2 1

Х�дэр 2 2

С�хбаатар

Жавхлант 2 2

Т�шиг 16 3 11 1 1

Хушаат 4 1 2 1 Эх ��свэр: Аймгийн ХAдAлмAр, халамж �йлчилгээний газар


26

1.4. НИЙГМИЙН ДААТГАЛ, ХАЛАМЖ

1.4.1. НИЙГМИЙН ХАЛАМЖИЙН САН, сая.тAг

Эх ��свэр: Аймгийн ХAдAлмAр, халамж �йлчилгээний газар

1.4.2. НИЙГМИЙН ДААТГАЛЫН ОРЛОГО, АВЛАГА, сумаар, сая.тAг

Сумдын нэр НДШ-ийн орлого НДШ-ийн авлага

тAл г�й хувь а/а нэгж тAсAв б�гд

Д;Н 8 885.9 9 219.2 103.8 8 044.5 152.1 8 196.6

Алтанбулаг 132.7 154.7 116.6 16.9 16.9

ЕрAA 961.3 949.3 98.8 113.2 1.9 115.1

З��нб�рэн 92.8 92.5 99.7 10.5 1.0 11.5

Мандал 2 330.1 2 737.4 117.5 289.6 39.6 329.2

Орхон 60.7 70.6 116.2 5.6 0.8 6.5

Сант 70.7 83.0 117.4 12.2 0.9 13.2

Цагааннуур 291.4 211.6 72.6 17.1 17.1

Баянгол 192.9 198.7 103.0 169.4 169.4

Сайхан 1 413.7 781.4 55.3 5 727.0 8.7 5 735.7

Орхонтуул 70.7 130.7 184.8 4.9 2.0 6.8

Баруунб�рэн 112.4 123.6 110.0 67.8 3.7 71.5

Шаамар 152.0 188.1 123.8 1.3 1.8 3.0

Х�дэр 105.0 114.7 109.2 25.9 7.1 33.0

С�хбаатар 2 639.8 3 118.2 118.1 1 318.1 56.6 1 374.7

Жавхлант 80.6 84.4 104.7 12.9 1.3 14.2

Т�шиг 83.3 85.7 102.9 251.2 9.7 260.9

Хушаат 96.0 94.6 98.6 18.0 18.0 Эх ��свэр: Аймгийн Эр��л мэнд, нийгмийн даатгалын хэлтэс

)йлчилгээний тAрAл Х�н МAнгAн д�н,

сая.тAг Халамжийн тэтгэвэр 2 364 1 157.3 НAхцAлт мAнгAн тэтгэмж 2 776 488.7 Онцгой тохиолдлын болон амжиргааг дэмжих мAнгAн тэтгэмж

17 20.4

Олон нийтийн оролцоонд т�шиглэсэн халамжийн �йлчилгээ

Жирэмсэн эхч��дэд олгосон мAнгAн тэтгэмж 1 306 102.6

Ахмад дайчин, алдар цолтон ахмадуудад �з��лсэн хAнгAлAлт, тусламж

63 22.6

Эхийн алдар одонтой эхч��дэд олгосон тусламж 8 437 1 109.1

Ахмад настанд �з��лсэн тусламж,хAнгAлAлт 1 997 91.7

ХAгжлийн бэрхшээлтэй иргэний тусламж, хAнгAлAлт 237 41.1 Насны хишиг 4 464 351.1 Цалинтай ээж хAтAлбAр 5 352 731.8 $рх толгойлсон эх, эцэг хAтAлбAр 219 59.3

Х�нс тэжээлийн дэмжлэг �з��лэх �йлчилгээ 5 968 153.3

Нийт 33 200 4 329.0


27

1.5. Х;;ХЭД, ГЭР Б;Л

1.5.1. Х;;ХДИЙН БАЙГУУЛЛАГЫН ;ЙЛ АЖИЛЛАГАА

Эх ��свэр: Аймгийн Гэр б�л, х��хэд залуучуудын хAгжлийн газар

1.6. ГЭМТ ХЭРЭГ

1.6.1. Б;РТГЭГДСЭН ГЭМТ ХЭРГИЙН ТОО

Эх ��свэр: Аймгийн Цагдаагийн газар

)з��лэлт 2019-III Х33хэд хамгааллын чигэлээр Х��хэд хамгааллын �йлчилгээнд хамрагдсан х��хэд 17

Х��хэд хамгааллын �йлчилгээ авахаар хандсан хохирогч х��хэд 2

Х��хэд хамгааллын хамтарсан багийн �йлчилгээнд хамрагдсан х��хдийн тоо 20 Х��хэд хамгааллын чиглэлээр тAрийн болон тAрийн бус байгууллага, иргэдэд �з��лсэн сургалт

1

Хамрагдсан иргэдийн тоо 68 Гэмт хэрэгт холбогдон шалгагдаж буй насанд х�рээг�й х�м��сийн эрхийг хамгаалан эр��гийн байцаан шийтгэх ажиллагаанд оролцсон

Гэмт хэргийн гэрч болсон х��хдийн эрхийг хамгаалан ЭБША-нд оролцсон 1

Х��хдийн тусламжийн утас - 108 28 Гэр б3лийн чиглэлээр

Гэр б�лийн чиглэлээр тAрийн болон тAрийн бус байгууллага, иргэдэд �з��лсэн сургалт

1

Хамрагдсан иргэдийн тоо 75

Сэтгэл з�йн зAвAлгAA �йлчилгээ �з��лсэн иргэдийн тоо 3

Гэр б�лийн х�ндэтгэлийн танхимаар �йлчл��лсэн иргэдийн тоо 15 Х33хдийн х,гжил, оролцооны чиглэлээр

Х��хдийн авъяас чадварыг хAгж��лэх чиглэлээр тAвлAрсAн арга хэмжээний тоо 3

Оролцсон х��хдийн тоо 493

Медаль авсан нийт х��хдийн тоо 20

Сумын нэр Гэмт хэргийн тоо 2019 - III


Д;Н 202 171 152 221 145.4

Алтанбулаг 14 15 10 23 230.0

ЕрAA 12 12 10 14 140.0

З��нб�рэн 2 5 3 60.0

Мандал 64 53 34 70 205.9

Орхон 4 6 3 4 133.3

Сант 8 4 1 0.0


Баянгол 13 10 7 14 200.0

Сайхан 20 12 12 18 150.0

Орхонтуул 7 5 3 5 166.7

Баруунб�рэн 2 2 4 9 3.0*

Шаамар 5 4 6 3 50.0

Х�дэр 5 9 5 12 240.0

С�хбаатар 28 31 37 39 105.4

Жавхлант 5 5 0.0

Т�шиг 4 2 1 1 100.0

Хушаат 3 2 2 200.0

Бусад аймаг 1


28

1.6.2. Б;РТГЭГДСЭН ЗАХИРГААНЫ З(РЧИЛ


1.6.3. Б;РТГЭГДСЭН ГЭМТ ХЭРЭГ, тAрлAAр, сумдаар


Сумын нэр Согтуугаар

�йлдэгдсэн гэмт хэрэг

Б�ртгэгдсэн захиргааны зAрчил

б�гд

торгуульсан Т/Х жолоодох

эрх хассан иргэн ААНБ

Д;Н 32 7 006 223 0 190

Алтанбулаг 2 192 5 11

ЕрAA 1 63 9 9

З��нб�рэн 8 3 1

Мандал 19 1 192 106 61

Орхон 6 1 2

Сант 5 2 2

Цагааннуур 72 5 3

Баянгол 1 2 682 9 14

Сайхан 2 724 12 23

Орхонтуул 1 1

Баруунб�рэн 34 2 2

Шаамар 545 8 2

Х�дэр 16 2 С�хбаатар 7 1 365 54 57

Жавхлант 5 3 2

Т�шиг 9 2 Хушаат 10 Бусад аймаг 77

Сумын нэр Х�ний амь бие эр��л мэндийн

эсрэг г/х

Байгаль хамгаалах

журмын эсрэг г/х

Тээврийн хэрэгслийн хAд-

ний аюулг�й байдлын эсрэг

г/х

Бусад $мчлAх эрхийн

эсрэг г/х малын хулгай

Д;Н 86 71 12 32 14 18

Алтанбулаг 7 8 1 3 5

ЕрAA 1 12 1

З��нб�рэн 1 1 1

Мандал 30 25 1 11 1 3

Орхон 2 1 1

Сант

Цагааннуур 4

Баянгол 4 2 2 1 5 2

Сайхан 5 10 5 2 1

Орхонтуул 1 3 1 1


Шаамар 2 1

Х�дэр 9 2 3

С�хбаатар 23 12 1 3

Жавхлант

Т�шиг 1

Хушаат 1 1

Бусад аймаг


29

1.7. ХИЛЭЭР ОРСОН, ГАРСАН ИРГЭД

1.7.1. ХИЛИЙН БООМТООР НЭВТЭРСЭН ЗОРЧИГЧ, ТЭЭВРИЙН ХЭРЭГСЭЛ

)з��лэлт Орсон Гарсан Б�гд

2019-III 2018-III 2018-III 2019-III 2018-III 2019-III 2018-III 2019-III

Суудлын вагон 398 396 491 388 889 784 88. 2

Ачааны вагон 22 113 23 317 22 505 23 989 44 618 47 306 106. 0

З�тг��рийн вагон 574 625 631 637 1 205 1 262 104. 7

Суудлын автомашин 17 379 17 391 17 827 17 442 35 206 34 833 98. 9

Ачааны автомашин 7 017 6 792 7 117 6 655 14 134 13 447 95. 1 Нисэх онгоц Зорчигч монгол 59 498 62 435 60 545 63 706 120 043 126 141 105. 1

гадаад 12 329 12 775 11 898 12 207 24 227 24 982 103. 1

Ачаа тээш /мян.тн / 1 220 1 338 194 156 1 414 1 495 105. 7 Эх ��свэр: Сэлэнгэ аймаг дахь Гаалийн газар

2. МАКРО ЭДИЙН ЗАСГИЙН ;З;;ЛЭЛТ 2.1. М(НГ(, ЗЭЭЛ

2.1.1 АРИЛЖААНЫ БАНКУУДЫН МЭДЭЭ, 1-р улирлын байдлаар, сая тAг

Банкууд

Цэвэр

Зээлийн Aрийн

�лдэгдэл

Чанарг�й зээл

Иргэдийн мAнгAн

хадгаламж

Харилцахын �лдэгдэл Орлого Зарлага

Д;Н 41 549.7 42 787.3 319 462.2 7 722.6 95 983.1 31 291.1

Хаан банк СБ 8 467.3 8 603.5 94 967.4 1 583.0 27 903.7 10 069.8

Хаан банк ЗХ 3 404.7 4 385.6 44 937.1 692.3 11 626.4 10 079.1

ХХБанк ЗХ 1 434.6 1 406.3 12 436.1 33.0 4 661.9 1 516.1

ХХБанк ХAтAл 3 314.4 3 435.2 10 403.0 323.6 2 786.6 719.4

ТAрийн банк СБ 15 315.6 15 286.2 66 554.4 629.3 20 375.1 5 658.7

ТAрийн банк ЗХ 5 285.9 5 342.7 22 681.0 10.1 6 529.6 877.0

Хас банк СБ 1 257.6 1 070.4 19 763.5 442.7 7 736.7 456.5

Хас банк ЗХ 426.4 466.7 18 029.2 279.8 5 951.9 429.1

Хас банк ХAтAл 677.8 703.8 7 072.8 263.3 2 184.9 133.8

Голомт банк 1 950.8 2 027.9 22 325.3 3 330.2 5 303.3 1 300.3

Капитал банк 14.6 59.0 292.4 135.3 923.0 51.3 Эх ��свэр: Дархан-Уул аймаг Монгол банк


30

2.1.2 АРИЛЖААНЫ БАНКНЫ ВАЛЮТЫН ХАНШ, 4-р сарын 9-ны байдлаар

Валютын нэр авах зарах

Рубль 39.80 41.90

Доллар 2 628.00 2 636.00

Евро 2 937.00 2 995.00

Юань 390.50 392.70

Иен 23.45 23.92

Английн фунт 3 405.00 3 481.00

Вон 2.20 2.33

Швейцар франк 2 589.00 2 654.00 Эх ��свэр: Хаан банк

42.10

39.80

39.70

40.30

39.80

36.50

40.10

39.40

41.40 41.50

39.50

41.10

41.90

2018-III 2018-IV 2018-V 2018-VI 2018-VII 2018-VIII 2018-IX 2018-X 2018-XI 2018-XII 2019-I 2019-II 2019-III

Рублийн ханш /зарах.т,г/


31

2.2 АЙМГИЙН НЭГДСЭН Т(С(В, ТАТВАР 2.2.1 АЙМГИЙН Т(СВИЙН Г;ЙЦЭТГЭЛ, сая.тAг

Эх ��свэр: Аймгийн Санх��, тAрийн сангийн хэлтэс

;з33лэлт33д Т,л,вл,г,, Г3йцэтгэл Хувь 1. Орон нутгийн т,свийн нийт орлого 21 729.2 21 061.7 96.9 Орон нутгийн т,свийн орлого 5 341.9 4 798.5 89.8 )�нээс: Аймгийн тAсвийн орлого 4 067.7 3 722.3 91.5 Сумдын тAсвийн орлого 1 274.2 1 076.2 84.5 Улсын тAсвAAс олгох санх��гийн дэмжлэг 4 183.1 4 183.1 100.0 Улсын тAсвAAс олгох тусгай зориулалтын шилж��лэг 11 436.0 11 436.0 100.0 Орон нутгийн хAгжлийн нэгдсэн сангаас олгох шилж��лэг 767.6 644.1 83.9 Урьд оны �лдэгдэл /Орон нутгийн орлого/ 0.6 0.0 - Урьд оны �лдэгдэл /Орон нутгийн хAгжлийн сан/ 0.0 0.0 - 2. Орон нутгийн т,свийн нийт зарлага 19 618.0 16 054.0 81.8 Орон нутгийн т,свийн нийт зарлага 19 618.0 16 054.0 81.8 )�нээс: Сумдын орон нутгийн байгууллагуудын зарлага 16 954.5 14 595.7 86.1 Сумдын орон нутгийн хAгжлийн сан 0.0 0.0 - Аймгийн шууд харьцдаг байгууллагуудын зарлага: 2 663.5 1 458.3 54.8 Аймгийн тAсвийн хAрAнгA оруулалт 166.4 0.0 - Аймгийн замын сангийн хAрAнгA оруулалт 0.0 0.0 - Аймгийн орон нутгийн хAгжлийн сан 732.2 608.7 - Халамжийн сан 69.8 21.6 31.0 Шууд харьцдаг тAсвийн байгууллагуудын зарлага

1 546.2 704.7 45.6

Аймгийн Засаг даргын нAAц хAрAнгA 148.9 123.3 82.8 Сумдын тусгай зориулалтын шилж��лгийн байгууллагуудын зарлага

13 336.6 11 781.2 88.3

Аймгийн тусгай зориулалтын шилж��лгийн байгууллагуудын зарлага

224.2 212.2 94.7

3. Аймгаас олгосон санх33гийн дэмжлэг, орлогын шилж33лэг

15 654.5 15 654.5 100.0

Сумдад олгосон санх��гийн дэмжлэг 4 183.1 4 183.1 100.0 Сумдад олгосон орон нутгийн хAгжлийн сангийн орлогын шилж��лэг:

35.3 35.3 100.0

Хот тохижуулахын урсгал зардалд 35.3 35.3 100.0 Мал эмнэлгийн �йлчилгээний зардалд 0.0 0.0 - ХAрAнгA оруулалтын зардалд 0.0 0.0 - Аймагт олгосон орон нутгийн хAгжлийн сангийн орлогын шилж��лэг:

732.2 608.7 -

ХAрAнгA оруулалтын зардалд 0.0 0.0 - Мал эмнэлгийн �йлчилгээний хяналтын зардалд 0.0 0.0 - Сумдад олгосон тусгай зориулалтын шилж��лэг 11 232.9 11 232.9 100.0 Аймагт олгосон тусгай зориулалтын шилж��лэг 203.1 203.1 100.0 Тусгай зориулалтын шилж��лэг /салбараар/ 11 436.0 11 436.0 100.0 - ЕрAнхий боловсролын сургууль 6 099.4 6 099.4 100.0 - Х��хдийн цэцэрлэг 3 336.5 3 336.5 100.0 - Эр��л мэндийн байгууллага 1 765.7 1 765.7 100.0 - Газрын кадастрын байгууллага 116.6 116.6 100.0 - Х��хдийн байгууллага 118.0 118.0 100.0

Сумдын сум хAгж��лэх сан 0.0 0.0 -


32

2.2.2 ОРОН НУТГИЙН Т(СВИЙН ОРЛОГО, ЗАРЛАГЫН МЭДЭЭ сумдаар, 1-р улирлын байдлаар сая. тAг

Сумын нэрс ОРЛОГО /сая.т,г/

ОРОН НУТГИЙН БАЙГУУЛЛАГЫН ЗАРЛАГА /сая.т,г/

Т,л,вл,г,, Г3йцэтгэл Хувь Т,л,вл,г,, Г3йцэтгэл Хувь

Алтанбулаг 125.8 101.4 80.6 157.9 110.5 70.0 Баруунб�рэн 24.6 12.4 50.2 205.7 134.7 65.5 Баянгол 34.7 51.0 147.3 201.0 153.5 76.4 ЕрAA 174.5 122.3 70.1 406.5 216.0 53.1 Жавхлант 16.0 3.8 23.7 114.8 104.8 91.3 З��нб�рэн 5.6 3.2 56.2 128.2 120.3 93.8 Мандал 357.6 280.8 78.5 669.0 581.4 86.9 Орхон 11.2 5.2 46.3 112.4 92.0 81.8 Орхонтуул 10.5 6.2 59.1 135.3 115.0 85.0 Сайхан 92.3 66.9 72.5 357.4 287.7 80.5 Сант 7.6 4.2 55.8 107.3 96.6 90.0 С�хбаатар 416.3 303.9 73.0 218.8 130.1 59.5 Т�шиг 33.8 10.4 30.8 113.5 91.1 80.3 Х�дэр 38.8 74.3 191.2 126.8 119.2 94.0 Хушаат 5.7 1.9 33.6 116.3 99.0 85.1 Цагааннуур 24.5 29.9 122.2 184.1 157.3 85.4 Шаамар 24.5 81.9 333.9 262.9 205.4 78.1 Сумдын д3н 1 403.9 1 159.6 82.6 3 617.9 2 814.6 77.8

Аймгийн тAсAв 4 061.7 3 762.2 92.6 2 439.3 1 246.1 51.1

Д3н 5 465.7 4 921.8 90.0 6 057.2 4 060.6 67.0 Эх ��свэр: Аймгийн Санх��, тAрийн сангийн хэлтэс

2.2.3 ОРОН НУТГИЙН Т(СВИЙН БАЙГУУЛЛАГУУДЫН (ГЛ(Г АВЛАГЫН МЭДЭЭ сая.тAг

Сумын нэр Авлага (гл,г

Нийт Орон нутаг ТЗШ Нийт Орон нутаг ТЗШ

Алтанбулаг - - - 9.5 - 9.5 Баруунб�рэн 4.4 2.3 2.1 8.7 3.9 4.8 Баянгол 0.3 0.3 0.0 19.1 2.3 16.8 ЕрAA - - - 68.8 8.6 60.2 Жавхлант 0.7 - 0.7 35.6 1.2 34.4 З��нб�рэн 10.1 2.5 7.6 20.5 7.0 13.5 Мандал - - - 41.6 - 41.6 Орхон - - - - - - Орхонтуул - - - 10.6 - 10.6 Сайхан - - - 569.9 - 569.9 Сант 2.9 - 2.9 14.7 5.0 9.7 С�хбаатар - - - 25.1 - 25.1 Т�шиг - - - - - - Х�дэр - - - - - - Хушаат - - - 14.5 6.9 7.6 Цагааннуур - - - 1.5 - 1.5 Шаамар - - - 8.1 1.5 6.7

Д;Н 18.4 5.1 13.3 848.3 36.4 811.8 Аймгийн тAсAв - - - 22.5 21.3 1.1

Д;Н 18.4 5.1 13.3 870.7 57.8 812.9 Эх ��свэр: Аймгийн Санх��, тAрийн сангийн хэлтэс


33

2.2.4 Б;РТГЭЛТЭЙ АЖ АХУЙН НЭГЖИЙН ТОО

Эх ��свэр: Аймгийн Татварын хэлтэс

2.2.5 ТАТВАР Т(Л(ГЧИЙН Б;РТГЭЛИЙН Х(Д(ЛГ((Н

Хариуцлагын хэлбэр Улирлын

нэмэгдсэн хасагдсан Улирлын эцэст эхэнд

Д;Н 3 728 57 3 782

ХХК 2 007 26 2 033

ХК 15 15

ББН 251 3 254

ЗБН 328 9 337

Хоршоо 169 1 1 169

Хад. зээлийн хоршоо 3 3

ОН$)Г. Т$)Г 16 16

Салбар 352 1 353

ТAсAвт байгууллага 237 1 238

ТAрийн бус байгууллага 248 15 263

Шашны байгууллага 28 28

Сан 38 2 36 Олон нийтийн байгууллага 36 1 37

Эх ��свэр: Аймгийн Татварын газар

Cумдын нэрс

ХК ХХК ББН ЗБН Хоршоо ХЗХор

шоо ОН(;Г Салбар

Нийт татвар т,л,гч

Д;Н 15 2 033 254 337 169 3 16 353 3 180 Алтанбулаг 86 15 5 6 6 118 ЕрAA 124 11 181 14 2 42 374 З��нб�рэн 41 9 2 7 1 9 69 Мандал 2 444 39 57 25 2 2 48 619 Орхон 1 31 23 2 8 14 79 Сант 1 21 11 2 9 9 53 Цагааннуур 66 7 10 5 88 Баянгол 1 90 27 27 16 1 21 183 Сайхан 201 8 4 9 45 267 Орхонтуул 3 25 15 7 12 1 22 85 Баруунб�рэн 34 8 4 13 59 Шаамар 1 48 19 2 14 1 13 98 Х�дэр 91 13 16 4 2 22 148 С�хбаатар 5 595 42 29 16 7 68 762 Жавхлант 1 52 1 2 5 9 70 Т�шиг 39 1 4 4 48 Хушаат 45 5 1 6 3 60


34

2.2.6 ТАТВАРЫН ОРЛОГЫН Т(Л(ВЛ(Г(( сая.тAг

Эх ��свэр: Аймгийн Татварын газар

2.2.7 НА(Т-ЫН СУГАЛААНЫ ХОНЖВОР

Нэгж азтаны урамшуулал /тAгрAг/ Нийт азтан болсон тAлбAрийн

баримтын тоо Нийт урамшуулал /сая.тAг/

Д3н 20 756 1 011.7

30 000 18 672 560.2

100 000 1 895 189.5

1 000 000 172 172.0

5 000 000 16 80.0

10 000 000 1 10.0

50 000 000

Эх ��свэр: Аймгийн Татварын хэлтэс

Сумдын нэрс Аймаг орон нутгийн ТAвлAрсAн тAсвийн орлого Нийт д�н

Т�л�в Г�й Хувь Т�л�в Г�й Хувь Т�л�в Г�й Хувь

С�хбаатар 1 194.0 1 364.3 114.3 37.6 337.9 899.9 1 636.2 2 006.1 122.6

Алтанбулаг 54.6 34.6 63.3 3.7 4.6 123.2 184.1 139.3 75.6

Цагааннуур 79.2 58.9 74.4 6.1 29.8 487.4 109.8 118.6 108.1

Орхон 42.2 16.7 39.5 1.4 0.7 47.9 54.7 22.7 41.4

Шаамар 60.8 49.8 81.9 1.5 3.8 261.7 86.8 134.3 154.7

Баруунб�рэн 54.4 26.4 48.5 1.5 0.7 47.2 80.5 39.4 49.0

Сант 44.7 16.8 37.5 0.4 0.4 101.2 52.7 21.4 40.6

Орхонтуул 49.3 24.2 49.2 2.9 0.8 28.8 62.7 34.0 54.2 ЕрAA 373.5 847.4 226.9 5.0 14.8 294.9 553.0 984.3 178.0

З��нб�рэн 47.8 23.0 48.1 2.1 24.3 1 163.5 55.5 50.5 90.9

Баянгол 130.2 68.9 52.9 32.3 344.6 1 067.9 197.1 464.5 235.7

Хушаат 39.2 14.2 36.1 2.2 4.2 187.0 47.2 22.1 46.9

Мандал 918.7 861.0 93.7 21.1 100.0 473.8 1 266.0 1 241.9 98.1

Жавхлант 42.0 19.4 46.3 1.5 3.3 230.0 59.4 26.5 44.7

Сайхан 829.5 260.4 31.4 14.3 29.6 207.2 931.1 356.9 38.3

Т�шиг 51.1 20.2 39.5 2.1 0.9 41.7 87.0 35.5 40.8 Х�дэр 56.6 67.4 119.0 4.3 17.1 399.9 99.7 158.9 159.3 Д3н 4 067.7 3 773.5 92.8 140.0 917.7 655.5 5 563.6 5 857.0 105.3


35

2.3. ГАДААД ХУДАЛДАА

2.3.1. СЭЛЭНГЭ АЙМАГ ДАХЬ ГААЛИЙН ГАЗРААР ДАМЖСАН

Эх ��свэр: Сэлэнгэ аймаг дахь Гаалийн газар

2.4. ;НЭ

2.4.1 АЙМГИЙН ХЭРЭГЛЭЭНИЙ ;НИЙН ИНДЕКС

Сэлэнгэ аймгийн хэрэглээний 3нийн индекс 2019.III 2018.III

2019.III 2018.XII

2019.III 2019.II

АЙМГИЙН ЕР(НХИЙ ИНДЕКС 103.2 102.2 100.2

01. ХYНСНИЙ БАРАА, СОГТУУРУУЛАХ БУС УНДАА 106.9 108.2 100.7

02. СОГТУУРУУЛАХ УНДАА, ТАМХИ, МАНСУУРУУЛАХ БОДИС 101.2 100.2 100.0

03. ХУВЦАС, Б$С БАРАА, ГУТАЛ 99.9 100.0 100.0

04. ОРОН СУУЦ, УС, ЦАХИЛГААН, ХИЙН БОЛОН БУСАД ТYЛШ 102.3 100.7 100.0

05. ГЭР АХУЙН ТАВИЛГА, ГЭР АХУЙН БАРАА 102.4 100.5 100.4

06. ЭМ, ТАРИА, ЭМНЭЛГИЙН YЙЛЧИЛГЭЭ 106.6 100.0 100.0

07. ТЭЭВЭР 102.3 96.2 100.0

08. ХОЛБООНЫ ХЭРЭГСЭЛ, ШУУДАНГИЙН YЙЛЧИЛГЭЭ 99.4 99.4 99.4

09. АМРАЛТ, Ч$Л$$Т ЦАГ, СОЁЛЫН БАРАА, YЙЛЧИЛГЭЭ 101.2 100.0 100.0

10. БОЛОВСРОЛЫН YЙЛЧИЛГЭЭ 100.0 100.0 100.0

11. ЗОЧИД БУУДАЛ, НИЙТИЙН ХООЛ, ДОТУУР БАЙРНЫ YЙЛЧИЛГЭЭ

100.0 100.0 100.0

12. БУСАД БАРАА, YЙЛЧИЛГЭЭ 102.1 100.0 100.0

Бараа эргэлт Импорт /мян. $/ Экспорт /мян.$/

Нийт эргэлт /мян.$/ 2019-III

2018-III 2018-III 2019-III 2018-III 2019-III 2018-III 2019-III

С�хбаатар боомт 24 201 20 578 948 24 201 21 525 88. 9

Алтанбулаг боомт 36 669 38 431 183 556 36 853 38 987 105. 8

Алтанбулаг / ЧAлAAт б�с / 103 375 103 375

Д3н 60 974 59 383 183 1 504 61 157 60 887 99. 6


36

2.4.2 (РГ(Н ХЭРЭГЛЭЭНИЙ БАРАА, Б;ТЭЭГДЭХ;;НИЙ ;НЭ, мян.тAг

$ргAн хэрэглээний барааны нэр тAрAл 2018-III 2019-III 2019 - III 2018 - III

1.Х)НСНИЙ БАРАА

1 Талх, гурил, будаа

Гурил /савласан, кг/ 1 100 1 200 109.1 Талх /орон нутгийн, ш/ 1 100 1 200 109.1 Нарийн боов /кг/ 2 500 2 500 100.0 Будаа /кг/ 2 400 2 400 100.0 Элсэн чихэр /кг/ 2 200 2 200 100.0

2 МАХ МАХАН Б)ТЭЭГДЭХ))Н

Хонины мах /кг/ 6 000 7 300 121.7 )хрийн мах /кг/ 7 500 8 500 113.3 Адууны мах /кг/ 5 500 6 800 123.6 Ямааны мах /кг/ 5 000 6 200 124.0 Дотор мах, цувдай /цусг�й/ 3 500 4 000 114.3 Хиам /чанасан, кг/ 10 000 10 000 100.0

3 С)), С))Н Б)ТЭЭГДЭХ))Н, $НД$Г

С�� /задгай, л/ 1 500 1 500 100.0 С�� / савласан, л/ 2 600 2 600 100.0 Тараг /задгай, л/ 1 800 1 800 100.0 Хорхой ааруул /задгай, чихэртэй, кг/ 12 000 13 000 108.3 Айраг /л/ 3 500 3 500 100.0 Хуурай с�� /кг, Орос, 25% тослогтой/ 4 500 4 500 100.0 $ндAг /ш/ 350 350 100.0

4 Б�х тAрлийн AAх тос

Ургамлын тос /л/ 3 800 3 800 100.0 $AхAн тос /кг/ 1 500 2 000 133.3 Шар тос /кг/ 15 000 13 000 86.7 Масло /задгай, кг/ 4 500 4 500 100.0

5 Х)НСНИЙ НОГОО

ТAмс /кг/ 1 200 800 66.7 Лууван /кг/ 1 200 1 000 83.3 Манжин /кг/ 1 500 1 500 100.0 Байцаа /кг/ 1 500 1 500 100.0 Сонгино /кг/ 1 500 1 500 100.0 $ргAст хэмх /шилтэй, дарсан/ 3 500 3 500 100.0 Алаг салат /шилтэй, Urbanek, 630гр/ 2 300 3 000 130.4

2. ШАТАХУУН

Бензин А - 80 1 590 1 645 103.5 Бензин А - 92 1 735 1 725 99.4

Дизелийн т�лш 2 020 2 275 112.6


37

2.4.3 МАЛЫН ;НЭ, мян.тAг ;з33лэлт

Нас, Х3йс Х/н 2018-III 2019-III А. Малын 3нэ

1.Адуу

Нас г�йцсэн эр толгой 720.0 -

эм толгой 650.0 -

$свAр насны эр толгой 500.0 900.0 эм толгой 500.0 -

2.;хэр

Нас г�йцсэн эр толгой 760.0 1800.0 эм толгой 740.0 1600.0

$свAр насны эр толгой 500.0 1000.0 эм толгой 450.0 1000.0

3.Хонь

Нас г�йцсэн эр толгой 100.0 180.0 эм толгой 90.0 180.0

ТAлAг эр толгой 150.0 эм толгой 150.0

4.Ямаа

Нас г�йцсэн эр толгой 80.0 160.0

эм толгой 70.0 160.0 2.4.4 ХАА-н Б;ТЭЭГДЭХ;;НИЙ ;НЭ, тAгрAг

;з33лэлт Х/Н 2018-III 2019-III

1.Мах Тахианы кг 6 500 -

Гахайны кг 8 000 8 500

2.Х,,в,р, хялгас Адууны дэл кг 5 000 4 000

Адууны с��л кг 5 000 4 000

3.Арьс шир Адууны шир ш 10 000 5 000

)хрийн шир 1.80-2.3 метрийн хэмжээтэй шир ш 15 000 5 000

2.3 метрээс дээш хэмжээтэй шир ш 25 000 5 000

Хонины ноостой нэхий /AлAнтэй/ ш 2 000 500

4.Х,д,, аж ахуйн бусад б3тээгдэх33н $ндAг, дотоодын ш 280 350

ЗAгийн бал, дотоодын кг 20 000 20 000

5.Газар тариалангийн бусад б3тээгдэх33ний 3нэ, дотоодын 5.1.Х3нсний ногоо

Сонгино кг 2 300 2 000

Сармис кг 30 000 30 000 Тайлбар: )нийг С�хбаатар хотын ханшаар авсан болно


38

3. ЭДИЙН ЗАСГИЙН СТАТИСТИКИЙН ;З;;ЛЭЛТ 3.1. Х(Д(( АЖ АХУЙ

3.1.1. Т(ЛЛ(ЛТ, малын тAрлAAр 1-р улирлын байдлаар

Малын тAрлAAр

ТAллAсAн эх, толгойгоор ТAллAлтийн хувь

2016 - III 2017 - III 2018 - III 2019 - III 2018 - III 2019 - III

Б3гд 218 085 149 756 173 060 202 210 23.9 27.8

Ингэ 7 7 23 18 13.1 11.3

Г�� 703 596 789 1 312 2.5 4.0

)нээ 9 509 11 582 7 326 13 049 8.0 13.9

Эм хонь 120 520 85 060 97 328 109 755 27.7 31.5

Эм ямаа 87 346 52 511 67 594 78 076 27.1 30.9

3.1.2. МАЛ Т(ЛЛ(ЛТ, сумдаар, 1-р улирлын байдлаар

Сумын нэр ТAллAсAн эх, толгойгоор ТAллAлтийн хувь

2016 - III 2017 - III 2018 - III 2019 - III 2018 - III 2019 - III

Д3н 218 085 149 756 173 060 202 210 23.9 27.8

Алтанбулаг 9 825 9 393 4 844 8 072 20.2 31.5

ЕрAA 673 3 124 2 237 10 169 6.9 31.4

З��нб�рэн 6 883 1 129 7 225 20 597 20.0 58.1

Мандал 5 391 4 835 3 298 3 234 6.8 6.9

Орхон 14 218 10 171 2 000 15 333 4.0 32.1

Сант 11 514 7 359 9 258 4 193 22.5 9.8

Цагааннуур 19 517 2 617 9 596 28 297 12.3 35.6

Баянгол 16 655 13 962 4 621 16 174 7.0 23.4

Сайхан 7 944 5 694 18 090 11 572 40.2 25.8

Орхонтуул 53 545 32 516 40 168 4 286 46.7 4.9

Баруунб�рэн 32 457 36 674 38 420 35 958 50.9 49.6

Шаамар 2 182 1 767 516 635 5.0 5.9

Х�дэр 3 105 540 2 310 1 749 17.3 12.6

С�хбаатар 2 020 2 448 1 241 1 007 12.4 9.2

Жавхлант 13 853 8 186 10 631 19 468 25.7 48.2

Т�шиг 5 591 3 064 11 108 8 573 40.2 31.6

Хушаат 12 712 6 277 7 497 12 893 19.7 32.7


39

3.1.3. Т(Л БОЙЖИЛТ, малын тAрлAAр

Малын тAрлAAр ТAл бойжилт, толгойгоор Бойжилтын хувь


Б3гд 217 437 144 658 171 647 201 286 99.5

Ботго 7 7 23 18 100.0

Унага 693 589 755 1 308 99.7

Тугал 9 446 11 285 7 169 13 005 99.7

Хурга 120 234 82 523 96 689 109 364 99.6

Ишиг 87 057 50 254 67 011 77 591 99.3

3.1.4. Т(Л БОЙЖИЛТ, малын тAрлAAр

Сумын нэр ТAл бойжилт, толгойгоор Бойжилтын хувь


Б3гд 217 437 144 658 171 647 201 286 99.5

Алтанбулаг 9 747 9 337 4 846 7 983 98.9

ЕрAA 673 2 556 2 313 10 169 100.0

З��нб�рэн 6 790 867 7 198 20 571 99.9

Мандал 5 381 4 592 3 177 3 241 100.0

Орхон 14 130 10 041 1 838 15 248 99.4

Сант 11 514 7 291 9 258 4 183 99.8

Цагааннуур 19 424 2 463 9 596 28 286 99.9

Баянгол 16 651 13 866 4 537 16 169 100.0

Сайхан 7 929 5 636 18 029 11 558 99.9

Орхонтуул 53 477 32 212 39 907 4 286 100.0

Баруунб�рэн 32 381 35 852 37 730 35 270 98.1

Шаамар 2 107 1 728 509 626 98.6

Х�дэр 3 107 529 2 310 1 720 98.3

С�хбаатар 2 017 2 476 1 241 1 007 100.0

Жавхлант 13 885 7 688 10 631 19 468 100.0

Т�шиг 5 512 3 044 11 053 8 573 100.0

Хушаат 12 712 4 480 7 474 12 928 99.4


40

3.1.5. ХОРОГДСОН Т(Л, малын тAрлAAр

Малын тAрлAAр Хорогдсон тAл, толгойгоор 2019-III

2016 - III 2017 - III 2018 - III 2019 - III 2018-III

Б3гд 818 5 393 1 536 1 055 68.7

Ботго - - - - -

Унага 10 7 34 4 11.8

Тугал 65 298 159 45 28.3

Хурга 343 2 622 661 449 67.9

Ишиг 400 2466 682 557 81.7

3.1.6. ХОРОГДСОН Т(Л, сумаар

Сумын нэр Хорогдсон тAл, толгойгоор 2019-III

2016 - III 2017 - III 2018 - III 2019 - III 2018-III

Б3гд 818 5 393 1 536 1 055 68.7

Алтанбулаг 78 56 9 89 9.8*

ЕрAA - 568 - -

З��нб�рэн 104 262 59 26 44.1

Мандал 87 269 125 -

Орхон 88 130 162 85 52.5

Сант - 68 - 10 -

Цагааннуур 93 154 - 25 -

Баянгол 4 96 84 5 6.0

Сайхан 15 58 61 14 23.0

Орхонтуул 88 304 261 -

Баруунб�рэн 79 822 690 688 99.7

Шаамар 75 39 7 9 128.6

Х�дэр - 11 - 29 -

С�хбаатар 28 49 - -

Жавхлант - 690 - -

Т�шиг 79 20 55 -

Хушаат - 1 797 23 75 3.2*

тайлбар * - дахин их


41

3.1.7. ТОМ МАЛЫН З;Й БУС ХОРОГДОЛ, сумаар 1-р улирлын байдлаар

Сумын нэр Хорогдсон том мал, толгойгоор

Оны эхний малд эзлэх хувь


Д3н 1 499 24 261 5 999 1 176 0.1

Алтанбулаг 76 1 252 129 33 0.06

ЕрAA 7 5 323 38 5 0.01

З��нб�рэн 32 1 748 165 46 0.06

Мандал 448 571 617 95 0.10

Орхон 31 669 482 95 0.10

Сант 7 550 102 88 0.11

Цагааннуур 111 2 209 34 238 0.14

Баянгол 51 402 502 23 0.02

Сайхан 108 230 369 57 0.06

Орхонтуул 195 2 642 2 850 19 0.01

Баруунб�рэн 141 820 478 236 0.14

Шаамар 71 505 27 19 0.08

Х�дэр 57 2 266 39 27 0.09

С�хбаатар 63 166 64 68 0.30

Жавхлант 0 2 255 18 9 0.01

Т�шиг 58 47 32 82 0.14

Хушаат 43 2 606 53 36 0.04

3.1.8. (ВЧН((Р ХОРОГДСОН МАЛ, сумаар 1-р улирлын байдлаар

Сумын нэр $вчнAAр хорогдсон мал, толгойгоор

З�й бус хорогдолд эзлэх хувь


Д3н 111 2 847 266 8 0.7 Алтанбулаг 25 907 - - - ЕрAA - - - - -

З��нб�рэн - - - - - Мандал - - 13 - - Орхон - - - - - Сант 2 12 7 - - Цагааннуур - - - - - Баянгол - - - - - Сайхан 6 - 40 - - Орхонтуул 62 114 197 - - Баруунб�рэн - - - - - Шаамар 3 14 - 4 - Х�дэр 7 1 800 7 1 3.7 С�хбаатар 6 - - 3 - Жавхлант - - - - - Т�шиг - - 2 - - Хушаат - - - - -


42

3.1.9. ХЭЭЛТЭГЧ МАЛЫН ХОРОГДОЛ, сумаар

Сумын нэр Хээлтэгч малын хорогдол

2016 - III 2017 - III 2018 - III 2019 - III

Д3н 399 8 458 1 418 369

Алтанбулаг 18 315 113 21

ЕрAA 1 295 32 2

З��нб�рэн 15 1 456 68 20

Мандал 154 233 132 50

Орхон 263 196 33

Сант 1 59 8 20

Цагааннуур 49 339 2 53

Баянгол 4 87 169 -

Сайхан 25 46 91 13

Орхонтуул 13 200 406 19

Баруунб�рэн - - 115 71

Шаамар 36 295 8 11

Х�дэр 8 1 208 7 9

С�хбаатар 17 75 23 13

Жавхлант 957 1 -

Т�шиг 16 22 27 25

Хушаат 43 1 608 20 9

Адуу8%

)хэр23%

Хонь37%

Ямаа32%

З3й бусаар хорогдсон том мал /т,рл,,р/

2019 о

ны

03 с

ар

3.2

. А

Ж ;

ЙЛ

ДВ

ЭР

3.2

.1.

АЖ

;Й

ЛД

ВЭ

РИ

ЙН

Б;Т

ЭЭ

ГД

ЭХ

;;Н

;Й

ЛД

ВЭ

РЛ

ЭЛ

Т,

сал

бараар,

сая.

тAг

Сал

бар

аар

2

01

6 -

III

20

17

- II

I 2

01

8 -

III

20

19

- II

I Н

ий

т д

3н

д э

злэх х

увь

2

01

9-I

II

20

16

- II

I 2

01

7 -

III

20

18

- II

I 2

01

9 -

III

20

18

-III

Б

3гд

24 5

72.1

22 7

90.8

29 4

99.2

58 7

58.1

100.0

100.0

100.0

100.0

199.2

У

ул,у

урхай

1 8

04.2

7

46.9

-

22 9

95.6

7.3

3.3

0.0

39.1

-

Т

Aм

рийн х

�дэр

-

22 5

05.5

-

- -

- -

Ал

т 1 8

04.2

7

46.9

-

- -

- -

-

Н

��рс

-

490.3

0.0

0.0

0.0

0.8

-

Х3н

с

17 0

31.6

16 3

80.3

22 6

33.1

25 1

81.5

69.3

71.9

76.7

42.9

111.3

Б

ар

ил

.мате

ри

ал

3 4

40.0

3 1

59.0

3 3

64.8

6 2

94.0

14.0

13.9

11.4

10.7

187.1

Цем

ент,

шохо

й

932.6

3 1

59.0

3 3

64.8

5 5

54.2

3.8

13.9

11.4

9.5

165.1

Бусад

2 2

96.3

2 5

04.6

3 5

01.3

4 2

87.0

9.3

11.0

11.9

7.3

122.4

3.2

.2.

АЖ

;Й

ЛД

ВЭ

РИ

ЙН

Б;Т

ЭЭ

ГД

ЭХ

;;Н

БО

РЛ

УУ

ЛА

ЛТ

, са

лб

араар,с

ая.

тAг

Сал

бар

аар

2

01

6 -

III

20

17

- II

I 2

01

8 -

III

20

19

- II

I Н

ий

т д

3н

д э

злэх

хув

ь

2019-I

II

2018-I

II

20

16

- II

I 2

01

7 -

III

20

18

- II

I 2

01

9 -

III

Б

3гд

55 0

08.2

60 2

12.2

77 4

26.8

102 6

06.3

100.0

100.0

100.0

100

132.5

У

ул,у

урхай

39 5

14.6

30 7

00.6

47 1

19.2

68 1

97.4

71.8

51.0

60.9

66.5

144.7

А

лт

2 3

17.6

7

46.7

-

-

4.2

1.2

-

-

Н

��рс

33.6

6

85.8

-

5

76.3

0.1

1.1

-

0.2

-

Т

Aм

ри

йн х

�дэр

37 1

63.4

30 0

14.7

47 1

19.2

67 6

21.1

94.0

9

7.8

100.0

99.2

143.5

Х

3н

с

10 0

13.8

20 5

24.7

23 2

61.4

22 6

34.3

18.2

34.1

30.0

22.1

97.3

Б

ар

ил

. м

ате

ри

ал

3 1

83.5

5 7

99.3

3 6

13.7

7 4

93.3

5.8

9.6

4.7

7.3

207.4

Ц

ем

ент,

шохо

й

932.6

3 1

10.3

3 6

13.7

6 7

13.7

1.7

5.2

4.7

2.1

185.8

Б

усад

2 2

96.3

3 1

87.6

3 4

32.5

4 2

81.3

4.2

5.3

4.4

4.2

124.7


44

3.2.3. АЖ ;ЙЛДВЭРИЙН ГОЛ НЭРИЙН Б;ТЭЭГДЭХ;;Н ;ЙЛДВЭРЛЭЛТ

Б3тээгдэх33н Х / н 2016 - III 2017 - III 2018 - III 2019-III

2019-III 2018-III

Компани ЖД) Д�н

ТAмрийн х�дэр мян.тн 317 317

Алт кг 34 24 -

Цемент мян.тн 9 11 11 32 32 2.8*

Шохой тн 4 034 14 966 5 376 11 349 11

349 211. 1

Дулаан мгк 68 89 71 80 80 112. 1

З�смэл м3 2 092 2 317 2 626 2 821 2 821 107. 4

Архи мян.л 1 520 1 579 1 797 2 190 2 190 121. 9

Спирт мян.л 970 865 902 895 895 99. 2

Нарийн боов тн 46 15 43 18 18 42. 3

Талх тн 215 23 76 42 42 54. 5

Хэрчсэн гурил мян.ш 9 3 6 6 213. 4

3.2.4. АЖ ;ЙЛДВЭРИЙН Б;ТЭЭГДЭХ;;Н ;ЙЛДВЭРЛЭЛТ, сумаар

Сум 2017-III 2018-III 2019-III

Д3н 22 790.8 29 499.2 58 758.1

Алтанбулаг - 6.3 25.5

ЕрAA 992.3 420.1 22 980.2

З��нб�рэн - - 1.2

Мандал 15 887.0 22 689.7 25 287.0

Орхон - - -

Сант 7.1 10.1 10.1

Цагааннуур 97.0 89.8 3.7

Баянгол 684.6 - -

Сайхан 3 507.3 3 733.0 7 463.9

Орхонтуул 9.4 0.5 5.7

Баруунб�рэн 5.6 2.4

Шаамар 3.6

Х�дэр 70.7 77.7 80.0

С�хбаатар 1 533.3 2 460.0 2 396.1

Жавхлант - - -

Т�шиг 0.1 0.2 498.3

Хушаат 2.0 2.6 4.1


45

3.2.5. ЖИЖИГ ДУНД ;ЙЛДВЭРИЙН Б;ТЭЭГДЭХ;;Н ;ЙЛДВЭРЛЭЛТ /сумдаар/

Сумын нэр Талх

Банш, бууз, хуушуур

Нарийн боов зайрмаг

тн сая.т,г тн сая.т,г тн сая.т,г тн сая.т,г

Д3н 42.1 44.9 0.6 2.4 18.1 43.8 0.0 0.0

Мандал 22.0 22.8 0.1 0.4 7.9 21.7

Сант 4.8 7.2

Цагааннуур

Сайхан 0.5 2.0

Орхонтуул 3.4 5.2

Шаамар

С�хбаатар 7.4 5.6 10.2 22.1

Хушаат 4.5 4.1

Баянгол

З��нб�рэн

Сумын нэр хэрчсэн гурил Бялуу Бусад

;йлдвэрлэлт сая.т,г

Борлуулалт сая.т,г

мян.ш сая.т,г тн сая.т,г сая.т,г

Д3н 6.0 10.1 2.3 34.1 5.9 172.9 180.3

Мандал 0.4 2.9 47.9 57.0

Сант 1.8 2.9 10.1 11.7

Цагааннуур 3.7 3.7 4.5

Сайхан 0.4 6.0 18.5 26.5 29.4

Орхонтуул 0.9 1.8 7.0 7.7

Шаамар 0.0

С�хбаатар 2.9 2.6 1.9 28.1 14.1 72.5 61.2

Хушаат 4.1 7.3

Баянгол 0.0

З��нб�рэн 1.2 1.2 1.5


46

4. БУСАД

4.1. МЭРГЭЖЛИЙН ХЯНАЛТЫН ГАЗРААС ХИЙСЭН ХЯНАЛТ ШАЛГАЛТ

;з33лэлт

Шалгалт з,вл,н туслах

3йлчилгээ З,рчил

Н,х,н т,лб,р

Торгууль шиитгэвэр/

/мянган т,гр,г/

Ша

лга

лта

нд

хам

ра

гдса

н

ху

ул

ий

н э

тгээ

д

Ша

лга

лта

нд

хам

рга

дса

н

ир

гэн

Хя

на

лта

нд

ха

мр

агд

сан

х

уу

ли

йн

этг

ээд

Хя

на

лта

нд

ха

мр

агд

сан

ир

гэн

ил

р3

3л

сэн

з,

рч

ил

ар

ил

гуу

лс

ан

з,

рч

ил

То

гто

ос

он

/мя

н.т

,г/

Ба

ра

гдуу

лс

ан

/мя

н.т

,г/

То

гто

ос

он

/мя

н.т

,г/

Ба

ра

гдуу

лс

ан

/мя

н.т

,г/

Нийт

221

6

209

59 1 341 251 4 656 0 12 850 9 000

Х�нсний чанар, стандартын хяналт

83

94

26

269

110 1 600 1 600

Мал �ржлийн хяналт

Мал эмнэлгийн хяналт 7 7 8 82 10 Ургамал хамгаалал, хорио цээрийн хяналт

16 2 13 121 1

Таримал ургамлын �рийн хяналт 15 2

Байгаль орчны хяналт 22 2 9 38 11 1 200 700 700

Газар, геодези, зураг з�йн хяналт

Геологи, уул уурхайн хяналт

Эмчилгээний чанарын хяналт Эр��л ахуй, халдвар хамгааллын хяналт 40 2 68 58 900 900

Эм, биобэлдмэлийн хяналт 22 2 14 262 18 1 150 300

ХAдAлмAрийн хяналт 11 14 3 456 3 000

ХAдAлмAрийн эр��л ахуйн хяналт 8 4 22 5

Нийгмийн хамгааллын хяналт Барилгын техникийн хяналт 8 2 127 5 000 5 000

Авто замын хяналт 11 2 5 8 68 8 300 300

Эрчим х�чний хяналт 6 4 24 4 200 200

Тээвэр (авто, усан) -ийн хяналт /$ргAх механизм, Хот байгуулалт/ 5 4 85 6

Харилцаа, холбооны хяналт 4 2 38

Хэмжил з�йн хяналт 5 1 18 4

Боловсролын хяналт 8 2 89 12

Соёлын хяналт 4 4 16 4

ЦAмийн болон цацрагийн хяналт 1 Эх ��свэр: Аймгийн Мэргэжлийн хяналтын газар


47

4.2. САНХ;; ХЯНАЛТ, АУДИТЫН АЛБА

)з��лэлт Д�н Хяналт шалгалтанд хамрагдсан байгууллагын тоо 3 Илр��лсэн тAлбAр зAрчлийн д�н /мян.тAг/

$гAгдсAн зAвлAмжийн тоо 21

Сэлэнгэ аймгийн ТAсвийн ерAнхийлэн захирагч, харъяа байгууллагууд, Орон нутгийн Aмчит аж ахуйн нэгж, тAсвAAс татаас авдаг хувийн сургууль, цэцэрлэг, мал эмнэлэг, холбоодын шилэн дансанд мэдээлэл

Шилэн дансанд мэдээлэл байршуулсан байгууллагын тоо

344

Шилэн дансанд мэдээлэл байршуулах байгууллагын тоо

344

Хувь 100.0

Шилэн дансанд байршуулах мэдээллийн тоо 348

Шилэн дансанд байршуулсан мэдээллийг тоо /AмнAх он 2017 оны/

344

Хэрэгжилтийн хувь 98.0 Санх��, тAсвийн чиглэлээр

явуулсан сургалт Явуулсан тоо 1 Хамрагдсан х�ний тоо 8

4.3. ОНЦГОЙ БАЙДЛЫН ГАЗАР

)з��лэлт Хэмжих нэгж 2018 - III 2019 - III

;злэг шалгалт: Обьект тоо 307 174 Айл Aрх тоо 472 17 Илр��лсэн зAрчил тоо 913 617 Арилгуулсан зAрчил тоо 227 113 Гарсан гал: Обьектод тоо 28 35 Ой, хээр тоо 0 1 Учирсан хохирол сая.тAг 186.3 322 Торгууль сая.тAг Аварсан: Эд хAрAнгA сая.тAг 1332.5 471 Барилга, байшин тоо 15 27 Машин, техник тоо 2 Захиргааны арга хэмжээ Аж ахуйн нэгж, байгууллага тоо 1 12 Албан тушаалтан тоо 1 Иргэн тоо 19 5 Сурталчилгаа Орон нутгийн хэвлэл мэдээллийн хэрэгслээр тоо 57 14 Аж ахуйн нэгж, байгууллагуудад лекц яриа тоо 116 20

Усны осол: Аварсан х�н тоо 1 Нуранга: Аварсан х�н тоо Заавал биел��лэх албан шаардлага тоо 124 118 Мэдэгдэл тоо 344 64 Гал унтраах анги дуудлагаар гарсан тоо 23 31 Гал дээр ажиллаж унтраасан тоо 21 26 Гал т�ймэр гарсан тухай акт тоо 11 16 Танилцуулга, д�гнэлт тоо 19 19 Ажиллагаа зогсоох тогтоол тоо $AрAA унтраасан тоо 7 ЗAрчлийн тэмдэглэл тоо 8 Мэдээллээр ирсэн тоо 6 5

Эх ��свэр: Аймгийн Онцгой байдлын газар


48

4.4. СТАНДАРТ ХЭМЖИЛЗ;ЙН ХЭЛТЭС Хэмжих нэгж 2018 - III 2019 - III

1. Хэмж33р баталгаажуулалт

Баталгаажуулсан ажлын эталон ширхэг - -

Баталгаажуулсан хэмжих хэрэгслийн тоо тоо 10 425 263

)�нээс: Механик тоо 129 131

Цахилгаан тоо 10 231 55

Эзэлх��н багтаамж тоо 20 58

Дулаан даралт тоо 19

2. Стандартчилал тохирлын 3нэлгээ

Дотоодын б�тээгдэх��ний баталгаажуулалт Сум тоо 5

Аж ахуйн нэгжийн тоо тоо 6

Нэр тAрAл тоо 6

Б�тээгдэх��н тоо

)йлчилгээний баталгаажуулалт

Сум тоо 7 9

Нэр тAрAл тоо 3 33

Аж ахуйн нэгж тоо 24 10

Стандартын салбар сангаар �йлчл��лсэн

Иргэд, аж ахуйн нэгж тоо 57 29

Стандартын тоо тоо 168 51

Тохирлын гэрчилгээ олгосон

Б�тээгдэх��н тоо 19

)йлчилгээний тоо 21 37

Тохирлын тэмдэгтэй

Х�нсний б�тээгдэх��н тоо 6 5

Итгэмжлэгдсэн лаборатори / аймгийн хэмжээнд �йл ажиллагаа явуулж байгаа /

тоо 6 4

Зохион байгуулсан сургалт тоо 6 2

Иргэд тоо 130 42 Эх ��свэр: Стандарт хэмжилз�йн хэлтэс


49

4.5. Ш;;ХИЙН Ш;;Н ТАСЛАХ АЖИЛЛАГААНЫ ТАЙЛАН

Д�н Б�гд

Шийдвэрлэсэн хэргийн тоо

Эр��гийн хэрэг Иргэний хэрэг Захиргааны хэрэг

аймгийн д�н 187 53 128 6

Д�н Хянан

шийдвэрлэсэн б�х хэрэг

Давж заалдах шатны ш��х

Эр��гийн хэрэг Иргэний хэрэг Захиргааны арга

хэмжээ

аймгийн д�н 37 25 12

Д�н

Ял шийтг��лсэн х�ний тоо $ргAдAл, гомдол, х�сэлт

Б�гд ��нээс: эмэгтэй Х�лээн авсан Шийдвэрлэсэн

аймгийн д�н 62 32 15 46 Эх ��свэр: Аймгийн Ш��хийн газар

4.6. Ш;;ХИЙН ШИЙДВЭР Г;ЙЦЭТГЭХ АЛБАНЫ МЭДЭЭ

Г�йцэтгэх бичиг баримт

Оны эхний �лдэгдэл

Нэмэгдсэн Хасагдсан )лдэгдэл

Г�йцэтгэх хуудас /тоо/

395 145 20 520

МAнгAн д�н /сая тAг/

4145.4 1246.1 538.8 4852.7

Г�йцэтгэх бичиг баримт

Биел��лбэл зохих Бодитой

биел��лсэн Хувь )лдэгдэл

Г�йцэтгэх хуудас /тоо/

520 93 17.9 427

МAнгAн д�н /сая тAг/

4852.7 333.8 6.9 4518.9

Эх ��свэр: Аймгийн Ш��хийн шийдвэр г�йцэтгэх алба


50

4.7. ШША-НЫ КРИМИНАЛИСТИКИЙН ШИНЖЭЭЧ НАРЫН АЖЛЫН ТАЙЛАН

Нийт шинжилгээ

Б�гд Гарын мAр МAр судлал Бичиг баримт Бусад

аймгийн д�н 16 13 2 1

Хэргийн газрын �злэгт оролцсон тоо

Б�гд Х�ний амь нас

хохирсон Хулгайлах

Зам тээврийн осол

Бусад

аймгийн д�н 118 40 28 23 27

Эх ��свэр: Аймгийн Ш��хийн шинжилгээний алба

4.8. Ш;;ХИЙН ШИНЖИЛГЭЭНИЙ ЭМНЭЛГИЙН МЭДЭЭ

Нийт шинжилгээ

Б�гд Х�ний биед

гэмтлийн зэрэг тогтоох

Х�ний биед

хийсэн бусад �злэг

Цогцост хийсэн

шинжилгээ

Эксгумаци, хавтаст хэргийн

материалаар хийсэн

шинжилгэээ

аймгийн д�н 195 134 20 40 1

Эх ��свэр: Аймгийн Ш��хийн шинжилгээний алба


51

4.9. ГАЗАР (МЧЛ(Х ЭРХИЙН УЛСЫН Б;РТГЭЛИЙН МЭДЭЭ

)з��лэлт Тоо хэмжээ

Х�лээн авсан мэд��лгийн тоо 1 912 ТAрAAс �нэг�й хувьчилсан газрын AмчлAх эрхийн анхны баталгаажуулалт 434 ТAрAAс худалдаж авсан газрын AмчлAх эрхийн анхны баталгаажуулалт Нийт анхны б�ртгэл 454

Нийт б�ртгэсэн гэрээ 1 149

Эрхийн улсын б�ртгэлд AAрчлAлт залруулга хийх 39

)рэгд��лсэн гэрчилгээ шинээр олгох 6

Гэмтээсэн гэрчилгээ шинээр олгох 2

Ш��хийн шийдвэрээр AмчлAгч AAрчлAгдAх $мчлAгчийн х�сэлтээр болон гэрээ хэлцлээр б�ртгэл салгаснаар шинэ б�ртгэл ��сгэх 19

Лавлагаа, хуулбар 37

Нийт бичигдсэн гэрчилгээ б�гд 676

)йлчилгээний хураамжийн нийт д�н /мян.тAг/ 8 508.4

Г$$-ээ худалдсанаас оруулсан татварын орлого /мян.тAг/ 4 817.6

4.10. ГАЗРААС БУСАД ;Л Х(ДЛ(Х Х(Р(НГ( (МЧЛ(Х ЭРХИЙН УЛСЫН Б;РТГЭЛИЙН МЭДЭЭ

)з��лэлт Тоо хэмжээ

Х�лээн авсан мэд��лгийн тоо 2 387

ТAрAAс хувьчилсан орон сууц AмчлAх эрхийг баталгаажуулах 4

)ХЭХ$Э-н анхны б�ртгэл, баталгаажуулалт 129

Нийт б�ртгэсэн гэрээ 1 894

Эрхийн улсын б�ртгэлд AAрчлAлт, залруулга хийх 33 $мчлAгчийн х�сэлтээр болон гэрээ хэлцлээр б�ртгэл салгаснаар шинэ б�ртгэл ��сгэх Гэмтээсэн гэрчилгээ шинээр олгох 1

)рэгд��лсэн гэрчилгээ шинээр олгох 1

Ш��хийн шийдвэрээр AмчлAгч AAрчлAгдAх 2

$мчлAгчийн х�сэлтээр б�ртгэлд AAрчлAлт оруулах 4

Лавлагаа, хуулбар 73

Нийт бичигдсэн гэрчилгээ 431

)йлчилгээний хураамжийн нийт д�н /мян.тAг/ 30 504.8

Тэмдэгтийн хураамжийн нийт д�н /мян.тAг/ 766.5

)ХЭХ$Э-ээ худалдсанаас оруулсан татварын орлого /мян.тAг/ 33 730.2 Эх ��свэр: Улсын б�ртгэлийн хэлтэс

2019 о

ны

03 с

ар

4.1

1.

Т;;В

ЭР

СУ

ДА

ЛГ

АА

)з�

�лэл

т са

р

$рхи

йн н

ий

гэм

эд

ийн з

асг

ийн с

удал

гаа

А

жи

лл

ах

х�чн

ий с

удал

гаа

Д

�н

Хам

рагд

сан A

рхи

йн

тоо

О

лго

сон с

удал

гааны

ур

ам

шуу

ла

л

Хам

рагд

сан A

рхи

йн

тоо

Ол

госо

н

суд

ал

гааны

ур

ам

шуу

ла

л

Хам

рагд

сан

Aрхи

йн

то

о

Ол

госо

н

суд

ал

гааны

ур

ам

шуу

ла

л

Д3н

102

510 0

00

160

480 0

00

262

990 0

00

1

34

170 0

00

50

150 0

00

84

320 0

00

2

34

170 0

00

50

150 0

00

84

320 0

00

3

34

170 0

00

60

180 0

00

94

350 0

00

СЭЛЭНГЭ АЙМГИЙН ЗАСАГ ДАРГЫН ДЭРГЭДЭХ ... sar... · 2019-05-20 ·...

Documents