ppi ve nsaid nefrotoksisitesi - nefroloji.org.tr · the asymmetrical dimethylarginine (adma)...

75
PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI Prof Dr Saime Paydas Cukurova Universitesi Tip Fakultesi Dahiliye Nefroloji 22 Ekim 2016

Upload: others

Post on 29-Dec-2019

4 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI

Prof Dr Saime Paydas

Cukurova Universitesi Tip Fakultesi

Dahiliye Nefroloji

22 Ekim 2016

Yogun bakim unitelerinde AKI nedenleri

NEFROTOKSİNLERE KARŞI HASSASİYET NEDENLERİ

BOumlBREĞE AİT FAKTOumlRLER

HASTAYA AİT FAKTOumlRLER

İLACA AİT FAKTOumlRLER

OLASI MEKANİZMALAR İNTRAGLOMERULER HEMODİNAMİKLERDE

DEĞİŞME

TUumlBUumlL huumlcre toksisitesi

İnflamasyon

Kristal nefropati

Rabdomiyoliz

Trombotik mikroangiopati

NEFROTOKSIK ILACLAR

DOZA BAĞLI NSAID AMINOGLIKOZIDLER RADYO-OPAK KONTRAST MADDELER

ALLERJİK OLAYLAR NSAID PENİSİLİNLER ALTIN PENISILAMIN PPI

50 yas E

2011 de HT saptanmış

Hormon tetkikleri ve 1 MR olmadığı halde 2016 MR da saptanan aldosteron sekrete eden surrenal adenom nedeni ile opere ediliyor

Preop SCr 12 mgdl Omeprazole kullanıyor

Postop 3 ayda BUN 65 mgdl Cr 4 mgdl

Una 35 idrar sedimenti tek tuk erit 5-6 lok Upr 650 mggun

Ilac kesildi

SCr 35 mgdl 1 ay

SCr 25 mgdl 2ay

SCr 19 mgdl 7 ay en son kontrol

64 yaşında K hasta rutin kontrolde goumlruumllduuml FI normal Depresyon GERD hiperlipidemi astma tanıları var kullandığı ilaccedillar fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast laboratuvar SCr 23 mgdL (3 yil once SCr 11 mgdL)

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

YANIT LANSAPRAZOLE DİĞER OLASILIK PRAVASTATIN rabdomiyoliz

12 yIl takip gt10000 HASTA (atheroskleroz risk toplum ccedilalışmasında) BAZAL GFR gt60 MLDK PPI kullanan hastalar KBH RISKI PPI KULLANANLARDA HR 15 (95 confidence interval 114-196 gunde tek doz 115 gunde 2 doz 146 CI 12-128

PPI (173321 ) veya H2 res antagonisti (20270) yeni kullanan

hastalar 5 yil takip Insident eGFRlt60 mldk PPIgt H2res blokeri insident KBH PPIgt H2res blokeri SCrX2 PPIgt H2res blokeri

PPI kullanim suresi lt30 gun lt31-90 gun lt 30 gunlt 91-180 lt30 gun lt181-360 lt30 gunlt361=720 PPI dozu arttikca risk artiyo J Am Soc Nephrol 2016 Apr 14 Proton Pump Inhibitors and

Risk of Incident CKD and Progression to ESRD Xie Y1 Bowe B1 Li T2 Xian H3 Balasubramanian S1 Al-Aly Z4

KANADA CcedilALISMASINDA

AKI RISKI

PPI BAŞLANDIKTAN 120 GUumlN SONRA AKI NEDENİ İLE HASTANEYE YATIRILANLAR İNCELENIYOR PPI KULLANAN 290592 KİŞİDE

AKI 1349 1000hasta yılında kontrollerde 546 1000 hasta yılında

AIN INSIDENSI PPI KULLANANLARDA 0321000 hasta yili KONTROLLERDE 0111000 hasta yili

133 AIN BIYOPSI tanisi olan hasta (1993-2011 yillarinda tek merkez

Ilac 70 otoimmun 20 infeksiyon 4

Ilaca bagli AIN hastalar daha yasli baslangic bobrek fonksiyonlari daha yuksek daha az semptomatik ilac maruziyeti daha uzun bobrek biyopsisine kadar gecen sure daha uzun

016 by the American Society of Nephrology Original Investigation

Biopsy-Proven Acute Interstitial Nephritis 1993-2011 A Case Series Angela K Muriithi Nelson Leung Anthony M

Valeri Lynn D CornellSanjeev Sethi Mary E Fidler Samih H Nasr

PPI ILISKILI HIPOMAGNEZEMI 55 YILDA (14 GUN 13 YIL) ILAC KESILDIKTEN ORT 4 GUNDE DUZELME YENIDEN ILACLA HIPOMAGNEZEMI 4 GUNDE

Kidney Res Clin Pract v35(2) 2016 Jun

Kidney Res Clin Pract 2016 Jun 35(2) 128ndash129 Is hypomagnesemia associated with using proton pump inhibitors

Joo-Hark Yi and Sang-Woong Han

Therefore PPI exposure may induce only modest or no significant changes in serum magnesium concentration

among patients with normal range of serum magnesium

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 2: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

Yogun bakim unitelerinde AKI nedenleri

NEFROTOKSİNLERE KARŞI HASSASİYET NEDENLERİ

BOumlBREĞE AİT FAKTOumlRLER

HASTAYA AİT FAKTOumlRLER

İLACA AİT FAKTOumlRLER

OLASI MEKANİZMALAR İNTRAGLOMERULER HEMODİNAMİKLERDE

DEĞİŞME

TUumlBUumlL huumlcre toksisitesi

İnflamasyon

Kristal nefropati

Rabdomiyoliz

Trombotik mikroangiopati

NEFROTOKSIK ILACLAR

DOZA BAĞLI NSAID AMINOGLIKOZIDLER RADYO-OPAK KONTRAST MADDELER

ALLERJİK OLAYLAR NSAID PENİSİLİNLER ALTIN PENISILAMIN PPI

50 yas E

2011 de HT saptanmış

Hormon tetkikleri ve 1 MR olmadığı halde 2016 MR da saptanan aldosteron sekrete eden surrenal adenom nedeni ile opere ediliyor

Preop SCr 12 mgdl Omeprazole kullanıyor

Postop 3 ayda BUN 65 mgdl Cr 4 mgdl

Una 35 idrar sedimenti tek tuk erit 5-6 lok Upr 650 mggun

Ilac kesildi

SCr 35 mgdl 1 ay

SCr 25 mgdl 2ay

SCr 19 mgdl 7 ay en son kontrol

64 yaşında K hasta rutin kontrolde goumlruumllduuml FI normal Depresyon GERD hiperlipidemi astma tanıları var kullandığı ilaccedillar fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast laboratuvar SCr 23 mgdL (3 yil once SCr 11 mgdL)

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

YANIT LANSAPRAZOLE DİĞER OLASILIK PRAVASTATIN rabdomiyoliz

12 yIl takip gt10000 HASTA (atheroskleroz risk toplum ccedilalışmasında) BAZAL GFR gt60 MLDK PPI kullanan hastalar KBH RISKI PPI KULLANANLARDA HR 15 (95 confidence interval 114-196 gunde tek doz 115 gunde 2 doz 146 CI 12-128

PPI (173321 ) veya H2 res antagonisti (20270) yeni kullanan

hastalar 5 yil takip Insident eGFRlt60 mldk PPIgt H2res blokeri insident KBH PPIgt H2res blokeri SCrX2 PPIgt H2res blokeri

PPI kullanim suresi lt30 gun lt31-90 gun lt 30 gunlt 91-180 lt30 gun lt181-360 lt30 gunlt361=720 PPI dozu arttikca risk artiyo J Am Soc Nephrol 2016 Apr 14 Proton Pump Inhibitors and

Risk of Incident CKD and Progression to ESRD Xie Y1 Bowe B1 Li T2 Xian H3 Balasubramanian S1 Al-Aly Z4

KANADA CcedilALISMASINDA

AKI RISKI

PPI BAŞLANDIKTAN 120 GUumlN SONRA AKI NEDENİ İLE HASTANEYE YATIRILANLAR İNCELENIYOR PPI KULLANAN 290592 KİŞİDE

AKI 1349 1000hasta yılında kontrollerde 546 1000 hasta yılında

AIN INSIDENSI PPI KULLANANLARDA 0321000 hasta yili KONTROLLERDE 0111000 hasta yili

133 AIN BIYOPSI tanisi olan hasta (1993-2011 yillarinda tek merkez

Ilac 70 otoimmun 20 infeksiyon 4

Ilaca bagli AIN hastalar daha yasli baslangic bobrek fonksiyonlari daha yuksek daha az semptomatik ilac maruziyeti daha uzun bobrek biyopsisine kadar gecen sure daha uzun

016 by the American Society of Nephrology Original Investigation

Biopsy-Proven Acute Interstitial Nephritis 1993-2011 A Case Series Angela K Muriithi Nelson Leung Anthony M

Valeri Lynn D CornellSanjeev Sethi Mary E Fidler Samih H Nasr

PPI ILISKILI HIPOMAGNEZEMI 55 YILDA (14 GUN 13 YIL) ILAC KESILDIKTEN ORT 4 GUNDE DUZELME YENIDEN ILACLA HIPOMAGNEZEMI 4 GUNDE

Kidney Res Clin Pract v35(2) 2016 Jun

Kidney Res Clin Pract 2016 Jun 35(2) 128ndash129 Is hypomagnesemia associated with using proton pump inhibitors

Joo-Hark Yi and Sang-Woong Han

Therefore PPI exposure may induce only modest or no significant changes in serum magnesium concentration

among patients with normal range of serum magnesium

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 3: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

NEFROTOKSİNLERE KARŞI HASSASİYET NEDENLERİ

BOumlBREĞE AİT FAKTOumlRLER

HASTAYA AİT FAKTOumlRLER

İLACA AİT FAKTOumlRLER

OLASI MEKANİZMALAR İNTRAGLOMERULER HEMODİNAMİKLERDE

DEĞİŞME

TUumlBUumlL huumlcre toksisitesi

İnflamasyon

Kristal nefropati

Rabdomiyoliz

Trombotik mikroangiopati

NEFROTOKSIK ILACLAR

DOZA BAĞLI NSAID AMINOGLIKOZIDLER RADYO-OPAK KONTRAST MADDELER

ALLERJİK OLAYLAR NSAID PENİSİLİNLER ALTIN PENISILAMIN PPI

50 yas E

2011 de HT saptanmış

Hormon tetkikleri ve 1 MR olmadığı halde 2016 MR da saptanan aldosteron sekrete eden surrenal adenom nedeni ile opere ediliyor

Preop SCr 12 mgdl Omeprazole kullanıyor

Postop 3 ayda BUN 65 mgdl Cr 4 mgdl

Una 35 idrar sedimenti tek tuk erit 5-6 lok Upr 650 mggun

Ilac kesildi

SCr 35 mgdl 1 ay

SCr 25 mgdl 2ay

SCr 19 mgdl 7 ay en son kontrol

64 yaşında K hasta rutin kontrolde goumlruumllduuml FI normal Depresyon GERD hiperlipidemi astma tanıları var kullandığı ilaccedillar fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast laboratuvar SCr 23 mgdL (3 yil once SCr 11 mgdL)

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

YANIT LANSAPRAZOLE DİĞER OLASILIK PRAVASTATIN rabdomiyoliz

12 yIl takip gt10000 HASTA (atheroskleroz risk toplum ccedilalışmasında) BAZAL GFR gt60 MLDK PPI kullanan hastalar KBH RISKI PPI KULLANANLARDA HR 15 (95 confidence interval 114-196 gunde tek doz 115 gunde 2 doz 146 CI 12-128

PPI (173321 ) veya H2 res antagonisti (20270) yeni kullanan

hastalar 5 yil takip Insident eGFRlt60 mldk PPIgt H2res blokeri insident KBH PPIgt H2res blokeri SCrX2 PPIgt H2res blokeri

PPI kullanim suresi lt30 gun lt31-90 gun lt 30 gunlt 91-180 lt30 gun lt181-360 lt30 gunlt361=720 PPI dozu arttikca risk artiyo J Am Soc Nephrol 2016 Apr 14 Proton Pump Inhibitors and

Risk of Incident CKD and Progression to ESRD Xie Y1 Bowe B1 Li T2 Xian H3 Balasubramanian S1 Al-Aly Z4

KANADA CcedilALISMASINDA

AKI RISKI

PPI BAŞLANDIKTAN 120 GUumlN SONRA AKI NEDENİ İLE HASTANEYE YATIRILANLAR İNCELENIYOR PPI KULLANAN 290592 KİŞİDE

AKI 1349 1000hasta yılında kontrollerde 546 1000 hasta yılında

AIN INSIDENSI PPI KULLANANLARDA 0321000 hasta yili KONTROLLERDE 0111000 hasta yili

133 AIN BIYOPSI tanisi olan hasta (1993-2011 yillarinda tek merkez

Ilac 70 otoimmun 20 infeksiyon 4

Ilaca bagli AIN hastalar daha yasli baslangic bobrek fonksiyonlari daha yuksek daha az semptomatik ilac maruziyeti daha uzun bobrek biyopsisine kadar gecen sure daha uzun

016 by the American Society of Nephrology Original Investigation

Biopsy-Proven Acute Interstitial Nephritis 1993-2011 A Case Series Angela K Muriithi Nelson Leung Anthony M

Valeri Lynn D CornellSanjeev Sethi Mary E Fidler Samih H Nasr

PPI ILISKILI HIPOMAGNEZEMI 55 YILDA (14 GUN 13 YIL) ILAC KESILDIKTEN ORT 4 GUNDE DUZELME YENIDEN ILACLA HIPOMAGNEZEMI 4 GUNDE

Kidney Res Clin Pract v35(2) 2016 Jun

Kidney Res Clin Pract 2016 Jun 35(2) 128ndash129 Is hypomagnesemia associated with using proton pump inhibitors

Joo-Hark Yi and Sang-Woong Han

Therefore PPI exposure may induce only modest or no significant changes in serum magnesium concentration

among patients with normal range of serum magnesium

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 4: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

OLASI MEKANİZMALAR İNTRAGLOMERULER HEMODİNAMİKLERDE

DEĞİŞME

TUumlBUumlL huumlcre toksisitesi

İnflamasyon

Kristal nefropati

Rabdomiyoliz

Trombotik mikroangiopati

NEFROTOKSIK ILACLAR

DOZA BAĞLI NSAID AMINOGLIKOZIDLER RADYO-OPAK KONTRAST MADDELER

ALLERJİK OLAYLAR NSAID PENİSİLİNLER ALTIN PENISILAMIN PPI

50 yas E

2011 de HT saptanmış

Hormon tetkikleri ve 1 MR olmadığı halde 2016 MR da saptanan aldosteron sekrete eden surrenal adenom nedeni ile opere ediliyor

Preop SCr 12 mgdl Omeprazole kullanıyor

Postop 3 ayda BUN 65 mgdl Cr 4 mgdl

Una 35 idrar sedimenti tek tuk erit 5-6 lok Upr 650 mggun

Ilac kesildi

SCr 35 mgdl 1 ay

SCr 25 mgdl 2ay

SCr 19 mgdl 7 ay en son kontrol

64 yaşında K hasta rutin kontrolde goumlruumllduuml FI normal Depresyon GERD hiperlipidemi astma tanıları var kullandığı ilaccedillar fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast laboratuvar SCr 23 mgdL (3 yil once SCr 11 mgdL)

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

YANIT LANSAPRAZOLE DİĞER OLASILIK PRAVASTATIN rabdomiyoliz

12 yIl takip gt10000 HASTA (atheroskleroz risk toplum ccedilalışmasında) BAZAL GFR gt60 MLDK PPI kullanan hastalar KBH RISKI PPI KULLANANLARDA HR 15 (95 confidence interval 114-196 gunde tek doz 115 gunde 2 doz 146 CI 12-128

PPI (173321 ) veya H2 res antagonisti (20270) yeni kullanan

hastalar 5 yil takip Insident eGFRlt60 mldk PPIgt H2res blokeri insident KBH PPIgt H2res blokeri SCrX2 PPIgt H2res blokeri

PPI kullanim suresi lt30 gun lt31-90 gun lt 30 gunlt 91-180 lt30 gun lt181-360 lt30 gunlt361=720 PPI dozu arttikca risk artiyo J Am Soc Nephrol 2016 Apr 14 Proton Pump Inhibitors and

Risk of Incident CKD and Progression to ESRD Xie Y1 Bowe B1 Li T2 Xian H3 Balasubramanian S1 Al-Aly Z4

KANADA CcedilALISMASINDA

AKI RISKI

PPI BAŞLANDIKTAN 120 GUumlN SONRA AKI NEDENİ İLE HASTANEYE YATIRILANLAR İNCELENIYOR PPI KULLANAN 290592 KİŞİDE

AKI 1349 1000hasta yılında kontrollerde 546 1000 hasta yılında

AIN INSIDENSI PPI KULLANANLARDA 0321000 hasta yili KONTROLLERDE 0111000 hasta yili

133 AIN BIYOPSI tanisi olan hasta (1993-2011 yillarinda tek merkez

Ilac 70 otoimmun 20 infeksiyon 4

Ilaca bagli AIN hastalar daha yasli baslangic bobrek fonksiyonlari daha yuksek daha az semptomatik ilac maruziyeti daha uzun bobrek biyopsisine kadar gecen sure daha uzun

016 by the American Society of Nephrology Original Investigation

Biopsy-Proven Acute Interstitial Nephritis 1993-2011 A Case Series Angela K Muriithi Nelson Leung Anthony M

Valeri Lynn D CornellSanjeev Sethi Mary E Fidler Samih H Nasr

PPI ILISKILI HIPOMAGNEZEMI 55 YILDA (14 GUN 13 YIL) ILAC KESILDIKTEN ORT 4 GUNDE DUZELME YENIDEN ILACLA HIPOMAGNEZEMI 4 GUNDE

Kidney Res Clin Pract v35(2) 2016 Jun

Kidney Res Clin Pract 2016 Jun 35(2) 128ndash129 Is hypomagnesemia associated with using proton pump inhibitors

Joo-Hark Yi and Sang-Woong Han

Therefore PPI exposure may induce only modest or no significant changes in serum magnesium concentration

among patients with normal range of serum magnesium

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 5: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

NEFROTOKSIK ILACLAR

DOZA BAĞLI NSAID AMINOGLIKOZIDLER RADYO-OPAK KONTRAST MADDELER

ALLERJİK OLAYLAR NSAID PENİSİLİNLER ALTIN PENISILAMIN PPI

50 yas E

2011 de HT saptanmış

Hormon tetkikleri ve 1 MR olmadığı halde 2016 MR da saptanan aldosteron sekrete eden surrenal adenom nedeni ile opere ediliyor

Preop SCr 12 mgdl Omeprazole kullanıyor

Postop 3 ayda BUN 65 mgdl Cr 4 mgdl

Una 35 idrar sedimenti tek tuk erit 5-6 lok Upr 650 mggun

Ilac kesildi

SCr 35 mgdl 1 ay

SCr 25 mgdl 2ay

SCr 19 mgdl 7 ay en son kontrol

64 yaşında K hasta rutin kontrolde goumlruumllduuml FI normal Depresyon GERD hiperlipidemi astma tanıları var kullandığı ilaccedillar fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast laboratuvar SCr 23 mgdL (3 yil once SCr 11 mgdL)

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

YANIT LANSAPRAZOLE DİĞER OLASILIK PRAVASTATIN rabdomiyoliz

12 yIl takip gt10000 HASTA (atheroskleroz risk toplum ccedilalışmasında) BAZAL GFR gt60 MLDK PPI kullanan hastalar KBH RISKI PPI KULLANANLARDA HR 15 (95 confidence interval 114-196 gunde tek doz 115 gunde 2 doz 146 CI 12-128

PPI (173321 ) veya H2 res antagonisti (20270) yeni kullanan

hastalar 5 yil takip Insident eGFRlt60 mldk PPIgt H2res blokeri insident KBH PPIgt H2res blokeri SCrX2 PPIgt H2res blokeri

PPI kullanim suresi lt30 gun lt31-90 gun lt 30 gunlt 91-180 lt30 gun lt181-360 lt30 gunlt361=720 PPI dozu arttikca risk artiyo J Am Soc Nephrol 2016 Apr 14 Proton Pump Inhibitors and

Risk of Incident CKD and Progression to ESRD Xie Y1 Bowe B1 Li T2 Xian H3 Balasubramanian S1 Al-Aly Z4

KANADA CcedilALISMASINDA

AKI RISKI

PPI BAŞLANDIKTAN 120 GUumlN SONRA AKI NEDENİ İLE HASTANEYE YATIRILANLAR İNCELENIYOR PPI KULLANAN 290592 KİŞİDE

AKI 1349 1000hasta yılında kontrollerde 546 1000 hasta yılında

AIN INSIDENSI PPI KULLANANLARDA 0321000 hasta yili KONTROLLERDE 0111000 hasta yili

133 AIN BIYOPSI tanisi olan hasta (1993-2011 yillarinda tek merkez

Ilac 70 otoimmun 20 infeksiyon 4

Ilaca bagli AIN hastalar daha yasli baslangic bobrek fonksiyonlari daha yuksek daha az semptomatik ilac maruziyeti daha uzun bobrek biyopsisine kadar gecen sure daha uzun

016 by the American Society of Nephrology Original Investigation

Biopsy-Proven Acute Interstitial Nephritis 1993-2011 A Case Series Angela K Muriithi Nelson Leung Anthony M

Valeri Lynn D CornellSanjeev Sethi Mary E Fidler Samih H Nasr

PPI ILISKILI HIPOMAGNEZEMI 55 YILDA (14 GUN 13 YIL) ILAC KESILDIKTEN ORT 4 GUNDE DUZELME YENIDEN ILACLA HIPOMAGNEZEMI 4 GUNDE

Kidney Res Clin Pract v35(2) 2016 Jun

Kidney Res Clin Pract 2016 Jun 35(2) 128ndash129 Is hypomagnesemia associated with using proton pump inhibitors

Joo-Hark Yi and Sang-Woong Han

Therefore PPI exposure may induce only modest or no significant changes in serum magnesium concentration

among patients with normal range of serum magnesium

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 6: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

50 yas E

2011 de HT saptanmış

Hormon tetkikleri ve 1 MR olmadığı halde 2016 MR da saptanan aldosteron sekrete eden surrenal adenom nedeni ile opere ediliyor

Preop SCr 12 mgdl Omeprazole kullanıyor

Postop 3 ayda BUN 65 mgdl Cr 4 mgdl

Una 35 idrar sedimenti tek tuk erit 5-6 lok Upr 650 mggun

Ilac kesildi

SCr 35 mgdl 1 ay

SCr 25 mgdl 2ay

SCr 19 mgdl 7 ay en son kontrol

64 yaşında K hasta rutin kontrolde goumlruumllduuml FI normal Depresyon GERD hiperlipidemi astma tanıları var kullandığı ilaccedillar fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast laboratuvar SCr 23 mgdL (3 yil once SCr 11 mgdL)

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

YANIT LANSAPRAZOLE DİĞER OLASILIK PRAVASTATIN rabdomiyoliz

12 yIl takip gt10000 HASTA (atheroskleroz risk toplum ccedilalışmasında) BAZAL GFR gt60 MLDK PPI kullanan hastalar KBH RISKI PPI KULLANANLARDA HR 15 (95 confidence interval 114-196 gunde tek doz 115 gunde 2 doz 146 CI 12-128

PPI (173321 ) veya H2 res antagonisti (20270) yeni kullanan

hastalar 5 yil takip Insident eGFRlt60 mldk PPIgt H2res blokeri insident KBH PPIgt H2res blokeri SCrX2 PPIgt H2res blokeri

PPI kullanim suresi lt30 gun lt31-90 gun lt 30 gunlt 91-180 lt30 gun lt181-360 lt30 gunlt361=720 PPI dozu arttikca risk artiyo J Am Soc Nephrol 2016 Apr 14 Proton Pump Inhibitors and

Risk of Incident CKD and Progression to ESRD Xie Y1 Bowe B1 Li T2 Xian H3 Balasubramanian S1 Al-Aly Z4

KANADA CcedilALISMASINDA

AKI RISKI

PPI BAŞLANDIKTAN 120 GUumlN SONRA AKI NEDENİ İLE HASTANEYE YATIRILANLAR İNCELENIYOR PPI KULLANAN 290592 KİŞİDE

AKI 1349 1000hasta yılında kontrollerde 546 1000 hasta yılında

AIN INSIDENSI PPI KULLANANLARDA 0321000 hasta yili KONTROLLERDE 0111000 hasta yili

133 AIN BIYOPSI tanisi olan hasta (1993-2011 yillarinda tek merkez

Ilac 70 otoimmun 20 infeksiyon 4

Ilaca bagli AIN hastalar daha yasli baslangic bobrek fonksiyonlari daha yuksek daha az semptomatik ilac maruziyeti daha uzun bobrek biyopsisine kadar gecen sure daha uzun

016 by the American Society of Nephrology Original Investigation

Biopsy-Proven Acute Interstitial Nephritis 1993-2011 A Case Series Angela K Muriithi Nelson Leung Anthony M

Valeri Lynn D CornellSanjeev Sethi Mary E Fidler Samih H Nasr

PPI ILISKILI HIPOMAGNEZEMI 55 YILDA (14 GUN 13 YIL) ILAC KESILDIKTEN ORT 4 GUNDE DUZELME YENIDEN ILACLA HIPOMAGNEZEMI 4 GUNDE

Kidney Res Clin Pract v35(2) 2016 Jun

Kidney Res Clin Pract 2016 Jun 35(2) 128ndash129 Is hypomagnesemia associated with using proton pump inhibitors

Joo-Hark Yi and Sang-Woong Han

Therefore PPI exposure may induce only modest or no significant changes in serum magnesium concentration

among patients with normal range of serum magnesium

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 7: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

Una 35 idrar sedimenti tek tuk erit 5-6 lok Upr 650 mggun

Ilac kesildi

SCr 35 mgdl 1 ay

SCr 25 mgdl 2ay

SCr 19 mgdl 7 ay en son kontrol

64 yaşında K hasta rutin kontrolde goumlruumllduuml FI normal Depresyon GERD hiperlipidemi astma tanıları var kullandığı ilaccedillar fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast laboratuvar SCr 23 mgdL (3 yil once SCr 11 mgdL)

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

YANIT LANSAPRAZOLE DİĞER OLASILIK PRAVASTATIN rabdomiyoliz

12 yIl takip gt10000 HASTA (atheroskleroz risk toplum ccedilalışmasında) BAZAL GFR gt60 MLDK PPI kullanan hastalar KBH RISKI PPI KULLANANLARDA HR 15 (95 confidence interval 114-196 gunde tek doz 115 gunde 2 doz 146 CI 12-128

PPI (173321 ) veya H2 res antagonisti (20270) yeni kullanan

hastalar 5 yil takip Insident eGFRlt60 mldk PPIgt H2res blokeri insident KBH PPIgt H2res blokeri SCrX2 PPIgt H2res blokeri

PPI kullanim suresi lt30 gun lt31-90 gun lt 30 gunlt 91-180 lt30 gun lt181-360 lt30 gunlt361=720 PPI dozu arttikca risk artiyo J Am Soc Nephrol 2016 Apr 14 Proton Pump Inhibitors and

Risk of Incident CKD and Progression to ESRD Xie Y1 Bowe B1 Li T2 Xian H3 Balasubramanian S1 Al-Aly Z4

KANADA CcedilALISMASINDA

AKI RISKI

PPI BAŞLANDIKTAN 120 GUumlN SONRA AKI NEDENİ İLE HASTANEYE YATIRILANLAR İNCELENIYOR PPI KULLANAN 290592 KİŞİDE

AKI 1349 1000hasta yılında kontrollerde 546 1000 hasta yılında

AIN INSIDENSI PPI KULLANANLARDA 0321000 hasta yili KONTROLLERDE 0111000 hasta yili

133 AIN BIYOPSI tanisi olan hasta (1993-2011 yillarinda tek merkez

Ilac 70 otoimmun 20 infeksiyon 4

Ilaca bagli AIN hastalar daha yasli baslangic bobrek fonksiyonlari daha yuksek daha az semptomatik ilac maruziyeti daha uzun bobrek biyopsisine kadar gecen sure daha uzun

016 by the American Society of Nephrology Original Investigation

Biopsy-Proven Acute Interstitial Nephritis 1993-2011 A Case Series Angela K Muriithi Nelson Leung Anthony M

Valeri Lynn D CornellSanjeev Sethi Mary E Fidler Samih H Nasr

PPI ILISKILI HIPOMAGNEZEMI 55 YILDA (14 GUN 13 YIL) ILAC KESILDIKTEN ORT 4 GUNDE DUZELME YENIDEN ILACLA HIPOMAGNEZEMI 4 GUNDE

Kidney Res Clin Pract v35(2) 2016 Jun

Kidney Res Clin Pract 2016 Jun 35(2) 128ndash129 Is hypomagnesemia associated with using proton pump inhibitors

Joo-Hark Yi and Sang-Woong Han

Therefore PPI exposure may induce only modest or no significant changes in serum magnesium concentration

among patients with normal range of serum magnesium

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 8: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

64 yaşında K hasta rutin kontrolde goumlruumllduuml FI normal Depresyon GERD hiperlipidemi astma tanıları var kullandığı ilaccedillar fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast laboratuvar SCr 23 mgdL (3 yil once SCr 11 mgdL)

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

YANIT LANSAPRAZOLE DİĞER OLASILIK PRAVASTATIN rabdomiyoliz

12 yIl takip gt10000 HASTA (atheroskleroz risk toplum ccedilalışmasında) BAZAL GFR gt60 MLDK PPI kullanan hastalar KBH RISKI PPI KULLANANLARDA HR 15 (95 confidence interval 114-196 gunde tek doz 115 gunde 2 doz 146 CI 12-128

PPI (173321 ) veya H2 res antagonisti (20270) yeni kullanan

hastalar 5 yil takip Insident eGFRlt60 mldk PPIgt H2res blokeri insident KBH PPIgt H2res blokeri SCrX2 PPIgt H2res blokeri

PPI kullanim suresi lt30 gun lt31-90 gun lt 30 gunlt 91-180 lt30 gun lt181-360 lt30 gunlt361=720 PPI dozu arttikca risk artiyo J Am Soc Nephrol 2016 Apr 14 Proton Pump Inhibitors and

Risk of Incident CKD and Progression to ESRD Xie Y1 Bowe B1 Li T2 Xian H3 Balasubramanian S1 Al-Aly Z4

KANADA CcedilALISMASINDA

AKI RISKI

PPI BAŞLANDIKTAN 120 GUumlN SONRA AKI NEDENİ İLE HASTANEYE YATIRILANLAR İNCELENIYOR PPI KULLANAN 290592 KİŞİDE

AKI 1349 1000hasta yılında kontrollerde 546 1000 hasta yılında

AIN INSIDENSI PPI KULLANANLARDA 0321000 hasta yili KONTROLLERDE 0111000 hasta yili

133 AIN BIYOPSI tanisi olan hasta (1993-2011 yillarinda tek merkez

Ilac 70 otoimmun 20 infeksiyon 4

Ilaca bagli AIN hastalar daha yasli baslangic bobrek fonksiyonlari daha yuksek daha az semptomatik ilac maruziyeti daha uzun bobrek biyopsisine kadar gecen sure daha uzun

016 by the American Society of Nephrology Original Investigation

Biopsy-Proven Acute Interstitial Nephritis 1993-2011 A Case Series Angela K Muriithi Nelson Leung Anthony M

Valeri Lynn D CornellSanjeev Sethi Mary E Fidler Samih H Nasr

PPI ILISKILI HIPOMAGNEZEMI 55 YILDA (14 GUN 13 YIL) ILAC KESILDIKTEN ORT 4 GUNDE DUZELME YENIDEN ILACLA HIPOMAGNEZEMI 4 GUNDE

Kidney Res Clin Pract v35(2) 2016 Jun

Kidney Res Clin Pract 2016 Jun 35(2) 128ndash129 Is hypomagnesemia associated with using proton pump inhibitors

Joo-Hark Yi and Sang-Woong Han

Therefore PPI exposure may induce only modest or no significant changes in serum magnesium concentration

among patients with normal range of serum magnesium

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 9: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

YANIT LANSAPRAZOLE DİĞER OLASILIK PRAVASTATIN rabdomiyoliz

12 yIl takip gt10000 HASTA (atheroskleroz risk toplum ccedilalışmasında) BAZAL GFR gt60 MLDK PPI kullanan hastalar KBH RISKI PPI KULLANANLARDA HR 15 (95 confidence interval 114-196 gunde tek doz 115 gunde 2 doz 146 CI 12-128

PPI (173321 ) veya H2 res antagonisti (20270) yeni kullanan

hastalar 5 yil takip Insident eGFRlt60 mldk PPIgt H2res blokeri insident KBH PPIgt H2res blokeri SCrX2 PPIgt H2res blokeri

PPI kullanim suresi lt30 gun lt31-90 gun lt 30 gunlt 91-180 lt30 gun lt181-360 lt30 gunlt361=720 PPI dozu arttikca risk artiyo J Am Soc Nephrol 2016 Apr 14 Proton Pump Inhibitors and

Risk of Incident CKD and Progression to ESRD Xie Y1 Bowe B1 Li T2 Xian H3 Balasubramanian S1 Al-Aly Z4

KANADA CcedilALISMASINDA

AKI RISKI

PPI BAŞLANDIKTAN 120 GUumlN SONRA AKI NEDENİ İLE HASTANEYE YATIRILANLAR İNCELENIYOR PPI KULLANAN 290592 KİŞİDE

AKI 1349 1000hasta yılında kontrollerde 546 1000 hasta yılında

AIN INSIDENSI PPI KULLANANLARDA 0321000 hasta yili KONTROLLERDE 0111000 hasta yili

133 AIN BIYOPSI tanisi olan hasta (1993-2011 yillarinda tek merkez

Ilac 70 otoimmun 20 infeksiyon 4

Ilaca bagli AIN hastalar daha yasli baslangic bobrek fonksiyonlari daha yuksek daha az semptomatik ilac maruziyeti daha uzun bobrek biyopsisine kadar gecen sure daha uzun

016 by the American Society of Nephrology Original Investigation

Biopsy-Proven Acute Interstitial Nephritis 1993-2011 A Case Series Angela K Muriithi Nelson Leung Anthony M

Valeri Lynn D CornellSanjeev Sethi Mary E Fidler Samih H Nasr

PPI ILISKILI HIPOMAGNEZEMI 55 YILDA (14 GUN 13 YIL) ILAC KESILDIKTEN ORT 4 GUNDE DUZELME YENIDEN ILACLA HIPOMAGNEZEMI 4 GUNDE

Kidney Res Clin Pract v35(2) 2016 Jun

Kidney Res Clin Pract 2016 Jun 35(2) 128ndash129 Is hypomagnesemia associated with using proton pump inhibitors

Joo-Hark Yi and Sang-Woong Han

Therefore PPI exposure may induce only modest or no significant changes in serum magnesium concentration

among patients with normal range of serum magnesium

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 10: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

İLACcedilLARDAN HANGİSİ KBH İLE İLGİLİ OLABİLİR fluoxetine bupropion lansaprazole pravastatin albuterol montelukast

YANIT LANSAPRAZOLE DİĞER OLASILIK PRAVASTATIN rabdomiyoliz

12 yIl takip gt10000 HASTA (atheroskleroz risk toplum ccedilalışmasında) BAZAL GFR gt60 MLDK PPI kullanan hastalar KBH RISKI PPI KULLANANLARDA HR 15 (95 confidence interval 114-196 gunde tek doz 115 gunde 2 doz 146 CI 12-128

PPI (173321 ) veya H2 res antagonisti (20270) yeni kullanan

hastalar 5 yil takip Insident eGFRlt60 mldk PPIgt H2res blokeri insident KBH PPIgt H2res blokeri SCrX2 PPIgt H2res blokeri

PPI kullanim suresi lt30 gun lt31-90 gun lt 30 gunlt 91-180 lt30 gun lt181-360 lt30 gunlt361=720 PPI dozu arttikca risk artiyo J Am Soc Nephrol 2016 Apr 14 Proton Pump Inhibitors and

Risk of Incident CKD and Progression to ESRD Xie Y1 Bowe B1 Li T2 Xian H3 Balasubramanian S1 Al-Aly Z4

KANADA CcedilALISMASINDA

AKI RISKI

PPI BAŞLANDIKTAN 120 GUumlN SONRA AKI NEDENİ İLE HASTANEYE YATIRILANLAR İNCELENIYOR PPI KULLANAN 290592 KİŞİDE

AKI 1349 1000hasta yılında kontrollerde 546 1000 hasta yılında

AIN INSIDENSI PPI KULLANANLARDA 0321000 hasta yili KONTROLLERDE 0111000 hasta yili

133 AIN BIYOPSI tanisi olan hasta (1993-2011 yillarinda tek merkez

Ilac 70 otoimmun 20 infeksiyon 4

Ilaca bagli AIN hastalar daha yasli baslangic bobrek fonksiyonlari daha yuksek daha az semptomatik ilac maruziyeti daha uzun bobrek biyopsisine kadar gecen sure daha uzun

016 by the American Society of Nephrology Original Investigation

Biopsy-Proven Acute Interstitial Nephritis 1993-2011 A Case Series Angela K Muriithi Nelson Leung Anthony M

Valeri Lynn D CornellSanjeev Sethi Mary E Fidler Samih H Nasr

PPI ILISKILI HIPOMAGNEZEMI 55 YILDA (14 GUN 13 YIL) ILAC KESILDIKTEN ORT 4 GUNDE DUZELME YENIDEN ILACLA HIPOMAGNEZEMI 4 GUNDE

Kidney Res Clin Pract v35(2) 2016 Jun

Kidney Res Clin Pract 2016 Jun 35(2) 128ndash129 Is hypomagnesemia associated with using proton pump inhibitors

Joo-Hark Yi and Sang-Woong Han

Therefore PPI exposure may induce only modest or no significant changes in serum magnesium concentration

among patients with normal range of serum magnesium

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 11: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

YANIT LANSAPRAZOLE DİĞER OLASILIK PRAVASTATIN rabdomiyoliz

12 yIl takip gt10000 HASTA (atheroskleroz risk toplum ccedilalışmasında) BAZAL GFR gt60 MLDK PPI kullanan hastalar KBH RISKI PPI KULLANANLARDA HR 15 (95 confidence interval 114-196 gunde tek doz 115 gunde 2 doz 146 CI 12-128

PPI (173321 ) veya H2 res antagonisti (20270) yeni kullanan

hastalar 5 yil takip Insident eGFRlt60 mldk PPIgt H2res blokeri insident KBH PPIgt H2res blokeri SCrX2 PPIgt H2res blokeri

PPI kullanim suresi lt30 gun lt31-90 gun lt 30 gunlt 91-180 lt30 gun lt181-360 lt30 gunlt361=720 PPI dozu arttikca risk artiyo J Am Soc Nephrol 2016 Apr 14 Proton Pump Inhibitors and

Risk of Incident CKD and Progression to ESRD Xie Y1 Bowe B1 Li T2 Xian H3 Balasubramanian S1 Al-Aly Z4

KANADA CcedilALISMASINDA

AKI RISKI

PPI BAŞLANDIKTAN 120 GUumlN SONRA AKI NEDENİ İLE HASTANEYE YATIRILANLAR İNCELENIYOR PPI KULLANAN 290592 KİŞİDE

AKI 1349 1000hasta yılında kontrollerde 546 1000 hasta yılında

AIN INSIDENSI PPI KULLANANLARDA 0321000 hasta yili KONTROLLERDE 0111000 hasta yili

133 AIN BIYOPSI tanisi olan hasta (1993-2011 yillarinda tek merkez

Ilac 70 otoimmun 20 infeksiyon 4

Ilaca bagli AIN hastalar daha yasli baslangic bobrek fonksiyonlari daha yuksek daha az semptomatik ilac maruziyeti daha uzun bobrek biyopsisine kadar gecen sure daha uzun

016 by the American Society of Nephrology Original Investigation

Biopsy-Proven Acute Interstitial Nephritis 1993-2011 A Case Series Angela K Muriithi Nelson Leung Anthony M

Valeri Lynn D CornellSanjeev Sethi Mary E Fidler Samih H Nasr

PPI ILISKILI HIPOMAGNEZEMI 55 YILDA (14 GUN 13 YIL) ILAC KESILDIKTEN ORT 4 GUNDE DUZELME YENIDEN ILACLA HIPOMAGNEZEMI 4 GUNDE

Kidney Res Clin Pract v35(2) 2016 Jun

Kidney Res Clin Pract 2016 Jun 35(2) 128ndash129 Is hypomagnesemia associated with using proton pump inhibitors

Joo-Hark Yi and Sang-Woong Han

Therefore PPI exposure may induce only modest or no significant changes in serum magnesium concentration

among patients with normal range of serum magnesium

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 12: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

12 yIl takip gt10000 HASTA (atheroskleroz risk toplum ccedilalışmasında) BAZAL GFR gt60 MLDK PPI kullanan hastalar KBH RISKI PPI KULLANANLARDA HR 15 (95 confidence interval 114-196 gunde tek doz 115 gunde 2 doz 146 CI 12-128

PPI (173321 ) veya H2 res antagonisti (20270) yeni kullanan

hastalar 5 yil takip Insident eGFRlt60 mldk PPIgt H2res blokeri insident KBH PPIgt H2res blokeri SCrX2 PPIgt H2res blokeri

PPI kullanim suresi lt30 gun lt31-90 gun lt 30 gunlt 91-180 lt30 gun lt181-360 lt30 gunlt361=720 PPI dozu arttikca risk artiyo J Am Soc Nephrol 2016 Apr 14 Proton Pump Inhibitors and

Risk of Incident CKD and Progression to ESRD Xie Y1 Bowe B1 Li T2 Xian H3 Balasubramanian S1 Al-Aly Z4

KANADA CcedilALISMASINDA

AKI RISKI

PPI BAŞLANDIKTAN 120 GUumlN SONRA AKI NEDENİ İLE HASTANEYE YATIRILANLAR İNCELENIYOR PPI KULLANAN 290592 KİŞİDE

AKI 1349 1000hasta yılında kontrollerde 546 1000 hasta yılında

AIN INSIDENSI PPI KULLANANLARDA 0321000 hasta yili KONTROLLERDE 0111000 hasta yili

133 AIN BIYOPSI tanisi olan hasta (1993-2011 yillarinda tek merkez

Ilac 70 otoimmun 20 infeksiyon 4

Ilaca bagli AIN hastalar daha yasli baslangic bobrek fonksiyonlari daha yuksek daha az semptomatik ilac maruziyeti daha uzun bobrek biyopsisine kadar gecen sure daha uzun

016 by the American Society of Nephrology Original Investigation

Biopsy-Proven Acute Interstitial Nephritis 1993-2011 A Case Series Angela K Muriithi Nelson Leung Anthony M

Valeri Lynn D CornellSanjeev Sethi Mary E Fidler Samih H Nasr

PPI ILISKILI HIPOMAGNEZEMI 55 YILDA (14 GUN 13 YIL) ILAC KESILDIKTEN ORT 4 GUNDE DUZELME YENIDEN ILACLA HIPOMAGNEZEMI 4 GUNDE

Kidney Res Clin Pract v35(2) 2016 Jun

Kidney Res Clin Pract 2016 Jun 35(2) 128ndash129 Is hypomagnesemia associated with using proton pump inhibitors

Joo-Hark Yi and Sang-Woong Han

Therefore PPI exposure may induce only modest or no significant changes in serum magnesium concentration

among patients with normal range of serum magnesium

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 13: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

PPI (173321 ) veya H2 res antagonisti (20270) yeni kullanan

hastalar 5 yil takip Insident eGFRlt60 mldk PPIgt H2res blokeri insident KBH PPIgt H2res blokeri SCrX2 PPIgt H2res blokeri

PPI kullanim suresi lt30 gun lt31-90 gun lt 30 gunlt 91-180 lt30 gun lt181-360 lt30 gunlt361=720 PPI dozu arttikca risk artiyo J Am Soc Nephrol 2016 Apr 14 Proton Pump Inhibitors and

Risk of Incident CKD and Progression to ESRD Xie Y1 Bowe B1 Li T2 Xian H3 Balasubramanian S1 Al-Aly Z4

KANADA CcedilALISMASINDA

AKI RISKI

PPI BAŞLANDIKTAN 120 GUumlN SONRA AKI NEDENİ İLE HASTANEYE YATIRILANLAR İNCELENIYOR PPI KULLANAN 290592 KİŞİDE

AKI 1349 1000hasta yılında kontrollerde 546 1000 hasta yılında

AIN INSIDENSI PPI KULLANANLARDA 0321000 hasta yili KONTROLLERDE 0111000 hasta yili

133 AIN BIYOPSI tanisi olan hasta (1993-2011 yillarinda tek merkez

Ilac 70 otoimmun 20 infeksiyon 4

Ilaca bagli AIN hastalar daha yasli baslangic bobrek fonksiyonlari daha yuksek daha az semptomatik ilac maruziyeti daha uzun bobrek biyopsisine kadar gecen sure daha uzun

016 by the American Society of Nephrology Original Investigation

Biopsy-Proven Acute Interstitial Nephritis 1993-2011 A Case Series Angela K Muriithi Nelson Leung Anthony M

Valeri Lynn D CornellSanjeev Sethi Mary E Fidler Samih H Nasr

PPI ILISKILI HIPOMAGNEZEMI 55 YILDA (14 GUN 13 YIL) ILAC KESILDIKTEN ORT 4 GUNDE DUZELME YENIDEN ILACLA HIPOMAGNEZEMI 4 GUNDE

Kidney Res Clin Pract v35(2) 2016 Jun

Kidney Res Clin Pract 2016 Jun 35(2) 128ndash129 Is hypomagnesemia associated with using proton pump inhibitors

Joo-Hark Yi and Sang-Woong Han

Therefore PPI exposure may induce only modest or no significant changes in serum magnesium concentration

among patients with normal range of serum magnesium

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 14: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

KANADA CcedilALISMASINDA

AKI RISKI

PPI BAŞLANDIKTAN 120 GUumlN SONRA AKI NEDENİ İLE HASTANEYE YATIRILANLAR İNCELENIYOR PPI KULLANAN 290592 KİŞİDE

AKI 1349 1000hasta yılında kontrollerde 546 1000 hasta yılında

AIN INSIDENSI PPI KULLANANLARDA 0321000 hasta yili KONTROLLERDE 0111000 hasta yili

133 AIN BIYOPSI tanisi olan hasta (1993-2011 yillarinda tek merkez

Ilac 70 otoimmun 20 infeksiyon 4

Ilaca bagli AIN hastalar daha yasli baslangic bobrek fonksiyonlari daha yuksek daha az semptomatik ilac maruziyeti daha uzun bobrek biyopsisine kadar gecen sure daha uzun

016 by the American Society of Nephrology Original Investigation

Biopsy-Proven Acute Interstitial Nephritis 1993-2011 A Case Series Angela K Muriithi Nelson Leung Anthony M

Valeri Lynn D CornellSanjeev Sethi Mary E Fidler Samih H Nasr

PPI ILISKILI HIPOMAGNEZEMI 55 YILDA (14 GUN 13 YIL) ILAC KESILDIKTEN ORT 4 GUNDE DUZELME YENIDEN ILACLA HIPOMAGNEZEMI 4 GUNDE

Kidney Res Clin Pract v35(2) 2016 Jun

Kidney Res Clin Pract 2016 Jun 35(2) 128ndash129 Is hypomagnesemia associated with using proton pump inhibitors

Joo-Hark Yi and Sang-Woong Han

Therefore PPI exposure may induce only modest or no significant changes in serum magnesium concentration

among patients with normal range of serum magnesium

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 15: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

133 AIN BIYOPSI tanisi olan hasta (1993-2011 yillarinda tek merkez

Ilac 70 otoimmun 20 infeksiyon 4

Ilaca bagli AIN hastalar daha yasli baslangic bobrek fonksiyonlari daha yuksek daha az semptomatik ilac maruziyeti daha uzun bobrek biyopsisine kadar gecen sure daha uzun

016 by the American Society of Nephrology Original Investigation

Biopsy-Proven Acute Interstitial Nephritis 1993-2011 A Case Series Angela K Muriithi Nelson Leung Anthony M

Valeri Lynn D CornellSanjeev Sethi Mary E Fidler Samih H Nasr

PPI ILISKILI HIPOMAGNEZEMI 55 YILDA (14 GUN 13 YIL) ILAC KESILDIKTEN ORT 4 GUNDE DUZELME YENIDEN ILACLA HIPOMAGNEZEMI 4 GUNDE

Kidney Res Clin Pract v35(2) 2016 Jun

Kidney Res Clin Pract 2016 Jun 35(2) 128ndash129 Is hypomagnesemia associated with using proton pump inhibitors

Joo-Hark Yi and Sang-Woong Han

Therefore PPI exposure may induce only modest or no significant changes in serum magnesium concentration

among patients with normal range of serum magnesium

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 16: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

PPI ILISKILI HIPOMAGNEZEMI 55 YILDA (14 GUN 13 YIL) ILAC KESILDIKTEN ORT 4 GUNDE DUZELME YENIDEN ILACLA HIPOMAGNEZEMI 4 GUNDE

Kidney Res Clin Pract v35(2) 2016 Jun

Kidney Res Clin Pract 2016 Jun 35(2) 128ndash129 Is hypomagnesemia associated with using proton pump inhibitors

Joo-Hark Yi and Sang-Woong Han

Therefore PPI exposure may induce only modest or no significant changes in serum magnesium concentration

among patients with normal range of serum magnesium

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 17: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

Kidney Res Clin Pract v35(2) 2016 Jun

Kidney Res Clin Pract 2016 Jun 35(2) 128ndash129 Is hypomagnesemia associated with using proton pump inhibitors

Joo-Hark Yi and Sang-Woong Han

Therefore PPI exposure may induce only modest or no significant changes in serum magnesium concentration

among patients with normal range of serum magnesium

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 18: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

PPI lerinin olasi yan etkileri US FDA 2012

Ca emiliminde azalma Kirik riskinde artma Fe emiliminde azalma Mg emiliminde azalma Levotiroksin emliminde azalma Vit B12 emiliminde azalma Ketokonazole itrakonazol emiliminde azalma Clostridium Difficile Inf gelisme riski siddetli seyretmesi ve tekrarlama riski AKI ve KBH riskinde artis Demans

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 19: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

PPI Ilac etkilesimi PPI+clopidogrelrarr Aktivasyonudarr

Ayni hepatik yolak

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 20: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

PPI leri kardiyovaskuler riski artirmaktadir

Ghebremariam YT LePendu P Lee JC et al Unexpected effect of proton pump inhibitors elevation of the cardiovascular risk factor asymmetric dimethylarginine Circulation 2013 128845

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 21: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine residues ADMA is largely (80) metabolized by dimethylarginine dimethylaminohydrolase (DDAH) ADMA is a competitive inhibitor of nitric oxide (NO) synthase (NOS) Endothelial NOS (eNOS) is highly regulated and produces small amounts of NO locally to affect vascular homeostasis Increased levels of ADMA (such as through possible inhibition by the proton pump inhibitors [PPIs]) could impair eNOS activity reducing NO generation while increasing superoxide anion generation The vasoprotective action of eNOS is lost increasing the risk for adverse vascular events In this setting inflammatory cells are attracted into the vessel wall and express inducible NOS (iNOS) which generates superoxide anion and nitric oxide which combine to form the cytotoxic free radical peroxynitrite anion L-NMMA indicates NG-monomethyl-L-arginine and PRMTs protein arginine methyltransferases

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 22: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

PPI AIN ve AKI disinda

KBH riski

KBH hizinda artis

ESRD ye ulasma riskinda artis

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 23: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

Altta yatan mek

PPI azaltildiginda veya kesildiginde GFR artisi

Eslik eden NSAID kullanimi yeterince degerlendirilmemis

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 24: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

NSAID

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 25: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

PROSTAGLANDINLERIN ETKILERI PATOLOJIK

ASTIM

DIYARE

DISMENORE

INFLAMASYON

KEMIK EROZYONU

AGRI

ATES

FIZYOLOJIK

ISI KONTROLU

HUCRE KORUNMASI

BARSAK MOTILITESI

UTERUS KASILMASI

SEMEN CANLILIGI

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 26: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

COX-1 VE COX-2 ENZIMLERININ YERLESIM YERLERI VE FONKSIYONLARI

COX-1

Yapisal olarak bulunurlar

Koruma fonksiyonu

Tum organlarda bulunurlar

Mide bobrek barsak trombositlerde

Damar endoteli

COX-2

Uyari ile aciga cikarlar

Inflamatuardirlar

Nekrotik yerlerde

Boumlbrekte

Uterus over beyin ince barsak

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 27: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

BOumlBREKTE PG LERIN YERLEŞİMİ VE FONKSİYONLARI

YER EIKONASANOİD ETKI

ARTERIOLLER PG I2 PG E2 Vazodilatasyon

GLOMERUL PG I2gtPG E2 insan GFR nin devamliligi PG E2gt TX sıccedilan

TUBUL PG E2PG F2 alfa NaCl ve su atılımını uarr

INTERSTIYUM PG E2 NaCl ve su atılımının uarr

lokal kan akımına etki JGA Prostasiklin PG E2 Renin salınımının

uyarilmasi

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 28: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

NSAID ve BOumlBREK Hemodinamik veya ATN

PG sentez inhibisyonu Uyumsuz hiperkalemi

Hyporeninemik hipoaldosteronizm

Inflamasyon Akut interstisyel nefropati (proteinuri) Kronik interstisyel nefropati Nefrotik sendrom MDH MGN)

Papiller nekroz (Analjezik nefropatisi)

Elektrolit dengesizliği

OumldemSu ve tuz birikimi

HT

Uroepitelyal malignensi

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 29: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

NSAID BOumlBREK YAN ETKİLER EPIDEMIYOLOJISI

NSAID kullananların 1-5

NSAID ye bağlı nefrotoksik olay 25 milyonyıl

AKI Nonselektif ve selektif Cox inhibitorleri ile gelişir

122 722 NSAID verilen yaşlıda

30 guumlnde hastaneye yatış riski

Naproksen dışı NSAID 23

Naproksen 24

Refecoxib 23

Celecoxib 15

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 30: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

Certain conditions that promote renal vasoconstriction and renal hypoperfusion require prostaglandins to vasodilate the afferent arteriole and blunt vasoconstriction to maintain a normal GFR (left) However in the presence of NSAIDs which reduced prostaglandin production afferent arteriole vasoconstriction dominates and reduces GFR (right)

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 31: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

SELEKTIF COX-2 INHIBITORLERI Inuumllin klirensi ve iothalamte klirensi ile GFR

Benzer GFR azalması

Oumldem Elektrolit dengesizliği

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 32: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

Hemodinamik NSAID ye bağlı AKI Risk Faktoumlrleri ETKILI PLASMA VOLUM AZALMASI Volume azalmasi kusma ishal sepsis kanama

diuretikler

Siroz

Konjestif kalp yetersizligi

Nefrotik sendrom sepsis

Hiperkalcsmi (siddetli) ETKILI PLASMA VOLUMU AZALMAMIŞ Kronik bobrek hastaligi glomerulonefritler

Renal arter stenozu

Ileri yas

ACEI ARB CNI kontrast maddeleR Obstruktif uropatiler

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 33: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

KBH olanlarda NSAID ye bağlı GFR kaybı daha hızlı 1522 hastada NSAID kesildikten sonra

Stage GFR ARTISI 345 14 MLDK 102

3 459 rarr469

4 239 rarr2711

5 124 rarr264

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 34: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

KALP YETERSİZLİKLERİNDE NSAID YE BAĞLI AKI DAHA SIK 386916 KALP YETERSIZLIGI OLAN HASTA

AKI RISKI

KY(+) NSAID (+) 763

KY (-) NSAID (+) 334

Ky (+) NSAID (-) 282

NSAID (+) ACEIARBDIURETIK

30 GUNDE AKI RISKINI ARTIRMIS (OR 15)

BU ILACLAR TEK KULLANILDIKLARINDA AKI RISKI ARTMAMIŞ

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 35: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

TANI DIGER OLASILIKLAR DISLANIR

DIGER AKI GIBI

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 36: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

IYILESME HEMODINAMIK AKI 24-72 SAAT

BIYOPSI GEREKEBILIR 3-7 GUNDE

Idrar sediment pruri

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 37: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

Kronik bobrek hastaligi Kronik TIN veya RPN nedeni ile risk artmıştır

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 38: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

Analgesic nephropathy Fearture Incidence

Excessive consumption

100

Women 80

Headache 80

GI disturbance 35

UTI 40

Papillary Necrosis 20

Papillary calcification

65

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 39: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

ELEKTROLIT DENGESIZLIKLERI

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 40: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

HIPERKALEMI RENIN İNHİBİSYONU AII ilişkili aldosteron sentezi bozulur AKI GFR azalması

İndomethazin baslanan 50 hastada hastanede ilk birkaccedil guumlnde serum K artışı

40 05 mEqL

34 05-09

26 gt1

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 41: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

Hipokalemi NSAID +CODEIN KOMBINASYONU KULLANAN

BAZI HASTALARDA HIPOKALEMI+RTA

IDRAR Phgt55 U vol yuksek

reversible

MEK BELIRSIZ

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 42: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

HIPONATREMI

PG lerin ADH INHIBISYON ORTADAN KALKMASI

serbest su klirensi azalır

(ADH fazlalığı olan SIADH KY GIBI)

ENCcedilOK YAŞLILARDA TIYAZIDLERLE ŞİDDETLENİR

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 43: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

OumlDEM HT ve KALP YETERSİZLİĞİ

Sağlıklılarda bile 05-1 kg ağırlık artışı

Na ve su atılımında bozulma

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 44: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

SELEKRIF COX-2 VE NONSELEKTIF NSAID

KARDİYOVASKULER OLAY

(iskemik kalp hastalığı KY HT AF) RİSKİNİ ARTIRIR

MI riski artmamıştır

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 45: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

NSAID VE NEFROTIK SENDROM

MDH

MGN

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 46: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

Int Urol Nephrol 2009 Dec41(4)919-26 The effects of the nonsteroidal anti-

inflammatory drug diclofenac sodium on the rat kidney and alteration by furosemide

Besen A1 Kose F Paydas S Gonlusen G Inal T Dogan A Kibar M Balal M

1Faculty of Medicine Department of Nephrology Cukurova University Adana Turkey

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 47: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

Clin Exp Nephrol 2010 Feb14(1)22-7 doi

101007s10157-009-0214-2 Epub 2009 Oct 1

Effects of selective Cox-2 inhibitor rofecoxib alone

or combination with furosemide on renal functions

and renal Cox-2 expression in rats

Kose F1 Besen A Paydas S Balal M Gonlusen G Inal

T Dogan A Kibar M 1Department of Internal Medicine Faculty of Medicine

Cukurova University 01330 Adana Turkey

fatihkosegmailcom

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 48: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

NSAID icin

GUVENLI DOZ VE SURE YOK

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 49: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine

HANGI NSAID GUVENLI

Indometazin en guclu PG inhibitoru

Sulindac veya aspirin (duumlşuumlk doz) ile nispeten renal PG korunmuş

Page 50: PPI ve NSAID NEFROTOKSISITESI - nefroloji.org.tr · The asymmetrical dimethylarginine (ADMA) pathway. ADMA is derived from proteins (largely nuclear) containing methylated arginine