vat li hat nhan_li thuyet va bai tap
TRANSCRIPT
-
8/6/2019 Vat Li Hat Nhan_li Thuyet Va Bai Tap
1/17
uviendientu.org
S LC V HT NHN NGUYN T
I. TM TT L THUYT
1. Cu trc ht nhn. ht khi v nng lng lin ktHt nhn nguyn t bao gm cc proton v notron gi chung l cc ht nuclon. Cc nuclon nylin kt bng lc ht nhn, l loi lc c c li tng tc rt nh. Mt ht nhn X c Z proton v Nnotron th s c Z = A + N nuclon, s c k hiu l . Z cng chnh l v tr ca nguyn ttng ng trong bng h thng tun hon.
Khi lng ca cc nuclon hay cc ht nhn c o bng n v Cacbon, l khi lng bng1/12 khi lng ca ht nhn C12, k hiu l u . Khi lng ca proton l 1,0073 u, khi lngca notron l 1,0087 u.n v khi lng u cng c th vit l 931 MeV/c2.
iu c bit l tng khi lng m0ca cc nuclon cu thnh baogi cng ln hn khi lng mca ht nhn. Gi m = m0 m l ht khi ca ht nhn. Theo h thc nng lng caAnhxtanh, ta thy nng lng gii phng cc nuclon trong ht nhn thnh cc nuclon ring rti thiu phi l m.c2. Nng lng gi l nng lng lin ktca ht nhn.
2. Phng x.S phng x l ht nhn pht ra cc tia phng x v bin i thnh ht nhn khc. Cc tia phngx c th l tia gm cc ht nhn ht Heli, tia gm cc electron hoc phn electron h ay cc tiagamma l cc sng in t mnh.
Bn cht ca phng x +l mt proton bin thnh mt notron v mt ht e+:
p n + e+
Bn cht ca phng x -l mt notron bin thnh mt proton v mt ht e-:
n p + e-.
S phng x khng ph thuc vo cc iu kin bn ngoi nh p sut, nhit , nh sng. C saumt khong thi gian T gi l chu k bn r th s lng ht nhn phng x gim i mt na. Dod ta vit:
N = N0.
Hoc N = N0.e-tvi = ln2/T
T ta cng c:
m = m0.e-t = m0. .
n = n0.e-t = n0. .
phng x hay hot phng x l s ht phng x trong mt giy. Mt phng x trn giy gil mt Bec-c-ren (Bq), 1 Curi (Ci) l 3,7.1010phng x trn giy: 1 Ci = 3,7.1010 Bq.
-
8/6/2019 Vat Li Hat Nhan_li Thuyet Va Bai Tap
2/17
uviendientu.org
Ta cng c:
H = H0.e-t
= H0. .
3. Phn ng ht nhnPhn ng ht nhn l tng tc ca cc ht nhn dn n s to thnh cc ht nhn khc.
Trong phn ng ht nhn, khi lng c th thay i nhng cc i lng sau y c bo ton:
Tng s khi ca cc ht nhnTng in tch ca cc ht nhnNng lng ca cc ht nhnng lng ca cc ht nhn.
4. Phn ng phn hch v phn ng nhit hch Phn ng phn hch l s hp th notron ca mt ht nhn s khi ln ri v thnh hai ht nhntrung bnh. Phn ng ny thng km theo s phng ra cc notron khc.
Ty theo h s nhn notron (s notron pht ra trong mi phn ng) v kt cu ca mu cht mphn ng c duy tr hay khng.
Phn ng nhit hch l s kt hp gia cc ht nhn nh di tc dng ca nhit cao thnh ccht nhn ln hn. Nhit cho phn ng ny xy ra l hng triu . Do , phn ng nhithch xy ra, trc cn c mt phn ng phn hch
II. TM TT CNG THC
Ni dung Cc cng thc Ghi ch
Cu trc ht nhn. ht khi, nng lnglin kt
n =
N = n.NA.
m = Zmp + Nmnm = Zmp
+ (A - Z)mnm
Elk= m.c2
Phng x. nh lutphng x
m = m0.e-t = m0.
n = n0.e-t = n0.
H = - = -N = N
H = H0.e-t = H0.
-
8/6/2019 Vat Li Hat Nhan_li Thuyet Va Bai Tap
3/17
uviendientu.org
Phn ng ht nhn. Ccnh lut bo ton
Qta = (m1m2)c2
Qthu = (m2m1)c2
K2 = K1 + Qta = K1 - QthuP = mv, p2 = 2mK
III. DNG BI C BN
Bi 1: Cu trc ht nhn. Nng lng lin kt
Phng php gii:S proton trong ht nhn: ZS nuclon: AS notron: A - Z ht khi: m = Zmp + Nmnm = Zmp + (A - Z)mn - mNng lng lin kt: Elk= m.c
2.
V d 1: Ht nhn Natri c k hiu v kh lng ca n l mNa = 22,983734 u, bit mp =1,0073 u, mn = 1,0087 u.
a. Tnh s ht notron c trong ht nhn Na.b. Tnh s nuclon c trong 11,5 g Na.c. Tnh ht khi v nng lng lin kt, nng lng lin kt ringca ht nhn Na.
Li gii:
a. S notron ca Na: N* = 23 11 = 12.b. S mol Na c trong 11,5 g Na: n = = 0,5.
S nguyn t cha trong : N = n.NA = 0,5.6,02.1023 = 3,01.1023.
Mi nguyn t Na c 23 nuclon, vy trong tng nguyn t th s nuclon l:N
1= N.23 = 69,23.10
23.
c. ht khi: m = 11. 1,0073 + 13. 1,0087 - 22,9837 = 0,201 (u)Nng lng lin kt ca Na: E lk= 0,201.931 = 187 (MeV).
-
8/6/2019 Vat Li Hat Nhan_li Thuyet Va Bai Tap
4/17
uviendientu.org
Bi 2: Phng x. Hot phng x
Phng php gii:
Hot phng x hay phng x: H = - = -N = N.
Khi lng ca cht phng x ph thuc t theo cng thc: m = m0.e-t = m0. .
S mol ca cht phng x ph thuc t theo cng thc: n = n0.e-t = n0. .
phng x ca cht phng x ph thuc t theo cng thc: H = H0.e-t = H0. .
V d 2: Urani 23892U c chu k bn r l 4,5.109nm.a. Gi s rng tui ca Tri t l 5 t nm. Hy tnh lng cn li ca 1 g U238 k t
khi Tri t hnh thnh.b. Tnh phng x ca mt mol U238 v phng x ca lng cn li sau thi gian
2,25 t nm.
Li gii:
a. Khi lng cht phng x c tnh theo cng thc:m = m0. .
Thay s m0 = 1g, t = 5.109, T = 4,5.109ta tnh c m = 0,463 g.b. phng x c tnh theo cng thc: H = N
Trong = ln2/T vi T tnh ra giy.= ln2/(4,5.109.365.86400)N = nNA = 6,02.10
23.
Thay s ta tnh c H = 2,94.106
Bq. phng x ph thucthi gian theo cng thc: H = H0.e
-t = H0. .
Vi t = 2,25.109nm th H = 2,94.106. = 2,1.106 (Bq).
Bi 3: Tm chu k phng x. Tm tui ca c vt
Phng php gii:S dng cc cng thc v s phng x nh dng 3 nu trn.
Xt cng thc: m = m0. .
= -log2 Ta c th tnh t hoc T.Abc
V d 3: Khi phn tch mt mu g, ngi ta thy 87,5% s nguyn t ng v phng x 146C bphn r thnh cc nguyn t 177N . Bit chu k bn r ca
14
6 C l 5570 nm. Tui ca mu
g ny l bao nhiu?
-
8/6/2019 Vat Li Hat Nhan_li Thuyet Va Bai Tap
5/17
uviendientu.org
Li gii: Khi 87,5% s nguyn tb phng x th s nguyn t cn li ch l 22,5 % tc l:
N = 0,225N0.
M N = N0. => = 0,225 = - log20,225 = 2,15 t = 2,15T.
Thay s ta tnh c 11976 (nm).
Bi 4: Cht phng x v cht to thnh
Phng php gii:Lu rng c bao nhiu ht phng x th c by nhiu ht to thnh. S ht phng x(chnh l s ht to thnh) c tnh:
Nu thi gian so snh c vi chu k: N = N0N = N0(1 - ).Nu thi gian rt nh so vi chu k: N = H.t= N.t
T s s ht cht cn li trn s ht cht to thnh: = ( )/(1 - ).
T s khi lng cht cn li trn khi lng cht to thnh: = . .
V d 4: Urani 23892U c chu k bn r l 4,5.109nm. Khi phng x , urani bin thnh Thri234
90Th . Ban u c 23,8 g urani.
a. Tnh s ht v khi lng Thori sau 9.109nm.b.
Tnh t s s ht v t s khi lng sau 4,5,10
9
nm.
Li gii: Phng trnh phng x: +
Ta thy mt nguyn t U phng x cho mt nguyn t Th
Trong 23,8 g U ban u tng ng 1 mol th c 6,02.1022nguyn t U.
a. Sau thi gian 9.109nm tng ng 2 chu k, s lng ht U s gim i 4 ln, tc lcn li , hay s ht phng x l . Vy s ht U phng x hay s ht Th to thnhl:
NTh = .6,02.1022
= 4,515.1022
.
Ta cng thy rng khi lng U phng x hay 17,85 g U phng x. C 238 gU phng x th to thnh 234 g Th. Vy khi lng Th to thnh l:
mTh = 17,85. = 17,55 (g).
b. Cn c lp lun trn, ta thy t s gia s ht v ht l 1/3.Khi lng U cn li l: .23,8 = 5,95.T s gia khi lng v l: 5,95:17,55 = 0,339 1/2,95.
Ta thy rng t s khi lng khc t s s ht ca cc cht urani v thori.
-
8/6/2019 Vat Li Hat Nhan_li Thuyet Va Bai Tap
6/17
uviendientu.org
Bi 5: Bi ton hai cht phng x vi chu k bn r khc nhau
Phng php gii:Vit biu thc s ht hoc khi lng cn li ca cc cht phng xThit lp t s ca s ht hoc khi lng cc cht phng x
V d 5: Cho bit 23892U v 23592U l cc cht phng x c chu k bn r ln lt l T1 = 4,5.109nmv T2=7,13.10
8nm. Hin nay trong qung urani thin nhin c ln U238 v U 235 theo
t l 160 : 1. Gi thit thi im to thnh Tri t t l 1:1. Cho ln10 = 2,3; ln2 =0,693. Tui ca Tri t l bao nhiu?
Li gii: Gi N0l s ht ban u (khi Tri t hnh thnh) ca U238 v U235.
S ht U238 hin nay l: N1 = N0.
S ht U235 hin nay l: N2 = N0.
=Ta thy chu k bn r ca U235 nh hn, tc l U235 phng x nhanh hn, suy ra rng sht cn li ca n phi t hn.
Kt hpgi thit ta c = 160.
= 160 t( ) =log2160
t( ) = log216 +
t( ) = 7,32
t = 7,32.
t= 6,2.109(nm)
Theo tnh ton trn, tui ca Tri t l 6,2 t nm.
-
8/6/2019 Vat Li Hat Nhan_li Thuyet Va Bai Tap
7/17
uviendientu.org
Bi 6: Tnh nng lng ta ra hay thu vo trong phn ng ht nhn. iukin phn ng
Phng php gii:Gi m1, m2l khi lng trc v sau phn ng.
Nu m1 > m2th phn ng ta mt lng nng lng Q = (m1 - m2)c2.Nu m2 > m1th phn ng thu mt lng nng lng Q = (m2m1)c
2.
iu kin phn ng xy ra l phi nhn nng lng cn thu vo. Nnglng c th l ng nng ca cc ht n.
V d 6: Xt phn ng ht nhn xy ra khi dng ht bn ph nhn Al: 27 3013 15 Al P n. Bitkhi lng ht nhn: mAl = 26,974 u; m = 4,0015 u; mp = 29,97 u; mn = 1,0087 u. ngnngti thiu ca ht phn ng xy ra l bao nhiu?
Li gii: Xt phng trnh phn ng:27 30
13 15 Al P n
Khi lng trc phn ng: m1 = mAl + m = 26,974 + 4,0016 = 30,9756 (u)
Khi lng sau phn ng: m2 = mAl + m = 29,79 + 1,0087 = 30,9787 (u)
Vy phn ng trn l phn ng thu nng lng.
W1 - W2 = (m2m1)c2 = (30,9787 - 30,9756).931 = 2,89 (MeV).
Sau phn ng, cc ht sinh ra c ng nng. Trng hp ti thiu cc ht sinh ra c ngnng bng 0, tc l W2= 0. Khi ng nng ca cc ht ban u, hay ht l 2,88MeV.
V d 7: Cho phn ng ht nhn: + p + . Bit khi lng ht nhn mNa =22,983734u, mHe = 4,001151u, mp = 1,007276u, mNe = 19,986950u. Phn ng ny tahay thu bao nhiu nng lng.
Li gii:
Khi lng trc phn ng: m1 = mNa + mp = 22,983734 + 1,007276 = 23,99101 (u)
Khi lng sau phn ng: m2 = mHe + mNe = 4,001151 + 19,986950 = 23,988101 (u)
Phn ng ny ta ra mt nhit lng l: Q = (m1m2)c2 = (23,99101 - 23,988101).931 =
2,7 (MeV).
-
8/6/2019 Vat Li Hat Nhan_li Thuyet Va Bai Tap
8/17
uviendientu.org
Bi 7: Vn dng cc nh lut bo ton trong phn ng ht nhn
Phng php gii:Bo ton s khi(s nuclon)Bo ton in tch
Bo ton nng lngBo ton ng lngCh : ng lng l mt vc t.
V d 8: Phn ng phn r uran c dng 238 20692 82
U Pb x y . Tnh x v y trong phng
trnh trn.
Li gii:
Theo nh lut bo ton s khi ta c: 238 = 206 + 4x
Theo nh lut bo ton in tch ta c: 92 = 82 + 2x y
T suy ra x = 8; y = 6.
V d 9: ng v phng x plni 21084 Po l cht phng x to thnh ht nhn X. Cho2
Po Xm 209,9828u;m 4,0015u;m 205,9744u;1u 931MeV / c . Gi s ban u ht
plni ng yn, ng nng ca ht l bao nhiu?
Li gii: Ta c phng trnh phng x nh sau:
+
Khi lng trc phn ng l m1 = 209,9828 u.
Khi lng sau phn ng l m2 = 209,9759 u.
Vy phn ng ta nhit. Nhit lng ta ra l Q = (m1 - m2)c2, hay Q = (209,9828 -
209,9759).931 = 6,42 (MeV).
ng nng sau phn ng bng ng nng trc phn ng cng vi nhit ta ra. Theo githit, ng nng ca Po ban u bng 0, vy tng ng nng caht X v sinh ra bng6,42 MeV.
KX + K = 6,42 (*)
Mt khc theo nh lut bo ton ng lng ta c:
Po = X + .
T gi thit suy ra X + = 0
pX = p
-
8/6/2019 Vat Li Hat Nhan_li Thuyet Va Bai Tap
9/17
uviendientu.org
= (1)Tabit rng biu thc ca ng lng: p = mv, cn biu thc ng nng: K = mv 2/2, suyra
p2
= 2mK
Vy (*) c th vit li:
=
Vi biu thc trn, ta c th ly gn ng m 4, mX 206
K = 51,5KX (**)Gii h gm (*) v (**) ta tnh c K = 6,3 MeV.
V d 10:Bn ht nhn c ng nng 18 MeV vo ht nhn 147 N ng yn ta c phn ng14 17
7 8N O p . Bit cc ht nhn sinh ra cng vc t vn tc. Cho m = 4,0015u;
m p = 1,0072u; m N = 13,9992u; m O =16,9947u; cho u = 931 MeV/c2. ng nng ca ht
prtn sinh ra c gi tr l bao nhiu?
Li gii:
Phng trnh phn ng ht nhn: + +
Khi lng trc phn ng: m1 = m + mN = 4,0015 + 13,9992 = 18,0007 (u)
Khi lng sau phn ng: m2 = mO + mp = 16,9947 + 1,0072 = 18,0019 (u).
Nh vy phn ng thu nng lng.
Nng lng thu vo: Q = (m2m1)c2
hay Q = (18,0019 - 18,0007).931 = 1,12 (MeV)
ng nng cc ht sau phn ng: KO + K = 181,12 = 16,88 MeV (*)
Cc ht O v c cng vn tc nn t s ng nng ca chng bng t s khi lng. Cth ly gn ng khi lng bng s khi (vi n v u), ta c:
= = 4,25
Thay vo h thc (*) ta tnh c K = 3,26 MeV v KO = 13,66 MeV.
Ch : Chng ta c hai bi ton phn ng ht nhn ph bin l bi ton mt ht ng yn v thnhhai ht v bi ton mt ht bay vo va chm vi mt ht ng yn sinh ra hai ht.
IV. BI TP N LUYN
Bi t lun:
-
8/6/2019 Vat Li Hat Nhan_li Thuyet Va Bai Tap
10/17
uviendientu.org
9.1.Ht nhn heli c 4,0015u. Tnh nng lng lin kt v nng lng lin kt ring ca ht nhn hli.Tnh nng lng ta ra khi tao thnh 1g hli. Cho bit khi lng ca prton v ntron l mp =1,007276u v mn = 1,008665u; 1u = 931,5MeV/c
2v s avgar l NA = 6,022.1023mol-1.
9.2.Tnh nng lng lin kt ring ca hai ht nhn He2311 v Fe56
26 . Ht nhn no bn vng hn ? Cho
mNa = 22,983734u ; mFe = 55,9207u mn = 1,008665u ; mp = 1,007276u.
9.3.Plni Po210
84 l nguyn t phng x , c chu k bn r 138 ngy, n phng ra 1 ht v bin i
thnh ht nhn con X.a. Vit phng trnh phn ng. Nu cu to, tn gi ca ht nhn X.b.Mt mu plni nguyn cht c khi lng ban u 0,01g. Tnh phng x ca mu cht trn
sau 3 chu k bn r.
9.4.Ht nhn C146 l mt cht phng x, n phng x ra tia-c chu k bn r l 5730 nm.
a. Vit phng trnh ca phn ng phn r.b.Sau bao lu lng cht phng x ca mt mu ch cn bng 1/8 lng cht phng x ban u
ca mu .
c. Trong cy ci c cht phng x C146 . phng x ca mt mu g ti v mt mu g c icng khi lng ln lt l 0,25Bq v 0,215Bq. Tnh tui ca mu g c i.
9.5.Pht pho ( P32
15 ) phng x-vi chu k bn r T = 14,2 ngy v bin i thnh lu hunh (S). Vit
phng trnh ca s phng x v nu cu to ca ht nhn lu hunh. Sau 42,6 ngy k t thi
im ban u, khi lng ca mt khi cht phng x P32
15 cn li l 2,5g. Tnh khi lng ban
u ca n.
9.6.Phn ng phn r ca urani c dng: U238
92 Pb206
82 + x + y-.
a. Tnh x v y.b.Chu k bn r ca U23892 l 4,5.109nm. Lc u c 1g U23892 nguyn cht. Tnh phng x
ban u, phng x sau 9.109nm v s nguyn t U238
92 b phn r sau 5.109nm.
9.7.Coban ( Co60
27 ) phng x-vi chu k bn r 5,27 nm v bin i thnh niken (Ni). Vit phng
trnh phn r v nu cu to ca ht nhn con. Hi sau bao lu th 75% khi lng ca mt khi
cht phng x Co6027 phn r ht.
9.8.Tm nng lng to ra khi mt ht nhn urani 234U phng x tia to thnh ng v thori 230Th.
Cho cc nng lng lin kt ring ca ht l7,10MeV; ca 234U l 7,63MeV; ca 230Th l7,70MeV.
9.9.Ht nhn triti (T) v teri (D) tham gia phn ng nhit hch sinh ra ht nhn X v ht ntron.Vit phng trnh phn ng v tm nng lng to ra t phn ng. Cho bit ht khi ca htnhn triti l mT = 0,0087u, ca ht nhn teri l mD = 0,0024u, ca ht nhn X l mX =0,0305u, 1u = 931,5 MeV/c
2.
9.10. o chu k bn r ca cht phng x, ngi ta cho my m xung bt u m t thi im t o= 0. n thi im t1 = 2gi, my m c n1xung, n thi im t2 = 3t1, my m c n2xung, vi n2 = 2,3n1. Xc nh chu k bn r ca cht phng x.
-
8/6/2019 Vat Li Hat Nhan_li Thuyet Va Bai Tap
11/17
uviendientu.org
9.11. Cho phn ng ht nhn 3717 Cl + X n +37
18 Ar.
Hy cho bit l phn ng ta nng lng hay thu nng lng. Xc nh nng lng ta ra hocthu vo. Bit khi lng ca cc ht nhn: mAr = 36,956889u; mCl = 36,956563u; mp = 1,007276u;mn = 1,008665u; u = 1,6605.10
-27kg; vn tc nh sng trong chn khng c = 3.108m/s.
9.12. Ht nhn 22688 Ra c chu k bn r 1570 nm phn r thnh 1 ht v bin i thnh ht nhn X.
a. Vit phng trnh phn ng.b.Tnh s ht nhn X c to thnh trong nm th 786. Bit lc u c 2,26g radi. Coi khi
lng ca ht nhn tnh theo u xp x bng s khi ca chng v NA = 6,02.1023mol-1.
9.13. Plni210
84 Po l mt cht phngx c chu k bn r 140 ngy m. Ht nhn plni phng x s
bin thnh ht nhn ch (Pb) v km theo mt ht . Ban u c 42mg cht phng x plni. Tnhkhi lng ch sinh ra sau 280 ngy m.
9.14. ng v 2411Na l cht phng x-v to thnh ng v ca magi. Mu 2411Na c khi lng ban
u l m0= 0,24g. Sau 105 gi, phng x ca n gim i 128 ln. Cho NA = 6,02.1023
(mol-1
).
a. Vit phng trnh phn ng.b.Tm chu k bn r v phng x ban u.c. Tm khi lng magi to ra sau thi gian 45 gi.
9.15. Cho phnng ht nhn 23090 Th226
88 Ra + X + 4,91MeV.
a.Nu cu to ca ht nhn X.b.Tnh ng nng ca ht nhn Ra. Bit ht nhn Th ng yn. Ly khi lng gn ng ca cc
ht nhn tnh bng n v u c gi tr bng s khi ca chng.
9.16. Cho phn ng ht nhn 94 Be +1
1 H X +6
3Li
a. X l ht nhn ca nguyn t no v cn gi l ht g?b.
Hy cho bit l phn ng ta nng lng hay thu nng lng. Xc nh nng lng ta rahoc thu vo. Bit mBe = 9,01219u; mp = 1,00783u; mLi = 6,01513u; mX = 4,0026u; 1u =931MeV/c
2.
9.17. Dng 1 prton c ng nng Wp= 5,58MeV bn ph ht nhn23
11Na ng yn sinh ra ht v
X. Coi phn ng khng km theo bc x .a. Vit phng trnh phn ng v nu cu to ht nhn X.b.Phn ng trn thu hay ta nng lng. Tnh nng lng .c. Bit ng nng ca ht l W = 6,6MeV. Tnh ng nng ca ht nhn X.
9.18. Bn ht c ng nng 4MeV vo ht nhn 147 N ng yn th thu c mt ht prton v mt
ht nhn X.a. Vit phng trnh phn ng, nu cu to ca ht nhn X v tnh xem phn ng ta ra hay thu
vo bao nhiu nng lng.
b.Gi s hai ht sinh ra c cng tc , tnh ng nng v tc ca prton. Cho: m = 4,0015u;mX = 16,9947u; mN = 13,9992u; mp = 1,0073u; 1u = 931MeV/c
2; c = 3.108m/s.
Bi trc nghim:
-
8/6/2019 Vat Li Hat Nhan_li Thuyet Va Bai Tap
12/17
uviendientu.org
L thuyt
Cu 1: Nng lng lin kt ca ht l 28,4MeV, ca ht 2311 Na l 186,6MeV. Ht23
11 Na bn vng hn htl do:
A. ht nhn no c nng lng lin kt ln hn th bn vng hn
B. l ng v phng x cn 2311 Na l ng v bnC
. ht nhn c s khi cng ln th cng bn vngD. ht nhn c nng lng lin kt ringcng ln th cng bn vngCu 2: Chn cu ng.
A. Ht nhn cngbn khi ht khi cng ln.B. Khi lng ca ht nhn bng tng khi lng ca cc nucln C. Trong ht nhn s prtn lun lun bng s ntrn.D. Khi lng ca prtn ln hn khi lng ca ntroon.
Cu 3: ng v v l nhng nguyn t m ht nhnA. c th phn r phng x B. c cng s prtn ZC. c cng s ntron N D. c cng s nucln A
Cu 4: Chu k bn r T ca mt cht phng x l khong thi gian no? A. Sau , s nguyn t phng x gim i mt na
B. Bng qung thi gian khng i, sau , s phng x lp li nh ban u C. Sau , cht y mt hon ton tnh phng xD. Sau , phng x ca cht gim i 4 ln
Cu 5: Trong phng x , ht nhn m so vi ht nhn con c v tr th no?A. Tin 1 trong bngtun hon B. Tin 2 trong bng tun honC. Li 1 trong bng tun hon D. Li 2 trong bng tun hon
Cu 6: iu no sau y ng khi ni v tia ?
A. Ht c cng khi lng vi lectronnhng mang in tch nguyn t dng.
B. Tia c tm bay ngn hn so vi tia .
C. Tia c kh nng m xuyn rt mnh, ging nh tia Rn ghen.
D. A, B v C u ng.Cu 7: iu no sau y sai khi ni v tia ?
A. Tia thc cht l ht nhn nguyn t hliB. Khi i qua in trng gia hai bn t in, tia b lch v pha bn m ca t inC. Tia phngra t ht nhn vi vn tc bng vn tc nh sngD. Tia ch i c ti a 8cm trong khng kh
Cu 8: Trong cc loi tia phng x sau, tia m xuyn yu nht l tia no? A. Tia B. Tia + C. Tia - D. Tia
Cu 9: Trong cc loi tia phng x, tia no khng mang in? A. Tia B. Tia + C. Tia - D. Tia
Cu 10: Chn cu tr li sai
A. Ntrin l ht s cp B. Ntrin xut hin trng s phn r phng xC. Ntrin xut hin trng s phn r phng x D. Ntrin ht khng c in tch
Cu 11: C th tng hng s phn r ca ng v phng x bng cch no?A. t ngun phng x vo trong t trng mnh B. t ngun phng x vo trong in trng mnhC. t nng ngun phng x D. Hin nay ta khng bit cch no c th lmthay i hng s phn r phng x
Cu 12: Trong cc phn ng ht nhn, i lng no c bo ton? A. Tng s prtn B. Tng s nuclnC. Tng s ntron D. Tng khi lng cc ht nhn
Cu 13: Cc phn ng ht nhn khng tun th theo cc nh lut no sau y?
-
8/6/2019 Vat Li Hat Nhan_li Thuyet Va Bai Tap
13/17
uviendientu.org
A. Bo ton nng lng ton phn B. Bo ton in tchC. Bo ton ng lng D. Bo ton khi lng
Cu 14: Trong mt phn ng ht nhn, tng khi lng cc ht tham gia s nh th no? A. c bo ton B. Tng, hoc gim tu theo phn ngC. Gim D. Tng
Cu 15: Phn ng nhit hch l phn ng ht nhnA
. to mt lng nhit lnB
. cn mt nhit rt cao mi thchin cC. hp th mt nhit lng ln D. ht nhn cc nguyn t b nung chy thnh ccnucln
Cu trc ht nhnCu 16: Ht nhn nguyn t c cu to bi nhng ht no?
A. Prtn B. Ntrn C. Prton v ntrn D. Prton, ntrn vlectron
Cu 17: Tnh s nguyn t trong 1g O2 cho23
AN 6,022.10 ht/mol; O = 16.A. 376.1020nguyn t B. 736.1020nguyn tC. 637.1020nguyn t D. 367.1020nguyn t
Cu 18: S prtn trong 15,9949 gam 168
O l bao nhiu?
A.244,82.10 B.
236,023.10 C.2396,34.10 D.
2414,45.10
Cu 19: Cho s Avogadro NA = 6,02.1023
mol-1. S ht nhn nguyn t c trong 100g it phng x ( 13153I )l bao
nhiu?
A. 3,592.1023ht B. 4,595.1023ht C. 4,952 .1023ht D.5,426 .1023htCu 20: Chn cu ng. Ht nhn liti c 3 prtn v 4 ntron. Ht nhn ny c k hiu nh th no?
A.7
3Li B.
4
3Li C.
3
4 Li D.3
7Li
Cu 21: Ht nhn nguyn t ch c 82 prtn v 125 ntron. Ht nhn nguyn t ny c k hiu nh th no?
A.125
12 Pb B.12
125 Pb C.82
207 Pb D.207
82 Pb
Cu 22: Cho 4 ht nhn nguyn t c k hiu tng ng 2 3 3 41 1 2 2D, T, He, He.Nhng cp ht nhn no l cc
ht nhn ng v?A.
2
1D v
3
2He B.
2
1D v
4
2He C.
2
1D v
4
2He D.
2
1D v
3
1T
Cu 23: Khi lng ca ht nhn 104 Be l 10,0113u; khi lng ca prtn m p = 1,0072u, ca ntron m n =
1,0086; 1u = 931 MeV/c2 . Nng lng lin kt ring ca ht nhn ny l bao nhiu?
A. 6,43 MeV B. 6,43 MeV C. 0,643 MeV D. Mt gi tr khc
Cu 24: Ht nhn 2010 Ne c khi lng Nem 19,986950u . Cho bit p nm 1,00726u;m 1,008665u; 21u 931,5MeV / c . Nng lng lin kt ring ca 2010 Ne c gi tr l bao nhiu?
A. 5,66625eV B. 6,626245MeV C. 7,66225eV D. 8,02487MeV
Cu 25: ng v phng x cban 6027 Co pht ra tia- v tia . Bit Co nm 55,940u;m 1,008665u;
pm 1,007276u . Nng lng lin kt ca ht nhn cban l bao nhiu?
A.10E 6, 766.10 J B.
10E 3, 766.10 J
C.10E 5, 766.10 J D.
10E 7, 766.10 J
Cu 26: Cho ht nhn 42 He ln lt c khi lng 4,001506u, mp=1,00726u, mn=1,008665u, u=931,5MeV/c2. Nng
lng lin kt ring ca ht nhn 42 He c gi tr l bao nhiu?
A. 7,066359 MeV B. 7,73811 MeV C. 6,0638 MeV D. 5,6311 MeV
Cu 27: Tnh nng lng lin kt ring ca ht nhn 3717
Cl . Cho bit: mp = 1,0087u; mn = 1,00867u; mCl =
36,95655u; 1u = 931MeV/c2
-
8/6/2019 Vat Li Hat Nhan_li Thuyet Va Bai Tap
14/17
uviendientu.org
A. 8,16MeV B. 5,82 MeV C. 8,57MeV D. 9,38MeV
Cu 28: Bit khi lng ca ht nhn U238 l 238,00028u, khi lng ca prtn v ntron l mP=1.007276U;mn = 1,008665u; 1u = 931 MeV/ c
2. Nng lng lin kt ca Urani 23892 U l bao nhiu?
A. 1400,47 MeV B. 1740,04 MeV C.1800,74 MeV D. 1874 MeV
Phng x
Cu 29: Thi gian bn r ca 9038 Sr l T = 20 nm. Sau 80 nm, s phn trm ht nhn cn li cha phn r lbao nhiu?
A. Gn 25% B. Gn 12,5% C. Gn 50% D. Gn 6,25%Cu 30: Mt ngun phng x c chu k bn r T v ti thi im ban u c 32N 0ht nhn. Sau cc khong thigian T/2, 2T v 3T, s ht nhn cn li ln lt bng bao nhiu?
A. 0 0 024N ,12N ,6N B. 0 0 016 2N ,8N ,4N
C. 0 0 016N ,8N ,4N D. 0 0 016 2N ,8 2N , 4 2N
Cu 31: Mt ngun phng x c chu k bn r T v ti thi im ban u c 48N oht nhn. Hi sau khong thigian 3T, s ht nhn cn li l bao nhiu?
A. 4N0 B. 6N0 C. 8N0 D. 16N0
Cu 32: Chu k bn r ca14
6 C l 5570 nm. Khi phn tch mt mu g, ngi ta thy 87,5% s nguyn t ngv phng x C14 b phn r thnh cc nguyn t 147 N . Tui ca mu g ny l bao nhiu?
A. 11140 nm B. 13925 nm C. 16710 nm D. Phng n khc
Cu 33: Radon l cht phng x c chu k bn r T = 3,6 ngy. Ti thi im ban u c 1,2g 22286 Rn , sau
khong thi gian t = 1,4T s nguyn t 22286 Rn cn li l bao nhiu?A. 1,874.1018 B. 2,165.1018 C. 1,234.1018 D. 2,465.1018
Cu 34: C bao nhiu ht -c gii phng trong mt gi t mt micrgam (10 -6g) ng v 2411 Na , bit ng v
phng x -vi chu k bn r T = 15 gi.
A.15N 2,134.10 % B.
15N 4,134.10 % C.15N 3,134.10 % D.
15N 1,134.10 %
Cu 35: Radon l cht phng x c chu k bn r T = 3.6 ngy. Ti thi im ban u c 1,2 g222
86Rn , sau
khong thi gian t = 1,4T s nguyn t 22286Rn cn li l bao nhiu?
A. N = 1.874. 1018
B. N = 2,615.1019
C. N = 2,234.1021
D. N = 2,465.1020
Cu 36: Mt cht phng x c hng s phn r bng 1,44.10 -3(1/gi). Sau thi gian bao lu th 75% s htnhn ban u b phn rht?
A. 36ngy B. 37,4ngy C. 39,2ngy D. 40,1ngy
Cu 37: Chu k bn r210
84 Po l 318 ngy m. Khi phng x tia , plni bin thnh ch. C bao nhiu nguyn
t plni b phn r sau 276 ngy trong 100mg 21084 Po ?
A.200,215.10 B.
202,15.10 C.200,215.10 D.
201,25.10
Cu 38: phng x 6027Cophn r ht l bao nhiu?A. 2,35nm B.2,57nm C. 7.905 nm D. 10.54 nm
Cu 39: cho chu k bn r T ca mt cht phng x, ngi ta dng my m xung. Trong t 1gi u tin my
m c n1xung; trong t2 = 2t1 gi tip theo my m c 2 19
n n64
xung. Chu k bn r T c gi tr l bao
nhiu?
A. T = t1/2 B. T = 1t
3 C. T = 1t
4 D. T = 1t
6
Cu 40: Urani (238
92U ) c chu k bn r l 4,5.109nm. Khi phng x , urani bin thnh thri ( 23490Th ). Khi
lng thri to thnh trong 23,8 g urani sau 9.109nm l bao nhiu?A. 17,55g B. 18,66g C. 19,77g D.Phng n khc
-
8/6/2019 Vat Li Hat Nhan_li Thuyet Va Bai Tap
15/17
uviendientu.org
Cu 41: Bit chu k bn r ca it phng x ( 13153I ) l 8 ngy m. Ban u c 100g it phng x. Khi lng
cht it cn li sau 8 tun l l bao nhiu?A. 0,391g B.0,574g C. 0,781g D. 0,864g
Cu 42: Plni (Po210) l cht phng x c chu k bn r T = 138 ngy. Mt mu Plni nguyn cht c khilng ban u l 0,01 g. phng x ca mu cht trn sau 3 chu k bn r l bao nhiu?
A. 16,32.1010
Bq B. 18,49.109
Bq C. 20,84.1010
Bq D. Mt p n khc.
Cu 43:22688 Ra l cht phng x , vi chu k bn r T = 1570 nm (1 nm = 365 ngy). phng x ca 1g
radi l:
A.10
0H 7,37.10 Bq B.10
0H 7,73.10 Bq
C.10
0H 3,73.10 Bq D.14
0H 3,37.10 Bq
Cu 44: Cht phng x plni (Po210) c chu k bn r 138 ngy. Tnh lng plni c phng x l 1Ci. A. 1018nguyn t B. 50,2.1015nguyn tC. 63,65.1016nguyn t D. 30,7.1014nguyn t
Cu 45: Mt gam cht phng x trong 1s pht ra 4,1. 1013ht . Khi lng nguyn t ca cht phng x nyl 58,933u; 1u = 1,66.10
-27kg. Chu k bn r ca cht phng x ny l bao nhiu?
A. 1,78.108
s B. 1,68.108
s C. 1,86.108
s D. 1,87.108s
Cu 46: Ban u c m0 = 1mg cht phng x radon ( 222 Rn ). Sau 15,2 ngy th phng x ca n gim93,75%, phng x H ca n khi l bao nhiu?
A. H= 0,7553.1012 Bq B. H= 0,3575. 1012 Bq
C. H = 1,4368.1011 Bq D. ps khc.
Cu 47: Ban u c 5 g radon 22286 Rn l cht phng x vi chu k bn r T = 3,8 ngy. phng x ca lng
radon ni trn sau thi gian 9,5 ngy l:A. 1,22.10
5Ci B. 1,36.10
5Ci C. 1,84.10
5Ci D. Phng n khc
Cu 48:200
79 Au l mt cht phng x. Bit phng x ca 3.10-9kg cht l 58,9 Ci, ln2 = 0,693; ln10 = 2,3.
Chu k bn r cua Au200 l bao nhiu ?
A. 47,9 Pht B. 74,9 pht C. 94,7 pht D. 97,4pht
Cu 49: ng v
24
11 Na l cht phng x-
v to thnh ng v ca magie. Mu
24
11 Na c khi lng ban u0m 0, 24g . Sau 105 gi, phng x ca n gim i 128 ln. Chu k bn r ca Na24 l
Cu 50: Cht phng x plni (Po210) c chu k bn r 138 ngy. Tnh lng plni c phng x l 1Ci.A. 1018nguyn t B. 50,2.1015nguyn tC. 63,65.1016nguyn t D. 30,7.1014nguyn t
Cu 51: ng v phng x 6629 Cu c thi gian bn r T = 4,3 pht. Sau thi gian t = 1,29 pht, phng x ca
ng v ny gim xung cn bao nhiu?A. 85% B. 87,5% C. 82,5% D. 80%
Cu 52: Radon l cht phng x c chu k bn r T = 3,6 ngy. phng x ban u ca 1,2 g 22286 Rn l bao
nhiu?
A. 1,234.1012 Bq B. 7,255.1015 Bq C. 2,134.1016 Bq D. 8,352.1019 Bq
Cu 53: Khi phn tch mt mu g, ngi ta thy 87,5% s nguyn t ng v phng x 146C b phn r thnh
cc nguyn t 177N . Bit chu k bn r ca14
6C l 5570 nm. Tui ca mu g ny l bao nhiu?
A. 1760 nm B. 111400 nm C. 16710 nm D. Mt s p s khc
Cu 54: Cho bit 23892U v235
92U l cc cht phng x c chu k bn r ln lt l T1 = 4,5.109 nm v
T2=7,13.108nm. Hin nay trong qung urani thin nhin cln U238 v U 235 theo t l 160 : 1. Gi thit thi
im to thnh Tri t t l 1:1. Cho ln10 = 2,3; ln2 = 0,693. Tui ca Tri t l bao nhiu?A. 4,91.10
9nm B. 5,48.109nm C. 6,20.109nm D. 7,14.109nm
-
8/6/2019 Vat Li Hat Nhan_li Thuyet Va Bai Tap
16/17
uviendientu.org
Cu 55: phng x 14 Ctrong mt tng g c bng 0,65 ln phng x ca 14 Ctrong mt g cng khilng va mi cht. Chu k bn r ca 14 Cl 5700 nm. Tui ca tng g c l bao nhiu nm?
A. 3521 nm B. 4352 nm C. 3542nm D. p n khc
Cu 56:238
92 U sau nhiu ln phng x ht v-bin thnh ch 20682 Pb . Bit chu k bn r ca s bin i tng
hp ny l T = 4,6.109nm. Gi s ban u mt loi ch cha urani, khng c ch. Nu hin nayt l cc khilng ca U238 v Pb206 l 37 th tui ca y l bao nhiu nm?
A. 2.107nm B. 2.108nm C. 2.109nm D. 2.1010nm
Phn ng ht nhn
Cu 57: Ht nhn nguyn t ca nguyn t AZ X b phn r v kt qu l xut hin ht nhn nguyn t no?
A.A 2
Z 2 Y B.A 4
Z 2 Y C.A 1
Z Y D.A
Z 1 Y
Cu 58: Phn ng phn r uran c dng 238 20692 82U Pb x y , trong x v y c gi tr l bao nhiu?
A. x = 8; y = 6 B. x =6; y = 8 C. x = 7; y =9 D. x = 9; y =7
Cu 59: Chn cu ng. Phng trnh phng x: 10 A 85 Z 4B X Be . Trong Z, A c gi tr:A. Z = 0; A = 1 B. Z = 1; A = 1 C. Z = 1; A = 2 D. Z = 2; A = 4
Cu 60: Cho phn ng ht nhn235 93
92 41 3 7A
ZU n X Nb n . A v Z c gi tr l bao nhiu?A. A = 142, Z = 56 B. A= 139; Z = 58 C. A = 133; Z = 58 D. A = 138; Z = 58.
Cu 61: ng v phng x 2714 Si chuyn thnh27
13 Al phng ra:
A. Ht B. Ht pzitn C. Ht lectron D. Ht prtn
Cu 62: Cho phn ng ht nhn: 37 1 3717 1 18Cl H n Ar . Cho bit khi lng ht nhn Clm 36,956563u ,
Ar p nm 36,956889u,m 1,00727u;m 1,008670u . Phn ng s l phn ng g?
A. To nng lng 1,6MeV B. Thu nng lng 2,3MeVC. To nng lng 2,3MeV D. Thu nng lng 1,6MeV
Cu 63: Cho phn ng ht nhn: 23 4 2011 2 10 Na p He He. Bit khi lng ht nhn mNa = 22,983734u, mHe =
4,00 11506u, mp = 1,007276u, mNe= 19,986950u. Phn ng ny l phn ng g?A. Thu nnglng 2,45 MeV B. Thu nng lng 1,45 MeVC. To nng lng 2,71 MeV D. To nng lng 2,45 MeV.
Cu 64: Nng lng trung bnh to ra khi phn hch mt ht nhn 23592U l 200MeV. Mt nh my in
nguyn t dng nguyn liu urani trn c cng sut 500MW, hiu sut 20%. Khi lng urani tiu th hng nmca nh my trn l bao nhiu?
A.865,12kg B. 926,74kg C. 961,76kg D. p s khc
Cu 65:235 95 139
92 42 57 2U n Mo La n l mt phn ng phn hch ca Urani 235. Bit khi lng ht nhn:
mN = 234,99u; mNo = 94,88u; m La =138,87u; mn= 1,0087u. Cho nng sut to nhit ca xng l 46.106J/kg. Khi
lng xng cn dng c th to ra nng lng nh 1g Urani l bao nhiu? A. 1616 kg B. 1717 kg C. 1818 kg D. 1919 kg
Cu 66: Nguyn t plni 21084 Po phng x v bin i thnh nguyn t ch (Pb). Bit Pom 209,937304u ,
Pb Hem 205, 929442u, m 4, 0 01506 u . Nng lng ta ra bi phn ng ht nhn l bao nhiu?
A. E 5,2MeV B. E 3,2 MeV C. E 5,92 MeV D. E 3,6 MeV
Cu 67: Cho nng lng lin kt ringca l 7,10 MeV, ca urani U234 l 7,63 MeV, ca thri Th230 l 7,70MeV. Nng lng to ra khi mt ht nhn U234phng x to thnh Th230 l bao nhiu?
A. 12MeV B.13MeV C. 14MeV D. 15MeV
Cu 68: Cho phn ng ht nhn: 7 4 43 2 2 Li p He He. Bit mLi = 7,0144u; mp = 1,0073u; m = 4,0015u.
Nng lng to ra trong phn ng l bao nhiu?A. 20 MeV B. 16MeV C. 17,4 MeV D. 10,2 MeV
-
8/6/2019 Vat Li Hat Nhan_li Thuyet Va Bai Tap
17/17
uviendientu.org
Cu 69: Nng lng ti thiu cn thit chia ht nhn 126 C thnh ba ht (cho Cm 12,000u, 2m 4,0015u,1u 931MeV / c ) c gi tr l bao nhiu?
A. 2,1985MeV B. 3,8005MeV C. 4,1895MeV D. 4,8915MeV
Cu 70: Ht nhn phng x 23492 U ng yn pht ra ht theo phng trnh234 4 A
92 2 ZU He X . Nng lng ta
ra ca phn ng ny l 14,15MeV. Xem khi lng ht nhn gn ng bng s khi tnh theo n v u. ng nng
ca ht l bao nhiu?A. 13,72MeV B. 12,91MeV C. 13,91MeV D. 12,79MeV
Cu 71:226
88 Ra l cht phng x , vi chu k bn r T = 1570 nm (1 nm = 365 ngy). Phng x trn ta ra
nhit lng 5,96MeV. Gi s ban u ht nhn radi ng yn. Tnh ng nng ca ht v ht nhn con sau phnng. Cho khi lng ht v ht nhn con tnh theo n v u bng s khi ca chng.
A. xK 1,055MeV;K 4,905MeV B. xK 4,905MeV;K 1,055MeV
C. xK 5,855MeV;K 0,1055MeV D. xK 0,1055MeV;K 5,855MeV
Cu 72: Dng pttn c WP= 1,20 MeV bn vo ht nhn7
3 Li ng yn th thuc hai ht nhn4
2 He c cng
vn tc. Cho mP = 1,0073u; mLi = 7,0140u; mHe = 4,0015u v 1 u = 931MeV/c2. ng nng ca mi ht 42 He l:
A. 0,6MeV
B. 7,24MeV
C. 8,52MeV
D. 9,12MeV
Cu 73: Bn ht nhn c ng nng W vo ht nhn 147 N ng yn ta c:14 17
7 8N O p . Bit2
p N Om 4,0015u;m 1,0072u;m 13,9992u;m 16,9947u;1u 931MeV / c ; cc ht nhn sinh ra cng
vn tc. ng nng prtn sinh ra c gi tr l bao nhiu?
A.p
1W W
48 B.
p
1W W
81 C.
p
1W W
62 D.
p
1W W
45 Cu 74: Xt phn ng ht nhn xy ra khi dng ht bn ph nhn: 27 3013 15 Al P n. Bit khi lng ht
nhn : MAl = 26, 974u; mp = 29,97u; mn= 1,0087u. Nng lng ti thiu ca ht phn ng xy ra l baonhiu?
A. 2,35 MeV B. 3,17MeV C. 5,23 MeV D. 6,21 MeV
Cu 75: Bn ht nhn c ng nng 18 MeV vo ht nhn14
7 N ng yn ta c phn ng14 17
7 8N O p .Bit cc ht nhn sinh ra cng vc t vn tc. Cho m = 4,0015u; m p = 1,0072u; m N = 13,9992u; m O =16,9947u;
cho u = 931 MeV/c2. ng nng ca ht prtn sinh ra c gi tr l bao nhiu? A. 0,111 MeV B. 0,222MeV C. 0,333 MeV D. 0,444 MeV