PENGENALAN KEPADA

PENGURUSAN

KEWANGAN & SISTEM

BELANJAWAN NEGARA

1

Objektif :

• Memahami tentang pengurusan

kewangan dan belanjawan negara.

• Mengaplikasikan undang-undang dan

peraturan dalam setiap urusan harian

berkaitan kewangan.

2

SKOP

Pengurusan Kewangan • Definisi dan kepentingan

• Dasar dan undang-undang

• Komponen utama

• Kawalan

• Kelemahan

Sistem Belanjawan Negara • Pengenalan

• Sejarah Sistem Belanjawan Negara

• Komponen Belanjawan Negara

• Objektif OBB dan ciri-ciri

• Proses penyediaan belanjawan tahunan •

3

Definisi Pengurusan Kewangan

PROSES BAGAIMANA SUMBER KEWANGAN AWAM DIURUSKAN OLEH JENTERA KERAJAAN MENERUSI KAEDAH-KAEDAH TERTENTU DI MANA DANA (FUND) UNTUK MEMBIAYAI PERKHIDMATAN AWAM DIPEROLEHI, DIBELANJA DAN DIAKAUNKAN

4

Sumber-sumber (manusia, wang, bahan-bahan dan masa) terhad

Permintaan terhadap sumber-sumber tidak terhad

Terdapat alternatif bagi memperolehi dan menggunakan sumber-sumber tersebut

Pengurusan kewangan adalah nadi bagi sesuatu organisasi

Sumber-sumber ekonomi tidak dapat digerakkan tanpa pengurusan kewangan yang teratur

KEPENTINGAN PENGURUSAN KEWANGAN

5

Undang-undang dan Peraturan

• Perlembagaan Persekutuan Perkara 96, 97, 104,108 & 111

• Akta Tatacara Kewangan 1957

• Arahan Perbendaharaan

• Pekeliling/Surat Pekeliling Perbendaharaan

• Akta Audit 1957

6

Perlembagaan Persekutuan Perkara 96

Tiada apa – apa cukai boleh dilevi melainkan dengan kebenaran parlimen.

Perkara 97

Semua kutipan hasil wang awam hendaklah dimasukkan ke dalam Kumpulan Wang Disatukan, kecuali kutipan zakat dan baitulmal.

Perkara 99

penyata kewangan bagi setiap tahun kewangan perlu dibentangkan di dewan rakyat.

Perkara 104

Tiada wang yang dikeluarkan dari KWDS kecuali dengan peruntukan undang-undang.

7

8

Perkara 111 :

Kerajaan persekutuan tidak dibenarkan meminjam

wang kecuali selepas mendapat kebenaran dari

parlimen.

Kerajaan negeri tidak dibenarkan mendapat

pinjaman kecuali dari kerajaan persekutuan atau

selepas mendapat kebenaran dari kerajaan

Persekutuan.

9

SISTEM PERAKAUNAN

Semua urusniaga kerajaan

diakaunkan

mengikut Asas Tunai Ubahsuai.

Apa maksud “Asas Tunai

Ubahsuai”?

PERAKAUNAN TUNAI SEBAGAI ASAS

SISTEM PERAKAUNAN KERAJAAN

CIRI-CIRI :

1. Hasil dicatat semasa terimaan dan perbelanjaan sewaktu

pembayaran

2. Sistem Tunai Ubahsuai : Membenarkan pembayaran

tahun semasa dibuat dalam bulan Januari tahun

berikutnya

PERBANDINGAN SISTEM PERAKAUNAN

KERAJAAN DAN BUKAN KERAJAAN

CIRI-CIRI KERAJAAN B/KERAJAAN

Sistem Perakaunan Asas Tunai Akruan

Sumber Pembiayaan Wang Awam Pelaburan

Matlamat Bukan

Keuntungan

Keuntungan

Agihan Keuntungan Sosial/Rakyat Pemilik

Perakaunan Tunai Ubah

Suai

Perakaunan Akruan

Sedia

ada

MIGRASI PERAKAUNAN AKRUAN

12

SEDIA ADA • Aset tidak

dipermodalkan

• Liabiliti direkod di luar sistem perakaunan

• Mematuhi piawaian IPSAS asas tunai

TAHUN 2015 • Merekod Akaun Belum

Bayar (ABB)

• Merekod Akaun Belum Terima (ABT)

• Aset dan liabiliti

berasaskan Perakaunan Akruan

• Mematuhi piawaian IPSAS asas akruan

PRINSIP-PRINSIP UTAMA PENGURUSAN

KEWANGAN KERAJAAN

DUA PRINSIP:

A). LEGALITI

B). AKAUNTABILITI

15

LEGALITI PENGURUSAN KEWANGAN MESTILAH

MEMATUHI SEMUA UNDANG-UNDANG DAN

PERATURAN YANG DIGUBAL UNTUKNYA

AKAUNTABILITI MEMIKUL AMANAH UNTUK MENJALANKAN

AKTIVITI YANG DITENTUKAN SECARA

BERTANGGUNGJAWAB KE ATAS KEJAYAAN

ATAUPUN KEGAGALANNYA

16

17

KUASA DAN TANGGUNGJAWAB

DALAM PENGURUSAN KEWANGAN

STRUKTUR KUASA DALAM PENGURUSAN

KEWANGAN

YDP

AGONG

J/K

AKAUN

AWAM

PARLIMEN JEMAAH

MENTERI

MENTERI

KEWANGAN

18

PENGURUSAN KEWANGAN SEKTOR AWAM

Siapa Bertanggungjawab?

“ Pengelolaan Kumpulan Wang Disatukan Persekutuan dan penyeliaan, pengawalan dan arahan semua perkara berhubung dengan hal ehwal kewangan Persekutuan …… diletakhak

pada Menteri” Seksyen 6(1), Akta Acara Kewangan 1957

19

Menteri kewangan boleh menurunkan kuasanya

kepada pegawai pengawal yang juga ketua

pegawai perakaunan untuk melaksanakan

tugas pengurusan kewangan di agensi masing-

masing

Seksyen 15(a)1, akta tatacara kewangan 1957

PENURUNAN KUASA

20

Pegawai pengawal pula secara bertulis boleh

melantik pegawai-pegawai di bawah jagaannya

untuk melaksanakan tugas dan tanggungjawab

bagi pihaknya.

Walau bagaimanapun, pegawai pengawal

tidak boleh melepaskan diri dari

tanggungjawab tersebut. 21

Pegawai perakaunan ialah seorang pegawai

yang ditugaskan berkenaan wang atau barang-

barang awam.

Pegawai perakaunan termasuklah setiap

pegawai awam yang dipertanggungjawabkan

dengan tugas-tugas pengurusan kewangan.

Akta Tatacara kewangan 1957 22

PUNGUTAN, PENERIMAAN,

PERAKAUNAN WANG AWAM;

PERBELANJAAN WANG AWAM;

PENERIMAAN, JAGAAN, PELUPUSAN.

TANGGUNGJAWAB

PEGAWAI PERAKAUNAN

23

Komponen utama dalam pengurusan

kewangan:

• Belanjawan Negara

• Perakaunan

• Perolehan

• Pengurusan Aset

• Pengauditan

24

KELEMAHAN DALAM PENGURUSAN

KEWANGAN SEKTOR AWAM

KEPAKARAN / KEMAHIRAN

PEMBAHAGIAN TUGAS

PERANCANGAN TUGAS

SISTEM KERJA

PEMANTAUAN

25

Baucar bayaran tidak disokong

dengan lengkap dan disahkan dengan

sewajarnya;

Kelemahan dalam pengurusan

aset/stor kerajaan;

Kelemahan dalam sistem kawalan

dalaman bagi kutipan hasil;

Kelemahan dari segi perancangan dan

pengagihan peruntukan; dan

Kelemahan pengurusan perolehan

dan kontrak.

CONTOH

26

BEREHAT SEBENTAR

27

SISTEM BELANJAWAN

NEGARA

28

Definisi

Satu pernyataan anggaran hasil dan perbelanjaan bagi tahun hadapan yang digunakan sebagai alat perancangan dan pengurusan sumber ekonomi negara untuk memenuhi keperluan rakyat.

29

KUMPULANWANG DISATUKAN

Akaun Hasil Disatukan

KUMPULAN WANG DI SATUKAN

Akaun Akaun Amanah Disatukan Pinjaman Disatukan

Deposit

Kumpulanwang Amanah Awam

Kumpulanwang Pembangunan

Kumpulanwang Amanah Kerajaan

Kumpulanwang Pinjaman Perumahan

Perbelanjaan Tanggungan

Perbelanjaan Bekalan

Bayaran Balik Pinjaman

Bayaran Hutang

Deposit Amanah Bayaran Balik Pendahuluan/Pinjaman

Emolumen Perkhidmatan Dan Bekalan Aset Geran dan Kenaan tetap

Peruntukan DiRaja Pencen, Gratuities dan Pampasan

Perkhidmatan Hutang

Arahan Mahkamah

Perbelanjaan Pembangunan Pinjaman

Pindahan

Pindahan

Pinjaman Dalam Negeri Pinjaman Luar Negeri Hasil

Peruntukan

Peruntukan

Peruntukan

Cara Langsung

KOMPONEN BELANJAWAN

KUMPULAN WANG

DISATUKAN

PERBELANJAAN

NEGARA

HASIL NEGARA

31

32

33

34

35

TERBAHAGI KEPADA 3 PERINGKAT:

a) Hasil Kerajaan Persekutuan

b) Hasil Kerajaan Negeri; dan

c) Hasil Kerajaan Tempatan

Hasil Negara adalah meliputi semua jenis

pendapatan yang diterima oleh Kerajaan

dalam bentuk cukai, yuran dan lesen dan

lain-lain terimaan, kecuali zakat, fitrah, Baitul

Mal dan hasil keagamaan.

HASIL NEGARA

KOMPONEN HASIL

AKAUN

HASIL DISATUKAN

Hasil

Cukai

Hasil drp

wilayah-wilayah

Persekutuan

Hasil

Bukan

Cukai

Pelbagai

Terimaan

36

PERBELANJAAN MENGURUS PERBELANJAAN PEMBANGUNAN

KOMPONEN PERBELANJAAN

PERBELANJAAN

TANGGUNGAN

PERBELANJAAN

BEKALAN LANGSUNG PINJAMAN

37

BELANJA MENGURUS

TANGGUNGAN (T)

Belanja mengurus ialah perbelanjaan

bagi aktiviti yang berulangan dan

berterusan. (belanja penggunaan)

BEKALAN (B)

38

PERBELANJAAN TANGGUNGAN

Perbelanjaan yang dipertanggungkan terus

kepada Kumpulan Wang Disatukan tanpa

perlu mendapat kelulusan Parlimen selaras

dengan Perkara 98 Perlembagaan

Persekutuan

Contoh:

Gaji/Elaun Diraja, Khidmat Hutang Kerajaan, Pencen,

Gaji Hakim-hakim, Gaji Ketua Audit Negara,

perbelanjaan Suruhanjaya dan Pemberian Kepada

Negeri- Negeri.

39

PERBELANJAAN BEKALAN

Perbelanjaan menguruskan aktiviti Kerajaan

samada yang berterusan atau “one- off “ dan

diperuntukkan mengikut Maksud Bekalan

tertentu dan perlu dibentangkan untuk kelulusan

Parlimen sebagai satu Akta Bekalan bagi setiap

tahun Belanjawan.

Contoh:

Emolumen, Perkhidmatan & Bekalan, Aset, Pemberian &

Kenaan Tetap dan Bayaran-bayaran lain.

40

Sistem Belanjawan Diubahsuai

Perancangan prestasi program

“Value for money” bagi perbelanjaaan wang awam

Output & outcome program/aktiviti

Hubungkait antara sumber, output & outcome

Kesesuaian & kerelevanan program/aktiviti

Penekanan kepada “core business” & KRAs

Pengukuran prestasi dan petunjuk prestasi (KPIs)

41

Sistem Belanjawan Diubahsuai

• Kepercayaan & “Empowerment”

• Akauntabiliti terhadap Fleksibiliti

• Perjanjian Program antara ketua aktiviti &

Pegawai Pengawal

• Batas Perbelanjaan berdasarkan belanjawan

tahun sebelumnya bagi tempoh dua tahun dengan

menggunakan formula tertentu

42

Sistem Belanjawan Diubahsuai

• Pengenalpastian dasar sedia ada, dasar baru

&“one-offs”

• Perjanjian pogram & laporan prestasi tahunan

• Analysis varian & laporan pengecualian

43

DASAR SEDIA ADA Program-program yang diluluskan dalam bentuk

perundangan, kelulusan Kabinet, Menteri atau

perbendaharaan, atau lain-lain pihak berkuasa

yang setaraf. Pengertian tersebut juga meliputi

pelaksanaan operasi bagi setiap program dan

aktiviti.

44

DASAR BARU

Aktiviti baru yang belum diluluskan dan dipertimbangkan peruntukan, termasuk program baru, tambahan, sambungan, perluasan skop aktiviti sediada.

Contoh:

Penstrukturan semula jawatan

45

OFF

SUATU PERBELANJAAN

YANG TIDAK BERULANG

46

PERJANJIAN PROGRAM

Suatu persetujuan antara agensi dengan Perbendaharaan mengenai input yang akan digunakan, output yang akan dihasilkan dan impak yang akan dicapai untuk setiap aktiviti yang dirancang.

47

PERJANJIAN PROGRAM

1. Maksud Bekalan

2. Agensi

3. Program

4. Aktiviti

5. Kod

6. Punca Kuasa

7. Objektif

8. Analisis Keperluan Dasar

9. Pelanggan

10. Fungsi

11. Sumber-sumber

12. Spesifikasi Output

13. Petunjuk Impak

14. Rancangan Penilaian

48

TAHAP VARIAN YANG DIIKTIRAF:

Satu tahap yang dipersetujui untuk

sesuatu petunjuk prestasi yang

mana sesebuah agensi tidak perlu

mengemukakan laporan

pengecualian.

49

Laporan bagi tujuan memberi

penjelasan terhadap petunjuk

prestasi yang tidak menepati tahap

varian yang dipersetujui dalam

Perjanjian Program.

LAPORAN PENGECUALIAN

50

RANCANGAN

PENILAIAN

PROGRAM

Penilaian secara mendalam atas sesuatu

aktiviti dan penilaian ini dijalankan

sekurang-kurangnya sekali dalam tempoh

lima tahun. 51

52

TERAS STRATEGIK

KRA RMKe-10

OUTCOME RMKe-10

PROGRAM NASIONAL

KRA Kementerian

Program 3 Program 4

Nasio

nal

Aktiviti 1 Aktiviti 2

Sub

Aktiviti

Aktiviti 3

Kem

en

teri

an

Outcome 1 Outcome 2 Outcome 3 Outcome 4

Program 1 Program 2

Projek Sub

Aktiviti Projek

Sub

Aktiviti 53

54

Peringkat Nasional

* Nota: Aktiviti termasuk peruntukan pembangunan dan belanja mengurus

Bajet Aktiviti 1

Rancangan

Nasional

Bersepadu Untuk

Mencapai Objektif

Jangka Panjang

Program Kementerian

Yang Berkaitan Untuk

Mencapai Program

Nasional

Peringkat Kementerian /Agensi

Bajet Aktiviti 2

Bajet Aktiviti 3

Bajet Aktiviti

N

Bajet

Program 1

Bajet

Program 2

Bajet

Program 3

Bajet

Program N

Bajet

Kementerian

1

Bajet

Kementerian

2

Bajet

Kementerian

3

Bajet

Kementerian

N

Bajet

Program

Nasional 1

Bajet

Program

Nasional 2

Bajet

Program

Nasional 3

Bajet

Program

Nasional

N

Bajet

Negara Bajet

Program 1

Bajet

Program 2

Bajet

Program 3

Bajet

Program N

Bajet Aktiviti 1

Bajet Aktiviti 2

Bajet Aktiviti 3

Bajet Aktiviti

N

Aktiviti Yang

Diperlukan Untuk

Mencapai Program

Kementerian

Program Nasional

Yang Diperlukan

Untuk Mencapai

Rancangan

Nasional Bersepadu

Pera

ncan

gan

B

aje

t

Peringkat Nasional

Bajet Berasaskan Outcome (OBB) Sistem Belanjawan Diubahsuai (MBS)

TERAS STRATEGIK

KRA RMKe-10

OUTCOME RMKe-10

PROGRAM NASIONAL

KRA Kementerian

Program 3 Program 4

Na

sio

nal

Aktiviti 1 Aktiviti 2

Sub

Aktiviti

Aktiviti 3

Ke

men

teri

an Outcome 1 Outcome 2 Outcome 3 Outcome 4

Program 1 Program 2

ProjekSub

AktivitiProjek

Sub

Aktiviti

i. Mengambil kira elemen-elemen OE dan DE di bawah satu program Kementerian dan dapat memberi gambaran menyeluruh Kementerian

ii. Program-program adalah bersifat intervensi iii. Hubungkait di antara program Kementerian

dan program nasional adalah jelas iv. Menerapkan perspektif jangka panjang

dengan mewujudkan hubungan formal antara program peringkat Kementerian dan keutamaan nasional

i. Hanya mengambil kira elemen OE Kementerian dan tidak melibatkan projek-projek pembangunan

ii. Program-program adalah bersifat institusi iii. Hubungan di antara program nasional

dengan program Kementerian adalah tidak jelas

55

Sekian,

Terima kasih.

56