Ñòðàòåãèìåíåæìåíòèéí ¿éë ÿâö

“Îðøèë”Нэгдүгээр хичээлНэгдүгээр сэдэвНэгдүгээрНэгдүгээр модульмодуль

×.Ëõàãâàæàâ, 2006 îíû 10 äóãààð ñàð

Нэгдүгээр хè÷ýýëèéí агуулгын бүтэц–бүдүүвч

Ñòðàòåãè ìåíåæìåíòèéí 5 äààëãàâàðò çîðèëò:“Õ¿ñëèéí çîðèëãî”, “Ýðõýì çîðèëãî”, “¯íýò ç¿éëñ”-èéãáîëîâñðîíãóé áîëãîõ ¿éë;Çîðèëãî, çîðèëòóóä òîäîðõîéëîõ, ñàéæðóóëàëò-íàðèéâ÷ëàëò õèéõ үйл;Ñòðàòåãè áîëîâñðóóëàëò, ажил õýðýã áîëãîõ үйл;Ñòðàòåãè õýðýãæ¿¿ëýëò, ã¿éöýòãýë;ÿéöýòãýë ÿâöûí ¿íýëãýý, Çàñâàðëàí ñàéæðóóëàõñàíàà÷èëãà.

Ñòðàòåãè ìåíåæìåíò áîë òàñðàëòã¿é ¿ðãýëæëýã÷¿éë ÿâö;Ñòðàòåãèéí äààëãàâàðò çîðèëòóóäûã ÕÝÍã¿éöýòãýõ âý?“Ñòðàòåãè óäèðäëàãà”-ûí àøèã òóñ;Íýð òîìü¸î.

Ñòðàòåãè ãýæ þó âý?Á¿òýýõ ¿éëèéã àìæèëòòàé ã¿éöýòãýõáèçíåññ õàíäëàãóóä áîëîí ºðñºë人íòõºäºëãººíººñ СТРАТЕГИЙН àãóóëãà íüá¿ðääýã.Þóíû òóëä Ìåíåæìåíòèéí “Òîãëîîìûíòºëºâëºãºº” õýðýãòýé âý? гэвэл:

Áèçíåññ ýðõëýõ;Áàéãóóëëàãûí ºðñºëäºõ áàéð ñóóðèéãáýõæ¿¿ëýõ;¯éë÷ë¿¿ëýã÷èéí ñýòãýë õàíàìæèéã õàíãàõ;ÿéöýòãýõ òîâëîñîí çîðèëòäîî õ¿ðýõ.

¯çýë áàðèìòëàë & Òîäîðõîéëîëò

ШАТАР!!!– Буцахгүй, – Цацахгүй

юү?

Стратеги

төлөвлөгөө

Стратеги

төлөвөлөгөө

Ñòðàòåãè

Çîðèëãî, çîðèëòîíäîî õ¿ðýõ àðãà óõààí, áàðèìòëàõ çàð÷èì, çîðèëãîдоо õүðòýë, биелтэл òîãòìîë õèéõ ¿éë

ХэрхэнХэрхэн? ? ЯажЯаж? ? ЯмарЯмар аргаарга замаарзамаар??

Ñòðàòåãè áîäîìæ:Ñòðàòåãè 3 òîì àñóóëò

1.1. ÁÈÄÁÈÄ ÕÕÀÀÍÀÀÀÍÀ ÁÀÉÍÀÁÀÉÍÀ??2.2. ÁÈÄÁÈÄ ÕÕÀÀÍÀÀÀÍÀ ÕÕ¯̄ÐÝÕÐÝÕÈÉÈÉà Õà կѯÑÝÝÆÆ

ÁÀÉÍÀÁÀÉÍÀ??– Áèçíåññ áàéðøëààð ìåíåæìåíòèéí õ¿ñýæ

áóé ýçëýõ õóâиар;– Ñàíõ¿¿ãèéí õóâüä õ¿ðýõ äàì ¿ð ä¿íãýýð;– Ñòðàòåãèéí õóâüä õ¿ðýõ äàì ¿ð ä¿íãýýð ãýõ

ìýò.

3.3. ÁÈÄÁÈÄ ÕÝÐÕÝÕÝÐÕÝÍÍ ÒÝÒÝÍÄÍÄ ÕÕ¯̄ÐÝÕ ÂÝ?ÐÝÕ ÂÝ?3 3 дахьдахь асуултасуулт байхгүйбайхгүй болбол яахяах вэвэ??СтратегиСтратеги яагаад хэрэгтэй вэ?

Òîãòîëöîî–(Ñèñòåì)–Ìåíåæìåíò -?

• Аливаа амьд организм бол бүхэлдээ, тэрхүүбүхлийг бүрдүүлэгч хэсгүүдийн болон тогтолцооүүсгэгч холбоосуудынхаа шинж болон мөнчанараараа, бас хөгжиж оршин байгаа хамнөхцөл, утга учир, механизмаараа, гадаад хийгээддотоод орчиндоо өгөх хариу үйлээрээ“ТОГТОЛЦОО” хэмээх ухагдахууны тулгуурдохио болохуйц нэгэн тодорхой жишээ бөгөөд энэнь ТОГТОЛЦООГ үйл явц гэж “харах” хялбарбаримжаа, дүрслэл – төсөөлөл өгнө.

Систем –Тогтолцоо – “Үйл явц”

Чанарын хувиргалтОролт

Гаралт

Дотоод орчин –

Гадаад орчин –

“Эргэх холбоо” – Үнэлгээ

“Шууд холбоо” – Нөлөөлөл

“SW” – “Хүчтэй, Сул талууд”

“OT” – “Боломж, Аюул”

Аливаа

үйлийгорчин

ньтөрүүлдэг

Харин

орчиныгүйл

ньөөрчилдөг

Сургалтын менежмент

꼼

ö¿¿ä

: •

Õ¿í

èé;

•Ì

àòåð

èàëë

àã;

•Ñ

àíõ¿

¿ãèé

í

¯ð

ä¿í:

•

Ìýä

ëýãè

éí

•×

àäâà

ðûí

•

Òºë

ºâø

ëèé

í

ªº ð

÷ ëº ë

ò-ª

ñºë

ò

Ñóðãàëòûí òîãòîëöîî:

(Çîðèëãî, àãóóëãà, õýëáýð, àðãà, õýðýã-ëýãäýõ¿¿í, ¿ð ä¿í)

Ìåíåæåðèéí ¿¿ðýã, ôóíêö:

(Òºëºâëºõ, çîõèîíáàéãóóëàõ, õ¿íèéíººöèéã óäèðäàõ,ìàíëàéëàõ, õÿíàõ)

Ìåí

åæì

åíòè

éí 7

S ç

àð÷è

ì:

(Òî

ãòî

ëöî

î, Á

¿ òýö

, Ñòð

àòåã

è, Ó

ð ÷à

äâàð

, Õ¿ í

èé

íºº

öè

éí

óäè

ðäë

àãà,

Àð

ãà á

àðè

ë, Ø

èé

äâýð

)

Òåõ

íîë

îãèé

í ø

èíý

÷ëýë

:(Ñ

óðãà

ëòû

í º

ìí

ºõ,

¿åè

éí

, äà

ðàà

õü ¿

åèé

í ¿é

ëàæ

èëë

àãàà

íóó

äûã

ã¿é

öýò

ãýõ

àðãà

ç¿é

, áàð

èëû

íõº

ãæè

ë)

Îðîëò ×àíàðûí õóâèðãàëò Ãàðàëò

Áóöàõ õîëáîî - ¯íýëãýýÄîòîîä îð÷èí

Гадаад орчин

ÌÌåíåæìåíåíåæìåíòò --??• Ìåíåæìåíò - ¿éëäâýðëýë, ¿éë÷èëãýýíèé á¿òýýìæ, ¿ð

àøãèéã äýýøë¿¿ëýõ çîðèëãîòîé ¿éë àæèëëàãààã óäèðäàõàäõýðýãëýãäýæ áóé çîõèñòîé àðãà, õýðýãëýãäýõ¿¿í, õýëáýð, çàð÷ìûí õàðèëöàí óÿëäàà á¿õèé öîãö íýãäýë.

• Ìåíåæìåíò - õºäºëìºð, îþóíû ÷àäàìæ, õ¿ì¿¿ñèéí òºðõáàéäàë, ñýäýë òýì¿¿ëýëèéã óäèðäàæ òàâüñàí çîðèëãîäîî õ¿ðýõóð ÷àäâàð.

• Ìåíåæìåíò - áàéãóóëëàãûí çîðèëãûã òîìú¸îëîõ áîëîí ýíýçîðèëãîä õ¿ðýõèéí òóëä çàéëøã¿é øààðäëàãàòàé òºëºâëºõ, çîõèîí áàéãóóëàõ, õ¿ì¿¿ñèéí ñýäýë òýì¿¿ëëèéã æîëîîäîõ, õÿíàõ ¿éë ÿâö.

• Ìåíåæìåíò - òîäîðõîé áàéãóóëëàãûí õ¿ì¿¿ñèéã óäèðäàõ¿éë àæèëëàãààíû òºðºë, ÷èã ¿¿ðýã.

• Ìåíåæìåíò - ýíý ÷èã ¿¿ðãèéã ã¿éöýòãýõýä øààðäëàãàòàéìýäëýãèéí ñàëáàð.

• Ìåíåæìåíò - çîõèîí áàéãóóëàãäààã¿é õ¿ì¿¿ñèéã òîäîðõîé÷èãëýë çîðèëãîòîé, ¿ð àøèãòàé ¿éëäâýðëýã÷ á¿ëýã áîëãîíõóâèðãàõ ¿éë àæèëëàãààíû îíöãîé òºðºë. Èéì ìåíåæìåíò íüíèéãìèéí ººð÷ëºëòèé㠺人ã÷ õ¿÷èí ç¿éë áîëäîã.

• Ãýõ ìýò.

Ìåíåæìåíò -?

Ìåíåæ-ìåíò

Ìåíåæ-ìåíò Õîñëîë

Ү̄ ð ä¿í áèéáîëãîõ, бүтээх

òîãòîëöîî

Îðîëò Ãàðàëò

Õ¿íèé íººö(áîëîâñîí õ¿÷èí, ìýðãýæèëòýí,

ñóðàëöàã÷èä, õóâüõ¿ì¿¿ñ ãýõ ìýò)

Áèåò ç¿éëèéí íººö(áàðèëãà áàéøèí, òàâèëãà,

ìàøèí ìåõàíèçì, áàãàæõýðýãñýë, òîíîã òºõººðºìæ,

ýä ìàòåðèàë, áóñàä ç¿éëñ)

Ñàíõ¿¿ãèéí íººö(ìºíãº, êàïèòàë, çýýë,

òàòààñ ãýõ ìýò)

Äýý

äçî

ðè

ëãî

(áàð

àà¿é

ë ÷è

ë ãýý

íè

é¿ð

ä¿í

, õýð

ýãòý

éçé

¿ë)

ЗорилгуудЗорилгууд –– ҮрҮр дүнгүүддүнгүүд хоорондоохоорондоо ялгаатайялгаатай юуюу??

Дээд

Дээдзорилго

зорилгогэж

гэжюу

юувэвэ

???

???

[Байгууллагын] менежерийн ерөнхий үүрэг

1.ÒºëºâëºëòÒóõàéí áàéãóóëëàãûí á¿õýëä íü,ýñâýë íýãæ á¿ðèéí ÷èã ¿¿ðãèéí ¿éëä-ë¿¿ä íü õýðõýí àìæèëòòàé áàéõ òó-õàéä ñîíãîëò õèéí øèéäâýð ãàðãàõ

2.Çîõèîí áàéãóóëàëòÃîë çîðèëãîäîî õ¿ðýõýä ÿìàð øààð-äëàãàòàé ¿éë àæèëëàãàà áàéõûãøèéäýõ, àæëûí á¿ëã¿¿äýýð õóâààõ,á¿ëýã á¿ðò àæëûí øààðäëàãàòàéç¿éëñèéã ãîë çîðèëãîäîî õ¿ðýõ, ¿éëàæèëëàãààãàà õýðýãæ¿¿ëýõ ¿¿ðýãõàðèóöëàãà, ýðõ òóøààë õ¿ëýýñýí

ìåíåæåð¿¿äýä õóâààðèàëàõ ãýõ ìýò

3.Áîëîâñîí õ¿÷íèéóäèðäëàãàØèíýýð àâàõ, ñîíãîëò øàëãàðóó-ëàëò õèéõ, ñóðãàëò ÿâóóëàõ, ìýðãý-æèë äýýøë¿¿ëýõ, äýìæèõ, öàëèíõºëñ îëãîõ ãýõ ìýò

4.Õîøóó÷ëàëÕ¿ì¿¿ñèéíõýý ¿¿ðýã õàðèóö-ëàãûí áèåëýëòýíä óäèðäàìæºãºõ, ÷èãë¿¿ëýõ,àæèãëàí çºâ-ëºõ ãýõ ìýò

5.ÕÿíàëòÒºëºâëºãºº áèåëýãäýæ áàéãààýñýõ, çîðèëãîäîî õ¿ðýõèéíòóëä øààðäëàãàòàé áîë çàñâàðººð÷ëºëò õèéõ ãýõ ìýò

Ìåí

åæåð

èéí

åðºí

õèé

÷èã

¿¿ðý

ã

Ìåí

åæì

åíòè

éíã¿

éöýò

ãýõ

¿¿ðý

ã

– Сумууд нь тогтолцоо үүсгэгч холбоос бөгөөд үүнийг таних явдал нэн чухал үүрэг

СтратегиСтратеги төлөвлөлттөлөвлөлт & & МенежментийнМенежментийн орчилорчил

Ñòðàòåãè òºëºâëºëò &Ìåíåæìåíòèéí îð÷èë

ÇàäëàíÇàäëàí øèíæèëøèíæèëãýýãýý

ÒҺ뺺ëºââëºëëºëòò

Ãÿéö¿éöýòãýýòãýëë ––ÕýðýãÕýðýãæ¿¿ëæ¿¿ëýýëëòò

ßßââöûíöûí ¿¿åå øàøàòòíûíû ¿¿ííýýëëãýýãýý

ÝðãýõÝðãýõ õõîëáîîîëáîî

ÓÓððььäàäà÷÷ æèøèöæèøèö ¿¿ííýýëëãýýãýý¯̄éëäëèéíéëäëèéí òò¿¿ââøèíäøèíä¿¿éëèééëèéãã ÿëÿëããààõõ

ÕÕÿíàëÿíàëòò--øèíæèëøèíæèëãýýãýý,,ÒÒàéëàíàéëàíòò òòîéìîéì ¿¿ííýýëëãýýãýý

Òóõàéí òîãòîëöîîíûíºõöºë áàéäàë

Óðüäà÷ ä¿ãíýëò ãàðãàõÁîäëîãî áàðèìæààëàõÑòðàòåãè ñîíãîõ

Èðýýä¿éí ÷èãëýëýý, ¿éëýý òîäîðõîéëîõ

Õºòºëáºð, òºñëèéí ò¿âøèíä¿éë, ¿éë àæèëëàãàà, ¿éëäýëòîäîðõîé áîëñîí áàéõ

ͺºö äàé÷ëàõ –¯éëèéí áîëîí¿éë àæèëëàãààíûòºëºâëºãºº

Төлөвлөгөө бол мартахгүйн тулд хийсэн тэмдэглэл биш, хэн нэгэн хүнд хийж өгсөн, ялангуяа, даргад бичсэн баримт биш, менежерийн үйл бүтээх гарын авлага

III

II

I

Ìåíåæåðèéí ñòðàòåãèéí òºëºâëºëòÎð÷íû áîëîìæ, àþóë çàíàë

Ìàêðî îð÷èí ¯éëäâýð, ñóðãóóëü îð÷èí

Çîõèîí áàéãóóëàëòûí ÷èãëýë

Ýðõýì çîðèëãîÇîðèëãî

Ñòðàòåãè áîëîâñðóóëàëòÒóõàéí áàéãóóëëàãûí ñòðàòåãè áîëîâñðóóëàëò

Àæ àõóéí íýãæèéí ñòðàòåãè áîëîâñðóóëàëò

×èã ¿¿ðãèéí ñòðàòåãè áîëîâñðóóëàëò

Ñòðàòåãè õýðýãæ¿¿ëýëòÇîõèîí áàéãóóëàëòûí á¿òýö Óäèðäëàãà, ýðõ ìýäýë áîëîí áàéãóóëëàãûí ñî¸ë

Ñòðàòåãè õÿíàëò

ÿéöýòãýë

Áóö

àõ õ

îëáî

î

Ìåí

åæåð

èéí

ñòðà

òåãè

éíòº

ëºâë

ºëò

Байгууллагы

нбүтэци

йнөөрчлөлтий

нлогик!

!!

Стратеги боловсруулах, сонгох арга зүйн үзэл баримтлал

Ñòðàòåãè òºëºâëºëòèéí ¿éë –- ëîãèê àëõàì - ãîë íýðòîìü¸îíû öýñ:

¯íýòç¿é

ëñ – Values; Óäèðäàìæëàãч çàðчèì –Guiding prin

ciples

Ýðõýì çîðèëãî- Miss

ion

1. ACTION- Åðºíõèé ¿éë (¯éë)

2. ACTIVITY-¯éë (èäýâõò) àæèëëàãàà

3. OPERATION-¯éëäýë (øóóðõàé)

4. WORK-Íýãæ àæèë (íýãæ ¿éë)

Õºãæëèéí çîðèëãî- Goal

Ãîë çîðèëãî - AimØàëòãààíò çîðèëãî- Purpose

Çîðèëò - Objective

Òîâëîñîí çîðèëò- Target

Äààëãàâàðò çîðèëò- Task

1. OUTPUTS – Ãàðàëòûí ¿ð ä¿í2. OUTCOMES – Äàì ¿ð ä¿í3. IMPACTS – ͺ뺺ò ¿ð ä¿í4. RELEVANCE –Íèéö

Óðüäàч æèøèö ¿íýëãýý - Appraisal

Îðчëûí íýãäñýí ¿íýëãýý - Assessment

ßâöûí ¿å øàòíû ¿íýëãýý - EvaluationÕÿíàëò-øèíæèëãýý - Monitoring

Òàéëàíò òîéì ¿íýëãýý - Reveiw

ªíãºö îíîøëîãîî- Scanning

Íýâò îíîøëîãîî- Diagnosing

Õàðãàëçàõ èëð¿¿ëýãчзààëòóóð - Indicator

Õàðãàëçàõ èëð¿¿ëýãчзààëòóóð - Indicator

Үйл – Үйл ажиллагаа – Үйлдэл -?

Удирдах жолоодохЗохионбайгуулалтаар нь

“Оролт”Үйл –Action

“Гаралт”

“Чанарын хувиргалт”Үйл ажиллагаа-Activity

Хянан зохицуулах

ГүйцэтгэхҮйл ажиллагаа-Activity ТөлөвлөхҮүргээр ньБаримжаалах

Үйл –Action

. . .. . .

Үйлдэл - . . .

Үйлдэл -3

Үйлдэл -2Үйл ажиллагаа -3 Activity-3

Үйлдэл -1

Үйлдэл - . . .

Үйлдэл -3

Үйлдэл -2Үйл ажиллагаа -2 Activity-2

Үйлдэл -1

Үйлдэл - . . .

Үйлдэл -3

Үйлдэл -2Үйл ажиллагаа -1 Activity-1

БоловсруулахБүрэлдэхүүнээр нь

Үйлдэл -1

Үйл –Action

Төлөв байдал

Үе шат ЗОРИЛГОШАЛГУУРБүрдэл хэсэг

БҮТЭЦ

Нэгж ажил -Work

“Хүслийн зорилго” – “Эрхэм зорилго”Үр дүнд суурилсан менежмент “Хүслийн зорилго”, “Эрхэм зорилго”

Õ¿ñëèéí õýòèéíçîðèëãîÄóíä õóãàöààíû

õ¿ñëèéí çîðèëãî

Ýðõýì çîðèëãî

Èìïåðàòèâ

ýðõýì çîðèëãî

Õ¿ñëèéí çîðèëãî -Vision

• [Ñòðàòåãè Òºëºâëºëò íü] õºãæëèéí ÷èãëýë, ýðýìáý, õóðä òîä èëýðõèéëýãäýíòîìü¸îëîãäñîí óðò áîëîí çààâàë õ¿ðñýí áàéõ äóíä õóãàöààíы “Õ¿ñëèéí çîðèëãî”-îäîíèëñîí áàéíà. Äóíä õóãàöààíû “Õ¿ñëèéíçîðèëãî” íü ººð÷ëºëò øèíý÷ëýëèéí öºìàñóóäàë, íººöèéí ìåíåæìåíòèéí òýðã¿¿ëýõ ÷èãëýë, õºãæëèéí õóðä áà ýðýìáèéí òàëààð áàðèìòëàõ ñòðàòåãèéã ñîíãîõ øàëãóóð áàéõààð òîìü¸îëîãäñîí áàéíà.

Стратеги бүхий “Хүслийнзорилго” боловсруулах үйл явц

ӨнгөрсөнӨнгөрсөн ОдооОдоо ИрээдүйИрээдүй

“Хүслийнзорилго”-ооамьдруулах

Эх сурвалж: http://arts.endow.gov/resources/Lessons/GROVE.HTML

Ýðõýì çîðèëãî – Mission

• [Сåêòîðûí] “Ýðõýì çîðèëãî” íü óãààñààñåêòîðûí îðøèí áàéõûí óòãà óчðûãèëýðõèéëýõèéí õàìò түүний õºãæëèéíõýðýãöýý, çîðèëãî óðò õóãàöààíû ñòðàòåãèñîíãîëòûí õ¿ðýýã òîãòîîõ çàðчèì áàéíà. “Èìïåðàòèâ ýðõýì çîðèëãî” íü угòîãòîëöîîíû ººðчëºëò хийх,øèíýчëýõèéí øàëòãààí, ìºí чàíàð áîëîíòîâëîñîí õóãàöààíä çààâàë áèåë¿¿ëñýíáàéõ çîðèëãûã èëýðõèéëíý.

¯íýò ç¿éëñ – Values

• Үíýò ç¿éëñ íü [секторын] ò¿âøèíä түүнийõºãæëèéí òàëààð øèéäâýð ãàðãàõàäáàðèìòëàõ ñóóðü çàðчèì, ýðõýìëýõ ¸ñ ç¿éáàéõûí çýðýãöýý òóõàéí íºõöºëä ñîíãîõñòðàòåãèéí ýðýìáèéã òîãòîîõ óäèðäàìæáàéíà.

ЗОРИЛГО – ЗОРИЛТ-?• Шатлан эрэмбэлэгдэх• Мөчирлөн салаалах• Хамрах хүрээ, цаг хугацааны хувьд харьцангуй

ШИНЖ

ЧАНАРТ

АЙ

– Task7. Даалгаварт зорилт– Target6. Товлосон зорилт– Objective5. Зорилт– Purpose4. Шалтгаант зорилго– Aim3. Гол -үндсэн зорилго– Goal2. Хөгжлийн зорилго– Mission1. Эрхэм зорилго– Vision1. Хүслийн зорилгоАнглиарМонголоор

«Çîðèëãûí ìîä» çàãâàð

«Çîðèëãûí ìîä» çàãâàð

“Шийдвэрийн мод” загвараар зорилго, зорилт

5. Øàëòãààíò çîðèëãî

6. Øàëòãààíò çîðèëãî 7. Øàëòãààíò çîðèëãî

1.1

1.1.11.2

1.3

1.4

2.1

2.2

2.3

1.5

1.1.2

1.1.4

1.1.3

1.1.5

1.2.1

1.2.3

1.2.2

1.2.4

1.3.2 1.3.1

1.3.31.4.2

1.4.11.4.31.5.2

1.5.11.5.3

2.1.1 2.1.22.1.3

2.3.4

2.2.2

2.3.2

2.3.1

2.3.3

3.13.1.1

3.1.43.1.2

3.1.3

3.2

3.2.13.2.2

3.2.3

4.1….2

4.2.1

4.2….2

4.1.2

4.1.1

4.2.3

4.2.25.1

5.1.15.1.2

5.1.3

5.2

5.2.45.2.2

5.2.15.2.3

5.3

5.4

5.5

5.6

5.7

5.3.3

5.3.45.3.2

5.3.1

5.7.5 5.7.4 5.7.3

5.7.2

5.7.1

5.6.15.6.25.6.35.6.4

5.5.35.5.1

5.5.2

5.4.25.4.1

5.4.3

1.1.6

2.2.1

6.1….2 4.3.3

4.3.2

4.3.1

6.1.16.1.3

6.1.4

6.1.2 6.2….2

6.2.3

6.2.1

6.2.4

6.2.2 7.2

7.2.2

7.2.17.2.3

7.17.2.1 7.2.1

Үнэт зүйлс

1. Øàëòãààíò çîðèëãî

2. Øàëòãààíò çîðèëãî 3. Øàëòãààíò çîðèëãî

4. Øàëòãààíò çîðèëãî

“Õ¯

ÑË

ÈÉ

ÍÇÎ

ÐÈ

ËÃ

Δ,

“ÝÐ

ÕÝ

Ì Ç

ÎÐ

ÈË

ÃÎ

”

Зохиом

олЗохиом

олзургий

нзургий

нбиш

биш

,,ам

ьдам

ьдургамал

ургамал

МОД

МОД

“Õª

ÃÆ

ËÈ

ÉÍ

ÇÎÐ

ÈË

ÃÎ

”

Ñòðàòåãè ìåíåæìåíòèéí 5 äààëãàâàðòçîðèëò – çààâàë õèéõ 5 ¿éë

Çààâàë õèéõÒÀÂÀÍ

îð÷èë ¿éë

Ñòðàòåãè“Õ¿ñëèéí” áîëîí“Ýðõýì çîðèëãî”

áîëîâñðóóëàõ

Çîðèëãî,çîðèëòóóäûã

îíîæ òîäîðõîéëæç¿ãøð¿¿ëýõ

Çîðèëãî,çîðèëòóóäàä

õ¿ðýõ ñòðàòåãèóäáîëîâñðóóëàõ

Ñòðàòåãèóäûãõýðýãæ¿¿ëýõ, àæèë áîëãîí

ã¿éöýòãýõ

ßâöûí ¿íýëãýýçàñâàð õèéæ áàéõ

Çàéëøã¿é¿åä íü ë äàõèíáîëîâñðóóëàëò

õèéæ áàéõ

Ñàéæðóóëæ áàéõ/ªºð÷ëºõ

Ñàéæðóóëæ áàéõ/ªºð÷ëºõ

Çàéëøã¿é¿åä íü ë äàõèí

àâ÷ ¿çýõíàðèéâ÷ëàõ

Çàéëøã¿é¿åä íü ë äàõèí

àâ÷ ¿çýõíàðèéâ÷ëàõ

IIIIII IVIV VV IIIIII

Çààâàë õèéäýã ÒÀÂÀÍ ¿éë

1. Àæèë ¿éëýý òîäîðõîéëîõ, ýðõýì çîðèëãîîòîìü¸îëîõ, õýòèéí çîðèëãîî áîëîâñðóóëæõýëáýðø¿¿ëýõ

2. Õýìæèãäýõ¿éö çîðèëãî, çîðèëòóóäûãòîäîðõîéëæ ç¿ãøð¿¿ëýõ

3. Çîðèëãî, çîðèëòóóäàä õ¿ðýõ ñòðàòåãèáîëîâñðóóëàõ

4. Ñòðàòåãèóäûí õýðýãæ¿¿ëýëò, ã¿éöýòãýë5. ÿéöýòãýñýí ¿éë ÿâöûí ¿íýëãýý, øèíýýð

áîëîâñðîíãóé áîëãîõ òîéì ¿íýëãýý, çàñâàðëàíñàéæðóóëàëò õèéõ

11

22

33

44

55

Стратеги менежментийн заавал хийж байдагНЭГÝÍ үйл – “Хүслийн зорилго”, “Эрхэмзорилго”-оо боловсронгуй болгож байх

ажиллагаа• Ажил эхлэхдээ “Стратеги бодомж”-тойгоор:

– Секторын, байгууллагын, нэгжийн “ИРЭЭДҮЙ”-н тухай дүр төрхийнтөсөөлөл бий болгож авах

– Түүний 5-10 жилд хүрэх “Хүслийн зорилго”-ыг томьёолж хэлбэршүүлэх– тодорхойлох

• Заавал гүйцэтгэх ажил:– Байгууллагын үйл ажиллагааны дотор “Шалтгаант зорилго”-ыг мэдэрчолох (тодорхойлох)

– Урт удаан хугацааны үйлийн чиглэл тогтоох (хангах)– Байгууллагын хүчтэй адилтгал тодорхойлолт өгөх– Бид

• ХЭН бэ?• ЮУГ хийх вэ?• ХААНА тэргүүлэх вэ?гэдгийг шийдэх

1

“Хүслийн зорилго”, “Эрхэм зорилго”-ооболовсронгуй болгож байх ажиллагаа

• Байгууллагын “Эрхэм зорилго” нь:– Байгууллага юу хийж ямар болох тухайменежментийн хүслийн зорилгын тусгал байх

– Байгууллага юугаараа хэрэглэгч нартайгаахамтрах дэмжих гэж байгаа тухай ойлгомжтойтовч тойм мэдээлэл болохуйц байх

– Бизнесс – ажил үйлийн тодорхой нэгэнхэсэглэн хараандаа хувьдаа байлгах байрсууриа заасан байх

“Хүслийн хэтийн зорилго”-ооболовсронгуй болгож хэлбэршүүлэхэд

туслах тусгай асуултууд• Яг ямар ажил хэрэг бид одоо эрхэлж байна?• Ямар ажил хэрэг эрхлэхийг, хийхийг цаашид хүсэж байна?• Юу ирээдүйд манай хэрэглэгчид хүсэх вэ?• Ямар хүлээлт “хөгжилд” хувь оруулагчдын хувьд байнавэ?

• Хэн ирээдүйд өрсөлдөгчид, нийлүүлэгчид, түншлэгчид вэ?• Ямар хэмжээнд бид өрсөлдөх вэ?• Үйлдвэрлэх, үйл бүтээгчдийн технологи хэрхэн нөлөөлөхвэ?

• Хүрээлэх орчны ямар сценари-үнэлгээ биеллийнболомжтой вэ?

Яагаад бүгдэд хамаатай хүслийнзорилго чухал вэ?

• Соронзон төмөр татдагийн адил бүх ажилтан нарын үүрэгдунд бүгдэд хамаатай хүслийн итгэл байхуйц өргөнзорилго болох

• Байгууллагын урт хугацааны үйлийн чиглэлд бүх ажилтанүүрэг хүлээсэн хариуцлагаа мэдэх үед ажил үйлийншийдвэр гаргахад хийх зохистой сонголт нь аль болохоор:– Хувь хүн болон багийнхан бүгдээрээ байгууллагын хүслийнзорилгын тэмүүллийг мэдэж байх

– Стратегийн өдөр бүрийн гүйцэтгэл сайжирч байхаарчиг болох

• Хөгжлийн хурдацийн эрчмийн хэмжээг тогтоогч болох

Жишээ

• “Хүслийн зорилго” – “Алсын хараа” –“Хэтийн зорилго” ???

VISIONVISION ХугацааХугацаа!!!!!!

¯̄ííýòýò ç¿éëñç¿éëñ::

1. ×àíàð2. Òýãø áàéäàë3. Îðîëöîî

Øèéäâýðèéí ¸ñ ç¿é, óäèðäàìæ

Жишээ: “Бүх Нийтийн Боловсрол”

Öàãèéí õ¿ðäèéí Ä¿éíõýð áîëîíõ¿ì¿¿ñò àç æàðãàë àâ÷ðàã÷ Àíãåë áóðõàä

¯íýò ç¿éëñ (Шинжлэх ухаан, Технологийн сектор):

• Îþóíû ºãººæèò õºðºí㺠(Îþóíûêàïèòàë – Intellectual Capital)

• Áîëîâñðîë – Øèíæëýõ óõààíû íèéëýã íýãäýö (Integration of Research and Education)

• Èííîâàöèéí ò¿íøëýë (Partherships in Innovation)

жиш

ээ

ÁÍÁÁÍÁ--ûíûí ¯̄ííýòýò ç¿éëñç¿éëñ: : ÁîëîÁîëîââññððîëûíîëûí ¯̄ííýòýò ç¿éëñç¿éëñ: : ØÓØÓÒÒ--èéíèéí ¿¿ííýòýò ç¿éëñç¿éëñ::1. ×àíàð 1. ×àíàð 1. Îþóíû ºãººæèò õºðºíãº2. Òýãø áàéäàë 2. Õ¿ðòýö 2. “Á-ØÓ”-íû íèéëýã íýãäýö3. Íèéãìèéí îðîëöîî 3. Ìåíåæìåíò 3. Èííîâàöèéí ò¿íøëýë

Á¿Á¿õõ ÍèéÍèéòòèéíèéí ÁîëîÁîëîââññððîëûíîëûí ñåñåêòêòîîððûíûí ÕÕ¯ÑËÈÉͯÑËÈÉÍ ÇÎÇÎÐÐÈËÈËÃÃÎÎ áîëáîë::“Áîëîâñðîëæñîí èðãýíèé íèéãìèéí òàñðàëòã¿é áàÿæèæ áóé ñî¸ëîîð äàìæèí Ìîíãîë

óëñûí òîãòâîðòîé õºãæëèéí ýõ ñóðâàëæ, ¿íäýñíèé òóñãààð òîãòíîë, àþóëã¿éáàéäëûí íàéäâàðòàé áàòàëãààã õàíãàõ”-àä îðøèíî.

Á¿õ Íèéòèéí Áîëîâñðîëûí ñåêòîðûí ÝÐÕÝÌ ÇÎÐÈËÃÎ íü“Ìîíãîë óëñûí èðãýí á¿ð õ¿ì¿¿íëýã, èðãýíèé àðä÷èëñàí íèéãýìä ÷èíýýëýã ñàéõàí

àìüäðàõûí òóëä ººðñäèé㺺 á¿ðýí èëð¿¿ëýí õºãæèõ, àñóóäëàà øèéäâýðëýõ, á¿òýýë÷ýýð àæèëëàõàä íü øààðäàãäàõ ìýäëýã, ÷àäâàð, òåõíîëîãè áîëîí ñî¸ëûí¿íýò ç¿éëñèéã ýçýìøèõ, ñîíãîõ òýãø áîëîìæ, òààòàé îð÷èí òºëºâø¿¿ëýí áàéíãàñàéæðóóëàõàä ÷èãëýñýí õ¿ðòýöòýé, ÷àíàðòàé, ¿ð àøèãòàé, òîãòâîðòîé¿éë÷èëãýýã ¿ç¿¿ëýõ”-ýä îðøèíî.

¯̄ííýòýò ç¿éëñç¿éëñÕÕ¿ñëèéí¿ñëèéí çîçîððèëèëããîîÝðõýÝðõýìì çîçîððèëèëããîî

ÓÓðòðò, , äóíääóíä, , áîáîããèíîèíî õõóóããàöààíûàöààíûжиш

ээ

Çàãâàð жишээ:

Үндсэн зах зээл: Хувь оролцоо:Онцлог ялгаралт:

Үндсэн зах зээл: Хувь оролцоо:Онцлог ялгаралт :

Стратеги менежментийн заавал хийж байдагНЭГÝÍ үйл – зорилго, зорилтоо тодорхойлж

зүгшрүүлэх• Зорилго, зорилт зүгшрүүлэхийн “Шалтгаант зорилго” бол:

– Эрхэм зорилгоо àæèë гүйцэтгэлийн товлосон зорилтууд болгонхөрвүүлэх, задлах

– Àæèë ãүйцэтгэõ үйлийн ñàëààëàõ мөр бүр, мөчир бүр, алхам бүрийгхэмжих стандарт – øàëãóóð бүтээх, бий болгох

– Уян хатан зохицолтой байхуйц àæèë гүйцэтгэлийн хөгжлийн зорилготогтоох

– ßã ãîë ç¿éëäýý çîðüæ áóé, òýì¿¿ëýã÷, çîõèîí á¿òýýã÷ áàéãóóëëàãàáîëãîõîä ò¿ëõýö ºãºõ

– гэх мэтэд оршино.• Áèåëýõ áîëîìæòîé çîðèëòóóääàà õ¿ðýõýä

– äóð çîðèãîîð áàéõ áàéäàë– òóéëáàðã¿éãýýð àÿëäàã÷ áàéõ áàéäàë– äîòîîä ýìõ çàìáàðààã¿é áàéäàë– àæèë ã¿éöýòãýëèéí îäîî áàéãàà зогсонги áàéäàë çýðãýýñ ¿¿äýëòýé

íүүрлэж буй ñîðèë бэрхшээлийг тогтоох хэрэгтэй.

2

Õýðýãöýýò çîðèëãî, çîðèëòûí õî¸ðòºðºë

• Ñàíõ¿¿ãèéí çîðèëãî, çîðèëòóóä:– Áàéãóóëëàãûí ñàíõ¿¿ãèéí àæèë

ã¿éöýòãýëèéã ñàéæðóóëàõàä õàìààòàé ÄÀÌ ¯Ð įÍ

• Ñòðàòåãè çîðèëãî, çîðèëòóóä:– Óðò õóãàöààíä “õàòóó” áàðèõ çàõ çýýëèéí

áàéð ñóóðèàð áîëîí èõ ºðñºëäººíººð¿ç¿¿ëýõ ¿ð ä¿í áîëîõÄÀÌ ¯Ð įÍ

Îíîøëîãîî¯ð äàãàâàðØàëòãààíÍîòëîõ áàðèìòÒ¿ëõ¿¿ð

àñóóäàëÖºì àñóóäàë -Á¿ëýã

2.3.

2.2.

2.1.2.

1.2.

1.1.1.

Ãàðàëòûí, äàì¿ð ä¿íã¿¿ä¿éë àæèëëàãàà

ͺ뺺ò ¿ð ä¿íã¿¿äèéíèëð¿¿ëýã÷ çààëòóóðóóä

Øàëòãààíòçîðèëãî

Çîðèëòóóä

Зорилго, зоðилт – задлан шинжилгээнд, тухайлбал, оношлогоонд тулгуурлана

¯éë/¯éëàæèëëàãàà

Ãàðàëòûí ¿ð ä¿í:

Øàëòãààíòçîðèëãî:

Õºãæëèéíçîðèëãî:

¯íäýñíèé ò¿âøèí

¯éë/¯éëàæèëëàãàà

Ãàðàëòûí ¿ð ä¿í:

Øàëòãààíòçîðèëãî:

Õºãæëèéíçîðèëãî:

Ñåêòîðûí ò¿âøèí

¯éë/¯éëàæèëëàãàà

Ãàðàëòûí ¿ð ä¿í:

Øàëòãààíòçîðèëãî:

Õºãæëèéíçîðèëãî:

Äýä ñåêòîðûíò¿âøèí

¯éë/¯éëàæèëëàãàà

Ãàðàëòûí ¿ð ä¿í:

Øàëòãààíòçîðèëãî:

Õºãæëèéíçîðèëãî:

¯éëèéí ò¿âøèí(õºòºëáºð)

¯éë/¯éëàæèëëàãàà

Ãàðàëòûí ¿ð ä¿í:

Øàëòãààíòçîðèëãî:

Õºãæëèéíçîðèëãî:

¯éë àæèëëàããààíûò¿âøèí (òºñºë)

Зорилго, зорилтын эрэмбэлэлтийн жишээ

(Хэрэгжих их магадлалтай) төлөвлөгөөтөлөвлөгөө áîëîâñðóóëàõ àæëûí áóþó çîðèëãûí ò¿âøèí òàíüæ ÿëãàõлогик хүрээний хүрдхүрд--((матрицматриц))--ийнийн бүтэц: (зарчмын асуултууд)

Ãàðàëòûí ¿ð ä¿íã á¿òýýõèéíòóëä õèéõ ¿éë¿¿ä/¿éëàæèëàãààíóóä

[Indicate each of the actions/activities that are to be undertaken in order to produce the outputs]

(Гаралтын үр дүнд хүргэх үйл ажиллагаа):1) Үйлийн ãàðàëòûí ¿ð ä¿íã áóþó á¿òýýãäýõ¿¿íèéã

ãàðãàõäàà цагийн хуваарьт нь биелүүлэхэд ямаргадны нөлөө байх хэрэгтэй вэ?

2) Үйл ажиллагааг эхлүүлэхийн тулд төслийн мэдлээсгадуурх ямар шийдвэр буюу үйлдлүүд шаардлагатайвэ?

(Activity to Output): 1) What external factors must exist to obtain planned outputs on

schedule?2) 2) What kind of decisions or actions outside the control of the

project is necessary for inception of the activities?]

Үйл ажиллагаа явагдаж буйэсэхийг шалгах ямармэдээллийн эхүүсвэрүүд байна/байжболох вэ?

[What are sources of information can be to verify that activities have taken place?]

Энэ шатанд нотлохуйц илрүүлэгчçààëòóóð нь үйл ажиллагааг явуулахадшаардлагатай нөөцөөс бүрдэнэ(байгууллагууд, боловсон хүчин, зардал, цагийн хуваарь гэх мэт).

[The verifiable indicators at this level consist of resources required to undertake the activities (institutions, persons, costs, time schedule, etc.)}

Шалтгаант зорилго бүхийүйл/èäýâõò ¿éëàæèëëàãàà(Actions/Activities)

[Indicate each of the outputs that are to be produced in order to achieve the purpose]

Шалтгаант зорилгонд хүрэх үр дүнгийн дэвшлийг зогсоожболох ямар гадна нөлөө байна?

[(Output of Purpose): What are the factors external to the program / project which, if not present, are liable to restrict progress from outputs to achievement of the purpose?]

Гаралтын бүтээгдэхүүн бийболсон эсэхийг шалгахнотлох ямармэдээллийн эхүүсвэрүүд байна / байжболох вэ?

[What sources of information can be to verify that outputs are produced?]

Ямар ¿ð ä¿í áóþó á¿òýýãäýõ¿¿í, ò¿¿íèé òîîõýìæýý, чàíàð, á¿òýýõ õóãàöàà áàéíàâý?

[What kind and quantity of outputs, and by when will they be produced? (quantity, quality, time)]

Гаралтын үр дүн буюуүйлийн төгсгөл дэхбүтээгдэхүүн (Outputs)

“Ìóó” áîëãîæ áóé øàëòãààíûãàðèëãàõààð òîìü¸îëñîí(õºòºëáºð/òºñëèéí) òºããñãºëèéã çààíà.

[Indicate the end-of-program / project status]

Хэрэв шалтгаан нь зорилгонд хүрэхэд нэмэрлэх болхөтөлбөр ба төслийн гадна ямар нөхцөл байдлуудшаардлагатай вэ?

[(Purpose to Goal): What conditions external to the program/project are necessary if

achievement of the purpose is to contribute to reaching the goal?]

Өртгийн үр ашигтаймэдээллийн ямар эхүүсвэрүүд байгаа буюубайж чадах вэ?

[What sources of information exists or can be provided cost-effectively?]

Ýäãýýð òóñãàéëñàí çîðèëòóóä áèåëñýíýñýõèéã ä¿ãíýõ òîîí ÿìàð õýìæ¿¿ð¿¿ä, ýñâýë чàíàðûí áàðèìò áàéíà âý? Жишээ: -Îéðîëöîîëñîí õóãàöàà

[What are the quantitative measurements or qualitative evidence by which the achievement of these specific objectives can be judged? (estimated time)]

Шалтгаант зорилго(Purpose)

[Óðò õóãàöààíä íºëººëºõ ¿ð ä¿íã èëýðõèéëñýí ºðãºíçîðèëòûã çààíà]

[Indicate the broad objectives and the long-term impact]

Эдгээр ерөнхий зорилтонд хүрэхийн тулд ямар гадныхүчин зүйлс зайлшгүй шаардлагатай вэ, ямар нөхцөлхэрэгтэй вэ?

[What external factors are necessary for achieving these broad objectives?]

Өртгийн үр ашигтаймэдээллийн ямар эхүүсвэрүүд байгаа буюубайж чадах вэ?

[What sources of information exists, or can be provided cost-effectively?]

Тодорхой зорилготоо хүрж буй эсэхийгхэмжих буюу цэгнэхийн тулд тооныбуюу чанарын ямар үзүүлэлтүүдбайна вэ? Үнэлэгдэх хугацаа?

[What are the quantitative or qualitative ways of measuring, or judging, whether the goals are being achieved? (estimated time)]

Хөгжлийн зорилго (Goals)

Эрсдлийн тухай, мөн нөлөөлөгч гадааднөхцлийн тухай тààâàðлагаа (Risks &Assumptions )

Мөн ýñýõèéã íüíîòëîõóéö àðãàõýðýãñýë (Means of Verification)

Мөн ýñýõèéã íü íîòëîõóéöèëð¿¿ëýãч çààëòóóð (Verifiable Indicators)

Зэрэглэсэн зорилгуудыннàðèéí ÿâöóó àãóóëãûíòîâчîî (Narrative Summary)

Зорилго, зорилтынхэмжээсжүүлэлт!!!

• SMART (Specific Measurable Attainable Relevant Time-bound )

• TQM (Total Quality Management)

“Үр дүнд суурилсан менежмент” нь ажил гүйцэтгэлийнTQM – “Бүрэн чанарын менежмент”-ийн барилд үнэдсэлэхбөгөөд төлөвлөлт нь зорилго, зорилтын эрэмбэлэлт, хэмжээсжүүлэлттэй хийгдэнэ.Хэмжих багаж – Илрүүлэгч заалтуур – Indicator

Стратеги менежментийн заавал хийж байдагНЭГÝÍ үйл – “çîðèëãî, çîðèëò”-îî

õýðýãæ¿¿ëýõ ÑÒÐÀÒÅÃÈÀ боловсронгуйболгож байх, á¿òýýõ ажиллагаа

• Ñòðàòåãè á¿òýýæ áîëîâñðóóëàõ ãýäýã íüÕÝÐÕÝÍ :– Ñòðàòåãèéí áîëîí ñàíõ¿¿ãèéí çîðèëãî, çîðèëòóóäàä

õ¿ðýõ вэ?– Ñåêòîðûí ººð÷ëºëòийн áîëîí ºðñºë人íèé íºõöºë

áàéäаëд дасан íèéöýõ вэ?, хариу хийх вэ?– Ширүүн өрсөлдөөн дунд өрсөлдөж амжилт олох вэ?– Байгууллагын “сайн байдал”-д учрах аюул заналынэсрэг хамгаалалт хийх вэ?

– Бизнессээ өсгөх вэ?. . . гэдэгт л хариу болно, үүнд л хамаатай арга бүтээх явдал юм.

3

СТРАТЕГИ БҮТЭЭЛТ

• Зорилтууд = Товлосон үр дүн & Дам үр дүн• Стратеги = Дам үр дүнд ХЭРХЭН хүрэх арга

• Байгууллагын нэн чухал [ЦӨМ] СТРАТЕГИ бол:– Бодож цэгнэсэн, шалтгаант зорилго руугаа тэмүүлсэнүйлүүд – зориулалтат СТРАТЕГИЙН ба

– Хөгжилд дэм болоуйц шаардлагатай хариу үйл болонөрсөлдөөний дарамтаас гарах үйлүүд – СТРАТЕГИЙН

хослол юм.

Товлосон үр дүн & Дам үр дүн

Өөрчлөгдөн хувьсаж буй нөхцөлбайдалд дасан зохицох хариу үйл,

төлөвлөгдсөн СТРАТЕГИ

Нэн чухалхэрэгтэй

СТРАТЕГИ

ДасахХАРИУ ҮЙЛ

ТөлөвлөгдсөнСТРАТЕГИ

2

…ÖÀÀØÄÀÀ ”¯Ð įÍÄÑÓÓÐÈËÑÀÍ ÌÅÍÅÆÌÅÍÒ”-ÝÄ ØÈËÆÌÕ . . .

¯Ð įÍï¯Ä

¯éë¿¿ä

Ãàðàëòûí¿ð ä¿í

Øàëòãààíòçîðèëò

Õºãæëèéíçîðèëãî

ҮР ДҮНГҮҮД

Зорилго, зорилт, үр дүн, үйл бүрийг нэгжлэх, хэмжээсжүүлэхасуудалд

Ýðñäëèéíòààìàãëàë

Íîòëîõõýðýãñýë

Íîòëîõèëð¿¿ëýã÷çààëòóóð

¯/¯

ïÄ

ØàÇ

ÕºÇ

1 2 3 4ХөЗ –Хөгжлийнзорилго

ШаЗ –Шалтгаантзорилго

ГҮД –Гарах үрдүн

Ү/Ү –Үйл/Үйлажиллагаа

Äàì ¿ð ä¿íOutcomes

ͺ뺺ò¿ð ä¿íImpacts

¯ð ä¿íResults

GPOA

G-Хөгжлийн зорилгоP-Шалтгаант зорилгоO-Гаралтйн үр дүнA-Үйл / Үйл ажиллагаа

Үр дүнгийн төрлүүд

1 2 3 4

G

P

O

A

G

P

O

A

¯ð ä¿í

Ýðõýì çîðèëãî, àðãà õýðýãñýë

Ýðõýì çîðèëãî, àðãà õýðýãñýë

Áàéãóóëëàãàæñàíá¿òöèéí çîðèëò?

G

A-¯éë

Ãàðàëòûí¿ð ä¿í

Øàëòãààíòçîðèëò

Õºãæëèéíçîðèëãî

Åñ ç¿éíçîðèëò

Õýðõýí?Õýí?

ßàãààä?

Хөгжлийн зорилго, Шалтгаант зорилго, Гаралтын үр дүн, Үйл

ХэрэгцээNeeds

ЗорилтуудObjectives

НөөцүүдResources

Гаралтын үр дүн & Дам үр дүнOutputs & Outcomes

¯ð ºãººæ-Effectiveness

¯ð àøèã - Efficiency

Çîðèëтûí íèéöHypothetical Relevance

Áîäèò íèéöReal Relevance

НИЙЦ хэмээх ҮР ДҮН

Байгууллагын стратегийн агуулгынойлголт – Юуг харах хэрэгсэл вэ?

Богинохугацааныашиг

сайжруулалт

Гол түлхүүрүүрэгт үйлээ

хэрхэнудирдах үйл

Хамгаалалтыншилжих үйл

Шинэболомжашиглалт

Дэвших,хоцрох

үе дэх з/бүйлдэл

Газар зүйнбайршилэзэишилт

Бүтээгдэхүү-ний төрөл, Чанар, эсвэлҮйлчилгээ

Зах зээлээтэлэх “цэвэр”довтолгоо

Өөрчлөгдөгчорчинд өгөххариу үйл

Хөгжихолон талтүйл –үйлийнмэргэшлүүд

Үйлийнзагвар

тодорхойлогчстратеги

Байгууллагын СТРАТЕГИ [гол нь юуюунаас бүрдэх вэ?] ямар агуулгынасуултад хариу өгөх вэ?

Хэрхэн хэрэглэгчдээ сэтгэл ханамжтай байлгахвэ?Хэрхэн бизнессээ өсгөх вэ?Хэрхэн, өөрчлөгдөж буй сектор, зах зээлийнхээнөхцөл байдалд дасан нийцэх вэ, хариу үйл хийхвэ?Хэрхэн шинэ боломжоо капитал [ашиг өгөххөрөнгө оруулалт] болгох вэ?Хэрхэн ажил үйлийн мөчир бүрийг удирдах вэ?Хэрхэн санхүүгийн болон стратегийн зорилго, зорилтуудаа биелүүлэх вэ?

Жишээ: McDONALD-түргэнхоолны газарҮргэлжийн өсөлтИрдэг үйлчлүүлэгчиддээ байнга санаа тавилтҮр ашигтай, чанартай үйлчлэгч хэвээр үлдэхзүтгэлДээд үнэт зүйлс, үнэлэмжийн саналДаяар орчиндоо Макдональдын нэр хүндийг үрөгөөжтөй байлгах хичээл

McDONALD-түргэн хоолныгазрын стратегийн түлхүүр бүрдэлхэсгүүд:

Жил бүр хоолны 700-900 газрын нээлтХоолны байнгын шинэ цэс, тусгай онцгой хямд үнэ, байнгынүйлчлүүлэгчидээ үйлчлэх хамгийн дээд зэргийн үнэлэмжийнхоолБаталгаат хөнгөлөлт, дээд зэргийн сонголтҮйлчлүүлэгч нартаа тохь тухтай байр сонголтЗохих чанарт болон бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх “хязгаарлагдмал”буюу тусгай нарийн мэргэшилд анхаарал төвлөрөлтҮйлчлэх өрөө байрны үр өгөөж – ашигт үйлд санаа тавилтӨргөжигч зар сурталчилгаа & Мс гэсэн угтвар нэр ашиглалтХөлсний ажилчид нартаа халамжтай зөөлөн хүндэтгэлттэйхандалт; Ажилд нь тохирох цалин олголт; сайн сургалтаархангах тогтмол үйл ажиллагаа;

Стратеги бүтээлт бол бүтээх, хийх, үйлдвэрлэх – үйл сэдэх санаачлах дасгалсургуулилт мөн

Стратеги боловсруулалт бол бүтээх үйлийн сэдэх санаачлах шинжагуулсан үйлдлүүдийн хослолтой:

Эрсдэл үүрэлт & эрсдэл хүлээх эр зоригИнноваци & бизнесс бүтээн байгуулалтЗүү оршгүй зах зээлийн боломжийг гялс мэдрэх нүд цавчихгүй хараатавилтБололцоот олон хувилбараас сонголт хийлт

Нүүрлэж буй сорил давах СТРАТЕГИ боловсруулна гэдэг бол:ШинэхэнЦаг үеэ олсонӨөрчлөгдөн хувьсагч нөхцөлд хариу үйл болохуйцБололцоот

СТРАТЕГИ бий болгоно гэсэн үг

Шинэ үйл сэдэгч санаачлагчменежерийн шинж төрхШинэ стратегийн бололцоонуудыг нэн даруй олжажил болгогчӨрсөлдөөнийг инновацийн хүчээр шийдэгчБайгууллагын ажил гүйцэтгэлийг сайжруулах аргазамыг олж хошуулагчЭрсдэл үүрэх & анхдагч хөдөлгүүр болох хүсэлтэнШинэ хөгжилд түргэн & бололцоот хариу үйлдэгч“Гал” – “цөм” стратегийг бий болгогч, туршигч, санаачилгач

Яагаад стратегийн сайн менежментчухал гэжХүчирхэг стратегийг хүчтэй, чанартай хэрэгжүүлжгүйцэтгэнэ гэдэг бол амжилтанд хүрэх нотлогдсон жорСтратеги бүтээлт & хэрэгжүүлэлт бол менежментийн цөмчиг үүрэгМенежментийн ур ухаан –сайн мэргэшил – мэргэжлийншаардлага хангахын тулд байгууллага:

Сэтгэл татам стратегитай байх ёстойСтратегиа гүйцэтгэснээр ашигтай болохыг харуулах ёстой

Сайн стратеги бол ширүүн өрсөлдөөнийг давахадхангалттай хүчирхэг хэрэгсэл болохоор, саад бэрхшээлийгдаван туулахад хангалтай уян хатан байдагСтратегиа чадварлаг чансаалаг гүйцэтгээгүй болбайгууллага ажил гүйцэтгэлийн оргилд хүрч чадахгүй

Яагаад байгууллагад стратегиудаабайнга хөгжүүлэх сайжруулаххэрэгцээ байдаг вэ?Учир нь байгууллага үргэлж:Зах зээлийн нөхцлийн өөрчлөлтөндӨрсөлдөгч нарынхаа үйл шилжилтэнд буюу хөгжилхөдөлгөөндҮйлдэрлэлийн чадамж & шинэ технологидХэрэглэгчдийнхээ илүү дуртай зүйл, хэрэгцээнийхувьсалдУлс төрийн & дүрэм журам зохицуулалтын өөрчлөлтөдБололцоо олдох шинэ цонх – боломжидОдоогийн стратегиа сайжруулах шинэ санаандКризисийн буюу хямралын нөхцөлд

хариу үйл, үйлдэл хийх хэрэгцээ бий болж байдаг

Стратеги төлөвлөгөө гэж юу вэ?Стратеги төлөвлөгөө бол:байгууллага хаана тэргүүлж байх юм,урт & богино хугацааны ажил гүйцэтгэлийн товлосонзорилтууд,дам үр дүндээ хүрэх менежментийн үйлүүд-

-ийн маш сайн төлөвлөсөн зураглалСтратеги төлөвлөгөө бол:стратеги хүслийн зорилго & бизнесс эрхэм зорилгоосстратегийн болон санхүүгийн ажил гүйцэтгэлийнзорилтуудаасзорилтууддаа хүрэх ойлгомжтой олон төрлийнстратегиудаас

бүрддэг

Стратеги менежментийн заавал хийж байдагНЭГÝÍ үйл – “Ñòðàòåãè”-à õýðýãæ¿¿ëýõ, àæèë áîëãîí ã¿éöýòãýõ ажиллагааСтратеги хэрэгжүүлэлт нь:гүйцэтгэж арга замын биелэлтийн болон энэ нь яг тэр үрөгөөжтэй стратеги гүйцэтгэл мөн үү гэдгийн хоорондохТОХИРОО бүтээлтстратегиа үр ашигтай & үр өгөөжтэй хэрэгжүүлэхгүйцэтгэлцагаа олсон арга хэлбэрээр онцсайн үр дүнгүүд бийболголт юм.

Хамгийн сайн ТОХИРОО бүтээлт бол стратеги болонзохион байгуулалтын (байгууллагын) дээд хүчин чадал, чадамжэрсдэл, урамшууллын нөхвөр хийх бүтэцдотоод дэмжлэгийн тогтолцоозохион байгуулалтын (байгууллагын) соёл

хоорондын тохироо зүгшрүүлэлт юм.

4

ÑÒÐÀÒÅÃÈЙН ÕÝÐÝÃÆҮҮËÝЛТ

Стратеги хэрэгжүүлэлт гэдэг бол дотоод, үйлдэл--жолоодлогын идэвхт үйл ажиллагаа бөгөөд энэбайнгын ажиллагаа нь, тухайлбал, зохион байгуулах,төсөвлөлт хийх, урам сэдэлжүүлэх, соёл төлөвшүүлэх,зөвлөн удирдах болон “стратеги ажил” хийхэдхошуучлах гэх зэрэг ажлуудыг багтаадаг.

ÑÒÐÀÒÅÃÈЙН ÕÝÐÝÃÆҮҮËÝЛТЮУЮУ (ЯМАР ҮЙЛ) БАГТААДАГ ВЭ?

Байгууллага стратегиа амжилттай биелүүлж хэрэгжүүлэхүйцхүчин чадлыг бий болгох бүтээмжлэх үйл ажиллагааХямралын байдалд орчих үйл ажиллагааг хэрэгжүүлэхстратегид шаардлагатай хангалттай хүрэлцээтэй нөөцүүдийгбайршуулж байхДэмжлэгийн бодлогууд хэрэгжүүлэх стратегийг тодорхойлжзүгшрүүлж байхБайгууллагын үргэлжийн сайжирч байх хөтөлбөрүүд & хамгийн сайн практик үйлийг бүтэц зохион байгуулалттай буюубайгууллагажилттай болгож байхДэмжлэгийн тогтолцоонуудыг бий болгон зүгшрүүлж байхҮр дүнгүүддээ хүрэхийн тулд эрсдэл нөхөх – урамшуулалтхийж байх бүтэцийн холбоосыг нөхцөлдүүлж байхБайгууллагын нийтийн [эзэмшсэн] “хамтач” соёлыг (corporate culture) дэмжих стратегийг бүтээж байх“Стратеги хошуучлал” – манлайлалыг шинжиж үнэлж байх

Стратеги менежментийн заавал хийж байдагНЭГÝÍ үйл – Àæèë ã¿éöýòãýõ ÿâöûã ¿íýëýõажиллагааИйм үйл байхгүй буюу яг энэ даалгаварт зорилтуудбайхгүй СТРАТЕГИ МЕНЕЖМЕНТ бол энэ нь нэгудаагийн зөвхөн дасгал болно. Тэгэхдээ энэ дасгал нь:

цаг хугацааны & нөхцөлийн өөрчлөлтгүй,тохиож буй мэдээ баримтыг илрүүлж цуглуулан задланшинжлэхгүйюмыг мэдээжийн ойлгомжтой болгож хийх хамгийн сайн аргазамууд үгүйянз бүрийн шинэ санаа оноог менежерүүд хариуцан (хүлээн)авахгүй

гэсэн үед л хэрэгтэй байж мэднэ.Тэгвэл менежер хүмүүс:

Ажил гүйцэтгэлийн – явцын байнгын үнэлгээ хийхНөхцөл байдлын хяналт-шинжилгээ хийх & яаж юмыг тун сайнболгохыг шийдэж байхЗайлгүй хэрэгтэй зохицуулалт хийж байх

ёстой.

5

Àæèë ã¿éöýòãýл – ÿâöûã ¿íýëýõажиллагаа

Засах залруулах зохицуулалт нь:Байгууллагын урт хугацаанд барих чиглэлийг хувирганөөрчлөхТодорхой бизнесс ажлыг дахин шинээр тодорхойлохАжил гүйцэтгэх (хэмжээст) зорилтуудыг өндөржүүлэх, эсвэл намсгахТодорхой стратегийг хувиргаж сайжруулахСтратеги гүйцэтгэлийг сайжруулах

-аар байж болно

Стратеги менежментийг үйл явцгэж тодорхойлогч үзүүлэлтүүдӨөрчлөлт тогтмол гарч байдаг учраас “даалгавартзорилтууд”-ыг гүйцэтгэж биелүүлэх хэрэгцээ хэзээ ч үгүйболохгүй“Даалгаварт зорилтууд” хоорондын зааг бүдэгНэрлэсэн эдгээр “5 даалгаварт зорилт”-ыг хэрэгжүүлэхдээменежерийн бусад үйл ажиллагаанаас саланги биш хамтаднь гүйцэтгэдэг“Даалгаварт зорилгууд”-ыг гүйцэтгэхэд шаардлагатай цагхугацааг тус тусад нь ялгах салгах боломжгүйХамгийн шилдэг сайн стратегийг олж авах сонгоххурдасгуур, эхлэл – Ажилтан нэг бүрээс хийдэг дэмдэмэндээ байх ажил гүйцэтгэл & стратеги гүйцэтгэлийгсайжруулах үйл, мөн одоо хэрэгжүүлж буй стратегийгболовсронгуй болгох үйл

СТРАТЕГИ МЕНЕЖМЕНТИЙН 5 ҮЙЛИЙГ ХЭН АЖИЛ ГҮЙЦЭТГЭЛБОЛГОДОГ ВЭ?

Гүйцэтгэх ерөнхий захирлууд, корпорацийнтүвшний бусад гүйцэтгэх албаны ахлахуудБусад бизнесс нэгжүүдийн менежерүүдБусад бизнесс нэгжүүдийн хүрээн дэх нутагдэвсгэрийн үүрэг функц бүхий менежерүүдГазар зүйн нэгж болон үйл ажиллагааны голгазар хэлтсийн менежерүүд

Менежментийн түвшин сургуулийнжишээгээр

Ýðõ

òóø

àë

Õàð

èó ö

ë àãà

ÿé

öýò

ãýëè

éí

óäè ð

äëàã

à

Äýýä òүâøíèéìåíåæìåíò

Äóíä òүâøíèéìåíåæìåíò

Àæèãëàã÷-õÿíàã÷èéí ìåíåæìåíò(àíõàí øàòíû)

(Ìåíåæìåíòèéí àíõíû øóãàì)

Óäè

ðäëà

ãûí

òºâø

èí

Óäèðäëàãûí áóñ àæèëòàí, àæèë÷èä

Óäèðäàõ çºâëºëèéí äàðãà ãýõ ìýò

Ñóðãóóëèéí çàõèðàë

Õè÷ýýëèéí ýðõëýã÷,áàãø íàðûí çºâëºëèéíäàðãà ãýõ ìýò

ÇÀÍ áîëîíîíîøëîãîîíûàëáàíûàõëàã÷ ãýõ ìýò

Óäèðäëà-ãûí áóñòºâøèí

Áàãø

íàð

Стратегименеж

-ментийн

5 үйл

Менежер – төлөвлөлтийн үйл – стратеги

Øèíý àðãà, àæèë ¿éë, áîäëîãûã õýðõýíõýðýãæ¿¿ëýõ, àæëààõýðõýí õóâààðèëæîëãîõ, áýðõøýýëèéãõýðõýí àðèëãàõ, ¿ð àøãèéã õýðõýíñàéæðóóëàõ

Áîãèíî õóãàöààíûòºëºâëºãºº: 1 ºäðèéíõ, 1 äîëîîõîíîãèéíõ, 1 ñàðõ¿ðòýëõ

Àíõàí òүâøíèéìåíåæåð

Òºëºâëºëò, çîõèöóóëàëòûã õýðõýíñàéæðóóëàõ, äîîäòºâøíºº õýðõýí èë¿¿ñàéí õÿíàõ

Äóíä áîëîí áîãèíîõóãàöààíûòºëºâëºãºº:

1 ñàðààñ 1 æèëèéíõõ¿ðòýë

Äóíä òүâøíèéìåíåæåð

ªñºëòèéí õóðä, õàðüöóóëñàí ñòðàòåãè, øèíý ¿éëчèëãýý, õºðºí㺠îðóóëàëò

Ñòðàòåãèéí óðò äóíäõóãàöààíûòºëºâëºãºº:

1 æèëýýñ 5 æèëèéí, ò¿¿íýýñ èë¿¿ óäààíõóãàöààíû

Äýýä òүâøíèéìåíåæåð

Þóíû òóëäÒºëºâëºëòèéí ¿åÒºâøèí

ЕрЕрньнь

стратеги

стратеги

бүх

бүхтүвш

ний

түвш

нийменеж

ерт

менеж

ертхамаатай

хамаатай

Менежерүүд – Төлөвлөлт, бусад ажил үйл

Á¿ð äîîäòүâøíèéõýí-òýé õàìòðàõàæèë

Èæèë, óäààõüòүâøíèéõýí-òýé õàìòðàõàæèë

Ýðõýýøèëæ¿¿ëæõèéõ àæèë

Òºëºâëºõ, áîäîõ

Ìåíåæåð¿¿ä

25%20%25%30%Åðºíõèéëºãч, äàðãà

25%30%20%25%Ãàçðûí äàðãà

40%20%15%25%Õýëòñèéíäàðãà

45%20%15%20%Òàñãèéí äàðãà

55%15%15%15%Õÿíàãч

Судалгааны дүнгээс:

Стратеги төлөвлөгчийн үүрэг рольХэрэгтэй мэдээлэл цуглуулахШаардлагатай түүхчилсэн мэдээ, туршлагыннөхцөл байдлын өгөгдөлд задлан шинжилгээ хийхЖилийн стратеги тайлант тойм үнэлгээний орчилүйлийгүндэслэх, туслаж удирдахСтратеги төлөвлөгөөний холбогдох үйл явцыгболон тайлант тойм үнэлгээг зохицуулахСтратеги асуудалд бүх менежерүүдэд анхаарлаатөвлөрүүлэхэд тус дэм үзүүлэх

АнхаарахтунАнхаарахтун !!!!!!ТөлөвлөгчидТөлөвлөгчид болбол стратегистратеги шийдвэршийдвэр гаргагчгаргагч бишбиш буюубуюу нарийннарийн мэргэшсэнмэргэшсэн

[[үйлдвэрлэлийнүйлдвэрлэлийн]] менежерүүдийнменежерүүдийн төлөөтөлөө стратегистратеги бодомжийнбодомжийн үйлүйл хийххийх ёсгүйёсгүй

ЯАГААД ТӨЛӨВЛӨГЧИД СТРА-ТЕГИ ХИЙГЧ БАЙХ ЁСГҮЙ ВЭ

Төлөвлөгчид нөхцөл байдлын тухай бага мэддэг, үйлийнтөлөвлөгөөг ажил болгохоор боловсруулж зохиож байгаанарийн мэргэшсэн үйлийн менежерүүдийг бодвол тэд эндсулхан байр суурь мэдээлэлтэй байдаг.Стратеги [зүгшрүүлэгчид] хийгчдийн үүрэг хариуцлага &тооцоо тайлангналыг хэрэгжүүлэгчдийнхээс салгадаг.

ГОЛ ТОМ ДУТАГДАЛ !!!Менежерүүд “өөрсдөө хийх шийдвэрээ тааж сонгох”-ыгтөлөвлөгч нарт зөвшөөрдөг & бас өөрсдөө хийх стратегибодомжийн үйлээ гүйцэлдүүлэхээс зайлсхийдэг.Хэрэгжүүлэгч нар стратегидаа “бусдаас авсан юмгүй”байдаг.

СТРАТЕГИ МЕНЕЖМЕНТИЙНЗАРЧИМ

Стратеги [боловсруулалт] – зүгшрүүлэлтбол стратеги төлөвлөгчдөд зориулжгүйцэтгэх хувийн товлосон даалгавартзорилт биш

УДИРДАХ ЗӨВЛӨЛИЙНСТРАТЕГИ ҮҮРЭГ РОЛЬСтратеги менежментийн таван даалгаварт зорилт –“ТАВАН заавал хийдэг үйл” шаардлага хангахуйцмэргэшсэн түвшинд биелж байгааг үзэхЧухал стратеги хөгжил хөдөлгөөнийг жигнэхүйц тайланттойм үнэлгээ хийх & стратеги төлөвлөгөөг албан ёсоорсайшаан батлахСтратеги санал [-ын мэдэгдлүүд] шаардлага хангахуйцнарийн мэргэжлийн түвшинд задлан шинжилгээгээрсудлагдсан, & хувилбар сонголт нь хамгийн сайн, дээдзэргийнх гэдгийг нотлох – баталгаа өгөхДээд менежментийн стратеги зүгшрүүлэх & хэрэгжүүлэхур чадвар – боловсролын түвшинд явцын үнэлгээ хийх

СТРАТЕГИ МЕНЕЖМЕНТИЙНЗАРЧИМСтратеги менежментийн үйл явц дахь[Захирлуудын] Удирдах зөвлөлийн үүрэг рольбол цэгнэх урьдач жишиц үнэлгээ хийх болонэцсийн эцэст стратеги үйлийн төлөвлөгөөнүүдийгсайжруулах явдал бөгөөд, заримдаа ч гэлээ, хэрэвбайнга биш гэхэд стратеги зүгшрүүлэх үйлийнтодорхой бүрдэл хэсгүүдэд шууд оролцох явдалюм.

Удирдах үйл эрхлэхэд стратеги аргахандлага хэрэглэх ашиг тус:Байгууллагад бүхэлд нь “Бид юу хийж юунд хүрэх гэжоролдоод байна” гэдэгт харгалзах буюу энэ асуултадхариу болох удирдамж лавлагаа өгөх;Өөрчлөлт хийх “менежментийн босго” намсгах;Өрсөлдөгч “төсөвийн нэхэмжлэлүүд”-ийг үнэлэх &дэмжигч стратегийн, мөн үр бий болгогч хэсгүүдэд – зүйлангиудад нөөцийг чиглүүлж залах үндсийг хангаж өгөх;Байгууллагын бүх түвшний менежерүүдийн хувьдстратегид хамаарах олон шийдвэрийг нэгтгэж өгөх;Гэнэт хариу эсэргүүцэх биш, идэвхт эрчимт үйлийн уурамьсгал бий болгох;Илүү ирээдүйтэй ажил гүйцэтгэлийг өргөтгөх, боловсронгуй болгох.

Нэр томьёоны товчоон цэс-1

Ажил гүйцэтгэлийн зорилтуудPerformance Objectives

Санхүүгийн зорилтуудFinancial Objectives

Стратеги зорилтуудStrategic Objectives

Алс ирээдүйн зорилтуудLong-Range Objectives

Ойрын ирээдүйн зорилтуудShort-Range Objectives

СтратегиStrategy

Стратеги төлөвлөгөөStrategic Plan

Стратеги боловсруулалтStrategy Formulation

Үнэт зүйлсValues

Зайлшгүй эрхэм зорилгоImperative Mission

Байгууллагын эрхэм зорилгоOrganization Mission

Урт, дунд хугацаат хүслийн зорилгоLong-, Short-term Vision

Хэтийн хүслийн зорилгоStrategic Vision

МонголАнгли

Нэр томьёоны товчоон цэс-2

Ажил, арга хэмжээWork

ҮйлдэлOperation

Үйл ажиллагааActivity

ҮйлAction

Даалгаварт зорилтTask

Товлосон зорилтTarget

ЗорилтObjective

Шалтгаант зорилгоPurpose

Гол зорилгоAim

Хөгжлийн зорилгоGoal

Стратеги зүгшрүүлэлтStrategy Making

Стратеги хэрэгжүүлэлтStrategy Implementation

МонголАнгли

Нэр томьёоны товчоон цэс-3

Õÿíàëò-øèíæèëãýýMonitoring

Òàéëàíò òîéì ¿íýëãýýReveiw

Нөхцал байдалSituation

ÍèéöRelevance

ͺ뺺ò ¿ð ä¿íImpacts

Äàì ¿ð ä¿íOutcomes

Ãàðàëòûí ¿ð ä¿íOutputs

Íýâò îíîøëîãîîDiagnosing

Өнгөц îíîøëîãîîScanning

Îðчëûí íýãäñýí ¿íýëãýýAssessment

ßâöûí ¿å øàòíû ¿íýëãýýEvaluation

Óðüäàч æèøèö ¿íýëãýýAppraisal

МонголАнгли

Нэр томьёоны товчоон цэс-4

Нотлох албан баримтат үнэлгээVerification

Шалтгаалцлын логик зөв эсэхийг шалгах үнэлгээValidation

Хам нөхцөлContext

МонголАнгли

Асуулт – Ярилцлага – Дасгал

Хэлбэл мартана!Харвал тогтооно!

Хийвэл ойлгоно!

Хийсээр МАСТЕР!МАГИСТРДАРХАНМУЖААНЭРДЭМТЭЙ болно !!!

Бие даалтын ажил

Хүслийн зорилго, Эрхэм зорилго, Үнэтзүйлс зүгшрүүлэхСтратеги менежментийн байнга хийдэггурван үйл: