ก รศึกษ พฤติกรรมในก รเลือกใช้...

รายง

านกา

รวจย

31วารสารอาหารและยา ฉบบเดอนกนยายน-ธนวาคม 2557

บทคดยอ

การศกษาพฤตกรรมในการเลอกใชเครองสำาอางทำาเองของกลมนกเรยน: กรณศกษา จงหวดเพชรบร เปนการวจยเชงคณภาพ วตถประสงคเพอศกษาพฤตกรรมในการเลอกใชเครองสำาอางทำาเองของกลมนกเรยนจนเกดอาการขาลาย และศกษาเสนทางการไดมาจนถงการนำาเครองสำาอางทำาเองมาใช โดยศกษาในกลมตวอยางของนกเรยนทมอาการขาลาย จากโรงเรยน 2 แหง เกบรวบรวมขอมล โดยการสนทนากลม และ หาขอมลเชงลก ในชวงเดอนมถนายน–กนยายน 2556 ผลการศกษาพบวา ปจจยสำาคญทเดกนกเรยนเลอกใชเครองสำาอางทำาเอง คอ ปจจยคานยมทางสงคม คอ การชนชอบคนผวขาวและคดวาตนเองมผวสดำา หรอการมคนอางอง ทมประสบการณในการใชเครองสำาอางทำาเองแนะนำาใหใช ปจจยสวนบคคล คอ รายได เดกนกเรยนทมรายไดสงจะสงซอเครองสำาอางครมทำาเองสำาเรจรป สวนเดกนกเรยนทมรายไดปานกลางหรอตำา จะนำา เครองสำาอางชนดตางๆ มาผสมทำาเอง เนองจากราคาถกหาซอไดงาย สำาหรบเสนทางแหลงทมาของเครองสำาอางครมทำาเอง คอ รานขายเครองสำาอางทวไป รานเสรมสวย หรอ บคคลทเคยศกษาหรอศกษาในสถาบนอดมศกษา

ขอเสนอแนะ สำานกงานคณะกรรมการอาหารและยาควรมการศกษาและรวบรวมสารหามใชหรอ สารทเปนอนตรายอนๆ ตอผบรโภคทสามารถหาซอไดงายตามทองตลาด และมแนวโนมนำาไปใชในทางทผด เพอกำาหนดเปนนโยบายในการประชาสมพนธ ควรมนโยบายในเชงรกตอสถาบนการศกษาตางๆ ในการใหความรดานกฎหมายเครองสำาอาง ควรใชมาตรการทางกฎหมายตอสถานทจำาหนายเครองสำาอาง ทมการจำาหนายเครองสำาอางทไมปลอดภยตอผบรโภคอยางเขมงวด ควรพฒนาฐานขอมลวตถดบ เชน สารไฮโดรควโนน สารสเตยรอยด เปนตน ทนำามาใชในอตสาหกรรมประเภทตางๆ เพอกำาหนดนโยบายในการควบคมกำากบมใหสารดงกลาวรวไหล ควรเพมศกยภาพผบรโภคใหมความร และความเขาใจ หลกการเลอกซอผลตภณฑ เครองสำาอางทถกตอง และสทธผบรโภค ควรพฒนาระบบการเฝาระวงผลตภณฑสขภาพทไมปลอดภยทเชอมโยงทงระบบ และควรมการคนขอมลสชมชน เพอใชเปนขอมลในการพฒนากลไกการเฝาระวง หรอแจงเตอนภยในชมชน

คำ�สำ�คญ DIY cosmetics ผวลาย เพชรบร

เพลน จำาแนกพลส�านกงานคณะกรรมการอาหารและยา

ก�รศกษ�พฤตกรรมในก�รเลอกใชเครองสำ�อ�งทำ�เองของกลมนกเรยน: กรณศกษ�จงหวดเพชรบร

A Case Study of “Do It Yourself Cosmetics” Usage Behavior

Among Students in Phetchaburi Province

รายง

านกา

รวจย

32 FDA Journal : September-December 2014

Abstract

The objectives of this study were to examine the DIY (Do It Yourself) or homemade cosmetics usage behavior among students and to explore how they got those cosmetics. The sample of this study was students who suffering from stretch marks on the legs at 2 school, Phetchaburi province. The study employed a qualitative approach, using focus groups and in-depth data. Among June – September 2013. The findings were as follows: There are two major factors in choosing the DIY cosmetics among students. Social value factor: Most people prefer white skin and students thought that they had dark skin. Another reason was that recommendation from reference persons such as their relatives, friends and senior students who had the DIY cosmetics usage experience. And Personal factor: High-income students ordered homemade finished products, whereas low and middle-income students made their own cosmetics by mixing various creams together. The reason for making the DIY cosmetics was that it was so cheap and so easy. For The DIY cosmetics were available from the cosmetics shops, beauty salons and alumni or students from higher education institutions.

The recommendations from this study are as follows:Thai FDA should study and collective data of regarding prohibited substances in cosmetic products, including the risk agents that are easily available in local market, for policy public relation. To proactive policy in educational institution for providing cosmetics law. To notice of control the places that sell cosmetics. To develop the raw materials data base. The example of these raw materials are Hydroquinone, Steroid which are used many kinds of industries. This data base could be used for launching policy about controlling of these raw materials. To increase the consumers’ knowledge, understanding in consuming good quality of cosmetics and make them realize in their consumer rights. To develop the linkage of unsafe health products surveillance system. And to return the information back to communities ,which is useful for developing the communities’ surveillance and alert system.

Keywords: DIY cosmetic, Stretch marks, Phetchaburi

บทนำ�

วามสวยงามเปนเรองสำาคญสำาหรบ

มนษยไมวาจะยคสมยใด เพศใดซงใน

ป จจบนสถานการณเกยวกบการใช เครองสำาอาง

ในกลมวยรน ในกลมวยทำางาน และในกลมวยผใหญ มแนวโนม

คทตองการใชเครองสำาอางเพอเพมความงามและความมนใจ

ใหกบตนเอง โดยเฉพาะในกลมวยรน กลมนจะเปนกลม

ทเรมดแลตนเอง และสนใจเรองความสวยความงาม

ตงแตกอนหรอเรมเปนวยรน ดงนน เครองสำาอางจงเปน

สงจำาเปนสำาหรบหญงวยแรกสาว

รายง

านกา

รวจย


วธดำ�เนนก�รวจย

1. รปแบบการวจย ในการวจยครงนเปนการ

วจยเช งคณภาพ เพอให ทราบพฤตกรรมการใช

เครองสำาอางทำาเองของกลมนกเรยน จงหวดเพชรบร และ

เพอทราบเสนทางการไดมา จนถงการนำาเครองสำาอางทำาเอง

มาใช ในระหวางเดอน มถนายน – กนยายน 2556

2. ประชากรและกลมตวอยาง ประชากรใน

การวจย คอ เดกนกเรยนทใชเครองสำาอางทำาเอง

กล มตวอยางในการศกษา คอ เดกนกเรยนโรงเรยน

บานลาดวทยา และเดกนกเรยนโรงเรยนพรหมานสรณ

จงหวดเพชรบร

3. เครองมอทใชในการวจย ในการวจยครงนใช

การสนทนากลม (Focus Group Discussion) ในการ

ค นหาประเดนสำาคญ ในเรองสาเหตของการใช

เครองสำาอางทำาเอง ผแนะนำาใหใช แหลงทมา วธการใช

ระยะเวลาการใชเครองสำาอาง หลงจากใชมอาการขางเคยง

หรอไม โดยไดตรวจสอบแนวคำาถามทกำาหนดขนวา

มความครอบคลมเหมาะสมหรอไม เพอนำาไปใชตอไป

4. ว ธ ร วบรวมข อม ล ผ ว จ ยดำ า เนนการ

เกบรวบรวมขอมลดวยวธการ ดงน

4.1 เตรยมผดำาเนนการสนทนา (Moderator)

และผจดบนทก (Notetaker)

4.2 การนดหมายสมาชกกลมสนทนา ผวจย

จะแจงกำาหนดวน เวลา และสถานทใหผรบเชญมารวม

สนทนากล มทราบ โดยยำาเรองการเขารวมประชม

ตรงตามเวลา และเขารวมประชมตามสถานทนดหมาย

4.3 การเตรยมสถานทจดสนทนากล ม

โดยใชหองพยาบาลของโรงเรยนบานลาดวทยา และโรงเรยน

พรหมานสรณ ในการจดสนทนากลม ผวจยจะเตรยม

สถานทสำาหรบการจดสนทนากล มใหเรยบรอยกอน

การจดสนทนากลม พรอมทงจดเตรยมเครองบนทกเทป

และวสดอปกรณทจะชวยอำานวยความสะดวก ใหพรอมกอนท

ผรวมสนทนากลมจะเดนทางมาถง

4.4 จดกลมสนทนากลม โดยใชเวลาในการ

สนทนากลม ประมาณ 1 ชวโมง

ในเดอนเมษายน พ.ศ. 2556 สำานกงาน

สาธารณสขจงหวดเพชรบร พบเดกนกเรยนหญงใชเครอง

สำาอางทาผวขาวจากครมทำาเอง แลวเกดอาการขาลาย

อาการดงกลาวนจะเกดหลงจากใชครมดงกลาวเปนเวลา

ไมนอยกวา 6 เดอน โดยในเบองตนพนกงานเจาหนาทได

ใช ชดทดสอบเบองต นตรวจครมดงกลาว พบสาร

ปรอทแอมโมเนย จงไดสงครมดงกลาวไปวเคราะหท

ศนยวทยาศาสตรการแพทยสมทรสงคราม เพอหาสารท

คาดวาเปนอนตรายตอไป

ผศกษาวจยซงเปนคบ.เขต 5 กองสงเสรมงาน

คมครองผบรโภคดานผลตภณฑสขภาพในสวนภมภาค

และทองถน สำานกงานคณะกรรมการอาหารและยา

ซงไดรบมอบหมายใหปฎบตหนาทประสานงานนเทศงาน

และตรวจราชการ ในเขตพนทเครอขายบรการท 5

ประกอบไปดวย จงหวดกาญจนบร ราชบร สพรรณบร

นครปฐม สมทรสาคร สมทรสงคราม เพชรบร และ

ประจวบครขนธ มความสนใจทจะศกษาพฤตกรรม

ในการเลอกใชเครองสำาอางทำาเองของกล มนกเรยน:

กรณศกษาจงหวดเพชรบร เพอนำาไปใชเปนขอมลใน

การวางแผนการดำาเนนงานคมครองผบรโภคดานผลตภณฑ

สขภาพตอไป

นยามศพททใชในการศกษา เครองสำาอางทำาเอง

หมายถง เครองสำาอางทนกเรยนนำาเครองสำาอางหรอ

สารอนๆ มาผสมใชเอง หรอ เครองสำาอางทนกเรยนซอมา

จากบคคลทวไป ร านคาทวไป หรอร านจำาหนาย

เครองสำาอาง ทนำาเครองสำาอางหรอสารอนๆ มาผสมแลว

พรอมจำาหนาย

วตถประสงคของก�รวจย

1. ศกษาพฤตกรรมการใชเครองสำาอางทำาเอง

ของกลมนกเรยน จงหวดเพชรบร

2. ศกษาเส นทางการได มา จนถงการนำา

เครองสำาอางทำาเองมาใช

รายง

านกา

รวจย


มาวา มครมททำาใหขาวไดจากเพอน หรอญาต โดยสามารถ

ซอครมทำาเองสำา เรจ รปได จากเพอนชนเดยวกน

ซงอยคนละหอง หรอฝากญาตไปซอทอำาเภอเขายอย

จงหวดเพชรบร ทางวาจาหรอทางโทรศพท ในราคา

2,000 บาทตอกโลกรม โดยมระยะเวลาการสงซอ

ประมาณ 2-3 วน หลงสงซอ โดยผสงซอจะสงซอครงละ

1 กโลกรม และนำามาใชเองคนเดยว เมอใชหมดแลว

จงจะสงซอใหม

2. กลมนกเรยนนำาครมแบบตางๆ มาผสมทำาเอง

หมายถง เดกนกเรยนทไดรบขอมลจากการบอกตอๆกน

มาวา มครมททำาใหขาวได จากเพอน หรอญาต

โดยสามารถซอครมแบบตางๆ มาผสมทำาเอง โดยสามารถซอ

ทรานขายเครองสำาอางๆ ทวไป

สวนประกอบของเครองสำาอางแบบนำาครมตางๆ

มาผสมทำาเอง มจำานวน 3 ชนด คอ

ครมโลชน 1 สวน ราคา 25 บาท ซงเปนครม

โลชนทวไป ทางรานจำาหนายเครองสำาอางนยมแนะนำา

ครมโลชนชนดหนง เนองจากราคาไมแพง

ครมนำานม คอเครองสำาอางยหอ BL จำานวน 2

สวน ราคา 40 บาท เมอนำาครมไปวเคราะห มสวน

ประกอบของยารกษาโรคเชอราชอ Ketoconazole และ

สเตยรอยด ชอ Clobetasole (สารกลมสเตยรอยด

รกษาอาการทางผวหนง) ซงครมชนดนไมมฉลากภาษาไทย

ฉลากเปนภาษาจน จงเปนเครองสำาอางทนำาเขามาขาย

ในประเทศไทยโดยไมถกตองตามกฎหมาย

ครมโสม เชน เครองสำาอางยหอ QIAN MEI ยหอ

POP POPULAR และ ยหอ MENA FACIA CREAM

เปนตน จำานวน 1 สวน ราคา 40 บาท ซงครมนสำานกงาน

คณะกรรมการอาหารและยาประกาศเปนเครองสำาอาง

หามใชเนองจากมสวนผสมของสารปรอมแอมโมเนย

จงเปนเครองสำาอางทไมถกกฎหมาย

รวมครมทง 3 อยาง มลคา 105 บาท โดยนำา

ครมทง 3 อยาง มาผสมรวมกนในจานแบนๆ แลวใช

ไมไอศกรมคนใหเขากน จงสามารถนำามาใชทาผวได

4.5 การเกบรวบรวมขอมลโดยการบนทกเทป

และบนทกขอมลในแบบบนทกการสนทนากลม

5. วธวเคราะหขอมล ใชการวเคราะหเชงเนอหา

โดยการถอดเทปออกมาเปนบทสนทนาอยางละเอยด

เพอใหไดขอมลทครบถวนและตความหมายในรปของการ

วเคราะหเนอหาและนำามาจดหมวดหมขอมล โดยวเคราะห

เกยวกบประเดนพฤตกรรมการใชเครองสำาอางทำาเองของ

กลมนกเรยน จงหวดเพชรบร และเพอทราบแหลงทมา จนถง

การนำาเครองสำาอางทำาเองมาใช

ผลก�รวจย

ผใหขอมลสำาคญ

การศกษาครงน ทำาการสนทนากลม 2 กลม

โดยมรายละเอยดดงน นกเรยนทงหมดจำานวน 8 คน

เปนเพศหญง อาย 16 ป จำานวน 1 คน อาย 17 ป จำานวน

5 คน และ อาย 18 ป จำานวน 1 คน กำาลงศกษาอยชน

มธยมศกษาปท 4 จำานวน 1 คน กำาลงศกษาอยชนมธยมศกษา

ปท 5 จำานวน 2 คน และชนมธยมศกษาปท 6 จำานวน 5 คน

การรบรเกยวกบสผวของตน จากการศกษาพบวา

นกเรยนทง 8 คน รบรวาตนเองมสผวดำา โดยทงหมด

คดวาหากผวขาวแลวจะดด สวย และเพมความมนใจ

ในตนเองรวมทงเปนจดสนใจแกทกเพศ

จากการสงเกตพบวา มเดกนกเรยนทมผว

คอนขางขาวจำานวน 8 คน ไมมผวดำาเลย เนองจากเดกนกเรยน

มการใชเครองสำาอางจนไมสามารถมองเหนไดว า

ผวทแทจรงนนคอสผวสอะไร

สาเหตของการใชเครองสำาอางทำาเอง คอ

ความตองการมผวขาว เนองจากรบรวาตนเองมสผวดำา

การเลอกใชเครองสำาอาง

จากการศกษาสามารถแบงพฤตกรรมการเลอก

ใชครมไดเปน 2 แบบคอ

1. กลมนกเรยนเลอกซอครมทำาเองสำาเรจรป

หมายถง เดกนกเรยนทไดรบขอมลจากการบอกตอๆ กน

รายง

านกา

รวจย


คดวาผขายคงไมรบผดชอบ พรอมกนนเดกนกเรยนยงทราบ

ในภายหลงวา เพอนนกเรยนทขายเครองสำาอางทำาเอง

กมอาการขาแตกลายเชนเดยวกน

แหลงทมาของเครองสำาอางทำาเอง

สามารถแบงไดดงน

1. เครองสำาอางแบบครมทำาเองสำาเรจรป

จะมแหลงทมาจากผขายซงกำาลงศกษาทสถาบนอดมศกษา

ในจงหวดเพชรบร และอาศยอยอำาเภอเขายอย จงหวด

เพชรบร โดยผลตภณฑประกอบไปดวยเครองสำาอาง

3 อยาง คอ ครมโลชน ครมนำานม และครมโสม

ในอตราสวน 1: 2: 1

2. เครองสำาอางแบบนำาครมแบบตางๆ มาผสม

ทำาเอง จะมแหลงทมาจากสถานทจำาหนายเครองสำาอาง

ภายในจงหวดเพชรบร เชน ตลาดนด สถานทจำาหนาย

เครองสำาอางทวไป หรอสถานทจำาหนายสนคาทวไป

ภายในหมบาน เปนตน เนองจากเครองสำาอางดงกลาว

สามารถหาซอไดงาย

ขอมลเพมเตมทคนพบ

ดวยเดกนกเรยนกลมเปาหมายทรวมสนทนากลม

มการกลาวอางถงแหลงทมาของเครองสำาอางทำาเอง

มาจากนกศกษาสถาบนอดมศกษาแหงหนง ผวจยจงไป

ทำาการส มสนทนากล มกบนกศกษาสถาบนดงกลาว

โดยพบกลมนกศกษาชนปท 4 จำานวน 4 คน มประสบการณ

การใชเครองสำาอางแบบครมทำาเองสำาเรจรป จำานวน

1 คน มประสบการณการใชเครองสำาอางแบบนำาครม

แบบตางๆ มาผสม จำานวน 2 คน ไมมประสบการณ

การใชครมทำาเองจำานวน 1 คน

นกศกษาทง 3 คน ทมประสบการณใชครม

ทำาเองใหขอมลวา แหลงผลตเครองสำาอางแบบครมทำาเอง คอ

ร านจำาหนายเครองสำาอางทวไปในจงหวดเพชรบร

โดยพบเกอบทกรานทจำาหนายเครองสำาอางดงกลาว

เครองสำาอางแบบครมทำาเองของนกศกษาทง

3 คน ม 2 แบบ คอ

1. ครมทำาเองสำาเรจรป ราคา ประมาณ 400

บาทตอกระปก (นำาหนกประมาณ 300 กรม ตอกระปก)

วธการใชเครองสำาอางทำาเอง

จากการศกษาพบวา ผใหขอมลสำาคญมวธการ

ใชเครองสำาอางครมทำาเอง ดงน คอ

ทาครมทำาเองทงตว ยกเวนหนาและคอ โดยทา

วนละ 2 ครง เชา เยน หลงอาบนำา โดยจะเชดตวใหหมาดๆ

แลวทาตงแตคอ จนมาถงขอเทา ทกวน

เทคนคการใช คอ หลงทาเครองสำาอางทำาเอง

ตองอบผวคอ ไมใหผวโดนแสงแดด

เดกนกเรยนจะใชครมดงกลาว ประมาณ 2

สปดาห ผวเรมขาว การใชครงแรกๆ เดกนกเรยนทงสองกลม

มความรสกตองการผวขาวอยางเดยว

อาการขางเคยงทเกดขน หลงใชเครองสำาอาง

ทำาเอง เปนระยะเวลาประมาณ 6-8 เดอน จงเรมมอาการ

ขางเคยง คอ เดกนกเรยนมอาการขาแตกลายชวงตนขา

ทง 8 คน โดยไมมอาการเจบ แสบ หรอคน บรเวณทแตก

ลกษณะดงภาพดานลาง

เดกนกเรยนเมอเกดอาการขาลาย ทกคนหยด

ใชครมทำาเอง มเดกนกเรยนจำานวน 5 คน ไมไปรบการ

รกษากบแพทย เพยงแตหยดใชครมดงกลาว สวนเดก

นกเรยนทเหลอจำานวน 3 คน ไปพบแพทยหรอใชยา เพอ

รกษาอาการขาลาย แตพบวา อาการขาลายไมหาย

เดกนกเรยนทมอาการขาลายท ง 8 ราย

ไมเคยเรยกรองใหผขายเครองสำาอางทำาเองรบผดชอบตอ

อาการขาลายทเกดขนเลย เนองจากคดวาการใชเครองสำาอาง

ทำาเองเปนไปโดยสมครใจของตนเอง หากไปเรยกรอง

รายง

านกา

รวจย


2. ครมแบบนำาครมแบบตางๆ มาผสมทำาเอง มสวนประกอบของเครองสำาอางอยางนอย 3 ชนด คอ ครมโลชน 1 สวน ครมนำานม 2 สวน ครมโสม 1 สวน โดยมคำาแนะนำาเพมเตมทง 3 อยางราคาประมาณ 105 บาท กรณผซอตองการใสสารเพมเตม เชน วตามนซ วตามนเอ เปนตน กสามารถนำาไปทำาได วธการทำาเครองสำาอางแบบนำาครมตางๆ มาผสมทำาเองจากราน คอ นำาครมแบบตางๆ มาเทผสมรวมกนในถงพลาสตกกอบแกบแลวใชมอบบๆ ใหเขากน หรอ นำาครมแตละอยางมาเทใสจานกระเบอง (ไมใชจานพลาสตกเพราะเกรงจะเกดสารพษ) แลวหาไมเลกๆ มาคนใหเขากน วธการใชเครองสำาอางแบบทำาเองของรานจำาหนายเครองสำาอางแนะนำา คอใหทามอและขา (ไมทาภายในรมผา) วนละ 2 ครง ทาหลงอาบนำาทนทโดย ไมตองเชดตว นกศกษาทง 3 คน ทใชเครองสำาอางครมทำาเอง ผวจะขาวขนมาภายหลงใชประมาณ 2-3 สปดาห โดยใชครมดงกลาวมาประมาณ 1 ป ไมมอาการขาลาย สรปขอมลจากการสมภาษณนกศกษา สมภาษณนกศกษาทง 4 คน ไดดงน 1. ผ ใช เครองสำาอางทำาเองมท ง นกศกษา เพศหญงและเพศชาย 2. แหลงจำาหนายเครองสำาอางทำาเอง คอ รานจำาหนายเครองสำาอาง ซงนกศกษาเกอบทกคณะ ในสถาบนอดมศกษา ทราบแหลงจำาหนาย สตรวธการทำาเครองสำาอางครมทำาเอง และวธการใช ซงขอมลทนกศกษาทราบนน สวนใหญไดรบการถายทอดแบบ ปากตอปากจากรนพหรอเพอนทใชหรอเคยใชครมดงกลาว 3. การเลอกซอเครองสำาอางทำาเองของนกศกษาทงหมด คอ ผซอไมสนใจและไมอยากรวาเครองสำาอางทตนเองซอนนถกกฎหมายหรอไม เชน มฉลากภาษาไทยหรอไม หรอมเลขทใบรบแจงหรอไม เปนตน 4. สาเหตทนกศกษาใชเครองสำาอางครมทำาเอง

เพราะอยากสวย คดวาตนเองมสผวดำา

สรปผลก�รวจย/อภปร�ย การศกษาพฤตกรรมการเลอกใชเครองสำาอาง ทำาเอง : กรณศกษาจงหวดเพชรบร เปนการวจยเชงคณภาพ สามารถสรปผลการศกษาวจยไดดงน 1. พฤตกรรมการใชเครองสำาอางทำาเองของ กลมนกเรยนจงหวดเพชรบร เกดจากความคดวาตนเองมสผวดำา อยากมผวขาว ดงนนเดกนกเรยนจงพยายามหาเครองสำาอางตางๆ มาใช เพอทจะทำาใหตนมสผวขาว โดยปจจยสำาคญททำาใหเดกนกเรยนมพฤตกรรมการใชเครองสำาอางทำาเอง คอ 1.1 คานยมทางสงคม คอ 1.1.1 เดกนกเรยนรสกชนชอบคนผวขาว วาผวขาวคอ สวย ทำาใหมความคดวา หากตนเองมผวขาวแลวจะดด สวย เพมความมนใจในตนเอง และเปนจดสนใจแกทกเพศ 1.1.2 บคคลอางอง คอ ญาต เพอนหรอ รนพ ทมประสบการณในการใชเครองสำาอางครมทำาเอง โดยบคคลอางองดงกล าว จะได รบการถ ายทอด สตรเครองสำาอางทำาเอง จากรนพทเคยศกษาทสถาบนอดมศกษาแหงหนงในจงหวดเพชรบร 1.1.3 รานจำาหนายเครองสำาอาง ซงเปนผทขายเครองสำาอางรวา เครองสำาอางประเภทใดจะทำาใหผวขาว โดยมการแนะนำาสตรสวนผสมของครมททำาให ผวขาว 1.2 ปจจยสวนบคคล จากการศกษาในครงนปจจยสวนบคคล ทมผลใหเดกนกเรยนมพฤตกรรมการใชเครองสำาอางครมทำาเอง คอ รายได พบวา เดกนกเรยนทมผปกครองทมฐานะ จะสามารถสงซอเครองสำาอางแบบครมทำาเองสำาเรจรป ในราคา 2,000 บาทตอ 1 กโลกรม สวนเดกนกเรยนทมฐานะปานกลางหรอฐานะทางการเงนไมด จะนยมใชเครองสำาอางแบบนำาครมแบบตางๆ มาผสม เนองจากราคาถกหาซอไดงาย และไมรสกวาการผสมเครองสำาอางทำาเองนนจะยงยาก และเมอใชเครองสำาอางแบบนำาครมแบบตางๆ มาผสม แลวเกดอาการขาลายจะหยดใชครม ไมไปพบแพทยเพอรกษา เนองจากไมมเงนคารกษา

รายง

านกา

รวจย


5. สำานกงานคณะกรรมการอาหารและยา

ควรมนโยบายในเชงรกตอสถาบนการศกษาตางๆ เชน

มหาวทยาลยราชภฏ (ทกวทยาเขต) สถาบนราชมงคลฯ

สถาบนทสอนการแพทยแผนไทย เปนตน ในการให ความร

ดานกฎหมายเครองสำาอางทกดาน ตงแตกระบวนการผลต

ตนนำา การจำาหนายกลางนำา ไปจนถงผบรโภคปลายนำา

เชน การผลตเครองสำาอางตองปฏบตตามพระราชบญญต

เครองสำาอาง พ.ศ. 2535 และประกาศกระทรวง

สาธารณสขทเกยวของ ผจำาหนายเครองสำาอางจะตองม

ความรพนฐานในการคดเลอกเครองสำาอางทปลอดภย

และถกกฎหมายมาจำาหนายใหผบรโภค ในขณะเดยวกน

ผบรโภคควรรบรสทธและหนาทของผบรโภคกอนหรอ

หลงการเลอกซอเครองสำาอางมาใช และบทกำาหนดโทษ

กรณทฝาฝนไมปฏบตตามพระราชบญญตเครองสำาอาง

พ.ศ.2535 และประกาศกระทรวงสาธารณสขทเกยวของ

เปนตน


ควรมนโยบายบงคบใชมาตรการทางกฎหมายตอ สถาน

ทจำาหนายเครองสำาอาง ทมการจำาหนายเครองสำาอางทไม

ปลอดภยตอผบรโภคอยางเขมงวด

7. การคนขอมลส ชมชน โดยผานเจาหนาท

สาธารณสข องคกรปกครองสวนทองถน สถานศกษา

แกนนำาผบรโภค เพอใชเปนขอมลในการพฒนากลไก

การเฝาระวงหรอแจงเตอนภยในชมชน

กตตกรรมประก�ศ

ผวจยขอขอบคณ รศ.ดร.วทยา กลสมบรณ

ผ จดการแผนงานพฒนาวชาการและกลไกค มครอง

ผ บร โภคด านสขภาพ (คคส.) คณะเภสชศาสตร

จฬาลงกรณมหาวทยาลย ทสนบสนนงบประมาณ

ภก.ภาณโชต ทองยง (สำานกงานสาธารณสขจงหวด

สมทรสงคราม) และ ผศ.ดร.ภญ.กรแกว จนทรภาษา

(คณะเภสชศาสตร มหาวทยาลยขอนแกน) ผ เปนท

ปรกษาทางวชาการ

2. เสนทางของแหลงทมาของเครองสำาอางทำาเอง คอ

รานขายเครองสำาอางทวไป รานคาทวไป รานเสรมสวย หรอ

อดตนกศกษาสถาบนอดมศกษาในจงหวดแหงหนง

ขอเสนอแนะ

1. พฒนาฐานขอมลวตถดบ เชน ปรอท สาร

ไฮโดรควโนน กรดวตามนเอ สารสเตยรอยด เปนตน

ทนำามาใชในอตสาหกรรมประเภทตางๆ เช น ยา

เครองสำาอาง เครองมอแพทย อตสาหกรรมทำาสยอม

สารตานการเกดปฏกรยาออกซเดชน อตสาหกรรมไฟฟา

วตถระเบด เปนตน เพอกำาหนดนโยบายหรอหาแนวทาง

ในการควบคมกำากบมใหสารดงกลาวรวไหล หรอมการ

นำาไปใชในทางทผดตอไป

2. เจ าหนาทสาธารณสขควรเพมศกยภาพ

ผบรโภคโดยเฉพาะเดกนกเรยนใหมความร และความเขาใจ

หลกการเลอกซอผลตภณฑเครองสำาอางทถกตอง รวมทง

สรางความตระหนกในสทธผบรโภค


ควรพฒนาระบบการเฝาระวงผลตภณฑสขภาพทไมปลอดภย

ใหเชอมโยงทงระบบ นบตงแตการพฒนาฐานขอมล

ทเกยวของรวมกบกรมวทยาศาสตรการแพทยตงแตวธ

การตรวจ การพฒนาชดทดสอบตรวจสารสเตยรอยดได

หลายชนดและหลายรปแบบ ทงในรปแบบเมดและครม

และการใชโปรแกรม National Single Windows

ซงเป นระบบแจงเตอนภยและฐานขอมลคณภาพ

ความปลอดภยของผลตภณฑสขภาพ

4. สำานกงานคณะกรรมการอาหารและยาควรม

การศกษาและรวบรวมรายการสารหามใช หรอสารทเปน

อนตรายอนๆ ตอผบรโภค ทสามารถหาซอไดงายตาม

ทองตลาด และมแนวโนมนำาไปใชในทางทผด นอกเหนอ

จากสารทง 3 รายการ คอ สารปรอท สารไฮโดรควโนน

และกรดวตามนเอ ทไดดำาเนนการไปแลว แลวจงกำาหนด

เปนนโยบายประชาสมพนธเกยวกบสารทหามนำามาใชใน

เครองสำาอางใหประชาชนทราบ

รายง

านกา

รวจย


เอกส�รอ�งอง1. Bremmer, M., Gardner, J., and Driscoll, M. (2011).

Skin lightening cream induced dermatitis and

atrophy. Dermatology Online Journal 17(3): 13.

2. Buranasak, J. (2006). The whitening cream influences

self and identity of female workers. Master’s thesis.

Mahidol University.

3. del Giudice, P., and Yves, P. (2002). The widespread

use of skin lightening creams in Senegal :a persistent

public health problem in west Africa. International

Journal of Dermatology 41(2): 69-72.

4. Kongwong, R., and Wattananamkul, V. (2011). A Study

of “Harmful Cosmetics” Usage Behavior Among

Female Teenagers in Ubon Ratchathani Province.

Isan Journal of Pharmaceutical sciences 7(1): 76-87.

5. คณต ลกรกษ, สรา อาภรณ, สรนมาศ คชมาตย, จฬาลกษณ

ภาคดวงใจ และวนเพญ ทองสข. (2556). การรบรความเสยง

จากการใชเครองสำาอางของชางเสรมสวยในกรงเทพมหานคร

พ.ศ. 2554. วารสารอาหารและยา 20(1): 63-70.

6. พรพรรณ สนทรธรรม. (2540). เครองสำาอางกบสรรพคณ

ทำาใหผวขาวขน. วารสารอาหารและยา 6 (2-3): 63-70.

7. พมอำาไพ คงแดง และ สดใจ นนตารตน. (2546). สารหามใช

ในผลตภณฑทาสวฝาในเขตภาคเหนอตอนบน พ.ศ.2544.

วารสารอาหารและยา 10(2): 42-47.

8. เลศชาย เลศวฒ. (2553). การศกษาพฤตกรรมการตดสนใจ

เลอกซอเครองสำาอางทาสว ทาฝา ทำาใหหนาขาวของนกเรยน

หญงระดบมธยมศกษาตอนปลายและนกเรยนหญงระดบ

ปวช. ในเขตอำาเภอเมอง จงหวดฉะเชงเทรา. วารสารอาหาร

และยา 17 (2): 33-41.

9. สรลกษณ รนรวย และ ระพพรรณ ฉลองสข. (2555).

การสรางเครอขายงานคมครองผบรโภคดานเครองสำาอาง

ในชมชน: กรณศกษาตำาบลบานไร อำาเภอบานไร จงหวด

อทยธาน. วารสารอาหารและยา 19(3): 16-25.

10. เสาวนย ปยะกล. (2540). ปจจยทมความสมพนธกบ

พฤตกรรมการบรโภคเครองสำาอางของนสตนกศกษา

มหาวทยาลยของรฐ ในกรงเทพมหานคร. วทยานพนธ

คหกรรมศาสตรบณฑต มหาวทยาลยเกษตรศาสตร.

❂ ❂ ❂ ❂ ❂ ❂

ก รศึกษ พฤติกรรมในก รเลือกใช้...

Documents