ผลกระทบจากภายนอก และสิทธิใน ... ·...

8
11 ผลกระทบจากภายนอก และสิทธิในทรัพย์สิน EXTERNALITIES AND PROPERTY RIGHTS ผู้ช่วยศาสตราจารย์ประภัสสร คำสวัสดิ์* Asst.Prof. Praphatsorn Cumsawat บทคัดย่อ สิทธิในทรัพย์สิน หมายถึง สิทธิที่ได้รับ การรับรอง (อาจโดยกฎหมายหรือสถาบันในสังคม) และระบุว่าผู้เป็นเจ้าของมีสิทธิจากการเป็นเจ้าของ แบ่งออกเป็น 1. ระบบกรรมสิทธิ์ส่วนบุคคล 2. ระบบ กรรมสิทธิ ์ที ่รัฐเป็นเจ้าของ 3. ระบบกรรมสิทธิ ์ร่วม และ 4. ระบบกรรมสิทธิ ์แบบทรัพย์สินที ่ไม่มีใครเป็นเจ้าของ เกณฑ์ในการพิจารณาระบบกรรมสิทธิ แบ่งเป็น 3 ประการคือ 1. มีความจำเพาะสำหรับผู้เป็นเจ้าของ 2. สามารถที่จะทำการโอนได้ และ 3. สามารถทีจะบังคับได้ การดำเนินกิจกรรมทางเศรษฐกิจถ้า ปราศจากซึ่งสิทธิในทรัพย์สินแล้ว จะก่อให้เกิดผล กระทบภายนอก ซึ่งแบ่งออกเป็นผลกระทบภายนอก เชิงบวกและผลกระทบภายนอกเชิงลบ หรือกล่าวอีก นัยหนึ่ง ถ้ามีการระบุซึ่งสิทธิในทรัพย์สินอย่างชัดเจน แล้วก็จะมีการตกลงจัดสรรผลประโยชน์กันเอง ได้อย่างลงตัวและเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ โดยที่ตามทฤษฎีของ Coase ได้กล่าวว่า เมื่อบุคคล แต่ละฝ่ายที่เกี่ยวข้องได้มาเจรจาต่อรองโดยไม่มี ต้นทุนแล้ว กิจกรรมที่มีการตกลงซื้อและขายในสิทธิ ที่เป็นสาเหตุก่อให้เกิดผลกระทบภายนอกนั้น ผลการ เจรจาต่อรองจะก่อให้เกิดผลประโยชน์ที ่มีประสิทธิภาพ และสามารถแก้ปัญหาผลกระทบภายนอกได้ คำสำคัญ: ผลกระทบภายนอก, สิทธิในทรัพย์สิน ABSTRACT Property rights is the right certification (by laws or institutions in society) that the owner * หัวหน้าสาขาวิชาการจัดการ คณะบริหารธุรกิจ มหาวิทยาลัยศรีปทุม วิทยาเขตชลบุรี has the right of ownership. It divided into four categories 1. private property regimes 2. State- property regimes 3. common-property regimes and 4. res nullius regimes. The structures of property rights are 1. Exclusivity is all benefits and costs accrue to owner 2. Transferability is the voluntary exchange and 3. Enforceability is the secure from involuntary seizure. On econo- mics activities, If they do not have to the property rights, its bring to positive and/or negative externalities. In other words, If property rights are clearly specified, the benefit is perfectly reasonable and efficiently. On The Coase theorem explained that, at no cost, people can negotiate the purchase and sale of the right to perform activities that cause externalities, they can always arrive at efficient solutions to the problems caused by externalities. Keywords: externalities, property rights. บทนำ จากทฤษฎีเศรษฐศาสตร์เบื ้องต้น ได้อธิบายถึง ตลาด ซึ่งหมายถึง สถานที่ที่ผู้ซื้อและผู้ขายทำการ แลกเปลี่ยนสินค้าและบริการซึ่งกันและกัน โดยทีความต้องการซื้อของผู้บริโภคจะถูกแสดงออกในรูป ของเส้นอุปสงค์ (demand curve) ส่วนความสามารถ ในการเสนอขายสินค้าและบริการของผู้ขายจะแสดง

Upload: others

Post on 08-Mar-2020

1 views

Category:

Documents


0 download

TRANSCRIPT

Page 1: ผลกระทบจากภายนอก และสิทธิใน ... · 2013-03-27 · ของเส้นอุปสงค์ ... ส่วนบุคคล(property

11

ผลกระทบจากภายนอก และสทธในทรพยสน EXTERNALITIES AND PROPERTY RIGHTS

ผชวยศาสตราจารยประภสสร คำสวสด* Asst.Prof. Praphatsorn Cumsawat

บทคดยอ สทธในทรพยสน หมายถง สทธทไดรบการรบรอง (อาจโดยกฎหมายหรอสถาบนในสงคม)และระบวาผเปนเจาของมสทธจากการเปนเจาของแบงออกเปน1.ระบบกรรมสทธสวนบคคล2.ระบบกรรมสทธทรฐเปนเจาของ3. ระบบกรรมสทธรวมและ4.ระบบกรรมสทธแบบทรพยสนทไมมใครเปนเจาของเกณฑในการพจารณาระบบกรรมสทธ แบงเปน3ประการคอ1.มความจำเพาะสำหรบผเปนเจาของ2. สามารถทจะทำการโอนได และ 3. สามารถทจะบงคบได การดำเนนกจกรรมทางเศรษฐกจถาปราศจากซงสทธในทรพยสนแลว จะกอใหเกดผลกระทบภายนอก ซงแบงออกเปนผลกระทบภายนอกเชงบวกและผลกระทบภายนอกเชงลบ หรอกลาวอกนยหนง ถามการระบซงสทธในทรพยสนอยางชดเจนแลวกจะมการตกลงจดสรรผลประโยชนกนเองไดอยางลงตวและเปนไปอยางมประสทธภาพโดยทตามทฤษฎของ Coase ไดกลาววา เมอบคคลแตละฝายทเกยวของไดมาเจรจาตอรองโดยไมมตนทนแลว กจกรรมทมการตกลงซอและขายในสทธทเปนสาเหตกอใหเกดผลกระทบภายนอกนน ผลการเจรจาตอรองจะกอใหเกดผลประโยชนทมประสทธภาพและสามารถแกปญหาผลกระทบภายนอกไดคำสำคญ:ผลกระทบภายนอก,สทธในทรพยสน

ABSTRACT Property rights is the right certification(bylawsorinstitutionsinsociety)thattheowner

*หวหนาสาขาวชาการจดการคณะบรหารธรกจมหาวทยาลยศรปทมวทยาเขตชลบร

has the right of ownership. It divided into fourcategories 1. private property regimes 2. State-property regimes 3. common-property regimesand 4. res nullius regimes. The structures ofproperty rights are 1. Exclusivity is all benefitsand costs accrue to owner 2. Transferability isthe voluntary exchange and 3. Enforceability isthe secure from involuntary seizure. On econo-micsactivities,Iftheydonothavetothepropertyrights, its bring to positive and/or negativeexternalities. In other words, If property rightsare clearly specified, the benefit is perfectlyreasonableandefficiently.OnTheCoasetheoremexplained that, at no cost, people cannegotiatethe purchase and sale of the right to performactivitiesthatcauseexternalities,theycanalwaysarriveatefficientsolutionstotheproblemscausedbyexternalities.Keywords:externalities,propertyrights.บทนำ จากทฤษฎเศรษฐศาสตรเบองตน ไดอธบายถงตลาด ซงหมายถง สถานททผซอและผขายทำการแลกเปลยนสนคาและบรการซงกนและกน โดยทความตองการซอของผบรโภคจะถกแสดงออกในรปของเสนอปสงค(demandcurve)สวนความสามารถในการเสนอขายสนคาและบรการของผขายจะแสดง

Page 2: ผลกระทบจากภายนอก และสิทธิใน ... · 2013-03-27 · ของเส้นอุปสงค์ ... ส่วนบุคคล(property

12

ใหเหนในรปของเสนอปทาน(supplycurve)ณจดตดของเสนอปสงคและเสนอปทาน คอ จดดลยภาพของราคาและปรมาณสนคาและบรการในตลาดทมการซอขายกนและเรยกผลผลตณระดบดลยภาพนวาผลผลตทมประสทธภาพ(efficientoutcome)เพราะเปนระดบผลผลตทความเตมใจทจะจาย (marginalwillingness to pay) เทากบตนทนเพมในการผลต(marginalcostsofproduction)อยางไรกตามผลผลตทมประสทธภาพอนเนองมาจากการจดสรรทรพยากรอยางมประสทธภาพจะเกดขนมไดถาปราศจากสงทเรยกวาสทธในทรพยสนสวนบคคล ถาจนตนาการถงสงคมทสทธในทรพยสนสวนบคคล (property rights) ไดถกละเลยเพกเฉยชาวนาคนหนงทำการปลกขาวเขาใสปยและยาปราบศตรพชเพอใหไดผลตผลทดทสด แตกลบถกชาวบานในชมชนเดยวกนทมไดมสวนรวมในการปลกขาวเกบเกยวและนำขาวนนไปขาย (หรออาจพจารณาตวอยางเทยบเคยงกคอผซอทสามารถบรโภคขาวของชาวนาโดยไมมภาระผกพนในการจายคาสนคา)โดยทชาวนาผนมไดรบการเยยวยาตามกฎหมายอนเนองมาจากการปฏบตของกลมชาวบาน (หรอผซอ)และถาเหตการณเปนเชนนเรอยไป พฤตกรรมการดำรงชวตของผคนอาจเกดการเปลยนแปลง กลาวคอจากทเคยเปนชาวนาทำการเกษตร กจะไมมการทำนาหรอเพาะปลกอกตอไป ทดนกจะถกปลอยใหรกรางวางเปลาและไมไดใชประโยชน สวนผทตองการบรโภคขาว อาจตองหาวตถดบตาง ๆ แลวผลตขาวขนดวยตนเอง หรอไมกเปนนกลาสตว หาของปาซงจะสงผลใหการลงทนของผคนเพอผลตสนคาและบรการในสงคมลดลง ความตองการพนฐานในระบบเศรษฐกจแบบทนนยมทสำคญประการหนง (ทงยงเปนหนงในแนวคดสำคญทมกเขาใจผดพลาด) คอ ระบบกรรมสทธในทรพยสนในทศวรรษทผานมานกวจารณสงคมในสหรฐอเมรการวมถงประเทศในโลกตะวนตกมกตำหนวา สทธในทรพยสนของบคคลมความสำคญมากกวาสทธมนษยชน (human rights) เนองมาจากประชาชนในสงคมไดรบโอกาสและการปฏบต

ทไมเทาเทยมกน จรงอยทวาความไมเทาเทยมกนมอยในทกสงคม เพยงแตขอแตกตางระหวางสทธในทรพยสนของบคคลกบสทธมนษยชนแทจรงแลวเปนภาพลวงตา สงทถกตองกคอ สทธในทรพยสนของบคคลกคอสทธมนษยชน (Alchian, 2012, pp.1-10) สทธในทรพยสน (ปทมาวด โพชนกล ซซก,2555, หนา 1-5) หมายถง สทธทไดรบการรบรอง(อาจโดยกฎหมายหรอสถาบนในสงคม) และระบวาผเปนเจาของมสทธจากการเปนเจาของ มสทธในการไดรบผลประโยชน และมขอจำกดในการใชทรพยากรหรอทรพยสนนนอยางไร โดยแบงกรรมสทธตามความเปนเจาของได 4 ประเภท คอ 1. ระบบกรรมสทธสวนบคคล(privatepropertyregimes)หรอทรพยสนสวนบคคล2.ระบบกรรมสทธทรฐเปนเจาของ(state-propertyregims)หรอทรพยสนของรฐบาล3.ระบบกรรมสทธรวม (common-property regimes) หรอทรพยสนของชมชน และประเภทท 4. ระบบกรรมสทธแบบเปดกวาง (res nullius regimes) หรอทรพยสนทไมมใครเปนเจาของ เกณฑในการพจารณาระบบกรรมสทธ ทจะทำใหตลาดทำหนาทในการจดสรรทรพยากรไดอยางมประสทธภาพแบงออกเปน3ประการคอ 1.มความจำเพาะสำหรบผ เปนเจาของ(exclusivity) หมายถง ผลประโยชนและตนทนทงหมดท เกดขนจากการเปนเจาของและการใชทรพยากรจะตองตกเปนของผเปนเจาของนนเทานนไมวาจะโดยทางตรง (จากการใช) หรอโดยทางออม(ดวยการขายสทธใหแกผอน) 2.สามารถทจะทำการโอนได(transferability)หมายถง กรรมสทธทงหมดจะตองสามารถโอนจากเจาของคนหนงไปสอกคนหนงไดในการแลกเปลยนโดยสมครใจ 3.สามารถทจะบงคบได (enforceability)หมายถงกรรมสทธจะตองปลอดภยจากการถกบคคลอนฉกฉวยหรอบกรกโดยเจาของไมสมครใจ

Page 3: ผลกระทบจากภายนอก และสิทธิใน ... · 2013-03-27 · ของเส้นอุปสงค์ ... ส่วนบุคคล(property

13

ผลกระทบจากภายนอกกบการจดสรร ทรพยากร ขอใหพจารณาตวอยางตอไปน สมมตวานาง ก. มอาชพเปนคนเกบนำผง โดยเพอนบานของเธอตางกมอาชพเปนเกษตรกรปลกแอปเปลโดยธรรมชาตแลวผงจะชวยผสมเกสรใหกบตนไมเมอพวกมนหาอาหารจากนำหวานในดอกไม ยงนาง ก.เลยงผงจำนวนมากเทาใดยอมจะสงผลใหพนทของตนแอปเปลทเกดขนมมากขนดวย นนคอ ดอกแอปเปลจะผลตนำหวาน เมอผงไดอาหารจากนำหวานของดอกแอปเปลกจะผลตนำผง ใหพจารณาวาถากลมเจาของสวนไมสามารถเรยกรองคาชดเชยจากนาง ก.ในเรองการเขามาผสมเกสรของผงแลว หรออาจจะเปรยบเทยบพนทสวนแอปเปลนนเปนไปในลกษณะของCommon property resources คอ ทรพยากรทใครกตามมสทธทจะเขาไปใชได เปนทรพยากรหรอสงอำนวยความสะดวกทเปดโอกาสใหคนในสงคมใชประโยชนเมอพวกเขาเหนวาจะไดกำไรหรอม คณคาแกตนในทางใดทางหนง (สมบรณ ศภศลป,2536, หนา 37-45) ผลคอจะเกดการใชทรพยากรประเภทนมากเกนไปจนทำใหการจดสรรทรพยากรไรประสทธภาพ ตวอยางทรพยากรไดแก อากาศ นำหวย หนอง คลอง บง (ตวอยางเชน การบกรกพนทปา การจบปลาในแมนำสาธารณะ การนำสตวเลยง เชน มา วว ควาย แพะ แกะ ฯลฯไปเล ยงในบรเวณทงหญาท ใคร ๆ กพากนมาใชประโยชน) นาง ก. ควรจะเลยงรวงผงเปนจำนวนเทาใด อกทงเธอจะไดรบผลตอบแทนทดทสดจากสงคม(เมอคดจากจำนวนรวงผงแลว)เปนจำนวนเทาใด สำหรบกลมเจาของสวนแลว การเลยงผงของนาง ก. ถอวาเปนผลกระทบภายนอกทเปนบวก(ซงหมายถงผลประโยชนทบคคลหรอหนวยธรกจอนอนเนองมาจากการทำกจกรรมทางเศรษฐกจ โดยทบคคลหรอหนวยธรกจนน ๆ ไมมสวนในการรวมรบผดชอบเกยวกบรายจายหรอเสยคาใชจายอนเนองมาจากการดำเนนกจกรรมนน) (Frank, Bernanke,Osberg, Cross & Maclean, 2009, pp. 303-330)ในขณะทนาง ก. ไมตองเสยคาใชจายอนใดอก

นอกจากตนทนในสวนของการผลตรวงผงของเธอเองในมมมองของเธอแลวถาเธอตองการไดรบกำไรสงสด(maximize profit) เธอจะผลตรวงผงใหไดจำนวนณ ระดบทรายไดสวนเพมมคาเทากบตนทนสวนทเพมขน(หรอณระดบMR=MC)แตถากลมเจาของสวนกไดรบผลกำไรจากการเพมขนของรวงผ งดวยแลว ผลกำไรทงหมดจากการผลตรวงผงเพมขนจะมคาทมากกวาตนทนทใชไป ดงนน อาจกลาวไดวานางก.ผลตรวงผงออกมามากจนเกนไป จากตวอยางขางตน ในเวลาตอมา นาง ก.ยงคงทำอาชพเดม แตเพอนบานของเธอเลกเปนเกษตรกร และหนมาทำธรกจเปดโรงเรยนระดบประถมศกษาและศนยรบเลยงเดก เมอมการผลตรวงผ งมากขนจะสงผลใหจำนวนนกเรยนและเดกออนทไดรบอนตรายจากการถกฝงผงตอยมากขนถานาง ก. ยงคงเสยคาใชจายเทากบทผานมาแลวนางก.ควรจะผลตรวงผงออกมาจำนวนทงสนเทาใดอกทงเธอจะไดรบผลตอบแทนทดทสดจากสงคม(เมอคดจากจำนวนรวงผงแลว)เปนจำนวนเทาใด สำหรบนกเรยนและเดกออนทอยในชมชนนการเลยงผงของนาง ก. ถอไดวาเปนตนทนภายนอกหรอผลกระทบภายนอกเชงลบ(ซงกคอความเสยหายทประชาชนไดรบผลกระทบทางสงแวดลอม ซงบรษทหนวยราชการหรอบคคลทตดสนใจผลตหรอบรโภคสนคาและบรการเหลานนมไดคำนงถง) ถา นาง ก.ยงคงไมตองเสยคาใชจายอนใด นอกจากตนทนในการผลตรวงผงของเธอเอง ในมมมองของเธอแลวเธอจะตดสนใจผลตรวงผงเพมขน (อยางนอยทสด)จนกระทงรายรบสวนเพมจะมคาเทากบตนทนท เสยไป แตในขณะเดยวกนจำนวนรวงผงทเพมขนกสงผลกระทบตอเพอนบานทตองแบกรบคาใช จายทเพมขน ดงนนเมอมองในภาพรวมจะเหนวาผลประโยชนในการผลตรวงผงจะมคานอยกวาตนทน(หรอคาใชจาย)ทเกดขน กจกรรมทางเศรษฐกจทกกจกรรมลวนเกยวของกบตนทนและผลประโยชน และเมอมการประกอบธรกรรม ตนทนและผลประโยชนทเกดขนกจะสงผลโดยตรงตอผทดำเนนธรกรรมนน

Page 4: ผลกระทบจากภายนอก และสิทธิใน ... · 2013-03-27 · ของเส้นอุปสงค์ ... ส่วนบุคคล(property

14

โดยเฉพาะอยางยงถากจกรรมทางเศรษฐกจใด ๆไมทำใหเกดผลกระทบภายนอก (ซงอาจเปนไดทงเชงบวกหรอเชงลบ) แลว แสดงวาระดบของการประกอบกจกรรมนนสงผลดตอผประกอบการและสงคมสวนรวมดวย แตถากจกรรมใด ๆ กอใหเกดผลกระทบภายนอก ผลประโยชนของบคคลหนงบคคลใดจะเกดจากการจดสรรทรพยากรอยางไมมประสทธภาพ บคคลผซงรบผดชอบเฉพาะในสวนทเปนคาใชจายและผลประโยชนของตนเอง ถาเขาไปมสวนรวมในกจกรรมคอนขางมาก มกมแนวโนมอาจกอใหเกดผลกระทบภายนอกในเชงลบ แตถามสวนรวมในกจกรรมคอนขางนอยกวาจะกอใหเกดผลกระทบภายนอกในเชงบวก และถากจกรรมใดทกอใหเกดผลกระทบภายนอกทงเชงบวกและลบแสดงวาผลประโยชนสวนบคคลและสงคมทไดรบจะมาจากการชดเชยการสญเสยผลประโยชนของบคคลหรอ

สงคมอกกลมหนงโดยตรง ผลกระทบจากภายนอกอนเนองมาจากการจดสรรทรพยากร อธบายไดจากภาพท 1 เสนPrivateMC แสดงตนทนสวนเพมของบคคลซงกคอเสนอปทานของการผลตโดยทการผลตนนกอใหเกดผลกระทบภายนอกเชงลบเทากบXCบาทตอหนวยโดยทปรมาณดลยภาพในตลาดเทากบ Q

pvtหนวย

ณ ระดบทซงเสนอปสงคตดกบเสนตนทนเพมของบคคล โดยทปรมาณดลยภาพ Q

pvtหนวย จะสงกวา

ปรมาณผลผลตทเหมาะสมของสงคม Qsocหนวย

โดยทปรมาณ ณ ระดบ Qsocหนวยนจะเกดจากจด

ตดระหวางเสนอปสงคกบเสนตนทนเพมของสงคมSocial MC โดยทเสนตนทนเพมของสงคมเกดจากผลรวมของผลกระทบภายนอกเชงลบ XC ทเกดขนในทกระดบของเสนตนทนสวนเพมของบคคล

ผลกระทบภายนอกเชงบวก อธบายไดจากภาพท 2 เสน Private Demand แสดงถงเสนอปสงคสวนบคคลสำหรบสนคาและบรการซ งกระบวนการผลตสงผลใหเกดผลกระทบภายนอกเชงบวก XB บาทตอชน (ผลประโยชนทตกแกประชาชนทไมไดซอสนคาและบรการนนโดยตรง)ปรมาณสนคา ณ ระดบดลยภาพในตลาดของสนคาและบรการนจะอยท Q

pvtหนวย ซงเปนผลผลต

ณ ระดบจดตดของเสนอปสงคสวนบคคลกบเสน

ภาพท1แสดงผลกระทบภายนอกเชงลบ

อปทานของสนคาและบรการ (เสนตนทนสวนเพมMC)โดยทปรมาณสนคาและบรการของบคคล ณ ระดบQ

pvtหนวย จะตำกวาปรมาณสนคาและบรการดลยภาพ

ของสงคม Qsocซงเกดจากเสนอปทานของสนคาและ

บรการตดกบเสนอปสงคในสนคาและบรการของสงคม Social Demand โดยทเสนอปสงคของสงคมจะเกดจากผลรวมของผลกระทบภายนอกเชงบวกXBทเกดขนในทกระดบของเสนอปสงคสวนบคคล

Page 5: ผลกระทบจากภายนอก และสิทธิใน ... · 2013-03-27 · ของเส้นอุปสงค์ ... ส่วนบุคคล(property

15

ภาพท2แสดงผลกระทบภายนอกเชงบวก

ดวยเหตนผลกระทบภายนอกจะสงผลใหเกดการจดสรรทรพยากรในตลาดอยางไมมประสทธภาพเมอเกดผลกระทบภายนอก เวลาบคคลหนงตดสนใจวาจะใชประโยชนจากทรพยากรประเภทน เขาจะ

คำนงถงผลประโยชนและตนทนท เกดขนกบเขาโดยตรง เพราะฉะนนอตราการใชทรพยากรทเปนของสวนรวมจงมากเกนไป

สมมตใหกระบวนการผลตสนคาของโรงงานของนาย ก. มการผลตขยะพษออกสระบบ ถานาย ก.ตดสนใจทงขยะพษนลงแมนำ ซงสงผลกระทบโดยตรงกบนาย ป. ซงมอาชพประมง ลกษณะของขยะพษจะมอายสนและสงผลกระทบตอบคคลอนๆ นอยกวา

นาย ป. พจารณาคาใชจายของนาย ก. ซงจะตองเสยคาการกรองของเสยทจะลงสแมนำ ซงจะทำใหปญหาของนายป.หมดไปผลไดและผลเสยอนเนองจากกรณนแสดงในตารางท1

ถาไมมกฎหมายทจะเอาโทษกบนาย ก. ในการปลอยขยะพษลงในแมนำและถาทงนายก.และนาย ป. ไมมการปรกษาหารอกนกบอกฝายหนงแลวนายก.จะดำเนนกจการโดยตดตงเครองกรองหรอไมและทางเลอกของสงคมควรจะเปนอยางไร นาย ก. จะไดรบกำไรเพมขน 30 บาทตอวน(130บาท–100บาท)เมอนายก.ไมตดตงเครองกรอง

ซงสงผลใหไดผลผลต ณ ระดบทไมมประสทธภาพตอสงคมเมอนายก.ดำเนนการผลตสนคาและบรการโดยไมมการตดตงเครองกรอง กำไรทงหมดทงของนาย ก. และนาย ป. รวมกนแลวจะมคาเพยง180บาทตอวนตางจาก200บาท(100บาท+100บาท) ถา นาย ก. ยนดทจะตดตงเครองกรอง โดยนาย ก. จะเสยคาใชจายตอวนเพมขนเพยง 30 บาท

ทฤษฎการเจรจาตอรองของ Coase (Coase Theorem)

Page 6: ผลกระทบจากภายนอก และสิทธิใน ... · 2013-03-27 · ของเส้นอุปสงค์ ... ส่วนบุคคล(property

16

(130บาท–100บาท) ซงถอวานอยกวาผลตอบแทนรายวนของนาย ป. ท เพ มข นเทากบ 50 บาทตอวน (100 บาท – 50 บาท) โดยสรปถา นาย ก.ไมตดตงเครองกรองจะสงผลใหเกดการสญเสยขน20บาทตอวน แตถ ากำหนดใหมการปรกษาหารอกนระหวางนาย ก. และ นาย ป. โดยไมมการเปลยนแปลงคาใชจายใด ๆ เมอกฎหมายยงไมสามารถเอาผดกบนายก. ได นายก.ควรจะตดตงเครองกรองหรอไม

เม อมการใช เคร องกรองจะส งผลใหท งนาย ก. และ นาย ป. ไดรบกำไรสทธมากกวาเดมดงนน นาย ป. อาจยอมจายคาเครองกรองใหนาย ก. แทน ตวอยางเชน สมมตวา นาย ป.ใหเงนนายก.จำนวน40บาทตอวน เปนการชดเชยการตดตงเครองกรอง สงผลใหทงนาย ก. และนาย ป. จะไดรบผลประโยชนคนละ 10 บาทตอวน(ซงมากกวาในกรณทไมมการตดตงเครองกรอง)โดยสรปกำไรรวมสทธตอวนจะเทากบ 20 บาทดงทแสดงไวในตารางท2

จากแนวคดของนกเศรษฐศาสตรเจาของรางวลโนเบลในป 1991 นาย Ronald Coase(Coase,1960,pp.1-44)ทอธบายวาเมอแตละฝายทเกยวของไดมาเจรจาตอรองกน (ผกอมลพษและผทไดรบผลกระทบจากมลพษ) โดยไมมตนทนแลว(หรอมตนทนตำ)ผลจากการเจรจาตอรองทกอใหเกดผลประโยชนรวมกนจะเปนผลลพธทมประสทธภาพไมวาสทธตอทรพยสนนนจะระบไวอยางไรกตาม(เปนสทธของใครกตาม) จากตวอยางขางตนทเกยวกบการทงขยะพษลงในแมนำถาจะตงคำถามวานายป.ควรจะจายคาชดเชยการตตตงเครองกรองใหกบนายก.หรอไมถาเมอเรมแรกกอนการกอตงโรงงานของนาย ก. ผลเสยของขยะพษในแมนำยงไมเกดขน ทฤษฎของ Coase ชใหเหนวา ผลกระทบภายนอกคอผลประโยชนตางตอบแทนโดยธรรมชาตขยะพษกอใหเกดผลเสยตอกจกรรมของนายป.แตการปองกนนายก.จากการปลอยสารพษลงในแมนำจะเปนสงททำโทษนาย ก. โดยทำใหสญเสยกำไรไป30 บาทตอวน (พจารณาตารางท 1) ถาจะตง

คำถามวานายป.ควรมสทธทจะหามนายก.หรอไมถาหากสทธนนจะทำใหเกดการตดตงเครองกรองทสามารถทำใหเกดระดบผลผลตทมประสทธภาพ สมมตวาตอมาศาลตดสนใหนายก. ไมสามารถทงขยะพษลงสแมนำ ถาไมไดรบการอนญาตจากนาย ป. ถาตนทนและผลตอบแทนของการตดตงเครองกรองขยะเปนไปตามตารางท 3 และนาย ก.และนาย ป. ไดมการเจรจาตอรองโดยไมมตนทนแลว อะไรคอสงจงใจทจะทำใหนาย ก. ลงมอตดตงเครองกรอง จากตารางท3การตดตงเครองกรองจะสงผลใหเกดผลผลต ณ ระดบประสทธภาพ ซงกอใหเกดกำไรขน 220 บาทตอวน (ตางจาก 200 บาทตอวนในกรณมการตดตง) อยางไรกตามภายใตกฎหมาย ถานาย ป. ยนยนทจะใหนาย ก. ตดตงเครองกรอง ซงจะสงผลใหนาย ป. มกำไรเพมขนจาก 70 บาทตอวนเปน 100 บาทตอวน และเนองจากอตราผลตอบแทนเปนสวนเกนทคอนขางมขนาดเลก นาย ก. และนาย ป. จงนาจะไดรบผลประโยชนทดขน

Page 7: ผลกระทบจากภายนอก และสิทธิใน ... · 2013-03-27 · ของเส้นอุปสงค์ ... ส่วนบุคคล(property

17

สมมตใหนาย ก. ยอมจายคาชดเชยใหกบนาย ป. เพอขอมใหมการตดตงเครองกรองเปนจำนวน 40 บาทตอวน จะสงผลใหเกดการเปลยนแปลงในกำไรของแตละคน กลาวคอแตละคนมกำไรเพมขนคนละ 10 บาทตอวน ตามตารางท 4โดยสรปจะเหนวา ถงแมขยะพษทเกดจากนาย ก.จะสงผลกระทบตอนาย ป. แตปญหาทเกดขนแกไข

ไดจากการแสดงใหเหนวานาย ก. กไดรบผลกระทบอนเนองมาจากขยะพษดวยเชนกน จากกรณนสรปไดวา ถากรรมสทธในทรพยสนสามารถระบไดอยางชดเจนแลว ระดบผลผลตทมประสทธภาพจะเกดขนกตอเมอจะเกดการตกลงจดสรรผลประโยชนกนเองไดอยางชดเจนและลงตว

ขอเสนอแนะ สทธในทรพยสนสวนบคคลจะมลกษณะของกรรมสทธทชดเจน มกจะมการบงคบใชสทธทมกฎหมายรองรบ และบคคลมแนวโนมทจะสนใจรกษาผลประโยชนของตน มงใชทรพยากรหรอทรพยสนใหมประสทธภาพสงสด ในดานหนง การรกษาผลประโยชนของตนจะทำใหมการปกปองไมใหผอนกอผลกระทบภายนอกแกตน เชน จากตวอยางขางตนเมอโรงงานปลอยขยะพษลงสพนทของชาวประมงชาวประมงกอาจรองเรยนเรยกคาเสยหาย ทำให

โรงงานระมดระวงไมปลอยของเสยลงแมนำแตในอกดานหนง เกษตรกรผเปนเจาของพนทอาจปลกพชทผดกฎหมาย (ถาไมมกฎหมายหาม) โดยไมสนใจวาสนคาทผลตขนจะสงผลกระทบภายนอกเชงลบตอสงคมอยางไร ดงนน สทธในทรพยสนสวนบคคลอาจกอใหเกดการใชและจดสรรทรพยากรอยางมประสทธภาพได หากเจาของสทธนนไมกอผลกระทบภายนอกหรอถาไดมการเจรจาตอรองกน มลพษและผลผลตกจะเกดขนในระดบทเหมาะสมตาม

Page 8: ผลกระทบจากภายนอก และสิทธิใน ... · 2013-03-27 · ของเส้นอุปสงค์ ... ส่วนบุคคล(property

18

บรรณานกรมประภสสรคำสวสด.(2550).มลฐานเศรษฐศาสตร ทฤษฎและนโยบาย เลม 1.ชลบร:มหาวทยาลย ศรปทมวทยาเขตชลบร.ปทมาวดโพชนกลซซก.(2555).เอกสารประกอบคำบรรยาย วชาเศรษฐศาสตร ทรพยากรธรรมชาต และสงแวดลอมเบองตน (ศ.372)(ออนไลน).เขาถงไดจาก:http://econ.tu.ac.th/archan/ Patamawadee/ระบบกรรมสทธ.doc[2555,11พฤศจกายน].วนรกษมงมณนาคนและคณะ.(2536).พจนานกรม ศพทเศรษฐศาสตร.กรงเทพฯ:มหาวทยาลย ธรรมศาสตร.สมบรณศภศลป.(2536).เอกสารประกอบการสอน วชา EC369 เศรษฐศาสตรสงแวดลอม. กรงเทพฯ:มหาวทยาลยรามคำแหง.Alchian,ArmenA.(2012).Property rights(Online).Available:http://econlib.org/library/Enc/ PropertyRights.html.[2012,November1].Coase,RonaldH.(1960).TheProblemofSocialcost.Journal of Law and Economic, 3,pp.1-44.Foss,NicolaiJ.(2012).Property rights economics(Online).Available:http://organizationsand markets.com[2012,November1].Frank,RobertH.,Bernanke,BenS.,Osberg,Lars.,Cross,MelvinL.,&Maclean,BrianK.(2009). Principles of microeconomics(3rded.).Montreal,Canada:McGraw-Hill.O’DriscollJr,GeraldP.,&Hoskins,Lee.(2012).Property rights the key to economic development (Online).Available:www.cato.org/pubs/pas/pa482.pdf[2012,November3].Posner,RichardA.(1977).Econonic analysis of law(2nded.).Boston,MA:LittleBrownand Company.