saqartvelos saqartvelos ganatlebisa ganatlebisa ganatlebisa da

saqarTvelossaqarTvelossaqarTvelossaqarTvelos ganaTlebisaganaTlebisaganaTlebisaganaTlebisa dadadada mecnierebismecnierebismecnierebismecnierebis

saministrosaministrosaministrosaministro

MINISTRY OF EDUCATION AND SCIENCE OF GEORGIA

MINISTER DE L’EDUCATION ET DE SCIENCE DE LA MINISTER DE L’EDUCATION ET DE SCIENCE DE LA MINISTER DE L’EDUCATION ET DE SCIENCE DE LA MINISTER DE L’EDUCATION ET DE SCIENCE DE LA

GEORGIEGEORGIEGEORGIEGEORGIE

erovnuli erovnuli erovnuli erovnuli samecnierosamecnierosamecnierosamecniero biblioTekabiblioTekabiblioTekabiblioTeka

NATIONAL SCIENTIFIC LIBRARY

BIBLIOTHÈQUE NATIONAL SCIENTIFIQUE

bbbbiobibliografiuliiobibliografiuliiobibliografiuliiobibliografiuli seriaseriaseriaseria `̀̀̀qarTveliqarTveliqarTveliqarTveli mecnierebimecnierebimecnierebimecnierebi~~~~

Biobibliographical Series `̀̀̀Georgian Scholars~~~~

Série biobibliographique `̀̀̀Les savanst géorgiens““““

Ekvtime

TAKAISHVILI

(1863-1953)

Biobibliography

Ekvtime TAKAÏCHVILI

(1863-1953)

Le biobibliographie

Tbilisi 2010

ექვთიმე

თაყაიშვილი

(1863−1953)

ბიობიბლიოგრაფია

თბილისი

2010

erovnuli samecniero biblioTeka madlobas erovnuli samecniero biblioTeka madlobas erovnuli samecniero biblioTeka madlobas erovnuli samecniero biblioTeka madlobas uxdis eqvTime TayaiSvilis saqvelmoqmedo fonds finansuri uxdis eqvTime TayaiSvilis saqvelmoqmedo fonds finansuri uxdis eqvTime TayaiSvilis saqvelmoqmedo fonds finansuri uxdis eqvTime TayaiSvilis saqvelmoqmedo fonds finansuri mxardaWerisaTvismxardaWerisaTvismxardaWerisaTvismxardaWerisaTvis 012 (TayaiSvili e.) + 016 : 9(479.22) T-382

gamoCenili qarTveli istorikosis, didi mamuliSvilis, akademikos eqvTime TayaiSvilis biobibliografia moicavs 1890-2010 wlebis masalas: samecniero Sromebs, recenziebs da gamoxmaurebebs am Sromebze, e. TayaiSvilis mier redaqtirebul Sromebs, literaturas mis Sesaxeb.

masala ganlagebulia qronologiur-anbanuri rigiT. calkea gamoyofili saiubileo TariRebi. biobibliografias win uZRvis eqvTime TayaiSvilis samecniero da sazogadoebrivi moRvaweobis mokle mimoxilva, cxovrebisa da moRvaweobis ZiriTadi TariRebi qarTul, inglisur da frangul enaze. erTvis SromaTa, saxelTa da geografiul saxelwodebaTa anbanuri saZiebeli.

The biobibliography of the famous Georgian historian, great patriot, academician Ekvtime Takaishvili involves the materials of 1890-2010 years: the scientific works, the reviews and the comments on them, the works edited by E. Takaishvili and the literature dedicated to him.

The material is arranged in chronological-alphabetical order. Jubilee dates are separately provided. The biobibliography is prefaced by a short review of scientific and public activities, dates of his life and activities in Georgian, English and French languages. Indexes of works, names and geographical names are applied in alphabetic order.

Le biobibliographie de l'historien géorgien célèbre, grand patriote, académicien Ekvtime Takaishvili implique les matériaux de 1890-2010 ans: les travaux scientifiques, les revues et les commentaires sur eux, les travaux édités par E. Takaishvili et la littérature ont consacré à lui.

Le matériel est arrangé dans l'ordre chronologique-alphabétique. Des dates de jubilé sont séparément fournies. Le biobibliographie est préfacé par un revue court des activités scientifiques et publiques, des dates de sa vie et des activités dans les langues géorgiennes, anglaises et françaises. Les index des travaux, les noms et les noms géographiques sont appliqués dans l'ordre alphabétique.

Semdgenlebi: v. gogilaSvili, c. kvaWaZe redaqtorebi: r. metreveli, i. RaribaSvili bibliografiuli redaqtori: n. baRaTuria kompiuteruli uzrunvelyofa: m. JorJoliani damkabadonebeli: T. xaxutaSvili

ISBN 978-9941-0-1791-9 © erovnuli samecniero biblioTeka

SinaarsiSinaarsiSinaarsiSinaarsi –––– CONTENTS ____ SOMMAIRE

eqvTime TayaiSvili (samecniero da sazogadoebrivi

moRvaweobis mokle mimoxilva).......................................................7

Ekvtime Takaishvili (A Short Review of the Scientific and Pubic

Activities) ...................................................................................................25

Ekvthimé Takaïchvili (Court revue des activités scientifiques et publiques)

....................................................................................................................33

eqvTime TayaiSvilis cxovrebisa da moRvaweobis ZiriTadi

TariRebi .................................................................................................42

The Main Dates of Ekvtime Takaishvili’s Life and Activities...................45

Gandes dates de la vie et des activités d’Ekvtimé Takaïchvili ...................48

eqvTime TayaiSvilis mier Sedgenili, redaqtirebuli da

gamocemuli Sromebi ..........................................................................51

Works Compiled, Edited and Published by Ekvtime Takaishvili ..............51

Ouvrages conçus, édités et publiés par Ekvtimé Takaïchvili .....................51

literatura eqvTime TayaiSvilis Sesaxeb ..............................86

Publications About Ekvtime Takaishvili ....................................................86

Publications consacrés à Ekvtimé Takaïchvili ...........................................86

saiubileo TariRebi ........................................................................132

Jubilee Dates............................................................................................132

Dates commémoratives.............................................................................132

dabadebis 100 wlisTavi .................................................................132

100 Year Anniversary ...............................................................................132

Centenaire.................................................................................................132


120 Years Anniversary.............................................................................133

120e anniversaire.......................................................................................133


125 Years Anniversary ...........................................................................135

125e anniversaire......................................................................................135

dabadebis 130 wlisTavi..................................................................136

130 Years Anniversary ..........................................................................136

130e anniversaire......................................................................................136


140 Years Anniversary ...........................................................................137

140e anniversaire......................................................................................137

Sromebis anbanuri saZiebeli.......................................................143

Index of Works .........................................................................................143

Index alphabetique des ouvrages .............................................................143

saxelTa saZiebeli ...........................................................................152

Index of Names.........................................................................................152

Index des noms ........................................................................................152

geografiuli saZiebeli .................................................................167

Index of Geographical Names ..................................................................167

Index géographique .................................................................................167

7

eqvTimeeqvTimeeqvTimeeqvTime TayaiSviliTayaiSviliTayaiSviliTayaiSvili

(samecniero da sazogadoebrivi moRvaweobis mokle

mimoxilva)

1953 wlis 21 Tebervali ... gardaicvala eqvTime TayaiSvili. igi guliT daitira qarTvelma xalxma, magram ... cxedari ormociode kacma Tu gaacila da vakis sasaflaoze dakrZala. saqarTvelom icoda fasi gardacv-lilisa, magram ... mizezTa sxvaTa da sxvaTa gamo es dafaseba mxolod momavalSi warmoCnda. sul raRac aTiode wlis Semdeg eqvTime TayaiSvilis neSti didubis panTeonSi gadmosvenda. garkveuli drois Semdeg safrangeTidan gadmoasvenes da iqve dakrZales misi meuRle nino poltorackaia. amjerad eqvTime da nino TayaiSvilebis saukuno sasufeveli mTawmindis panTeon-Sia.

dResdReobiT WeSmaritad dafasda didi mamuli-Svilisa da mecnieris Rvawli – Sroma, romelsac Seewira samSoblos usazRvro siyvarulSi daferflili didi sicocxle. sayovelTaodaa aRiarebuli da Sorsaa gatanili eqvTime TayaiSvilis mowamebrivi cxovrebis ambavi, daidga Zegli (avtori anzor gomarTeli), daiwera wignebi (Salva amiranaSvili, akaki surgulaZe, givi Jordania, roin metreveli, SoTa badriZe da sxv.). mecnieris ukvdavyofas gansakuTrebuli amagi dasdo revaz TabukaSvilma SesaniSnavi filmiT `saqarTvelos meWurWleTuxucesi~. eqvTime TayaiSvilis cxovreba sanimuSoa yvelasaTvis, misi magaliTiT unda gaizardos Cveni axalgazrdobac – SeigrZnos samSoblos WeSmariti siyvarulis Zala da misTvis, mis samsaxurSi Tundac sicocxlis nawilis daxarjviT miRebuli siamayis siamovneba.

8

eqvTime TayaiSvili – mecnieri da sazogado moRvawe – erTi mTliani ganuyofeli fenomenia, WeSmariti nimuSia samSoblosaTvis Tavdadebisa da uangaro samsaxurisa: igi samoRvaweo asparezze gasuli saukunis 80-iani wlebis bolos, carizmis batonobis mZime pirobebSi gamovida da gverdiT daudga qarTuli istoriografiis im saxelovan warmomadgenlebs, romlebmac nayofieri muSaoba gaSales erovnuli istoriis mravalferovani da mravalmxrivi wyaroebis Sekrebis, mecnieruli Seswavlisa da gamocemisaTvis. eqvTime TayaiSvilma pirvelma Caayena saqarTvelos istoriis samsaxurSi mdidari qarTuli dokumenturi masala, qarTuli epigrafika, manamde Seuswavleli qarTuli xelnawerebi da maTi anderZ-minawerebi, qarTuli materialuri kulturis Zeglebi da yovelive amiT myari niadagi moumzada qarTuli istoriis mecnierebis aRmavlobas.

dRes, XXI saukunis gadmosaxedidan gansakuTrebuli elvarebiT moCans didi eqvTime. romeliRac filosofoss uTqvams, `istoria aRdgoma-aRorZineba ariso~. istoriis amgvari definicia, ra Tqma unda, sadavoa, Tumca e. TayaiSvilis beds igi saocrad esadageba.

eqvTime TayaiSvili 1863 wlis 5 ianvars (Zveli

stiliT) daibada. mSoblebi adre gardaecvala da bavSvoba oblobaSi gaatara. samiode wlis eqvTimes sabediswero marcxi mosvlia: xidan gadmovardnila da marjvena fexi moutexia. bavSvisTvis yuradReba daukliaT da igi samudamod dakoWlebula. 7 wlis eqvTime ozurgeTis samazro saswavlebelSi Seiyvanes. aq maSin maswavleblobda dekanozi simon qiqoZe, cnobili qarTveli moRvawis gabriel episkoposis Zma, romelic saRmrTo rjuls aswavlida. man waruSleli STabeWdileba moaxdina eqvTime TayaiSvilze. simon qiqoZe bavSvebs aswavlida ilia WavWavaZisa da akaki wereTlis leqsebs. ozurgeTSi swavlisas dauaxlovdnen erTmaneTs

9

eqvTime TayaiSvili da niko mari, momavalSi ki es nacnoboba did megobrobaSi gadaizarda.

Semdeg eqvTime swavlas quTaisis gimnaziaSi agrZelebs, romelic 1883 wels daamTavra da peterburgis universitetSi saswavleblad gaemgzavra. aq igi istoria-filologiis fakultetze Cairicxa msmenelad. eqvTime TayaiSvili mondomebiT mecadineobda, ewafeboda codnas. mas Rrmad sjeroda, rom ver Cadgeboda eris samsaxurSi, Tu mravalmxriv momzadebuli ar iqneboda. 1887 wels eqvTime TayaiSvilma universiteti daamTavra da saqarTvelosken gamoswia.

1887-1894 wlebSi maswavleblobs Tbilisis saTavadaznauro skolasa da klasikur gimnaziaSi. aswavlis berZnul da laTinur enebs, istoriasa da geografias. 1894-1904 wlebSi saTavadaznauro gimnazias ganagebs. eqvTime TayaiSvili uaxlovdeba dimitri baqraZes, romelic imxanad iRvwoda saqarTvelos eklesia-monastrebSi dacul siZveleTa Sekreba-damuSavebisa da SeZlebisdagvarad gamoqveynebisTvisac. `imxanad, - wers e. TayaiSvili, - ukve garkveuli mqonda muSaobis mTavari mizani ... Semekriba masala saqarTvelos istoria-arqeologiisaTvis, yoveli Zal-Rone mexmara ZeglTa daRupvisa da dakargvisagan gadasarCenad, rac SeiZleba meti gamomemzeurebina da misawvdomi gamexada mkvlevarTaTvis. es mimaCnda Cveni kulturis istoriisaTvis umniSvnelovanes saqmed im periodSi, im rwmeniT, rom ... CvenSi gamoCndebodnen mecnierebi, romlebic jerovnad Segvigrovebdnen saqarTvelos istorias, gagviSuqebdnen im marTlacda did kulturas, romelsac qarTvelma erma miaRwia jer kidev Soreul warsulSi~.

jer kidev peterburgis universitetis ukanaskneli kursis studenti iyo eqvTime, roca igi dauswreblad airCies `wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazogadoebis~ gamgeobis wevrad. saqarTveloSi Camosvlis Semdeg igi

10

mTeli arsebiT ebmeba sazogadoebis muSaobaSi. misi energiis wyalobiT grovdeba Zvirfasi wignebi, sigel-gujrebi, sxvadasxvagvari siZveleni.

eqvTime TayaiSvili iyo wyaroTmcodne da arqeografi, epigrafikis mkvlevari, mTxreli arqeologi, qarTuli mwerlobisa da xalxuri sityvierebis, istoriuli geografiisa da samarTlis istoriis mkvlevari. erTi sityviT, igi iyo WeSmariti istorikosi, am sityvis farTo gagebiT.

revoluciamdeli saqarTvelos samecniero-kulturul cxovrebaSi mniSvnelovani wvlili Seitana 1907 wels eqvTime TayaiSvilis TaosnobiT daarsebulma saistorio da saeTnografio sazogadoebam, romelmac miznad daisaxa saqarTvelos istoriis, misi xalxis yofa-cxovrebis, xelovnebis Zeglebis Seswavla. eqvTime TayaiSvilma sazogadoebis daarsebis umal Semoikriba TiTqmis mTeli qarTveli inteligencia (akaki wereTeli, vaJa-fSavela, ivane javaxiSvili, aleqsandre cagareli, zaqaria faliaSvili, dimitri arayiSvili, iakob gogebaSvili da mravali sxv.). saistorio da saeTnografio sazogadoebam farTo da nayofieri muSaoba gaSala. mis Seqmnas didi rezonansi hqonda saqarTvelos farglebs gareTac. yvela ganaTlebuli qarTveli Tavis movaleobad Tvlida sazogadoebis wevri gamxdariyo da raime amagi daedo misTvis. farTo xasiaTis mravalmxrivma samecniero saqmianobam didi avtoriteti Seuqmna sazogadoebas. SemTxveviTi ar aris, rom igi oficialur dokumentebSi moixsenieba rogorc `erTaderTi dawesebuleba, romelic samecniero akademiis miznebs axorcielebs~.

sxva saqmianobasTan erTad, gansakuTrebuli mniSvneloba hqonda sazogado krebebs, sadac im dros gamoCenili qarTveli mecnierebi damswre sazogadoeb-riobas acnobdnen TavianTi gamokvlevebis Sedegebs. imarTeboda moxsenebebis ganxilva, rasac principuli mniSvneloba hqonda _ amkvidrebda swor mecnierul azrs.

11

eqvTime TayaiSvili gansakuTrebul yuradRebas aqcevda sxvadasxvagvari eqspediciebis mowyobas. miiCnevda, rom saqarTvelos mdidari warsulis da metad saintereso awmyos Seswavla kargad organizebuli eqspediciebiT SeiZleboda. sazogadoeba daarsebis umal Seudga am saqmianobas da mis wevrebs saSualeba misca mravlad moewyoT eqskursia-eqspediciebi, romelTa mizani iyo arqeologiuri da eTnografiuli nivTebis Segroveba, istoriuli Zeglebis Seswavla, xalxuri sityvierebis masalis Sekreba. yvela am saqmis Taosani da sulis-Camdgmeli eqvTime TayaiSvili iyo.

eqvTime TayaiSvili sazogadoebis daarsebis pirveli dReebidanve Seudga gamocemaTa Tadarigs: gamosca ori seria _ `Zveli saqarTvelo~ da `saqarTvelos siZveleni~. pirvel maTganSi ibeWdeboda gamokvlevebi, referatebi da sxva istoriul-eTnografiuli masala, xolo meoreSi _ sigel-gujrebi, istoriuli werilebi da sxva aqtebi. `saqarTvelos siZvelenis~ pirveli tomi eqvTime TayaiSvilma sazogadoebis daarsebamde gamosca. meore, mesame da meoTxe tomebSi daibeWda 1527 sigel-gujari. `Zvel saqarTveloSi~ daibeWda 2000 xalxuri leqsi, 1385 araki, 115 gamocana, 16 simRera, 33 zRapari, 4 Tqmuleba da sxv. sazogadoeba did yuradRebas uTmobda samuzeumo saqmianobas da saleqsikono muSaobas.

eqvTime TayaiSvili xSirad gamodioda mecnieruli moxsenebebiT. mis yovel naSromSi igrZnoba udidesi erudicia, masalis Rrma codna, mecnieruli keTilsindisiereba. misma Rrma mecnierulma da metad mniSvnelovani masalebis Semcvelma naSromma `masalebi kavkasiis arqeologiisaTvis~ imTaviTve miipyro farTo sazogadoebriobis yuradReba. mas maRali Sefaseba misca ruseTis saimperatoro arqeologiurma sazogadoebam da 1911 wlis 28 marts sazogadoebis didi medliT daajildova.

12

didia eqvTime TayaiSvilis Rvawli qarTuli universitetis daarsebaSi. igi ivane javaxiSvilTan erTad imTaviTve iyo arCeuli `qarTuli universitetis sazogadoebis~ komisiaSi. universitetis wesdebis Sesadgenad da sxva saxis saorganizacio muSaobis xelmZRvanelobisaTvis Seiqmna komisia, romlis SemadgenlobaSi e. TayaiSvilic iyo. rogorc cnobilia, 1918 wlis 26 ianvars (Zv. stiliT) universiteti gaixsna. eqvTime TayaiSvili kiTxulobda leqciebs arqeologiaSi. ar SeiZleba ar aRiniSnos is didi gulisxmiereba, romliTac igi Tavis saleqcio moRvaweobas ekideboda. 1918 wlis 21 maiss Tbilisis universitetis sabWom eqvTime TayaiSvils mianiWa doqtoris xarisxi. 1920 wlisaTvis e. TayaiSvilis leqciebi saqarTvelos siZveleebs Seexeboda. igi sam saleqcio kurss uZRveboda. erTi universitetSi axlad SemosulTaTvis iyo da moicavda Sesavals saqarTvelos siZveleebisas _ qvis, brinjaos da rkinis xanas zogadad da, kerZod, saqarTveloSi, da saqarTvelos istoriuli drois siZveleTa zogad mimoxilvas. amasTan erTad mecnieri kiTxulobda epigrafikas da eklesia-monastrebis istorias.

eqvTime TayaiSvili metad momTxovni leqtori iyo. mis pirad arqivSi daculia programa studentebis gamocdisa saqarTvelos siZveleTa codnaSi. ase magaliTad, pirveli oTxi semestris bolos students unda scodnoda: I. istoriis wina drois kultura sazogadod, istoriis wina drois xana saqarTveloSi da, sazogadod, kavkasiaSi, qvis saukune, brinjaosa da rkinis saukuneebi. II. istoriuli drois saqarTveloSi uZvelesi mwerlobis naSTebi, xelnawerebi, sigel-gujrebi da uZvelesi warwerebi, qarTuli welTaRricxva. III. saqarTvelos TvalsaCino eklesia-monastrebis mokle istoria.

eqvTime TayaiSvils Tavis programaSi xazgasmuli aqvs agreTve isic, Tu ris codna moeTxovebodaT studentebs

13

Semdgomi oTxi semestris bolos: saqarTvelos xuroTmoZRvrebis naSTebi da maTi Semkobiloba, qandakeba, CuqurTma, freska. epigrafikis asomTavruli da nusxaxucuri xelnawerebi da Zveli mxedruli sigel-gujrebis, agreTve oqromWedlobis ganviTareba saqarTveloSi.

eqvTime TayaiSvili Tbilisis universitetSi moRvaweobis drosac ar iviwyebda saqarTvelos siZveleebs da maT dacva-Seswavlas. Tbilisis universi-tetSi moRvaweobis wlebSi eqvTime TayaiSvilma imogzaura saqarTvelos sxvadasxva kuTxeSi da bevri sasargeblo saqme gaakeTa.

eqvTime TayaiSvilsa da mis Tanamedroveebs `arqeolo-

gia~ farTod esmodaT. kerZod, masSi gulisxmobdnen taZarTa da saeklesio wignTa aRweras, warwerebis gadmoRebas, amokiTxvasa da aRweras, miwaSi dafluli naSTebis gaTxras da sxva. amdenad, bunebrivia, aseTi farTo saqmianobis gasaSlelad bevri unda emogzauraT qveynis sxvadasxva kuTxeSi da, miuxedavad imisa, rom eqvTime TayaiSvils mZime fizikuri nakli hqonda, mas ar dautovebia saqarTvelos arc erTi kuTxe, fexiT rom ar moevlos, aq arsebuli yvela istoriuli Zegli ar aReweros da ar Seeswavlos. amitom aris ase fasdaudebeli misi arqeologiuri mogzaurobani. eqvTime TayaiSvili ixsenebs: `erTi sityviT, sazogadoebis (wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazogadoeba _ r. m.) wevri rom gavxdi, mivixed-movixede, Sevatye, rom im Zvirfas xelnawerebs kaci patroni ara hyavda da Zalauneburad movkide xeli, davuwye patronoba. mere TandaTan gamitaca, Semiyvarda da viwye zrunva daRupvisagan maT gadarCenaze. Tan axalaxalsac vagrovebdi. Semowirulsac aRar vjerdebodi, sazogadoebis xarjze SeZenac daviwye~.

wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazogadoebis wesdeba iTvaliswinebda eklesia-monastrebSi daculi Zveli,

14

saxmarad uvargisi, saeklesio wignebis Segrovebas. eqvTime TayaiSvilmac swored amiT daiwyo Tavisi saqmianoba. pirveli arqeologiuri mogzauroba moewyo 1889 wlis 17 Tebervals mcxeTaSi, sadac dimitri baqraZem waiyvana. maTi mizani iyo xelnaweri wignebis Camotana. kargi xelnawerebi mxolod sveticxovelSi unaxavT da wamouRiaT. am mogzaurobas saTanadod gamoexmaura imdroindeli presac. SemdgomSi eqvTime TayaiSvili damoukideblad iwyebs farTo SemoqmedebiTs saqmianobas, romlis erTgvari dagvirgvineba iyo mis mier 1890 wels gamocemuli `sami xronika~. mas mohyva `wminda ninos cxovreba~, romelic wina naSromis gagrZelebas warmoadgenda. am gamocemam didi STabeWdileba moaxdina qarTvel sazogadoebaze da garkveuli gardatexa gamoiwvia qarTul istoriografiaSi. eqvTime TayaiSvilis rogorc mecnieris Camoyalibeba TandaTan xdeboda. mis muSaobaSi isaxeboda erTi mTavari mizani: ramdenadac ki SesaZlebeli iyo, Seekriba masala saqarTvelos istoria-arqeologiisaTvis, daRupva-dakargvisagan gadaerCina Zeglebi da misawvdomi gaexada mkvlevarTaTvis. eqvTime TayaiSvili Rrmad iyo darwmunebuli, rom CvenSi gamoCndebodnen mkvlevarebi, romelTaTvis sasargeblo iqneboda misi naRvawi.

eqvTime TayaiSvilma ramdenime aTeuli wlis manZilze sistematuri kvlevisa da Zebnis Sedegad bevri axali, sruliad ucnobi pirvelxarisxovani Zegli aRmoaCina. udidesi mniSvneloba eniWeba mis mier aRmoCenil `vefxistyaosnis~ Zvel xelnawerebs. man Tavi mouyara 17 xelnawers, romelTa Soris zogi metad sayuradRebo iyo rogorc variantebiT, ise mxatvrobiT; saerTod ki 24 xelnaweris Sesaxeb mokriba cnobebi.

eqvTime TayaiSvilis mier Tavmoyril `vefxis-tyaosnis~ xelnawerTa Soris uZvelesi iyo 1646 wlisa, romelic sazogadoebam vinme korinTelisagan SeiZina. sazogadoebis SenaZenTa Soris aris agreTve mefe giorgi

15

XI-saTvis 1680 wels misi mdivnis begTabegis mier gadawerili `vefxistyaosani~. es xelnaweri gamoirCeva arSiebze moxatuli samkauliT. `evropis romelsac ginda muzeums rom miutano, ueWvelad mogcemen milionso~, _ ambobda am xelnaweris Sesaxeb eqvTime TayaiSvili.

eqvTime TayaiSvilis didi damsaxurebaa pelagia wereTliseuli `vefxistyaosnis~ gadarCena, romelic siuJeturi miniaturebiT iyo dasuraTebuli. am xelnaweris mokle istoria aseTia: erT saCxerel Tavads nestor wereTels colad hyavda gurielis qali pelagia. nestoris gardacvalebis Semdeg misi qoneba (maT Soris `vefxistyaosnis~ aRniSnuli xelnaweri) mis col-Svils darCa. dedam Svilebs `vefxistyaosnis~ xelnaweri ydis gasakeTeblad gaatana. am ukanasknelT igi etlSi darCenodaT. meetles xelnaweri sam Tumnad miuyidia komersant daviT sarajiSvilisaTvis. daviT sarajiSvilma kargad icoda aseTi Zeglebis yadri, xelnaweri SeuZenia da imxanad TbilisSi myof baron de baisaTvis ganuzraxavs misi Cuqeba. eqvTime TayaiSvils es xelnaweri unaxavs, uTxovia daviT sarajiSvilisagan da ar daubrunebia patronisaTvis manam, sanam baron de bai saqarTvelodan ar wasula. SemdegSi am xelnaweris mixedviT eqvTime TayaiSvilma `vefxistyaosani~ gamosca kidec.

eqvTime TayaiSvili TavgamodebiT ibrZoda saqarTve-los ukve aRmoCenili arqeologiuri masalebis farTod gatanisa da axlis aRmoCenisaTvis. pirveli qarTveli arqeologi, romelmac eqvTime TayaiSvilze adre moawyo gaTxrebi saqarTveloSi, niko mari iyo. man gaTxara Zveli, winaqristianuli sasaflao debedis xeobaSi, sofel vornakSi da metad saintereso nivTebi aRmoaCina, magram male niko marma anisSi daiwyo gaTxrebi da mTeli yuradReba iqiT gadaitana. vornaki rom uyuradRebod ar darCeniliyo, iq Txris gagrZeleba saimperatoro arqeologiurma komisiam eqvTime TayaiSvils SesTavaza.

16

eqvTime TayaiSvili daTanxmda da daiwyo saqmianoba. es iyo 1894 wels. vornakSi brinjaos xanis samarxebi aRmoCnda. saerTod, vornakis samarxebi mdidari iyo. aRmoCenil masalebze muSaobam eqvTime TayaiSvils garkveuli gamocdileba SesZina. igi TandaTan waxalisda da SemdgomSi ufro Tamamad mihyo xeli gaTxrebs. 1917 wlis revoluciamde eqvTime TayaiSvili erTaderTi qarTveli arqeologi iyo, gaTxrebs rom awarmoebda. igi paralelurad pedagogiur da sazogadoebriv muSaobasac eweoda. did yuradRebas uTmobda miwiszeda Zeglebis aRwera-Segrovebas.

didi Rvawli miuZRvis eqvTime TayaiSvils `axalgoris ganZis~ SesaniSnavi masalebis Segrovebisa da dacvis saqmeSi. man kvaldakval sdia am ganZis Semsyidvel-gadamsyidvelebs, vidre ganZis umetes nawils Tavi ar mouyara da sabolood kavkasiis muzeumSi ar daabinava.

eqvTime TayaiSvilis gulmodginebis Sedegi iyo `xelmwifis karis garigebis~ xelnaweris aRmoCena. es xelnaweri eqvTimem qarTlSi mogzaurobis dros gapartaxebul saxlSi ipova, nagavSi. eqvTime TayaiSvili mudam cdilobda, rom yovelive is, rasac aRmoaCenda, pirvelive saxiT ucvlelad gamoeca. aseve moiqca aRniSnuli xelnaweris mimarTac. 1920 wlis maisSi Tbilisis universitetis gamomcemlobam `xelmwifis karis garigeba~ e. TayaiSvilis winasityvaobiT gamosca. miuxedavad imisa, rom Txzulebam Cvenamde mTlianad ver moaRwia, misi mniSvneloba metad didia. `xelmwifis karis garigeba~ aris saxelmZRvanelo kariskacebisaTvis, xelis- ufalTaTvis da saerTod yvela moxelisaTvis. es aris sxvadasxva mefis mier dawesebuli saxelmwifos marTva-gamgeobis kanonTa krebuli. aRniSnul Zegls metad didi mniSvneloba eniWeba saqarTvelos weswyobilebis, saxelmwifo yofa-cxovrebisa da Sinagani organizaciis Sesaswavlad.

17

udidesi mniSvneloba hqonda eqvTime TayaiSvilis mogzaurobebs samxreT saqarTveloSi, egreT wodebul `TurqeTis saqarTveloSi~ (saqarTvelos es samxreTi nawili amJamad TurqeTis sazRvrebSia moqceuli). oqtombris revoluciamdeli ruseTis administraciuli dayofis Tanaxmad, es iyo yarsis olqis ori `okrugi~ artaanisa da olTisisa da agreTve baTumis olqis mcire nawili.

eqvTime TayaiSvilma saqarTvelos samxreT nawilSi (TurqeTis saqarTveloSi) samjer imogzaura. pirveli eqspedicia moewyo 1902 wels. eqspediciaSi eqvTime TayaiSvilTan erTad monawileobdnen xuroTmoZRvari simon kldiaSvili da fotografi aleqsandre mamuCaiSvili. axalcixisa da axalqalaqis zog ZeglTan erTad maSin maT gamoikvlies artaanis olqis Zeglebic, olTisis olqis nawili. meore eqspedicia 1907 wels moewyo. eqspediciis SemadgenlobaSi iyvnen xuroT-moZRvari anatoli kalgini da moxalise fotografi eduard liozeni. gamokvleuli iyo artaanis olqis kolas raionis Zeglebi da damTavrda olTisis olqis Seswavla. mesame eqspedicia 1917 wels moewyo.

saqarTvelos sxvadasxva kuTxeSi arsebuli istoriuli Zeglebi Seswavlasa da gamomzeurebas elodnen da eqvTimec didi mondomebiT eweoda am saqmes. igi ixsenebs: `saqarTvelo daviare da davinaxe, Tu ra uzarmazari masalaa ganwiruli daviwyebisa da xSirad daRupvisaTvis. piradad amitana fanatikurma miswrafebam, rac SeiZleba meti momeswro, miT umetes, rom Cem TanamedroveTagan aRaravin misdevda am saqmes~.

eqvTimem sakuTari TvaliT ixila saqarTvelos TiTqmis yvela miwiszeda Zegli, Tavad SeigrZno bevri maTganis sidiade, im xuroTmoZRvarTa niWi da Zala, romelTac Seqmnes saqarTvelos es didebani. Seswavlil iqna didi istoriuli masala. marTalia, bevri Zegli ukve aRwerili iyo arqeologiurad, magram eqvTimes Zvel

18

aRwerilobaSi koreqtivebi Sehqonda, bevrs iseTs axals naxulobda, rasac fasdaudebeli mniSvneloba hqonda Cveni istoriis mravali sakiTxis gaSuqebisaTvis.

eqvTime TayaiSvilma imogzaura da aRwera: kaxeTSi _ alaverdi, SuamTa, bodbe, Telavi, gremi, iyalTo, axmeta da sxv. imereTSi _ saCxere, jruWi, kacxi, quTaisi, gelaTi da sxv. samegreloSi _ martvili, caiSi, zugdidi, walenjixa, banZa, abaSa, sujuna da sxv. raWaSi _ glola, Wiora, Rebi, oni, wesi, mravalZali, sxvava, bugeuli, nikorwminda da sxv. leCxum-svaneTSi _ labeWina, sairme, lajana, orbeli, lentexi, laSxeTi, uSguli da sxv.

1937 wels eqvTime TayaiSvilma parizSi gamosca wigni `arqeologiuri eqspedicia leCxum-svaneTSi 1910 wels~. man leCxum-svaneTis kulturis Zeglebis aRwerasTan erTad mniSvnelovani daskvnebic gamoitana. wignSi ZiriTadad qristianuli drois kulturis Zeglebi ganixila. avtoris azriT, qristianoba svanebma bizantiidan miiRes. roca sruliad saqarTvelo bagrat III-is Zalauflebis qveS gaerTianda 980-ian wlebSi, svaneTi erTiani saqarTvelos nawili gaxda: amis Semdgom saqarTvelos mefeebi did yuradRebas aqcevdnen svaneTs. ifaris eklesia daviT aRmaSeneblis mxatvris mier aris freskebiT moxatuli. amave eklesiaSi RvTismSoblis xatze daxatulia daviT V da moxseniebulia misi meuRle gvanca. muxeris mTavarangelozis xatis warweraSi vkiTxulobT: `adiden mefeni bagratoanni, didni da didebulni da erTobili saqarTvelo da erTobili sanni~.

winaT fiqrobdnen, simravle jvar-xatisa da xelnawerebisa svaneTSi imiT aixsneboda, rom aq nivTebs mtris Semosevebisagan Sesanaxad da gadasarCenad ezidebodneno. magram e. TayaiSvilma daamtkica, rom cxra meaTedi jvar-xatebisa TviT svaneTSia damzadebuli. amas naTlad mowmobs svanizmebi warwerebSi. oqromWedloba svaneTSi didad ganviTarebuli yofila. e. TayaiSvili

19

xazgasmiT miuTiTebda svaneTSi arqeologiuri gaTxrebis aucileblobaze da imedovnebda, rom es mxare uTuod mdidar masalas mogvcemda.

eqvTime TayaiSvilis arqeologiur mogzaurobaTa Soris erT-erTi yvelaze sainteresoa 1917 wlis arqeologiuri eqspedicia samxreT saqarTveloSi. es eqspedicia saqarTvelos saistorio da saeTnografio sazogadoebam moawyo. mowveul iqnen samoqalaqo inJineri a.kalgini, mxatvari d. SevardnaZe, moxalise xuroTmoZRvari i. zdaneviCi, mxatvari l. gudiaSvili da SemdgomSi cnobili kinoreJisori m. Wiaureli, romelic imxanad mxatvrobas eweoda. am mogzaurobis dros eqvTime TayaiSvilma inaxula da aRwera TorTumis xeobis zemo welSi mdebare eqeqis taZari, am taZris samxreTiT mdebare sofel soxToroTis taZari, Cvens istoriaSi kargad cnobili oTxTa eklesia, aseve cnobili parxlis eklesia da sxv. im dros transportiT mogzauroba TiTqmis ar xerxdeboda, miT umetes, iseT mTagorian adgilebSi, sadac Cvens winaprebs eklesia-monastrebi uSenebiaT. raodeni siyvaruli unda hqonoda eris istoriisa da kulturisa im adamians, romelic mtkivani fexiT amdens dadioda, ar erideboda araviTar dabrkolebas da pirnaTlad axorcielebda mizans, romelic erTxel daisaxa.

eqvTime TayaiSvilis arqeologiurma mogzaurobebma metad didi roli Seasrula Cveni kulturis Zeglebis aRwerisa da Seswavlis saqmeSi.

1921 wels axali xana daiwyo saqarTveloSi. sabWoTa xelisuflebis damyarebis umal yofilma menSevikurma mTavrobam baTums miaSura, raTa aqedan zRviT ucxoeTSi gamgzavrebuliyvnen. amasTan, gankarguleba gaica mTeli samuzeumo qoneba yuTebSi CaewyoT da ucxoeTSi gaetanaT. samuzeumo ganZis meTvalyured damfuZnebelma krebam eqvTime TayaiSvili daniSna. mZime iyo mecnierisaTvis

20

samSoblos datoveba, magram saqarTvelos Zvirfaseulobas meTvalyure sWirdeboda. mas kargad esmoda, rom, Tu ara didi yuradReba, SeiZleboda qarTveli eris sulieri da materialuri kulturis Zeglebi samudamod dakarguliyo saqarTvelosTvis. 1921 wlis 11 marts eqvTime TayaiSvilma datova saqarTvelo da iZulebiT karga xans mouxda emigraciaSi yofna. ganZis patronad formalurad menSevikuri mTavroba iTvleboda.

ganZi auwereli faseulobisagan Sedgeboda. aq iyo Tbilisis muzeumebis Zvirfaseuloba: oqro-vercxlisa da Tval-margalitis nivTebi, Zvirfasi xelnawerebi, suraTebi erovnuli galereidan, zugdidis dadianiseuli sasaxlis ganZeuloba, gelaTisa da martvilis samonastro qoneba, Tbilisis sasaxlis ganZeuloba, rusuli eklesiebis qoneba, saxazino qoneba, borjomis sasaxlis qoneba (mdidari biblioTekebiT) da sxva mravali. niSandoblivia, rom ganZis gamtanebs ar daviwyebiaT daviT sarajiSvilisaTvis miZRvnili vercxlis gvirgvinebi, romlebic mis kubos amkobda ...

safrangeTis mTavrobis sruluflebianma ministrma da uzenaesma komisarma amierkavkasiaSi abel Sevaliem saqarTvelos ganZeuloba frangul kreiserze `ernes renanze~ moaTavsebina. amasTan imdeni moaxerxa, rom es kreiseri daniSnul droze adre gavida da eqvTime TayaiSvili da misi meuRle nino, romelic masTan erTad miemgzavreboda, mas CamorCnen. eqvTime daqiravebuli katarRiT daedevna frangul kreisers, romelic konstantinepolisaken miemarTeboda. konstantinepolSi ganZeuloba samgzavro gem `bien hoaze~ gadaitanes da 20 marts marselisaken gaemarTnen. ormocdarva dRis damqancveli mogzaurobis Semdeg 1921 wlis 10 aprils marselSi Casulan. mas Semdeg, rac ganZi marselis banks Caabara, eqvTime TayaiSvili meuRliTurT parizSi wavida da erTxans iq cxovrobda, Semdeg ki levilSi gadavida. eqvTime TayaiSvili mecnierul saqmianobasac agrZelebda.

21

misi aRiareba iyo, roca igi jer parizis numizmatTa sazogadoebis (1922 wlis 4 Tebervali), xolo Semdeg saazio sazogadoebis (1925 w.) wevrad airCies.

safrangeTSi saqarTvelos ganZis Catanis ambavi farTod gaxmaurda da misi SeZenis bevri msurvelic gamoCnda. niu-iorkisa da britaneTis muzeumebi cdilobdnen xelSi CaegdoT ganZis Tund mcire nawili. frangi istorikosi mile nivTebis fotografiulad gadaRebis nebarTvas iTxovda. eqvTime TayaiSvili Tavs evleboda saqarTvelos saunjes da kategoriul uars eubneboda yvelas, vinc ki ganZTan dakavSirebiT raimes iTxovda. xedavda ra udides interess ganZisadmi, eqvTimes awuxebda misi momavali bedi. mas SeuCivlia 1928 wels parizSi Casuli akaki SaniZisa da giorgi axvledianisaT-Tvis: `moaxerxeT rogorme, es siZveleebi daubrundes saqarTvelos. es rom ase ar moxdes, Cemi meore sikvdili iqnebao~.

eqvTime TayaiSvils didi mcdeloba dasWirda imisaTvis, rom sasamarTlos wesiT uareyo graf aleqsandre obolenskis qvrivis, samegrelos ukanaskneli mTavris nikoloz dadianis asulis salome obolenskaias saCivari, romelsac pretenzia hqonda samegrelos mTavris ojaxidan gatanil ganZeulobaze. eqvTime TayaiSvilis garda mosarCeles gamouCnda Zlieri mowinaaRmdege. es iyo safrangeTSi upatronod mitovebul rusul qonebaTa, uflebaTa da interesTa droebiTi damcveli pier Jo- doni. obolenskaiam ver miiRo Ziebuli nivTebi, magram isini aRarc saqarTvelos ekuTvnoda. sabWoTa kavSirTan safrangeTis daaxloebam Tavisi gavlena iqonia sxvadasxva emigrantuli `mTavrobebis~ mdgomareobaze. gamonakliss arc saqarTvelos `mTavroba~ Seadgenda. igi kanongareSe gamocxadda. ganZi safrangeTma daisakuTra. eqvTime TayaiSvili bevrs ecada mieRwia safrangeTis mTavrobis usamarTlo ganaCenis gauqmebisaTvis, magram amaod. saqmes isic arTulebda, rom ganZis Senaxvis

22

safasuri usaxsrobis gamo saqarTvelos warmomadgenlebs erTi wlis garda faqtobrivad ar gadauxdiaT.

ganZma TiTqmis 25 weli dahyo safrangeTSi, aqedan 13 weli marselSi, danarCeni _ parizSi. mxolod meore msoflio omSi sabWoTa kavSiris mxares gamarjvebis sasworis gadaxram gaxada SesaZlebeli ganZis dabruneba. 1944 wlis noemberSi eqvTime TayaiSvili Sexvda ssr kavSiris elCs safrangeTSi aleqsandre bogomolovs, romelsac gaacno ganZTan dakavSirebuli viTareba da Semweoba sTxova, Tanac gadasca vrceli moxseneba general de golis saxelze. de goli moskovSi Casvlisa da i. stalinTan Sexvedris samzadisSi iyo (es viziti 1944 wlis 2-10 dekembers gaimarTa). ra Tqma unda, mis nabijs garkveuli mniSvneloba eqneboda momavali vizitis warmatebazec. de gols gankarguleba gaucia saqarT-velos saunjis dabrunebis Taobaze. am STabeWdilebiTaa dawerili eqvTime TayaiSvilis mogoneba: `ganZeulobis dabrunebis sakiTxi gadawyvita amx. stalinis umagaliTo gamarjvebam, ris Semdeg germanelebma miatoves parizi da frangebma suli moiTqves. am gamarjvebam didi saxeli gauTqva stalins safrangeTSi. frangebi masze loculobdnen da ambobdnen: `Cven mas oqros Zegls davudgamTo~. Cven veubnebodiT, rom stalini qarTvelia tomiT, magram amas eWvis TvaliT uyurebdnen: saqarTvelo pataraa da aseT pirovnebas ver warmoSobdao~.

eqvTime TayaiSvilma, miuxedavad mZime da rTuli cxovrebisa, miuxedavad gaWirvebisa, bolomde upatrona misTvis mindobil saunjes da ukve Rrmad moxuci am saganZurTan erTad 1945 wlis 11 aprils TbilisSi dabrunda. mSobliur miwaze rom dadga fexi, oTxmocdasami wlis eqvTimem aTrTolebuli xmiT didi akakis sityvebi warmoTqva:

23

`ca firuz xmeleT-zurmuxto, Cemo samSoblo mxareo, sneuli davbrunebulvar, mkurnalad Semeyareo! ...~

mxcovan mecniers Salva amiranaSvilisaTvis uTqvams: `axla SemiZlia vTqva, rom Sevasrule Cemi vali samSoblosa da xalxis winaSe~. Zvirfasi saunjis uzadod samSobloSi dabruneba miaCnda eqvTime TayaiSvils Tavis upirveles moqalaqeobriv movaleobad da raki misi didi misia warmatebiT damTavrda, bednierad Tvlida Tavs da xmamaRla acxadebda: `me Zalian bednieri var da ara maqvs ufleba beds davemduro~.

axlad Camosuli eqvTime TayaiSvili kmayofili iyo axali saqarTvelos cxovrebiT, gancvifrebuli iyo Tbilisis winsvliT: `pirdapir zRaprulad gardaqmnili da gamSvenierebuli damxvda Tbilisi, rom Camovedi ... didi gaqanebiTa da gemovnebiTaa yvelaferi gakeTebuli...~ sxvagan igi werda: `Tbiliss garegnulad veRar icnob, ise gamwvanebuli da gamSvenierebulia, auarebeli didi da mcire nagebobaa aSenebuli, magram araferi ar hyofnis, mcxovrebTa ricxvi naxevar milionze metia~. mecnieris sityvebSi erTgvari SeSfoTeba igrZnoba Tbilisis mosaxleobis swrafi zrdis gamo. aseve didi gakvirveba gamouxatavs eqvTime TayaiSvils, roca misTvis saqarTveloSi umaRlesi ganaTlebis mqone pirTa ricxvi dausaxelebiaT. igi Zalian didad mosCvenebia da ukiTxavs kidec: gvWirdeba ki amdenio. didi mecnieris imdroindeli SeniSvnebi Cveni cxovrebis sxvadasxva mxareze dRemde aqtualuria.

eqvTime TayaiSvilma madli miago imaT, vinc Rvawli dasdo saqarTvelos erovnuli ganZis gadarCenis saqmes. man sagangebo samadlobeli werilebi gaugzavna safrangeTSi sabWoTa kavSiris elCs a. e. bogomolovs; madlobis baraTi aaxla generalur konsuls a. a. guzovskis.

24

eqvTime TayaiSvili Camosvlis pirveli dReebidanve TanamSromlobda mecnierebaTa akademiis, universitetisa da saxelmwifo muzeumis samecniero organoebSi, aqveynebda Zvirfas masalas saqarTvelos istoriis sxvadasxva problemaze; 1945 wlis 10 maiss arCeuli iyo Tbilisis universitetis profesorad. 1946 wels airCies saqarTvelos mecnierebaTa akademiis akademikosad. eqvTime TayaiSvili Camosvlidan erTi wlis Semdeg sajarod wardga Tbilisis universitetis profesor-maswavlebel- Ta winaSe moxsenebiT `evropaSi naxuli qarTuli Zeglebi da iqve Sekrebili cnobebi qarTuli Zeglebis Sesaxeb~.

moxucebul, martoxela eqvTimes cxovreba umZimda, magram optimizmi mainc ar daukargavs. miuxedavad zogierTi gangeb Seqmnili dabrkolebisa, romelic mas xvdeboda, mxcovani mecnieri sicocxlis ukanasknel dReebamde Tavdauzogavad muSaobda.

eqvTime TayaiSvili Tavisi mowamebrivi cxovrebiTa da gansacvifrebeli moRvaweobiT mtkiced damkvidrda ukvdav qarTvel mamuliSvilTa samaradJamo panTeonSi. ... oTxmocdaaTi wlisa gardaicvala eqvTime TayaiSvili ... Tebervlis erT Jamian dRes ormociode kacma gaacila misi cxedari da TiToeulma TiTo muWa miwa miayara. ormociode kacma ...

dRes saqarTvelom icis Tavisi didi Svilis, qveynisa da xalxis winaSe valmoxdili mamuliSvilis eqvTime TayaiSvilis fasi. saqarTvelos eklesiam igi wmidanad Seracxa da aqedan mokidebuli `wmida eqvTime RvTiskacad~ iwodeba.

akademikosi

roin metreveli

25

EKVTIME TAKAISHVILI

(A Short Review of the Scientific and Pubic Activities)

21 February 1953… died Ekvtime Takaishvili. Georgian people

heartedly mourned, but his coffin was accompanied by about forty people and he was buried in Vake Cemetery…Georgia was aware of the greatness of the person, but because of different reasons, this greatness was not clearly expressed until later times. After as little as ten years, Ekvtime Takaishvili’s remains were brought to Didube Pantheon. Later his wife’s Nino Poltoratskaya’s remains were transferred from France to Didube Pantheon as well. At present both Ekvtime and Nino Takaishvili are buried in Mtatsminda Pantheon. Ekvtime Takaishvili came to the scientific life in late 1880s under difficult conditions of Russian Tsarizm. He found his place beside the famous representatives of the Georgian historiography, who carried out fruitful activities for collecting, investigating and publishing of different sources of the national history. Ekvtime Takaishvili was the first who brought to the daylight the rich documentary materials of the Georgian history, Georgian epigraphy, unknown Georgian manuscripts, monuments of the Georgian material culture and prepared a solid ground for the future development of the Georgian scholarly work.

Today, from the heights of the XXI century, the biggest name of Ekvtime Takaishvili appears with special glamour. One philosopher had said: “history is renaissance and resurrection”. This definition of history is of course disputable, but it amazingly fits to Ekvtime Takaishvili’s fate.

Ekvtime Takaishvili was born on 5 January 1863. Parents died early and Ekvtime became an orphan. Three year old Ekvtime happened misfortune. He fell down from the tree and broke his right leg and since that time he became lame. At the age of 7 Ekvtime goes to Ozurgeti regional school, where his teacher Simon Kikodze, brother of the Archbishop Gabriel, plays an important role in his education. Simon Kikodze was teaching poetry of Ilia Chavchavadze and Akaki Tsereteli to his pupils. During his studies in Ozurgeti School, Ekvtime met with Niko Mari, and later they became close friends.

26

In 1883 Ekvtime finishes Kutaisi Gymnasium and enrolls in Saint Petersburg University Department of History and Philology. Learning diligently, Ekvtime deeply believed that he needed to acquire broad knowledge in order to serve his country in future. In 1887 Ekvtime Takaishvili graduated from the University and returned to Georgia.

In 1887-1894 Ekvtime was teaching at Tbilisi Nobility School and at the Classic Gymnasium, leading the courses of Greek and Latin, and History and Geography. Ekvtime Takaishvili makes acquaintance with Dimitri Bakradze, who by that time was working on investigating antiquities preserved in Georgian churches and monasteries. Ekvtime was elected as a board member of the Georgian Society of Literacy as early as the last year at Saint Petersburg University. Coming back to Georgia Ekvtime gets to work in the Society with all his efforts and inspiration. Due to his tireless work, important precious books, documents and different kinds of antiquities were collected.

Ekvtime Takaishvili was an expert of historical resources, also archeographer, epigraphist, digging archeologist, investigator of the Georgian literature and folklore, historical geography and legal studies.

Historical and Ethnographic Society, founded by the initiative of Ekvtime Takaishvili in 1907, plaid an important role in the scientific and cultural life of Georgia. The Society aimed at the study of the history of Georgia, traditions of its people and monuments of art. Immediately, after founding the Society, almost all the Georgian intelligentsia joined it and the Society initiated broad and fruitful activities in Georgia and abroad.

Among other activities, public meetings were especially important, where the famous Georgian scholars of the time discussed the results of their scholarly work with the attending audience. Discussions around the reports were of much importance as they promoted the right scholarly outlook. Ekvtime Takaishvili considered that well organized expeditions were essential for the investigation of the Georgia’s rich past and its interesting present. The Society organized numerous excursions and expeditions to study historical monuments, to collect archeological and ethnographic items and to gather the folklore.

Ekvtime Takaishvili started publishing the following two series immediately after founding the Society: Ancient Georgia and Antiquities of

27

Georgia. The first of them published research works, synopsis and other historical and ethnographic materials, and the other accommodated affidavits, historical letters and other documents.

Ekvtime Takaishvili often made reports before the audiences. His works show big erudition, deep knowledge of subject and the author’s academic honesty. His scholarly work Materials for the Archeology of

Caucasus consisting of important materials, gained broad attention of society. The work got highest evaluation of the Archeological Society of the Russian Emperor and on 28 March 1911 it was awarded with grand medal.

Ekvtime Takaishvili played an important role in founding the Georgian University. He was elected together with Ivane Javakhishvili in the Commission of the Society of the Georgian University. The University was opened on 26 January 1918 (old style). Ekvtime Takaishvili was teaching the courses of archeology, epigraphy, and history of churches and monasteries at the University. On 21 May 1918 Ekvtime Takaishvili was conferred on Doctor’s degree by the Board of Tbilisi University.

Ekvtime Takaishvili continued studying the Georgian antiquities while teaching at the University. He made trips to various parts of Georgia and did lots of useful work.

Ekvtime Takaishvili and his contemporaries had a wide understanding of archeology as a science. They united the following work under the field: description of temples, clerical books, copying of inscriptions, their description and interpretation, digging of archeological traces, etc. Obviously this kind of activity required intensive travel in the regions of Georgia and despite his physical disability, Ekvtime did not leave a single region without paying a visit to study historical monuments.

Regulations of Literary Society anticipated collecting of ancient, deteriorated church books. Ekvtime Takaishvili started his activities from this point. As a result of his work, Ekvtime publishes “Three Chronicles” in 1890, which was followed by another edition titled “The Life of the Saint Nino” representing a logical part of the previous work. The publication made a big impact on the Georgian society and became a turning point in the Georgian historiography.

28

As a result of his systematic research during several decades, Ekvtime Takaishvili uncovered many of the unknown relics. Among them the old manuscript copies of “the Knight in the Panter’s Skin” discovered by him, are of the greatest importance. Ekvtime collected 17 manuscripts and traced the references of 24 manuscripts in total. .

The oldest copy of “The Knight in the Panter’s Skin” traced by Ekvtime Takaishvili is dated by 1646. The copy made for the King George XI in 1680, is also a very important finding. The manuscript is distinguished for its ornamentation. “Any of the European museums would pay a million for this copy” – Ekvtime Takaishvili says.

Ekvtime Takaishvili did a lot of work for collecting and preservation of the remarkable materials of “Akhalgori Treasure”. He traced sellers and buyers of the treasure until he collected the major part of the treasure and housed it in the Caucasus Museum.

Ekvtime Takaishvili discovered the manuscript of “Royal Court Regulations”. Ekvtime found this manuscript in garbage in an abandoned house while travelling in Kartli. In May 1920 Tbilisi State University published “Royal Court Regulations” with the preface of Ekvtime Takaishvili. The document is very important although it is incomplete. It represents a manual for the king’s men, for the ruler, and for all servants generally. This is a collection of laws on ruling the country introduced by different kings. The monument is very important for the study of the Georgian statehood and its internal organization.

Ekvtime Takaishvili’s trips to South Georgia or so called “Turkish Georgia” (this southern part of Georgia is within the Turkish boundaries at present) were very important. The first expedition was organized in 1902, during which the architectural monuments of Akhalsikhe, Akhalkalaki and Artaani were explored. The second expedition, which was conducted in 1907, investigated the monuments located in Artaani ( Cola) and finalized the study of Oltisi monuments. The third expedition was held in 1917.

Ekvtime saw almost all historical monuments of Georgia with his own eyes to experience their brilliance and magnificence of the talent and power of the architects who created those glorious monuments of Georgia. Lots of historical materials were uncovered. Although many of the monuments had already been archeologically described, Ekvtime made corrections in

29

old descriptions finding many new details which were of the greatest importance for the clarification of different issues of our history.

Ekvtime Takaishvili traveled and described Alaverdi, Shuamta, Bodbe, Telavi, Gremi, Ikalto, Akhmeta, etc. in Kakheti; Sachkhere, Jruchi, Katskhi, Kutaisi, Gelati, etc. in Imereti; Martvili, Tsaishi, Zugdidi, Tsalenjikha, Bandza, Abasha, Sujuna, etc. in Samegrelo; Glola, Chiora, Gebi, Oni, Cesi, Mravaldzali, Skhvava, Bugeuli, Nicortsminda, etc. in Racha; Labechina, Sairme, Lajana, Orbeli, Lentekhi, Lashkheti, Ushguli, etc in Lechkhumi and Svaneti.

In 1937 Ekvtime Takaishvili published the book “Archeological Expedition in Lechkhum-Svaneti in 1910”. Apart from describing the historical monuments in Lechkhumi and Svaneti, he made an important conclusion in this edition. The author mainly discussed the historical monuments of the Christian period in the book and he developed an idea that the Svans adopted Christianity from Byzantine. After Georgia’s unification under the throne of Bagrat III in 980s, Svaneti became a part of the united Georgia. Since then, the Georgian kings paid much attention to Svaneti.

1921 marked a new era in the life of Georgia. Immediately, after establishing the soviet power, the former Menshevik Government moved to Batumi to leave for abroad by sea. It was ordered by the Government to collect all museum property in boxes to take abroad. The foundation Council appointed Ekvtime Takaishvili as an observer of the treasure. It was not easy for the scholar to abandon the home country, but the Georgian national treasure needed a dedicated observer. Ekvtime fully realized that the monuments of the material and spiritual culture could be lost forever unless proper supervision. On 11 March 1921, Ekvtime Takaishvili left Georgia and spent many years in emigration. The Menshevik Government was considered the formal patron of the treasure.

The treasure had a tremendous value. It included precious items from Tbilisi Museum including golden, silver and pearl jewelry, precious manuscripts, paintings from the National Gallery, the treasure from the Dadiani Palace in Zugdidi, property of Gelati and Martvili monasteries, treasure from Tbilisi Palace, property of the Russian churches, property of the treasury, property of Borjomi Palace (with rich libraries), etc.

30

The Plenipotentiary Minister and Supreme Commissioner of the Government of France in South Caucasus Abel Chevalier got the Georgian treasure loaded on the board of the French cruiser “Ernest Renan”. Moreover, he managed the vessel to depart earlier, which caused Ekvtime Takaishvili and his wife Nino travelling with him, to be left behind. Ekvtime rented a boat to catch the cruiser heading to Constantinepol. In Constantinepol the treasure was transferred to the vessel “Bien Hoa” and on 20 March headed to Marcel. After 48 days on 10 April 1921, they arrived in Marcel. After delivering the treasure to the Bank of Marcel, Ekvtime Takaishvili moved to Marcel with his wife and lived there for a while. Then they moved to Le Vile. Ekvtime Takaishvili continued his scholarly work in France. His work was recognized and he was elected as a chairman of Numismatic Society (4 February 1922), and a member of Asia Society (1925).

The rumor of the Georgian treasure getting in France caused a widespread interest and a number of potential buyers appeared. The museums of New York and Great Britain tried to acquire at least a small part of the treasure. The French historian Mile requested apermission for taking photos of the items. Ekvtime Takaishvili observing the Georgian treasure with commitment and dedication refused everyone asking for anything in relation to the treasure. Seeing a big interest towards the treasure, Ekvtime was concerned about the future of its fate. He had shared his concerns with Akaki Shanidze and Giorgi Akhvlediani who arrived in France in 1928, saying: “Please do anything in order that these relics return to Georgia. If this does not happen, I will die”.

The treasure stayed in France for almost 25 years. Only after the turning point in the Second World War in 1944 in favor of the Soviet Union, it became possible to bring the treasure back to Georgia. In November 1944, Ekvtime Takaishvili met with the Ambassador of the Soviet Union in France Alexander Bogomolov. Ekvtime informed the Ambassador with the circumstances related to the treasure and asked for his assistance. At the same time, Ekvtime passed to him a long report addressed to General De Gaulle. By that time, De Gaulle was in preparation to leave for Moscow to meet with Stalin (the visit was held on 2-10 December 1944). De Gaulle had ordered to return the Georgian treasure to

31

Georgia. Ekvtime Takaishvili says in his memoirs: “The question of the Georgian treasure was solved in wake of Stalin’s untold victory in the war, after which the Germans were forced to abandon Paris. This victory brought a big fame to Stalin in France. The French people prayed on Stalin’s name saying: “we will dedicate a golden monument to him”. We mentioned that Stalin was Georgian by origin, but they were suspicious that the small nation like Georgia could give a birth to such a big person”.

Despite the difficult life, Ekvtime Takaishvili served as a dedicated patron of the Georgian treasure trusted to him, and the old Ekvtime, in 11 April 1945, returned to Georgia together with the treasure. When stepping on his native land, 83 year old Ekvtime pronounced Akaki’s words with a trembling voice: “With the blue of your sky,

With the emerald of your land, Be my healer, my home country, Please cure me with your hand!...”

The old scholar had told Shalva Amiranashvili: “Now I can say that I fulfilled my mission before my home country and my people”. Ekvtime Takaishvili considered his primary civil duty to bring the precious relics back to Georgia unharmed, and since this big mission was fulfilled successfully, he was declaring with joy: “I am very happy and I don’t have a right to complain on my fate”.

Beginning the very first days after his arrival, Ekvyime Takaishvili was working with the scientific boards of the Academy of Sciences, Javakhishvili Tbilisi State University and the State Museum, publishing precious materials on different issues of the Georgian history. On 10 May 1945 he was elected as a Professor of Tbilisi State University and in 1946 was elected as an Academician of the Academy of Sciences.

Ekvtime Takaishvili, with his martyr’s life and astounding deeds, found his place in the eternal pantheon of the famous and immortal men of Georgia.

... Ekvtime Takaishvili died at the age of ninety on one miserable day of February. His coffin was accompanied by about forty people, only about forty …

32

Today Georgia knows about the greatness and significance of its dedicated and devoted son Ekvtime Takaishvili. He was declared as a martyr by the Georgian church and since then he is called “the Martyr Ekvtime God’s Servant”.

Roin Metreveli

Academician

33

EKVTHIMÉ TAKAÏCHVILI

(Court revue des activités scientifiques et publiques) Le 21 février 1953 est le jour du décès d’Ekvtimé Takaïchvili. Bien que la Géorgie entière soit en deuil de cette perte, il n’y a eu que 40 personnes à accompagner son sercueil au cimetière de Vaké. Une dizaine d’années plus tard fut organisée la levée de son corps au Panthéon de Didoubé où son épouse – Nino Poltorovskaïa fut enterrée à son côté.

Le peuple géorgien a su apprécier l’oeuvre du grand patriote et savant. Une statue fut édifiée /sculpteur Anzor Gomarthéli/, des livres retrassant son parcours furent éditées (Chalva Amiranachvili, Akaki Sourgouladzé, Guivi Jordania, Roїne Métrévéli, Chota Badridze etc.), Le réalisateur Révaz Thaboukachvili a tourné un film documentaire - “Défenseur du trésor de la Géorgie”. La vie et l’œuvre d’Ekvtimé Takaïchvili, son amour pour sa patrie et le sacrifice de soi est un exemple à suivre pour des générations.

Ekvimé Takaïchvili est né le 5 janvier 1863 /style ancien/. Jeune, il a perdu ses parents et a passé une enfance orpheline. A l’âge de 3 ans il s’est bléssé le pied en tombant d’un arbre. Cette blessure l’a accompagnée toute sa vie car il est resté boiteux du pied droit. .

A l’âge de 7 ans il a été confié à l’école primaire du district d’Ozourguéthi. Son professeur de religion était le frère de l’évêque Gabriel – l’archiprêtre Simon Kikodzé qui a beaucoup impressionné le jeune Ekvtimé émerveillé par la poésie d’Ilia Tchavtchavadzé et d’Akaki Tsérétéli présentés par le professeur.

C’est ici mêm que Takaïchvili a fait la connaissance de Niko Mari – son proche ami par la suite.

En 1883 Ekvtimé Takaïchvili termine ses études au gymnasie de Koutaïssi et poursuit sa formation en histoire et philologie à l’Université de St Petersbourg. C’est un étudiant dévoué et studieux, conscient de l’importance de l’éducation pour le service de la patrie. En 1887, après avoir terminé la formation universitaire, il rentre en Géorgie.

En 1887-1894 il enseigne à l’école de nobles de Tbilissi et à la gymnasie classique. Il est professeur des langues classiques, de l’histoire et

34

de géographie. En 1894 – 1904 il est directeur de la gymnasie de nobles. C’est de cette époque que date son amitié avec Dimitri Bakradzé qui oeuvrait à la collecte et à l’édition des manuscripts des églises et monastères géorgiens.

Parlant de cette période, Ekvtimé Takaïchvili écrit : “Déjà à cette époque j’avais pour objectif de répértorier et rendre accessible pour les futurs savants tout le matériel historique et archéologique de la Géorgie afin de sauvegarder des monuments matériels pour les chercheurs à venir. J’étais persuadé que parmi nous il se trouverait des savants désireux de réunir toute l’histoire de cette grande culture qui est la nôtre”.

En dernière année d’études à l’Université de St Petersbourg Ekvtimé Takaïchvili a été élu au conseil d’aministratoin de la “Société de la diffusion de l’alphabet”. A son retour en Géorgie il s’engage dans la vie sociale. Il contribue à la collecte et la répértoriation de précieux livres et antiquités diverses.

Ekvtimé Takaïchvili a effectué des recherches en archéographie et archéologie, en études d’épigraphes. En même temps il était bon connaisseur de littérature classique et populaire géorgiennes, de géographie historique et d’histoir du droit…

En 1907, sous l’initiative d’Ekvtimé Takaïchvili a été fondé une société historique et ethnographique dont le but était de diffuser l’enseignement de l’histoire et des traditions culturelles et artstiques géorgiennes en cette époque prérévolutionnaire. Tous les intellectuels géorgiens se sont réunis autour d’ Ekvtimé Takaïchvili pour la mise en œuvre de cette initiative (Akaki Tserétéli,Vaja-Pchavéla, Ivané Djavakchichvili, Alexandre Tsagaréli, Zaquaria Phaliachvili, Dimitri Arakhichvili, Iakob Goguébachvili etc.). L’activité de cette société fut très fructueuse, sa renommée a été reconnue jusqu’à l’étranger. Tout intellectuel géorgien se sentait en devoir “apporter son soutien à cette organisation”. C’est justement pour cette raison que dans les documents officiels cette dernière est mentionnée en tant que “unique enterprise qui realise les buts de l’Academie des Sciences”.

Ekvtimé Takaïchvili prêtait une grande attention à l’organisation de différentes expeditins. L était persuadé que l’étude approffondie et l’analyse du riche passé et du présent intéressant de la Géorgie deviendrait

35

possible par le biais d’ewpéditions bien organisées. La société s’y mit dès sa fondation et a permis à ses membres d’organiser beaucoup d’excurtions-expéditions dont le but était de réunir des objets archéologiques et éthnographiques, d’étudier les monuments historiques…

Ekvtimé Takaïchvili a publié deux series de recueils – la Géorgie ancienne” et “Les anciennetés de la Géorgie”. Dans la première on publiait des analyses, des recherches et d’autres materiels historico-éthnographiques, et dans la seconde - des letters historiques, les chartes etc. Ekvtimé Takaïchvili a publié “Les enciennetés de la Géorgie” avant la fondation da la société ; dans les volumes II, III et IV on a publié 1527 chartes. Dans ”la Géorgie ancienne” on a publié 2000 vers populairs, 1385 fables, 115 devinettes, 16 chansons, 33 contes, 4 légends etc. La société prêtait une grande attention aux travaux des musées et aux dictionnaires.

Le 28 mars de 1911 la société Archéologique de la Russie a hautement apprécié Ekvtimé Takaïchvili et lui a remis une grande médaille de la société.

Ekvtimé Takaïchvili a joué un grand role dans la fondation de l’Université géorgienne. Dès le débout il a été élu membre de la commission de la “Société de l’Université Géorgienne” avec Iv.Djavakchichvili. En même temps il a été nommé membre de la commission fondée pour diriger les tâches organisationnelles et la mise en place de la réglementation de l’Université. Le 26 janvier de 1918 l’Université a été innaugurée. Ekvtimé Takaïchvili donnait des cours en archéologie. Même pendant ses activités à l’Université Ekvtimé Takaïchvili n’oubliait pas les antiquités de la Géorgie et continuait leur étude. A cette époque il poursuivait ses voyages d’études à travars les régions de la Géorgie.

Le 21 mai 1918 le conseil universitaire de Tbilissi a conféré à Ekvtimé Takaïchvili le grade de docteur.

Le sens de “l’archéologie” pour Evtimé Takaïchvili et ses contemporains était large et comprenait la description des livres religieux, des temples, des fouilles etc. C’est pourquoi ils devaient voyager beaucoup dans le pays et malgré son défaut physique Ekvtimé Takaïchvili n’hésitait jamais à partir en expédition pour découvrir des monuments histiriques, les étudier et les décrire, même si souvent il était obligé de marcher à pied.

36

Ekvtimé Takaïchvili se souvient: “Etant devenu membre de la société (“Société de la diffusion de l’alphabet”), j’ai compris que ces manuscrits si précieux n’avaient pas de défenseur et alors, naturellement, je m’en suis occupé. Ensuite, peu à peu cet affaire m’a emporté, m’a passionné et j’ai commencé à me soucier de leur sauvegarde. En meme temps j’en collectais de nouveaux. L’argent versé sous forme de donnation ne suffisait plus et j’ai commencé à les acquérir aux frais de la société. ”

Le réglement de la société permettait de collecter les anciens livres

religieux hors usage. C’est justemant à partir de cela que Ekvtimé Takaïchvili a commence son affaire. Le premier voyage archéologique a été ogranisé le 17 février de 1889 à Mtskchéta. On n’a trouvé des anciens manuscripts qu’à Svétitskchovéli et on les a naturellement emporté. La presse a illustré ce voyage. Puis Ekvtimé Takaïchvili continue son activité seul et en 1890 il publie “Trois Chroniques”, un peu plus tard “La vie de Sainte-Nino”, suite du travail précédent. Ces publications ont beaucoup impressionné la société géorgienne et ont provoqué une transformation dans l’historigraphie géorgienne.

Durant des dizaines d’années de ses recherches Ekvtimé Takaïchvili a decouvert plusieurs monuments inconnus. Les anciens manuscrits de “Chevalier à la peau de tigre”, découverts par lui ont une grande importence. Il a collecté 17 manuscrits parmi lesquels certains étaiaent trés intéressants du point de vue de leur apparence et d’illustrations. Au total il a obtenu des informations consernant 24 manuscrits.

Parmi les manuscrits de “Chevalier à la peau de tigre” le plus ancien est daté de 1646, celui-ci était acquéri par la société d’un cartain Korinthéli. Dans les fonds de la société on trouve le poème “Chevalier à la peau de tigre” reécrit en 1680 pour le roi Géorges XI. Ce manuscrit se distingue par son décor sur les bordures. “Aucun musée d’Europe n’hésitera jamais de le payer un million” - disait Ekvtimé Takaïchvili à propos de ce manuscrit.

C’est grâce aux éfforts d’Ekvtimé Takaïchvili que le “Chevalier à la peau de tigre” de Pélaguia Tsérétéli, avec des illustrations miniatures de sujets, n’est pas perdu. Voilà une courte histoir de ce manuscript: Le prince da Satchkchéré, Nestor Tsérétéli, avait une femme, Pelaguia Gourieli. Après le décés de Nestor toute sa fortune et bien sûr “le Chevalier à la peau

37

de tigre” sont restés à sa famille. Un bon jour la mère a demandé à ses fils de rénover la reluire du manuscript. Mais les garçons l’ont oublié dans le fiacre. Le cocher a vendu ce manuscrit au commerçant Davide Saradjichvili. Celui-ci connaissant bien le prix de pareilles choses voulait en faire cadeau au baron de Baïe, qui était à Tbilissi pour ce moment. Ekvtimé Takaïchvili a vu ce manuscrit, a demandé au patron le lui prêter pour quelques jours et ne l’a pas rendu jusqu’au depart du baron de la Géorgie. Après quelque temps Ekvtimé Takaïchvili a publié le “Chevalier à la peau de tigre” d’après ce même manuscrit.

Le premier archéologue géorgien, qui a organisé des fouilles avant Ekvtimé Takaïchvili était Niko Mari. Il a fouillé un ancien cimetière de l’époque d’avant J.C. dans la vallée de Débédi, dans le village Vornaki et il a trouvé des objets intéressants, mais bientôt Niko Mari a continué ses fouilles à Anissi. Alors, pour ne pas laisser Vornaki sans attention, la commission archéologique impériale a proposé à Ekvtimé Takaïchvili d’y continuer les fouilles. Celui-ci a accepté.C’était en1894. On a trouvé à Vornaki les tombeaux de l’âge de bronze. Les tombeaux de Vornaki étaient assez riches. Les travaux sur les matériaux trouvés ont donné à Ekvtimé Takaïchvili une bonne experience. Jusqu’à la révolution de 1917 Ekvtimé Takaïchvili était l’unique archéologue géorgien qui faisait les fouilles. En meme temps il continuait son activité pédagogique et civile.

Ekvtimé Takaïchvili a joué un grand rôle dans la reunion et la défence du “trésor d’Akchalgori”. Il n’a pas cessé de suivre de près chaque détail de ce trésor et finallement, il a réussi d’en recueillie l’essentiel et le remettre au musée du Caucase.

Le résultat de ses efforts était la découvrte du manuscrit d’une “Marchée de la cour du roi”. Il l’avait trouvé dans une ancienne maison démolie pendant son voyage à Quarthli. Ekvimé Takaïchvili essayait toujours de publier chaque découverte sans changements. Au mois de mai de 1920 l’édition de l’Université de Tbilissi a publié ce manuscrit avec la préface d’ Ekvtimé Takaïchvili. Bien qu’actuellement on ne dispose plus de sa version complète, l’importence du “Marchée de la cour du roi” est grande. C’est un manuel pour les courtisans, les souverains et pour chaque fonctionnaire. C’est le recueil des lois de différents rois.Ce monument porte

38

en lui une grande information et donne la possibilité d’étudier les mœrs, l’ordre social et l’organisation structurelle de la Géorgie.

Le voyage d’ Ekvtimé Takaïchvili au sud de la Géorgie, en “Géorgie de la Turquie” était très important. (Cette partie sud de la Géorgie se trouve de l’autre côté des frontières de la Turquie d’aujourd’hui). D’après la repartition administrative de la Russie, après la révolution d’octobre, ces territoirs formaient les deux “okrouguis” de Kharssi, celui d’Artaani et d’Osseti ainsi que une petite partie du district de Batoumi..

Ekvtimé Takaïchvili a voyagé trois fois au sud de la Géorgie. La première expédition a eu lieu en 1902, alors il était accompagné d’architecte Simon Kldiachvili et du photographe Alexandre Mamoutchaïchvili. La deuxième expédition s’est organisée en 1907. Ses membres étaient: l’architecte Anatoli Kalguine et le photographe amateur Edouard Liosine. La troisième expedition s’est faite en 1917.

“J’ai voyagé en Géorgie et j’ai vu un énorme materiel et un trésor condamné à être oublié ou perdu. J’ai eu l’intention fanatique de pouvoir faire le maximum, parce que personne ne s’occupait plus de cet affaire parmi mes contemporains. ”— se souvient Ekvtimé Takaïchvili.

D’après ces voyages Ekvtimé Takaïchvili a décrit: en Kakhéti : Alaverdi, Chouamta, Bodbé, Thélavi, Grémi, Ikhalto, Akchméta etc; en Samegrelo : Martvili, Tsaïchi, Zougdidi, Tsalendjikcha, Bandza, Abacha, Soudjouna etc; en Iméréthi : Satchkchéré, Djroutchi, Katskchi, Khoutaïssi, Guélathi etc; en Ratcha : Glola, Tchiora, Oni, Tséssi, Mravaldzali, Skchvava, Nikortsminda etc; en Svanéthi et Létchkchoumi : Labetchina, Saïrmé, Ladjana, Orbeli, Lentekchi etc…

En 1937 à Paris Ekvtimé Takaïchvili a publié le livre “Expédition archéologique à Souanéti-Létchkchoumi de 1910”, dans lequel en plus de la description des monuments il a fait des conclusions importentes. D’après l’auteur les Souanes ont adopté le christianisme de la Byzance. Lorsque toute le Géorgie était réunie sous la réigne de Bagrat III dans les années 980, lq Souanéti est devenue une partie de la Géorgie unifiée, depuis les rois géorgiens ne manquaient pas d’attention à cette region. L’église d’Ifari est decorée d’icônes par le peintre de David le Constructeur. Dans la même église on trouve le portrait de David V sur l’icône de Sainte-Vièrge, ici est mentionné son épouse Gvantsa.

39

On croyait avant que le grand nombre d’icônes et de manuscrits en Souanéti s’expliquait de ce que la population les emportait dans les montagnes pour les sauvegarder des ennemis. Ekvtimé Takaïchvili a affirmé que 9/10 des icôns ont une origine Souane, la présence de souanizmes dans les inscriptions en est la preuve.

L’un des plus intéressent parmi les voyages archéologiques d’ Ekvtimé Takaïchvili est l’expédition au sud de la Géorgie en 1917. Les participants de cet exploit étaient: l’ingénieur amateur I.Zdanévitch, le peintre L.Goudiachvili et le futur célébre metteur en scène M.Tchiaouréli qui pour ce moment s’intéressait à la peinture. Pendant ce voyage Ekvimé Takaïchvili a décrit le temple d’Equéqui, celui du village Sokchthorothi, l’église Othkchtha, Parkchli etc.Le voyage en transport était presque impossible et malgré son pied boiteux Ekvtimé Takhaïchvili n’hésitait pas à marcher à piedé ; aidé par son amour pour sa patrie il faisait tout pour atteindre son but principal.

1921—est une nouvelle époque de l’histoir de la Géorgie. Le gouvernement ménchévik est parti pour Batoumi afin d’émigrer à l’étranger. On a ordonné d’emballer tous les trésors des musées et les emporter à l’étranger. C’était Ekvtimé Takaïchvili qui devait surveiller le trésor géorgien. Quitter la patrie n’était pas facile, mais il comprenait qu’il fallait beaucoup d’attention pour que les pièces historiques et réligieux soient sauvés.Le 11 mars 1921 Ekvtimé Takaïchvili a quitté la Géorgie, il a passé pas peu de temps en emigration forcée. Formellement c’était le gouvernement ménchévik qui était le protecteur du trésor.

Le trésor était inimaginable. Ici on trouvait:des objets d’or et d’argent, de pierres précieuses, des monuments rares, des tableaux de la gelérie nationale, la fortune du palais des Dadianis à Zougdidi, celle des monastères de Guélati et de Martvili, du palais de Tbilissi, de Bordjomi (de riches bibliothèques) etc. On n’a même pas oublié des couronnes d’argent qui ornaient le cercuil de Davide Saradjichvili.

Abèle Chevalier, ministre plénipotentiaire du gouvernement français et commissaire souverain en transcaucase a fait monter le trésor géorgien sur la croisière française “Ernèsse Renan”. La croisière était parti en avant et Ekvtimé Takaïchvili est resté à Bathoumi avec son épouse Nino qui devait aussi accompagner le trésor. Ekvtimé a loué une vedette et a gagné la

40

croisière française qui se dirigeait vers Konstantinople, là-bas on a transmis le trésor sur le bateau “Bien Hoa” et le 20 mars on s’est dirigé vers Marseille. Au bout d’un voyage épuisant de 48 jours ils sont arrivés à Marseille. Après avoir gardé le trésor dans une banque de Marseille Ekvtimé Takaïchvili est parti avec sa conjointe à Paris où il a vécu quelque temps, puis il a déménagé à Leville. Ekvtimé Takaïchvili continuait ses travaux scientifiques. Il était élu membre de la société Numismatique de Paris (4 février de 1922) et de la société d’Asie (1925).

L’histoire du trésor géorgien s’est répandue vite. Les musées de New York et de Grande-Bretagne essayaient d’acquérir le trésor.Un historien français - Milé voulait photographier les objets géorgiens, mais Ekvtimé refusait chaque proposition, il était trop soucieux de l’avenir du trésor. En 1928 il a rencontré Akaki Chanidzé et Géorges Akchvlédiani à Paris et il leur a dit: “Essayez de rendre le trésor à la Géorgie, sinon ça sera mon deuxième décés. ”

La fille de Nicolose Dadiani, veuve du compte Alexandre Obolenski, Salomé Obolenskaïa prétendait au trésor de sa famille. En plus d’ Ekvtimé Takaïchvili elle a eu un grave opposant. C’était Pierre Jaudon, défenseur temporaire des droits et intérêts de la fortune russe, adandonnée en France. Obolenskaïa n’a pas pu obtenir les objets chérchés, mais entre temps, ceux-ci ont cessé d’appartenir à la Géorgie aussi. Un accord entre l’U.R.S.S et la France a provoqué des changements du statut des “gouvernements” emigrants. Le gouvernement géorgien n’a pas fait exeption. Il a été declaré illégitime. Le trésor esr resté en possession de la France. Ekvtimé Takaïchvili a mis beaucoup d’efforts contre cette sentence, mais en vain…Le trésor était resté en France pendant presque 25 ans, 13 ans à Marseille, 12—à Paris. Mais après la victoire de l’U.R.S.S il est devenu possible de rendre le trésor à ses propriétaires. En 1944 Ekvtimé Takaïchvili a rencontré l’embassadeur de l’U.R.S.S en France Alexandre Bogonolov et lui a confié les problèmes consernant le trésor et lui a demandé une aide en lui transmettant un long rapport pour le Général de Gaulle. Celui-ci se preparait pour son départ à Mouscou et la rencontre avec Staline. De Gaulle comprenait qu’il pouvait assurer le succès de la visite et il a ordonné de rendre le trésor à la Géorgie…

41

Malgré sa vie dure, malgré la pauvreté Ekvtimé Takaïchvili n’a jamais abandonné le trésor confié et très vieux, à l’âge de 83 ans, le 11 avril de 1945 il est rentré à Tbilissi avec ce trésor.

“Maintenant je peux dire que j’ai accompli ma mission devant ma patrie et mon peuple” – a-t-il dit au savant Chalva Amiranachvili. Il se croyait heureux et n’hésitait pas à declarer; “Je suis très heureux et je n’ai pas le droit d’être malheureux. ”

Ekvtimé Takaïchvili était content de la vie de la nouvelle Géorgie, Tbilissi lui parraissait transformé et embelli avec ses bâtiments et ses verdures.

Ekvtimé Takaïchvili a envoyé une lettre pour remercier l’embassadeur A.Bogomolov et le consul general A.Gouzovski.

Dès les premiers jours de son arrivée Ekvtimé Takaïchvili collaborait avec l’Académie des Sciences, l’Université et le muse d’Etat, publiait des matériaux sur différents problèmes de l’histoire de la Géorgie. Le 10 mai de 1945 il est devenu professeur de l’Université de Tbilissi, en 1946 - académicien de l’académie des Sciences.Un an après son arrivée il a fait un rapport devant les professeurs et enseignants de l’Univesité sur “Les monuments géorgiens en Europe et les informations sur eux”.Un jour pluvieux de février à l’âge de 90 ans Ekvtimé Takaïchvili est décédé, solitaire et assez vieux, lui, qui avait vécu deaucoup de peines, mais qui n’a jamais cedé, qui luttait et travaillait jusqu’à la finde ses jours. Une quarantaine d’hommes l’ont accompagné jusqu’au cimétière et ont mis une poignée de terre sur sa poitrine…une quarantaine d’hommes…

Aujourd’hui la Géorgie connait bien le prix de ce patriote. L’église géorgienne l’a declaré Saint et désormais il est nommé “Saint Ekvtimé —homme de Dieu”.

Roϊn Métrevéli

Académicien

42

eqveqveqveqvTimeTimeTimeTime TayaiSvilisTayaiSvilisTayaiSvilisTayaiSvilis cxovrebisacxovrebisacxovrebisacxovrebisa dadadada moRvaweobismoRvaweobismoRvaweobismoRvaweobis

ZiriTadiZiriTadiZiriTadiZiriTadi TariRebiTariRebiTariRebiTariRebi

1863 w. 5 ianvars (Zv. stiliT) daibada ozurgeTis mazris sof. lixaurSi.

1870 w. Sevida ozurgeTis samazro saswavlebelSi. 1874-1875 ww. swavlobda foTis samazro saswavlebelSi. 1875 w. Cairicxa quTaisis klasikur gimnaziaSi. 1883 w. daamTavra quTaisis klasikuri gimnazia. _ Cairicxa peterburgis universitetis istoriul-

filologiur fakultetze. 1887 w. daamTavra peterburgis universitetis istoriul-

filologiuri fakulteti mecnierebaTa kandida- tis xarisxiT da miiRo istoriis maswavleblis

mowmoba. 1887-1894 ww. Tbilisis saTavadaznauro skolaSi da klasi-

kur gimnaziaSi istoriis, geografiis, laTinuri da berZnuli enebis maswavlebelia.

1888 w. airCies qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazogadoebis wevrad.

1889-1921 ww. saeklesio muzeumis komitetis wevria. 1894-1904 ww. Tbilisis saTavadaznauro gimnaziis gamgea. 1897 w. daaarsa dmanisis raionis sof. gomareTis skola. 1901 w. airCies moskovis arqeologiuri sazogadoebis

wevr-korespondentad, Semdeg kavkasiuri ganyofilebis gamged.

_ rusuli geografiuli sazogadoebis kavkasiis ganyofilebis namdvil wevrad.

1902 w. kavkasiis studentTa sazogadoebis gamgeobis wevria.

1903 w. Tbilisis sameurneo sazogadoebis gamgeobis da sameurneo bankis, saTavadaznauro gimnaziis gamge-komitetis, wm. vladimeris sax. universitetis qar- Tuli saTvistomos sapatio wevria.

1904-1911 ww. Tbilisis qalTa me-2 gimnaziaSi da Tbilisis progimnaziaSi istoriis maswavlebelia.

43

1905-1918 ww. moskovis arqeologiuri sazogadoebis kavkasiis ganyofilebis mdivania.

1907 w. daaarsa saqarTvelos saistorio da saeTnografio sazogadoeba.

1907-1921 ww. saqarTvelos saistorio da saeTnografio sa-zogadoebis Tavmjdomarea.

1911-1918 ww. Tbilisis vaJTa me-6 gimnaziaSi istoriis maswavlebelia.

_ aRmosavleTmcodneobis sazogadoebis Tbilisis ganyofilebis gamgeobis wevria.

1913 w. qarTuli kulturis moyvarulTa sazogadoebis sapatio da mcxeTis jvris sarestavracio komitetis wevria.

1915 w. kavkasiaSi faqizi xelovnebis wamqezebeli sazogadoebis wevr-TanamSromelia.

1916 w. miwaTmoqmedebis saministros kavkasiis kustaruli komitetis wevria.

1917-1921 ww. kavkasiis istoriul-arqeologiuri institutis direqtoris moadgilea.

1918 w. mieniWa istoriul mecnierebaTa doqtoris samecniero xarisxi.

1918-1921 ww. Tbilisis universitetis profesori da arqeologiis kaTedris gamgea.

1921 w. dasawyisSi mcvelad gahyva saqarTvelodan gatanil ganZeulobas safrangeTSi.

1922 w. airCies parizis frang numizmatTa sazogadoebis wevrad.

1925 w. parizis saazio sazogadoebis wevria. 1945 w. aprilis TveSi dabrunda saqarTveloSi da Tan

Camoitana saqarTvelodan gatanili ganZeuloba. _ airCies Tbilisis saxelmwifo universitetis saqar-

Tvelos istoriis kaTedris profesorad. 1946 w. airCies saqarTvelos ssr mecnierebaTa akademiis

namdvil wevrad. 1953 w. 21 Tebervals gardaicvala. 1963 w. yofili kavSiris quCas ewoda e. TayaiSvilis

saxeli. _ vakis sasaflaodan didubis panTeonSi gadaasvenes.

44

1968 w. e. TayaiSvilis saxeli mieniWa ozurgeTis raionis sof. lixauris saSualo skolas da imave skolis muzeums.

1986 w. e. TayaiSvilis saxeli mieniWa dmanisis raionis sof. gomareTis skolas.

1990 w. e. TayaiSvilis saxeli mieniWa saqarTvelos saistorio sazogadoebas.

1991 w. daarsda saqarTvelos mecnierebaTa akademiasTan arsebuli eqvTime TayaiSvilis saxelobis saistorio sazogadoebis kulturul-samecniero saqvelmoqmedo centri.

1992 w. daarsda e. TayaiSvilis saxelobis Tbilisis kulturis da xelovnebis saxelmwifo universiteti.

1998 w. daarsda e. TayaiSvilis saxelobis guriis mxaris muzeum-nakrZali.

_ daarsda e. TayaiSvilis saxelobis premia. 2000 w. 26 maiss didubis panTeonidan mTawmindis

panTeonSi gadaasvenes. 2002 w. 17 oqtombers wmida sinodis sxdomam wmidanad

Seracxa da ewoda `wmida eqvTime RvTiskaci~. _ daarsda `wminda eqvTime RvTiskacis~ medali. 2003 w. TbilisSi, vaSlovanis quCaze gaixsna `RvTiskaci

eqvTime TayaiSvilis~ bina-samlocvelo. _ daarsda eqvTime TayaiSvili saxelobis saqvelmoq-

medo fondi. 2008 w. TbilisSi gaixsna `wmida eqvTime RvTiskacis~ saxelobis taZari.

45

THE MAIN DATES OF EKVTIME TAKAISHVILI’S LIFE AND

ACTIVITIES 1863 Was born on January 5 (old style) in Likhauri Village, Ozurgeti

Region. 1870 Entered Ozurgeti Regional School. 1874-1875 Studied at Poti Regional School. 1875 Entered Kutaisi Classical Gymnasium. 1883 Finished Kutaisi Classical Gymnasium. _ Entered the Saint Petersburg University, Historico-philological

Department. 1887 Graduated from the Saint Petersburg University, Historico-philological Department with the Degree of Candidate of Sciences and recieved the Certificate of Teacher of History.

1887-1894 A teacher of History, Geography, Greek and Latin at Tbilisi Noble School and at the Classical Gymnasium.

1888 Was elected as a member of the Society for Distribution of Literacy among the Georgians. 1889-1921 A member of the Committee of Church Museum. 1894-1904 Head of Tbilisi Noble Gymnasium. 1897 Was founded a Secondary School in Gomareti Village (Dmanisi

Region) by E. Takaishvili. 1901 Was elected as a corresponding member of Moscow Archeological

Society and then Head of the Caucasian Department. _ A member of of the Caucasian Department of the Russian

Geographical Society. 1902 A member of the Caucasian Students Society. 1903 An honorary member of Tbilisi Economic Society and Economic

Bank, Noble Gymnasium and Georgian Community of Saint Vladimir University.

1904-1911 A teacher of History at Tbilisi Gymnasium No 2 for girls and at Tbilisi Pro-Gymnasium.

1905-1918 A secretary of the Caucasian Department of Moscow Archeological Society.

1907 Was founded Historical and Ethnographical Society of Georgia by his initiative.

1907-1921 A Chairman of Historical and Ethnographical Society of Georgia.

1911-1918 A teacher of History at Tbilisi Gymnasium No 6 for boys.

46

_ A member of Tbilisi Department of the Society of Oriental Studies. 1913 An honorary member of the Society of Georgian Culture and a

member of Restoration Committtee of Djvary in Mtskheta. 1915 A member of the Society of Fine Arts Promotion in the Caucasus. 1916 A member of the Caucasian Handicrafts Committee of Ministry of

Agronomy. 1917-1921 A deputy director of the Caucasian Historico-Archeological

Institute. 1918 Was conferred Doctor’s Degree of Historical Sciences. 1918-1921 Professsor of Tbilisi University and Head of Archeological

Department. 1921 A supervising guard of the treasure moved to France from Georgia. 1922 Was elected as a member of French Numismatic Society of Paris. 1925 A member of Asian Society of Paris. 1945 In April returned to Georgia and brought the Georgian treasure

back. _ Was elected as a Professor of the Department of Georgian History

of Tbilisi State University. 1946 Was elected a member of the Georgian Academy of Sciences. 1953 February 21, passed away. 1963 Kavshiri Street was named after E. Takaishvili. _ His remains were transferred from Vake Cemetery to Didube

Pantheon. 1968 Likhauri Secondary School in Ozurgeti Region and the museum of

the same school were named after E. Takaishvili. 1986 Gomareti School in Dmanisi Region was named after E. Takaishvili. 1991 Was founded E. Takaishvili Cultural-Scientific Charity Center of

Historical Society at the Georgian Academy of Sciences. 1990 Georgian Historical Society was named after E. Takaishvili. 1992 Was founded E. Takaishvili Tbilisi State University of Culture

and Art. 1998 Was founded E. Takaishvili Museum-sanctuary in Guria Region. _ Premium of E.Takaishvili was established. 2000 May 26 his remains were transferred from Didube Pantheon to

Mtatsminda Pantheon. 2002 October 17 was declared as a amartyr by the Saint Synod and was granted the title “The Martyr Ekvtime God’s Servant”.

47

_ Medal of “The Martyr Ekvtime God’s Servant” was established.

2003 Was opened “The Martyr Ekvtime God’s Servant” House- Oratory in Tbilisi , in Vashlovani Street. _ Was founded E. Takaishvili Charity Fund. 2008 Was opened “The Martyr Ekvtime God’s Servant” tample.

48

GANDES DATES DE LA VIE ET DES ACTIVITÉS D’EKVTIMÉ TAKAÏCHVILI

1863 Le 5 janvier (style ancien) – naissance au village Likchaouri du district d’Osourguéti. 1870 Début d’études à l’école du district d’Osourguéti. 1874-1875 Etudes à l’école du district de Photi. 1875 Suite des etudes au gymnase classique de Khoutaïssi. 1883 Fin d’études au gymnase classique de Khoutaïssi. _ Étudiant de la faculté d’histoire et de philologie de l’Université de Péterbourg. 1887 Licence de Sciences de la faculté d’histoire et de philologie de l’Université de Péterbourg et certificat de l’enseignant de l’histoire. 1887-1894 Professeur des langues grèque et latine, d’histoire et de géographie à l’école de la noblesse de Tbilissi et au gymnasium classique. 1888 Élection à la “Société du développement de lire et d’écrire”. 1889 -1921 Membre du comité du musée d’églises. 1894-1904 Directeur du gymnasium de la nobleesse. 1897 Fondation de l’école du village Gomaréti de la région de Dmanissi.

1901 Élection comme membre-corréspondant de la socété archéologique de Moscou, Plus tard

– Élection pour le poste de chef de la section du Caucase . _ Membre véritable de la section du Caucase de la société géoraphique russe. 1902 Membre du conseil d’administration de la socété d’étudiants du Caucase. 1904-1911 Professeur de l’histoire au II gymnasium pour dames de Tbilissi et au progymnase de Tbilissi. 1905-1918 Secrétaire de la section du Caucase de la socété archéologique de Moscou. 1907 Fondation de la société historique et éthnographique. 1907-1921 President de la société historique et éthnographique. 1911-1918 Professeur de l’histoire au VI gymnase pour garçons de Tbilissi.

49

_ Membre du conseil d’administration de la société de l’orientalisme de la section de Tbilissi. 1913 Membre honoraire de la société des amateurs de la culture géorgienne et membre du comité de restauration du monastère Djvari de Mtskchéta. 1915 Membre-collaborateur de la société instigatrice pour les fins arts du Caucase. 1916 Membre du comité artisanal caucasien du ministère de l’agriculture. 1917-1921 Sous-chef de l’institut historique-archélogique de Caucase. 1918 Obtention du grade de docteur des sciences historiques. 1918-1921 Il est professeur et chef de la chaire d’archéologie de l’Université de Tbilissi. 1921 Au débout de cette année il part de la Géorgie comme défenseur du trésor géorgien.

1922 Il est élu en membre de la société Nurismatique de Paris. 1925 Il est membre de la société d’Asie de Paris. 1945 Au mois d’avril il est rentré en Géorgie et il a remporté le trésor géorgien. _ On l’a élu en professeur de la chaire d’histoir de la Géorgie de l’Université d’Etat de Tbilissi. 1946 On l’a élu en membre veritable de l’académie scientifique de la Géorgie Soviètique. 1953 Le 21 février il a décédé. 1963 On a attrubué son nom à la rue de Kavchiri. _ on a organisé une levée de son corps au panthéon de Didoubé. 1968 On a attribué son nom à l’école du village Likhaouri du district d’Osourguéti et au musée de la même école. 1986 On a attribué son nom à l’école du village Gomaréti de la région de Dmanissi. 1990 On a attribué son nom à la société historique de la Géorgie. 1991 On a fondé le centre de bienfaisance de la société historique de nom d’Ekvtimé Takaïchvili existant prés de l’académie des sciances de la Géorgie. 1992 On a fondé l’Université d’Etat de culture et d’art de Tbilissi, qui porte son nom.

1998 On a fondé le musée-parc de reserves de Gouria, qui porte son nom.

_ On a fondé le prix d’Ekvtimé Takaïchvili.

50

2000 On a organisé une levée de son corps de panthéon de Didoubé au panthéon de Mtatsminda.

2002 Le 17 octobre l’église géorgien l’a declaré Saint et il est nommé “Saint Ekvtimé _ homme de Dieu”. _ On a fondé la médaille de “Saint Ekvtimé _ homme de Dieu”. 2003 A Tbilissi sur la rue de Vachlovani on a ouvert l’appartement –

chapelle d’Ekvtime Takaïchvili. _ On a créé le fonds de bienfaisance d’Ekvtimé Takaïchvili. 2008 On a ouvert à Tbilissi le temple de “Saint Ekvtimé _ homme de Dieu”.

EEEEEEEE

KKKK

51

eqvTimeeqvTimeeqvTimeeqvTime TayaiSvilisTayaiSvilisTayaiSvilisTayaiSvilis mier Sedgenili, mier Sedgenili, mier Sedgenili, mier Sedgenili,

redaqtirebuli da gamocemuliredaqtirebuli da gamocemuliredaqtirebuli da gamocemuliredaqtirebuli da gamocemuli SromebiSromebiSromebiSromebi

WORKS COMPILED, EDITED AND PUBLISHED BY EKVTIME TAKAISHVILI

OUVRAGES CONÇUS, ÉDITÉS ET PUBLIÉS PAR EKVTIMÉ TAKAÏCHVILI

1890

1. aRwera xel-nawerTa `wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazogadoebis~ wignT-sacavisa // iveria. _ 1890. _ 5 ianv. (#3). _ gv. 3-4; 6 ianv. (#4). _ gv. 3; 10 ianv. (#6). _ gv. 2; 12 ianv. (#8). _ gv. 3; 13 ianv. (#9). _ gv. 3; 16 ianv. (#11). _ gv. 2-3; 18 ianv. (#13). _ gv. 3; 19 ianv. (#14). _ gv. 2-3; 20 ianv. (#15). _ gv. 2-3; 26 ianv. (#20). _ gv. 3; 6 Teb. (#28). _ gv. 3-4; 7 Teb. (#29). _ gv. 2-3; 2 marti (#46). _ gv. 2-3; 16 marti (#57). _ gv. 3; 17 marti (#58). _ gv. 2.

2. sami istoriuli xronika: qarTlis moqcevisa, sumbatisa bagrationebis Sesaxeb da mesxuri daviTnisa, gamocemuli vrcelis winasityvaobiT da SedarebiT qarTlis cxovrebasTan da sxva xronikebTan eqvTime TayaiSvilis mier. _ tf., 1890. _ CXLIX, 118 gv.

rec.: janaSvili m. sayuradRebo sagani // iveria. _ 1891. _ 19 ivn. (#127). _ gv. 2-3.

1891

3. axali varianti wm. ninos cxovrebisa anu meore nawili qarTlis moqcevisa / e. TayaiSvilis winasityv. da red-iT. _ tf.: qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrc. saz-bis gamocema, 1891. _ LIX,78 gv.

rec.: axali ambavi: [gamocemis Sesaxeb] // iveria. _ 1891. _ #26. _ gv. 1.

4. b-n T. Jordanias pasuxad [werilze `rogori unda iyos samecniero katalogi?~] // iveria. _ 1891. _ 27 ivn. (#134). _ gv. 1-4.

52

5. b-n mose janaSvilis werilis gamo: (werili redaqciis mimarT): [`moqcevai qarTlisai~-is gamocemis gakritikebis pasuxad: m. janaSvilis mier dabeWdili `anuka batoniSvilis mziTvis wignis~ ganxilva] // iveria. _ 1891. _ 3 ivl. (138). _ gv. 1-3.

6. zogierTi Zveli xel-nawerebis Sesaxeb: [gr. guri-

elis da i. nakaSiZis mier wera-kiTxvis gamavrc. sazoga- doebisaTvis Semowiruli Zveli xelnaweri wignebis mimoxilva] // iveria. _ 1891. _ 28 apr. (#89). _ gv. 2-3.

7. nimuSebi samegrelos sigel-gujrebisa: I. sigeli TofuriZeTa. II. gujari ratianiTa. III. sigeli CiCuasi // iveria. _ 1891. _ 8 oqt. (#213). _ gv. 1-3; 22 oqt. (#224). _ gv. 1-2; 24 oqt. (#225). _ gv. 1-2.

8. pativcemul Tavadis grigol daviTis Zis gurie- lisagan me miviRe `wera-kiTxvis sazogadoebisaTvis~ gadasacemad Semdegi wignebi da saarxeologio nivTebi [sia] // iveria. _ 1891. _ 29 oqt. (#229). _ gv. 3.

9. werili redaqciis mimarT: [pasuxad T. Joradnias werilze `rogori unda iyos samecniero katalogi~] // iveria. _ 1891. _ 5 noemb. (#235). _ gv 3-4.

1893

10. Еще один из источников «Истории Грузии» царевича

Вахушти: Гуджар Багратовых из Бетании // Записки Вост. отд-ния Имп. рус. археол. о-ва. – Спб., 1893. – Т. 8. – С. 113-127.

rec.: // moambe. _ 1894. _ #1, gany. II. _ gv. 161-162. 11. Сигель грузинского цария Баграта IV (1027-1072) // Записки

Вост. отд-ния Имп. рус. археол. о-ва. – Спб., 1893. – Т. 9. – С. 59-68. rec.: kariWaSvili d. // moambe. _ 1895. _ #1, gany. II. _

gv. 81-83.

1894

12. mefe irakli meoris drois werilebi: 1. werili irakli II-sa kaTalikoz anton I-is mimarT; 2. werili irakli II-is Zisa vaxtangisa, kaTalikoz anton I-is mimarT; 3-4. solomon msajulis werili mefe irakli II-is

53

mimarT; 5. werili garsevan WavWavaZisa mefis Zis mimarT: [n. mTvareliSvilisa da e. TayaiSvilis mier gamoqveynebuli] // moambe. _ 1894. _ #1, gany. II. _ gv. 40-48.

1895

13. batono redaqtoro!: [Tbilisis saTavad-aznauro saswavleblis xarjTaRricxvis Sesaxeb] // iveria. _ 1895. _ 20 maisi (#104). _ gv. 4.

14. egzamenebi tfilisis saTavadaznauro saswavle- belSi // iveria. _ 1895. _ 14 maisi (#100). _ gv. 2.

15. kaTalikoz-baqariani mRvdlis iese tlaSaZisa. (moTxroba leqsad) / gamoica e. TayaiSvilis red-iT, bolosityv. da safasiT. _ tf.: stamba m. SaraZisa da amxanagobisa, 1895. _ 64 gv.

16. mowyaleo xelmwifev, batono redaqtoro!: [1895 w. gamocemul n. baraTaSvilis leqsebis da werilebis Sesaxeb `kvalis~ #45 dabeWdili fancxavas recenziis gamo] // kvali. _ 1895 (#47). _ gv. 14-15.

Tanaavt. d. kariWaSvili. 17. saqarTvelos siZveleni: [sigelebi, gujrebi, nasyi-

dobisa da ficis wignebi brZanebebi da sxv.] // moambe. _ 1895. _ #5 (damat.). _ gv. 1-16; #6 (damat.). _ gv. 37-48; #7 (damat.). _ gv. 49-64; #9 (damat.). _ gv. 65-80; #10. _ gv. 81-112; #11 (damat.). _ gv. 113-128; #12 (damat.). _ gv. 129-144.

18. sibrZne balavarisi. xuTi damatebiT / e. Tayai-Svilis red-iT da bolosityv. _ tf., 1895. _ 157 gv.

19. Два акта каталикоса Доментия III, данные в Константинополе // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. – Тф., 1895-1896. – Вып. 21. – С. 61-72.

20. Исторические приписки двух кинклосов и хронологический перечень событий по некоторым другим источникам // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. – Тф., 1895-1896. – Вып. 21. – С. 1-60.

21. Материалы для истории Грузии: I. Исторические приписки двух кинклосов и хронологический перечень событий по некоторым другим источникам; II. Два акта каталикоса Доментия III, данные в Константинеполе. – Тф.,Тип. К. П. Козловского, 1895. – 73 с.

54

(Перепеч. из 21 вып. «Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа». – Тф., 1895-1896.

1896

22. saqarTvelos siZveleni: [sigelebi, gujrebi, nasyidobisa da ficis wignebi, brZanebebi da sxv.] // moambe. _ 1896. _ #1 (damat.). _ gv. 145-160; #4 (damat.). _ gv. 161-176; #5 (damat.). _ gv. 177-192; _ #6 (damat.). _ gv. 193-208; #8 (damat.). _ gv. _ 209-224; #9 (damat.). _ gv. 225-240; #10 (damat.). _ gv. 241-256; #11 (damat.). _ gv. 257-272.

1897

23. saqarTvelos siZveleni: [sigelebi, gujrebi, nasyidobisa da ficis wignebi, brZanebebi da sxva.] // moambe. _ 1897. _ #3 (damat.). _ gv. 273-288; _ #4 (damat.). _ gv. 191-304; _ #6 (damat.). _ gv. 305-320; _ #7 (damat.). _ gv. 321-352. _ #8 (damat.). _ gv. 353-384; _ #9 (damat.). _ gv. 385-416; _ #10 (damat.). _ gv. 417-432; _ #11 (damat.). _ gv. 433-448; _ #12 (damat.). _ gv. 449-464.

24. Деревянный антиминс Метехской церкви // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. – Тф., 1897. – Вып. 22. – С. 213-216.

25. Разбор Армазской надписи по фотографическому снимку // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. – Тф., 1987. – Вып. 22. – С. 207-212.

1898

26. adamis werili da Zeli WeSmaritis gaCena // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. – 1898. – Вып. 24. – С. 68-70. – teqsti paral. rus. en. _ gv. 69-71.

Рукописание Адама и происхождение Честного древа // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. – 1898. – Вып. 24. – С. 68-71. – Тектст парал. на груз. яз. – С. 68-70.

27. saqarTvelos siZveleni: [sigelebi, gujrebi, nasyidobisa da ficis wignebi, brZanebebi da sxv.] //

55

moambe. _ 1898. _ #1, gany. II. _ gv. 465-480; #2, gany. II. _ gv. 481-496.

28. sizmari yovlad wmindisa RvTismSoblisa // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. – 1898. – Вып. 24. – С. 3-13. – teqsti paral. rus. en. _ gv. 57-67.

Сон Пресвятой Богородицы // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. – 1898. – Вып. 24. – С. 57-67. – Тектст парал. на груз. яз. – С. 3-13.

29. Заметка: [На статью И. П. Ростомова «Ахалкалакский уезд в археологическом отношнии»] // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. – 1898. – Вып. 25. – С. 134-136.

30. Заметки о двух рукописях апокрифического характера // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. – 1898. – Вып. 24. – С. 72-74.

1899

31. avtori `saqarTvelos Zveli drois Tavgadasava- lisa~: [d. RambaSiZis gamocema, avtor petre laraZis Sesaxeb] // iveria. _ 1899. _ 19 ianv. (#12). _ gv. 3; 20 ianv. (#13). _ gv. 3-4. _ xelmowera: e. T-i.

32. `melis wigni~ anu igav-arakebis krebuli vardanisi / gamoc. da bolisityv. e. TayaiSvilisa. _ tf.: wignis gamomc. qarTvelTa amxanagobis stamba, 1899. _ 156 gv.

33. saqarTvelos siZveleni: t. 1. (431 sigel-gujari) / e. TayaiSvilis red-iT. _ tf.: wignis gamomc. qarTvelTa amxanagobis stamba, 1899. _ VI, 528 gv.

34. tfilisis saTavad-aznauro skolis gamgeoba... [skolis pirvel ganyofilebaSi miRebul moswavleTa sia] // iveria. _ 1899. _ 3 seqt. (#189). _ gv. 4.

1900

35. arxeologiuri mogzaurobani da SeniSvnani: (saCi- no, vani) // moambe. _ 1900. _ #12, gany. II _ gv. 1-24.

36. marTla moaRwia Cvenamdis Zveli dilarianis nawyvetma Tu ara?: (mcire SeniSvna amiran-darejanianis

56

xelnawerebis Sesaxeb) // moambe. _ 1900. _ #2, gany. II. _ gv. 40-56.

37. oqonis xati // iveria. _ 1900. _ 24 oqt. (#231). _ gv. 1-3.

38. Источники грузинских летописей. Три хроники: I. Обращение Грузии (в христянство); II. Жизнь и известие о Багратидах, царях наших грузинских, откуда они явылись в эту страну, или с какого времени владеют они царством Грузинским, которое написал Сумбат, сын Давида; III. Хроника Месхийской Псалтыри // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. – 1900. – Вып. 28. – С.1-216; Тф.: Изд. Упр. кавк. учеб. округа, 1900. – 216 с.

1901

39. arxeologiuri mogzaurobani da SeniSvnani // moambe. _ 1901. _ #2, gany. II: [guria, aWi, lexauri, makvaneTi, gurianTa, gorisferdi da Semoqmedi] _ gv. 19-36; #3, gany. II: [urbnisi]. _ gv. 42-60; #4, gany. II: [skra, SeniSvnebi vaxuStis xelnawerTa Sesaxeb, zemo qarTlis Tavadni da sofelni]. _ gv. 55-72; #5, gany. II: [samcxe-saaTabagos mRudel-mTavarni; mefis kurTxevis wesi; darbazis wesi da gangeba, moqceva qarTlisa, kurTxeva mironisa, aRsavalTaTvis... vaxuStis xelnawerTa aRwera]. _ gv. 46-75; #7, gany. II: [ruisi]. _ gv. 25-42; [ruisi] garSemo soflebi. #9. _ gv. 22-54; #10. _ gv. 55-76; #11. _ gv. 23-54.

40. ori qvazed dawerili gujari: (XVII sauk. meore naxevari) // cnobis furceli. _ 1901. _ 23 ianv. (#1362). _ gv. 1-2.

41. werili redaqciis mimarT: [qarTul TeatrSi mowa- feTa uwesrigobis gamo] // kvali. _ 1901. _ #19. _ gv. 511. _ xelmowera: tfilisis saTavad-aznauro skolis gamge e. TayaiSvili.

42. Грузинские надписи Ахталы // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. – 1901. – Вып. 29. – С. 138-145.

43. Канчаетский «Жам-Гулани» и исторические поиски его кинклоса // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. – 1901. – Вып. 29. – С. 115-137.

57

44. Ультиматум персидского шаха Ага-Могамет-Хана грузин- скому царю Ираклию II // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа.– 1901. – Вып. 29. – С. 146-148.

45. Хроника Эриставского Акафиста // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. – 1901. – Вып. 29. – С. 95-114.

1902

46. arxeologiuri mogzaurobani da SeniSvnani // moambe. _ 1902. _ #2, gany. II: [axalqalaqi, xelnawerebi da wignebi, kedlebis warwerebi, xatebi, wignebi, epitafiebi]. _ gv. 1-15; #7, gany. II [Telavi]. _ gv. 1-18; #10, gany. II [iyalTo, SuamTa, qistauri]. _ gv. 1-18; #11, gany. II: [qistauri]. _ gv. 1-21.

47. brZeni aRmosavleTisa anu ganzraxvaÁ misi saÃelm- wifoÁsaTÂs mmarTebelobisa, SeZRvnobili sammadlobelad aw-mpyrobelisa mefisad, imerTa solomonisa. Tavadisa mier aleqsandre amilaxoris Svilisa / teqsti gamoqvey- nebulia e. TayaiSvilis mier, misive winasityvaobiT // moambe. _ 1902. _ #2, gany. II. _ gv. 16-35.

48. Описание рукописей библиотеки «Обшества распространения грамотности среди грузинского населения» // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. – 1902. – Вып. 31. – С. 1-202.

49. Описание рукописей «Обшества распространения грамотнос- ти среди грузинского населения». Т. 1, вып. 1. – Тф.: Изд. Упр. кавк. учеб. округа, 1902. – 418 с.

1903

50. Timsariani: Targm. sparsulidan mefis Teimurazis mier / e. TayaiSvilis winasityv. da red-iT. _ tf.: saq. ist. da lit. moyv. saz-bis gamoc., 1903. _ gv. V, 112 gv.

rec.: bibliografia // iveria. _ 1903. _ 31 ivl. (162). _ gv. 3.

51. Описание рукописей библиотеки «Обшества распространения грамотности среди грузинского населения» // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. _ Вып. 32. – Тф., 1903. – С. 15-232.

58

52. Описание рукописей «Обшества распространения грамот- ности среди грузинского населения». Т. 1, вып. 2. – Тф.: Изд. Упр. кавк. учеб. округа, 1903. – С. 201-418.

53. Описание рукописей «Обшества распространения грамотнос- ти среди грузинского населения». Т. 1, вып. 3. – Тф.: Изд. Упр. кавк. учеб. округа, 1903. – С. 419-562.

1904

54. Грузинская печать из Ахалцихе // Известия Кавказ. отд-ния

Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 1. Отд. 1. – Тф., 1904. – С. 76. 55. Грузинские надписи на археологических предметах,

храняшихся в Кавказском Музее в Тифлисе (Барельефы Ашота Великого из Опизы; Надписи на камнях из развалин монастыря Порты; Камень с изображением Иоанна Крестителя; Обломок камня из Армаза; Обломок камня из Хундзаха; Два камня из Абастумана;

Медный лев из Хевсурии; Надпись фаянсовой чаши Ираклия II; Три

обломка серебро-позолоченной обшивки от образа св. Андрея;

Медный крест; Глинянный кувшин) // Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 1. Отд. 1. – Тф., 1904. – С. 56-73.

56. Грузинские памятники окрестностей Белого-Ключа (Белый Ключ, Амливи, Мацевани, Чхиквта, Абелия, Пиргебули, Гударехи, Самшвилде) // Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 1. Отд. 1. – Тф., 1904. – С. 1-46.: ил.

57. Известия Кавказского отделения императорского москов- ского общества. Повременное издание / Под. ред. Л. Г. Лопатинского и Е. С. Такаишвили. – Тф.: Тип. К. П. Козловского. 1904. – Вып. 1; 1907. – Вып. 2; 1913. – Вып. 3; 1915. – Вып. 4.

58. Краткий отчот о раскопках, произведенных по поручению императорской комисcии летом 1902 г. близ станции Мцхета // Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 1. Отд. 1. – Тф., 1904. – С. 79-89.

59. Крыша медного котла с грузинской надписью // Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 1. Отд. 1. – Тф., 1904. – С. 78.

59

60. Описание рукописей библиотеки «Общества распространения грамотности среди грузинского населения» // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. Вып. 33. – Тф., 1904. – С. 1-144.

61. Описание рукописей библиотеки «Общества распространения грамотности среди грузинского населения» // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. Вып. 34. – Тф., 1904. – С. 1-162.

62. Описание рукописей «Общества распространения грамотнос- ти среди грузинского населения». Т. 1, вып 1-4. – Тф.: Изд. Упр. кавк. учеб. округа, 1902-1904. – 726, IV с.

63. Палица с грузинской надписью, найденная в Тавризе, в армянской церкви // Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 1. Отд. 1. – Тф., 1904. – С. 76-78.

64. Серебрянная чаша из села Бори // Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 1. Отд. 1. – Тф., 1904. – С. 90-91.: ил.

65. Эмалевый образок имеретинского царя Георгия // Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 1. Отд. 1. – Тф., 1904. – 73-75 с.: ил.

1905

66. Археологические экскурсии, разыскания и заметки // Сборник

матер. для опис. местн. и племен Кавказа. Вып. 35. – Тф., 1905. – С. 1-112.

Содерж.: Зарзмский монастырь, его реставрация и фрески. – С. 1-80; Сафарский монастырь, его надписи и остатки стенной росписи. – С. 81-104; Монастырь Дчулеби и остатки его стенной росписи. – С. 104-109; Окрос-цихе. – С. 109-110; Надпись на церкви в деревне Смада. – С. 110-111; Надпись на кресте в Уртхис-убани и сведения о других памятниках к западу от Зарзмы. – С. 111-112; Надпись на церкви в деревне Баладжур. – С. 112.

67. Археологические экскурсии, разыскания и заметки. Вып. I. – Тф.: Тип. К. П. Козловского, 1905. – 112 c. (Перепеч. из 35 вып. «Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа»).

68. Археоогические экскурсии, разыскания и заметки. Вып. II – Тф.: Тип. К. П. Козловского, 1905. – 91 с., илл. (Перепеч. из I вып. (1904) «Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва»).

60

69. Заметка: [На статью Д. И. Девицкого – Древности Поцховского участка] // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. Вып. 35. – Тф., 1905. – С. 246-248.

1906

70. qarTlis cxovreba: mariam dedofliseuli varian-

ti. (sami damatebiTurT) / e. TayaiSvilis red-iT. _ tf.: qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrc. saz-bis gamocema, 1906. _ 993 gv.

71. Описание рукописей библиотек «Обшества распространения грамотности среди грузинского населения» // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. Вып. 36. – Тф., 1906. – С 1-132.

72. Описание рукописей «Обшества распространения грамотнос- ти среди грузинского населения». Т. II. Вып. 1. _ Тф.: Изд. Упр. кавк. учеб. округа, 1906. – 132 с.

1907 73. arxeologiuri mogzaurobani da SeniSvnani: wg. I. _

tf., 1907. _ IV, 296 gv. Sinaarsi: imereTi: [saCino, vani, isriTi, dixaSxo,

sadgeri, qeda, tobanieri]. _ gv. 1-24; guria: [aWi, lexauri, ZimiTi, makvaneTi, gurianTacixe, gorisferdi, qeda, Semoqmedi]. _ gv. 24-41; qarTli: [urbnisi, skris xeoba]. _ gv. 41-66; SeniSvnebi batoniSvilis vaxuStis istoriisa da geografiis xelnawerebis Sesaxeb. _ gv. 67-105; ruisi. _ gv. 105-127; davTari ruisis samwysoisa. _ gv. 127-207; axalqalaqi: [goris mazrisa]. _ gv. 207-213; erTawminda. _ gv. 213-221; `brZeni aRmosavleTisa anu ganzraxvaÁ misi saÃelmwifosaTvis mmarTebulobisa~ aleqsandre amilax-vris politikuri traqtati, aq srulad dabeWdili. _ gv. 222-241; kaxeTi, Telavi. _ gv. 241-253; kaxeTi, iyalTo. _ gv. 253-265; kaxeTi, SuamTa. _ gv. 265-272; kaxeTi, kisitauri: [qistauri]. gv. 272-296.

74. masalani saqarTvelos statistikuri aRwerilo-bisa meTvramete saukuneSi. I: aRwera mewinave droSisa sabaraTaSvilosa da somxeTisa, Sedgenili mefis vaxtang

61

meeqvsis brZanebiT vaxuSti batoniSvilis da givi TumaniSvilis mier 1721 wels da II: aRwera aragvis xeobisa, Sedgenili mefis irakli meoris brZanebiT luarsab mayaSvilisa da manuCar TumaniSvilis mier 1774 wels / e. TayaiSvilis winasityv. da red-iT. _ tf.: qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrc. saz-bis gamocema #80, 1907. _ 486 gv.

75. ris daarseba ufro Seefereba ilia WavWavaZis xsovnas: (werili redaqciis mimarT) // isari. _ 1907. _ 14 seqt. _ gv. 2.

76. saqarTvelos saistorio da saeTnografio sazogadoebis wesdeba Sedg. e. TayaiSvilis mier. _ tf., 1907. _ 47 gv. _ teqsti paral. rus.

Устав Грузинского общества и этнографии. Сост. Е. С. Такайшвили. – Тф., 1907. – 47 с. – Парал. текст на груз.

77. qarTuli enis programis gamo // isari. _ 1907. _ 14 ivn. (#127). _ gv. 2.

78. werili redaqciis mimarT // isari. _ 1907. _ 15 ivn. (#128). _ gv. 2-3; _16 ivn. (#129). _ gv. 3.

79. Археологические экскурсии, разыскания и заметки. Вып. 3. – Тф.: Тип. К. П. Козловского, 1907. – 56 с.: 8 л. ил. (Перепеч. из 2 вып. «Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва.»).

Содерж.: Разбор грузинских надписей на камнях, доставленных из Поцховского участка в Церковный Музей Грузинского Экзархата. – С. 1-7; Надписи церкви Вале. – С. 7-14; Из археологических экскурсии по гурийским церквам. – С. 14-34; О грузинских рукописях на Цалке. – С. 34-55; Серебрянное знамя мухранского владетеля Константина. – С. 55-56.

80. Из археологических экскурсии по гурийским церквам // Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 2. Отд. 1. – Тф., 1907. – С. 76-96, 1 вкл. л.

81. Надписи церкви в Вале // Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 2. Отд. 1. – Тф., 1907. – С. 69-76.

82. О грузинских рукописях на Цалке // Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 2. Отд. 1. – Тф., 1907. – С. 96-118.

83. Описание рукописей библиотек «Общества распространения грамотности среди грузинского населения» // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. Вып. 37. – Тф., 1907. – С. 1-224.

62

84. Описание рукописей «Общества распределения грамотности сред грузинского населения. Т. 2, вып. 2. – Тф.: Изд. Упр. кавк. учеб. округа, 1907. – С. 133-356.

85.Разбор грузинских надписей на камнях доставленных из Поцховского участка в церковный музей грузинского экзархата // Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 2. Отд. 1. – Тф., 1907. - С. 63-69 с табл.

86. Серебрянное знамя мухранского владетеля Константина 1745 г. // Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 2. Отд. 1. – Тф., 1907. _ С. 117-118, 4 л. табл.

1908

87. rogor gaxda mRvdeli social-demokrati: [germa-

niis cxovrebidan: Targm. avqs. korifaZisa] / e. TayaiSvi- lis gamocema. _ baTumi, 1908. _ II, 32 gv.

88. Описание рукописей библиотек «Общества распространения грамотности среди грузинского населения» // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. Вып. 39. – Тф., 1908. – С. 1-240.

89. Описание рукописей «Общества распространения грамотнос- ти среди грузинского населения». Т 2, вып. 3. Тф.: Изд. Упр. кавк. учеб. округа, 1908. – С. 357-596.

1909

90. mcire uwyeba qarTvelTa mweralTaTvis // Zveli

saqarTvelo: saq. saistor. da saeTnogr. saz-bis krebuli. t. I, gany. III. _ tf., 1909. _ gv. 1-60.

91. paleografiuli albomi. rv. I: 1). gujari mefis bagrat IV-isa, 1027-1072 ww; 2). sigeli mefis daviT IV-isa, 1266-1268 ww. _ tf.: saq. saistor. da saeTnogr. saz-bis gamocema, 1909. _ 10gv. (damateba `saqarTvelos siZvelenis~ II tomisa).

92. saqarTvelos siZveleni. t. II. (509 sigel-gujari) / e. TayaiSvilis winasityv. da red-iT. _ tf.: saq. saistor. da saeTnogr saz-bis gamocema, 1909. _ 600 gv.

63

93. yanCaeTis tyavis saxareba da misi minawerebi // Zveli saqarTvelo: saq. saistor. da saeTnogr. saz-bis krebuli. t. I. gany. III. tf., 1909. _ gv. 61-74.

94. Zveli saqarTvelo: saq. saistor. da saeTnogr. saz-bis krebuli. t. I / e. TayaiSvilis winasityv. da red-iT. _ tf., 1909. _ XXXII, 533 gv.

95. Маршрут и предворительные заметки; Христианские памятники. (Экскурсия Е. Такаишвили 1902 г.) // Материалы по археол. Кавказа, собран. экспед. Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 12. – М., 1909. – XII, 164 с.

Содерж.: Тифлисская губерния. Ахалцихский уезд. – С. 1-18; Ахалкалакский уезд. – С. 18-44; Карская область. – С. 45-117; Разные статьи по археологии Грузии. – С. 117-162.

Рец.: Джавахов И. А. // Христианский Восток. Т. 1. Вып. 1. – М., 1912. – С. 99-104.

96. Описание рукописей библиотеки «Обшества распространения грамотности среди грузинского населения» // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. Вып. 40. – Тф., 1909. – С. 1-64.

1910

97. saqarTvelos siZveleni. t III. / e. TayaiSvilis winasityv. da red-iT. _ tf.: saq. saistor da saeTnogr. saz-bis gamocema, 1910. _ XXXII, 612 gv.

98. Описание рукописей библиотеки «Обшества распространения грамотности среди грузинского населения» // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. Вып. 41. – Тф., 1910. – С. 1-96.

1911

99. kaxeTSi mogzauroba arqeologiuris mizniT: [weri-

li redaqciis mimarT] // saxalxo gazeTi. _ 1911. _ #404. _ gv. 3-4; #405. _ gv. 4.

Tanaavt. al. sarajiSvili. 100. sityva Tqmuli eqvTime TayaiSvilis mier oliver

uordropis pativsacemad gamarTul nadimze // Temi. _ 1911. _ 7 Teb. (#5). _ gv. 2-3.

64

101. qarTlSi mogzauroba arqeologiuris mizniT: [werili redaqciis mimarT] // saxalxo gazeTi. _ 1911. _ #365.

1912

102. qarTlis moqcevis Satberduli da WeliSuri

variantebis sruli teqstebi // Описание рукописей «Обшества распространения грамотности среди грузинского населения». Т. 2, вып. 1-4. – Тф.: Изд. Упр. кавк. учеб. округа, 1906-1912. - С. 708-805.

103. Описание рукописей «Обшества распространения грамот- ности среди грузинского населения» // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. Вып. 42. – Тф., 1912. – С. 1-64.

104. Описание рукописей «Обшества распространения грамот- ности среди грузинского населения». Т. 2, вып.1-4. _ Тф.: Изд. Упр. Кавк. учеб. округа, 1906-1912. – 820, 11 с.

1913

105. nekrologi: niko besarionis Ze RoRoberiZe // Zveli saqarTvelo: saq. saistor. da saeTnogr. saz-bis krebuli. t. I. _ 1913. _ gv. 12-20.

106. saistorio masalani. wignaki pirveli: I. mcire uwyeba qarTvelTa mweralTaTvis. II. yanCaeTis tyavis saxareba da misi minawerebi. _ tf., 1913. _ 74, IV gv. (amoRebulia `Zveli saqarTvelos~ II tomidan).

107. saistorio masalani. wignaki meore: I. ras Seicavda egreT widebuli afxazeTis istoria bagrat mefisa. II. mokle cnobebi saqarTvelos istoriidan da SeniSvnani am cnobebis Sesaxeb. III. Jam-gulani #381 `saqarTvelos saistorio da saeTnografio sazogadoebisa~ da istoriuli minawerebi misi kvinklosisa. IV. Jam-gulani #342 `saqarTvelos saistorio da saeTnografio sazogadoebisa~ da istoriuli minawerebi misi kvinklosisa. V. mefis giorgis Zis daviT batoniSvilis xeliT dawerili qronologiuri nusxa. _ tf., 1913. [1912]. _ 57 gv. (amoRebulia `Zveli saqarTvelos~ II tomidan).

65

108. Zveli saqarTvelo: saq. saistor. da saeTnogr. saz-bis krebuli. t. II / e. TayaiSvilis winasity. da red-iT. _ tf., 1913. _ XXX, 700 gv.

109. Археологические экскурсии, разыскания и заметки: Тифлисская губерния. Борчалинский уезд. Триалетское приставство. Вып. 4. – Тф.: Тип. К. П. Козловского, 1913. – II, 176 с; Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. Вып. 43. – Тф., 1913. – С. 1-176; Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 3. Отд. 1. – Тф., 1913. - С. 1-176.

1913-1914

110. 1. arqeologiuri mogzaurobidan samegreloSi; 2.

Sesavali efrem mciris Sromisa `Targmanebi fsalmunTa wignisa~ leqsikoniTurT; 3. xonis eklesia da misi siZveleni; 4. sofel sazanis eklesiis xatis warwera // Zveli saqarTvelo. saq. saistor. da saeTnogr. saz-bis krebuli. t. III. _ tf., 1913-1914. _ gv. 1-304.

111. Zveli saqarTvelo: saq. saistor. da saeTnogr. saz-bis krebuli. t. III. / e. TayaiSvilis winasityv. da red-iT. _ tf., 1913-1914. _ XIV, 875 gv.

112. Об источниках «Географии Грузии» Вахушти // Известия Кавказ. отд. Имп. рус. геогр. о-ва. – Тф., 1913-1914. – Т. 22, №4.

1914

113. anketa: dRevandali qarTvelebis azri qalTa

Sesaxeb: [e. TayaiSvili usurvebs qarTvel qalebs daqceuli qarTuli ojaxebis aRdgenas da Rirseuli mamuliSvilebis aRzrdas] // saxalxo gazeTi. _ 1914. _ 14 ianv. (#1090). _ gv. 4.

114. arxeolgiuri mogzaurobani da SeniSvnani. _ tf., 1914. _ wg. 2. _ IV, 304 gv.

Sinaarsi: 1. arxeologiuri mogzaurobidan samegre- loSi. _ gv. 1-241; 2. Sesavali efrem mciris Sromisa `TargmanebaÁ fsalmunTa wignisaÁ leqsikoniTurT~. _ gv. 242-269; 3. xonis eklesia da misi siZveleni. _ gv. 270-302; 4.

66

sofel sazanis eklesiis xatis warwera. _ gv. 302-304; damatebani da SeniSnuli cTomilebani. _ gv. 304.

115. unda vuSveloT jvaris monasters! // saxalxo furceli. _ 1914. _ #31. _ gv. 3.

116. jvaris monastris warwerebi // saxalxo furceli. _ 1914. _ #32. _ gv. 3.

1914-1915

117. davTari quTaisis saydris gamosavali begrisa, Sedgenili 1578 wels. cnoba xelTnaweris Sesaxeb // Zveli saqarTvelo: saq. saistor. da saeTnogr. saz-bis krebuli. t. IV, gany. 3. _ tf., 1914-1915. _ gv. 1-72.

118. Zveli saqarTvelo: saq. saistor. da saeTnogr. saz-bis krebuli. t. IV / e. TayaiSvilis winasityv. da red-iT. _ tf., 1914-1915. _ XII, 316 gv.

1915

119. davTari quTaisis saydris gamosavali begrisa,

Sedgenili 1578 wels. _ tf., 1915. _ 72 gv. 120. Археологические экскурсии, разыскания и заметки. Вып. 5. –

Тф.: Тип. К. П. Козловского, 1915. – 147 с.: с рис.; Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. Вып. 44.– Тф., 1915. С 1-146: с рис.; Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 4. Отд. 1. – Тф., 1915. – С. 1-147: с рис.

Содержание: Кутаисская губерния. Шорапанский уезд. 1. Убе или Убиси. – С. 1-41; Икона Спаса Сазанской церкви. – С. 41-45; Тифлисская губерния. Душетский уезд.Бодорна. С. 46-59; Ксанское ущелье. Икоти. – С. 59-65; Коринта. – С. 65-74; Авлевские древности, которие пропали после 1870 года. – С. 74-76; Вещи, виденные мною в продаже в Тифлисе. – С. 76-77; Ларгвиси. _ С. 77-104; Цховати. – С. 104-107; Кабанский монастырь. _ С. 108-116; Канчаети. – С. 16-123; Ахал-гори. – С. 123-132; Хонский монастырь. – С. 132-139; Ксанский или садзегурский клад. – С. 139-146; Исправления и добавления. – С. 147.

121. Заметка относительно Satrapella // Сборник матер. для опис. местн. и племен Кавказа. – Тф., 1915. – Вып. 44. – С. 52a-52б.

67

122. Тквирская церковь в Мингрелии и её древности // Христианский Восток. – 1915. – Т. 4. – Вып. 3. – С. 284-300.

1916

123. Cveni publikacia. `1916 wlis 12 aprils eqvTime

TayaiSvilma sityva warmoTqva~ kavkasiis samefisnacvlos qarTvelTa kulturul-ganmanaTlebel sazogadoebaTa kavSiris rwmunebulTa krebaze [sityvis TandarTviT] // saqarTvelo. _ 1916. _ 18 apr. (#82); saxalxo ganaTleba. _ 1989. _ 5 apr. _ gv. 5.

124. Адышское Евангелие 897 года: [Фототип. изд. под ред. П. С. Уваровой, А.С. Хаханова и Е.С. Такаишвили с предисл. Е. С. Такаишвили] // Материалы по археол. Кавказа. Вып. 14. - М., 1916. – 24, 200 табл.

125. Материалы по археологии Кавказа: [Под ред. П. С. Уваровой, А. С. Хаханова, Е.С. Такаишвили. Вып. 14]. – М., 1916. – 200 табл.

126. О деятельности Грузинского Общества истории и этног- рафии: [Доклад, проч. автором в соединном заседании подсекции этнографии и лингвистики с Грузинским Обществом Истории и Этнографии и Армянским Этнографическим Обществом 22 июня 1913 года] // Труды XIII съезда Русских Естествоиспитателей и Врачей в гор. Тифлисе 16-24 июня 1913 года. – Тф., 1916. – С. 433-437.

127. Суджунская церковь и её древности // Христианский Восток. – 1916. – Т. 5, вып. 1. – С. 40-50.

1917

128. erTi yalbi dokumentis gamo: [m. janaSvilis mier

gamoqveynebuli axali sabuTi SoTa rusTavelis pirovne- bis Sesaxeb (`saqarTvelo~. _ 1917. _ #12-15)] // saqarTvelo. _ 1917. _ 28 ianv. (#22). _ gv. 2.

Tanaavt. p. ingoroyva. 129. katalogi. gamofena Zvelis qarTulis saeklesio

freskebis `didebis taZarSi~ golovinis prospeqtze. _ tf., 1917. _ 8 gv.

68

1918

130. eqvTime TayaiSvilis sityva saqarTvelos parla- mentSi // saqarTvelo. _ 1918. _ RvinobisTvis 6 (#187); eri. _ 1991. _ 20 Teb. _ gv. 51.

131. labeWinis eklesiis saxareba // promeTe. _ 1919. _ #1. _ gv. 71-78.

132. oyureSis eklesia da masSi daculi nivTebi // promeTe. _ 1918. _ #3. _ gv. 60-68.

133. xalxuri sityviereba: leqsebi, andazebi, sityvis masala da gamocanebi. wg. 1. amoRebulia `Zveli saqarTvelos~ I-III tomebidan / e. TayaiSvilis red-iT. _ [Tb].: saq. saistor. da saeTnogr. saz-bis gamocema, w. a. _ 508, 16 gv.

134. xalxuri sityviereba: zRaprebi. wg. 2. amoRebulia `Zveli saqarTvelos~ I da IV tomidan / e. TayaiSvilis red-iT. _ tf.: saq. saistor. da saeTnogr. saz-bis gamocema, 1918. _ 168 gv.

135. Диван абхазских царей: Что заключала в себе так называемая «История Абхазии царя Баграта», которою ползовался иерусалимский патриарх Досифей для своей «Истории иерусалимских патриархов» // „Ars“ (Арс). Ежемесячник искусства и литературы. – Тф., 1918. _ №2-3. – С. 62-70.

1919

136. SeniSvnebi zarzmis eklesiisa da siZveleTa

Sesaxeb // tfil. un-tis moambe. _ 1919. _ #1. _ gv. 105-124.

1920

137. d. s. sarajiSvilis anderZis gamo: [pasuxad b-n m. v. maCabels] // saxalxo saqme. _ 1920. _ 18 noemb. (#981). _ gv. 3-4.

138. ek. sarajiSvilis anderZis gamo: erTxel kidev m. v. maCablis werilis gamo // saxalxo saqme. _ 1920. _ 9 dek. (#999). _ gv. 4; 10 dek. _ (#1000). _ gv. 4.

69

139. katalogi Zveli qarTuli xuroTmoZRvrebis gamofenisa. _ tf.: saistor. da saeTnogr. saz-bis gamocema, 1920. _ 28 gv.

140. paleografiuli albomi. rv. II. (XII-XIV ss. rva sabuTi) / e. TayaiSvilis red-iT. _ tf.: saq. saistor. da saeTnogr. saz-bisa da saeklesio muzeumis gamocema, 1920. _ 34 gv.

141. saqarTvelos siZveleni: gamoc. me-2: t. 1. wg. 1 / e. TayaiSvilis red-iT. _ tf.: saq. saistor. da saeTnogr. saz-bis gamocema, 1920. _ 224 gv.

142. Ãelmwifis karis garigeba / e. TayaiSvilis winasityv. da red-iT. _ tf.: tfil. un-tis gamocema, 1920. _ XXXVIII, 32 gv. (qarTuli Zeglebi. IV: kanonmdebloba #1).

1922

143. n. baraTaSvilis avtografebi // baraTaSvili n. leqsebi. bedi qarTlisa. _ tf., 1922. _ gv. 127-132.

144. Древности Гулекарской церкви // Христянский Восток. – 1922. – Т. 6. – Вып. 3. – С. 299-302.

1924

145. qarTuli xuroTmoZRvrebis albomi. Sedg. e.

TayaiSvilis mier. _ tf.: tfil. un-tis gamocema, 1924. _ 7 gv: 80 f. naxaz.

rec.: s-Ze k. // axali kavkasioni. _ 1925. _ #1-2, gany. 2. _ gv. 137.

_ CubinaSvili g. // Cveni mecniereba. _ 1924. _ #2. _ gv. 140-142.

1926

146. saqarTvelos siZveleni: t. III, damateba / red. s. janaSia. _ tf.: saq. saistor. da saeTnogr. saz-bis gamocema, 1926. _ 19 gv.

70

[gamocemas safuZvlad daedo e. TayaiSvilis red-iT sp. losaberiZis stambaSi 1911 w. dabeWdili `saqarTvelos siZveleni~-s IV tomis I rv.]

1927

147. damsaxurebuli profesoris petre meliqiSvilis

gardacvalebis gamo: (mogonebidan) // damoukidebeli saqarTvelo (parizi). _ 1927. _#18 (ivn.). _ gv. 2-3; #19 (ivl.). _ gv. 2-3; mnaTobi. _ 1990. _ #2. _ gv. 159-168; SaraZe g. qarTuli emigrantuli Jurnalistikis istoria. t. 2. _ Tb., 2001. _ gv. 147-160.

148. Церкви и церковные древности Мегрелии // Известия Кавказского ист.-археол. ин-та в Тифлисе. – 1927. – Т. 2. (1917-1925). – С. 69-85.: 7 л. табл.

149. Церковь в Ване в Имерии и её древности // Известия Кавказского ист.-археол. ин-та в Тифлисе. – 1927. – (1917-1925). – С. 86-110.

150. Les sources des notices du patriarche de Jérusalem Dosithé sur les rois d’Aphkazie // Journal Asiatique (Paris). _ 1927. – Т. 210. – P. 357-368.

1928

151. Apercu historique de la vie intellectuelle en Géorgie // Journal “Promethe” (Paris). – 1928. – #17. – Avril. – P. 22-27.

1929

152. somxiT-saorbelos Zeglis warwerebi. naw. I. //

kavkasioni (parizi). _ 1929. _ #1-2 (ianv.-Teb.). _ gv. 85-106.: 2 f. tab.

153. qarTuli siZveleni evropel antikvarebTan // saqarTvelo (parizi). _ 1929. _ #1-2 (ivn.-ivl.); mnaTobi. _ 1990. _ #3. _ gv. 147-151; SaraZe g. qarTuli emigrantuli Jurnalistikis istoria. t. 2. _ Tb., 2001. _ gv. 709-719.

71

1933

154. parizis nacionaluri biblioTekis qarTuli xelnawerebi da oci qarTuli saidumlo damwerlobis niSani. _ parizi, 1933. _ 64 gv.: 5f. il.

rec.: marjaniSvili d. qarTuli xelnawerebi // ronati (parizi). _ 1934. _ #5. _ gv. 29-30.

1935

155. akademikosi niko iakobis Ze marri: (1864-1934) //

saqarTvelo (parizi). _ 1935. _ #7 (dasawyisi); damoukidebeli saqarTvelo (parizi). _ 1936. _ #123, 124 (dasasr.); qarTuli mwerloba. _ 1990. _ #3. _ gv. 47-66; SaraZe g. qarTuli emigrantuli Jurnalistikis istoria. _ t. 2. _ Tb., 2001. _ gv. 720-745.

156. elene Tarxan-mouraviseuli `vefxistyaosnis~ xelnaweri // damoukidebeli saqarTvelo (parizi). _ 1935. _ oqtomberi (#118).

157. nekrologi: iuri nikolozis Ze marri // damoukidebeli saqarTvelo (parizi). _ 1935. _ dekemberi (#120); kritika. _ 1990. _ #5. _ gv. 121-122.

158. nekrologi: pavle iosebis Ze TumaniSvili // damo-ukidebeli saqarTvelo (parizi). _ 1935. _ ianvari (#109).

159. Antiquetés Géorgiennes. 1. L’Évangile de Vani // Byzantion (Bruxelles). – 1935. _ Т. 10. – P. 655-663: 4 f. ill.

160. Georgian chronology and the beginning of Bagratid rule in Georgia // Georgica (London).. – 1935. – Vol. 1, №1. – P. 9-27.

161. L’inscription d’Epiphane, Catholicos de Géorgie // Revue de L’Orient Chrétien, troisieme serie (Paris). – 1935-1936. – Т. 10(30), №1-2. – P. 216-224: 2 вкл. л., 2 л. ил.

1936

162. erovnuli ganZeulobis Taobaze // damoukidebeli

saqarTvelo (parizi). _ 1936. _ #126; SaraZe g. qarTuli emigrantuli Jurnalistikis istoria. t. 2. _ Tb., 2001. _ gv. 244-246.

72

Tanaavt. ak. Cxenkeli. 163. mimarTva qarTveli emigraciisadmi // damoukide-

beli saqarTvelo (parizi). _ 1936. _ #129; Jurn. qarTlosi (parizi). _ 1937. _ #1.

164. Four basilican churches of the Qvirila Valley: (From the expedition to the Qvirila Valley in 1920) // Georgica (London). – 1936. – Vol. 1, №2-3. – P. 154-173: 14 p. ill.

165. The Icon of Crucifixion in the Dsalenjikha Church in Megrelia // Georgica (London). – 1936. – Vol. 1, № 2-3. – P. 12-14: 2 p. ill.

1937

166. angariSi saarqeologio da sakulturo masalebis

gamoqveynebis fondisa // damoukidebeli saqarTvelo (parizi). _ 1937. _ #137, 139.

167. arqeologiuri eqspedicia leCxum-svaneTSi 1910 wels. _ parizi, 1937. _ 440 gv.

Рец.: Чубинашвили Г. // qarTuli xelovneba (qarTuli xelovnebis istoriis in-tis Sromebi). _ 5. _ 1959. _ gv. 249-260.

168. werili redaqciis mimarT // damoukidebeli saqarTvelo (parizi). _ 1937. _ #134.

169. winasityvaoba // papava T. didi saxeebi patara Car- CoebSi. _ parizi, 1937. _ gv. 9-14.; Tb.: merani, 1990, gv. 4-8.

170. Antiquités Géorgiennes. Deux inscriptions de Jean Vardanidzé, eristav des Souanes, du XII-e siécle // Byzantion (Bruxelles). – 1937. – Т. 12. – P. 197-206.

171. Antiquites of Georgia. I: The Gospel of Epiphanius, Catholicos of Georgia. II: Some Types of Iconostases of the Ancient Georgian Churches // Georgica (London). – 1937. – Vol. 2, № 4-5. – Autumn. – P. 96-116.: 26 табл.

1938

172. angariSi qarTul saarqeologio da sakulturo masalebis gamoqveynebis fondisa // damoukidebeli saqarTvelo (parizi). _ 1938. _ #146, 152.

173. arqeologiuri eqspedicia kola-olTisSi da CanglSi 1907 wels. _ parizi, 1938. _ 87 gv.: 6 f. il.

73


174. kolia TayaiSvili // damoukidebeli saqarTvelo (parizi). _ 1938. _ #149.

175. Cumi moRvawis ioseb dadianis xsovnas // damoukidebeli saqarTvelo (parizi). _ 1938. _ #145.

176. jvris monastriseuli tyavis xelnaweri `TTveni~ anu sagalobelni meTerTmete saukunisa // damoukidebeli saqarTvelo (parizi). _ 1938. _ #144.

177. L’inscription d’Epiphane, Catholicos de Géorgie // Revue de’Orient Chretien, dirigée par R. Graffin, troisieme série, t. 10(30), 1935-1936. - №№1-2. Paris, 1938. – P. 216-224: 4 p. pls.

1939

178. angariSi qarTuli saarqeologio da sakulturo

masalebis gamoqveynebis fondisa // damoukidebeli saqar- Tvelo (parizi). _ 1939. _ #159 (ivl.).

179. mefeTa da kaTalikozTa sulTa matiane nikorwmindis xelnawerSi. _ parizi, 1939. _ 16 gv; damoukidebeli saqarTvelo (parizi). _ 1939. _ #159 (ivl.).

180. samusulmano saqarTvelo: (Woroxis auzi) // Jurn. qarTlosi (parizi). _ 1939. _ gv. 293-302.

1944

181. giorgi mefis erTi fulis Sesaxeb // Jurn.

saqarTvelo (berlini). _ 1944. _ #1. _ gv. 32-33. 182. osebisadmi boZebuli eqvsi sigeli // Jurn.

saqarTvelo (berlini). _ 1944. _ #1. _ gv. 45-49.

1946

183. TurqeTis mier mitacebul Cvens miwaze // komunisti. _ 1946. _ 25 maisi. _ gv. 3-4; 26 maisi. _ gv. 2-3; Заря Востока.. – 1946. – 30 мая. – С. 2, 4.

74

1947

184. evropaSi naxuli qarTuli Zeglebi da iqve Sevsebuli cnobebi sxva qarTvel siZveleTa Sesaxeb // saqarTvelos ssr mecn. akad. saz-riv mecn. gany-bis 24-e samecn. sesia 1947 w. 11, 12 aprils: muSaobis gegma da moxsenebaTa Tezisebi. _ Tb.: saq. ssr mecn. akad. gam-ba, 1947. _ gv. 5-7.

185. saxelovani qarTveli istorikosis xsovnas: [s. janaSias gardacvalebis gamo] // komunisti. _ 1947. _ 18 noemb. _ gv. 2. _ xelmowera: n. berZeniSvili, g. xaWapuriZe, e. TayaiSvili [da sxv.].

1948

186. gorisjvris kankelis win dasadgmeli jvari //

tfil. un-tis Sromebi. _ 1948. _ t. 34-a-b._ gv. 383-389: 6 f. tabl.

187. rodis Seicvala iberTa saxelmwifo qarTvelTa saxelmwifod? // mnaTobi. _ 1948. _ #8. _ gv. 89-106.

188. saidan da rogor gaCnda `qarTlis moqcevis~ qronikaSi saxelwodeba `arian qarTli~? // saq. ssr mecn. akad. moambe. _ 1948. _ t. 9, #9-10. _ gv. 621-627. _ paral. gamoc. rus.

Откуда и как появилось название «Ариан-Картли» в хронике «Обращение Грузии»? // Сообщ. АН ГССР. – 1948. _ Т 9, №9-10. – С. 617-623. – Парал. изд.

189. Cxaris eklesiis siZveleni // saq. saxelmw. muzeumis moambe. _ 1948. _ t. 15-B. _ gv. 165-179: 11 C. f.

1949

190. daviT aRmaSeneblis erTi warweris wakiTxvi-

saTvis // saq. ssr mecn. akad. moambe. _ 1949. _ t. 10, #8. _ gv. 509-512. _ paral. gamoc. rus.

К прочтению одной надписи Давида Строителя // Сообщ. АН ГССР. – 1949. – Т. 10, №8. – С. 509-512. – Парал. изд.

75

191. iason lorTqifaniZe: [gardacvalebis gamo] // literatura da xelovneba. _ 1949. _ 24 ivl. _ gv. 4. _ xelmowera: e. TayaiSvili [da sxv.].

192. mamne oqromWedlis kidev erTi naxelavi // saq. ssr mecn. akad. moambe. _ 1949. _ t. 10, #6. _ gv. 385-387. _ paral. gamoc. rus.

Ещо об одной работе золотых дел мастера Мамне // Сообщ. АН ГССР. – 1949. – Т. 10, №6. – С. 385-387. - Парал. изд.

193. mxatvruli naqargobani ikorTis taZridan // saq. ssr mecn. akad. moambe. _ 1949. _ t. 10, #1. _ gv. 61-68, il-iT. _ paral. gamoc. rus.

Вышивки из Икортского храма // Сообщ. АН ГССР. – 1949. – Т. 10, №1. – С. 61-68 с ил. – Парал. изд.

194. sumbat daviTis Zis qronika tao-klarjeTis bagrationTa Sesaxeb: gamoc. 3: teqsti gamosca SesavliT, SeniSvnebiTa da ori genealogiuri tabuliT e. TayaiSvilma // masalebi saqarTvelosa da kavkasiis isto- riisaTvis. _ 1949. _ nakv. 27. _ gv. 3-94.

1950

195. vatikanis biblioTekis ori qarTuli xelnaweri //

Tbil. un-tis Sromebi. _ 1950. _ t. 39. _ gv. 177-187: 24 tab. _ rez. rus.

196. perevisis Zveli eklesia // Tbil. un-tis Sromebi. _ 1950. _ t. 41. _ gv. 69-70.

197. Cxaris eklesiis siZveleni. naw. II // saq. saxelmw. muzeumis moambe. _ 1950. _ t. 16- B. _ gv. 203-210: 9 f. il.

1951

198. somxiT-saorbelos Zeglebis warwerebi. naw. II //

Tbil. un-tis Sromebi. _ 1951. _ t. 43. _ gv. 153-175: il-iT. 199. qsnis saerisTaos statistikuri aRweriloba //

Tbil. un-tis Sromebi. _ 1951. _ t. 45. _ gv. 1-68.

76

1952

200. mogonebani qarTvel mwerlebze: [1. ilia WavWavaZe. 2. akaki wereTeli. 3. giorgi wereTeli. 4. vaJa-fSavela. 5. egnate ninoSvili (ingoroyva)] // literaturuli matiane. _ 1952. _ wg. 6. _ nakv. 1. _ gv. 3-63.

201. Археологическая экспедиция 1917 года в южные провинции Грузии. – Тб.: Изд-во АН ГССР, 1952. – 102 с.: 151 л. табл.

rec: xuciSvili s. mravalmetyveli sabuTebi // lit. gazeTi. _ 1953. _ 26 ivn. _ gv. 3.


1953

202. apokrifuli moTxroba, romelic win uZRvis `qarTlis cxovrebis~ maCabliseul xelnawers // saq. saxelmw. muzeumis moambe. _ 1953. _ t. 17- B. _ gv. 25-47. _ rez. rus.

1958

203. mogonebebi: [Cawerilia gansvenebuli mecnieris karnaxiT 1948-1952 ww. giorgi lomTaTiZisa da nino RoRoberiZis mier: boloSi darTulia g. lomTaTiZis SeniSvnebi] // mnaTobi. _ 1958. _ #4. _ gv. 180-186; #5. _ gv. 169-177; #7. _ gv. 162-169; #11. _ gv. 166-177; #12. _ gv. 175-182; _ 1959. _ #1. _ gv. 165-171; #2. _ gv. 168-175; #3. _ gv. 180-187; #4. _ gv. 175-178; #5. _ gv. 175-181; #7. _ gv. 166-171; #8. _ gv. 161-165. _ #9. _ gv. 168-174.

1960

204. 1917 wlis arqeologiuri eqspedicia samxreT

saqarTveloSi. _ Tb.: saq. ssr mecn. akad. gam-ba, 1960. _ 95 gv. il-iT: 151 gv. tab.

77

rec.: varZieli m. Cveni kulturis SesaniSnavi Zeglebi // Tbilisi. _ 1960. _ 5 seqt. _ gv. 3.

1961

205. Рукописи Оксфордской библиотеки, приобретенные в

Тифлисе Оливером Вардропом // k. kekeliZis sax. xelnawerTa in-tis moambe. _ 1961. – t. 3. – gv. 195-206.

1962

206. elene Tarxan-mouraviseuli xelnaweri vefxistya-

osani // mnaTobi. _ 1962. _ #2. _ gv. 139-142.

1963

207. arqeologiuri mogzauroba raWaSi 1919 da 1920 ww. _ Tb.: saq. ssr mecn. akad. gam-ba, 1963. _ 115 gv. il-iT.

rec.: fruiZe l. naSromi raWis istoriul Zeglebze // komunizmis droSa (ambrolauri, cageri da lentexi). _ 1963. _ 18 ivl. _ gv. 3.

1964

208. akakis fondi: masalebi da gamokvlevebi //

qarTuli folklori. _ 1964. _ naw. 1_2. _ gv. 373-380. 209. [werili akaki papavasadmi, sionis trapezis

`fardis~ istoriuli mniSvnelobis Sesaxeb] // kavkasioni (parizi). _ 1964. _ #9. _ gv. 76. 1966

210. akakis anderZi gamo: (pasuxad kote abduSeli- Svils) // akademikosi eqvTime TayaiSvili: statiebis krebuli. _ Tb.: mecniereba, 1966. _ gv. 205-207.

211. mcire uwyeba saqarTvelos saistorio da saeTno- grafiul moRvaweobis pirveli aTi wlis ganmavlobaSi (1907-1917): (wakiTxuli sazogadoebis wliur krebaze, 1917

78

wlis 16 dekembers) // akademikosi eqvTime TayaiSvili: statiebis krebuli. _ Tb.: mecniereba, 1966. _ gv. 191-204.

212. О деятельности Грузинского общества истории и этнографии // akademikosi eqvTime TayaiSvili: statiebis krebuli. _ Tb.: mecniereba, 1966. _ gv. 208-212.

1967

213. xelovnebis istoriis saintereso dokumenti:

[werili samuzeumo nivTebis sazRvargareT gatanisa da maTi ucxoeTSi Senaxvis Sesaxeb: werilis publikacia da winasityv. r. metrevelis da S. badriZisa] // sabWoTa xelovneba. _ 1967. _ #4. _ gv. 54-57. _ rez. rus.

1968

214. rCeuli naSromebi. t. I. _ Tb.: mecniereba, 1968. _

424 gv. naw. I. masalebi Zveli qarTuli mwerlobis istori-

idan. gamosacemad moamzada da Sesavali werili daurTo al. baramiZem.

Sinaarsi: eqvTime TayaiSvili _ qarTuli mwerlobis mkvlevari. _ gv. 7-15; Вместо предисловия. – gv. 16-18; vefxistyaosani. _ gv. 19-43; elene Tarxan-mouraviseuli vefxistyaosani. _ gv. 43-49; omainiani. _ gv. 49-57; Tamariani. _ gv. 57-58; abdulmesiani. _ gv. 58-68; [aRorZinebis xanis Taobaze]. _ gv. 68-70; rostomiani. _ gv. 70-87; ioseb-zilixaniani. _ gv. 87-91; rusudaniani. _ gv. 92-95; baramguriani. _ gv. 95-97; baramiani. _ gv. 97-109; qilila da damana. _ gv. 109-136; kaTalikoz-baqariani. _ gv. 137-142; Timsariani. _ gv. 142-149; miriani. _ gv. 149-150; zogierTi Zveli xelnaweris Sesaxeb. _ gv. 150-153; Рукописи Оксфордской библиотеки, приобретенные в Тифлисе Оливером Вардропом. _ gv. 153-164; avtori `saqarTvelos Zveli drois Tavgadasavlisa~. _ gv. 164-168; melis wigni. _ gv. 168-171; unda vuSveloT jvris monasters. _ gv. 172-174;

79

naw. II. eqvTime TayaiSvilis avtobiografiuli Canawerebi da mogonebani. gamosacemad moamzada da Sesavali werili daurTo g. lomTaTiZem.

Sinaarsi: g. lomTaTiZe. akademikos eqvTime TayaiSvi- lis memuaruli da avtobiografiuli nawerebis Sesaxeb. _ gv. 177-181; I. avtobiografia. _ gv. 182-185; II. [masalebi avtobiografiisaTvis]. _ gv. 186-188; III. [bavSvoba da siymawvile]. _ gv. 189-239; IV. mogonebani. _ gv. 240-290; V. mcire mogonebani (studentobis, pedagogiuri, mecnieruli da sazogadoebrivi moRvaweobis Sesaxeb, TanamedroveTa da TanamSromelTa Sesaxeb). _ 290-331; VI. mogonebani. _ gv. 331-368; VII. zogierTi mogonebani arqeologiuri, kerZod, gaTxriTi muSaobis Sesaxeb. _ gv. 368-381; VIII. [nawyvet-nawyveti, gza da gza, sxvaTa Soris]. _ gv. 381-400; IX. qarTuli samuzeumo qonebis istoriisaTvis. _ gv. 400-413; X. ivane javaxiSvili. misi Rvawli qarTuli universitetis daarsebis saqmeSi. _ gv. 414-419; damateba. _ gv. 419; akademikosi marri da b-ni gvazava. _ gv. 419-421; kidev b-n gvazavas. _ gv. 421-423.

rec.: sigua a. dauviwyari Rvawli da amagi // droSa. _ 1968. _ #12. _ gv. 9.

_ siraZe r. qarTvelologiis saganZurSi // lit. saqarTvelo. _ 1968. _ 4 oqt. _ gv. 2.

215. fasdaudebeli Rvawli: [mogonebani iv. javaxiS- vilze. statia dawerilia 1951 w. qveyndeba pirvelad] // Tbilisis universiteti. _ 1968. _ 19 apr. _ gv. 2.

216. qarTuli universitetis daarsebis istoriidan: (nawyveti eqvTime TayaiSvilis mogonebidan) // saqarTve- los qali. _ 1968. _ #10. _ gv. 1-2.

1970

217. oSki (958-961) istoriuli Zegli // leninuri gza (TeTri wyaro). _ 1970. _ 8 dek. _ gv. 4.

80

1974

218. eqvTime TayaiSvilis werilebi: publikacia i. megreliZisa // mnaTobi. _ 1974. _ #10. _ gv. 181-186.

1977

219. samefo karis garigeba Zvel saqarTveloSi // saq.

ssr mecn akad. macne. filos., fsiqol., ekon. da samarTlis seria. _ 1977. _ #3. _ gv. 155-172.

1978

220. qarTveli moRvaweni _ ilia WavWavaZeze: ivane javaxiSvili, eqvTime TayaiSvili, grigol yifSiZe, irodi- on evdoSvili, nino nakaSiZe, ekaterine gabaSvili, ilia zurabaSvili // TrialeTi (dmanisi). _ 1978. _ 1 ivn. _ gv. 4.

221. [werili vukol beriZisadmi] // amiranaSvili S. saqarTvelodan sxvadasxva dros gatanili samuzeumo ganZeuloba da misi dabruneba. _ Tb.: Tbil. un-tis gam-ba, 1978. _ gv. 10-12.

1979

222. Две церкви села Тандзии // Кавказ и Византия (Ин-т Востоковедения АН Арм. ССР). – 1979. – Вып. 1. – С. 180-183.

1982

223. avtobiografiidan // leninis droSa (maxaraZe). _ 1982. _ 29 maisi. _ gv. 2.

224. bavSvoba da siymawvile: [nawyvetebi] // samSoblo. _ 1982. _ 15 ivn. _ gv. 5.

225. Заметки. Серебрянный кувшин грузинского царя Георгия III / 1156-1184. Фрагмент-палимпсест одной грузинской рукопоси: [Текст подгот. по рукописи ученого] // Кавказ и Византия (Ин-т Востоковедения АН Арм. ССР). – 1982. – Вып. 3. – С. 173-177.

81

1986

226. [mogoneba vaJa fSavelas Sesaxeb] // kai yma: mogonebebi vaJa fSavelaze. _ Tb.: merani, 1986. _ gv. 105-106.

1987

227. ilia [mogonebebi ilia WavWavaZeze] // droSa. _ 1987. _ #2. _ gv. 18.

228. [ilia WavWavaZe _ Suamavali mTavrobis moxeleeb- Tan] // ilias samreklo: [statiebis krebuli] / Semdg.: j. TiTmeria, z. CilaCava. _ Tb.: ganaTleba, 1987. _ gv. 71-72.

1988

229. e. TayaiSvilis sityva [qveyndeba pirvelad] niko- dime kondakovis gardacvalebasTan dakavSirebiT. _ s. jorbenaZis statiaSi `rusi akademikosi qarTuli kulturis Zeglebis erTguli damcveli~ / komunisti. _ 1988. _ 15 marti. _ gv. 3.

230. mimarTva qarTveli emigraciisadmi: [`saarakoa Cveni gadarCena~] // Tbilisi. _ 1988. _ 14 maisi. _ gv. 4: sur.

1989

231. politikuri mimarTuleba iliasi // Tbilisi. _ 1989. _ 25 maisi. _ gv. 4-5.

1990

232. akaki da zepirsityviereba // akakis samreklo [werilebi, mogonebebi / Semdg.: j. TiTmeria, z. CilaCava]. _ Tb.: ganaTleba, 1990. _ gv. 50-52.

233. samusulmano saqarTvelo // mnaTobi. _ 1990. _ #8. _ gv. 130-143.

82

234. `Zvirfaso akaki~ [werili akaki papavas] // papava T. didi saxeebi patara CarCoebSi. _ Tb.: merani, 1990. _ gv. 394-395.

1991

235. dabruneba. mravaltomeuli. qarTuli emigrantuli

literatura / g. SaraZis saerTo redaqciiT. _ Tb.: mecniereba, 1991.

t. 1. eqvTime TayaiSvili. emigrantuli naSromebi / Semdg. g. SaraZe. red. l. sanikiZe. _ 508 gv.

Sinaarsi: damsaxurebuli profesoris petre meliqiSvilis gardacvalebis gamo. _ gv. 23; somxiT-saorbelos Zeglebis warwerebi (nawili pirveli). _ gv. 24-51; somxiT-saorbelos Zeglebis warwerebi (nawili meore). _ gv. 52-72; qarTuli siZveleni evropel antikvarebTan. _ gv. 73-84; pavle iosebis Ze TumaniSvili. _ gv. 85-90; elene Tarxan-mouraviseuli vefxityaosnis suraTebiani xelnaweri. _ gv. 91-98; akademikosi niko iakobis Ze marri (samecniero muSaoba da Rvawli). _ gv. 99-131; iuri nikolozis Ze marri (nekrologi). _ gv. 132-135; erovnuli ganZeulobis Taobaze. _ gv. 136-139; mimarTva qarTveli emigrantebisadmi. _ gv. 140-143; werili redaqciis mimarT. _ gv. 144-147; angariSi qarTuli saarqeologio da sakulturo masalebis gamocemis fondisa. _ gv. 148-149; angariSi qarTuli saarqeologio da sakulturo masalebis gamocemis fondisa. _ gv. 150-151; winasityvaoba Tamar papavas wignze `didi saxeebi patara CarCoebSi~. parizi, 1937. _ gv. 152-157; jvaris monastriseuli `TTveni~ anu `sagalobelni~ meTerTmete saukunisa. _ gv. 158-164; Cumi moRvawis ioseb dadianis xsovnas (mogonebis saxiT). _ gv. 165-172; angariSi qarTuli saarqeologio da sakulturo masalebis gamocemis fondisa. _ gv. 173-175; kolia TayaiSvili (nekrologi). _ gv. 176-177; angariSi qarTuli saarqeologio da sakulturo masalebis gamocemis fondisa. _ gv. 178-180; mefeTa da kaTolikozTa sulTa matiane nikorwmindis xelnawerSi. _ gv. 181-194; angariSi qarTuli saarqeolo-

83

gio da sakulturo masalebis gamocemis fondisa. _ gv. 195-196; samuslimano saqarTvelo. _ gv. 197-227; giorgi mefis erTi fulis Sesaxeb. _ gv. 228-229; iosebisadmi boZebuli eqvsi sigeli. _ gv. 230-235; parizis nacionaluri biblioTekis qarTuli xelnawerebi da oci qarTu- li saidumlo damwerlobis niSani. _ gv. 236-297; arqeologiuri eqspedicia kola-oTlisSi da sofel CanglSi 1907 wels. _ gv 297-391; mogonebani qarTvel mwerlebze: ilia WavWavaZe. _ gv.391-450: akaki wereTeli. _ gv. 451-459; giorgi wereTeli. _ gv. 460-462; vaJa-fSavela. _ gv. 403-464; egnate ninoSvili (ingoroyva). _ gv. 465-470; qarTuli samuzeumo qonebis istoriisaTvis 1. [ganZeulis safrangeTSi Catana]. _ gv. 471-490; fragmenti mogonebidan ganZeulis gatanis Sesaxeb. _ gv. 492-500; SaraZe g. eqvTime TayaiSvilis emigrantuli naSromebi. _ gv. 501-505.

rec.: odiSeli j. dabruneba [emigrantuli Sromebis pirvel tomSi warmodgenili e. TayaiSvilis mecnieruli memkvidreoba] // lit. saqarTvelo. _ 1992. _ 16 oqt. _ gv. 12.

236. dabruneba. mravaltomeuli. qarTuli emigrantuli literatura / g. SaraZis saerTo redaqciiT. _ Tb.: mecniereba, 1991.

t. 2. eqvTime TayaiSvili. emigrantuli naSromebi / Semdg. g. SaraZe. red. l. sanikiZe. _ 509 gv.

Sinaarsi: arqeologiuri eqspedicia leCxum-svaneTSi 1910 wels. winasityvaoba. _ gv. 5-12; naw. I. leCxumi. _ gv. 13-94; naw. II. qvemo svaneTi. _ gv. 95-152; naw. III. Tavisufali svaneTi. _ gv. 153-430; _ naw. IV sadadiSkeliano anu saTavado svaneTi. _ gv. 431-498; nawyvet-nawyvet, gza da gza, sxvaTa Soris [e. TayaiSvilis mogonebani. moamzada s. balaxaZem]. _ gv. 499-504.

237. vaJa-fSavela. emigrantuli werilebidan // poli- tika. _ 1991. _ #7. _ gv. 62-63.

238. niko marisa da eqvTime TayaiSvilis mimowera (1888-1931 ww.). gamosac. moamzades, Sesavali werili da koment. daurTes r. kavilaZem da m. mamacaSvilma / k. kekeliZis sax. xelnawerTa in-ti. _ Tb.: mecniereba, 1991. _ 437 gv.

84

rec.: baramiZe al. niko marisa da eqvTime TayaiSvilis mimowera // lit. saqarTvelo. _ 1993. _ 29 ianv. _ gv. 6.

_ Rlonti al. qarTvelologiis pirveli nabijebi da ganviTarebis meridianebi ori mecnieris mimoweraSi // Rlonti al. toponimikuri Ziebani. wg. 9. _ Tb.: ganaTleba, 1995. _ gv. 106-112.; mamuli. _ 1992. _ ivnisi (#11). _ gv. 3-7.

1993

239. martvilis monasteri / [red.-gamomc. b. kudava]. _ Tb.: samSoblo, 1993. _ 79 gv. (faqsim. gamoc. wignidan `Zveli saqarTvelo~, t. III. tf., 1913-1914).

1998

240. eqvTime TayaiSvilis ucnobi werilebi // SaraZe g.

es meore saqarTvelos dakargva iqneboda: masalebi saqarTvelodan gatanili ganZeulis istoriisaTvis. _ Tb., 1998. _ gv. 332-386.

241. L’évangile d’Epiphanie Catholicos de Georgie // Ancient Christianity in the Caucasus: Iberica Caucasica. Vol. 1. Edited by T. Mgaloblishvili. – [Richmond]: Curzon Press, [1998]. – P. 165-173.

242. La Reproduction de la Légende du Boeuf d’ILori sur L’icône de St Georges de l’église de Zugdidi // Ancient Christianity in the Caucasus: Iberica Caucasica. Vol. 1. Edited by T. Mgaloblishvili. – [Richmond]: Curzon Press, [1998]. – P. 175-184.

2000

243. eqvTime TayaiSvili ivane javaxiSvilisadmi: 12. V.

1900w. [werilebi. publikacia] // ivane javaxiSvili. almanaxi. _ Tb., 2000. _ gv. 94-97.

2002

244. piradi mimowera: [eqvTime TayaiSvilis ori werili daviT kakabaZes] // margvelaSvili p. daviT kakabaZis arqividan. _ Tb.: `nekeri~, 2002. _ gv. 111-112.

85

2003

245. eqvTime TayaiSvilis parizuli werilebi [winasityv. moamzada m. mirianaSvilma da o. Ciqovanma] // mnaTo- bi. _ 2003. _ #9-10. _ gv. 153-159.

2005

246. `ilia Tavs ar dazogavda da arc ukan daixevda sazogado saqmeSi~ // sapatriarqos uwyebani. _ 2005. _ #14 (321). _ gv. 20-21.

2006

247. grigol gurieli // xalxis gulSematkivari kaci:

grigol gurieli [gamosac. moamzada i. TavberiZem]. _ Tb., 2006. _ gv. 12-17.

2007

248. eqvTime TayaiSvilis werili spirdon kedias.

aprili 1923 // spiridon kedia. masalebi piradi arqividan / red. al. noneSvili. _ Tb.: `bona kauza~, 2007. _ gv. 26-27.

86

literaturaliteraturaliteraturaliteratura eqvTimeeqvTimeeqvTimeeqvTime TayaiSvilisTayaiSvilisTayaiSvilisTayaiSvilis SesaxebSesaxebSesaxebSesaxeb

PUBLICATIONS ABOUT EKVTIME TAKAISHVILI

PUBLICATIONS CONSACRÉS À EKVTIMÉ TAKAÏCHVILI

1889

249. axali ambavi `Cven gvatyobineben, rom b-n e. TayaiSvils...~ [sof. zemo-Walis eklesiis mRvdelTan mecxre saukunis saxarebis povna] // iveria. _ 1889. _ 18 agv. (#175). _ gv. 1.

1890

250. axali ambavi [qarTuli dramatuli saz-bis kreba a. yifSiZis, mix. nasiZis da e. TayaiSvilis arCeva wevrebad] // iveria. _ 1890. _ 9 oqt. (#214). _ gv. 1.

1891

251. [dadiani n.] arCiluri Svid-Tavi: [saamdroo amocanebi]: eqvTime [TayaiSvilze] // iveria. _ 1891. _ 5 ivl. (#140). _ gv. 2.

252. karbelaSvili p. arxeologebs _ istorikosebs: [wera-kiTxvis. saz-bis wignsacavis xelnawerTa katalogis Sedgenis dros uTanxmoeba T. Jordanias, e. TayaiSvilsa da m. janaSvils Soris: xelnaweri qarTuli sagaloble- bi] // iveria. _ 1891. _ 18 agv. (#175). _ gv. 2-3.

253. mTvarelaSvili n. werili redaqciis mimarT: [`qarTlis moqcevis~ da `mesxuri daviTnis~ xelnawerebis e. TayaiSvilisaTvis Txovebis Sesaxeb] // iveria. _ 1891. _ 7 noemb. (#237). _ gv. 4.

254. Jordania T. ra mniSvneloba aqvs Cvens Zvels mwerlobas da rogor unda Sesdges samecniero katalogi Cveni xelnawerebisa: [pasuxad b-n e. TayaiSvils] // iveria. _ 1891. _ 29 oqt. (#229). _ gv. 1-3; 30 oqt. (#230). _ gv. 1-3; 31

87

oqt. (#231). _ gv. 1-3; 1 noemb. (#232). _ gv. 2-3; 2 noemb. (#233). _ gv. 1-3.

255. [cincaZe kalistrate]. `gTxovT neba mogvceT...~ [kievSi daarsebuli wignsacavisaTvis Sewirulobis gaRebis gamo, madloba redaqciebs, e. TayaiSvils, T. Jordanias, m. janaSvils da sxv.] // iveria. _ 1891. _ 8 ianv. (#5). _ gv. 3

256. `wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazogadoebis wignsacavs Semoswires Zveli xelTnaweri wignebi~: [gurielis, e. TayaiSvilis, g. saZagelovis da sxv. mier Sewiruli] // iveria. _ 1891. _ 14 marti. (#56). _ gv. 1.

257. janaSvili m. sayuradRebo sagani: (werili redaqciis mimarT): [mesxiSvilis mier q.S.w.k.g. saz-bisaTvis Sewiruli `Satberdis krebuli~ da Secdomebi e. TayaiSvilis mier gamocemul `sam istoriul qronika~-Si] // iveria. _ 1891. _ 19 ivn. (#127). _ gv. 2-3.

1892

258. [mansvetaSvili iakob] Sermadini. patara gazeTi #2: [darTuli aqvs saaxalwlo milocvebi: ak. wereTels, T. razikaSvils, e. TayaiSvils da sxv.] // iveria. _ 1892. _ 1 ianv. (#1). _ gv. 1-3. _ feletoni.

259. mediatoreTa ganCineba e. s. TayaiSvilisa da T. J. Jordanias sadao saqmis Taobaze: [e. TayaiSvilis mier T. Jordanias rveulis miTvisebis Sesaxeb da wera-kiTxvis. saz-bis wignsacavis katalogis Sedgenis sakiTxi] // iveria. _ 1892. _ 5 Teb. (#27). _ gv. 3; / xelis mowera: mediatoreTa Tavmjdomare _ aleqsandre Wyonia; mediato- reni: iv. poltoracki, g. ioseliani, n. xizaniSvili, g. wereTeli.

260. Wyonia al. werili redaqciis mimarT: [pasuxi Tedo Jordanias e. TayiSvilis saqmis gamo mediatoreTa ganaCenis gamocxadebis Sesaxeb] // iveria. _ 1892. _ 19 apr. (#81). _ gv. 4.

261. N N. saaxalwlo milocva: (gamocanebi) [i. WavWavaZes, ak. wereTels, e. TayaiSvils da sxv. [leqsad] // iveria. _ 1892. _ 5 ianv. (#3). _ gv. 1.

88

1893

262. peterburgSi moswavle qarTveli studentebi: werili redaqciis mimarT; [madloba n. mars, e. TayaiSvils, i. lorTqifaniZes, g. dekanozoSvils da m. kalandarSvils valis dabrunebisaTvis] // iveria. _ 1893. _ 4 marti. (#45). _ gv. 3.

1894

263. [miqelaZe daviT]. tfilisi, 1 ivliss: [Tbilisis saTavadaznauro skolis inspaqtorad eqvTime TayaiSvilis daniSvna] // iveria. _ 1894. _ 1 ivl. (# 138). _ gv. 1. _ xelmowera mevele.

1895

264. axali ambavi: [pl. ioselianis TxzulebaTa Segrovebisa da gamocemis ganzraxva aleqsandre episkoposis mier e. TayaiSvilis da a. quTaTelaZis monawileobiT] // iveria. _ 1895. _ 6 oqt. (#214). _ gv. 1.

265. [fancxava iakob]. pasuxis pasuxi: [pasuxi d. kariWaSvils da e. TayaiSvils n. baraTaSvilis leqsebis da werilebis gamocemis gamo] // kvali. _ 1895. _ #48. _ gv. 11-13. _ xelmowera fxa.

1896

266. axali ambavi: [m. yifianis da e. TayaiSvilis gagzavna gabriel episkoposis dasaflavebaze dasaswre- bad] // iveria. _ 1896. _ 7 marti (#53). _ gv. 1.

1897 267. mTavrobis gankargulebani: [maswavlebelTa daj-

ildoeba. maT Soris e. TayaiSvili, a. RulaZe da sxv. ] // iveria. _ 1897. _ 28 noemb. (#246). _ gv. 1.

89

268. tomskis universitetis qarTveli studentebi: madlobis gamocxadeba SemweobisaTvis: (d. sarajiSvils, eqim tarsaiZes, e. TayaiSvils da sxv.) // cnobis furceli. _ 1897. _ 26 ivn. (#237). _ gv. 2.

1898

269. axali ambavi: [e. TayaiSvilis da d. kariWaSvilis miwveva komisiaSi Tbilisis istoriis programis Sesamu- Saveblad] // iveria. _ 1898. _ 30 apr. (#90). _ gv. 1.

270. beTaniis mcire eklesiis kurTxeva: [daviT baraTaSvilis Rvawli eklesiis aRdgenaSi. damswre pirTa Soris e. TayaiSvili, ar. quTaTelaZe, z. CxikvaZe da sxv.] // iveria. _ 1898. _ 27 maisi. (#109). _ gv. 3; 28 maisi (#110). _ gv. 3-4.

1900

271. `qarTvelTa Soris w.-k. gamavrc. saz-is~ gamgeobam Tavisi skolebis revizorebad daniSna: (i. gogebaSvili, al. Wyonia, al. miqaberiZe, d. kariWaSvili da e. Taya- iSvili) // cnobis furceli. _ 1900. _ 9 maisi (#1119). _ gv. 1.

272. qarTuli Teatris dResaswauli: [Tbilisis saTavadaznauro TeatrSi i. WavWavaZis, m. demurias, e. TayaiSvilis da g. miraRianis mier wakiTxuli `adresebi~] // cnobis furceli. _ 1900. _ 4 ianv. (#1005). _ gv. 2; 5 ianv. (#1006). _ gv. 2-3.

1901

273. axali ambavi: [eriwovis da e. TayaiSvilis

moxsenebebi moskovis saarqeologio sazogadoebis tfilisis ganyofilebis krebaze // iveria. _ 1901. _ 31 oqt. (#237). _ gv. 1-2.

274. guSin win, 5 aprils... [aRmosavleTis Semswavlel saz-bis pirveli kreba TbilisSi: gamgeobis wevrTa Soris e. TayaiSvili] // iveria. _ 1901. _ 7 apr. (#75). _ gv. 2.

90

275. sasiamovno ambavi: [e. TayaiSvilis TaosnobiT saqarTvelos istoriisa da literaturis moyvareTa wris daarseba] // mogzauri. _ 1901. _ #3. _ gv. 197-199.

276. WoRoSvili s. b. redaqtoro! [madloba prof. a. cagarels, e. TayaiSvils da sxvebs xarkovis qarTvel studentTa wignsacavis wignebis Semowirvis gamo] // cnobis furceli. _ 1901. _ 8 marti (#1403). _ gv. 4.

1902

277. arxeologiuri sazogadoebis kreba: [l. lopatinskis, e. TayaiSvilis, e. vasilievis da Suliginis moxsenebebi] // iveria. _ 1902. _ 10 dek. (#264). _ gv. 2; cnobis furceli. _ 1902. _ 10 dek. (#2009). _ gv. 3.

278. axali ambavi: [arqeologiuri gamokvlevebisaTvis e. TayaiSvilis gamgzavreba axalqalaqis mazraSi] // cnobis furceli. _ 1902. _ 17 ivl. (#1869). _ gv. 2.

279. moskovis saimperatoro saarqeologio... [saz-bis mier fulis gamogzavna arqeologouri eqspediciisaTvis e. TayaiSvilis da s. kldiaSvilis SemadgenlobiT] // cnobis furceli. _ 1902. _ 19 ivl. (#1871). _ gv. 1.

280. `mcxeTidgan gvweren~... [e. TayaiSvilis arqeologiuri muSaoba armazSi] // iveria. _ 1902. _ 14 ivl. (#148). _ gv. 2.

281. 21 marts... [kavk. arqeologiuri saz-bis sxdoma. e. TayaiSvilis gancxadeba javaxeTSi momavali mogzaurobis Sesaxeb] // cnobis furceli. _ 1902. _ 28 marti (#1765). _ gv. 3.

282. tfilisi: [borCalosa da axalqalaqis mazris siZveleTa aRsawerad e. TayaiSvilis xelmZRvanelobiT eqspediciis gamgzavreba] // iveria. _ 1902. _ 19 ivl. (#152). _ gv. 2.

283. tfilisi: [e. TayaiSvilis gamgzavreba axalqalaqis da axalcixis mazraSi siZveleTa Sesaswavlad] // iveria. _ 1902. _ 18 ivl. (#151). _ gv. 1.

91

1903

284. axali ambavi: [prof. n. maris TavmjdomareobiT istorikosebisa da arqeologebis krebaze komitetis arCeva: Tavmjdomaris moadgileni: e. TayaiSvili da a. qalanTari] // cnobis furceli. _ 1903. _13 ivn. (#2179). _ gv. 2.

285. kviras, 21 seqtembers... [arxeologiuri saz-bis kreba m. janaSvilis e. TayaiSvilis a. grenis moxsenebebi saqarTvelos siZveleebze] // iveria. _ 1903. _ 24 seqt. (#204). _ gv. 1.

286. kviras, 21 seqtembers... [e. TayaiSvilis cnoba, Tu rogor angreven rusi berebi safaris monastris erT-erT eklesias] // cnobis furceli. _ 1903. _ 23 seqt. (#2272). _ gv. 1.

287. `...kviras, 1 ivniss...~ [moskovis saarqeolgio saz-bis ganyofilebis wevrTa kreba l. lopatinskis Tav-riT, e. TayaiSvilis da sxv. monawileobiT] // iveria. _ 1903. _ 4 ivn. (#118). _ gv. 1.

288. mogvivida axali wigni _ `Tamariani~. saq. ist-is da lit-is moyvarulTa [wris] pirveli gamoc. e. TayaiSvilis redaqtorobiT... // cnobis furceli. _ 1903. _ 1 agv. (#2224). _ gv. 2.

289. `moskovis saimperatoro-saarqeologio sazogadoebis~ [mier I krebulis gamocemis Sesaxeb, romelSic Seva e. TayaiSvilis, m. janaSvilis, a. qalanTaris werilebi] // iveria. _ 1903. _ 26 ivn. (#137). _ gv. 1.

290. tfilisi: [n. maris mowveviT TbilisSi saarqeologio komitetis daarseba: Tavmjdomaris amxanagad e. TayaiSvilis arCeva] // iveria. _ 1903. _ 12 ivn. (#125). _ gv. 1.

1904

291. axali ambavi: [kavkasiis Rarib studentTa

damxmare sazogadoebis Tavmjdomaris amxanagad eqvTime TayaiSvilis arCeva] // cnobis furceli. _ 1904. _ 9 oqt. (#2634). _ gv. 2.

92

292. kavkasiis saarqeologio sazogadoebis kreba: [e. TayaiSvilis moxseneba zarzmis monastris Sesaxeb] // cnobis furceli. _ 1904. _ 13 ianv. (#2378). _ gv. 4.

293. saarqeologio sazogadoeba: [kreba mowveuli p. uvarovas TavmjdomareobiT: eqvTime TayaiSvilis moxseneba sofel smitis da safaris monastris Sesaxeb] // cnobis furceli. _ 1904. _ 16 noemb. (#2672). _ gv. 2.

294. tfilisi: [Tbilisis saTavad-aznauro skolis inspeqtorad e. TayaiSvilis magier i. ratiSvilis arCeva] // iveria. _ 1904. _ 31 ivl. (#176). _ gv. 2.

295. tfilisi: [maswavlebel galajaSvili-vaCnaZis, s. iaSvilis da inspeqtor e. TayaiSvilis wasvla Tbilisis saTavad-aznauro skolidan] // iveria. _ 1904. _ 25 agv. (#196). _ gv. 3.

296. Пртоколы заседании Кавказского отделения Император- ского Московского Археологического общества // Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 1. Отд. 2. – Тф., 1904.

Об Е. Такаишвили с.: 1, 2, 11, 13, 16, 18, 19, 20, 25, 36.

1907

297. Пртоколы заседании Кавказского отделения Император-ского Московского Археологического общества // Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 2. Отд. 2. – Тф., 1907.

Об Е. Такаишвили с.: 1, 2, 10, 14-17, 19, 23, 25, 27-29.

1913

298. Пртоколы заседаний Кавказского отделения Император-ского Московского Археологического общества // Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 3. Отд. 2. – Тф., 1913. С. 1-78.

1914

299. krebaTa oqmebi `saqarTvelos saistorio da saeTnografio sazogadoebis~: wliuri angariSebi, sarevi- zio komisiis aqtebi, SemomwirvelTa da wevrTa siebi. 1907-1912 wlebisa. _ tf., 1914. _ 240 gv.

93

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv.: 1, 3, 6, 14-17, 19, 21, 27-32, 36, 37, 40-42, 44, 47, 52, 65-71, 73, 81-83, 86, 87, 89, 91, 92, 99, 104-109, 112, 114, 116, 118, 121, 123, 132, 134, 136, 138-140, 151, 155, 161-166, 168, 170, 172, 174, 175, 177, 179-181, 187, 189-192, 214, 219, 225, 226, 229, 230

1915

300. Пртоколы заседаний Кавказского отделения Император- ского Московского Археологического общества // Известия Кавказ. отд-ния Имп. Моск. археол. о-ва. Вып. 4. Отд. 3. – Тф., 1915. – С. 10-12, 18.

1919

301. Пртоколы заседаний Кавказского отделения Московского Археологического общества // Известия Кавказ. отд-ния Моск. археол. о-ва. Вып. 5. Отд. 2. – Тф., 1919. – С. 48-64. – (Отчеть за 1914 года).

1921

302. Пртоколы заседаний Кавказского отделения Московского археологического общества // Известия Кавказ. отд-ния Моск. археол. о-ва. Вып. 6. Отд. 2. – Тф., 1921. – С. 41-60.

1931

303. nino TayaiSvilisa (nekrologi) // damoukidebeli saqarTvelo (parizi). _ 1931. _ ivl. (#67).

1937 304. Peradze G. “Georgica moncs and monasteries” // Georgica.

(London). – 1937. – Vol. 2, # 4-5. – Autumn. – P. 242-245.

94

1945

305. qarTuli ganZeuloba. akad. simon janaSias moxseneba [saq. saxelmw. muzeumSi 1945 wlis 15 agvistos] // komunisti. _ 1945. _ 18 agv. _ gv. 4.

1947 306. saqarTvelos mecnierebaTa akademiis namdvil

wevrTa arCevnebi: saqarTvelos ssr mecnierebaTa akademiis namdvil wevrebad arCeulni arian: i. g. griSaSvili, e. s. TayaiSvili, b. a. kuftini da sxv. // komu-nisti. _ 1947. _ 1 ianv. _ gv. 1; Заря Востока. – 1947. – 1 янв. – С. 1.

1953

307. nekrologi. eqvTime TayaiSvilis xsovnas // komu-nisti. _ 1953. _ 24 Teb. _ gv. 4; Заря Востока. – 1953. – 24 февр. – С. 4. – xelmowera: saq. ssr mecn. akad. prezidiumi; Tbilisis saxelmw. un-ti; i. javaxiSvilis sax. ist. in-ti.

308. papava a. eqvTime fuZemdebeli // mebrZoli saqarT-velo (parizi). _ 1953. _ #15. _ gv. 24-26.

1954

309. wereTeli m. eqvTime TayaiSvili // bedi qarTlisa (parizi). _ 1954. _ ianvari (#16). _ gv. 8-12.

1956

310. iaSvili s. masalebi Tbilisis qarTuli gimnaziis istoriisaTvis (1879-1923 ww.). _ Tb., 1956. _ 147 gv.

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv.: 31, 36, 42, 43, 45, 46, 91, 140.

95

1957

311. meunargia i. qarTveli mwerlebi: II. s. caiSvilis red-iT. _ Tb.: samecn. _ meTod. kabinetis gam-ba, 1957. _ 367 gv.

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv. 191.

1958

312. bregaZe d. qarTveli mwerlebi ruseTSi (XVIII s.) wg. I. _ Tb., 1958. _ 355 gv.

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv.: 16, 29, 30, 58, 302-307, 309, 313, 314.

1959

313. gozaliSvili S. akademikos e. TayaiSvilis axali masalebi [k. kekeliZis sax. xelnawerTa in-tSi] // Tbilisi. _ 1959. _ 10 ivl. _ gv. 3; stalineli (quTaisi). _ 1959. _ 12 ivl.

314. lomTaTiZe g. eqvTime TayaiSvilis mogonebaTa Sesaxeb // mnaTobi. _ 1959. _ #9. _ gv. 174-177.

315. Чубинашвили Г. И. Грузинское чеканное исскуство. Иссле-дование по истории грузинского средневекового исскуства. Текст. – Тб.: Сабчота Сакартвело. – 1959. – 692 с.: ил.

Об Е. С. Такаишвили с.: 17, 18, 22, 27, 28, 32, 43, 50, 51, 55, 60-63, 79, 92, 98, 99, 106, 119, 121, 127, 128, 134, 137, 138, 141, 146, 149, 161, 162, 174, 175, 177, 179, 182, 190, 194-196, 203, 213, 214, 222-226, 231, 232, 234, 236-239, 241, 243, 250, 251, 260, 261, 265-267, 274-278, 283, 285, 286, 291-294, 296, 299, 300, 302-304, 308, 309, 313-317, 320, 322, 324, 326, 329, 330, 333-336, 338-342, 344, 348, 350-355, 358, 362-364, 367, 368, 379, 382, 384, 386-389, 393-400, 404-407, 409-415, 417, 421, 428, 435, 451, 478, 489-491, 507-522, 524-526, 528-531, 539, 543, 544, 549, 555-558, 560, 561, 563, 567, 568, 572, 573, 575, 576, 580-582, 584-586, 591, 597, 602, 609, 612-614, 616-620, 623-629, 631-635, 637-643.

96

1960

316. gozaliSvili S. qarTvel moRvaweTa werilebi eqvTime TayaiSvilTan: [statias erTvis werilebis teqstebi] // saq. ssr mecn. akad. saz-briv mecn. gany-bis moambe. _ 1960. _ #3. _ gv. 210-237. 3 C. f.: tab. _ rez. rus.

317. Мегрелидзе И. В. О жизни и эпиграфических работах Е.С. Такаиш- вили // Эпиграфика Востока. – 1960. – XIII. – С. 3-10: с портр.

1961

318. kelenjeriZe el. o.uordropis werilebi e. TayaiS-vilTan // k. kekeliZis sax. xelnawerTa in-tis moambe. III. _ 1961. _ gv. 207-221.

319. kelenjeriZe el. uordropiseuli qarTuli xelna-werebis aRweriloba e. TayaiSvilisa // k. kekeliZis sax. xelnawerTa in-tis moambe. III. _ 1961. _ gv. 189-194. _ rez. rus.

1962

320. amiranaSvili S. saqarTvelodan sxvadasxva dros gatanili samuzeumo ganZeuloba. _ Tb.: Tbil. un-tis gam-ba, 1962. _ gv. 5-13.

321. gogebaSvili i. eqvTime TayaiSvilisadmi [werilebi] // iakob gogebaSvili. _ Txz. t. 9. _ Tb.: codna, 1962. _ gv. 194-198.

322. metreveli r. eqvTime TayaiSvili da qarTuli universiteti // ax. komunisti. _ 1962. _ 5 dek. _ gv. 3.

323. metreveli r. eqvTime TayaiSvilis arqeologiuri mogzaurobani // ciskari. _ 1962. _ #10. _ gv. 121-135.

324. metreveli r., badriZe S. eqvTime TayaiSvili: [cxovreba da moRvaweoba]. _ Tb.: nakaduli, 1962. _ 87 gv.: 1 f. portr.

rec.: adeiSvili T. saintereso monografia // quTaisi. _ 1963. _ 6 marti. _ gv. 3.

_ afaqiZe g. axali wignebi // Tbilisis universiteti. _ 1963. _ 21 Teb. _ gv. 4.

97

325. Метревели Р. Страницы прошлого. Э.Такаишвили и историко-этнографическое общество // Молодежь Грузии. – 1962. – 27 дек. – С. 3.

1963

326. akademikos eqvTime TayaiSvilis SromaTa bibliografia: [gamosac. moamzada da biografiuli narkvevi daurTo e. kelenjeriZem.] _ Tb.: saq. ssr mecn. akad. gam-ba. _ 1963. _ 36 gv. (k. kekeliZis sax. xelnawerTa in-ti).

327. kinwuraSvili a. gamoCenil moRvaweTa gamouq-veynebeli werilebi: [e. TayaiSvilis werilebi i. ocxe- lisadmi] // quTaisi. _ 1963. _ 24 marti. _ gv. 3.

1964

328. doliZe a. mniSvnelovani avtografi [e. TayaiS-vilisa] warsulidan // Tbilisi. _ 1964. _ 13 ianv. _ gv. 3.

329. lomTaTiZe g. eqvTime TayaiSvili, rogorc mTxreli arqeologi // mnaTobi. _ 1964. _ #5. _ gv. 136-148.

330. maCabeli e. eqvTime TayaiSvili TamaraSenSi: [mogoneba] // sabW. oseTi. _ 1964. _ 6 seqt. _ gv. 4.

331. metreveli e. niko marisa da eqvTime TayaiSvilis mimowera // k. kekeliZis sax. xelnawerTa institutis VI samecniero sesia, eZRvneba daviT CubinaSvilis dabadebis 150 wlisa da niko maris dabadebis 100 wlisTavs. muSaobis gegma da moxsenebaTa Tezisebi. _ Tb.: mecniereba, 1964. _ gv. 6. (k. kekeliZis sax. xelnawerTa in-ti).

332. surgulaZe iv., lomTaTiZe g. eqvTime TayaiSvili // leninis droSa (maxaraZe da lanCxuTi). _ 1964. _ 10 Teb. _ gv. 3, 4.

1965

333. gamsaxurdia k. saqarTvelos meWurWleTuxucesi // lit. saqarTvelo. _ 1964. _ 22 maisi. _ gv. 2; gamsaxurdia k. rCeuli Txzulebani rva tomad. t. VII. _ Tb.: sabW. saqarTvelo, 1965. _ gv. 305-311.

98

334. eqvTime TayaiSvili: (qarTuli samarTlis istoriis mkvlevari) // sabW. samarTali. _ 1965. _ #1. _ gv. 59-64.

335. iaSvili s. Cemi warsulidan. _ Tb.: literatura da xelovneba, 1965. _ 171 gv.

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv.: 91, 93, 94. 336. lomTaTiZe g. eqvTime TayaiSvili: (1863-1953). //

Zeglis megobari. _ 1965. _ #4. _ gv. 35-46.: portr. _ rez. rus.

337. maxaraZe a. narkvevebi qarTuli literaturis istoriidan. t. 3. _ Tb.: ganaTleba, 1965. _ 474 gv.

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv.: 312-314.

1966

338. akademikosi eqvTime TayaiSvili: cxovreba da moRvaweoba: statiebis krebuli. _ Tb.: mecniereba, 1966. _ 213 gv.: 1 f. portr. (ist., arqeol., eTnogr., folk. samecn. saz-ba).

Sinaarsi: berZeniSvili n. Sesavali. _ gv. 5-11; lomTaTiZe g. eqvTime TayaiSvilis cxovreba da Rvawli. _ gv. 12-54; dondua v. eqvTime TayaiSvili rogorc wyaroTmcodne da arqeografi. _ gv. 55-83; xaxutaiSvili d. eqvTime TayaiSvili rogorc istorikosi. _ gv. 84-89; grigolia k. eqvTime TayaiSvili da qarTuli epigrafika. _ gv. 90-99; lomTaTiZe g. eqvTime TayaiSvili rogorc mTxreli arqeologi. _ gv. 100-117; CubinaSvili g. eqvTime TayaiSvili da qarTuli xelovnebis Zeglebi. _ gv. 120-130; Citaia g. eqvTime TayaiSvili da qarTuli eTnografia. _ gv. 131-138; baramiZe al. eqvTime TayaiSvili _ qarTuli mwerlobis mkvlevari. _ gv. 139-146; Ciqovani m. eqvTime TayaiSvili da xalxuri sityviereba. _ gv. 147-164; musxe- liSvili d. eqvTime TayaiSvili da istoriuli geografia. _ gv. 165-179; surgulaZe iv. eqvTime TayaiSvili da qarTuli samarTlis istoria _ gv. 180-190.

339. saluqvaZe e. didi mecnieri da mamuliSvili [samecn. sesia maxaraZeSi] // komunizmis droSa (maxaraZe). _ 1966. _ 2 apr. _ gv. 3.

99

340. samecniero sesia lixaurSi [miZRvnili e. Taya- iSvilis xsovnisadmi] // leninis droSa (maxaraZe). _ 1966. _ 2 apr. _ gv. 3.

341. CxartiSvili r. akvans fxizlad darajobdi: (prof. e. TayaiSvils). leqsi // leninis droSa (maxaraZe). _ 1966. _ 2 apr. _ gv. 3.

1967

342. metreveli r., badriZe S. xelovnebis istoriis

saintereso dokumenti [eqvTime TayaiSvilis mogoneba saqarTvelodan safrangeTSi gatanili ganZeulis Taoba- ze. publikacia] // sabW. saqarTvelo. _ 1967. _ #4. _ gv. 54-57.

343. xaburZania v. eqvTime TayaiSvilis ucnobi werili [quTaisSi saist. da saeTnogr. saz-bis gany-bis gaxsnis Taobaze] // quTaisi. _ 1967. _ 6 maisi.

344. Амиранашвили Ш. Сокровища, возвращеные народу // Заря Востока. _ 1967. – 16 марта. – С. 4; 17 марта. – С. 4.

1968

345. amiranaSvili S. saqarTvelodan sxvadasxva dros gatanili samuzeumo ganZeuloba da misi dabruneba. _ Tb.: Tbil. un-tis gam-ba, 1968. _ gv. 5-13.

346. gozaliSvili S. eqvTime simonis Ze TayaiSvili: (1863-1953) // saxalxo ganaTlebis qarTveli moRvaweni da saxalxo maswavleblebi: kr. 3. _ Tb.: ganaTleba, 1968. _ gv. 128-133: sur.

347. Tbilisis universiteti: (1918-1968). _ Tb.: Tbil. un-tis gam-ba, 1968. _ 412 gv.

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv.: 12, 15, 17, 28, 29, 35, 36, 52, 113.

348. surgulaZe iv., abaSmaZe v. erovnuli kulturis didi moamage // leninis droSa (maxaraZe). _ 1968. _ 15 seqt. _ gv. 3: sur.

100

349. qimeriZe n. saxelovani mamuliSvilis ukvdav-sayofad [saxl-muzeumi maxaraZis raionis sof. lixaurSi] // saxalxo ganaTleba. _ 1968. _ 9 oqt. _ gv. 4.

350. Амиранашвили Ш. «Я выполнил долг перед народом...» // Веч. Тбилиси. – 1968. – 4 марта. – С. 3.

1969

351. anzimirovi g. Tamar mefis jvari, anu istoria imis Sesaxeb, Tu rogor gaitanes da kvlav daubrunes saqarTvelos ers saganZuri // quTaisi. _ 1969. _ 22 noemb.; axali kolxeTi (foTi). _ 1969. _ 16 dek.

352. barnaveli T. abasTumnis erTi warweris Sesaxeb: [saq. sax. muzeumSi daculi 1905 w. e. TayaiSvilis mier napovni qva warweriT] // saq. ssr mecn. akad. macne. _ 1969. _ #5. _ gv. 139-142.

353. gudiaSvili l. mSvenierebis tyveobaSi: (samxreT saqarTveloSi eqvTime TayaiSvilTan erTad) // Zeglis megobari. _ 1969. _ #19. _ gv. 5-9: 1 f. il. _ rez. rus. gv. 73; samSoblo. _ 1971. _ 9 apr. _ gv. 3, 7.

354. lomTaTiZe g. Rirsaxsovari amagi: [1907w. e. TayaiSvilis mier daarsebuli `saqarTvelos saistorio da saeTnografio sazogadoebis~ 60 wlisTavisaTvis] // lit. saqarTvelo. _ 1969. _ 3 ianv. _ gv. 4.

355. sverdlini s., xarazovi v. sikvdilis pirispir. _ Tb.: nakaduli, 1969. _ 56 gv.

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv.: 43-46, 50, 51, 53.

1970

356. amiranaSvili S. rogor gadarCa erovnuli ganZi // komunisti. _ 1970. _ 15 dek. _ gv. 3; samSoblo. _ 1971. _ 22 ianv. _ gv. 5.

357. gogolaSvili i. werili parizidan: [e. TayaiS- vilis naCuqari suraTebis gamogzavnis gamo] // samSoblo. _ 1970. _ 11 seqt. _ gv. 6.

358. eqvTime TayaiSvilis `saqarTvelos siZvelenis~ I, II da III wignebis pirTa da geografiul saxelTa

101

saZiebeli / Semdg. l. davlianiZe. _ Tb.: mecniereba, 1970. _ 142 gv. (iv. javaxiSvilis sax. ist., arqeol. da eTnogr. in-ti).

359. megreliZe i. eqvTime TayaiSvili // megreliZe i. rusTvelologebi. _ Tb.: sabW. saqarTvelo, 1970. _ gv. 183-197.

1971

360. baramiZe al. Zveli qarTuli mwerlobis

mkvlevarni. 4: eqvTime TayaiSvili // baramiZe al. narkvevebi qarTuli literaturis istoriidan. t. V. _ Tb.: mecniereba, 1971. _ gv. 295-308.

361. berZeniSvili n. saqarTvelos istoriis sakiTxebi. wg. V. _ Tb.: mecniereba, 1971. _ 357 gv.

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv.: 32, 38, 61, 85-88, 92, 95, 96, 98, 113, 120, 128, 135, 136.

362. lorTqifaniZe i. eqvTime TayaiSvili: [redaqtor-gamomcemeli] // teqstologiis sakiTxebi II. _ Tb.: mecniereba, 1971. _ gv. 79-93.

363. metreveli e. niko marisa da eqvTime TayaiSvilis mimoweridan // mravalTavi: filol.-istor. Ziebani. I. _ 1971. _ gv. 381-392. – rez. rus.

1972

364. akademikos eqvTime TayaiSvilis arqivi: aRweri- loba. I. biografiuli masalebi; II. sazogadoebrivi moR- vaweobis amsaxveli masalebi; III. SemoqmedebiTi masalebi; IV. miwer-mowera; V. sxvadasxva. e. TayaiSvilis naSromTa bibliografia / Seadg. da gamosac. moamzada e. kelenje- riZem. _ Tb.: mecniereba, 1972. _ 251 gv. (k. kekeliZis sax. xelnawerTa in-ti).

365. lomTaTiZe g. moWirnaxule mecnier-moRvawis saarqivo memkvidreoba // akadamikos eqvTime TayaiSvilis arqivi: aRweriloba. _ Tb.: mecniereba, 1972. _ gv. 232-238.

102

366. saqarTvelos istoriis narkvevebi t. VI. saqar- Tvelo 1900-1921 wlebSi. _ Tb.: sabW. saqarTvelo, 1972.

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv.: 396, 713, 714.

1973

367. dondua v. eqvTime TayaiSvili rogorc wyaroTmcodne da arqeografi // dondua v. saistorio Ziebani. _ Tb.: mecniereba, 1973. _ gv. 163-201.

368. ioseliani a. narkvevebi kolxeTis istoriidan. vuZRvni akad. e. TayaiSvilis xsovnas. _ Tb.: mecniereba, 1973. _ 439 gv.

1974

369. kecxoveli n. mogonebis mcire furceli // feoda- luri saqarTvelos arqeologiuri Zeglebi. 2. _ Tb., 1974. _ gv. 27-28.

370. megreliZe i. eqvTime TayaiSvilis werilebi // mnaTobi. _ 1974. _ #10. _ gv. 181-186.

1975

371. baqraZe a. iv. javaxiSvili qarTveli istorikose-

bis _ e. TayaiSvilis da m. janaSvilis Sesaxeb // mraval- Tavi: filol.-istor. Ziebani. V. _ 1975. _ gv. 252-261. _ rez. rus.

372. kavilaZe r. e. TayaiSvili da qarTul xelnawerTa aRwerilobis principebi // saq. ssr mecn. akad. macne. enisa da lit. seria. _ 1975. _ #3. _ gv. 68-77. _ rez. rus.

373. osaZe o. xelnaweri wignebis aRweris meTodebi qarTvelTa Soris wera-kiTxvis gamavrcelebeli sazogadoebis wignTsacavis katalogebSi: (n. mTvare-liSvili, d. kariWaSvili, e. TayaiSvili) // saq. ped. in-tis Sromebi (pedagog.-fsiqol. seria). _ 1975. _ #1. _ gv. 163-171. _ rez. rus.

103

1976

374. metreveli e. jvris monastris kidev erTi qarTuli xelnaweri jvarosanTa mosaxseneblebiT // ivane javaxiSvilis dabadebis 100 wlisTavisadmi miZRvnili saiubileo krebuli. _ Tb., 1976. _ gv. 255-259.

375. saRinaZe j. eqvTime TayaiSvili leCxum-svaneTSi // komunizmis sxivi (cageri). _ 1976. _ 24 ivn. _ gv. 3.

376. tabaRua i. safrangeTis saazio sazogadoeba da misi organo `saazio Jurnali~ [sazogadoebis qarTvelTa wevrebi] // saq. ssr mecn. akad. macne. enisa da lit. seria. _ 1976. _ #1. _ gv. 137-142.

1977

377. gudiaSvili l. mogonebebis wigni: [k. marjani- Svilis, m. Wiaurelis da e. TayaiSvilis moRvaweobis Sesaxeb]. // sabW. xelovneba. _ 1977. _ #1. _ gv. 102-106.

378. doliZe i. eqvTime TayaiSvili Zveli saqarTvelos samoxeleo weswyobilebis Sesaxeb // saq. ssr mecn. akad. macne. filos. fsiqol. da samarT. seria. _ 1977. _ #3. gv. 150-154.

379. durmiSiZe s. eris meWurWleTuxucesi // mnaTobi. _ 1977. _ #2. _ gv. 182-184.

380. surgulaZe a. eqvTime TayaiSvili: (cxovreba da moRvaweoba). _ Tb.: Tbil. un-tis gam-ba, 1977. _ 279 gv.: 6 f. il. _ rez. rus., frang.

rec.: TavaZe g. saintereso naSromi // leninis droSa (maxaraZe). _ 1977. _ 20 oqt. _ gv. 3.

_ uruSaZe ak. sayuradRebo gamokvleva // lit. saqarTvelo. _ 1977. _ 18 noemb. _ gv. 2.

_ janeliZe d. monografia did mecniersa da mamuliSvilze // quTaisi. _ 1977. _ 8 seqt. _ gv. 3.

381. Думишидзе С. Казнохранитель нации // Лит. Грузия. – 1977. - №4. – С. 79-80.

104

1978

382. amiranaSvili S. saqarTvelodan sxvadasxva dros gatanili samuzeumo ganZeuloba da misi dabruneba. _ Tb.: Tbil. un-tis gam-ba, 1978. _ 80 gv.

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv.: 9, 10, 13, 14, 16, 17. 383. sulaberiZe l. eqvTime TayaiSvilis monologi:

poema // lit. saqarTvelo. _ 1978. _ 13 oqt. _ gv. 3. 384. Харазов В. Как это было: [О возвращении сокровища,

вывезенных груз. меншевистским правительством во Франции в 1921 году] // Веч. Тбилиси. – 1978. – 9 авг. – С. 3.

1979

385. gudiaSvili l. mogonebebis wigni. _ Tb.: nakaduli, 1979. _ 143 gv.

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv.: 82-84. 386. TayaiSvili eqvTime simonis Ze // saqarTvelos ssr

mecnierebaTa akademia: personaluri Semadgenloba. 1941-1978. _ Tb.: mecniereba, 1979. _ gv. 261: sur.

387. manCxaSvili c. STamagonebeli megobroba: ilia da eqvTime TayaiSvili // mcxeTa. _ 1979. _ 14 agv. _ gv. 3.

388. metreveli r., megreliZe i. TayaiSvili eqvTime solomonis Ze // qse. _ Tb., 1979. _ t. 4. _ gv. 593-594.

389. mizandari v. Sexvedra did mecnierTan: [mogoneba] // quTaisi. _ 1979. _ 3 Teb. _ gv. 3.

1980

390. lolaSvili iv. `mogonebaTa dawera Cemi movaleobaa~ // lolaSvili iv. oci weli giorgi leoniZesTan. _ Tb.: merani, 1980. _ gv. 85-93.

391. metreveli r. qarTuli kulturis didi moamage // freska. _ 1980. _ #11. _ gv. 26-27.

392. sulaberiZe l. eqvTime TayaiSvilis monologi: [poema] // sulaberiZe l. rCeuli lirika. _ Tb.: merani, 1980. _ gv. 9-25.

105

393. ubilava e. ganZeulis guSagi. _ Tb.: merani, 1980. _ 155 gv.

rec.: surgulaZe a. ganZisa da misi guSagis Tavga- dasavali // sabW. aWara. _ 1981. _ 28 ivl.

_ SoTaZe g. erisaTvis damaSvrali sicocxle // sakolmeurneo cxovreba (znauri). _ 1981. _ 30 maisi. _ gv. 4.

_ jinWaraSvili l. erisaTvis damaSvrali sicocxle // sabW. oseTi. _ 1981. _ 11 agv. _ gv. 4.

1981

394. megreliZe i. furclebi warsulidan: eqvTime TayaiSvilis sami baraTi niko marisadmi // mnaTobi. _ 1981. _ #6. _ gv. 180-182.

395. SaniZe a. eqvTime TayaiSvili [cxovreba da moRvaweoba] // mnaTobi. _ 1981. _ #12. _ gv.160-164.

396. WumburiZe z. eqvTime TayaiSvili // WumburiZe z. qarTuli wignis moamageni. _ Tb.: nakaduli, 1981. _ gv. 57-68.

1982

397. donaZe k. mecnieri da mamuliSvili: akademikosi

eqvTime TayaiSvili // sabW. oseTi. _ 1982. _ 30 ivl. _ gv. 3. 398. zurabaSvili a. xalxi ar iviwyebs spetak

saxelebs // leninis droSa (maxaraZe). _ 1982. _ 10 ivl. _ gv. 2.

399. kilaZe g. zneobrivi gmirobis ukvdaveba // leninis droSa (maxaraZe). _ 1982. _ 5 ivn. _ gv. 2-3.

400. lorTqifaniZe m. eqvTime TayaiSvili // sabWoTa xelovneba. _ 1982. _ #8. _ gv. 13-17. _ rez. rus.: gv. 159.

401. lorTqifaniZe m. eqvTime TayaiSvili _ istorikosi // samSoblo. _ 1982. _ 15 ivn. (#12). _ gv. 4.

402. mesxi T. istoriis sevdian bilikebze: [ e. TayaiSvilis xsovnisadmi miZRvnili satelevizio dokum. filmis `tao-klarjeTis~ premieris gamo] // ganTiadi (kaspi). _ 1982. _ 7 ianv. _ gv. 3.

106

403. metreveli r. saqarTvelos saistorio da saeTnografio sazogadoeba: istoriuli narkvevi. _ Tb.: xelovneba, 1982, 374 gv. _ rez. rus.

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv.: 4, 8-11, 19-21, 23-26, 28-32, 38, 42-52, 57, 58, 61, 63-65, 67, 68, 70-82, 87-89, 91, 92, 95, 97-100, 102, 103, 108, 110, 112, 115-118, 120, 121, 145, 146, 149, 150, 152, 153-158, 160, 162-170, 172-175, 178, 179, 183, 186, 189, 201-203, 205-208, 210-212, 224, 226, 227, 229-231, 233, 234, 236, 237, 239, 241-245, 248, 270-272.

404. saluqvaZe s. e. TayaiSvili da qarTuli medicinis istoriis sakiTxebi // leninis droSa (maxaraZe). _ 1982. _ 29 maisi. _ gv. 3.

405. sixaruliZe i. ukvdavebaSi gadasuli zneobrivi gmiroba: akademikosi eqvTime TayaiSvili // leninis droSa (maxaraZe). _ 1982. _ 29 maisi. _ gv. 2.

406. surgulaZe i. eqvTime TayaiSvili _ mecnieri, sazogado moRvawe // leninis droSa (maxaraZe). _ 1982. _ 27 maisi. _ gv. 4.

407. surgulaZe i. meistoriev, wigni gaSale... [zeimi maxaraZis r-nis sof. lixaurSi e. TayaiSvilis Zeglis gaxsnasTan dakavSirebiT] // komunisti. _ 1982. _ 1. ivn. _ gv. 3.

408. ubilava e. aWariswyali: [nawyveti moTxrobidan `ganZeulis guSagi~] // leninis droSa (maxaraZe). _ 1982. _ 29 maisi. _ gv. 2.

409. ubilava e. zneobrivi gmiris ukvdaveba: [e. TayaiSvilis Zeglis gaxsna sof. lixaurSi] // soflis cxovreba. _ 1982. _ 3 ivn. _ gv. 4.

410. Ciqovani n. qarTuli siuJeti _ franguli operis wyaro: [e. TayaiSvilis varaudi zRapar `rostomelas~ siuJetze Seqmnili operis Sesaxeb] // komunisti. _ 1982. _ 28 marti. _ gv. 4.

411. CxartiSvili r. akvans fxizlad darajobdi: [leqsi] // leninis droSa (maxaraZe). _ 1982. _ 29 maisi. _ gv. 2.

412. WumburiZe z. sneuli davbrunebulvar... // elmava-lmSenebeli (Temqa). _ 1982. _ 25 agv. _ gv. 4.

107

413. Выдающемуся ученому гражданину: [Открытие памятника в родном селе Лихаури]. – Заря Востока. – 1982. – 3 июня.

414. Иванишвили Д. На экране – Тао-Кларджети [Докум. телевизионный фильм режиссера Г. Патарая посвященный Эквтиме Такаишвили] // Заря Востока. – 1982. – 31 янв. – С. 4.

1983

415. baramiZe al. eqvTime TayaiSvili // baramiZe al.

axlo warsulidan (mogonebani). _ Tb.: Tbil. un-tis gam-ba, 1983. _ gv. 211-225.

416. iosebiZe r. eqvTime TayaiSvili zrunavda sofel gomareTze // TrialeTi (dmanisi). _ 1983. _ 17 seqt. _ gv. 4.

417. Jordania g. dabrunebuli saunje. _ Tb.: mecniereba, 1983. _ 183 gv.

418. sariSvili t. TayaiSvili eqvTime simonis Ze (1863-1953) // sariSvili t. narkvevebi saqarTvelo-ruseTis mecnierul-pedagogiuri urTierTobis istoriidan. _ Tb.: Tbil. un-tis gam-ba, 1983. _ gv. 143.

419. sigua al. dauviwyari Rvawli // sigua al. marad da marad. _ Tb.: sabW. saqarTvelo, 1983. _ gv. 164-167.

420. takiZe d. eqvTime TayaiSvils [leqsi] // leninis droSa (maxaraZe). _ 1983. _ 19 maisi. _ gv. 3.

421. SaraZe g. [e. TayaiSvilis] werilebi uordrope-bisadmi: // mnaTobi. _ 1983. _ #3. _ gv. 152-158.

422. jafariZe r. cocxali legendis gmiri // komu-nisti. _ 1983. _ 14 apr. _ gv. 3: sur.

1984

423. balanCivaZe m. pativs miageben did mamuliSvils [xsovnisadmi miZRvnili saxalxo dResaswauli maxaraZis raionSi] // soflis cxovreba. _ 1984. _ 13 ivn. _ gv. 4.

424. beriZe v. mogonebebi: [e. TayaiSvilze] // sabWoTa xelovneba. _ 1984. _ #10. _ gv. 127; 1985. _ #4. _ gv. 110-112.

425. gozaliSvili S. rainduli sulis mecnieri // leninis droSa (maxaraZe). _ 1984. _ 9 ivn. _ gv. 2: sur.

108

426. kavilaZe r. e. TayaiSvili _ qarTvel siZveleTa Semgrovebeli da damcveli // saq. ssr mecn. akad. macne. enisa da lit-is seria. _ 1984. _ #1. _ gv. 42-58.

427. megreliZe i. ambavi sulis Zlierebisa // komunis-ti. _ 1984. _ 15 apr. _ gv. 4.

428. megreliZe i. zneobrivi gmirobis zeimi [maxaraZis raionSi] // komunisti. _ 1984. _ 8 ivn. _ gv. 3.

429. megreliZe i. siZveleebi liaxvis xeobaSi: [eZRvneba e. TayaiSvilis naTel xsovnas]. _ Tb.: sabW. saqarTvelo, 1984. _ 318 gv.

430. samSoblo amags ufasebs: [xsovnis aRsaniSnavi saxalxo dResaswauli maxaraZis raionSi] // komunisti. _ 1984. _ 12 ivn.

431. qadeiSvili e. `zneobrivi gmirobis ukvdaveba~ // lit. saqarTvelo. _ 1984. _ 22 ivn. _ gv. 2.

432. RvinefaZe n. saZirkveli: [narkvevi sof. lixaurSi e. TayaiSvilis muzeumis saZirkvlis CayrasTan dakav- SirebiT] // komunisti. _ 1984. _ 27 ivn. _ gv. 4.

433. SaraZe g. zneobrivi gmirobis ukvdavi magaliTi // Tbilisi. _ 1984. _ 25 ivn. _ gv. 4: sur.

434. caiSvili s. saSviliSvilod gadaecemis... // caiSvili s. literaturuli etiudebi. _ Tb.: merani. _ 1984. _ gv. 295-306.

435. wereTeli n. ganZi: e. TayaiSvils [leqsi] // lit. saqarTvelo. _ 1984. _ 29 ivn. _ gv. 10.

436. Кикнадзе Н. Подвиг ученого [О народом празднке в Тбилиси и Махарадзевском районе, посвященном памяти Эквтиме Такаишвили] // Заря Востока. – 1984. – 10 июня. – С. 3.

1985

437. amaSukeli m. eris saganZuri: [e. TayaiSvili safrangeTSi gatanili saganZuris moWirnaxule] // droSa. _ 1985. _ #6. _ gv. 23-24: sur.

438. axvlediani g. eqvTime TayaiSvili da qarTuli miTologia // saq. ssr mecn. akad. macne. ist., arqeol. da xelovnebis ist. seria. _ 1985. _ #3. _ gv. 110-123.

109

439. TamaraSvili s. zneobrivi gmirobis mrwamsi: [xsovnisadmi miZRvnili dResaswauli maxaraZis r-nis sof. lixaurSi] // soflis cxovreba. _ 1985. _ 6 ivn.

440. WeliZe g. ese wigni: [reportaJi e. TayaiSvilis cxovrebidan] // wignis samyaro. _ 1985. _ 13 marti (#5). _ gv. 7.

441. WeliZe g. `ilia samSoblos maRmerTebeli~: [e. TayaiSvili i. WavWavaZis dabadebis 100 wlisTavTan dakavSirebiT. 1936 w. safrangeTi, saarqivo masalebis mixedviT] // wignis samyaro. _ 1985. _ 25 dek. (#24). _ gv. 4-6.

442. Wilaia s. samSoblo, dedis ZuZui... furclebi mwerlis rveulidan [e. TayaiSvilis gaxseneba] // komunisti. _ 1985. _ 27 ianv. _ gv. 4.

443. WumburiZe i. saqarTvelos meWurWleTuxucesi: [r. TabukaSvilis dokumenturi nawarmoebi (`ltolviloba~)] // Tbilisi. _ 1985. _ 19 dek. _ gv. 6: sur.

444. jiblaZe g. eqvTime TayaiSvili // jiblaZe g. kritikuli etiudebi. VIII. _ Tb.: mecniereba, 1985. _ gv. 86-105.

445. Мегрелидзе И. Ученый-патриот: Штрихи к портрету // Лит. Грузия. – 1985. - №12. – С. 162-166.

1986

446. baramiZe a. eqvTime TayaiSvili // Zveli qarTuli mwerlobis mkvlevarni. _ Tb., 1986. _ gv. 185-194.

447. beqiSvili T. filmi-gansawmendeli: [r. Tabuka- Svilis dokumenturi filmi `saqarTvelos meWurWleTuxu- cesi~] // ciskari. _ 1986. _ #2. _ gv. 106-108.

448. kereseliZe m. zneobis gakveTilebi: [r. Tabuka- Svilis dokumenturi filmi `saqarTvelos meWurWleTuxu- cesi~] // sabW. xelovneba. _ 1986. _ #4. _ gv. 43-45. _ rez. rus. _ gv. 159.

449. megreliZe i. eqvTime TayaiSvili: cxovrebisa da Semoqmedebis eskizi // Woroxi. _ 1986. _ #2. _ gv. 72-76.

450. megreliZe i. ukvdavi meWurWleTuxucesi // lit. saqarTvelo. _ 1986. _ 10 ianv. _ gv. 5-6.

110

451. oTxmezuri g. TayaiSvilis pirad saarqivo fondSi daculi qarTuli epigrafikuli Zeglebi // mravalTavi. filol.-ist. Ziebani. _ 1986. _ #13. _ gv. 71-85.

452. surgulaZe a. eqvTime TayaiSvili (1863-1953) // surgulaZe a. ardaviwyeba moyvrisa... _ Tb.: Tbil un-tis gam-ba, 1986. _ gv. 16-23.

453. qadeiSvili e. `naTelSi iyav saqarTvelos meWurW- leTuxuceso!~: xsovnisadmi miZRvnili zeimi sof. lixaur- Si] // leninis droSa (maxaraZe). _ 1986. _ 10 ivn. _ gv. 2.

454. SaraZe g. zneobrivi gmirobis ukvdavi magaliTi // SaraZe g. saqarTvelos mze da siyvaruli albionis kunZulze. _ Tb.: sabW. saqarTvelo., 1986. _ gv. 204-211.

455. WeliZe g. eqvTime TayaiSvili akakis Sesaxeb // lit. Ziebani. t. I (XVI). _ 1986. _ gv. 489-496. _ rez. rus.

456. WeliZe g. marTalni Sevlen... epizodi eqvTime TayaiSvilis cxovrebidan // ax. komunisti. _ 1986. _ 11 ianv. _ gv. 3-4.

457. jafariZe r. cocxali legendis gmiri // jafariZe r. axali waxnagebi. _ Tb.: merani, 1986. _ gv. 204-220.

458. jorjaZe g. naTelSi iyav, saqarTvelos meWur- WleTuxuceso!: [r. TabukaSvilis dokumenturi filmi `saqarTvelos meWurWleTuxucesi~] // ax. komunisti. _ 1986. _ 11 ianv. _ gv. 3.

459. Харадзе Э. Цветные сны о Грузии любимой: [Документель- ный кинофильм Р. Табукашвили «Эквтиме Такаишвили»] // Веч. Тбилиси. – 1986. – 20 марта. – С. 3.

1987

460. asaTiani n. ilia da eqvTime TayaiSvili // leninis droSa (maxaraZe). _ 1987. _ 24 oqt.

461. baramiZe a. axlo warsulidan (mogonebani). _ Tb.: mecniereba, 1987. _ gv. 202-214.

462. beriZe v. mogonebebi. _ Tb.: sabW. saqarTvelo, 1987. _ 485 gv.

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv.: 254, 259, 284, 325-330.

111

463. durmiSiZe s. eris meWurWleTuxucesi // durmiSi- Ze s. zogi ram warsulidan. _ Tb.: mecniereba, 1987. _ gv. 175-179.

464. kezevaZe m. eqvTime TayaiSvilis erTi ucnobi werilis gamo: [daculi quTaisis centr. saxelmw. arqivSi] // quTaisi. _ 1987. _ 18 Teb.

465. metreveli r. kvali naTeli: [saq. saistor. da saeTnogr. saz-bis daarsebis 80 wlisTavis gamo] // komunisti. _ 1987. _ 22 seqt. _ gv. 3.

466. tabataZe al. saqarTvelos siyvarulis gakveTili. eqvTime TayaiSvilis xsovnas: [leqsi] // saxalxo ganaTleba. _ 1987. _ 24 apr.

467. SaraZe g. mixako wereTeli: [m. wereTlisaTvis e. TayaiSvilis mier gaweuli Rvawlis Sesaxeb] // lit. saqarTvelo. _ 1987. _ 25 seqt. _ gv. 6-7.

468. WeliZe g. ilia da TayaiSvili // soflis cxovreba. _ 1987. _ 24 oqt. _ gv. 3.

469. Мегрелидзе И.В. Иосиф Орбели. – Тб.: Мецниереба, 1987. – 206 с.

Об Е. С. Такаишвили с.: 56, 72, 86, 91, 93, 134.

112

masalebi nino poltorackaia-TayaiSvilis safrangeTidan TbilisSi gadmosvenebis gamo

470. anTelaZe vl. eris saxelovani moWirnaxuleni //

eqo. _ 1987. _ #2. _ gv. 12-13. 471. afaqiZe a. aRsrulda didi eqvTimes ocneba //

mnaTobi. _ 1987. _ #3. _ gv. 175-176. 472. gmiroba daviwyebiT ar ibindeba // komunisti. _

1987. _ 24 Teb. 473. dabrundeba // komunisti. _ 1987. _ 19 Teb. _ gv. 3;

samSoblo. _ 1987. _ Teb. (#4). _ gv. 6. 474. TabukaSvili l. sityva, Tqmuli nino poltorac-

kaia-TayaiSvilis neStis gadmosvenebaze // ax. komunisti. _ 1987. _ 24 Teb. _ gv. 4.

475. kalaZe a. mogivals nino! nino da eqvTime TayaiSvilebis naTel xsovnas: [leqsi] // saqarTvelos qali. _ 1987. _ #4. _ gv. 19.

476. kobaiZe e. anderZis aRsruleba [eqvTime da nino TayaiSvilebis xsovnisadmi miZRvnili sxdoma areopagetul centrSi] // Tbilisi. _ 1987. _ 24 Teb. _ gv. 3.

477. mowamebrivi Rvawli nino TayaiSvilisa // komunisti. _ 1987. _ 21 Teb.

478. faCuaSvili m. isev erTad! // ax.Fkomunisti. _ 1987. _ 24 Teb. _ gv. 4.

479. Zvirfasi saxelebi // Tbilisi. _ 1987. _ 23 Teb. 480. wereTeli z. mowameobrivi Rvawli nino TayaiSvi-

lisa // komunisti. _ 1987. _ 21 Teb. _ gv. 4. 481. xuciSvili s. meuRle // lit. saqarTvelo. _ 1987.

_ 20 Teb. _ gv. 12; samSoblo. _ 1987. _ #4. 482. jiblaZe g. daferflilni da dadafnulni [sityva

nino poltorackaias neStis gadmosvenebaze 1987 wlis 22 Tebervals] // jiblaZe g. kritikuli etiudebi. IX. _ Tb.: mecniereba, 1988. _ gv. 184-186.

483. Лебанидзе Г. Возвращение // Правда. – 1987. – 14 апр. – С. 6. 484. Подвиг не забывается! // Заря Востока. – 1987. – 24 феб.

113

1988

485. badriZe S. tvirTi eriskacobisa: [istorikosis Canawerebidan i. javaxiSvilisa da e. TayaiSvilis werilebis publikaciiT] // komunisti. _ 1988. _ 8 apr.

486. bancaZe m. e. TayaiSvili da `moqcevaÁ qarTlisaÁ~ // Tbil. un-tis Sromebi. humanit. da saz-riv mecn. seria. _ 1988. _ t. 16. _ gv. 118-123.

487. gurasaSvili a. cadatyorcnili saxelebi: [ùniver- sitesti~, ìvane javaxiSvili~, èqvTime TayaiSvili~ sportTan urTierTkavSirSi] // lelo. _ 1988. _ 7 Teb.

488. TayaiSvili n. mcire mogoneba / Caiwera c. nozaZem // balavari. _ 1988. _ #4-6. _ gv. 235-244.

489. [megreliZe i.] didi mecnieris martviloba: eqvTime TayaiSvilis cxovrebis mniSvnelovani epizodi [qveyndeba pirvelad] // Tbilisi. _ 1988. _ 12 marti. _ gv. 4-5: sur.

490. metreveli r. `qarTlis cxovrebis~ mariam dedoflis nusxis e. TayaiSviliseuli marginaliebi // metreveli r. da movides varangi ... (ist. da folol. narkvevebi). _ Tb.: merani, 1988. _ gv. 138-156.

491. pavliaSvili al. eris meWurWleTuxucesi da qsnis xeoba: [akad. e. TayaiSvilis roli qsnis xeobis siZveleTa Seswavlis saqmeSi] // sabW. oseTi. _ 1988. _ 10 seqt.

492. parkaZe v. mcire mogoneba eqvTime TayaiSvilze // saxalxo ganaTleba. _ 1988. _ 8 ivl. _ gv. 4.

493. sanikiZe l. eqvTime TayaiSvili // sanikiZe l. wigni mowameTa. _ Tb.: ganaTleba, 1988. _ gv. 570-590.

494. saqarTvelos kulturis fondSi: [saq. kulturis fondis gancxadeba eqvTime TayaiSvilis Zeglis asagebad saerTo saxalxo saxsrebis Segrovebis Taobaze] // komunisti. _ 1988. _ 4 ivn.

495. tabataZe al. saqarTvelos siyvarulis gakveTili: [leqsi e. TayaiSvils] // gamarjveba (gori). _ 1988. _ 22 oqt.

496. faCuaSvili m. yvelaze Raribi da yvelaze mdidari: [e. TayaiSvili, n. poltorackaia] // samSoblo. _ 1988. _ 20 oqt. _ gv. 7: sur.

114

1989 497. bancaZe m. eqvTime TayaiSvili [Zveli qarTuli

xelnawerebis moamage] // mwignobari 89. _ Tb. , 1989. _ gv. 238-243.

498. gamamxnevebeli erisa... [ak. wereTlis, vaJa fSavelas, n. javaxiSvilis, k. gamsaxurdias da gr. robaqiZis gamonaTqvamebi e. TayaiSvilze] // saxalxo ganaTleba. _ 1989. _ 7 noemb. _ gv. 9.

499. gelovani a. eris taZris svetebi. eqvTime Tayai Svili [leqsi] // soflis cxovreba. _ 1989. _ 6 agv.

500. gozaliSvili S. Cveni soso griSaSvili: [i. gri-

SaSvilis werilebi m. kelenjerიZეsa da e. TayaiSvils] // saxalxo ganaTleba. _ 1989. _ 6 maisi. _ gv. 7.

501. eqvTime TayaiSvili daviT garejSi. daviT garejis monasteri da cxovrebis aRwera daviT garejisa: [publikacia a. sinjiaSvilisa] // ivris ganTiadi (sagare-jo). _ 1989. _ 14 noemb. (Jurn. `mwyemsi~. _ 1899. _ #2).

502. eZRvneba did mamuliSvils: [dabadebis 126 wlisadmi miZRvnili zeimi ozurgeTSi] // komunisti. _ 1989. _ 10 ivn. _ gv. 3.

503. kukava i. TaobaTa magaliTad... [xsovnis saRamo a. xoravas sax. msaxiobis saxlSi] // Tbilisi. _ 1989. _ 14 Teb. _ gv. 4-5: sur.

504. maka mamidas nakvesebi: [e. TayaiSvilis arqivSi daculi mamidamisis baraTi da ramdenime nakvesi] // samSoblo. _ 1989. _ ianvari (#1). _ gv. 8.

505. megreliZe i. eqvTime TayaiSvili. cxovreba da moRvaweoba / red. akad. a. afaqiZe. _ Tb.: mecniereba, 1989. _ 431 gv. Sinaarsi: Sesavali. _ gv. 3-13; bavSvoba da dawyebiTi ganaTleba. _ gv. 14-22; gimnaziasa da universitetSi. _ gv. 23-33; mecnieri da sazogado moRvawe. _ gv. 34-80; sazRvar- gareT da isev samSobloSi. _ gv. 81-97; istorikosi. _ gv. 98-120; arqeologi. _ gv. 121-137; eTnografi. _ gv. 138-148; epigrafikosi. _ gv. 149-155; numizmati. _ 156-159; filologi. _ gv. 160-172; rusTvelologi. _ gv. 173-183; folkloristi. _ gv. 184-198; lingvisti. _ gv. 199-208; momijnave dargTa

115

sakiTxebis mkvlevari. _ gv. 209-216; e. TayaiSvili n. maris Sesaxeb. _ gv. 217-250; mogonebebi e. TayaiSvilze. _ gv. 251-347; e. TayaiSvilis mimoweris Sesaxeb. _ gv. 348- 354; e. TayaiSvilis sami baraTi niko marisadmi. _ gv. 355-360; e. TayaiSvilis Svidi baraTi ioseb megreliZisadmi. _ gv. 361-370; damatebebi; I. Документы студента Е. Такаишвили. – gv. 371-376 ; II. Послужной список. – gv. 376-378; Евфимий Такаишвили. Жизнь и деятельность. – gv. 379-397; Резюме. cifrebiT aRniSnuli literatura _ gv. 398-399; suraTebis sia. _ gv. 400-403; saZieblebi: pirTa. _ gv. 404-418; geografiuli. _ gv 418-426; SemoklebaTa sia. _ gv. 427; boloTqma. _ gv. 428.

rec.: arvelaZe b. didi cxovrebis wigni // Tbilisi. _ 1990. _ 10 apr. _ gv. 6.

_ Rlonti al. matiane didi Rvawlisa // komunisti. _ 1990. _ 26 ianv.

Рец.: Арвеладзе Б. Успеть как много больше // Веч. Тбилиси. – 1990. – 5 апр.

_ Джинджихашвили М. Не зейаите библиофилы // Заря Востока. – 1990. – 14 янв.

506. petre iberisa da eqvTime TayaiSvilis Zeglebi TbilisSi [saq. ssr ministrTa sabWos gadawyvetileba] // lit. saqarTvelo. _ 1989. _ 29 oqt. _ gv. 3.

507. rexviaSvli sp. qarTveli partizani qali parizSi: [manana mWedliSvili da misi kavSiri e. TayaiSvilTan] // droSa. _ 1989. _ #10. _ gv. 5.

508. Wilaia s. Tamaris jvari: [saqarTvelodan gata-nili ganZeulis istoriidan] // Wilaia s. mogonebebis gamo. _ Tb.: sabW. saqarTvelo, 1989. _ gv. 379-382; ax. komunisti. _ 1989. _ 21 ianv. _ gv. 4.

1990

509. amieridan _ eqvTime TayaiSvilisa [saq. saistorio sazogadoebisaTvis e. TayaiSvilis saxelis miniWeba] // komunisti. _ 1990. _ 6 ianv. _ gv. 1.

510. gozaliSvili S. eqvTime TayaiSvilis megobrobiT // gozaliSvili S. eris didi moamage: iakob gogebaSvili

116

da mowinave sazogadoebrioba. _ Tb.: ganaTleba, 1990. _ gv. 168-179.

511. guguSvili m. eqvTime TayaiSvili // guguSvili m. werilebi literaturaze. _ Tb.: merani, 1990. _ gv. 290-300.

512. eqvTime TayaiSvilis cxovrebidan // nakaduli. _ 1990. _ #7. _ gv. 28-29.

513. iakobis werilebi eqvTime TayaiSvilisadmi // gozaliSvili S. eris didi moamage: iakob gogebaSvili da mowinave sazogadoebrioba. _ Tb.: ganaTleba, 1990. _ gv. 179-183.

514. kereseliZe n. eqvTime TayaiSvilis moxseneba: [dam- fuZnebeli krebis xelovnebis komisiaze gagzavnili moxseneba `a. wereTlis poeziis gavlena mozardi Taobis rwmenis CamoyalibebaSi~] // lit. saqarTvelo. _ 1990. _ 14 seqt. _ gv. 3.

515. lomTaTiZe g. qarTuli kulturis mematiane: eqvTime TayaiSvili [g. lomTaTiZis narkvevi e. Tayai- Svilze da masTan saubrebis Canaweri / Semdg. n. RoRoberiZe]. _ Tb.: sabW. saqarTvelo, 1990. _ 216 gv: sur.

516. megreliZe i. ...mxolod universitetSi! eqvTime TayaiSvilis Zegli Cais saxlis win? // Tbilisi. _ 1990. _ 29 ianv. _ gv. 4-5.

517. ubilava e. ganZeulis guSagi: publicisturi werilebi / red. l. arabiZe. _ Tb.: merani, 1990. _ gv. 3-128.

518. SaniZe m. dimitri gulias werili eqvTime TayaiSvils [dawerili 1921 w. 15 ianvars] // saxalxo ganaTleba. _ 1990. _ 26 apr. _ gv. 12.

519. SaraZe g. oTxi mogoneba [e. TayaiSvilze] // saxalxo ganaTleba. _ 1990. _ 31 maisi. _ gv. 4.

520. cagareli al. `didaT pativcemulo eqvTime simonis Zev!~ [werili] // gozaliSvili S. eris didi moamage: iakob gogebaSvli da mowinave sazogadoebrioba. _ Tb.: ganaTleba, 1990. _ gv. 187-189.

521. xoStaria d., aleqsiZe n. eqvTime TayaiSvilis nakvalevze: qarTuli xelovn. ist. in-tis samecn. eqspedicia tao-klarjeTSi. _ komunisti. _ 1990. _ 24 ivn. _ gv. 3-4.

522. jafariZe r. raindi saWurvelmtvirTveli: [e. TayaiSvilisa da cnobili qarTveli arqeologis giorgi

117

lomTaTiZis urTierToba] // lit. saqarTvelo. _ 1990. _ 18 maisi. _ gv. 2-3.

1991

523. amerikeli qarTvelebi _ Tvalis erTi gadavlebiT: [vaSingtonSi g. kobaxiZis ojaxSi daculi e. TayaiSvilis 1933 wlis 23 dekembris ucnobi werili gr. diasamiZisadmi] // saqarTvelos respublika. _ 1991. _ 2 Teb. _ gv. 4.

524. droebiTi debuleba saSualo skolis maswavle-belTa nivTieri mdgomareobis gaumjobesebisa da sxvadasxva tipis skolis Statisa: [1919 w. 28 ianvris dokumenti saq. parlamentis Tav-ris e. TayaiSvilisa da saq. resp. mTavrobis Tav-ris n. Jordanias xelmoweriT] // eri. _ 1991. _ 17 ianv. _ gv. 10.

525. droebiTi debuleba umaRlesi da dawyebiT skolebSi momsaxure pirTa nivTieri mdgomareobis gaumjobesebisaTvis: [1919 w. 28 ianvris dokumenti saq. parlamentis Tav-ris e. TayaiSvilisa da saq. resp. mTavrobis Tav-ris n. Jordanias xelmoweriT] // eri. _ 1991. _ 17 ianv. _ gv. 10-11.

526. `erT axalgazrdas xom kidev wavadeqi~ [qarTveli ebraeli simon naciaSvili eqvTime TayaiSvilTan urTierTobis Taobaze] // Tbilisi. _ 1991. _ 24 ianv. _ gv. 6.

527. TayaiSvili n. biZaCemi eqvTime... [mogonebebi / Caiwera c. nozaZem] // Tbilisi. _ 1991. _ 23 ianv. _ gv. 5: sur.

528. niko marisa da eqvTime TayaiSvilis mimowera (1886-1931 ww.) / gamosac. moamzades, Sesavali werili da koment. daurTes r. kavilaZem da m. mamacaSvilma. _ Tb.: mecniereba, 1991. _ 437 gv.

rec.: baramiZe al. niko marisa da eqvTime TayaiSvilis mimowera // lit. saqarTvelo. _ 1993. _ 29 ianv. _ gv. 6.

529. sanikiZe l. eqvTime TayaiSvili // sanikiZe l. wigni mowameTa. _ Tb.: xelovneba, 1991. _ gv. 545-565.

118

530. CxartiSvili m. suli uzado, suli uzakveli // didgori: krebuli / mT. red. m. CxartiSvili. _ Tb.: mecniereba, 1991. _ gv. 89-103.

531. javaxiSvili g. daviT garejis qronikebis oTxkaredi [e. TayaiSvilisa da a. SaniZis naazrevi daviT garejis ganZTsacavze] // axali iveria. _ 1991. _ 1 mariamobisTve (#14). _ gv. 3

532. Мачабели К. Учений Эквтиме Такаишвили [и изучение росписей грузинских архитектурных памятников] // Веч. Тбилиси. – 1991. – 9 сент. – С. 3.

1992

533. CxartiSvili m. eqvTime // CxartiSvili m. istori-

uli portretebi. _ Tb.: mecniereba, 1992. _ gv. 69-82. 534. CxartiSvili m. portreti da eqvTime TayaiSvilis

werili niko marisadmi // CxartiSvili m. istoriuli portretebi. _ Tb.: mecniereba, 1992. _ gv. 109-110.

1993

535. baramiZe al. niko marisa da eqvTime TayaiSvilis mimowera // lit. saqarTvelo. _ 1993. _ 29 ianv. _ gv. 6.

536. TabukaSvili r. saqarTvelos meWurWleTuxucesi: kinomoTxroba // qarTuli filmi. _ 1993. _ ivlisi, agvisto (#25-27).

537. koxreiZe a. oRond ganZeuli gadarCeniliyo: [erTi epizodi e. TayaiSvilis cxovrebidan] // iveria eqspresi. _ 1993. _ 21, 26 noemb.; samSoblo-forte. _ 1996. _ oqtomberi (#23). _ gv. 10; saistorio moambe. _ 1997. _ #69-70. _ gv. 96-108;

538. kudava b. eqvTime TayaiSvilis arqeolgouri mogzaurobani // TayaiSvili e. martvilis monasteri. _ [Tb.:] samSoblo, 1993. _ gv. 76-79.

539. RoRoberiZe n. eqvTime TayaiSvilis biografi [g. lomTaTiZe] // wignis samyaro. _ 1993. _ 26 oqt.

119

540. yoranaSvili g. nu vkargavT did tradicias: e. TayaiSvilisa da i. javaxiSvilis saqme unda gagrZeldes // Tbilisi. _ 1993. _ 17 dek.

541. Wkadua a. `yvelasTvis sayvareli da sando sayrdeni...~ [CikagoSi mcxovrebi givi gabliani da misadmi miwerili eqvTime TayaiSvilis werili] // mamuli. _ 1993. _ ivnisi (#21). _ gv. 8.

1994

542. parkaZe v. akademikosi eqvTime TayaiSvili _

Tbilisis saTavadaznauro gimnaziis direqtoris postze (1894-1904) // parkaZe v. mogonebebi qarTvel mecnierebze. _ Tb.: mecniereba, 1994. _ gv. 13-18.

1995

543. beqiriSvili i. eqvTime TayaiSvili da aWara // beqiriSvili i. amas Senze amboben, aWarav! (istoriuli narkvevebi). _ Tb.: mecniereba, 1995. _ gv. 90-96.

1996

544. berianiZe-mermaniSvili m. warsulis da momavlis

gzajvaredinze. Tavdavebulni: eqvTime TayaiSvili da nino poltorackaia // qalTa gazeTi. _ 1996. _ ivnisi. _ #5 (61). _ gv. 10-11.

545. Turnava s. erTi ucnobi samaxsovro mogonebis Sesaxeb: [e. TayaiSvilis mogoneba parizSi daculi saq. erovnuli ganZeulobiT germaniis saokupacio xelisuflebis daintresebis Sesaxeb] // komunisti. _ 1996. _ 25 apr. _ gv. 4

546. interviu drosa da sivrceSi: [gasaubreba e. Taya- iSvilTan pirad cxovrebasa da moRvaweobaze] // siyva-ruli da cremli. _ 1996. _ #11. _ gv. 5.

547. micvalebulebic brundebian samSobloSi [e. TayaiSvilis meuRle n. poltarackaia] // siyvaruli da cremli. _ 1996. _ (#4). _ gv. 5.

120

548. saqarTvelos meWurWleTuxucesi: [biografia] // siyvaruli da cremli. _ 1996. _ (#14). _ gv. 5.

1997

549. siamaSvili g. eqvTime TayaiSvilis iubileze:

[sof. lixauri. ozurgeTis r-ni] // Sansi ply. _ 1997. _ #080. _ gv. 11.

550. SaraZe g. amerikeli qarTvelebi _ Tvalis erTi gadavlebiT: [gr. diasamiZisadmi e. TayaiSvilis werilebis TandarTviT] // saqarTvelos respublika. _ 1997. _ 2 Teb.

1998

551. SaraZe g. es meore saqarTvelos dakargva

iqneboda: masalebi saqarTvelodan gatanili ganZeulis istoriisaTvis. _ Tb., 1998. _ 451 gv: sur.

Sinaarsi: winasityvaoba. _ gv. 5-6; Sesavali. _ gv. 7-38; masalebi saqarTvelodan gatanili ganZeulis istori- isaTvis. _ gv. 39-331; damateba: eqvTime TayaiSvilis ucnobi werilebi. _ gv. 332-386; SeniSvnebi: masalebi saqarTvelo- dan gatanili ganZeulis istoriisaTvis. _ gv. 389-438.

552. SaraZe g. rogor da ratom moxvda erovnuli saganZuri sazRvargareT // SaraZe g. eris istoriuli mexsierebis dabruneba. _ Tb., 1998. _ gv. 26-60.

553. janeliZe o. eqvTime TayaiSvili politikur sarbielze // lit. da xelovneba. _ 1998. _ #2. _ gv. 132-144.

554. Нуцубидзе С. Выдаюшийся ученый и патриот [135 лет со дня рождения] // Свободная Грузия. – 1998. – 6 янв. – С. 4.

1999

555. bancaZe m. eqvTime TayaiSvilis rusTvelolo-

giuri Rvawli: [`vefxistyaosnis~ siuJetis warmomavlo-basTan dakavSirebiT] // filologiis fakultetisa da Tsu-s filialebis II samecn. sesia. _ Tb., 1999. _ gv. 22-24.

121

556. `baton eqvTimes akaki SaniZisagan~: k. ColoyaSvilis naambobi / Caiwera n. taryaSvilma // kviris palitra. _ 1999. _ 12-13 ivl.

557. `deda-Svilobam, bevrs ar gTxov, Sens miwas mimabareo...~ / interviu k. melaZesTan // kviris palitra. _ 1999. _ 12-18 ivl.

558. kasraZe q. eqvTime [leqsi] // dro. _ 1999. _ 4-11 maisi.

559. metreveli r. `qarTlis cxovrebis~ mariam dedoflis nusxis e. TayaiSviliseuli marginaliebi // metreveli r. istorizmi qarTveli mwerlebis Semoqme- debaSi. _ Tb.: Tbil. un-tis gam-ba, 1999. _ gv. 85-102.

2000

560. gabunia g. wminda eqvTime gadamrCeneli // dilis

gazeTi. _ 2000. _ 26 maisi. _ gv. 1. 561. eqvTime TayaiSvilis xsovnis ukvdavyofis

RonisZiebaTa Sesaxeb // saqarTvelos respublika. _ 2000. _ 30 agv. _ gv. 2.

562. niguriani g. eqvTime TayaiSvili _ mowamed dabadebuli wmindanad aRsrulebuli // amer-imeri. _ 2000. _ dekemberi. _ gv. 8: sur.

563. facia l. `eqvTime babuas Zvlebi ukve orjer Seawuxes.~ vin arian eqvTime TayaiSvilis pirdapiri STamomavlebi // sarke. _ 2000. _ #23. _ 7-13 ivn. _ gv. 20-22: sur.

564. SaiSmelaSvili T. qveyana jer ar daleula, batono eqvTime! [giuli nigurianis mogonebebidan] // argo. _ 2000. _ 13-19 ivn. _ gv. 19.

565. SevardnaZe e. eqvTime TayaiSvili _ didi magaliTi [neStis mTawmindis panTeonSi gadasvenebis gamo] // saqarTvelos respublika. _ 2000. _ 28-29 maisi. _ gv. 1.

566. Carkviani m. eqvTime TayaiSvili (1863-1953): arqeologiuri xasiaTis namuSevrebis CamonaTvali // Ziebani. _ 2000. _ #6. _ gv. 105-107.

567. WumburiZe z. moamageni: [Rvawli qarTuli xelnawerebis mopovebis, dacvis da Seswavlis saqmeSi] //

122

WumburiZe z. qarTuli xelnawerebis kvaldakval. _ Tb.: logosi, 2000. _ gv. 348-351.

568. janeliZe o. eqvTime TayaiSvilis erovnul-politikuri saqmianoba // dilis gazeTi. _ 2000. _ 26 maisi. _ gv. 17.

2001

569. bancaZe m. eqvTime TayaiSvili da `qilila da damanas~ qarTuli versiebi // skola da cxovreba. _ 2001. _ #1-6. _ gv. 70-78.

570. bancaZe m. eqvTime TayaiSvilis mTargmnelobiTi principebi // ciskari. _ 2001. _ #5-6. _ gv. 131-134.

571. bancaZe m. eqvTime TayaiSvilis rusTvelologiuri Ziebani // mwignobari’01. _ 2001. _ gv. 188-212. (saq. i. WavWa- vaZis sax. mwignobarTa asociaciis yvelwliuri almanaxi).

572. danelia f. saqarTvelos meWurWleTuxicesi // marTali sityva. _ 2001. _ 8-20 marti. _ gv. 4.

573. dulariZe T. eqvTime TayaiSvili saxlidan meezovem gamoasvena: g. nigurianis naambobidan // axali Taoba. _ 2001. _ 18 marti (#75).

574. eqvTime TayaiSvili da nino poltorackaia 25 Tebervals miulodnelad gauCinardnen: g. nigurianis naambobi / Caiwera T. dulariZem // axali Taoba. _ 2001. _ 25 Teb. (#54).

575. veris bazarSi napovni axalgoris ganZi: [1908 w. e. TayaiSvilis mier napovni ganZis gamo / interviu n. gewaZesTan] // gza. _ 2001. _ 29 noemb.-5 dek. (#48). _ gv. #5.

576. TavdiSvili m. qarTveli pimeni // TavdiSvili m. eqvsi ese. _ Tb.: inteleqti, 2001. _ gv. 56-58.

577. lebaniZe m. sityva [warmoTqmuli mTawmindis panTeonSi gadmosvenebisas 2000 w. 26 maiss] // lebaniZe m. Txzulebani oTx tomad. t. 4. _ Tb.: merani, 2001. _ gv. 325-326.

578. miqelaZe l. istoriul siZveleTa dacva da qarTveli mecenatebi: [e. TayaiSvilis TaosnobiT daarsebuli saq. saistor. da saeTnogr. saz-ba da qarTveli mecenatebi] // Ziebani. _ 2001. _ #7. _ gv. 104-106.

123

579. mWedliZe i. pavle ingoroyva sxeuliT tyvias daatarebda: [p. ingoroyvasa da e. TayaiSvilis megobroba] // sarke. _ 2001. _ #41. _ 10-16 oqt. _ gv. 30.

580. saqarTvelos damoukideblobis aqti (1918 w. 26 maisi) // SaraZe g. qarTuli emigrantuli Jurnalistikis istoria. t. II. _ Tb., 2001. _ gv. 131-141; SaraZe gurami, SaraZe giorgi. istoriuli relikviebis dabruneba 1918-1921. _ Tb., 2001. _ gv. 26-43: sur. _ xelmowera: ... e. TayaiSvili [da sxv.].

581. Citaia g. eqvTime TayaiSvili da qarTuli eTnografia // Citaia g. Sromebi. _ t. 5. _ Tb., 2001. _ gv. 64-72.

582. jafariZe o. e. TayaiSvili da saqarTvelos arqeologia // Dedicatio: istoriul-filologiuri Ziebani. _ Tb., 2001. _ gv. 455-460.

2002

583. gabunia g. ras erCoda `kgb~ eqvTime TayaiSvils?

[cxovrebis ukanaskneli wlebi] // dilis gazeTi. _ 2002. _ 24 seqt. _ gv. 7.

584. gabunia g. `wminda eqvTime gadamrCeneli.~ warsulis imediani mwignobari _ raindi meWurWleTuxucesi // dilis gazeTi. _ 2002. _ 18 oqt. _ gv. 16.

585. mangleli s. `eqvTime TayaiSvilis pirveli muzeumis damaarseblis saxeli meamayeba~: [e. TorTlaZis Rvawli dmanisis raionis sof. gomareTis skolisaTvis e. TayaiSvilis saxelis miniWebisa da muzeumis daarsebis saqmeSi] // axali epoqa. _ 2002. _ 4-10 oqt. _ gv. 9.

586. metreveli r. eqvTime TayaiSvili // saqarTvelo- sTvis, saqarTvelosTvis, saqarTvelosTvis!: [krebuli]. sakiTxavni ymawvilTaTvis. t. 6. / Semdg.-red. da gamomc. a. bregaZe. _ [Tb.]: cicinaTela, 2002. _ gv. 249-253.

587. mosiaSvili i. eqvTime TayaiSvili saxelmwifo arqivSi gaixsenes: [arqivSi daculi 1935 wlis 26 apriliT daTariRebuli werilis gamomzeureba; mecnieris saxelobis saxl-muzeumis gaxsna TbilisSi] // dilis gazeTi. _ 2002. _ 31 oqt. _ gv. 7.

124

588. niguriani g. umTavres monapovars dakargva ar emuqreba, qveyana jer ar daleula, batono eqvTime // rezonansi 2002. _ 28 agv. _ gv. 8; 29 agv. _ gv. 8.

589. niguriani g. Cumad wavida zecisaken: [e. TayaiS- vilis gardacvalebis 50 wlisTavi] // saqarTvelos respublika. _ 2002. _ 8 seqt. _ gv. 4.

590. piradi mimowera: [d. kakabaZis ori werili e. TayaiSvils] // margvelaSvili p. daviT kakabaZis arqividan. _ Tb.: nekeri, 2002. _ gv. 112-113.

591. Carkviani, m. eqvTime TayaiSvilis mier Catarebuli arqeologiuri gaTxrebi vanis naqalaqarze // Ziebani. _ 2002. _ #10. _ gv. 57-61. _ rez. ingl.

592. Carkviani m. eqvTime TayaiSvilis mier Catarebuli savele arqeologiuri samuSaoebi: [1889-1922 ww.] // Ziebani. _ 2002. _ #9. _ gv. 88-100. _ rez. ingl.

593. `Cems Tavze aRebul movaleobas msxverplad vewirebi.~ eqvTime TayaiSvili _ Sinapatimrad qceuli RvTiskaci: [saq. uSiSroebis saministros samecn.-teq. centris ufrosis moadgile g. sulaZis naambobi / Caiwera T. xurcilavam] // sarke. _ 2002. _ 20-26 noemb. (#47). _ gv. 30-31: sur.

594. caguriSvili T. meWurWleTuxucess daviwyeba ar uweria [xsovnis saRamo saxelmw. saarqivo departamentSi] // saqarTvelos respublika. _ 2002. _ 2 noemb. _ gv. 8.

595. wmida sinodis sxdomis oqmi. 2002 wlis oqtomberi _ didi mecnieri da sazogado moRvawe, saqarTvelos avtokefaliisaTvis mebrZoli, erovnuli saganZurisa da siwmindeebis gadamrCeni, uRmrToTagan devnili. xsenebis dRe 3 ianvari (Zv. stiliT). ewoda `wmida eqvTime RvTiskaci~ // madli. _ 2002. _ #8-10.

596. jafariZe o. yvela eqvTime TayaiSvili ver iqneba: [arqeologiis miRwevebi saqarTveloSi] / esaubra T. milorava // axali epoqa. _ 2002. _ 26-28 Teb. _ gv. 11.

597. Гамкрелидзе Т. Жизнь и подвиг Эквтиме Такаишвили // Свободная Грузия. – 2002. – 4 окт. – С. 5.

125

2003 598. axvlediani g. miTologiis sakiTxebi eqvTime

TayaiSvilis xelnawer naSromebSi // lit. Ziebani. _ 2003. _ XXIV. _ gv. 434-445. _ rez. ingl.

599. bubulaSvili e. wmida eqvTime RvTiskacis Rvawli saqarTvelos eklesiis winaSe // sapatriarqos uwyebani. _ 2003. _ #19-20-22.

600. mirianaSvili m., Ciqovani o. eqvTime TayaiSvilis parizuli werilebi: [1935 wels vukol beriZisa da germane mgalobliSvilisadmi gamogzavnili ori werilis sruli teqsti] // mnaTobi. _ 2003. _ #9-10. _ gv 153-159.

601. SaraZe g. qarTuli emigrantuli Jurnalistikis istoria. t. 3. _ Tb., 2003.

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv.: 8, 9, 37, 59, 87, 106, 169, 399, 400.

602. SaraZe g. qarTuli emigrantuli Jurnalistikis istoria. t. 4. _ Tb., 2003.

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv.: 214, 366, 370. 603. ciciaSvili a. eqvTime TayaiSvili da ioseb

eligulaSvili _ qarTveli da qarTveli ebraeli parizSi gaxiznuli qarTuli ganZis mcvelni // ciciaSvili a. ebraeloba da saqarTvelo. _ Tb., 2003. _ gv. 354-355.

604. wmida eqvTime TayaiSvili: fragmenti mogonebidan saganZuris Semonaxvis Sesaxeb // moyvasi. _ 2003. _ #4. _ ianvari. _ gv. 7.

605. wmida eqvTime RvTiskaci (TayaiSvili) // qarTvel wmindanTa cxovrebani / Semdg. dekanozi a. miqaberiZe. _ Tbilisi-aTeni. _ 2003. _ gv. 12-14.

606. wmida RvTiskaci (TayaiSvili) + 1953 // wmindanTa cxovreba. wg. I. / Semdg. dekanozi zaqaria maCitaZe, manana bukia, maka bukia. _ Tb.: bondo macaberiZis gam-ba, 2003. _ gv. 16-19.

607. jRarkava z. mogzauoba ganZTan erTad // imiji. _ 2003. _ #9. _ gv. 20-23.

126

2004 608. bubulaSvili e. eqvTime TayaiSvilis Rvawli

saqarTvelos eklesiis winaSe // religia. _ 2004. _ #1-3. _ gv. 22-30. _ rez. rus.

609. gabunia g. `brZeni mmarTvelis movaleobaa, mSvidobiani gziT gadaWras yvela mniSvnelovani sakiTxi~: [wmida eqvTime TayaiSvilis mogonebidan] // dilis gazeTi. _ 2004. _ 17 ianv. (#12). _ gv. 9.

610. dauSvili r. siZveleTa Wirisufali // Tbilisi. _ 2004. _ 15-16 dek. _ gv. 5.

611. kapanaZe T. eqvTime TayaiSvilis Rvawls qarTveli studentebi pativs miageben: [xsovnisadmi miZRvnili gamofena Tbilisis iv. javaxiSvilis sax. saxelmw. un-tSi] // axali versia. _ 2004. _ 11-13 maisi (170). _ gv. 13.

612. kilasonia s. eri gmirebSi povebs suls // qarTuli universiteti. _ 2004. _ 26 maisi. _ 1 ivn. _ gv. 5.

613. mardaleiSvili v. guram SaraZem eqvTime TayaiSvilis disertacia aRmoaCina [e. TayaiSvilis ucnobi sakandidato disertaciis Sesaxeb] // saqarTvelos respublika. _ 2004. _ 26 agv. _ gv. 3, 4.

614. mirianaSvili m., CxaiZe g. saqarTvelodan gatanili ganZeulis dabruneba (ganZeulis CamonaTvaliT) // mnaTobi. _ 2004. _ #5-6. _ gv. 157-169.

615. muzeumis moamageni: [1934 wliT daTariRebuli e. TayaiSvilis ucnobi werili ilia zdaneviCisadmi 1917 wels tao-TirTum ispiris xeobaSi Catarebuli eqspediciis Sesaxeb] // saqrTvelis xelovnebis saxelmw. muzeumis narkvevebi. _ 2004. _ IX. _ gv. 206-207.

616. saiTiZe g. emigraciaSi. naw. II. [vladimer goguaZisa da `levilis deda~ nametia berZeniSvilis urTierToba e. TayaiSvilTan da am urTierTobis amsaxveli ucnobi werilebi] // lit. mesxeTi. _ 2004. _ ivnisi (#6). _ gv. 2, 6.

617. qavTaria m. eqvTime TayaiSvilis arqeografiuli moRvaweoba // mwignobari’04. _ Tb., 2004. _ gv. 42-62.

127

618. SaiSmelaSvili T. saTayvano xateba universitet-Si: [xsovnis saRamo Tbilisis saxelmw. un-tSi] // Tbilisi. _ 2004. _ 17-18 maisi (#51). _ gv. 4.

619. SaraZe g. qarTuli emigrantuli Jurnalistikis istoria. t. 5. _ Tb., 2004. _ 600 gv.

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv.: 8, 9, 14, 16, 33, 89, 142, 172, 284, 285, 336, 362, 423, 465, 470, 492, 493, 565, 566.

620. SaraZem eqvTime TayaiSvilis ucnobi naSromebi aRmoaCina: [preskonferencia peterburgs arqivSi e. TayaiSvilis ucnobi naSromebis aRmoCenis Sesaxeb] // axali Taoba. _ 2004. _ 29 seqt. (#269). _ gv. 10.

621. Carkviani k. gancdili da naazrevi, 1906-1994: [mogonebebi / mT. red. z. jiblaZe]. _ Tb.: merani, 2004. _ 679 gv.

e. TayaiSvilis Sesaxeb gv.: 507-511. 622. Carkviani m. eqvTime TayaiSvili da XIX-XX ss-is

mijnis saqarTvlos arqeologia: disert. ist. mecn. kand. xarisxis mosapoveblad / saq. mecn. akad. arqeol. kvlevis centri. _ Tb., 2004. _ 161 gv.: ruq.

623. cincaZe d. wmida eqvTime RvTiskaci // saqarTve-los respublika. _ 2004. _ 16 ianv. _ gv. 1, 5.

624. Gamkrelidze G. On the History of Archeology in Georgia (Part I) // Journal of Georgian Archeology. The Journal of the Otar Lordkipanidze Centre for archeological studies. I. Georgian Academy of Sciences. _ Tbilisi , 2004. – P.208-217.

2005

625. burWulaZe T. mTawminda: fiqrebi eqvTime

TayaiSvilze: [leqsi] // lit. saqarTvelo. _ 2005. _ 20 mai-si (#19). _ gv. 10.

626. zanguraSvili vl. saqarTvelos gamoCenili moR- vaweni qsnis xeobaSi: eqvTime TayaiSvili ficxelau-rebTan // zanguraSvili vl. qsnis xeobis warsuli da awmyo. _ Tb., 2005. _ gv. 75.

627. kvantaliani S. xalxuri sityviereba eqvTime Taya- iSvilis `Zvel saqarTveloSi~. _ Tb.: Tbil. un-tis gam-ba, 2005. _ 142 gv.

128

628. saiTiZe g. hainrix gusenis ucnobi werilebi eqvTime TayaiSvilisa da korneli kekeliZisadmi: (XXs-is 10-20-iani wlebi) // qarTuli diplomatia. _ 2005. _ t. 12. _ gv. 370-393. _ rez. ingl.

629. uruSaZe l. akademikos eqvTime TayaiSvilis emig- raciis periodis kulturul-sagamomcemlo moRvawe-obis zogierTi sakiTxi // saistorio vertikalebi. _ 2005. _ #9. _ gv. 9-14. _ rez. ingl.

630. SamilaZe v. saqarTvelos saistorio da saeTnog- rafio sazogadoeba da eTnografiuli kvlevis zogierTi sakiTxi e. TayaiSvilisa da iv. javaxiSvilis Semoqmedeba- Si // qarTuli eTnologia. _ 2005. _ I. _ gv. 30-49. _ rez. rus.

631. SaraZe g. ...ase iwyeboda wm. eqvTime RvTiskaci _ TayaiSvili. _ Tb.: eqvTime TayaiSvilis fondi da s.-peterburgis qarT. saTvistomo, 2005. _ 431 gv.: fot. _ (g. SaraZis biografiuli biblioTeka `biografika~. seria 2; qarTuli mecnierebis istoria).

Sinaarsi: winasityvaobis magier. _ gv. 5-9; eqvTime TayaiSvili _ ozurgeTis da foTis samazro saswavleblis mowafe. _ gv. 10-23; eqvTime TayaiSvili quTaisis klasikur gimnaziaSi da misi pirveli ucnobi samecniero werilebi. _ gv. 24-101; eqvTime TayaiSvili peterburgis universitetSi da misi ucnobi sadisertacio Sroma. _ gv. 102-414; pirTa geografiuli saZiebeli. _ gv. 415-430.

632. Sengelia k. e. TayaiSvilis eqspediciebis epigrafikuli monapovari samxreT saqarTveloSi: [istoriul taoSi, 1902, 1907 da 1917 ww.] // Sengelia k. tao-klarjeTis epigrafikis Seswavla; Tsu. _ Tb.: nekeri, 2005. _ gv. 34-60.

633. CafiZe n., bedoiZe k. Jamgulani / red. z. abaSiZe. _ Tb., 2005. _ 135 gv.: sur. (1 f. wmida eqvTime RvTiskacis xati. xatmweri l. saluqvaZe; 1 f. e. TayaiSvili brinjaos bareliefi. avt. m. berZeniSvili): e. TayaiSvilis sax. kult.-samecn., saqvelmoqmedo centri, fazisis mecniere- bisa da kulturis akademia.

CafiZe n., bedoiZe Jamgulani / red. z. abaSiZe. [meore gamocema] _ Tb., 2006. _ 140 gv.: sur.: e. TayaiSvilis sax. kult.-samecn., saqvelmoqmedo centri, fazisis mecnierebi-

129

sa da kulturis akademia. (wigni identuria 2005 wlis gamocemis).

Sinaarsi: wmida eqvTime RvTiskacis tropari. _ gv. 5-7; winaTqma. _ gv. 8-11; eqvTime TayaiSvilis cxovreba da moRvaweoba. _ gv. 12-48 (statiaSi mocemulia TayiSvilebis genealogia gv. 16-18); Tavs qarTvelebad Tvlidnen (poltorackebi). _ gv. 49-53; bubulaSvili e. eqvTime TayaiSvilis Rvawli saqarTvelos eklesiis winaSe. _ gv. 54-64; saluqvaZe s. eqvTime TayaiSvilis Rvawli wamal- mcodneobisa da medicinis istoriis Seswavlis saqmeSi. _ gv. 65-100; sionis taZris sakurTxevlis gadasafareblis istoria. _ gv. 101-106; wmida sinodis gadawyvetileba. _ gv 107-110; epizodebi. _ gv. 111-115; koroSinaZe v. eqvTimes dReebi grZeldeba. _ gv. 116-117; berZeniSvili m. Rirseulni. _ gv. 117; boloTqma. _ gv. 118; dasaflaveba [leqsi] eqvTime TayaiSvils. _ gv. 119; literatura. _ gv. 120; CafiZe n. mematianeTa mematiane: eqvTime TayaiSvili da qarTuli saistorio wyaroebi. _ gv. 121; gociriZe g. qarTuli sufris etiketi: sufris saxeebi da maTi klasifikacia, sxdomis wesebi. _ gv. 121-127; sixaruliZe q. xalxuri higienis tradiciebi qarTuli werilobiTi wyaroebis mixedviT (`xelmwifis karis garigeba~). _ gv. 128-132.

634. cincaZe d. amnair adamianebs taZris kedlebze xatavdnen: [erovnuli ganZis samSobloSi dabrunebis 60 wlisTavi] // saqarTvelos respublika. _ 2005. _ 9 apr. _ gv. 4.

635. wmida eqvTime RvTiskaci (TayaiSvili) // XX saukunis moRvaweebi: maT ar uRalates qristes / Semdg.-gamomc.: k. paiWaZe. _ Tb., 2005. _ gv. 61-64.

2006

636. buJuaSvili m. didi winaprisadmi krZalva, pativi

[e. TayaiSvlis samlocvelo bina-muzeumisa da misi saxelobis fondis saqmianobis Sesaxeb] // Tbilisis universiteti. _ 2006. _ 23 marti (#8). _ gv 2.

130

637. ToraZe v., ToraZe n. `da akiafdnen saqarTvelos cis kabadonze~ // ToraZe v., ToraZe n. saqarTvelos mar- Tlmadidebeli eklesiis istoria. _ [Tb.]: elfi, [2006]. _ gv. 288-291.

2007 638. bujiaSvili e. suraTebi RvTiskacis samlocvelo-

dan // Cveni mwerloba. _ 2007. _ 11 maisi. _ #10 (36). _ gv. 32, 35.

639. Carkviani m. eqvTime TayaiSvilis arqeologiuri moRvaweoba [1894 da 1896 wlebSi] // saqarTvelos arqeol. ist. sakiTxebi. _ Tb., 2007. _ gv. 178-201. _ rez. ing.

640. Wyonia a. qarTuli oqromWedlobis Seswavlis istoriidan // saqarTvelos arqeol. ist. sakiTxebi. _ Tb., 2007. _ gv. 265-272. _ rez. ingl.

2008

641. gamoCenil adamianTa cxovrebis epizodebi: [kre-

buli]. sakiTxavi wigni ymawvilTaTvis. t. 16. / Semdg.-red. da gamomc. a. bregaZe. _ [Tb.]: cicinaTala, 2008. _ 352 gv.

Sinaarsi: ... sanikiZe l. eqvTime TayaiSvili (1863-1953). _ gv. 152-158; WumburiZe z. `vefxistyaosnis~ xelnaweri da eqvTime TayaiSvili. _ gv. 158-160; beriZe v. eqvTime TayaiSvilis dabruneba. _ gv. 160-162; beriZe v. eqvTime TayaiSvilis dabadebis dRe. _ 162-163.

642. eqvTime TayaiSvili // zozraSvili t. didi qarT- velebi: cxovrebis qronikebi. _ Tb.: gam-ba palitra L, 2008. _ gv. 271-273.

643. niJaraZe n. aleqsandre roiniSvili: qarTuli fotografiis saTaveebTan [e. TayaiSvilis mier al. roini- Svilis fotokoleqciis istoriuli muzeumisaTvis gada- cemis gamo] // Jurn. artifaqti. _ # zero. – 2008. – gv. 53.

131

644. CafiZe n. eqvTime-RvTiskacis iubile dausrule- bel eklesiasTan aRiniSneba [TbilisSi 24-e sajaro skolis mimdebare teritoriaze mSenebare `wminda eqvTime RvTiskacis taZari~] // rezonansi. _ 2008. _ 17 ianv. (#12). _ gv. 10.

2009

645. gamofena `eqvTime TayiSvili~ erovnul arqivSi // 24 saaTi. _ 2009. _ 5 noemberi. 646. iremaSvili e. eqvTime TayaiSvilis piradi arqivi isev gamofines // axali Taoba. _ 2009. _ 11 noemberi. 647. iusticiis saministros erovnul arqivSi gaixsna gamofena _ `eqvTime TayaiSvili~ // kviris palitra. _ 2009. _ 5 noemberi. 648. cincaZe d. eqvTime TayaiSvilis nakvalevze. _ Tb.: universali, 2009. _ 212 gv. 649. xaxutaiSvili d. eqvTime TayaiSvili rogorc istorikosi // xaxutaiSvili d. samtomeuli. [mT red. n xazaraZe]. Sromebi. [t.] II. _ baTumi: SoTa rusTavelis saxelmwifo un-ti, 2009. _ gv. 263-269.

2010

650. mania e. 16 ianvari eqvTime TayaiSvilis xsenebis dRea // qarTuli universiteti. _ 2010. _ 21-27 ianv. (#48). _ gv. 2.

132

saiubileo TariRebisaiubileo TariRebisaiubileo TariRebisaiubileo TariRebi

JUBILEE DATES

DATES COMMÉMORATIVES

dabadebisdabadebisdabadebisdabadebis 100100100100 wlisTaviwlisTaviwlisTaviwlisTavi

100100100100 YEAR ANNIVERSARY

CENTENAIRE

651. badriZe S. didi mecnieri da moRvawe // mnaTobi. _ 1963. _ #1. _ gv. 176-183.

652. baramia a. didi mecnieris xsovnas mieZRvna: [saiubileo sesia quTaisSi] // quTaisi. _ 1963. _ 5 ivn. _ gv. 3.

653. berZeniSvili n. sityva akademikos eqvTime Taya- iSvilis dabadebis 100 wlisTavisadmi miZRvnil saiubileo sxdomaze 1963 wlis 15 ianvars // berZeniSvili n. saqarTvelos istoriis sakiTxebi. V. _ Tb.: mecniereba, 1971. _ gv. 128-136.

654. gamsaxurdia k. saqarTvelos meWurWleTuxucesi // lit. saqarTvelo. _ 1964. _ 22 maisi. _ gv. 2.

655. gozaliSvili S. eqvTime TayaiSvili // lit. gazeTi. _ 1963. _ 18 ianv. _ gv. 3; sabW. oseTi. _ 1963. _ 5 Teb. _ gv. 4; leninis droSa (maxaraZe). _ 1963. _ 17 ianv. _ gv. 3; alaznis ganTiadi (Telavi). _ 1963. _ 20 ianv. _ gv. 3.

656. e. TayaiSvilis dabadebis 100 wlisTavis aRsaniS- navad: [mzadeba iubilesaTvis] // Tbilisi. _ 1963. _ 25 marti. _ gv. 3.

657. e. TayaiSvilis xsovnis aRsaniSnavad: [saiubileo samecn. sesia Tbil. un-tSi] // komunisti. _ 1963. _ 23 marti. _ gv. 4; Tbilisi. _ 1963. _ 25 marti. _ gv. 3.

658. lomTaTiZe g. didi moWirnaxule // komunisti. _ 1963. _ 30 ianv. _ gv. 3.

659. xerxeuliZe g. Rvawlmosili mecnieri // Tbilisi. _ 1963. _ 26 ianv. _ gv. 3.

133

660. Видный ученый – историк: [Научная сессия АН ГССР и Тбил. гос.ун-та] // Заря Востока. – 1963. – 27 марта. – С. 4.

661. Дондуа В. Неутомимый труженик науки // Заря Востока. – 1963. – 24 марта. – С. 4.

662. К юбилею Е. Такаишвили: [Мероприятия проводимые в республике] // Заря Востока. – 1963. – 22 марта. – С. 4.

663. Ломтатидзе Г. А. Евфимий Семенович Такаишвили: [Памяти историка] // Советская археология. – 1964. - №3. – С. 165-169.

664. Метревели Р. Ученый – энтузиаст // Веч. Тбилиси. – 1963. – 14 янв. – С. 3.

dabadebisdabadebisdabadebisdabadebis 120120120120 wliswliswliswlisTTTTaviaviaviavi

120 120 120 120 YEARS ANNIVERSARY

120e ANNIVERSAIRE

665. arCvaZe n. eqvTime TayaiSvili [sof. lixaurSi dadgmuli mecnieris Zegli. moqandake a. gomarTeli, arqiteqt. r. gogoliSvili] // saqarTvelos qali. _ 1983. _ #3. _ gv. 9: sur.

666. badriZe S. qarTuli istoriografiis raindi // saq. ssr mecn. akad. macne. ist., arqeol., eTnogr. da xelovn. ist. seria. _ 1983. _ #1. _ gv. 199-205.

667. TvalTaveli al. qarTveli eris didi moWirnaxu- le // ivris ganTiadi (sagarejo). _ 1983. _ 22 ianv. _ gv. 4.

668. kelenjeriZe e. eqvTime TayaiSvili sazRvargareT // saq. ssr mecn. akad. macne. enisa da lit. seria. _ 1983. _ #2. _ gv. 11-23.

669. kurTxeulia nabiji valmoxdilisa [werilebi]: saRamo sabavSvo wignis saxlSi; igonebs niko kecxoveli; movusminoT nino RoRoberiZes, saxelovani mecnieris [g. lomTaTiZis] meuRles / masalebi moamzada z. gabroSvilma // wignis samyaro. _ 1983. _ 26 oqt. (#20). _ gv. 3, 6: sur.

670. losaberiZe d. Rvawli didi eriskacisa [saiubileo saRamo quTaisis al. wulukiZis saxl-muzeumSi] // quTaisi. _ 1983. _ 27 ianv. _ gv. 3: sur.

134

671. mieZRvna didi mecnieris xsovnas [samecn. sesia baTumis saxelmw. ped. in-tSi] // sabWoTa aWara. _ 1983. _ 29 dek. _ gv. 4.

672. nozaZe n., liluaSvili m. WeSmariti mecnieri, moqalaqe, adamiani // samecn.-sainf. biuleteni. _ 1983. _ #43-44. _ gv. 123-125. (saq. ssr ministrTa sabWo. saarqivo sammarTvelo).

673. pavliaSvili al. akademikosi eqvTime TayaiSvili da qsnis xeoba // sabW. oseTi. _ 1983. _ 18 Teb. gv. 4; lenineli (znauri). _ 1983. _ 17 Teb., 19 Teb.

674. samecniero sesia: [saq. ssr mecn. akademiis, Tbil. un-tis da mweralTa kavSiris gaerT. samecn. sesia] // Tbilisis universiteti. _ 1983. _ 30 seqt. _ gv. 3.

675. surgulaZe a. zneobrivi gmirobis magaliTi // komunisti. _ 1983. _ 24 seqt. _ gv. 3: sur.

676. qadeiSvili e. valmoxdili mamuliSvilis dRe // leninis droSa (maxaraZe). _ 1983. _ 19 maisi. _ gv. 3.

677. SaniZe a. eqvTime TayaiSvili // Tbilisis universiteti. _ 1983. _ 30 seqt. _ gv. 3.

678. caiSvili s. saSviliSvilod gadaecemis... // lit. saqarTvelo. _ 1983. _ 14 ianv. _ gv. 10-11: sur.

679. wereTeli g. eqvTime TayaiSvilis 120 wlisTavi- saTvis // guSagi. _ 1984. _ ivlisi (#1). _ gv. 27-30.

680. xomeriki W. Taobebs gadaecema: eqvTime TayaiSvi- lis xsovnisadmi miZRvnili dResaswauli lixaurSi // soflis cxovreba. _ 1983. _ 14 maisi.

681. jiblaZe g. eqvTime TayaiSvili // mnaTobi. _ 1983. _ #5. _ gv. 138-147.

682. jibRaSvili a. saqarTvelos istoriis patriarqi // gamarjvebis droSa (lagodexi). _ 1983. _ 4 oqt. _ gv. 3.

683. jorbenaZe s. eqvTime TayaiSvilis xeliT... // Tbilisis universiteti. _ 1983. _ 30 seqt. _ gv. 3.

135

dabadedabadedabadedabadebisbisbisbis 125125125125 wlisTaviwlisTaviwlisTaviwlisTavi

125 YEARS ANNIVERSARY

125e ANNIVERSAIRE

684. gabaSvili z. eqvTime TayaiSvilis xsovnas mieZRvna [Tbil. un-tis da g. leoniZis sax. qarTuli lit-ris. saxelmw. muzeumis erToblivi gamsvleli sesia maxaraZeSi] // ax. komunisti. _ 1988. _ 30 ivn. _ gv. 3.

685. donaZe l. WeSmariti qarTuli sulis matarebeli: [cxovrebisa da sazogado moRvaweobis amsaxveli saiubileo gamofena g. leoniZis sax. qarTuli lit-ris saxelmw. muzeumSi] // saxalxo ganaTleba. _ 1988. _ 20 maisi. _ gv. 3.

686. eqvTime TayaiSvilisadmi miZRvnili saRamo [saq. saxelmw. filarmoniis did darbazSi] // ax. komunisti. _ 1988. _ 31 maisi. _ gv. 3; komunisti. _ 26 maisi. _ gv. 3; Заря Востока. – 1988. – 26 мая. – С. 3.

687. metreveli r. valmoxdili erisa da qveynis winaSe // komunisti. _ 1988. _ 21 Teb. _ gv. 3: sur.

688. mecnieris xsovnas mieZRvna: [samecniero sesia ozurgeTSi] // komunisti. _ 1988. _ 6 ivl. _ gv. 4.

689. sakvirveleba: [saq. kulturis fondis mier mowyobili xsovnis saRamo filarmoniis did darbazSi] // Tbilisi. _ 1988. _ 25 maisi. _ gv. 2: sur.

690. SiukaSvili n. valmoxdili // ganaxlebuli mesxeTi (adigeni). _ 1988. _ 28 ivl.

691. WeliZe g. xvalindel gakveTilze: [e. TayaiSvilis gaxseneba] // saxalxo ganaTleba. _ 1988. _ 29 marti. _ gv. 4.

692. WumburiZe i. `saarakoa Cveni gadarCena~: [saiubileo saRamo g. leoniZis sax. qarTuli lit-ris. saxelmw. muzeumSi: a. afaqiZis, v. beriZis, g. Jordanias mogonebebi] // Tbilisi. _ 1988. _ 14 maisi. _ gv. 4: sur.

693. Вспоминая дорогие имена: Вечер в Тбилисской Гос. филармонии // Лит. Грузия. – 1988. - №2. – С. 224.

694. Гелашвили М. Радетель // Молодежь Грузии. – 1988. – 26 мая. – С. 4.

136

695. Джинджихашвили М. Еквтиме Такаишвили: [Биография] // Заря Востока. – 1988. – 10 апр. – С. 3.

696. Донадзе Л. Истинный духом грузин // Народное образо- вание. – 1988. – 20 мая. – С. 3.



130e ANNIVERSAIRE

697. beriZe v. sworupovari mamuliSvili: [sityva veris baRSi e. TayaiSvilis Zeglis gaxsnaze] // Tbilisis universiteti. _ 1993. _ 5 Teb. (#4, 5). _ gv. 2-3; qarTuli kultura. _ 1993. _ 25-31 marti. _ gv. 6.

698. gabriaZe m. TiTqos daRlili saqarTveloa: [Zeglis gaxsna veris parkSi] // saqarTvelos respublika. _ 1993. _ 2 Teb. _ gv. 4: sur.

699. gabriaZe m. saqarTvelos meWurWleTuxucesi: [Zeglis gaxsna veris parkSi] // qarTuli qronika. _ 1993. _ #1. _ 8 Teb.

700. gaixsna eqvTime TayaiSvilis Zegli [TbilisSi, veris parkSi. moqandake b. avaliSvili] // Tbilisi. _ 1993. _ 1 Teb. _ gv. 1: sur.

701. gamcemliZe d. saqarTvelos meWurWleTuxucesi [sajaro sxdoma iv. javaxiSvilis sax. Tbilisis saxelmw. un-tSi] // iveria eqspresi. _ 1993. _ 28 apr. _ gv. 2.

702. eris sindisisa da sispetakis simbolo: [Zeglis gaxsna] // lit. saqarTvelo. _ 1993. _ 5 Teb. _ gv. 2.

703. kasraZe q. eqvTime: [leqsi] // saqarTvelos respublika. _ 1993. _ 2 Teb. _ gv. 4.

704. kvitaiSvili e. samudamo madlierebis gamoxatuleba [Zeglis gaxsna veris parkSi] // lit. saqarTvelo. _ 1993. _ 5 Teb.

705. nayofia T. meWurWleTuxucesi mobrZanda [Zeglis gaxsna veris parkSi]. _ macne (gaz.). _ 1993. _ 3 Teb. (#2). _ gv. 1.

137

706. tabliaSvili q. didi meWurWleTuxucesi // sof-lis cxovreba. _ 1993. _ 28 agv. _ gv. 4.



140e ANNIVERSAIRE

707. amirxanaSvili i. simbolo qarTuli patiosnebisa // lit. saqarTvelo. _ 2003. _ 21-27 Teb. _ gv. 1.

708. gavaSeli c. mciredic Seiwirebis // lit. saqar-Tvelo. _ 2003. _ 28 Teb. _ gv. 12.

709. gaixsna wmida eqvTime RvTiskacis muzeumi: [2003 wlis 11 maiss] // sapatriarqos uwyebani. _ 2003. _ #19 (226). _ gv. 5.

710. guguSvili m. valmoxdili // lit. saqarTvelo. _ 2003. _ 4-10 apr. _ gv. 6.

711. ebanoiZe T. saubari RvTiskacis saqmeebze: [xsovnisadmi miZRvnili samecn. sesia iv. javaxiSvilis sax. ist. da eTnogr. in-tSi] // Tbilisi. _ 2003. _ 6-7 ivn. _ gv. 4; saqarTvelos respublika. _ 2003. _ 20 ivn. _ gv. 8.

712. eqvTime TayaiSvilis saxelis ukvdavsayofad: [memorialuri bina-samlocvelos gaxsna TbilisSi, vaSlovanis quCaze] // kalmasoba. _ 2003. _ #5 (70). _ gv. 2.

713. vaSaZe T. nostalgia: saqarTvelos marTlmadi-debeli eklesiis wmida sinodma eqvTime TayaiSvili wmidanad Seracxa da `eqvTime RmrTiskaci~ uwoda, misi xsenebis dRed ki 3 ianvari (Zv. stiliT) daawesa // mSvidoba yovelTa. _ 2003. _ 1-18 ianv. _ #1. _ gv. 5.

714. TaTaraSvili n. eqvTime TayaiSvilis muzeumi klub-restoran `emigrantSi~ // 24 saaTi. _ 2003. _ 14 ivn. _ gv. C 6.

715. inasariZe S. ra ganZi gvqonia, ra mxne ra mdidari // saqarTvelos respublika. _ 2003. _ 13 ianv. _ gv. 8.

716. istoriul-eTnografiuli Studiebi VII. iv. javaxiSvilis sax. ist. da eTnolog. in-tSi 2003 w. 24-25 ivniss Catarebuli akad. eqvTime TayaiSvilisadmi

138

miZRvnili axalgazrda mecnierTa da aspirantTa dargTaSorisi konferenciis masalebi. _ Tb.: mematiane, 2003. _ 270 gv.

717. istoriul-eTnologiuri, lingvisturi Ziebani. fazisi I. eZRvneba eqvTime TayaiSvilis iubiles dabadebidan 140 wlisa da gardacvalebidan 50 wlisTavs / n. CafiZis saerTo red-iT. _ Tb., 2002. _ 374 gv.

Sinaarsi: winaTqma. _ gv. 12-14; niguriani g. eqvTime TayaiSvili. mowamed dabadebuli, wmindanad aRsrulebu- li. _ gv. 24-31; ...sixaruliZe q. sityva `brZnas~ ganmarte- bisaTvis eqvTime TayaiSvilis eTnografiuli memkvidre- obidan. _ gv. 41-45; ... interviu eqvTime TayaiSvilis sax. pirveli muzeumis (sof. gomareTi, qvemo qarTli) damaarsebelTan _ ermile TorTlaZesTan. esaubra k. bedoiZe. _ gv. 356-360; natriaSvili m. nekisa. legenda eZRvneba eqvTime TayaiSvilis naTel xsovnas. _ gv. 361-374.

718. koroSinaZe v. xidi Taobebs Soris: [e. TayaiSvi- lis dReebTan dakavSirebuli RonisZiebebis gamo] // axali epoqa. _ 2003. _ 7-13 Teb. _ gv. 3.

719. kukava i. wmida eqvTime RvTiskaci: [memorialuri muzeumis gaxsnis gamo] // Tbilisi. _ 2003. _ 16-17 maisi. _ gv. 4.

720. lemonjava e. saqarTvelos meWurWleTuxucesi: guSin eqvTime TayaiSvilis gardacvalebidan 50 weli Sesrulda // mTavari gazeTi. _ 2003. _ 14 ivn. _ gv. 18.

721. mamuliSvilis saiubileod: [sesia aWaris Tbilisis warmomadgenlobaSi] // lit. saqarTvelo. _ 2003. _ 27 ivn. _ 3 ivl. _ gv. 2.

722. metreveli r. RvTiskaci. // saqarTvelos respub-lika. _ 2003. _ 15 ianv. _ gv. 3.

723. simbolo qarTuli patiosnebisa: [e. TayaiSvilis Zegli sof. lixaurSi / moqandake a. gomarTeli, arqiteq-tori r. gogoliSvili] // lit. saqarTvelo. _ 2003. _ 21-27 Teb. _ gv. 1.

724. tukvaZe e. axlaRa viwyebT eqvTime TayaiSvilis Secnobas // dilis gazeTi. _ 2003. _ 14 ivn. _ gv. 3.

139

725. failoZe n. meWurWleTuxucesi vaSlovanis quCaze dabrunda [memorialuri saxl-muzeumis gaxsna] // saqarT-velos respublika. _ 2003. _ 13 maisi. _ gv. 1, 2.

726. fircxalava n. eqvTime TayaiSvili da qarTuli saganZurTsacavi // saqarTvelos biblioTeka. _ 2003. _ #4. _ gv. 55-58.

727. RvTiskaci eqvTime TayaiSvili. krebuli saarqivo da perioduli presis masalebis mixedviT / Semdg. i. Tav-beriZe. red. g. WeliZe. eZRvneba wmida eqvTime RvTiskacis (TayaiSvilis) dabadebidan 140 da gardacvalebidan 50 wlisTavs / daibeWda uwmindesisa da unetaresis, sruliad saqarTvelos kaTolikos-patriaris ilia II locva-kurTxeviT seriidan `qarTveli wmidanebi~. wg. 1. (pirveli gamocema). _ [Tb.:] saqarTvelos sapatriarqos gam-ba, 2004. _ 399 gv: sur., 1 f. wmida eqvTime RvTiskacis xati / avtori d. xidaSeli.

RvTiskaci eqvTime TayaiSvili. wg. 1. (meore gamocema). – [Tb.,] 2007. _ 399 gv. (wigni identuria 2004 wlis gamocemis).

Sinaarsi: TavberiZe i. winasityvaoba. _ gv. 6-9; wmida eqvTime RvTiskaci: wmida sinodis sxdomis oqmi (2000 w. 17 oqtomberi). _ gv. 12-13; [wmida eqvTime RvTiskaci]. _ gv. 14-19; bubulaSvili e. wmida eqvTime RvTiskacis (Taya- iSvili) Rvawli saqarTvelos eklesiis winaSe. _ gv. 20-31; masalebi biografiisaTvis: e. TayaiSvili. avtobio-grafia _ gv. 34-44; e. TayaiSvilis arqividan. _ gv. 45-53; WeliZe g. deda. _ gv. 54-65; TayaiSvili n. biZaCemi eqvTime... _ gv. 66-73; eqvTime TayaiSvili saistorio-

saeTnografio sazogadoebis damfuZnebeli; metreveli r., badriZe S. eqvTime TayaiSvili da saistirio-saeTnografio sazogadoeba. _ gv. 76-83; arqeologiuri

mogzauroba samxreT saqarTveloSi: gudiaSvili l. mSvenierebis tyveobaSi. samxreT saqarTveloSi e. TayaiSvilTan erTad. _ gv. 86-91; WeliZe g. marTalni Sevlen... epizodi e. TayaiSvilis cxovrebidan. _ gv. 92-101; eqvTime TayaiSvili da qarTuli universiteti: Tayai-Svili e. ivane javaxiSvili. misi Rvawli qarTuli univer-sitetis daarsebis saqmeSi. _ gv. 104-111; eqvTime

140

TayaiSvili da saqarTvelos demokratiuli

respublika. 1918-1921: janeliZe o. eqvTime TayaiSvili politikur sarbielze. _ gv. 114-129; `ganZeulobis

odisea~: TayaiSvili e. ganZeulis gatanis, safrangeTSi Senaxvisa da dabrunebis istoria. _ gv. 132-143; SaraZe g. rogor da ratom moxvda erovnuli saganZuri sazRvar- gareT (e. TayaiSvilis anderZiT). _ gv. 144-158; saarqivo

dokumentebidan: eqvTime TayaiSvilis moxseneba wakiTxuli 1922 wlis 11 ivliss geografiuli sazogado-ebis darbazSi, parizSi. _ gv. 160-161; TayaiSvili e. werilebi: akaki Cxenkelisadmi; safrangeTis mTavrobi-sadmi; konstantine kandelakisadmi; safrangeTis respub-likis ministrTa sabWos Tavmjdomarisadmi. _ gv. 162-170; kelenjeriZe e. eqvTime TayaiSvili sazRvargareT. _ gv. 172-185; amiranaSvili S. saqarTvelodan sxvadasxva dros gatanili samuzeumo ganZeuloba da misi dabruneba. gv. 186-195; Jordania g. saunjis dabruneba. _ gv. 196-200; `deda-Svilobam, bevrs ar gTxov, Sens miwas momabareo!..~ (interviu kolia melaZesTan). gv. 201-205; `Sens miwas

mimabareo!~: giorgi lomTaTiZis dRiuridan. _ gv. 208; Jordania g. im dRis gmiri. _ gv. 209-211; akad. s. janaSias moxseneba. qarTuli ganZeuloba. _ gv. 212-214; Wilaia s. Tamaris jvari. _ gv. 215-217; Jordania g. mSobliur miwa-wyalze. _ gv. 218-221; beriZe v. mogonebebi. _ gv. 221-225; baramiZe al. eqvTime TayaiSvili. _ gv. 226-227; kecxoveli n. mogonebis mcire furceli. _ gv. 228-229; RoRoberiZe n. eqvTime TayaiSvilis biografi [g. lomTaTiZe]. _ gv. 230-233; lolaSvili iv. `mogonebaTa dawera Cemi movaleobaa~. _ gv. 234-237; megreliZe i. mogonebebi eqvTime TayaiSvilze. _ gv. 238-241; gavaSeli c. mciredic Seiwirebis... _ gv. 242-245; badriZe S. tvirTi eriskacobisa... _ gv. 246-250; TayaiSvili n. biZaCemi eqvTime... (dasawyisi ix. 66-e gv.). _ gv. 251-252; giorgi lomTaTiZis dRiuridan. _ gv. 253-254; megreliZe i. mogonebebi eqvTime TayaiSvilze. _ gv. 255-260; nekrologi. eqvTime TayaiSvilis xsovnas. _ gv. 261-263; lorTqifaniZe m. kargad maxsovs... _ gv. 264-265; dulariZe T. eqvTime TayaiSvili saxlidan meezovem gamoasvena. qalbaton g. nigurianis naambobidan. _ gv. 266-267;

141

taryaSvili n. `baton eqvTimes akaki SaniZisagan.~ _ gv. 268-270; qristine SaraSiZis gamosaTxovari sityvidan / Caiwera m. qilifTarma. _ gv. 271; durmiSiZe s. eris meWurWleTuxucesi. _ gv. 272-275; meuRle: megreliZe i. mogonebebi eqvTime TayaiSvilze. _ gv. 278-281; dulariZe T. eqvTime TayaiSvili da nino poltorackaia 25 Tebervals moulodnelad gauCinardnen; ra bedi ewia poltorackebis ojaxs. _ gv. 282-288; nino TayaiSvilisa (nekrologi). _ gv. 289-291; xuciSvili s. meuRle. _ gv. 291-293; dabruneba. _ gv. 294-295; TabukaSvili l. sityva, Tqmuli nino poltorackaia-TayaiSvilis neStis gadmosvenebaze. _ gv. 296-297; afaqiZe a. aRsrulda didi eqvTimes ocneba. _ gv. 298-299; moRvawe: javaxiSvili i. baton eqvTime simonis Ze TayaiSvilis samecniero moRvaweoba. _ gv. 302-307; gamsaxurdia k. saqarTvelis meWurWleTuxucesi. _ gv. 308-311; SaniZe a. eqvTime TayaiSvili. _ gv. 312-317; berZeniSvili n. eqvTime TayaiSvili. _ gv. 318-319; Cubina- Svili g. [Е. С. Текаишвили]. _ gv. 320; papava a. eqvTime fuZemdebeli. _ gv. 321- 326; wereTeli m. eqvTime TayaiSvili. _ gv. 327-335; metreveli r. RvTiskaci. _ gv. 336-349; `naTelSi iyav, saqarTvelos meWurWleT-

uxuceso!..~: TabukaSvili r. saqarTvelos meWurWleT-uxucesi. _ gv. 353-368; gabriaZe m. TiTqos daRlili saqar-Tveloao. _ gv. 369; kvitaiSvili e. samudamo madlierebis gamoxatuleba. _ gv. 370-372; kasraZe q. eqvTime [leqsi]. _ gv. 373; failoZe n. meWurWleTuxucesi vaSlovanis quCaze dabrunda. _ gv. 374-377; kunWulia g. eqvTimeoba. _ gv. 378-380; ZnelaZe m. eqvTime TayaiSvilis saxelobis guriis mxaris muzeum-nakrZals 5 weli Seusrulda. _ gv. 381-383; eqvTime TayaiSvilis saxelobisa... _ gv. 384-385; `mTawminda

gulSi ixutebs...~: SevardnaZe e. eqvTime TayaiSvili _ didi magaliTi. _ gv. 388; `gixarodes mamulo, momavali Cvenia...~ (saqinformi). _ gv. 389; lebaniZe m. sityva, warmoTqmuli mTawmindis panTeonSi eqvTime TayaiSvilisa da nino poltorockaias aq gadmosvenebisas. _ gv. 390-391.

728. SeyilaZe g. TayaiSvilis quCaze nino poltorackaias suli trialebs: [e. TayaiSvilisa da misi meuRlis samagaliTo siyvarulis Sesaxeb. statiaSi Car-

142

Tulia n. TayaiSvili-poltorackaias naxatebi] // axali epoqa. _ 2003. _ 30 maisi - 5 ivn., Cveni mwerloba (salit. CanarTi). _ #21.

729. caguriSvili T. Tbilisi, vaSlovanis #6: [e. TayaiSviulis samlocvelo bina-muzeumis gaxsna] // mTavari gazeTi. _ 2003. _ 12 maisi. _ gv. 13.

730. cincaZe d. didi qarTvelis franguli faTerakebi: [safrangeTSi cxovreba-moRvaweobis periodi] // Tbilisi. _ 2003. _ 18 marti. _ gv. 5.

731. wmida RvTiskaci _ eqvTime TayaiSvili: [vaSlova- nis quCaze samlocvelo bina-muzeumis gaxsnasTan dakavSi- rebiT] // mSvidoba yovelTa. _ 2003. _ 1-19 maisi. _ gv. 4.

732. xunaSvili a. noembris Ramis rto [eZRvneba e. TayaiSvilisa da n. poltorackaias xsovnas] // Jurn. bodbis samreklo. _ 2003. _ gv. 55-57. _ rez. ingl.

733. Выдающаяся личность, выдающийся деятель, выдающийся чаловек: [Открытие музея и меморяльной доски] // Свободная Грузия. – 2003. – 13 мая. – С. 3.

734. Гвелесиани С. Праведник // Веч. Тбилиси. – 2003. – 25-26 мая. – С. 5.

735. Памяти ученого посвещается: [Научная сессия в Ин-те истории и этнографии им. И. Джавахишвили АН Грузии] // Веч. Тбилиси. – 2003. – 7-8 июня. – С. 3.

736. Хулузаури Н. Подарок [настенный календарь, посвящонный 140 – летию со дня рождения Е. Такаишвили] // Свободная Грузия. – 2003. – 30 янв. – С. 5.

737. Цинцадзе Д. Путь в бессмертие // Свободная Грузия. – 2003. – 8 июля. – С. 7.

738. Эристави А. Постижение истории: [Открытие кабинета истории им. Еквтиме Такаишвили в 24-ой Тбилисской средной школе им. Яна Амоса Коменского] // Свободная Грузия. – 2003. – 1 ноября. – С. 8.

143

SromebisSromebisSromebisSromebis anbanurianbanurianbanurianbanuri saZiebelisaZiebelisaZiebelisaZiebeli

INDEX OF WORKS

INDEX ALPHABETIQUE DES OUVRAGES

adamis werili da Zeli WeSmaritis gaCena 26 avtori `saqarTvelos Zveli drois Tav-gadasavalisa~

31 1971 wlis arqeologiuri eqspedicia samxreT saqarTve-

loSi 204 akademikosi niko mari 155, 157 akaki da zepirsityviereba 232 akakis anderZis gamo: (pasuxad kote abduSeliSvils)

210 akakis fondi: masalebi da gamokvlevebi 208 angariSi saarqeologio da sakulturo masalebis

gamoqveynebis fondisa 166 ,172, 178 anketa [azri qalTa Sesaxeb] 113 apokrifuli moTxroba, romelic win uZRvis `qarTlis cxovrebis~ maCabliseul xelnawers 202 arqeologiuri eqspedicia kola-olTisSi da CanglSi

1907 wels 173 arqeologiuri eqspedicia leCxum-svaneTSi 1910 wels

167 arqeologiuri mogzauroba raWaSi 1919 da 1920 ww.

207 arqeologiuri mogzaurobidan samegreloSi 110 arxeologiuri mogzaurobani da SeniSvnani 35, 39, 46,

73, 114 aRwera xel-nawerTa `wera-kiTxvis gamavrcelebeli

sazogadoebis wignT-sacavisa~ 1 axali varianti wm. ninos cxovrebisa anu meore nawili

qarTlis moqcevisa (red.) 3

b-n T. Jordanias pasuxad 4 b-n mose janaSvilis werilis gamo 5

144

brZeni aRmosavleTisa anu ganzraxva misi saÃulm-wifoÁsaTÂs mmarTebelobisa SeZRvnobili sammad-

loblad aw-mpyrobelisa mefisad, imerTa solomonisa (gamomc.) 47

giorgi mefis erTi fulis Sesaxeb 181 gorisjvris kankelis win dasadgmeli jvari 186 grigol gurieli 247

d. s. sarajiSvilis anderZis gamo 137 davTari quTaisis saydris gamosavali begrisa,

Sedgenili 1578 w. (gamomc.) 117, 119 daviT aRmaSeneblis erTi warweris wakiTxvisas 190 damsaxurebuli profesoris petre meliqiSvilis gar-

dacvalebis gamo: (mogonebidan) 147 egzamenebi tfilisis saTavad-aznauro saswavle-

belSi 14 evropaSi naxuli qarTuli Zeglebi da iqve Sevsebuli

cnobebi saqarTvelos siZveleTa Sesaxeb 184 ek. sarajiSvilis anderZis gamo 138 elene Tarxan-mouraviseuli `vefxistyaosanis~ xelna-

weri 156, 206 emigrantuli naSroebi 235, 236 erTi yalbi dokumentis gamo [SoTa rusTavelis

Sesaxeb] 128 erovnuli ganZeulobis Taobaze 162 eqvTime TayaiSvili ivane javaxiSvilisadmi: (werili) 12. V. 1900w. 243 eqvTime TayaiSvilis sityva saqarTvelis parlamen-

tSi 130 eqvTime TayaiSvilis werilebi 218, 240

vaJa-fSavela. emigrantuli werilebidan 237 vatikanis biblioTekis qarTuli xelnaweri 195

zogierTi Zveli xel-nawerebis Sesaxeb 6

145

Timsariani: Targm. sparsulidan mefis Teimurazis mier (red.) 50

TurqeTis mier mitacebul Cvens miwaze 183 ilia [WavWavaZe] (masze) 227, 228, 246 kaTalikoz-baqariani mRvdlis iese tlaSaZisa.

(moTxroba leqsad) (red.) 15 katalogi. gamofena Zvelis qarTulis saeklesio

freskebis `didebis taZarSi~ golovinis prospeqtze 129 katalogi Zveli qarTuli xuroTmoZRvrebis gamo-

fenisa 139 kaxeTSi mogzauroba arqeologiuris mizniT 99 labeWinis eklesiis saxareba 131 mamne oqromWedlis kidev erTi naxelavi 192 marTla moaRwia Cvenamdis Zveli dilarianis nawyvetma

Tu ara? (mcire SeniSvna amiran-darejanianis xelnaweris Sesaxeb) 36

martvilis monasteri 239 masalani saqarTvelos statistikuri aRwerilobisa

meTvramete saukuneSi (red.) 74 `melis wigni~ anu igav-arakebis krebuli vardanisi

(gamomc.) 32 mefe irakli meoris drois werilebi 12 mefeTa da kaTalikozTa sulTa matiane nikor-wmindis

xelnawerSi 179 mimarTva qarTveli emigraciisadmi 163, 230 [mogoneba vaJa fSavelas Sesaxeb] 226 mogonebani qarTvel mwerlebze 200 mogonebebi 203 mowyaleo xelmwifev, batono redaqtoro! 16 mcire uwyeba saqarTvelos saistorio da saeTnografio

moRvaweobis pirveli aTi wlis ganmav-lobaSi 211

mcire uwyeba qarTvelTa mweralTaTvis 90

146

mxatvruli naqargobani ikorTis taZridan 193 n. baraTaSvilis avtografebi 143 niko marisa da eqvTime TayaiSvilis mimowera 238 nimuSebi samegrelos sigel-gujrebisa: I. sigeli

TofuriZeTa. II. gujari ratianTa. III. sigeli CiCuasi 7

ori qvazed dawerili gujari (XVII sauk. meore

naxevari) 40 osebisadmi boZebuli eqvsi sigeli 182 oqonis xati 37 oyureSis eklesia da masSi daculi nivTebi 132 oSki (958-961) istoriuli Zegli 217 paleografiuli albomi (red.) 91, 140 parizis nacionaluri biblioTekis qarTuli xelnawe-

rebi da oci qarTuli saidumlo damwerlobis ni-Sani 154

perevisis Zveli eklesia 196 piradi mimowera: [e. TayaiSvilis ori werili daviT

kakabaZes] 244 politikuri mimarTuleba iliasi 231 ris daarseba ufro Seefereba ilia WavWavaZis xsovnas?

75 rogor gaxda mRvdeli social_demokrati 87 rodis Seicvala iberTa saxelmwifo qarTvelTa

saxelmwifod? 187 rCeuli naSromebi t. I. 214 saidan da rodis gaCnda `qarTlis moqcevis~ qronikaSi

saxelwodeba `arian qarTli~? 188 saistorio masalani wg. 1, wg. 2 106, 107 samefo karis garigeba Zvel saqarTveloSi 219 sami istoriuli xronika: qarTlis moqcevisa, sumbatisa

bagrationebis Sesaxeb da mesxuri daviTnisa 2 samusulmano saqarTvelo 180, 233

147

saqarTvelos saistorio da saeTnografio sazoga-doebis wesdeba (Semdg.) 76

saqarTvelos siZveleni: [sigelebi, gujrebi, nasyidobisa da ficis wignebi, brZanebebi da sxva] (red.) 17, 22, 23, 27, 33, 92, 97, 141, 146

sibrZne balavarisi. xuTi damatebiT (red.) 18 sizmari yovlad wmidisa RvTis-mSoblisa 28 sityva Tqmuli eqvTime TayaiSvilis mier oliver

uordropis pativsacemad 100 somxiT-saorbelos Zeglis warwerebi 152, 198 sumbat daviTis Zis qronika tao-klarjeTis bagrati-

onTa Sesaxeb ( gamomc.) 194 unda vuSveloT jvaris monasters! 115 fasdaudebeli Rvawli (iv. javaxiSvili) 215 qarTveli moRvaweni ilia WavWavaZeze 220 qarTlis moqcevis Satberduli da WeliSuri

variantebis sruli teqstebi 102 qarTlis cxovreba: mariam dedofliseuli varianti.

(sami damatebiTurT) (red.) 70 qarTlSi mogzauroba arqeologiuris mizniT 101 qarTuli enis programis gamo 77 qarTuli siZveleni evropel antikvarebTan 153 qarTuli universitetis daarsebis istoriidan 216 qarTuli xuroTmoZRvrebis albomi (Semdg.) 145 qsnis saerisTaos statikuri aRweriloba 199 yanCaeTis tyavis saxareba da misi minawerebi 93 SeniSvnebi zarzmis eklesiisa da siZveleTa Sesaxeb

136

Cveni publikacia (e. TayaiSvilis sityva kavkasiis...) 123 Cumi moRvawis ioseb dadianis xsovnas 175 Cxaris eklesiis siZveleni 189, 197

148

Zveli saqarTvelo: saq. saistor. da saeTnogr. saz-bis krebuli. t. I-IV (red.) 94, 108, 111, 118

Zvirfaso akaki [werili akaki papavas ] 234 [werili akaki papavasadmi, sionis trapezis `fardis~

istoriuli mniSvnelobis Sesaxeb] 209 [werili v. beriZisadmi] 221 werili redaqciis mimarT [gaz. `damoukidebel saqa-

rTvelos~ redaqcias] 168 werili redaqciis mimarT [gaz. `isris~ redaqcias] 78 werili redaqciis mimarT: [T. Jordanias pasuxad] 9 winasityvaoba [T. papavas wignze] 169 xalxuri sityviereba (red.) 133, 134 xelmwifis karis garigeba (red.) 142 xelovnebis istoriis saintereso dokumenti 213 jvaris monastris warwerebi 116 jvris monastriseuli tyavis xelnaweri `TTveni~ anu

sagalobelni meTerTmete saukunisa 176 Адышское Евангелие 897 года (ред.) 124 Ареологическая экспедисия 1917 года в Южные провинции Грузии

201 Археологические экскурсии, разыскания и заметки 66-68, 79,

109, 120

Грузинская печать из Ахалцихе 54 Грузинские надписи Ахталы 42 Грузинские надписи на археологических предметах, хранявшихся в

кавказском музее в Тифлисе 55 Грузинские пaмятники окрестностей Белого-ключа 56

Два акта каталикоса Доментия III, данные в Константинополе 19 Две церкви села Тандзии 222 Деревянный антиминс Mетехской церкви 24 Диван абхазских царей 135 Древности Гулекарской церкви 144

149

Еще один из источников «Истории Грузии» царевича Вахушти:

Гуджар Багратовых из Бетании 10 Заметка: [На статью Д. И. Девицкого-Древности Поцховского

участка] 69 Заметка: [На статью И. П. Ростомова «Ахалкалакский уезд в

археологическом отношении»] 29 Заметка о двух рукописях апокрифического характера 30 Заметка относительно Satrapella 121 Заметки. Серебрянный кувшин грузинского царя Георгия III 225 Из археологических экскурсии по гурийским церквам 80 Известия Кавказского отделения императорского московского

общества. Повременное издание (ред.) 57 Исторические приписки двух кинклосов и хронологический

перечень событий по некоторым другим источникам 20 Источники грузинских летописей. Три хроники 38 Канчаетский «Жам-Гулани» и исторические поиски его кинклоса

43 Краткий отчот о раскопках, произведенных по поручению

императорской комиссии летом 1902 г. близ станции Мцхета 58

Kрыша медного котла с грузинской надписью 59 Маршрут и предворительные заметки 95 Материалы для истории Грузии. I. Исторические приписки двух

кинклосов и хронологический перечень событий по некоторым другим источникам. II. Два акта каталикоса Доментия III, данные в Константинополе 21

Материалы по археологии Кавказа 125

Надписи церкви в Вале 81 О грузинских рукописях на Цалке 82 О деятельности Грузинского Общества истории и этнографии 126,

212 Об источниках «Географии Грузии» Вахушти 112

150

Описание рукописей библиотеки «Обшества распространения грамотности среди грузинского населения» 48, 51, 71, 72, 83, 88, 89, 96,98

Описание рукописей «Обшества распространения грамотности среди грузинского населения» 49,52,53,60,61,62,84,103

Палица с грузинской надписью, найденная в Тавризе, в армянской

церкви 63 Разбор Армазской надписи по фотографическому снимку 25 Разбор грузинских надписей на камнях доставленных из

Поцховского участка в церковный музей грузинского экзархата 85

Рукописи Оксфордской библиотеки, приобретенные в Тифлисе Оливером Вардропом 205

Серебрянная чаша из села Бори 64 Серебрянное знамя мухранского владетеля Константина 86 Сигель грузинского цария Баграта IV (1027-1072) 11 Суджунская церковь и её древности 127 Тквирская церковь в Мингрелии и её древности 122 Ультиматум персидского шаха Ага-Могамет-Хана грузин-скому

царю Ираклию II 44 Хроника Эриставского Акафиста 45 Церкви и церковные древности Мегрелии 148 Церковь в Ване в Имерии и её древности 149 Эмалевый образок имеретинского царя Георгия 65

Antiquetés Géorgiennes. 159,170

Antiquites of Georgia. 171 Apercu historique de la vie intellectuelle en Géorgie 151 Four basilican churches of the Qvirila Valley 16

151

Georgian chronology and the beginning of Bagratid rule in Georgia 160

L’évangile d’Epiphanie Catholicos de Georgie 241 L’inscription d’Epiphane, Catholicos de Géorgie 161, 177 La Reproduction de la Légende du Boeuf d’Ilori sur L’icône de St

Georges de l’église de Zugdidi 242 Les sources des notices du patriarche de Jérusalem Dosithé sur les rois

d’Aphkazie 150 The Icon of Crucifixion in the Dsalenjikha Church in Megrelia 165

152

saxelTasaxelTasaxelTasaxelTa saZiebelisaZiebelisaZiebelisaZiebeli

INDEX OF NAMES

INDEX DES NOMS abaSiZe z. (red.) 633 abaSmaZe v. 348 abduSeliSvili k. (masze) 210 adeiSvili T. 324 avaliSvili b. (moqandake) 700 aleqsandre episkoposi 264 aleqsiZe n. 521 amaSukeli m. 437 amilaxvari al. 47, 73 amiranaSvili S. 221, 320, 345, 356, 382, 727 amirxanaSvili i. 707 anzimirovi g. 351 anTelaZe vl. 470 anton I 12 arabiZe l. (red.) 517 arvelaZe b. 505 arCvaZe n. 665 asaTiani n. 460 afaqiZe a. 471, 692, 727 afaqiZe a. (red.) 505 afaqiZe g. 324 axvlediani g. 438, 598 bagrat IV 91 badriZe S. 213, 324, 342, 485, 651, 666, 727 balanCivaZe m. 423 balaxaZe s. 236 bancaZe m. 486, 497, 555, 569-571 baraTaSvili d. (masze) 270 baraTaSvili n. (masze) 16, 143, 265 baramia a. 652 baramiZe al. 238, 338, 360, 415, 446, 461, 528, 535, 727

153

barnaveli T. 312 batoniSvili anuka 5 baqraZe a. 371 bedoiZe k. 633, 717 beJuaSvili m. 636 berianiZe-mermaniSvili m. 544 beriZe v. 424, 462, 641, 692, 697, 727 beriZe v. (masze) 221 beriZe vuk. (masze) 600 berZeniSvili m. 633 berZeniSvili m. (moqandake) 633 berZeniSvili nametia (masze) 616 berZeniSvili n. 185, 338, 361, 653, 727 beqiriSvili i. 543 beqiSvili T. 447 bregaZe a. (Semdg.-red.) 586, 641 bregaZe d. 312 bukia maka (Semdg.) 606 bukia manana (Semdg.) 606 burWulaZe T. 625 bubulaSvili e. 599, 608, 633, 727 bujiaSvili e. 638 gabaSvili ek. (masze) 220 gabaSvili z. 684 gabliani g. (masze) 541 gabriaZe m. 698, 699, 727 gabriel episkoposi (masze) 266 gabroSvili z. 669 gabunia g. 560, 583, 584, 609 gavaSeli c. 708, 727 galajaSvili-vaCnaZe (masze) 295 gamsaxurdia k. 333, 498, 654, 727 gamcemliZe d. 701 gelovani a. 499 gewaZe n. 575 gvazava (masze) 214 gogebaSvili i. 321

154

gogebaSvili i. (masze) 261, 270, 510, 513, 520 gogolaSvili i. 357 gogoliSvili r. (arqiteqtori) 665, 723 goguaZe vl. (masze) 616 gozaliSvili S. 313, 316, 346, 425, 500, 510, 520, 655 gomarTeli a. (moqandake) 665, 723 gociriZe g. 633 greni a. 285 grigolia k. 338 griSaSvili i. (masze) 306, 500 guguSvili m. 511, 710 gudiaSvili l. 353, 377, 385, 727 gulia d. 518 gurasaSvili a. 487 gurieli gr. (masze) 6, 8, 247, 256 guseni h. 628 dadiani i. (masze) 175, 235 dadiani n. 251 daviT 1V (aRmaSenebeli) 91, 190 davlianiZe l. (Semd.) 358 danelia f. 572 dauSvili r. 610 dekanoziSvili g. (masze) 262 demuria m. (masze) 272 diasamiZe gr. (masze) 523, 550 doliZe a. 328 doliZe i. 378 donaZe k. 397 donaZe l. 685 dondua v. 338, 367 dulariZe T. 573, 574, 727 durmiSiZe s. 379, 463, 727 ebanoiZe T. 711 evdoSvili ir. 220 eligulaSvili i. (masze) 603

155

eriwovi (masze) 273 efrem mcire 110, 114 vaJa-fSavela (masze) 200, 226, 235, 237, 498 varZieli m. 204 vasilevi e. (masze) 277 vaSaZe T. 713 vaxtang VI 12, 74 vaxuSti batoniSvili 39, 73, 74 zanguraSvili vl. 626 zdaneviCi i. (masze) 615 zozraSvili t. 642 zurabaSvili a. 398 zurabaSvili i. 220 TabukaSvili l. 474, 727 TabukaSvili r. 536, 727 TabukaSvili r. (masze) 447, 448, 458 TavaZe g. 380 TavberiZe i. 247, 727 TavberiZe i. (Semdg.) 727 TavdiSvili m. 576 TaTaraSvili n. 714 TamaraSvili s. 439 Tarxan-mouravi el. (masze) 156, 206, 235 TayaiSvili k. 235 TayaiSvili k. (masze) 174 TayaiSvili n. (masze) 303, 488, 727 Teimuraz mefe (mTargm.) 50 TvalTaveli al. 667 TiTmeria j. (Semdg.) 228, 232 ToraZe v. 637 ToraZe n. 637 TorTlaZe e. 717 TorTlaZe e. (masze) 585 TumaniSvili g. 74 TumaniSvili m. 74

156

TumaniSvili p. (masze) 158, 235 Turnava s. 545 iaSvili s. 310, 335 iaSvili s. (masze) 295 ilia II (masze) 727 inasariZe S. 715 ingoroyva p. 128 ingoroyva p. (masze) 579 iosebiZe r. 416 ioseliani a. 368 ioseliani g. 259 ioseliani pl. (masze) 264 irakli II 12, 74 iremaSvili e. 646 kavilaZe r. 238, 372, 426, 528 kakabaZe d. (masze) 590 kalandariSvili m. (masze) 262 kalaZe a. 475 kandelaki k. 727 kapanaZe T. 611 karbelaSvili p. 252 kariWaSvili d. 11, 16 kariWaSvili d. (masze) 265, 269, 271, 373 kasraZe q. 558, 703, 727 kedia sp. 248 kezevaZe m. 464 kekeliZe k. (masze) 628 kelenjeriZe el. 318, 319, 326, 668, 727 kelenjeriZe el. (Semdg.) 364 kelenjeriZe m. (masze) 500 kereseliZe m. 448 kereseliZe n. 514 kecxoveli n. (masze) 369, 669, 727 kvantaliani S. 627 kvitaiSvili e. 704, 727 kilasonia s. 612

157

kilaZe g. 399 kinwuraSvili a. 327 kldiaSvili s. (masze) 279 kobaiZe e. 476 kobaxiZe g. (masze) 523 kondakovi n. (masze) 229 korifaZe avqs. (mTargm.) 87 koroSinaZe v. 633, 718 koxreiZe a. 537 kudava b. 538 kudava b. (red.-gamomc.) 239 kukava i. 503, 727 kunWulia g. 717 kuftini b. (masze) 306 laraZe p. (masze) 31 lebaniZe m. 577, 727 lemonjava e. 720 liluaSvili m. 672 lolaSvili iv. 390, 727 lomTaTiZe g. 203, 314, 329, 332, 336, 338, 354, 365, 515, 539,

658, 727 lomTaTiZe g. (masze) 522, 669, 727 lopatinski l. 277 lopatinski l. (masze) 287 lorTqifaniZe i. 362 lorTqifaniZe i. (masze) 191, 262 lorTqifaniZe m. 400, 401, 727 losaberiZe d. 630 losaberiZe sp. 146 mamacaSvili m. 238, 528 mamne oqromWedeli 192 mangleli s. 585 mania e. 650 mansvetaSvili i. 258 manCxaSvili c. 387 margvelaSvili p. 244, 590

158

mardaleiSvili v. 613 mari i. (masze) 157, 235 mari n. (masze) 155, 214, 235, 238, 262, 284, 290, 331, 363, 394,

505, 528, 534, 535 mariam dedofali 70, 490 marjaniSvili d. 154 marjaniSvili k. (masze) 377 mayaSvili l. 74 maCabeli e. 330 maCabeli m. (masze) 137, 138 maCitaZe z. (Semdg.) 606 maxaraZe a. 337 mgalobliSvili g. (masze) 600 megreliZe i. 218, 359, 370, 388, 394, 427-429, 449, 450, 489, 505,

516, 727 megreliZe i. (masze) 505 mevele 263 melaZe k. 557, 727 meliqiSvili p. (masze) 147, 235 mesxi T. 402 mesxiSvili (masze) 257 metreveli e. 331, 363, 374 metreveli r. 213, 322-324, 342, 388, 391, 403, 465, 490, 559, 586,

687, 722, 727 meunargia i. 311 mTvareliSvili n. 12, 253 mTvareliSvili n. (masze) 373 mizandari v. 389 milorava T. 596 miraRiani g. (masze) 272 mirianaSvili m. 245, 600, 614 miqaberiZe a. (Semdg.) 605 miqaberiZe al. (masze) 271 miqelaZe d. 263 miqelaZe l. 578 mosiaSvili i. 587 musxeliSvili d. 338 mWedliSvili m. (masze) 507

159

mWedliZe i. 579 nakaSiZe i. (masze) 6 nakaSiZe n. 220 nasiZe m. (masze) 250 natriaSvili m. 717 nayofia T. 705 naciaSvili s. 526 niguriani g. 562, 564, 573, 574, 588, 589, 717, 727 nikolaZe n. (masze) 261 ninoSvili (ingoroyva) e. (masze) 200, 235 niJaraZe n. 643 nozaZe n. 672 nozaZe c. 488, 527 odiSeli j. 235 oTxmezuri g. 451 osaZe o. 373 ocxeli i. (masze) 327 pavliaSvili al. 491, 673 paiWaZe k. (Semdg.-gamomc.) 635 papava a. (masze) 209, 234, 308, 727 papava T. 169, 235 parkaZe v. 492, 542 petre iberi (masze) 506 poltorackaia-TayaiSvili n. (masze) 303, 470-484, 496, 544,

547, 574, 727, 728, 732 poltorackebi L628 poltoracki iv. 259 UYY Jordania g. 417, 692, 727 Jordania T. 4, 9, 254 Jordania T. (masze) 252, 255, 259, 260 Jordania n. (masze) 524, 525 razikaSvili T. (masze) 258

160

ratiSvili i. (masze) 294 rexviaSvili sp. 507 robaqiZe gr. 458 roiniSvili al. (masze) 643 rusTaveli SoTa (masze) 128 saiTiZe g. 616, 628 saluqvaZe e. 339 saluqvaZe s. 404, 633 sanikiZe l. 493, 529, 641 sanikiZe l. (red.) 235, 236 sarajiSvili al. 99 sarajiSvili d. 137, 268 sarajiSvili ek. (masze) 138 sariSvili t. 418 saRinaZe j. 375 saZagelovi g. (masze) 256 sverdlini s. 355 siamaSvili b. 549 sigua al. 214, 419 sinjiaSvili a. 501 siraZe r. 214 sixaruliZe i. 405 sixaruliZe q. 633, 717 solomon mefe 47 solomon msajuli 12 sulaberiZe l. 383, 392 sulaZe g. 593 sumbat daviTis Ze (masze) 194 surgulaZe a. 380, 393, 452, 675 surgulaZe iv. 332, 338, 348, 406, 407 tabataZe al. 466, 495 tabaRua i. 376 tabliaSvili q. 706 takiZe d. 420 tarsaiZe (masze) 268 taryaSvili n. 556, 727

161

tlaSaZe i. 15 tukvaZe e. 724 ubilava e. 393, 408, 409, 517 uvarova p. (masze) 293 uordropi o. (masze) 100, 318, 319, 421 uruSaZe ak. 380, uruSaZe l. 629 failoZe n. 725, 727 fancxava i. 16, 265 faCuaSvili m. 478, 496 facia l. 563 fircxalava n. 726 ficxelaurebi 626 fruiZe l. 207 qadeiSvili e. 431, 453, 676 qavTaria m. 617 qalanTari a. (masze) 284, 289 qilifTari m. 727 qimeriZe n. 349 quTaTelaZe a. (masze) 264, 270 RambaSiZe d. (gamomc.) 31 RvinefaZe n. 432 Rlonti al. 238, 505 RoRoberiZe n. 203, 539, 669, 719 RoRoberiZe n. (Semdg.) 515 RoRoberiZe niko (masze) 105 RulaZe a. (masze) 267 yifiani m. (masze) 266 yifSiZe a. (masze) 250 yifSiZe gr. (masze) 220 yoranaSvili g. 540

162

SaiSmelaSvili T. 564, 618 SamilaZe v. 630 SaniZe a. 395, 677, 727 SaniZe a. (masze) 531, 556, 727 SaniZe m. 518 SaraZe m. (masze) 15 SaraZe g. 147, 153, 155, 162, 240, 421, 433, 454, 467, 519, 550-552,

580, 601, 602, 619, 631, 727 SaraZe g. (red.-Semdg.) 235, 236 SaraZe g. (masze) 613, 620 SaraZe giorgi 580 SevardnaZe e. 565, 727 Sengelia k. 632 SeyilaZe g. 728 SiukaSvili n. 690 SoTaZe g. 393 Suligini (masze) 277 Carkviani k. 621 Carkviani m. 566, 591, 592, 622, 639 CafiZe n. 633, 644 CafiZe n. (red.) 717 CilaCava z. (Semdg.) 228, 232 Citaia g. 338, 581 Ciqovani m. 338 Ciqovani n. 410 Ciqovani o. 245, 600 ColoyaSvili k. 556 CubinaSvili g. 145, 338, 727 CubinaSvili d. (masze) 331 CxaiZe g. 614 CxartiSvili m. 530, 533, 534 CxartiSvili m. (red.) 530 CxartiSvili r. 341, 411 Cxenkeli a. 162 Cxenkeli a. (masze) 727 CxikvaZe z. (masze) 270

163

cagareli al. 520 cagareli al. (masze) 276 caguriSvili T. 594, 729 caiSvili s. 434, 678 caiSvili s. (red.) 311 cincaZe d. 623, 634, 648, 730 cincaZe k. 255 ciciaSvili a. 603 ZnelaZe m. 727 wereTeli a. 498 wereTeli a. (masze) 200, 208, 210, 232, 258, 261, 455, 514 wereTeli g. 259, 679 wereTeli g. (masze) 200 wereTeli z. 480 wereTeli m. 309, 727 wereTeli m. (masze) 467 wereTeli n. 435 wminda noni 3 WavWavaZe g. 12 WavWavaZe i. (masze) 75, 200, 220, 227, 228, 231, 235, 246, 260,

261, 271, 272, 460, 468 WeliZe g. 440, 441, 455, 456, 468, 691, 727 WeliZe g. (red.) 727 Wiaureli m. (masze) 377 Wilaia s. 442, 508, 727 Wkadua a. 541 WoRoSvili s. 276 WumburiZe z. 396, 412, 567 WumburiZe i. 443, 641, 692 Wyonia a. 640 Wyonia al. 259, 260 Wyonia al. (masze) 271 xaburZania v. 343

164

xazaraZe n. (red.) 649 xarazovi v. 355 xaWapuriZe g. 185 xaxutaiSvili d. 338, 649 xerxeuliZe g. 659 xidaSeli d. 727 xizaniSvili n. 259 xomeriki W. 680 xoStaria d. 521 xunaSvili a. 732 xurcilava T. 593 xuciSvili s. 201, 481, 727 javaxiSvili g. 531 javaxiSvili iv. 220, 727 javaxiSvili iv. (masze) 215, 243, 371, 374, 485, 487, 540, 630,

727 javaxiSvili n. 498 janaSvili m. 2, 5, 128, 257, 285 janaSvili m. (masze) 252, 255, 289, 371 janaSia s. 305, 727 janaSia s. (red.) 146 janaSia s. (masze) 185 janeliZe d. 380 janeliZe o. 553, 568, 727 jafariZe o. 582, 596 jafariZe r. 422, 457, 522 jiblaZe g. 444, 482, 681 jiblaZe z. (red.) 621 jibRaSvili a. 682 jinWaraSvili l. 393 jorbenaZe s. 229, 683 jorjaZe g. 458 jRarkava z. 607 Ага-Могамет-Хан 44 Амиранашвили Ш. 344, 350

165

Арвеладзе Б. 505 Ашот Великий 55 Вардроп О. (О нем) 205 Гамкрелидзе Т. 597 Гвелесиани С. 734 Гелашвили М. 694 Джавахов И.А. 95 Джинджихашвили М. 505, 695 Доментий III 19, 21 Донадзе Л. 696 Дондуа В. 661 Досифей патриарх 135 Дурмишидзе С. 381 Иванишвили Д. 414 Иоанн Креститель 55 Ираклий II 44, 55 Кикнадзе Н. 436 Козловский К.П. 21, 57, 67, 79, 109 Лебанидзе Г. 483 Ломтатидзе Г. А. 663 Лопатинский Л. Г. (Ред.) 57 Мачабели К. 532 Мегрелидзе И. В. 317, 445, 469 Метревели Р. В. 325, 664 Нуцубидзе С. 554 Орбели И. (О нем) 469 Патарая Г. (О нем) 414 Ростомов И.П. 2

166

Св. Андрия 55 Сумбат (О нем) 38 Табукашвили Р. (О нем) 459 Уваров П. С. (Ред.) 124, 125 Харадзе Э. 459 Харазов В. 384 Хаханов А. С. (Ред.) 124, 125 Хулузаури Н. 736 Царь Баграт 135 Царь Георгий-имеретинский 65 Цинцадзе Д. 737 Чубинашвили Г. 167, 173, 201, 315 Эристави А. 738 Epiphanius 171, 241 Mgaloblishvili T. (Editor) 241, 242 Peradze G. 304 Vardanidzeé J. (About him) 170

167

geografiuligeografiuligeografiuligeografiuli saZiebelisaZiebelisaZiebelisaZiebeli

INDEX OF GEOGRAPHICAL NAMES

INDEX GÉOGRAPHIQUE abasTumani 352 aragvis xeoba 74 axalgori 575 axalqalaqi 46, 73, 282,

283 axalcixe 283 aWi 39, 73 beTaniis eklesia 270 borCalo 282 gomarTi 416 gorisferdi 39, 73 gurianTa 39 gurianTacixe 73 daviT gareji 501, 531 dixaSxo 74 erTawminda 73 vani 35, 73, 591 zarzmis eklesia 136 zemo Wala (eklesia) 249 Telavi 73 ikirTos taZari 193 isriTi 73

iyalTo 46, 73 kola-olTisi 173 labeWinis eklesia 131 leCxumi 236 leCxum-svaneTi 375 lexauri 39, 73 liaxvis xeoba 429 makvaneTi 39, 73 martvilis monasteri

239,538 nikorwminda 179 oqona 37 oyureSis eklesia 132 oSki 217 perevisis eklesia 196 raWa 207 ruisi 39, 73 sabaraTaSvilo 74 sadgeri 73 sazanis eklesia 110, 114 safaris monasteri 286 saCino 35, 73

168

svaneTi 236 skra 39, 73 somxeTi 74 somxiT-saorbelo 152, 198,

235 tao-TirTum ispiri 615 tao-klarjeTi 194, 632 tobanieri 73 urbnisi 39,73 qeda 73 qistauri 46, 73 qsnis xeoba 199, 491, 673 quTaisi 117, 119 yanCaeTi 93 Semoqmedi 39, 73 SuamTaA 46,73 Cangli 173 Cxaris eklesia 189, 197 ZimiTi 73 xonis eklesia 110, 114 jvaris monasteri 115, 116,

374 Абастумани 55 Абелия 56 Авлеви 120 Алал-гори 120

Амливи 56 Армази 25, 55 Ахалцихе 54,95 Ахтала 42 Баладжур 66 Белый ключ 56 Бори 64 Бодорна (Душетский уезд)

120 Вале 79, 81 Вани (Церквь) 149 Гударехи 56 Дучлеби (Монастирь) 66 Зарзмский монастырь 66 Икоти 120 Кабанский монастырь 120 Канчаети 120 Коринта 120 Ксани 120 Ларгвиси 120 Мацевани 56 Менгрелия (Церкви) 148 Метехская церковь 24 Окрос-цихе 66 Пиргебули 56 Поцхо 69,85 Сазано 120

169

Самшвилде 56 Сафарский монастырь 66 Смада (Церковь) 66 Суджунская церковь 127 Тавриз 63 Тандзиа (Церковь) 222 Тквирская церковь 122 Убиса 120 Уртхис – убани 66 Хевсурети 55 Хонский монастырь 120 Хундзах 55 Цалка 79, 82 Цховати 120 Чхиквта 56 Шорапани 120

Aphkazie 150 Dsalenjikha (Chuarch) 165 Qvirila Valley 164 Vani 159 Zygdidi 242 GGGGG

GGGGG

saqartvelos saqartvelos ganatlebisa ganatlebisa ganatlebisa da

Documents