ม.ค. - ก.พ. ๖๒

สรปการสมมนาทางวชาการ

67

หากจะกลาวถง “การพฒนาประเทศไทย” นบตงแตมแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมแหงชาต ฉบบท ๑ (พ.ศ. ๒๕๐๔ - ๒๕๐๙) เปนตนมาแลว จะพบวาประเทศไทยของเรานนไดมการพฒนา บานเมองในทกมตมาเปนระยะ ทงใน “ดานเศรษฐกจ” ทประเทศไทยไดรบการยกระดบใหเปนประเทศในกลมบนของกลมประเทศระดบรายไดปานกลาง “ดานสงคม” ทมการพฒนาคณภาพชวตของประชาชน จนหลดพนจากการเปนประเทศยากจน และ “ดานสงแวดลอม” ทมขอไดเปรยบในความหลากหลายเชงนเวศ แตอยางไรกตาม ยงมความทาทายอน ๆ ทสงผลตอการพฒนาประเทศทส�าคญ อาท อตราการขยายตว ทางเศรษฐกจในป พ.ศ. ๒๕๖๐ ยงอยในระดบทรอยละ ๓.๙ ของ GDP ซงถอวาอยในระดบต�ากวาศกยภาพ เมอเปรยบเทยบกบรอยละ ๖.๐ ตอป ในชวงเวลาเกอบ ๖ ทศวรรษทผานมา โดยมสาเหตหลกสวนหนงมาจาก “การชะลอตวของการลงทนภายในประเทศ” และ “สถานการณเศรษฐกจโลก” ทยงไมฟนตวไดเตมท “โครงสรางเศรษฐกจไทย” ทยงไมสามารถขบเคลอนดวยนวตกรรมไดอยางเตมประสทธภาพ “ภาคบรการ และภาคเกษตร” ทมผลตภาพการผลตในระดบต�า ขาดการน�าเทคโนโลยเขามาเพมประสทธภาพในการผลต ประกอบกบ “แรงงานไทย” ยงมปญหาเรองคณภาพและสมรรถนะทไมสอดคลองกบความตองการ ในการขบเคลอนการพฒนาของประเทศ๒

นอกจากน “ศกยภาพและคณภาพของประชากรไทยทกชวงวย” ทแมวาการเขาถงระบบบรการสาธารณะ การศกษา การบรการสาธารณสข โครงสรางพนฐานตาง ๆ และการคมครองทางสงคมอน ๆ จะมความครอบคลมเพมมากขน แตกยงคงมปญหาเรอง “คณภาพการใหบรการ” ทมมาตรฐานแตกตางกนระหวางพนท จงเปนหนงในสาเหตหลกทท�าใหเกดปญหาความเหลอมล�าในหลายมต อกทง “ความยากจน” กเปนประเดนทาทายตอการยกระดบการพฒนาประเทศใหประชาชนมรายไดสงขนและแกปญหา ความเหลอมล�าอยางยงยน ในขณะเดยวกนการวางกลยทธระยะยาวในการฟนฟ ใช และรกษาทรพยากรอยางบรณาการเพอการพฒนาประเทศทผานมายงขาดความชดเจน สงผลใหทรพยากรธรรมชาตและ สงแวดลอมของประเทศมปญหาการใชอยางสนเปลองและเสอมโทรมลงอยางรวดเรว

๑จดโดย คณะกรรมการสวสดการของสภานตบญญตแหงชาต ในการจดกจกรรมดนเนอรทอลก (Dinner Talk) หวขอ “กาวตอไปของประเทศไทย” เมอวนจนทรท ๕ พฤศจกายน ๒๕๖๑ เวลา ๑๗.๐๐ - ๒๑.๓๐ นาฬกา ณ หองเพลนาร ๒ - ๓ ศนยการประชมแหงชาตสรกต กรงเทพมหานคร.

๒โปรดด ขอมล “สถานการณ แนวโนม วสยทศน และเปาหมายในการพฒนาประเทศ” ในพระราชโองการ ประกาศ เรอง ยทธศาสตรชาต (พ.ศ. ๒๕๖๑ - ๒๕๘๐), หนา ๑ - ๒.

นางสาวเพลนตา ตนรงสรรค นตกร สำ นกกฎหมาย

๑กาวตอไป ของประเทศไทย

“”

067-079_06_���������� ��-��62-4.indd 67 4/10/2562 BE 5:29 PM

กาวตอไปของประเทศไทย

68จ ล น ต

จากสภาพปญหาและความทาทาย ทสงผลตอการขบเคลอนการพฒนาประเทศ ในมตตาง ๆ ดงกลาวขางตนจะเหนไดวามสาเหตส�าคญเกดจาก “ประสทธภาพในการบรหาร จดการภาครฐ” “การพฒนาประเทศทขาด ความตอเนองและยดหยน” ในการตอบสนอง ตอความตองการและปญหาของประชาชน รวมท ง “ความมนคงภายในประเทศ” ทยงมหลายประเดนตองเสรมสรางใหเกด ความเข มแขง และลดความขดแยงทาง

ความคดหรออดมการณทมรากฐานมาจากความเหลอมล�าความไมเสมอภาค การขาดความเชอมน ในกระบวนการยตธรรม และการขาดเสถยรภาพทางการเมอง ซงนบวนจะยงมความซบซอนหลากหลายมต และมแนวโนมทจะเปลยนแปลงไปอยางรวดเรว อนสงผลตอ “อนาคตการพฒนาประเทศ” อยางมาก ดงนน การพฒนาประเทศจงจ�าเปนตองมยทธศาสตรการพฒนาทครอบคลมทกมตและทกดานทเกยวของ หรอตองมการวางแผนการพฒนาทรอบคอบและครอบคลม

อยางไรกด หลายประเดนเปนเรองทตองใชระยะเวลาในการด�าเนนงานเพอใหเกดการปรบตว ซงจะตองหยงรากลกลงไปถงการเปลยนแปลงในเชงโครงสราง การขบเคลอนการพฒนาเพอใหประเทศเจรญกาวหนาไปในอนาคตจงจ�าเปนตองก�าหนดวสยทศนในระยะยาวทตองบรรล พรอมทงแนวยทธศาสตรหลกในดานตาง ๆ เพอเปนกรอบในการขบเคลอนการพฒนาอยางบรณาการ โดย “ยทธศาสตรชาต” จะเปนเปาหมายใหญในการขบเคลอนประเทศ และถายทอดไปสแผน ในระดบอน ๆ เพอน�าไปสการปฏบต ทงในระดบยทธศาสตร ภารกจ และพนท ซงรวมถงพนทพเศษ ตาง ๆ อาท เขตเศรษฐกจพเศษชายแดน เขตพฒนาพเศษภาคตะวนออก เพอใหการพฒนาประเทศ สามารถด�าเนนการไดอยาง “มนคง มงคง ยงยน”๓ ตามคตพจนประจ�าชาต เพอสนองตอบตอ ผลประโยชนแหงชาตทก�าหนดไวตอไป

ดงนน เพอเปนการเผยแพรและประชาสมพนธใหทกภาคสวนทเกยวของไดมความร ความเขาใจ ในนโยบายและทศทางการพฒนาประเทศ โดยเฉพาะดานเศรษฐกจของประเทศไทย คณะกรรมการสวสดการของสภานตบญญตแหงชาต จงไดจดใหมกจกรรมดนเนอรทอลก (Dinner Talk) ในหวขอเรอง “กาวตอไปของประเทศไทย” ขน เมอวนจนทรท ๕ พฤศจกายน ๒๕๖๑ ทผานมา โดยการจดกจกรรม ในครงน ศาสตราจารยพเศษพรเพชร วชตชลชย ประธานสภานตบญญตแหงชาต ไดกลาวเปดงาน โดยม นายประเสรฐ บญสมพนธ สมาชกสภานตบญญตแหงชาต ในฐานะประธานจดกจกรรมดนเนอรทอลก เปนผกลาวตอนรบแขกผมเกยรตและกราบเรยนเชญ จากนน มการบรรยาย เรอง “เขตพฒนาพเศษภาคตะวนออกกบการพฒนาเศรษฐกจไทย” โดย นายกอบศกด ภตระกล

๓เพงอาง, หนา ๕.

067-079_06_���������� ��-��62-4.indd 68 4/10/2562 BE 5:29 PM

ม.ค. - ก.พ. ๖๒

สรปการสมมนาทางวชาการ

69

รฐมนตรประจ�าส�านกนายกรฐมนตร และการปาฐกถาพเศษ เรอง “กาวตอไปของประเทศไทย” โดย ศาสตราจารยกตตคณ ดร.วษณ เครองาม รองนายกรฐมนตร ทงน โดยม นายสรชย เลยงบญเลศชย รองประธานสภานตบญญตแหงชาต คนทหนง นายพระศกด พอจต รองประธานสภานตบญญตแหงชาต คนทสอง และสมาชกสภานตบญญตแหงชาต รวมทงเลขาธการวฒสภา ผบรหาร ขาราชการ และเจาหนาทของหนวยงานทเกยวของเขารวมกจกรรมดงกลาว

ส�าหรบการแสดงปาฐกถาพเศษ เรอง “กาวตอไปของประเทศไทย” นน มสาระส�าคญสรปได ดงน

ศาสตราจารยกตตคณ ดร.วษณ เครองาม รองนายกรฐมนตร ไดแสดงปาฐกถาวา หวขอของกจกรรมในวนน คอ “กาวตอไปของประเทศไทย” เมอพจารณาความหมายของค�าวา “กาว” แลว หมายถง “การกาวเดน การเคลอนไหว การขยบเขยอน การเคลอนท” ซงอาจจะเปนการขยบเขยอนหรอเคลอนทไปขางหนาหรอขางหลงกได แตสวนใหญจะใชในความหมายทเปนการกาวเดนหรอเคลอนท ไปขางหนา เพราะถาเปนการกาวเดนหรอเคลอนทไปขางหลงแลวมกจะเรยกวา “ถอยหลง”

ทงน การกาวเดนของคน รวมถงสตวดวยนน จะมลกษณะหรอปจจยทส�าคญประการหนง คอ จะตองเดนไปสจดหมายปลายทาง และเดนอยางมนคง หรอไมเซ ไมลม และไมวาจะเปน “กาวตอไป” หรอ “กาวทผานมา” ของประเทศไทย กมความจ�าเปนอยแลวทตองกาวอยเสมอ โดยเฉพาะยคปจจบนทเปน “ยคดจทล” ความจ�าเปนในการกาวเดนไปขางหนาอยางมนคงจะมความจ�าเปนสงกวาในอดต โดยส�านวนภาษาองกฤษทวา “แคเราหยดอยกบทไมกาวเดนตอไป กเทากบไดถอยหลงเสยแลว” นน เปนการสะทอนใหเหนความจรงวา “ในขณะทโลกหมน เวลาเปลยน ความคดคนผนแปร และการกระท�าเปลยนแปลงไป หากเราไมเดนไปใหทนกบความเปลยนแปลงเหลานน หรอเพยงแคหยดนงอยกบท คนอนกจะเดนแซงล�าหนาเราไป ซงเทากบเราไดถอยหลงแลวนนเอง” ฉะนน ประเทศไทยจ�าเปนตองกาวเดนตอไปขางหนาอยางมนคง

อนง ดงไดกลาวแลววา ในอดตทผานมา ประเทศไทยกไดกาวเดนมาโดยตลอดอยแลว เหตใดจงตองกลาวถงการกาวเดนตอไปขางหนาอก หรอจะแตกตางจากปจจบนอยางไร เพราะสดทายกตองกาวเดนทงสน ประเดนนเหนวามความแตกตาง กลาวคอ การกาวเดนในชวงเวลาทผานมานน มอาการเหมอนคนเดนสะเปะสะปะ แตจากนไปขางหนาควรจะตองระมดระวงมใหเดนสะเปะสะปะเหมอนทผานมา โดยค�าวา “สะเปะสะปะ” ดงกลาวมใชค�าแสลงหรอหยาบคาย เพราะพจนานกรม

067-079_06_���������� ��-��62-4.indd 69 4/10/2562 BE 5:29 PM

กาวตอไปของประเทศไทย

70จ ล น ต

ฉบบราชบณฑตยสถานไดนยามไวอยางชดเจนวาหมายถง ไมตรงเปา ขาดจดหมาย ขาดเปาประสงค หรอไมแนชดวาจะไปไหน ไปอยางไร ซงทผานมาเรากกาวเดน แตเปนการกาวเดนทสะเปะสะปะ คอ ขาดจดหมาย ขาดเปาประสงค หรออาจจะมจดหมาย มเปาประสงค แตบอกไมไดหรออธบายไมถกวามนคออะไร ไปทางไหน ไปท�าไม ไปอยางไร และไปเมอไร อปมาเหมอนเวลาเราออกเดน หรอขบรถ ตองรวาจะเดนหรอขบรถไปสะเปะสะปะไมไดฉนใด การทเราจะกาวตอไปขางหนาในฐานะทเปนประเทศไทย กจะกาวตอไปอยางสะเปะสะปะไมไดฉนนน๔

ส�าหรบเหตผลทกลาววาในชวงเวลาทผานมาเราเดนอยางสะเปะสะปะ เพราะเมอประมาณปลายป พ.ศ. ๒๕๖๐ เลขาธการองคการเพอความรวมมอและการพฒนาทางเศรษฐกจ หรอ “โออซด”๕ ซงเปนองคกรระหวางประเทศของกลมประเทศทพฒนาแลวซงสวนใหญจะเปนประเทศในทวปยโรป ในทวปเอเชยจะมเพยงประเทศเกาหลใตและญปนเทานนทเปนสมาชก จดตงขนเพอพฒนาเศรษฐกจของภมภาคยโรปและโลก ไดเดนทางมาประเทศไทยและเขาพบ พลเอก ประยทธ จนทรโอชา นายกรฐมนตร เพอใหค�าปรกษาและแนะน�าเกยวกบเศรษฐกจและการพฒนาประเทศ รวมทงเชญประเทศไทยเขารวมเปนสมาชกของโออซดดวย อนเปนครงแรกทประเทศไทยไดมโอกาสดงกลาว ทง ๆ ทรฐบาลหลายชด ทผานมาไดพยายามทจะเขาเปนสมาชกแตไมส�าเรจ และในโอกาสน นายกรฐมนตรไดสอบถามวา “เหตใดประเทศไทยจงสามารถเขารวมเปนสมาชกของโออซดไดแลว” ซงไดรบค�าตอบวา “เมอกอนพจารณาแลวไมเหนวาประเทศไทยมเปาหมาย แตปจจบนก�าลงจะมและก�าลงจะเดนไปตามเปาหมาย ซงไมวาจะ ไดท�าตามเปาหมายหรอไม กเพยงพอทจะเหนไดวาประเทศไทยมอนาคตแลว” โดยค�าวา “ไมเหนวา มเปาหมาย” ดงกลาว หากแปลความเสยใหมกคอ “สะเปะสะปะ” นนเอง

ส�าหรบ “อะไรทแสดงใหเหนวาประเทศไทยมเปาหมาย” กคอ “ยทธศาสตรชาต” โดยในขณะท เจรจากนนน ยทธศาสตรชาตยงอยระหวางการด�าเนนการหรอยงไมแลวเสรจ เพราะเพงประกาศใชบงคบเมอวนท ๑๓ ตลาคม ๒๕๖๑ ทผานมา๖ แตกเพยงพอแลววานนคอ “การเหนอนาคต” ประกอบกบอธยาศย ไมตรทมใหแกกน จงไดรบการทาบทามใหประเทศไทยด�ารงต�าแหนง “ประธานรวม”(Co-Chairman) กบประเทศเกาหลใต ในการประชมโออซดทประเทศเกาหลใตจะเปนเจาภาพจดขนในอนาคตดวย

นอกจากม “ยทธศาสตรชาต” เปนสงแสดงใหเหนถงเปาหมายแลว ยงม “การปฏรปประเทศ” เปนเปาหมายของประเทศอกดวย โดยประมาณ ๔ เดอนตอมานบจากการเจรจาดงกลาว ไดมโอกาสเดนทางไปประเทศฝรงเศสและเขาพบเลขาธการองคการโออซด ซงทานไดสอบถามถงความคบหนาของยทธศาสตรชาต ซงขณะนนใกลจะเสรจสมบรณแลว กไดรบค�าชนชมวา “การทประเทศไทย คดทจะมแผนการปฏรปประเทศและยทธศาสตรชาตพรอม ๆ กนนน นบเปนนมตหมายทด เพราะ “ยทธศาสตรชาต” เปรยบเสมอนเปาหมายของการเดนทางวาออกจากตรงนแลวจะเดนตอไป ทางไหน แตการจะไปทางไหน ไปโดยวธใดตองใช “การปฏรป” ฉะนน เทากบประเทศไทยมทง “means” คอ วธการ และ “the end” คอ จดหมายปลายทาง

๔ถอดความจากการปาฐกถาพเศษ.๕นายองเคล กเรย (Angel Gurría) คอ เลขาธการองคการเพอความรวมมอและการพฒนาทางเศรษฐกจ หรอโออซด

(Organisation for Economic Co-operation and Development - OECD) คนปจจบน. ๖พระราชโองการ ประกาศ เรอง ยทธศาสตรชาต (พ.ศ. ๒๕๖๑ - ๒๕๘๐) ไดประกาศในราชกจจานเบกษา เลม ๑๓๕ ตอนท ๘๒ ก หนา ๑ เมอวนเสารท ๑๓ ตลาคม ๒๕๖๑.

067-079_06_���������� ��-��62-4.indd 70 4/10/2562 BE 5:29 PM

ม.ค. - ก.พ. ๖๒

สรปการสมมนาทางวชาการ

71

ทงน กอนทจะกลาวถงการเดนหรอกาวตอไปของประเทศ ควรจะมการเหลยวหลงหรอหนกลบไปพจารณาถงการกาวเดนทผานมาดวยวา เหตใดประเทศไทยจงเดนสะเปะสะปะหรอไมมเปาหมายทชดเจน หรอกลาวอกนยหนง คอ ประเทศไทยกไดกาวเดนมาโดยตลอด แตเหตใดการกาวเดนนนไมสามารถสรางความเชอมนและไววางใจใหกบคนภายในประเทศและชาวตางชาตโดยเฉพาะ นกลงทนไดเทาทควร ซงพจารณาแลวเหนวามสาเหตอนเนองมาจากปจจยหรอสภาพปญหาทส�าคญ ๔ ประการ ดงน

๑. การยดอ�านาจการปกครองประเทศ การยดอ�านาจการปกครองประเทศเมอ ๔ ปทผานมา อาจจะท�าใหคนเกดความหวาดระแวง

และไมเชอมน รวมทงท�าใหรฐธรรมนญและการเลอกตงหรอการปกครองในระบอบประชาธปไตยสะดด หยดลง จงสงผลใหเกดการสะเปะสะปะอยบาง แตอยางไรกตาม การยดอ�านาจเปนเพยงหนงในหลายสาเหตหลกของการสะเปะสะปะเทานน อกทงมไดกระทบกระเทอนตอประเทศมากมาย เพราะในชวงระยะเวลา ๒ - ๓ ปทผานไป ไดพสจนแลววามไดท�าใหความเชอมนในสายตาของนานาประเทศลดนอยลงเทาใด โดยเรายงคงมความสมพนธทางการทต คบคาสมาคม และพบปะเยยมเยอนกนตามปกต จะถกลดความชวยเหลอหรอความสมพนธลงกเฉพาะบางประเทศเทานนซงมใชเรองใหญหรอเปนปรมาณมาก แตอยางใด นอกจากน หลายประเทศกยอมรบวา แมในขณะนจะมการยดอ�านาจ แตในไมชากมการตรารฐธรรมนญขนใชบงคบในการปกครองประเทศ ประกอบกบมการเดนหนาปฏรปประเทศ มยทธศาสตรชาต และแผนงาน (Roadmap) ก�าหนดอยางชดเจนวาจะจดการเลอกตงขนเมอใด ซงเปนทยอมรบได

๒. ความไมสงบเรยบรอยภายในประเทศในชวงระยะเวลา ๖ - ๗ ปทผานมา ไดเหนเปนทประจกษแลววาความไมสงบเรยบรอยไดเกดขน

มาโดยตลอด หรอความปลอดภยในชวต ทรพยสน และความเชอมนในหลายเรองไดลดนอยถอยลง รวมทง ตองยอมรบวาปจจบนเราไมสามารถพดคยกนไดทกเรอง เพราะบางเรองจะคยไดเฉพาะพวกเดยวกนเทานน ซงสภาพปญหาทเกดขนเหลานไดท�าใหการลงทน โดยเฉพาะตางประเทศทจะเขามาในประเทศไทย ตองหยดชะงก

067-079_06_���������� ��-��62-4.indd 71 4/10/2562 BE 5:29 PM

กาวตอไปของประเทศไทย

72จ ล น ต

๓. การไมตอบสนองตอพนธกรณระหวางประเทศทไดผกพนไว การไมตอบสนองตอพนธกรณระหวางประเทศทไดผกพนไว อาจกลาวใหเขาใจไดโดยงายวา

เปน “การไมท�าตามสงทไดพดไว” โดยประเทศไทยในฐานะทเขาเปนภาคสมาชกในสงคมประชาชาตตาง ๆ ไดไปท�าความตกลงทงในลกษณะ “ทวภาค” คอ ประเทศตอประเทศไดตกลงกน และ “พหภาค” คอ หลายประเทศมาตกลงรวมกน แตเมอไปท�าความตกลงแลวไมสามารถปฏบตตามได โดยเฉพาะการออกกฎหมายเพออนวตการหรอตอบสนองตอพนธกรณทไดผกพนไว ซงสาเหตสวนใหญสบเนองมาจากรฐบาลไมมโอกาสไดด�าเนนการ เพราะเมอพจารณายอนหลงไปในชวง ๑๐ ปทผานมาจะพบวารฐบาลบางชด ไมสามารถเขาปฏบตหนาทได เนองจากรฐธรรมนญในขณะนนไดก�าหนดวาหากยงมไดแถลงนโยบาย ตอรฐสภาจะปฏบตหนาทไมได โดยรฐบาลชดนนเมอจดตงขนแลวไดถกประชาชนปดลอมมใหเดนทาง เขาอาคารรฐสภาเพอแถลงนโยบายตามทรฐธรรมนญก�าหนดไว จนตองไปใชอาคารทท�าการอนเปน ทประชมรฐสภาฉกเฉนชวคราวเพอแถลงนโยบายแทน ซงประวตศาสตรทางการเมองของไทยทผานมา ไมเคยมการใชอาคารหรอสถานทอนเปนทประชมรฐสภา นอกจากอาคารทสถาปนาขนเปนรฐสภา และรฐบาลอกชดหนงไดเขาประชมรฐสภาแลว แตถกตดน�า ตดไฟ รวมทงปดลอมจนตองพากนหนขาม กระโดดก�าแพงรวออกนอกรฐสภา

สถานการณทเกดขนดงกลาว นอกจากจะสงผลใหรฐบาลไมมโอกาสทจะตอบสนองตอพนธกรณทไดผกพนไวแลว ยงอาจจะถกมองอยางเหนอยหนายในสายตาของตางประเทศวาจะเปนเชนนไปอกนาน เทาไร หรอเมอไรจงจะตอบสนองพนธกรณได ในทสด “สภานตบญญตแหงชาต” และ “รฐบาล” ชดน ทเมอเขามาท�าหนาทกไดพยายามผลกดนสงทเปนพนธกรณเกา ๆ ซงมไดปฏบตตามเขาสการพจารณาของรฐสภาจนเปนผลส�าเรจและไดรบค�าชมเชยจากนานาประเทศ อาท

- การตรา “พระราชบญญตงาชาง พ.ศ. ๒๕๕๘” ตามพนธกรณทประเทศไทยไดเขาเปนภาคอนสญญาวาดวยการคาระหวางประเทศซงชนดสตวปาและพชปาทใกลสญพนธ (Convention on International Trade in Endangered Species of Wild Fauna and Flora (CITES)) ซงก�าหนดใหประเทศสมาชกตองมมาตรการควบคมการคา การครอบครอง การน�าเขา การสงออก และการน�าผานซงงาชางหรอผลตภณฑทไดมาจากการแปรรปงาชางภายในประเทศมใหปะปนกบงาชางทไดมาโดยมชอบดวยกฎหมาย๗

- การตรา “พระราชบญญตลขสทธ (ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๖๑” เพอแกไขเพมเตมขอยกเวนเกยวกบการละเมดลขสทธตามพระราชบญญตลขสทธ พ.ศ. ๒๕๓๗ ใหสอดคลองกบสนธสญญามารราเคช เพออ�านวยความสะดวกในการเขาถงงานทมการโฆษณาแลว ส�าหรบคนตาบอด คนพการทางการเหน หรอคนพการทางสอสงพมพ (Marrakesh Treaty to Facilitate Access to Published Works for Persons Who Are Blind, Visually Impaired, or Otherwise Print Disabled) ซงก�าหนดใหรฐภาคบญญตกฎหมายภายในเพอรองรบขอยกเวนการละเมดลขสทธเพอใหคนพการตามสนธสญญาดงกลาวไดรบโอกาส อยางเทาเทยมกบบคคลอนในการเขาถงงานอนมลขสทธ๘

๗ราชกจจานเบกษา, หมายเหตทายพระราชบญญตงาชาง พ.ศ. ๒๕๕๘.๘ราชกจจานเบกษา, หมายเหตทายพระราชบญญตลขสทธ (ฉบบท ๔) พ.ศ. ๒๕๖๑.

067-079_06_���������� ��-��62-4.indd 72 4/10/2562 BE 5:29 PM

ม.ค. - ก.พ. ๖๒

สรปการสมมนาทางวชาการ

73

- การตรา “พระราชบญญตวาดวยความผดบางประการตอการเดนอากาศ พ.ศ. ๒๕๕๘” เพอใหครอบคลมถงการกระท�าความผดทก�าหนดในอนสญญาทประเทศไทยเปนภาค ไดแก อนสญญาวาดวย ความผดและการกระท�าอน ๆ บางประการทกระท�าบนอากาศยาน ซงท�าขนทกรงโตเกยว เมอวนท ๑๔ กนยายน ค.ศ. ๑๙๖๓ (พ.ศ. ๒๕๐๖) อนสญญาวาดวยการปราบปรามการยดอากาศยานโดยมชอบดวยกฎหมาย ซงท�าขนทกรงเฮก เมอวนท ๑๖ ธนวาคม ค.ศ. ๑๙๗๐ (พ.ศ. ๒๕๑๓) และอนสญญาวาดวยการปราบปราม การกระท�าอนมชอบดวยกฎหมายตอความปลอดภยของการบนพลเรอน ซงท�าขนทกรงมอนตรออล เมอวนท ๒๓ กนยายน ค.ศ. ๑๙๗๑ (พ.ศ. ๒๕๑๔) พรอมทงพธสาร ลงวนท ๒๔ กมภาพนธ ค.ศ. ๑๙๘๘ (พ.ศ. ๒๕๓๑)๙

- การตรา “พระราชก�าหนดการประมง พ.ศ. ๒๕๕๘” และ “พระราชก�าหนดการประมง (ฉบบท ๒) พ.ศ. ๒๕๖๐” เพอปฏบตตามพนธกรณทประเทศไทยมตอองคการระหวางประเทศ และอนสญญาเกยวกบการอนรกษและบรหารจดการการประมงทประเทศไทยเปนภาคสมาชกดวย๑๐ รวมทง “พระราชบญญตแรงงานทางทะเล พ.ศ. ๒๕๕๘” เพอน�ามาตรฐานสากล คอ อนสญญาวาดวยแรงงานทางทะเล พ.ศ. ๒๕๔๙ (Maritime Labour Convention, ๒๐๐๖) ขององคการแรงงานระหวางประเทศ (International Labour Organization : ILO) มาปฏบตตอแรงงานทางทะเลเปนกรณเฉพาะ๑๑

๔. ความไมเชอมนในทศทางหรออนาคตของประเทศไทยความไมเชอมนหรอไมมนใจวาในอนาคตขางหนาของประเทศไทยจะเดนตอไปในทศทางใด

ถอเปนสาเหตส�าคญทท�าใหประเทศไทยเดนสะเปะสะปะหรอไมมเปาหมายทชดเจน ทงน เพราะแมจะม การยดอ�านาจการปกครองประเทศตอไปกตองกลบสภาวะปกต หรอความไมสงบเรยบรอยภายในประเทศสกวนกตองสงบเรยบรอย หรอการไมปฏบตตามพนธกรณระหวางประเทศในไมชากตองปฏบตตามไดในทสด แตส�าหรบ “อนาคตของประเทศไทย” จะเดนหนาตอไปทางไหน หรอกาวเดนตอไปอยางไร เรายงไมมค�าตอบทชดเจน และแมจะพดอยางไรกอาจจะไมมใครรบฟง

๙ราชกจจานเบกษา, หมายเหตทายพระราชบญญตวาดวยความผดบางประการตอการเดนอากาศ พ.ศ. ๒๕๕๘. ๑๐ราชกจจานเบกษา, มาตรา ๘ หมวด ๑ บททวไป แหงพระราชก�าหนดการประมง พ.ศ. ๒๕๕๘. ๑๑ราชกจจานเบกษา, หมายเหตทายพระราชบญญตแรงงานทางทะเล พ.ศ. ๒๕๕๘.

067-079_06_���������� ��-��62-4.indd 73 4/10/2562 BE 5:29 PM

กาวตอไปของประเทศไทย

74จ ล น ต

อยางไรกด วนนเรามยทธศาสตรชาต ๒๐ ป (พ.ศ. ๒๕๖๑ - ๒๕๘๐) ส�าหรบก�าหนดอนาคตของประเทศไทยแลว โดยค�าวา “ยทธศาสตรชาต” รฐธรรมนญไดก�าหนดไวอยางชดเจนแลววาเปน “เปาหมายในการพฒนาประเทศ” ในทศทางใด อยางไร๑๒ สวนค�าวา “๒๐ ป” เปนเพยงตวเลขทน�ามา ประกอบวายทธศาสตรฉบบนจะมอายหรอผลใชบงคบนานเทาไร โดย “ยทธศาสตรชาต ๒๐ ป” ดงกลาว ไดก�าหนดเปาหมายทจะพฒนาในเรองทส�าคญ ๆ ไว ๖ ดาน ประกอบดวย ดานความมนคง ดานการสรางความสามารถในการแขงขน ดานการพฒนาและเสรมสรางศกยภาพทรพยากรมนษย ดานการสรางโอกาสและความเสมอภาคทางสงคม ดานการสรางการเตบโตบนคณภาพชวตทเปนมตรตอสงแวดลอม และดานการปรบสมดลและพฒนาระบบการบรหารจดการภาครฐ๑๓ โดยแตละเรองไมเพยงแตจะเปนสงท สามารถบอกใหโลกรไดวาภายใน ๒๐ ป นบจากวนนเปนตนไปประเทศไทยจะเดนตอไปในทศทางใดแลว ยงชวยสรางความชดเจนใหแกรฐบาลทเขามาบรหารประเทศดวย เพราะตราบใดทยทธศาสตรชาต ยงไมมการแกไข รฐบาลทกชดทเขามาบรหารประเทศกตองเดนตามยทธศาสตรชาตทวางไว ซงเปรยบเสมอน “กฎหมาย” ทตราบใดยงเปนกฎหมาย ทกคนกตองยดถอหรอปฏบตตาม แตหากกฎหมายนนไมมความเหมาะสมกสามารถยกเลกหรอปรบปรงแกไขได เชนเดยวกบยทธศาสตรชาตทหากเหนสมควร จะปรบปรงแกไขกอาจจะเปลยนแปลงหรอแกไขเพมเตมไดนนเอง

อนง ส�าหรบระยะเวลา ๒๐ ป ทยทธศาสตรชาตก�าหนดไว นน เปนการพจารณาตามแนวทางของหลายประเทศ อาท ฝรงเศส จน และมาเลเซย ซงคอนขางยาวพอสมควร คอ ตงแต ๑๕ - ๒๕ ป และเปน การเทยบเคยงกบ “อายของคน” โดยค�านงวา นบตงแตวนทประกาศใชยทธศาสตรชาต เปรยบเสมอนเดกคนหนงคลอดออกมา หากเดกคนนนเตบโตภายใตยทธศาสตรชาตแลว เขาควรไดรบการเลยงด ดแลรกษาพยาบาล รบการศกษา หรอมคณภาพชวตอยางไร ประกอบกบ “ตวเลข ๒๐ ป” ดงกลาว ใน “ทางธรรมะ” หมายถงวยทท�าใหคนเปนผใหญ สวน “ทางกฎหมาย” ถอเปนผบรรลนตภาวะหรอพนจากการเปนผเยาวซงสามารถท�านตกรรมตาง ๆ ไดโดยไมจ�าตองไดรบความยนยอมจากผปกครอง ดงนน ยทธศาสตรชาต ๒๐ ป จงเปนการสรางความเชอมนวานบจากวนทยทธศาสตรชาตประกาศใชเปนตนไป เดกคนหนงทเกดมาจนเตบโตเปนผใหญนาจะเปนคนทมคณภาพชวตทดไดอยางไร

ทงน หากจะลบค�าวา “สะเปะสะปะ” ออกไป กตองท�าใหปจจยอนเปนสาเหตแหงการสะเปะสะปะ นนหมดสนไป ซงวนนจะเหนไดวา ปญหาเกยวกบ “การยดอ�านาจการปกครองประเทศ” ไดมการประกาศเปนทแนชดแลววาจะจดใหมการเลอกตงขนเมอไร “การรกษาความสงบเรยบรอย” กไดเหนแลววาใน ๔ ปทผานมา บานเมองมความสงบเรยบรอยเพยงใด หรอการเคลอนไหวขนาดใหญทกระทบกระเทอนตอความเชอมนในการลงทนและความหวาดระแวงในบางเรองกไดลดนอยหรอหมดไปแลว “การปฏบตตามพนธกรณระหวางประเทศ” ในหลายเรองกไดมการตอบสนองจนเปนทยอมรบของนานาประเทศแลว สวน “เปาหมายหรออนาคตของประเทศ” กมยทธศาสตรชาต ๒๐ ป ประกาศใชบงคบแลว โดยเปรยบเสมอนแบบพมพเขยว (Blueprint) ซงจะตองมการจดท�า “แผนแมบท” หรอทเรยกวา “Master Plan” หรอ “Action Plan” ก�าหนดรายละเอยดเพอใหบรรลเปาหมายตามทก�าหนดไวในยทธศาสตรชาตตอไป

๑๒โปรดด มาตรา ๖๕ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐. ๑๓โปรดด พระราชโองการ ประกาศ เรอง ยทธศาสตรชาต (พ.ศ. ๒๕๖๑ - ๒๕๘๐).

067-079_06_���������� ��-��62-4.indd 74 4/10/2562 BE 5:29 PM

ม.ค. - ก.พ. ๖๒

สรปการสมมนาทางวชาการ

75

นอกจากน การทเราจะ “กาวตอไปขางหนาได” จ�าเปนตองยนอยบน “ฐานทมนคง” ซงนอกจากจะไดรบความรวมมอจาก “ประชาชน” เปนแกนหลกทส�าคญอยางดแลว ยงมจกรกลหรอฟนเฟองใหญอก ๕ ตว ประหนงเดยวกนกบ “แมน�า ๕ สาย” ไดแก คณะรกษาความสงบแหงชาต คณะรฐมนตร สภานตบญญตแหงชาต สภาปฏรปแหงชาต และคณะกรรมการรางรฐธรรมนญ รวมกนสรางฐานตาง ๆ ใหมนคงเพอรองรบการกาวตอไปขางหนาดวย ซงฐานดงกลาวประกอบดวย

๑. การมกฎหมายเพอใชบงคบอยางเพยงพอ เมอพจารณากฎหมายทตราขนใชบงคบในสมยนแลวจะพบวามประมาณ ๓๐๐ ฉบบ ซงเปนจ�านวนคอนขางมาก โดยจ�านวนทมากดงกลาวมไดตองการแสดงใหเหนวาสภานตบญญตแหงชาตเกงหรอมความสามารถในการออกกฎหมายไดเปนปรมาณมาก แตตองการจะอธบายใหทราบวากฎหมายทตราออกมาใชบงคบนน ลวนมความส�าคญและสวนใหญ เปนกฎหมายทรอกนมานาน รวมทงสามารถใชเปนเครองมอในการพฒนาหรอใหอ�านาจรองรบการด�าเนนการตาง ๆ ไดจนเปนผลส�าเรจ อนเพยงพอทจะเปนฐานทมนคงในการท�าใหเรากาวตอไปไดพอสมควร ทงน กฎหมายทตราออกมาใชบงคบดงกลาว อาจจ�าแนกออกไดเปน ๕ ประเภท ดงน

(๑) กฎหมายทตราขนเพอตอบสนองพนธกรณระหวางประเทศ เชน กฎหมายวาดวยประมง ลขสทธ การเดนอากาศ และแรงงานทางทะเล

(๒) กฎหมายทตราขนเพอแกไขปญหาเศรษฐกจของประเทศ เชน กฎหมายวาดวยหลกประกนทางธรกจ และการแกไขเพมเตมประมวลกฎหมายแพงและพาณชยเกยวกบเรองการค�าประกนและจ�านอง

(๓) กฎหมายทตราขนเพอแกไขปญหาความเหลอมล�าในสงคม เชน กฎหมายเกยวกบเดก สตร คนชรา คนพการ ผทพพลภาพ และคนไรทพง รวมทงกฎหมายวาดวยการปองกนและแกไขปญหาการตงครรภในวยรน และความเทาเทยมระหวางเพศ ตลอดจนกฎหมายเกยวกบสตว

(๔) กฎหมายทตราขนเพอจดระเบยบราชการ เชน กฎหมายวาดวยการอ�านวยความสะดวกในการพจารณาอนญาตของทางราชการ เพอก�าหนดขนตอนและระยะเวลาในการพจารณาอนมตหรออนญาตของเจาหนาทไวอยางชดเจน ซงจะเปนการอ�านวยความสะดวกและลดอปสรรคแกประชาชนในการยนค�าขออนญาตด�าเนนการตาง ๆ

(๕) กฎหมายทตราขนเพอปองกนและปราบปรามการทจรตหรอประพฤตมชอบ เชน กฎหมายวาดวยการจดตงศาลอาญาคดทจรตและประพฤตมชอบ และการแกไขเพมเตมกฎหมายวาดวยมาตรการของฝายบรหารในการปองกนและปราบปรามการทจรต

๒. การมโครงสรางพนฐาน (Infrastructure) ทงระบบรถไฟทางเดยว รถไฟทางค และรถไฟความเรวสง ซงรฐบาลชดนไดรเรมด�าเนนโครงการดงกลาวเพมเตมไวพอสมควร รวมทงยงมโครงการเกยวกบถนน รถไฟฟา และรถไฟฟาใตดน ซงโครงสรางพนฐานเหลานจะเปนฐานทส�าคญในการกาวตอไป ขางหนาของประเทศ

๓. การมเขตพฒนาพเศษ โดยเฉพาะ “โครงการพฒนาระเบยงเศรษฐกจพเศษภาคตะวนออก” หรอ “ออซ” (Eastern Economic Corridor : EEC) ในเขต ๓ จงหวด คอ ชลบร ระยอง และฉะเชงเทรา ซงเปนการพฒนาทตอยอดความส�าเรจมาจากแผนพฒนาเศรษฐกจภาคตะวนออกหรอ Eastern Seaboard ทไดด�าเนนมาตลอดกวา ๓๐ ปทผานมา อนเปนพนททมความพรอมอยพอสมควรแลว เชน มทาเรอน�าลก

067-079_06_���������� ��-��62-4.indd 75 4/10/2562 BE 5:29 PM

กาวตอไปของประเทศไทย

76จ ล น ต

แหลมฉบงรองรบความตองการขนสงสนคาทางทะเลระหวางประเทศ มสนามบนอตะเภาเปนทาอากาศยาน รองรบการด�าเนนธรกจขนสงสนคาทางอากาศและโลจสตกส มนคมอตสาหกรรมจ�านวนมากส�าหรบอ�านวยความสะดวกและใหบรการระบบสาธารณปโภคและสาธารณปการทจ�าเปนแกการประกอบอตสาหกรรม รวมทงมหาวทยาลยและสถาบนการศกษาตาง ๆ เพอผลตบคลากรหรอแรงงานออกมารองรบ ตลอดจน มเมองพทยาและสนามกอลฟเปนสถานทพกผอนหยอนใจส�าหรบนกลงทนดวย ฉะนน การด�าเนนโครงการออซดงกลาวจะเปนฐานทมนคงในการเลยงประเทศและเปนแมเหลกดงดดนกลงทนใหเขามาดวย

๔. การมวสาหกจขนาดกลางและขนาดยอม หรอ SME โดยทวสาหกจขนาดยอม (Small Enterprise) และวสาหกจขนาดกลาง (Medium Enterprise) เปนผประกอบการทมเงนทนคอนขางจ�ากด อนเปนอปสรรคตอการผลต ระบบบรหารจดการ และการขยายกจการหรอการตลาด แตอยางไรกตาม SME นน ถอเปนฐานทส�าคญในการขบเคลอนเศรษฐกจและพฒนาประเทศไดเชนเดยวกบผประกอบการขนาดใหญ ดงนน จงตองใหความส�าคญและความชวยเหลอทงในเรองเงนทนและเงนกส�าหรบซอมแซมเครองมอหรอเครองจกร รวมทงใหสทธพเศษดานภาษทงในเรองอตราและการลดหยอนตาง ๆ เพอสรางแรงจงใจในการประกอบการ

๕. การเมอง โดยทฐานทกลาวมาดงกลาวขางตน ทงในเรองกฎหมาย โครงสรางพนฐาน เขตพฒนาพเศษ และ SME นนเปนฐานในดานเศรษฐกจ แตเรอง “การเมอง” แมจะมความแตกตางแตกเปนฐานทส�าคญ ซงจ�าเปนตองวางไวใหมนคงเชนเดยวกน โดยเฉพาะเรอง “การเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร (ส.ส.)” ซงในเบองตนไดก�าหนดแลววาจะจดใหมขนในวนอาทตยท ๒๔ กมภาพนธ ๒๕๖๒ อนอยภายในกรอบระยะเวลาทรฐธรรมนญก�าหนดไว๑๔ กลาวคอ รฐธรรมนญไดก�าหนดใหด�าเนนการเลอกตง ส.ส. ใหแลวเสรจ ภายใน ๑๕๐ วน นบแตวนทพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญวาดวยการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร พ.ศ. ๒๕๖๑ มผลใชบงคบ ซงพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญฉบบนไดประกาศในราชกจจานเบกษาเมอวนท ๑๒ กนยายน ๒๕๖๑ จงมผลใชบงคบเปนกฎหมายตงแตวนท ๑๑ ธนวาคม ๒๕๖๑ อนเปนวนท พนก�าหนด ๙๐ วนนบแตวนประกาศในราชกจจานเบกษาเปนตนไป ดงนน ระยะเวลา ๑๕๐ วน จงเรมนบ ตงแตวนท ๑๑ ธนวาคม ๒๕๖๑ และครบก�าหนด ๑๕๐ วน ในวนท ๙ พฤษภาคม ๒๕๖๒ อยางไรกด หากมเหตใหตองเลอนการเลอกตงออกไปกสามารถกระท�าได แตตองไมเกนวนท ๙ พฤษภาคม ๒๕๖๒ ดงกลาว

ส�าหรบเรอง “การด�าเนนกจกรรมทางการเมอง” หรอทเรยกโดยทวไปวา “การปลดลอค” นน ปจจบนกไดมการ “คลายลอค” หรอผอนคลายการหามท�ากจกรรมทางการเมองบางอยางแลว และตอไป จะไดมการพจารณา “ปลดลอค” หรออนญาตใหประชาชนและพรรคการเมองสามารถด�าเนนกจกรรมทางการเมองตาง ๆ ได๑๕ ซงจะเปนชวงระยะเวลาใกลเคยงกบการตราพระราชกฤษฎกาใหมการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร เพราะการหาเสยงเลอกตงจะเรมกระท�าไดตงแตวนทพระราชกฤษฎกา ใหมการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรมผลใชบงคบ

๑๔รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ บทเฉพาะกาล มาตรา ๒๖๘ บญญตวา“มาตรา ๒๖๘ ใหด�าเนนการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎรตามรฐธรรมนญนใหแลวเสรจภายในหนงรอยหาสบวน

นบแตวนทพระราชบญญตประกอบรฐธรรมนญตามมาตรา ๒๖๗ (๑) (๒) (๓) และ (๔) มผลใชบงคบแลว”.๑๕ปจจบน ไดมค�าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาต ท ๒๒/๒๕๖๑ เรอง การใหประชาชนและพรรคการเมอง

ด�าเนนกจกรรมทางการเมอง ลงวนท ๑๑ ธนวาคม ๒๕๖๑ เพอก�าหนดใหยกเลกค�าสงคณะรกษาความสงบแหงชาต ประกาศ คณะรกษาความสงบแหงชาต และค�าสงหวหนาคณะรกษาความสงบแหงชาตฉบบตาง ๆ เกยวกบการหามการเคลอนไหวหรอประชม ทางการเมอง หรอการด�าเนนกจกรรมทางการเมองออกมาใชบงคบแลว.

067-079_06_���������� ��-��62-4 NT.indd 76 4/23/2562 BE 1:41 PM

ม.ค. - ก.พ. ๖๒

สรปการสมมนาทางวชาการ

77

สวนแนวทางใน “การเสนอและพจารณากฎหมาย” กไดขอความรวมมอใหมการเสนอกฎหมาย ตอสภานตบญญตแหงชาตเพอพจารณา ภายในวนศกรท ๒๘ ธนวาคม ๒๕๖๑ เปนวนสดทาย เพราะหลงจากวนดงกลาวจะไมสามารถพจารณาไดทน อยางไรกตาม ไมจ�าเปนทสภานตบญญตแหงชาตตองพจารณากฎหมายใหแลวเสรจทกฉบบ โดยใหพจารณาไปจนถงกอนวนเลอกตงลวงหนา ๗ วน คอ ภายในวนศกรท ๑๕ กมภาพนธ ๒๕๖๒ ซงสวนทพจารณาเสรจแลวกใหเสนอมายงนายกรฐมนตร เพอน�าขนทลเกลาทลกระหมอมถวายตอไป

เมอมการเลอกตงแลว รฐธรรมนญไดก�าหนดใหตองประกาศผลการเลอกตงภายใน ๖๐ วน นบแตวนเลอกตง๑๖ และเมอประกาศผลการเลอกตงแลว ล�าดบตอไปกจะเปนการนดประชมสภา เลอกประธานสภาผแทนราษฎร ประธานวฒสภา และนายกรฐมนตร รวมทงจะมการจดตงคณะรฐมนตร ซงกอนจะเขารบหนาท รฐมนตรตองถวายสตยปฏญาณตอพระมหากษตรยกอน และคณะรฐมนตร ทจะเขาบรหารราชการแผนดนไดตองแถลงนโยบายตอรฐสภาภายใน ๑๕ วน นบแตวนเขารบหนาท๑๗

โดยในชวงเวลานหรอประมาณเดอนเมษายน ๒๕๖๒ “คณะรฐมนตร” ชดปจจบน และ “คณะรกษา ความสงบแหงชาต” ยงอยปฏบตหนาทตอไปจนกวาคณะรฐมนตรชดใหมจะไดถวายสตยปฏญาณแลว สวน “สภานตบญญตแหงชาต” แมจะไมมกฎหมายใหตองพจารณา กยงคงปฏบตหนาทตอไป

๑๖รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๘๕ วรรคส บญญตวา“ใหคณะกรรมการการเลอกตงประกาศผลการเลอกตงเมอตรวจสอบเบองตนแลวมเหตอนควรเชอวาผลการเลอกตง

เปนไปโดยสจรตและเทยงธรรม และมจ�านวนไมนอยกวารอยละเกาสบหาของเขตเลอกตงทงหมด ซงคณะกรรมการการเลอกตง ตองตรวจสอบเบองตนและประกาศผลการเลอกตงใหแลวเสรจโดยเรว แตตองไมชากวาหกสบวนนบแตวนเลอกตง ทงน การประกาศผลดงกลาวไมเปนการตดหนาทและอ�านาจของคณะกรรมการการเลอกตงทจะด�าเนนการสบสวน ไตสวน หรอวนจฉยกรณมเหต อนควรสงสยวามการกระท�าการทจรตในการเลอกตง หรอการเลอกตงไมเปนไปโดยสจรตหรอเทยงธรรมไมวาจะไดประกาศผล การเลอกตงแลวหรอไมกตาม”.

๑๗รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๑๖๒ บญญตวา“มาตรา ๑๖๒ คณะรฐมนตรทจะเขาบรหารราชการแผนดนตองแถลงนโยบายตอรฐสภา ซงตองสอดคลองกบหนาทของรฐ

แนวนโยบายแหงรฐ และยทธศาสตรชาต และตองชแจงแหลงทมาของรายไดทจะน�ามาใชจายในการด�าเนนนโยบาย โดยไมมการลงมตความไววางใจ ทงน ภายในสบหาวนนบแตวนเขารบหนาท

กอนแถลงนโยบายตอรฐสภาตามวรรคหนง หากมกรณทส�าคญและจ�าเปนเรงดวน ซงหากปลอยใหเนนชาไปจะกระทบตอประโยชนส�าคญของแผนดน คณะรฐมนตรทเขารบหนาทจะด�าเนนการไปพลางกอนเพยงเทาทจ�าเปนกได”.

067-079_06_���������� ��-��62-4.indd 77 4/10/2562 BE 5:29 PM

กาวตอไปของประเทศไทย

78จ ล น ต

ในกจการอนเปนหนาทและอ�านาจของคณะกรรมาธการหรออน ๆ ทเกยวของ จนกระทงถง วนกอนวนเรยกประชมรฐสภาครงแรก๑๘ ดงนน หากมกรณฉกเฉนทมความจ�าเปนรบดวน คณะรฐมนตรยงมหนาทและอ�านาจในการตรา “พระราชก�าหนด” เพอใชบงคบดงเชนพระราชบญญตได และคณะรกษาความสงบแหงชาตยงคงมหนาทและอ�านาจตามความในมาตรา ๒๖๕ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ ประกอบกบมาตรา ๔๔ ของรฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗

ในขณะท “สมาชกวฒสภา (ส.ว.)” กอยในระหวางการพจารณาคดเลอก โดยรฐธรรมนญ แหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๖๙ ไดก�าหนดใหในวาระเรมแรกหรอ ชวงระยะเวลา ๕ ป นบตงแตรฐธรรมนญประกาศใช ให “วฒสภาชดแรก” ตามบทเฉพาะกาล ประกอบดวยสมาชก จ�านวน ๒๕๐ คน ซงพระมหากษตรย ทรงแตงตงตามทคณะรกษาความสงบ แหงชาตถวายค�าแนะน�า โดยมทมา จ�าแนกออกไดเปน ๓ ประเภท ดงน

(๑) สมาชกวฒสภาโดยต�าแหนง จ�านวน ๖ คน ประกอบดวย ปลดกระทรวง กลาโหม ผ บญชาการทหารส งสด ผบญชาการทหารบก ผบญชาการทหารเรอ ผบญชาการทหารอากาศ และผบญชาการต�ารวจแหงชาต

(๒) สมาชกวฒสภาทมาจากการเลอกกนเองของบคคลกลมอาชพตาง ๆ จ�านวน ๕๐ คน โดยปจจบนอย ระหวางการรบสมคร และจะจดใหมการเลอกกนเองตอไปใน “ระดบอ�าเภอ” วนท ๑๖ ธนวาคม ๒๕๖๑ “ระดบจงหวด” วนท ๒๒ ธนวาคม ๒๕๖๑ และ “ระดบประเทศ” วนท ๒๗ ธนวาคม ๒๕๖๑๑๙ ใหไดจ�านวน ๒๐๐ คน แลวน�ารายชอดงกลาวเสนอตอคณะรกษาความสงบ แหงชาตเพอคดเลอกใหเหลอ ๕๐ คน ทงน คณะกรรมการการเลอกตงไดแจงแลววาจะเสนอรายชอ ผรบการเลอกกนเองดงกลาวมายงคณะรกษาความสงบแหงชาตภายในวนท ๒ มกราคม ๒๕๖๒

๑๘รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ บทเฉพาะกาล มาตรา ๒๖๓ วรรคหนง บญญตวา“มาตรา ๒๖๓ ในระหวางทยงไมมสภาผแทนราษฎรและวฒสภาตามรฐธรรมนญน ใหสภานตบญญตแหงชาตทตงขนตาม

รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย (ฉบบชวคราว) พทธศกราช ๒๕๕๗ ยงคงท�าหนาทรฐสภา สภาผแทนราษฎร และวฒสภาตอไป และใหสมาชกสภานตบญญตแหงชาตซงด�ารงต�าแหนงอยในวนกอนวนประกาศใชรฐธรรมนญน ท�าหนาทเปนสมาชกสภาผแทนราษฎรหรอสมาชกวฒสภา ตามล�าดบ ตามบทบญญตแหงรฐธรรมนญน และใหสภานตบญญตแหงชาตและสมาชกสภานตบญญตแหงชาตสนสดลงในวนกอนวนเรยกประชมรฐสภาครงแรกภายหลงการเลอกตงทวไปทจดขนตามรฐธรรมนญน”.

๑๙โปรดด ประกาศคณะกรรมการการเลอกตง เรอง ก�าหนดวนเลอกและวนรบสมครสมาชกวฒสภา ลงวนท ๑๙ พฤศจกายน ๒๕๖๑.

067-079_06_���������� ��-��62-4.indd 78 4/10/2562 BE 5:29 PM

ม.ค. - ก.พ. ๖๒

สรปการสมมนาทางวชาการ

79

(๓) สมาชกวฒสภาทมาจากการสรรหาของคณะกรรมการ จ�านวน ๑๙๔ คน โดยคณะกรรมการสรรหาสมาชกวฒสภาซงมจ�านวนไมนอยกวา ๙ คน แตไมเกน ๑๒ คน จะด�าเนนการคดเลอกบคคลซงมความร ความสามารถทเหมาะสมในอนจะเปนประโยชนแกการปฏบตหนาทของวฒสภาและการปฏรปประเทศจ�านวนไมเกน ๔๐๐ คน แลวน�ารายชอดงกลาวเสนอตอคณะรกษาความสงบแหงชาตเพอคดเลอกใหได จ�านวน ๑๙๔ คน โดยคณะกรรมการสรรหาสมาชกวฒสภานนตองด�าเนนการใหแลวเสรจไมนอยกวา ๑๕ วน กอนวนทมการเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร๒๐ หรออกนยหนงคอ ตองน�ารายชอเสนอตอคณะรกษาความสงบแหงชาต ภายในวนท ๙ กมภาพนธ ๒๕๖๒

ทงน คณะรกษาความสงบแหงชาตเมอไดรบรายชอผไดรบการเลอกกนเอง จ�านวน ๒๐๐ คน และผไดรบการสรรหาเปนสมาชกวฒสภาของคณะกรรมการสรรหา จ�านวน ๔๐๐ คน แลว ตองด�าเนนการคดเลอกใหแลวเสรจภายในชวงเวลาเดยวกนกบวนประกาศผลเลอกตงสมาชกสภาผแทนราษฎร ซงจะเปนวนใดไมแนชด แตแตตองไมชากวา ๖๐ วน นบแตวนเลอกตง

สรป ประเทศไทยจะ “กาวตอไปขางหนา” ไดหรอไม เพยงใด นอกจากจะตองอาศย “ฐานทมนคง” ทง ๕ ประการ ทด�าเนนการตามยทธศาสตรชาต แผนการปฏรปประเทศ รฐธรรมนญ และกฎหมาย รวมทง นโยบายของแตละพรรคการเมองแลว ยงขนอยกบความสามารถของรฐบาลทจะเขามาบรหารประเทศ ความสงบเรยบรอยของบานเมอง และความไววางใจของประชาชนดวย โดยหากเปรยบเทยบประเทศไทยในปจจบนกบการแสดงโขน ชด พเภกสวามภกด ทสมเดจพระนางเจาสรกต พระบรมราชนนาถ ในรชกาลท ๙ ทรงพระกรณาโปรดเกลาฯ ใหมการจดแสดงขนในขณะนแลว “ประเทศไทย” กเหมอนพระลกษณ ตองหอกโมขศกดของกมภกรรณ โดยจะถอนหอกโมกขศกด คอ ปญหาตาง ๆ ใหออกไปได แลวกลบฟนคนหรอลกขนยนเพอเดนตอไปไดหรอไมนน “ยา” ทจะน�ามารกษาใหหายกคอ ความสามคคปรองดอง ความสงบรมเยน และการประนประนอมประสานประโยชนของคนในชาต ยาเหลานเทานนทจะสมานแผล แลวท�าใหทกอยางสามารถเดนหนาตอไปได ซงแมน�า ๕ สายจะไมมอกแลว จงคงเหลอเพยงตวยาทส�าคญ คอ “พลงของประชาชน” เทานน ดงนน จงขอเชญชวนทกคนรวมกน ฝาฟนอปสรรคปญหาเหมอนทเราเคยรวมกนมาไดหรอประสบความส�าเรจแลวเหมอนในอดตกาล เพอจะไดเดนหนาตอไปไดอยางมนคง มงคง และอยางยงยน๒๑.

๒๐โปรดด รฐธรรมนญแหงราชอาณาจกรไทย พทธศกราช ๒๕๖๐ มาตรา ๒๖๙.๒๑ถอดความจากการปาฐกถาพเศษ.

067-079_06_���������� ��-��62-4.indd 79 4/10/2562 BE 5:29 PM